Dịch virus corona chủng mới giáng một cú đánh chết người, đột ngột
kết liễu kỷ lục tăng trưởng kinh tế kéo dài 11 năm qua của Mỹ.
Hôm 19/3, kinh tế gia hàng đầu Michelle Meyer của Bank of America
tuyên bố chính thức qua thư với các nhà đầu tư rằng kinh tế Mỹ “đã rơi
vào suy thoái … cùng với phần còn lại của thế giới” vì dịch bệnh gây ra
bởi loại virus còn được gọi tên là Covid-19. Mỹ chỉ tăng trưởng 0,8% năm 2020
Bank of America, ngân hàng đầu tư đa quốc gia kiêm hãng dịch vụ tài
chính, dự báo kinh tế Mỹ sẽ “sụp đổ” trong quý 2, co lại 12%; tốc độ
tăng GDP cả năm dự kiến giảm còn 0,8%.
Lấy thị trường lao động làm thước đo về cú sốc kinh tế, Bank of
America tiên liệu rằng tỉ lệ thất nghiệp sẽ tăng gần gấp đôi, với khoảng
1 triệu người thất nghiệp mỗi tháng trong quý 2, và mức tổng cộng của
quý là 3,5 triệu.
Ông Mark Zandi, kinh tế gia trưởng của hãng phân tích Moody’s
Analytics, cho rằng mức thất nghiệp 3,6% hiện nay sẽ tăng thành 5% vào
đầu năm sau, 2021.
Tháng 4 có thể sẽ là thời điểm suy thoái xuống đến đáy, Bank of
America cảnh báo, và nói thêm rằng sau đó là sự phục hồi chậm chạp; đến
tháng 7, nền kinh tế Mỹ sẽ phần nào trở về tình trạng bình thường.
Một nguyên nhân quan trọng gây ra suy thoái là chi tiêu của người
tiêu dùng, động cơ chính của nền kinh tế, đột ngột dừng lại do tác động
của dịch Covid-19.
Đó là vì nhiều bang đóng cửa các nhà hàng, quán bar, quầy ăn uống,
rạp chiếu phim, phòng tập thể hình, sòng bạc và các cơ sở có tính chất
như vậy. Nhiều chuỗi siêu thị, khu mua sắm cũng đóng cửa, một số cuộc
thi đấu thể thao lớn bị hoãn lại.
Ngay cả ở những nơi chưa mạnh tay đến mức đó, người Mỹ cũng giảm đi đến các nơi công cộng.
Bên cạnh đó, các ngành du lịch và khách sạn gần như bị xóa sổ vì người dân tránh đi nghỉ bằng máy bay hay du thuyền cỡ siêu lớn.
Tổng cộng lại, những chi tiêu thuộc diện “không thiết yếu” chiếm đến
khoảng 39% nền kinh tế Mỹ, theo hãng nghiên cứu-tư vấn kinh tế vĩ mô
Patheon Macroeconomics. Kinh tế gia trưởng Ian Shepherdson của hãng này
dự báo rằng các hoạt động như vậy sẽ giảm 20% trong giai đoạn tháng 4
đến tháng 6.
Mỹ đẩy mạnh hoạt động phòng chống Covid-19
Tình trạng lưỡng nan
Các chuyên gia kinh tế chỉ ra một kịch bản tiến thoái lưỡng nan mà
chính phủ Mỹ phải đối mặt: Càng nhanh chóng dừng đời sống kinh tế thông
thường lại, dù phải chịu đau đớn, mất mát; càng nhanh giải quyết được
cuộc khủng hoảng y tế và mọi người cũng như doanh nghiệp càng nhanh có
niềm tin để quay trở lại đời sống bình thường. Ngược lại, kéo dài thời
gian chống Covid-19 sẽ làm trì hoãn sự phục hồi của nền kinh tế và gây
khốn đốn cho các doanh nghiệp nhỏ.
Một phần khác cũng quan trọng là Cục Dự trữ Liên bang, quốc hội Mỹ và
chính quyền của ông Trump sẽ nhanh chóng và mạnh tay đến đâu trong việc
cung cấp trợ giúp tài chính cho hàng triệu “nạn nhân kinh tế”, từ những
người làm công hưởng lương theo giờ nay không còn có thu nhập cho đến
các doanh nghiệp mất khách hàng song vẫn phải trả tiền cho các khoản
vay.
Nhưng các nhà kinh tế cho rằng việc “tắt máy” nền kinh tế phải được
thực hiện trước. “Chúng ta càng muốn kiềm chế virus, thì việc đóng cửa,
nội bất xuất ngoại bất nhập càng phải nghiêm ngặt, các hoạt động kinh tế
càng phải bị cắt đứt trầm trọng”, ông Gregory Daco, kinh tế gia trưởng
về nước Mỹ tại tổ chức tư vấn Oxford Economics, nói. “Hy vọng rằng sự
phong tỏa, đóng cửa này các nặng nề thì nền kinh tế sẽ bật lại [phục
hồi] càng mạnh hơn”.
Với giả định do nhiều quan chức y tế đưa ra là số ca nhiễm Covid-19 ở
Mỹ sẽ đạt mức đỉnh khi thời tiết ấm lên vào cuối tháng 4 hoặc trong
tháng 5, và rồi giảm dần, hầu hết các nhà kinh tế dự báo rằng suy thoái ở
Mỹ sẽ kéo dài khoảng 6 tháng. Sau đó, nền kinh tế lớn nhất thế giới
phục hồi dần dần trong nửa cuối năm nay.
Một cửa hàng không có khách mua vì Covid-19, gần Quảng trường Thời đại, New York, 18/3/2020
Nửa cuối 2020 phục hồi, năm 2021 tăng trưởng 3%
Kinh tế gia Zandi thuộc hãng Moody’s Analytics nhận định kinh tế Mỹ
sẽ phục hồi chậm trong nửa cuối năm nay, sau đó tăng tốc trong năm 2021,
có thể đạt 3% khi người tiêu dùng mua các hàng hóa như xe cộ, TV, v.v…
sau một thời gian “nhịn” vì nền kinh tế gặp sóng gió.
Kinh tế gia hàng đầu của ngân hàng Bank of America, Michelle Meyer,
chỉ ra rằng giải pháp để khắc phục kinh tế giảm tốc là trong những tuần
tới phải có kích thích mạnh mẽ.
“Về mặt ứng phó bằng chính sách, chúng tôi cho rằng không nên đặt ra
mức trần về quy mô kích thích kinh tế”, bà Meyer viết trong thư gửi
khách hàng của Bank of America.
Như tin đã đưa, chính phủ của Tổng thống Trump đã làm việc cùng quốc
hội Mỹ về gói kích thích trị giá hơn một nghìn tỉ đô la để giúp các
doanh nghiệp và người dân, trong đó có cả biện pháp gửi séc 1.000 đô la
cho mỗi người lớn trong những tuần tới.
(CNBC, USA Today, Bloomberg, Business Insider)
No comments:
Post a Comment