Việt Nam nguy cơ trở thành điểm đến của tội phạm người Trung Quốc
Quản lý lỏng lẻo…
Truyền thông trong nước hôm 11/9 cho hay một đường dây sản xuất ma
túy với số lượng được cho là rất lớn do nhóm người Trung Quốc điều hành
tại tỉnh Bình Định đã bị cơ quan chức năng Việt Nam kiểm tra và phát
hiện. Bốn người trong số 6 nghi phạm người Trung Quốc liên quan đến
đường dây sản xuất ma túy đã bị tỉnh Bình Định xử phạt vi phạm hành
chính về tội “hành vi cư trú bất hợp pháp” với mức phạt gần 100 triệu
đồng. Một mức phạt không đủ sức răn đe?
Trước đó, hôm 9/9 Bộ Công an cũng tiến hành bắt giữ 8 đối tượng người
Trung Quốc có hành vi sản xuất ma túy tại tỉnh Kon Tum, thu giữ hàng
chục tấn hóa chất, tiền chất được dùng để sản xuất ma túy, 20 tấn máy
móc, thiết bị sản xuất….Đặc biệt, người cầm đầu đường dây sản xuất ma
túy này Cai Zili đã từng bị TQ bắt giữ và phạt tù vì hành vi tương tự.
Và, sau khi được ân xá tại TQ, Cai Zili đã chọn đến VN và lại phạm tội.
Điểm đáng lưu ý trong các vụ phạm tội của người TQ tại Việt Nam là
Công An VN phát hiện tội phạm rất trễ. Ví dụ như vụ gần 400 người TQ
phạm tội về điều hành đường dây đánh bạc tại khu đô thị Our City, Hải
Phòng, sau 6 tháng hoạt động trái phép thì Công An VN mới khám phá ra
sào huyệt này. Còn vụ phát hiện xưởng sản xuất ma túy tại Kon Tum phải
mất hơn 10 tháng, Công An mới ra tay. Trong 10 tháng đó, các đối tượng
người TQ vận chuyển hóa chất, máy móc, thiết bị và điều hành xưởng nhưng
chính quyền địa phương hoàn toàn không hay biết.
Trong khi đó, ông Nguyễn Đình Quyền phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của
Quốc hội vào năm 2013 có phát biểu rằng, cơ quan điều tra Việt Nam là
một trong những cơ quan giỏi nhất thế giới, phá án rất nhanh. Như vậy
đối với những sự vụ người Trung Quốc phạm tội nhưng phát hiện chậm là do
sự quản lý lỏng lẻo của cơ quan chức năng địa phương hay vì nguyên do
nào khác.
Nhà báo Võ Văn Tạo nhận định, không ai có thể bác bỏ được kết luận rằng việc quản lý lỏng lẻo của các cấp địa phương “Bởi
vì họ không quyết tâm làm thôi chứ làm là cái gì cũng phải ra. Ví dụ
như vụ Trịnh Xuân Thanh đó, chạy sang tận Đức rồi mà bằng cách này cách
khác thì an ninh Việt Nam cũng sang bắt cóc đem về. Tại sao không được,
họ biết quá đi chứ, an ninh khu vực hằng ngày nắm từng hộ từng gia đình,
tai mắt khắp nơi những việc to lù lù như thế mà bảo không biết. Chỉ có
những đứa con nít mới tin lập luận như thế, còn những người có hiểu biết
đều cho rằng có sự bảo kê, từng khu vực cho đến cấp tỉnh đều có thông
đồng hết.”
Đồng ý với nhà báo Võ Văn Tạo, luật sư Hà Huy Sơn cho biết thêm “…nó
thuộc về trách nhiệm của cơ quan chức năng Việt Nam và cụ thể là các cơ
quan công an từ địa phương cho tới Trung ương vì trong thực tế khi
người dân xây dựng hay sửa chửa một căn nhà hay bất kì việc gì dù là nhỏ
thì công an Việt Nam đều phát hiện được hết vì có hệ thống cảnh sát khu
vực, lĩnh vực nào thì có an ninh và cảnh sát kiểm soát lĩnh vực đó nên
tôi cho rằng để sự việc xảy ra lớn và kéo dài như vậy thì không thể
không nói đến trách nhiệm của cơ quan công an từ địa phương đến Trung
ương.”
Việc xử lý gây nhiều tranh cãi
Vào ngày 26/8/2019, Tân Hoa Xã của Trung Quốc loan tin về việc Ủy ban
Thường vụ Quốc hội Trung Quốc, cơ quan lập pháp hàng đầu của Bắc Kinh
đã phê chuẩn hiệp ước dẫn độ nghi phạm với Việt Nam.
Hiệp ước dẫn độ gồm 22 điều khoản bao gồm các vấn đề như nghĩa vụ dẫn
độ, tội phạm đủ điều kiện dẫn độ, quy định từ chối dẫn độ và giải quyết
tranh chấp. Được ủy quyền bởi Hội đồng Nhà nước, nhóm đàm phán Trung
Quốc gồm các quan chức từ nhiều bộ khác nhau và bắt đầu hội đàm với phía
Việt Nam vào tháng 10 năm 2013. Hai bên đã ký hiệp ước vào ngày
7/4/2015 tại Bắc Kinh nhưng chưa chính thức có hiệu lực.
Tuy nhiên, theo điều 27 của Hiệp định tương trợ tư pháp Việt Nam đã
ký với Trung Quốc, Việt Nam cũng có thể từ chối tương trợ tư pháp về các
vấn đề hình sự.
Thế nhưng trong thực tế, phần đông các vụ án liên quan đến người TQ,
thường người phạm tội sẽ bị trục xuất hoặc dẫn độ về TQ để tiếp tục xử
lý. Như vụ việc xảy ra vào trung tuần tháng 8, truyền thông Việt Nam
loan tin về việc ba thanh niên mang quốc tịch Trung Quốc đã giết hại một
người lái xe taxi tại Sơn La và vứt xác xuống sông nhưng lại được trục
xuất về Trung Quốc hay vụ việc Bộ Công an Việt Nam dẫn độ 28 người Trung
Quốc giao cho Cục công an thành phố Đông Hưng của Trung Quốc xử lý về
hành vi điều hành sàn chứng khoán giả tại Việt Nam cùng nhiều vụ việc
khác, khiến người dân vô cùng lo ngại. Họ lo rằng, tội phạm TQ sẽ coi VN
là điểm đến “an toàn” để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật?
Luật sư Đặng Đình Mạnh cho rằng, hầu như tại Việt Nam không ai nghe
đến hiệp ước dẫn độ được ký kết giữa hai nước, chỉ đến khi phía Trung
Quốc thông tin việc Quốc hội thông qua hiệp ước dẫn độ với Việt Nam thì
người dân mới ngã ngửa và bắt đầu lo ngại, tìm hiểu.
Luật sư Đặng Đình Mạnh giải thích: “Thật ra nhiều người cứ lầm
tưởng, cứ người TQ phạm tội tại VN sẽ được dẫn độ về TQ nhưng không phải
vậy, vì vấn đề dẫn độ được đặt ra khi mà quyền tài phán quốc gia không
thực hiện được, vì lý do đối tượng vi phạm pháp luật họ bỏ trốn qua một
nước khác thì khi đó quốc gia có quyền tài phán họ mới viện dẫn luật dẫn
độ giữa hai quốc gia về nước để họ thực hiện quyền tài phán của họ.
Luật dẫn độ nó chỉ sử dụng cho những tội liên quan về hình sự mà thôi.”
Tuy nhiên, đối với trường hợp hơn 300 người có hành vi tổ chức đánh
bạc trên lãnh thổ Việt Nam thì quyền tài phán Việt Nam có đủ thẩm quyền
xử lý và xét xử theo luật hình sự Việt Nam?
Nhà báo Võ Văn Tạo bình luận sự việc “Tôi nghĩ hiệp định đó cần
phải được đưa ra thảo luận và xem xét lại, làm sao phải giữ được chủ
quyền, công dân nước ngoài phạm tội tại nước mình thì có quyền xử lý một
cách nghiêm túc. Tức nhiên do quan hệ ngoại giao quốc tế thì tùy những
quốc gia.”
Còn Luật sư Hà Huy Sơn từ Hà Nội cho chúng tôi biết, khung hình phạt
theo Bộ Luật hình sự Việt Nam thì hành vi sản xuất ma túy với số lượng
lớn như vậy phải bị xử phạt rất nghiêm và thậm chí tử hình.
Nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang nhận định về vụ việc: “Theo chúng
tôi hiểu thì qua giải thích của các báo Việt Nam đăng, những người có
trách nhiệm trong ngành thì có nói giữa VN và TQ có hiệp định về dẫn độ
tội phạm. Khi đó chúng tôi và cộng đồng mới ngã ngửa ra là không biết
hiệp định đó nội dung như thế nào. Lẽ ra nếu có hiệp định đó thì phải
công bố cho người dân Việt Nam biết, nhưng đến khi xảy ra rồi thì mới
nói có hiệp định như thế, gây sự bất ngờ.”
Luật sư Đặng Đình Mạnh từ Sài Gòn nhận định: “Trước đây có vụ đánh
bạc ở khu vực phía Bắc lên tới hơn 300 người, phạm tội trên lãnh thổ VN
mà không bị xử lý mà đưa về TQ. Khi mà người dân đã ý thức được rằng
việc không thực hiện quyền tài phán thì nó sẽ ảnh hưởng đến chủ quyền
Quốc gia như thế nào và người dân để ý tới thì họ cho rằng rất có thể sự
việc liên quan đến mấy xưởng sản xuất ma túy với số lượng rất lớn bị
phát hiện thì có thể có những hậu quả pháp lý như vậy, cũng được đưa về
TQ để xử lý. Nhưng thật ra điều này chưa hẳn, ban đầu việc xử phạt hành
chính thì ở mức chỉ phạt họ về vấn đề cư trú không hợp pháp, chứ chưa xử
lý gì về vấn đề tội phạm vì chưa có thông tin gì về vấn đề xử lý này.”
Ngày 15/9/2019, Cục Cảnh sát điều tra về tội phạm ma túy Bộ Công An
cho biết đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can bắt tạm giam nhóm đối tượng TQ
nằm trong đường dây sản xuất ma túy ở Kontum và Bình Định. Đồng thời,
Bộ cũng cho rằng đang phối hợp với phía TQ tiếp tục mở rộng điều tra
đường dây phạm tội này. Đó được coi là động thái mạnh tay hơn của Công
An Việt Nam đến thời điểm này đối với các đối tượng phạm tội người TQ
tuy nhiên việc xử lý sau đó sẽ như thế nào vẫn còn là dấu chấm hỏi.
Theo ý kiến của phần đông những người chúng tôi tiếp xúc khi hỏi về vấn
đề này họ đều hồ nghi và nghĩ rằng: rồi sẽ lại trao trả tội phạm về cho
TQ xử lý?
No comments:
Post a Comment