Vì sao đi bộ giúp bạn làm việc tốt hơn
Có rất nhiều lợi ích khi gắng đưa thời gian dã ngoại vào lịch làm việc sẵn bận rộn. Philippa Fogarty giải thích.
"Hãy
đến với rừng, vì sự nghỉ ngơi là ở đây," John Muir, nhà tự nhiên học
thế kỷ 19, người Mỹ gốc Scotland, một trong những người ủng hộ sớm nhất
các khu rừng quốc gia ở Mỹ, nói.
Muir đã dành phần lớn đời mình
để thám hiểm Yosemite và Sierra Nevada, và viết nhiều về vai trò bổ ích
của thiên nhiên: "Ai cũng cần cái đẹp cũng như cần bánh mỳ, nơi để vui
chơi và để cầu khấn, nơi mà thiên nhiên có thể chữa lành và tạo sức mạnh
cho cơ thể cũng như tâm hồn."
Và có vẻ như Muir đã làm được điều
gì đó: có bằng chứng ngày càng nhiều rằng dành thời gian với thiên nhiên
làm ta khỏe mạnh hơn và hạnh phúc hơn.
Đó là điều mà nhiều người
cảm thấy theo bản năng. Nhưng chúng ta bận làm việc, bị phân tâm bởi
công nghệ và thường sống ở đô thị cách xa nơi hoang dã. Chúng ta cũng
không ra ngoài nhiều: thí dụ, người Mỹ trung bình sống trong nhà 90%
thời gian cuộc đời.
Nhưng nếu ta dành một giờ mỗi ngày để ra ngoài
thì sẽ thế nào? Nơi đi có quan trọng không? sẽ được những lợi ích gì
khi gắng đưa thời gian dã ngoại vào lịch làm việc bận rộn?
Thiên nhiên giúp gì cho bạn?
Có
một số lợi ích rõ ràng khi ra ngoài trời. Bạn phải đứng lên và di
chuyển, là điều hữu ích nếu gần của ngày bạn chỉ ngồi trước màn hình.
Nghiên cứu cho thấy nghỉ ngắn giữa giờ có thể thúc đẩy sự cam kết với
công việc, và nghỉ ngơi nhanh trong ánh sáng tự nhiên giống như một mũi
tiêm vitamin D.
Cho đến nay là rất tốt. Nhưng dựa trên những số
liệu ngày càng nhiều của các nghiên cứu so sánh cách chúng ta phản ứng
trong môi trường thành phố và thiên nhiên, thì môi trường ngoài trời
cũng là quan trọng: những nơi xanh lam và xanh lục chiến thắng các phố
xá đông đúc.
"Nói chung, nghiên cứu cho thấy khi con người tiếp
cận với môi trường và đặc trưng của thiên nhiên thì họ có xu hướng giảm
căng thẳng. Khi bạn tiếp cận với thiên nhiên thì huyết áp giảm, nhịp tim
tốt hơn, tâm trạng tốt hơn," Lisa Nisbet, phó giáo sư tại khoa tâm lý
học ở đại học Trent của Canada, nói.
"Ngoài ra còn có rất nhiều
nghiên cứu về lợi ích tâm lý khi gần thiên nhiên- về cảm giác hạnh phúc
và về chức năng nhận thức. Tóm lại là người ta thấy sung sướng hơn. Hạnh
phúc là một khái niệm rất rộng và vì vậy chúng ta đo lường những thứ,
thí dụ như cảm xúc tích cực và tiêu cực, cảm giác về sinh khí và cảm
giác được tăng sinh lực, và cả mức độ thấy thỏa mãn với cuộc sống," bà
nói. "Khi người ta đắm mình ở các địa điểm tự nhiên, ngay cả nó ở trong
thành phố, thì người ta thường dễ có những cảm xúc và sức sống tích cực
hơn là khi ở trong nhà."
Ý tưởng rằng thiên nhiên là tốt cho con người đã
phát triển từ những năm 1980. Đầu tiên là thuyết gắn bó sinh học, tức lý
thuyết cho rằng con người có một mong muốn bẩm sinh là kết nối với
thiên nhiên, tiếp theo là "shinrin-yoku", tức khái niệm Nhật Bản cho
rằng việc hấp thụ bầu không khí trong rừng có lợi cho sức khỏe. Các nhà
nghiên cứu của shinrin-yoku đã xác định được rất nhiều lợi ích sinh lý
và tâm lý, trong khi các nghiên cứu trên thế giới cho rằng thời gian
sống trong thiên nhiên có thể, thí dụ, khôi phục khả năng tập trung ý
nghĩ, tăng sức sáng tạo, giảm nguy cơ trầm cảm và thậm chí giúp ta sống
lâu hơn.
Tất nhiên, nhiều người trong chúng ta sống ở thành phố,
không được tiếp cận với rừng hoặc sự hoang dã. Nhưng, như Nisbet nói,
không nhất thiết phải là rừng- nhiều nghiên cứu cho thấy môi trường
xanh ở thành phố cũng có tác động hữu ích.
Một liều 5 phút
Jo
Barton, ở Trường Thể Thao, Phục Hồi Chức Năng Và Khoa Học Thể Dục tại
đại học Essex, Anh, nghiên cứu về "thể dục xanh", ý tưởng là hoạt động
trong tự nhiên sẽ mang lại sức khỏe tốt. Trong một nghiên cứu, bà đã xem
xét một "liều" thiên nhiên là thế nào để tăng cường được sức khỏe tâm
thần.
Có thể bạn nghĩ là càng lâu càng tốt. Nhưng trong nghiên cứu
với 1.252 người tham gia các hoạt động như đi bộ và làm vườn, Barton
nhận thấy rằng khi nói đến lòng tự trọng và tâm trạng, thì những cải
thiện lớn nhất có được ở 5 phút đầu tiên tiếp xúc với thiên nhiên.
"Rõ
ràng chúng tôi đã thấy những tác động tích cực với mọi khoảng thời
gian, nhưng tác động lớn nhất là ở 5 phút đầu tiên, khi ta quan sát sức
khỏe tâm lý," bà nói.
Bà nghĩ rằng sự tăng cường nhanh chóng có
thể được thúc đẩy bởi sự chuyển đổi sang môi trường xanh, và cách mà
thiên nhiên giúp chúng ta chuyển từ sự chú ý tự nguyện (đòi hỏi sự tập
trung và năng lượng), sang sự chú ý không tự nguyện (đòi hỏi nỗ lực tối
thiểu), cho phép chúng ta phục hồi lại, hết mệt mỏi về tinh thần . "Việc
tiếp xúc với thiên nhiên là thực sự tốt để thuận lợi cho những thay đổi
này một cách nhanh chóng," bà nói.
Barton cũng nhận thấy rằng các
kết quả là có thể so sánh được giữa các môi trường cây xanh thành phố,
nông thôn và rừng, trong khi sự hiện diện của nước sẽ tạo ra những cải
thiện lớn hơn. Với dân thành phố, nếu không thể có được chuyến đi bộ
nông thôn thì việc thực hiện nó ở công viên gần nhà cũng mang lại nhiều
lợi ích.
Có thể cũng là việc làm tăng năng suất làm việc. Một
nghiên cứu ở Phần Lan về tác động giảm căng thẳng của những hoạt động
trong giờ nghỉ cho thấy sự tiếp cận ngắn với thiên nhiên làm tăng năng
suất. Các nhà nghiên cứu yêu cầu một nhóm đi dạo 15 phút trong công viên
và một nhóm khác tập thể dục thư giãn trong nhà trong 2 tuần vào mùa
xuân và mùa thu, trong khi một nhóm kiểm soát tiếp tục nghỉ trưa như
bình thường. Kết quả là rất thú vị.
"Chúng tôi ngạc nhiên là việc
đi bộ trong công viên cũng hiệu quả như tập thể dục thư dãn," Kalevi
Korpela, giáo sư tâm lý học tại Đại học Tampere của Phần Lan, nói. Nhóm
đi bộ công viên thấy thoải mái hơn, nhẹ đầu hơn và thích việc này. "Nhóm
thư giãn chỉ thấy tăng cảm giác thư dãn."
Cả hai nhóm đều cho
thấy có mức độ tập trung cao hơn và giảm căng thẳng hơn vào buổi làm
việc chiều. Nghiên cứu kết luận là cả 2 hoạt động này "có thể hỗ trợ
nhân viên bổ sung các nguồn lực cần thiết để thực hiện tốt công việc
trong ngày".
Đánh giá thấp sức mạnh của thiên nhiên
Nhưng
có vẻ như ý tưởng rằng thiên nhiên gây tác động mạnh không được mọi
người hiểu hết: một cuộc khảo sát gần đây ở Mỹ cho thấy 35% nhân viên
văn phòng chỉ dành 15 phút ra bên ngoài mỗi ngày.
Lisa Nisbet cho
rằng đó là một thất bại trong việc hiểu tác động tốt của thiên nhiên. Bà
thực hiện một nghiên cứu tại Đại học Carleton ở Ottawa, ở đây sinh viên
sử dụng các đường hầm để đi qua khu học xá vào mùa đông. Những người
tham gia được yêu cầu, hoặc đi bộ qua các đường hầm, hoặc đi ra ngoài
theo tuyến đường ven một con kênh.
"Chúng tôi thấy rằng mọi người
thấy thích hơn khi đi ở ngoài trời dù là 15 phút," Nisbet nói. Nhưng một
câu hỏi đặt ra là tại sao họ lại không đi nhiều hơn? Tại sao họ vẫn sử
dụng các đường hầm khi tiết trời ấm, mặc dù nó không ngắn hơn? Sau đó,
Nisbet đã xem xét những kỳ vọng của họ về việc đi bộ trong các môi
trường khác nhau, và yêu cầu họ dự đoán họ sẽ cảm thấy như thế nào.
"Khi
hỏi họ về cảm giác sau khi đi, họ nói không nghĩ rằng mình sẽ vui đến
thế khi đi theo tuyến ngoài trời. Nói cách khác, họ nghĩ rằng nó sẽ tốt,
nhưng nó tốt hơn rất nhiều so họ nghĩ trước đó," bà thấy như vậy.
Bà
tin rằng nếu chúng ta bắt đầu tìm đến với thiên nhiên thì nó có thể
nhanh chóng trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống. "Do các tác
động thúc đẩy tâm trạng của thiên nhiên, nó cần được tăng cường hơn. Nếu
chúng ta trải nghiệm những gì làm ta sung sướng, thì ta sẽ có động lực
để tìm đến đó nhiều hơn nữa."
Đi bộ và nói chuyện?
Vì vậy, cách đơn giản nào để cho thiên nhiên thành
một phần của thói quen của ngày làm việc? Nếu bạn làm việc tại một hãng
công nghệ khổng lồ thì không có vấn đề gì: Microsoft đã xây dựng khu các
nhà họp trên cây cho nhân viên, Amazon có 'The Spheres', ba mái vòm đầy
cây, nơi mà 800 nhân viên có thể "nghĩ và làm các việc khác nhau", và
Adobe đã xây dựng một đường chạy trên mái nhà của văn phòng họ tại
London.
Nhưng có những lựa chọn rẻ hơn. "Điều mà chúng tôi muốn
xúc tiến ở đây là cuộc họp vừa đi vừa bàn," Barton nói. "Không nên lấn
vào thời gian làm việc, chỉ thay đổi nơi họp, và họp ở ngoài trời."
Với
quan điểm thiên nhiên, Windows có thể cải thiện năng suất và sự hài
lòng, bà nói thêm, cũng như có nhiều cây ở văn phòng. Một số công ty
cũng đang bổ sung các phòng họp ngoài trời, 'pod'- nhà bán lẻ LL Bean ở
Mỹ đã thu hút sự chú ý khi ra mắt không gian làm việc ngoài trời vào năm
ngoái.
Nhưng nhân viên cũng nên thường xuyên tạo việc tiếp cận
với thiên nhiên thành thói quen- như đỗ xe xa nơi làm việc và đi bộ tới
đó qua không gian xanh, hoặc ăn trưa ở công viên. "Tôi nghĩ rằng điều đó
có nghĩa là chia nó thành nhiều phần nhỏ, hơn là thực hiện tất cả thành
một lần 1 giờ," Barton nói. Có vẻ như vậy dễ quản lý hơn nếu ta chia
nhỏ, bà nói, chia nhỏ thời gian với thiên nhiên trong ngày sẽ tối đa hóa
được lợi ích.
Korpela lưu ý rằng các can thiệp ngắn hạn- như đi
bộ trong công viên trong hai tuần - mang lại lợi ích ngắn hạn; để đạt
được lợi ích lâu dài, hoạt động cần phải được 'ăn sâu bám rễ'. Và ông
nói rằng nghiên cứu cho thấy khi nói đến sức khỏe lâu dài, thì hoạt động
thể chất trong thiên nhiên sẽ là vượt trội hơn so với có cây xanh hoặc
cảnh nhìn thiên nhiên.
Nhưng ông nói ngay cả những tác động ngắn
hạn sẽ có thể là quan trọng để ngăn ngừa sự tích tụ căng thẳng kéo dài.
"Tiếp cận với thiên nhiên là việc cắt bỏ tác động của sự căng thẳng
trong chốc lát, nhưng bản thân việc này lại có thể có tác động dài hạn.
Cần nghiên cứu thêm."
Dù bằng cách nào, rõ ràng là việc tìm kiếm
kết nối với thiên nhiên giữa cuộc sồng hiện đại là rất đáng để làm.
Hoặc, như John Muir nói: "Hãy luôn gần với trái tim thiên nhiên .. và
thỉnh thoảng đến với nó ... Rửa sạch tâm hồn."
Bài tiếng Anh trên BBC Capital
No comments:
Post a Comment