Hồ Con Rùa qua các thời kỳ lịch sử
- Ảnh Xưa
- •
- Thứ bảy, 16/02/2019 • 5.2k lượt xem
Có rất nhiều giai thoại truyền miệng về hồ Con Rùa, không ít mang màu sắc tâm linh, phong thủy huyền bí.
Giai
thoại được nhắc đến nhiều nhất là vào năm 1967, khi tướng Nguyễn Văn
Thiệu lên làm tổng thống Việt Nam Cộng Hòa, đã mời một thầy phong thủy
người Hoa nổi tiếng đến coi thế đất tại dinh Độc Lập. Người thầy phong
thủy này khen vị trí của dinh là vị trí của long mạch, trấn yểm vị trí
của đầu rồng (nên còn gọi dinh Độc Lập là phủ Đầu Rồng).
Cũng
theo lời thuật trên thì con rồng này đầu tại dinh Độc Lập và đuôi nằm
tại vị trí Công trường Chiến sĩ. Tuy phát hưng vượng, nhưng do đuôi rồng
hay vùng vẫy nên sự nghiệp không bền, vì vậy cần phải yểm bùa bằng cách
đúc một con rùa lớn để trấn đuôi rồng không vùng vẫy nữa thì mới giữ
được ngôi vị tổng thống lâu dài.
Cũng
vì thế, mà theo một số người thì kiến trúc tháp cao giống như hình một
thanh gươm (hoặc cây đinh/kim), đóng xuống hồ nước để giữ chặt đuôi
rồng, và khuôn viên hồ nước có hình bát quái, bên giữa có hình âm dương.
Nguyên
ban đầu, tại vị trí Hồ Con Rùa hiện nay, vào năm 1790 là vị trí cổng
thành Khảm Khuyết của thành Bát Quái (còn gọi là thành Quy). Về sau vua
Minh Mạng đổi tên thành cửa Vọng Khuyết. Tuy nhiên sau cuộc nổi loạn của
Lê Văn Khôi (1833-1835) thì vào năm 1837, nhà vua đã cho phá thành Bát
Quái và xây dựng một ngôi thành nhỏ hơn mang tên là thành Phụng. Vị trị
cửa Khảm Khuyết trở thành một điểm ở ngoài thành.
Sau
khi người Pháp chiếm được thành Gia Định (là tên chính thức của thành
Phụng), họ đã cho san bằng ngôi thành này vào ngày 8 tháng 3 năm 1859.
Vào năm 1878, người Pháp cho xây dựng một tháp nước tại vị trí Hồ Con
Rùa ngày nay để cung cấp nước uống cho cư dân trong vùng. Tháp nước cao
20 m, có dung tích 100 m3, xây dựng hoàn thành năm 1880.
Đến
năm 1921 thì tháp nước bị phá bỏ do không còn đủ sức đáp ứng nhu cầu
cung cấp nước nữa. Tại vị trí này, người Pháp đã cho xây dựng một tượng
đài ba binh sĩ Pháp bằng đồng với hồ nước nhỏ, để đánh dấu cuộc xâm
chiếm và biểu tượng của việc người Pháp làm chủ Đông Dương. Do đó người
địa phương thường gọi nó là Công trường Ba hình.
Các
tượng đài này tồn tại đến năm 1964 thì bị Chính phủ Việt Nam Cộng hòa
phá bỏ, chỉ còn lại hồ nước nhỏ. Giao lộ cũng được đổi tên thành Công
trường Chiến sĩ.
Thời
điểm xây dựng kiến trúc hồ Con Rùa ngày nay chưa được xác định chính
xác. Một số tài liệu cho là nó được xây dựng vào năm 1965, vài tài liệu
khác thì cho là 1967. Người thiết kế Hồ con Rùa là kiến trúc sư Nguyễn
Kỳ. Mẫu thiết kế của ông được chọn trong cuộc thi tìm quy hoạch mới cho
địa danh này (Nguyễn Kỳ nay sống tại Sydney, Australia).
Có
1 công trình xây dựng tại vòng xoay hồ Con Rùa là Đài kỷ niệm Viện trợ
Quốc tế cho Việt Nam Cộng Hòa tức miền Nam Việt Nam trước năm 1975. Tháp
cao nhất ở giữa nhìn như một bông hoa chính là hình ảnh cách điệu của
những bàn tay đón nhận viện trợ. Bia trên lưng rùa một mặt thì khắc câu
tri ân các quốc gia đã viện trợ, một mặt khắc tên tất cả các quốc gia
này. Con rùa này trông như được đúc bằng đồng nhưng thật ra nó được làm
bằng lá đồng mỏng, ốp trên khung sườn bằng thép góc và thép lá, vì vậy
không tốn kém mấy về vật liệu và dễ thực hiện.
Tại
sao Hồ Con Rùa lại mất đi con rùa? Vào đầu năm 1976 (hay 1978), tấm bia
và con rùa bị phá hủy trong một vụ nổ, tuy con rùa không còn nhưng
người dân vẫn quen gọi là Hồ Con Rùa, thay cho tên gọi chính thức.
Xung
quanh chuyện này có 3 thuyết. Thuyết thứ nhất cho là một nhóm người
phản đối chính quyền đã đặt bom phá hủy con rùa, chính quyền bấy giờ nói
họ có mục đích “giải thoát cho đuôi rồng để nó phá chính quyền mới”.
Thuyết
thứ hai thì cho rằng con rùa được phá bởi chính quyền mới cho phá, vì
tấm bia trên lưng con rùa mang tên những nước đã viện trợ chính quyền
Việt Nam Cộng Hoà. Để lại con rùa như một sự thừa nhận công lao của các
nước trên.
Còn thuyết cuối cùng thì không thuyết phục lắm. Đó là con rùa đã bị phá để bán ve chai.
Xung
quanh hồ Con Rùa là nhiều câu chuyện kỳ lạ mà tới thời nay vẫn chưa
giải đáp được. Dù gì đi nữa thì hồ Con Rùa là điểm đến rất được ưa
thích. Vòng xoay này vốn dĩ là điểm giao nhau của những con đường nhỏ,
tồn tại từ lâu đời quanh năm, ít khói bụi vì có những hàng cây xanh hai
bên đường. Vào buổi sáng hay chiều mát, nơi đây là điểm dừng chân hóng
gió, ngắm phố phường yêu thích của nhiều bạn trẻ và người dân thành phố
Sài Gòn.
Dựa theo ảnh và bài viết cùng tên trên trang Ảnh Xưa (Anhxua.com)
Độc giả quan tâm tới ảnh Việt Nam xưa mời ghé thăm trang
Độc giả quan tâm tới ảnh Việt Nam xưa mời ghé thăm trang
Xem thêm:
- 60 năm Sài Gòn, hồn ở đâu bây giờ?
- Là người Sài Gòn từ thuở bào thai rồi, cần gì xin nhập tịch!
- “Văn hóa không tên” tạo nên linh hồn của Sài Gòn xưa
No comments:
Post a Comment