Thursday, 5 September 2019

Vấn đề Thủ Thiêm, càng gỡ càng vướng?

RFA
2019-09-04

Khu đô thị mới Thủ Thiêm nhìn từ trên cao.

Screen Capture/ RFA Edited

Kiến nghị của Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh vừa đưa ra liên quan đến 3 dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT gồm: dự án xây dựng 4 tuyến đường chính trong khu đô thị, dự án xây dựng cầu Thủ Thiêm 2, Dự án hạ tầng khu dân cư phía Bắc và hoàn thiện đường trục Bắc –Nam.

Phương án kéo dài?

Trên thực tế, các dự án trên đã hết thời hạn thực hiện dự án theo các quyết định phê duyệt nhưng vẫn chưa hoàn thành công trình do vẫn vướng giải phóng mặt bằng. Theo kiến nghị gỡ vướng của lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh thì, trong thời gian chờ kết quả kiểm toán của Kiểm toán nhà nước, sẽ hoàn chỉnh vấn đề liên quan để sớm hoàn thành đầu tư xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm theo đúng ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Thanh tra Chính phủ.
Luật sư Đặng Đình Mạnh từ Sài Gòn và cũng là luật sư thường xuyên bào chữa những vụ án dân oan cho rằng, ông cảm thấy vô lý về đề nghị này.
“Không chỉ là người dân Thủ Thiêm mà ngay cả những người làm công tác pháp luật đều thấy hết sức vô lý về đề nghị của Ủy ban Nhân dân thành phố việc đề nghị Trung ương cho chính sách, cho ý kiến. Thật sư Trung ương đã giao vấn đề này, giải quyết sự việc này cho thành phố Hồ Chí Minh rồi, họ hoàn toàn có đủ thẩm quyền để giải quyết chuyện này nên mọi người đều đánh giá đây là động thái nhằm kéo dài sự việc, đùn đẩy trách nhiệm lên trên.”
Ông Hồ Tấn Thiện một người dân sống tại Thủ Thiêm và là một trong số những hộ dân khiếu kiện hàng chục năm nay cho hay:
“Thành phố muốn tránh né, muốn giao cho bên Trung ương và Thủ tướng vì người dân “rượt” quá mà giờ thành phố mà quyết là dân người ta bức xúc nữa. Kết luận trung ương chỉ đạo, thành phố thực hiện ….nên tôi nghĩ mục đích để kéo dài vì dựa trên cơ sở đó.”
Ông Cao Thăng Ca, một người dân sống tại Thủ Thiêm và là đại diện cho 71 hộ dân khiếu kiện cho biết về điều này:
“Bây giờ dự án Thủ Thiêm này sai từ đầu đến cuối rồi nên bây giờ sửa sai bằng cách nào, người ta (UBND-PV) không dám nhận trách nhiệm, đỗ thừa rồi nhường cho chính phủ giải quyết để trốn tránh trách nhiệm đó. Nếu muốn giải quyết thì rất đơn giản, sai là phải sửa mà sai không chịu sửa thì sao.”
Ngoài ra, ông Ca còn giải thích thêm nguyên do vì sao Ủy ban Nhân dân thành phố không có thiện chí giải quyết vấn đề Thủ Thiêm.

“Từ sau buổi đối thoại do ông Võ Văn Hoan chủ trì thì người ta báo cáo là người dân Thủ Thiêm không hợp tác với thành phố nhưng thực chất đâu phải dân không hợp tác mà đúng ra chính quyền đã phá vỡ buổi đối thoại đó vì dân người ta đang đối thoại mà ông phó Chủ tịch Võ Văn Hoan tự nhiên xách cặp bỏ về, thì chính thành phố là người phá vỡ chứ không phải người dân. Chính hành động đó cho thấy thành phố đã không có thiện chí, không thiện chí thì không thể giải quyết được, vụ việc này theo tôi nó sẽ kéo dài thêm mấy năm nữa.”

Theo truyền thông đưa tin vào hôm 15/8 thì phó chủ tịch thành phố ông Võ Văn Hoan đã có buổi đối thoại với 28 hộ dân, đây là những hộ dân nhiều lần đến tận các cơ quan Trung ương ở Hà Nội để khiến kiện. Tuy nhiên, buổi đối thoại giữa người dân Thủ Thiêm và chính quyền thành phố được xem là bất thành và buộc phải tạm dừng nữa chừng.

Nhiều hứa hẹn - không thiện chí

Sau động thái của ông Hoan, đến 30/8 trong cuộc họp về tình hình xã hội, an ninh quốc phòng, Chủ tịch Nguyễn Thành Phong cho biết, nhiệm vụ trọng tâm của TP thời gian tới là phải thực hiện Kết luận 1037 của Thanh tra Chính phủ (TTCP) về Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Thậm chí cứ 2 tuần là phải họp về vấn đề Thủ Thiêm!

Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong (giữa) tại phiên họp hôm 30/8/2019. Courtesy of hochiminhcity.gov.vn

Theo ông Nguyễn Thành Phong, “cứ hai tuần một lần, UBND TP họp để đánh giá lại việc thực hiện các nội dung được giao và phải có báo cáo nhanh cho TTCP, Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình, báo cáo Thành ủy về nội dung Kết luận 1037. UBND TP phải thực hiện nghiêm kết luận của TTCP, chỉ đạo của Thủ tướng.” (trích từ Thanhnien.vn ngày 31/8/2019)

Ông Cao Thăng Ca, người dân Thủ Thiêm khẳng định, cho dù thành phố có họp nhiều đi nữa nếu không có thiện chí cũng không thể giải quyết được vấn đề:

“Người ta (UBND-PV) cứ 2 tuần hoặc 1 tuần họ họp 5 lần hay 7 lần thì vẫn không thể giải quyết được vì thật tình người ta không có thiện chí giải quyết vấn đề Thủ Thiêm. Tất cả mọi sai phạm người ta cứ che đậy, muốn giải quyết được vấn đề Thủ Thiêm cần xác định rõ sai phạm chỗ nào để sửa chỗ đó thì mới giải quyết được còn bây giờ người ta không thừa nhận sai mà người ta giải quyết bằng cách lái cái sai sau này sửa những cái sai trước nên thành ra không thể giải quyết được, cho dù họp bao nhiêu lần đi nữa cũng vậy.”

Cũng tại cuộc họp ông Nguyễn Phước Hưng chủ tịch Ủy ban Nhân dân quận 2 trình phương án hoán đổi cho các hộ dân khu 4,3 hecta. Theo ông Hưng khi so sánh thực tế, phương án hoán đổi nhà, đất tái định cư như trên có lợi cho người dân hơn. Ví dụ 1m2 đất ở mặt tiền đường Trần Não trong các dự án được Nhà nước bồi thường những năm gần đây chỉ khoảng 60 triệu đồng/m2, nhưng có thể hoán đổi được 1,3m2 đất tái định cư mặt tiền đường Lương Định Của, gần 4,4m2 đất nền tái định cư trong khu 50ha Cát Lái...Giá trị của phần đất được hoán đổi gần bằng với giá đất trên thị trường không kiểm soát, nên người dân được lợi rất nhiều so với giá Nhà nước bồi thường tại những dự án có vị trí tương đồng. Những hộ gia đình có diện tích đất nhỏ, không đủ để hoán đổi nền đất sẽ được hoán đổi bằng căn hộ chung cư

Ông Hồ Tấn Thiện một người dân khác tại Thủ Thiêm thừa nhận, việc hoán đổi như vậy cũng được xem là tạm ổn.

“Theo anh nghĩ nếu thành phố không thiện chí giải quyết cho bà con thì chuyện này còn kéo dài lâu, vì thành phố chỉ nói trung ương chỉ đạo tới đâu, sai phạm tới đâu giải quyết tới đó nhưng cách hoán đổi 4,3 ha thì theo tôi cũng gọi là tạm được nhưng 5 khu phố 3 phường thì không nhắc tới. Kiểu này chắc sẽ kéo dài vì mấy ổng chưa có thiện chí ngồi lại với dân.”

Đồng ý với điều này luật sư Đặng Đình Mạnh cho rằng, dù chính quyền thành phố có hứa nhiều đi nữa thì cũng không thể tạo lòng tin đối với công chúng.

“Ngay cả những người trước ông Phong và ông Nguyễn Thiện Nhân thì trong năm 2018 cũng đã hứa khá là nhiều điều với người dân Thủ Thiêm thế nhưng sau đó không một điều nào thành sự thật cả nên đối với những lời hứa lời giao ước công việc thì dù ai đi nữa thì cũng không tạo được long tin của công chúng nữa. Người dân Thủ Thiêm họ bị lừa nhiều lần quá đi nên chắc chắn giờ họ sẽ không tin đâu.”

Luật sư Mạnh cho biết, cách tốt nhất hiện nay UBND thành phố nên thực hiện là có những việc làm thiết thực và thực sự vì quyền lợi của người dân. Nếu chính quyền thành phố làm được và vì quyền lợi thật sự “cho dân, vì dân” thì người dân sẽ tin. Còn việc “nhờ” Chính phủ gỡ vướng, không chỉ riêng luật sư Mạnh và hầu hết những người quan tâm đến vấn đề Thủ Thiêm đều cho rằng, đó là cách thành phố “đẩy” sự việc lên Trung Ương, nhằm có thêm thời gian “củng cố” hoặc “điều chỉnh” sai trái trong dự án Thủ Thiêm…!