Đánh thuế hàng Trung Quốc, dân Mỹ lãnh đủ?
Nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump thực sự áp mức thuế quan mà ông đe dọa
lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc thì ‘người tiêu dùng Mỹ sẽ lãnh đủ’,
đài CNBC nhận định.
Hôm 5/5, ông Trump dọa tăng thuế từ 10% lên 25% lên 200 tỷ đô la giá
trị hàng hóa Trung Quốc và có khả năng sẽ đánh thuế thêm 325 tỷ đô la
giá trị hàng hóa Trung Quốc nữa vốn cho đến nay còn nằm ngoài danh mục
bị ảnh hưởng. Theo tính toán của Ngân hàng Citigroup, 40% hàng tiêu dùng
nhập khẩu vào Mỹ từ Trung Quốc vẫn chưa bị đánh thuế.
Do đó, nếu chính quyền Trump thật sự tiến tới đánh thuế 325 tỷ đô la
hàng hóa còn lại này thì các mặt hàng tiêu dùng như hàng may mặc, đồ
chơi, giày dép, đồ gỗ, đồ điện tử sẽ phải chịu thuế và người tiêu dùng
Mỹ sẽ phải chi trả cho phần thuế này. Citigroup cảnh báo rằng điều này
sẽ khiến chỉ số lạm phát của Mỹ tăng cao.
ho đến nay, có vẻ như là các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung sẽ vẫn
tiếp diễn trong tuần sau khi gặp trở ngại với lời cáo buộc của các quan
chức Mỹ rằng các nhà đàm phán Trung Quốc đã quay ngoắt trên một số điểm
đã được đồng thuận trước đó.
Đe dọa suông?
Tuy nhiên, một số nhà quan sát nghi ngờ việc Mỹ thật sự muốn tiến tới
đánh thuế vào hàng tiêu dùng của Trung Quốc vào lúc này vì chuyện này
sẽ mất hàng tháng.
Thuế nhập khẩu gia tăng sẽ đẩy cuộc chiến thương mại của ông Donald
Trump lên một mức độ mới. Trước đó, ông Trump đã đánh thuế lên 50 tỷ đô
la hàng hóa Trung Quốc hồi tháng 6 năm ngoái. Sau đó, Mỹ leo thang thêm
một bậc khi đánh thuế tiếp lên 200 tỷ đô la hàng hóa nữa với mức thuế
10% với lời đe dọa sẽ tăng lên 25% nếu các cuộc đàm phán không khả quan.
Bắc Kinh đã đáp trả tương xứng với mức thuế quan áp lên hàng hóa Mỹ và
dự kiến sẽ tiếp tục trả đũa nếu mức thuế mới của ông Trump thành hiện
thực.
“Gói đánh thuế 50 tỷ đô la chủ yếu là hàng hóa tư bản (nguyên liệu để
hãng xưởng sản xuất). Gói 200 tỷ đô la hàng hóa bị đánh thuế tiếp đó
cũng vẫn là hàng hóa tư bản và một số mặt hàng tiêu dùng. Những mặt hàng
còn lại không bị đánh thuế chủ yếu là hàng tiêu dùng,” ông Cesar Rojas,
kinh tế gia toàn cầu của Citigroup, được CNBC dẫn lời nói. “Chẳng hạn
như đồ gỗ, hàng may mặc, tất cả những mặt hàng mà vẫn không bị tác động
gì của các đợt đánh thuế cho đến nay.”
Ông Dan Clifton, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu chính sách của
Strategas Research, nhận định rằng ông Trump đang sử dụng lời đe dọa
tăng thuế để buộc Trung Quốc phải đồng ý về một thỏa thuận. Trước khi
ông Trump loan báo về việc này trên Twitter, đã có những mong đợi rằng
hai bên sẽ đạt được thỏa thuận trong tuần này và các nguồn tin thậm chí
còn nói với CNBC rằng thỏa thuận có thể sẽ được ký kết trước ngày 10/5.
Clifton nói rằng rất khó để cho các mức thuế này có hiệu lực ngay lập
tức. Theo thống kê của Strategas Research, chỉ có 7% đồ chơi và thiết
bị thể thao và giày dép bị đánh thuế. Trong số các sản phẩm may mặc được
nhập khẩu từ Trung Quốc, chỉ có 13% là bị đánh thuế.
“Mở rộng danh sách các mặt hàng bị đánh thuế sẽ phải mất nhiều tháng
để thực thi. Điều này cho phép các nhà đàm phán hai nước có thêm thời
gian ngay cả khi các cuộc thương thảo trong tuần này thất bại,” Clifton
nhận định.
Trong lúc này, Phố Wall vẫn không tin rằng Mỹ sẽ thật sự dùng cách
này. Các kinh tế gia của tập đoàn Goldman Sachs nhận định chỉ có khả
năng 1/10 là Nhà Trắng sẽ áp thuê lên 325 tỷ đô la còn lại của hàng hóa
Trung Quốc.
“Trước hết, để làm việc này phải mất nhiều tháng, vì nó cần phải có
quy trình quản lý chính thức bao gồm lấy ý kiến công chúng. Cho đến khi
đó, các cuộc đàm phán Trung-Mỹ có khả năng đã đạt được thỏa thuận. Thứ
hai, hàng tiêu dùng, vốn chiếm hầu hết phần hàng hóa nhập khẩu từ Trung
Quốc chưa bị đánh thuế, sẽ bị tác động đáng kể hơn. Chúng tôi cho rằng
Nhà Trắng sẽ tìm cách tránh khả năng này,” Goldman Sachs nhận định.
Ông Clifton nói rằng điều quan trọng là phía Trung Quốc sẽ có hành
động như thế nào và mấu chốt là phó Thủ tướng Lưu Hạc sẽ dự các cuộc đàm
phán với phía Mỹ. “Trung Quốc nhiều khả năng muốn có được đảm bảo rằng
lời đe dọa đánh thuế thêm của ông Trump là không có thực. Lập trường cơ
bản của chúng tôi là các cuộc thương thảo vẫn tiếp tục trong tuần này,
nhưng chúng tôi cũng cảnh báo rằng những vấn đề cần được giải quyết là
những vấn đề rất gai góc,” ông nói.
Người tiêu dùng ‘lãnh đủ’
Trong khi đó, đài CBS đã có bài phản bác tuyên bố của ông Trump khi
ông nói rằng các mức thuế mà ông đe dọa chẳng có ảnh hưởng gì mấy đến
người tiêu dùng Mỹ mà chính phía Trung Quốc mới lãnh đủ hậu quả của cuộc
chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, các nghiên cứu lại cho thấy ngược lại rằng người tiêu dùng
và doanh nghiệp Mỹ là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất do giá cả và
chi phí sản xuất tăng cao. Điều này đặc biệt đúng ở những tiểu bang theo
Đảng Cộng hòa như các cộng đồng nông dân ở vùng Trung Tây, theo một
nghiên cứu mới đây của các kinh tế gia đến từ các đại học Berkeley,
UCLA, Columbia và Ngân hàng Thế giới.
“Các bằng chứng kinh tế cho đến nay chính xác là trái ngược với tuyên
bố của ông Trump,” ông Chad Bown thuộc Viện Kinh tế Quốc tế Peterson
viết trên Twitter. “Tác động của đợt đánh thuế hồi năm 2018 đã bị đẩy
qua cho người tiêu dùng Mỹ dưới hình thức giá cả hàng hóa cao hơn. Trung
Quốc không lãnh gánh nặng của cuộc chiến thuế quan của ông Trump.”
Thuế quan là một loại thuế mà các công ty – chứ không phải các quốc
gia – phải trả cho hàng nhập khẩu bao gồm nguyên liệu thô, phụ tùng và
sản phẩm hoàn thiện. Các công ty chịu chi phí đầu vào cao hơn vì phải
trả thuế quan cao hơn sẽ đẩy mức thuế đó sang cho người tiêu dùng khiến
giá cả hàng hóa tăng lên. Đồng thời, giá hàng hóa Mỹ xuất khẩu ra nước
ngoài sẽ tăng.
Ví dụ như máy giặt. Máy giặt nhập khẩu vào Mỹ là một trong những mặt
hàng đầu tiên bị ảnh hưởng bởi mức thuế cao hơn hồi năm ngoái do lập
trường bảo hộ thương mại của ông Trump. Giá máy giặt đã tăng lên 12% cho
người tiêu dùng Mỹ do các hãng sản xuất không thể chuyển nhà máy từ
Trung Quốc sang nước khác.
Các nhà bán lẻ cũng nâng giá máy sấy lên mức tương tự ngay cả khi mặt
hàng này không bị đánh thuế, CBS dẫn một nghiên cứu riêng lẻ của các
kinh tế gia thuộc Đại học Chicago và Cục dự trữ Liên bang cho biết. Tính
tổng cộng, chỉ trong vòng một năm, người tiêu dùng Mỹ phải bỏ ra thêm
1,5 tỉ đô la cho máy giặt và máy sấy, tức là mỗi chiếc máy họ mua họ
phải bỏ thêm từ 82 cho đến 92 đô la.
Một nghiên cứu khác do các kinh tế gia của Cục Dự trữ Liên bang New
York, Đại học Columbia và Đại học Princeton công bố hồi mùa xuân cho
thấy gánh nặng của các biện pháp thuế quan của ông Trump hoàn toàn đè
lên vai doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ. Cho đến cuối năm 2018, các
công ty Mỹ đã phải chi thêm 3 tỷ đô la vì thuế quan và phải chịu thêm
1,4 tỷ đô la chi phí gia tăng. Các nhà nghiên cứu cho biết các công ty
Mỹ xoay sở bằng cách tăng giá bán hàng hóa của họ.
Trung Quốc và các nước khác bị Mỹ đánh thuế đã phản công khi đợt thuế
quan của ông Trump có hiệu lực hồi năm ngoái bằng cách vừa trả đũa thuế
vừa bỏ mua hàng của Mỹ luôn, chẳng hạn như mặt hàng đậu nành. Điều này
đã làm cho tình hình vốn khó khăn của các khu vực nông nghiệp của Mỹ,
những nơi bầu chủ yếu cho Đảng Cộng hòa, càng thêm tồi tệ. Liên minh
châu Âu đã đánh thuế vào xe mô tô xuất khẩu của Mỹ, khiến cho hãng
Harley Davidson phải mở xưởng sản xuất ở châu Âu thay vì sản xuất ở Mỹ
để né thuế của châu Âu.
“Người lao động ở các địa hạt của Đảng Cộng hòa chịu ảnh hưởng nặng
nề nhất của chiến tranh thương mại, một phần bởi vì các biện pháp trả
đũa của các nước chủ yếu nhắm vào lĩnh vực nông nghiệp,” nghiên cứu của
Đại học UCLA cho biết.
No comments:
Post a Comment