Căng thẳng Trung - Đài tăng lên sau vụ phi cơ TQ 'vượt tuyến'
Có chăng một cuộc khủng hoảng mới giữa Trung Quốc và Đài Loan?
Những căng thẳng đang ngày càng gia tăng này liên quan gì đến sự khác biệt ngày càng sâu sắc giữa Washington và Bắc Kinh?
Và
có phải Tổng thống Trump đang khiến tình hình trầm trọng hơn khi coi
thường chính sách "Một Trung Quốc" mà những người tiền nhiệm ông đã theo
đuổi vì nó là nền tảng cho sự hòa giải giữa Trung Quốc và Mỹ vào cuối
thập niên 1970?
Vụ vượt rào của chiến đấu cơ Trung Quốc vào Chủ nhật ở eo biển Đài Loan là sự cố nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua.
Khoảng thời gian xảy ra sự xâm nhập - khoảng mười phút - cho thấy đó không chỉ là một sai lầm về phương hướng.
Đài
Loan điều động máy bay để đánh chặn những kẻ xâm nhập. Tổng thống Đài
Loan Thái Anh Văn đã kêu gọi các máy bay chiến đấu của Trung Quốc vượt
qua tuyến hàng hải sẽ bị "trục xuất một cách mạnh mẽ".
Đài Loan, vẫn luôn được Bắc Kinh xem là một phần không thể tách rời của Trung Quốc.
Chủ
tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cảnh báo vào đầu năm nay rằng việc
thống nhất vẫn là mục tiêu cuối cùng của Trung Quốc bất kể sự khác biệt
giữa hai hệ thống chính trị. Ông nói rõ rằng Trung Quốc sẽ không "từ bỏ
việc sử dụng vũ lực" và họ vẫn giữ nguyên lựa chọn "thực hiện mọi biện
pháp cần thiết".
Trung Quốc vẫn còn bận tâm về Đài Loan. Thật vậy,
nhiều nhà phân tích chiến lược Hoa Kỳ coi việc tái lập quyền kiểm soát
của Bắc Kinh đối với Đài Loan là mục tiêu chính thúc đẩy các chương
trình hiện đại hóa quân sự của nước này.
Và một khía cạnh quan trọng ở đây là chiến lược từ
chối chống tiếp cận của Bắc Kinh đang được phương Tây hiểu như thế nào.
Nói một cách đơn giản, đây là sự phát triển của các hệ thống vũ khí tầm
xa và chính xác hơn để đẩy các lực lượng Hoa Kỳ (những người có thể sẽ
đến viện trợ của Đài Loan) ra khỏi Thái Bình Dương.
Tháng trước -
trong nỗ lực để báo hiệu rằng họ sẽ tiếp tục khẳng định quyền tự do đi
lại - Mỹ đã gửi một tàu khu trục và một tàu Cảnh sát biển qua eo biển
Đài Loan giữa Trung Quốc và Đài Loan. Điều này chắc chắn đã gây khó chịu
cho Bắc Kinh và được người Đài Loan coi là một cách thể hiện sự ủng hộ.
Những
nỗ lực của Washington để chứng minh những gì họ gọi là "tự do hàng hải"
đang gây tranh cãi ở Bắc Kinh, vốn tuyên bố chủ quyền đối với phần lớn
vùng biển trong khu vực.
Động
thái này diễn ra vào thời điểm căng thẳng Trung-Mỹ gia tăng về thương
mại, công nghệ và sự quyết đoán quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc.
Thêm
vào đó là sự bất an ở Bắc Kinh về sự chậm lại trong nền kinh tế của nó,
điều mà nhiều người quan sát Trung Quốc lo ngại có thể dẫn đến việc Chủ
tịch Tập Cận Bình theo đuổi lập trường dân tộc hơn, và dễ hiểu tại sao
nỗi sợ hãi lại tăng lên trong mối quan hệ Mỹ-Trung.
Sự tấn công cuối tuần này của máy bay chiến đấu Trung Quốc là một lời nhắc nhở về sự đối trọng của Đài Loan.
Quan
hệ Trung-Mỹ không phải luôn luôn như thế này. Quay lại vào cuối thập
niên 1970 và đầu thập niên 1980, chính Hoa Kỳ đã thiết lập một chính
sách sau được gọi là chính sách "Một Trung Quốc".
Hoa Kỳ sau đó hạ cấp quan hệ với Đài Loan.
Nhưng Washington cũng nói rõ sẽ "xem xét bất kỳ nỗ lực nào để xác định tương lai của Đài Loan bằng các biện pháp hòa bình" vì đây là một "mối quan ngại sâu sắc đối với Hoa Kỳ". Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ hệ thống tự phòng thủ của Đài Loan và bỏ ngỏ khả năng viện trợ Đài Loan nếu bị tấn công.
Nhưng chính sách này có thực sự đáng tin khi đối mặt với khả năng quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc?
Và Đài Loan có tiếp tục hài lòng với những lời hứa hẹn về một sự độc lập thay vì một thực tế như vậy? Chính quyền Trump có đang gửi sai tín hiệu đến Đài Loan?
Ví dụ, ông Trump đã trở thành tổng thống đắc cử đầu tiên kể từ năm 1979 hội đàm trực tiếp với một tổng thống Đài Loan. Một số người trong chính quyền Hoa Kỳ muốn ông xem lại toàn bộ chính sách "Một Trung Quốc".
Bắc Kinh đã chứng kiến vị tổng thống Mỹ này từ bỏ các thỏa thuận kiểm soát vũ khí và thay đổi hiện trạng ngoại giao ở Trung Đông đối với Jerusalem và Cao nguyên Golan. Họ cũng có thể sợ một sự thay đổi tương tự trong chính sách của Hoa Kỳ đối với Đài Loan.
No comments:
Post a Comment