Trông “người” lại nghĩ đến “ta”…
Song Chi
RFA – Thu, 02/27/2014
Sự
sụp đổ của Liên Xô và các nước XHCN khối Đông Âu vào cuối thập niên 80,
đầu 90 của thế kỷ XX, làn sóng cách mạng hoa lài khởi đầu là Tunisia,
lan sang các nước khác, làm sụp đổ hàng loạt chế độ độc tài tại Bắc Phi,
Trung Đông năm 2010-2011, thắng lợi từ cuộc biểu tình chống chính phủ
của người dân Ucraine mới đây…đã cho thấy trong thời đại ngày nay, không
một chính phủ độc tài, đi ngược lại quyền lợi, nguyện vọng của nhân dân
nào có thể tồn tại vĩnh viễn.
Cho
dù đó là một quốc gia hùng mạnh, đứng đầu khối XHCN trên toàn thế giới
như Liên Xô hay mấy chục năm cai trị độc quyền bằng bàn tay sắt của các
ông Tổng thống-ngồi lâu-hơn cả Vua: Zine al Abidine Ben Ali (cựu Tổng
thống Tunisia), Hosni Mubarak (cựu Tổng thống Ai Cập), Bashir al-Assad
(Cựu Tổng thống Syria), Muammar al-Gaddafi (lãnh tụ Lybia)…
Xu
hướng chung không thể cưỡng lại trên toàn cầu là hướng đến một mô hình
thể chế chính trị tự do dân chủ, đa nguyên, đa đảng, pháp trị.
Ngay
như Myanmar, quốc gia với chế độ quân phiệt cực kỳ hà khắc, từng đàn áp
đẫm máu nhiều cuộc nổi dậy đòi dân chủ của nhân dân với hàng ngàn sinh
viên, nhà sư và những người chống đối đã bị giết, hàng nghìn người khác
bị cầm tù…., và vì vậy, Myanmar đã bị phương Tây cấm vận suốt nhiều năm
liền. Thế nhưng, chỉ trong vòng 3 năm nay, kể từ khi Tổng thống Thein
Sein lên cầm quyền, Myanmar đã có những bước chuyển biến rõ ràng, nhanh
chóng và dứt khoát về phía dân chủ đến mức thế giới phải ngỡ ngàng.
Tuy
nhiên, trước những biến động dữ dội đó trên thế giới, vẫn có những chế
độ độc tài trụ lại được, và từ nhà cầm quyền cho đến số đông người dân
vẫn như đang đứng ngoài thời cuộc. Trong đó có chế độ độc tài do đảng
cộng sản lãnh đạo ở VN.
Khi
nhìn sang Ba Lan, Đức trước đây hay Myanmar và bây giờ là Ucraine,
không ít người Việt đã từng tự hỏi mình, hỏi nhau không biết bao nhiêu
lần: Bao giờ sẽ tới VN? Và kịch bản nào cho VN, khi biến động có thể xảy
ra, vào một ngày nào đó?
Từ trước đến nay chúng ta vẫn thường lo ngại nhất những điều sau:
Một,
khi người dân không còn chịu đựng nổi phải đứng dậy đòi tự do dân chủ,
nhà cầm quyền sẽ sử dụng bạo lực để đàn áp, sẽ có đổ máu. Điều này hoàn
toàn có thể. Nhà nước độc tài nào cũng muốn giữ quyền lực đến cùng. Bảo
vệ chế độ là bảo vệ tính mạng, quyền lợi, tài sản ăn cướp được của đất
nước, của nhân dân sau bao nhiêu năm, không chỉ cho đời mình mà còn cho
đời con, cháu, chắt, chút…Chưa kể, một chế độ có quá nhiều ân oán, nợ
máu với nhân dân như chế độ cộng sản, tất phải sợ bị trả thù, vì vậy họ
càng phải cố giữ.
Nhưng
thật ra nhà cầm quyền VN có dám đi đến cùng trong việc đàn áp người dân
không, nếu đó là cả một đám đông chừng vài trăm ngàn người trở lên?
Đừng
quên VN không phải là Trung Quốc. VN hiện nay chỉ là một nước nghèo,
còn đang phải đi vay, đi xin xỏ sự giúp đỡ của các nước khác, VN sẽ
không dám hạ lệnh tắm máu nhân dân để sau đó hứng đòn trừng phạt, cấm
vận của thế giới.
Cho
dù núp dưới danh nghĩa quyết định của tập thể, cả đám lãnh đạo cao nhất
cũng không dám ra lệnh cho quân đội nã súng bắn xả hoặc cho xe tăng
nghiền nát người dân như Trung Quốc trong vụ Thiên An Môn. Lỡ cuộc nổi
dậy thành công, họ sẽ trốn đi đâu được để tránh lệnh truy nã về tội ác
giết người hàng loạt, như gương nhãn tiền mới đây nhất của cựu Tổng
thống Ucraine, Viktor Yanukovych? Chạy sang Trung Quốc, Bắc Triều Tiên
hay Cuba chăng?
Ở
các quốc gia độc tài nào thì đám an ninh, công an/cảnh sát đa phần cũng
là đám tệ hại sẵn sàng nã súng bắn vào nhân dân nếu cần. Ở VN cũng vậy
thôi. Đó là cái đám được nhà cầm quyền nuôi béo, cưng chiều, để trở
thành “thanh kiếm và lá chắn bảo vệ chế độ”, chỉ biết “còn đảng còn
mình”. Nhưng quân đội thì không phải lúc nào cũng thế. Những người lính
đa số xuất thân từ tầng lớp nông dân, dân nghèo, không được hưởng nhiều
bổng lộc của chế độ và cũng không có điều kiện để ăn hối lộ, kiếm chác
như đám an ninh, công an nên nhìn chung lương thiện hơn.
Cứ
nhìn lại diễn biến của phong trào cách mạng hoa lài ở các nước Bắc Phi,
Trung Đông hay phong trào biểu tình chống chính phủ ở Ucraine thì thấy
không phải ờ quốc gia nào quân đội cũng sẵn sàng bắn vào người dân, và
còn tùy theo diễn biến của phong trào.
Giai
đoạn đầu, quân đội có thể sẽ tuân lệnh nhà cầm quyền. Hy sinh, đổ máu
là chuyện sẽ có. Nhưng nếu người dân chọn phương pháp ôn hòa và thông
minh, đánh vào tình cảm, lương tri của người lính, kiểu như nhiều cuộc
cánh mạng nhung trên thế giới đã từng thực hiện, người biểu tình mang
theo cả trẻ em, người già với những khẩu hiệu “Chúng tôi/chúng ta là
nhân dân”, những cánh hoa hồng… hay như người biểu tình Ucraine giơ
những tấm gương trước ngực cho cảnh sát nhìn thấy hình ảnh mình trong
đó, mặt hầm hầm, trang bị vũ khí tận răng, đối đầu với đám đông tay
không, chắc chắn họ phải chùng tay, lưỡng lự.
Và
nếu người đấu tranh cương quyết không lùi bước, khiến phong trào ngày
càng lớn mạnh, lan rộng, tình hình chuyển biến, quân đội chắc chắn phải
nghĩ đến “hậu vận” của mình. Đám quan chức thì có tiền chạy sang nước
khác, còn người lính chạy đi đâu trốn đây?
Sự lo ngại thứ hai: khi có biến động xảy ra, Hà Nội có cầu cứu Bắc Kinh và Bắc Kinh có đem quân sang can thiệp để cứu đàn em?
Nếu
nhìn vào hoàn cảnh của Ucraine trong mối quan hệ địa chính trị, văn
hóa, lịch sử với Nga, chúng ta thấy có sự tương đồng so với Việt Nam và
Trung Quốc. Chính quyền của cựu Tổng thống Ucraine, Viktor Yanukovych,
ai cũng biết, chọn con đường thân Nga bất chấp nguyện vọng khác hẳn của
người dân, cũng giống như nhà cầm quyền VN.
Và
nếu Nga không dễ gì để mất Ucraine vào tay các nước châu Âu thì Trung
Cộng cũng chẳng bao giờ muốn có một VN với một chế độ dân chủ, thoát ra
khỏi vòng ảnh hưởng của Bắc Kinh và thân phương Tây, ngay sát bên cạnh.
Nhưng khi biến động xảy ra, Putin có sẵn sàng cứu Viktor Yanukovych
không, chúng ta đã thấy. Hoặc khi Myanmar quyết định đi theo con đường
dân chủ, tách dần khỏi sự lệ thuộc vào Trung Quốc, Bắc Kinh cũng đành
chịu.
Thêm
nữa, tình hình chung ở các chế độ độc tài là khi chế độ đó còn mạnh thì
đám đông từ quan đến dân sẽ sợ hãi, hết lòng trung thành, ca ngợi,
nhưng một khi chế độ đó sụp đổ thì sẽ không có ai động đậy một ngón tay
để khôi phục lại, sẽ không có ai nuối tiếc. Trái lại, những kẻ hôm nay
hết mực trung thành, ca ngợi chế độ, chửi bới, bôi nhọ, thậm chí đàn áp
người yêu nước, ngày mai sẽ quay ngoắt lại phủ nhận quá khứ, tung hô chế
độ mới hơn ai hết.
Trong
những giây phút sa cơ thất thế, trước khi bị xử bắn như cả hai vợ chồng
nhà lãnh đạo Roumania, Nicolae Ceauşescu, bị lôi ra khỏi chỗ ẩn nấp cho
tới khi bị treo cổ như cựu Tổng thống Iraq, Saddam Hussein, hay vẫn
đang phải chạy trốn như cựu Tổng thống Ucraine, Viktor Yanukovych… những
con người từng một thời quyền sinh quyền sát trong tay đó có lẽ đều có
một suy nghĩ chung: Giá như được làm lại, giá như còn cầm quyền, họ sẽ
bớt tham lam, bớt tàn ác hơn, chịu khó lắng nghe nguyện vọng của nhân
dân, chịu chia sẻ bớt quyền lực cho những cá nhân, đảng phái đối lập thì
có lẽ không đến nỗi bị một kết cục như thế.
Nhưng
có ai đang ở trên đỉnh cao quyền lực, hưởng hết mọi của cải trong nhân
dân mà nghĩ được như vậy đâu. Còn quyền là còn hưởng, còn đàn áp, mặc kệ
lợi ích của đất nước, khát vọng của nhân dân.
Nhà cầm quyền VN hôm nay cũng vậy thôi.
Cũng
có thể họ tự tin vì người dân VN đa số hoặc vẫn chưa nhận ra, hoặc vẫn
sợ hãi, hoặc thờ ơ không quan tâm đến chuyện chính trị; phong trào đấu
tranh đòi tự do dân chủ thì còn quá yếu, chưa có một cá nhân, tổ chức,
đảng phái nào đủ mạnh để có thể đối mặt với họ. Nhưng như đã nói, với xu
hướng chung của thế giới là đều đi đến một thể chế, mô hình chính trị
tự do, dân chủ, đa nguyên, đa đảng, pháp trị, đảng và nhà nước cộng sản
VN chắc chắn sẽ bị đào thải, không sớm thì muộn.
Đảng
cộng sản đã cầm quyền quá lâu, quá đủ để chứng minh với nhân dân có
thực sự là một đảng vì dân vì nước hay không, cái công nếu có của đảng
đối với đất nước, dân tộc so với tội như thế nào; đảng cộng sản có thực
sự muốn thay đổi, muốn đồng hành cùng thế giới tiến bộ và với nhân dân,
hay chỉ muốn bảo thủ đến cùng vì quyền lợi của đảng, của các phe nhóm;
và đảng đã bỏ qua bao nhiêu cơ hội cải cách ra sao để đến hôm nay VN trở
thành một quốc gia lạc hậu hàng chục, hàng trăm năm ngay cả so với các
nước láng giềng, nhìn vào đâu cũng thấy tình hình nát bét…
Sự kiên nhẫn đến mức nhẫn nhục của nhân dân đối với đảng cộng sản đã quá đủ, họ không còn có lý do gì để biện minh được nữa.
Chỉ
có điều, càng chậm trễ thì cái hậu quả nặng nề mà đảng cộng sản để lại
cho đất nước và nhân dân, từ kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, môi
trường, đạo đức xã hội, kể cả sự mất mát về lãnh thổ lãnh hải… sẽ càng
lớn, quá trình xây dựng lại từ con số âm ấy sẽ càng lâu, càng vất vả bội
phần.
Và
điều cuối cùng là về phía những người đang trên đường đấu tranh đòi lại
tự do dân chủ, đòi lại quyền làm người cho mình và cho người khác,
phong trào dân chủ ở nước ta hiện nay đã quá yếu ớt, manh mún, lại bị
nhà cầm quyền sử dụng mọi chiêu trò thâm độc để đánh phá, bôi nhọ, gây
chia rẽ, nên đừng vô tình mắc bẫy mà tự mình lại xoay sang bất hòa, đánh
lẫn nhau…
Mỗi
người tùy theo vị trí, khả năng, tính cách của mình sẽ chọn cách đấu
tranh khác nhau, có người mạnh mẽ dứt khoát đến cùng nhưng cũng có người
ôn hòa, có người dùng ngòi bút, có người dấn thân, có người tuyên bố ly
khai đảng cộng sản, có người âm thầm phía sau hỗ trợ…nhưng có lẽ, tất
cả đều chung mục đích mong muốn một tương lai tốt đẹp hơn cho VN với một
mô hình thể chế chính trị khác. Sự thông cảm, hiểu biết, chia sẻ, gắn
kết với nhau là vô cùng quan trọng.
Và
có lẽ đã đến lúc tập hợp thành những tổ chức khác nhau cùng đấu tranh
(trên thực tế điều này cũng đang diễn ra) để từng người không cảm thấy
cô đơn, mệt mỏi, không bị nhà cầm quyền dễ dàng sách nhiễu, cô lập, bức
hại cách này cách khác.
Nếu không, VN sẽ mãi mãi đứng ngoài cuộc những sự biến chuyển của thế giới, mãi mãi “nhỡ tàu” như từ trước cho đến nay.
No comments:
Post a Comment