BÊN KIA BỜ ĐẠI DƯƠNG 468

TS. PHAN VĂN SONG * TỔNG THỐNG MỚI CỦA PHÁP

Gương sáng: Dân Pháp DÁM Phá Lệ:

 Một Tổng Thống Trẻ, Một Phong Trào Mới

Và Một Hướng Kinh Tế Chánh Trị Mới Cho Nước Pháp.

Phan Văn Song

“Hãy táo bạo, dám làm, táo bạo hơn nữa, và luôn luôn dám làm, và nước Pháp thoát nạn- 

De l'audace, encore de l'audace, toujours de l'audace, et la France est sauvée”

Danton (Bài hịch ngày 2 septembre 1792)

Tối Chúa Nhựt 7 tháng 5 năm 2017, ông Emmanuel Macron đắc cử Tổng thống nước Pháp. Phong trào “Tiến Bước - En Marche” do ông thành lập vừa tròn năm (6 /04/2016), đã giựt được quyền lãnh đạo. Riêng ông Emmanuel Macron, 39 tuổi, chỉ mới được dư luận và giới chánh trị biết đến cũng chỉ vào khoảng từ 2 năm nay, và chỉ mới lập đảng cũng từ một năm nay. Người dân Pha Lang Sa nhìn ông, “Như một chai nước, người thấy chai nửa vơi sợ ông Tổng thống còn quá trẻ, thiếu kinh nghiệm ; người thấy chai nửa đầy, nghĩ ông ta là người của thời đại mới, có phương pháp hành động khác hẳn những chính khách kỳ cựu, đã thi nhau lãnh đạo, thi nhau thất bại, đã đưa một quốc gia đầy tiềm năng vào ngõ cụt. Điều chắc chắn: Macron vừa mở một kỷ nguyên mới trong sinh hoạt chính trị ở Pháp và ở Âu Châu. Macron đứng trước những trở ngại vạn nan, cải cách một cường quốc tụt hậu, đã quen sống trên khả năng của mình và không có thói quen hy sinh quyền lợi cá nhân” (Từ Thức, Thế hệ Macron, Paris, ngày 7/05/201).  Và dân Pháp đã DÁM bầu cho Ông làm Tổng Thống, đã DÁM giao trách nhiệm tối cao cho Ông. Chỉ vì Ông tuy nhỏ tuổi nhưng đầy tự tin, đã DÁM ứng cử vào chức vụ tối cao ấy, DÁM lãnh trách nhiệm nầy với quốc dân mình! Một kỷ nguyên mới, một cách làm chánh trị mới. Một con người mới GẶP GỞ một thời cuộc mới, với một lòng dân mới! Bên DÁM nhận, bên DÁM Giao!

  

 Trở ngại vạn nan:

  

Tổng Thống Macron thắng cử trong một tình trạng khủng hoảng kinh tế và tài chánh đầy khó khăn. Khó khăn không những cho quốc gia Pháp của mình, mà vừa cả thế giới, và vừa cả Âu châu. Công Nợ Pháp đang sắp vượt mức 95% Tổng Số Sản Lượng Quốc Gia (Tổng số Công Nợ Pháp 2,000 Tỷ €uros/ Tổng số 2,118 Tỷ €uros của Tổng Sản Lượng Pháp*). Cán cân thương mãi Pháp lỗ lã triền miên, xêm xêm 7 tỷ €uros vào tháng ba 2017*, và tổng số lỗ lã của 12 tháng cuối cùng là 55 Tỷ €uros*. Toàn là những con số kỷ lục! Còn có hy vọng tăng trưởng gì không? Chắc chắn không vượt được 1% cho toàn năm 2017*! Tất cả trong một không khí một buổi chợ chiều ảm đạm của nền kinh tế âu châu trên đà xuống dốc, một hệ thống đồng €uro rất khó khăn, cùng với một môi trường kinh tế quốc tế không thuận lợi, và đến cả những đầu tàu kinh tế là các quốc gia đang lên cũng đang bị hạn chế, tăng trưởng chậm lại. Đó là chúng ta chưa nói đến ảnh hưởng tương lai của Brexit – Liên Hiệp Vương Quốc Anh đang rời khối Liên Âu.

Mặc dù như chúng ta cũng đã biết: Bức tường tiền bạc, tài chánh, các ngân hàng, các ngân khoản, những luật lệ khó hiểu đầy rủi ro của kinh tế thị trường, những đột phá dã man của những thị trường chứng khoán hay những cơn nóng sốt của thị trường tự do do đầu cơ tích trử không phải là những hiện tượng mới mẻ hay mới sanh ra gần đây!

Mà đây cũng không phải là lần đầu mà nước Pháp phải trải qua những cơn khủng hoảng kinh tế, chánh trị hay tài chánh đâu:  - Năm 1981, nước Pháp cũng vừa vượt khỏi hai “cú sốc” dầu hỏa và cũng đang sống với con số lạm phát khổng lồ là 14%, nhưng các công quỹ vẫn còn giữ được thăng bằng. Chính nhờ vậy, tân Tổng thống François Mitterrand (phái tả, Đảng Xã hội Pháp) đã cứu vãn được tình hình và vực dậy được bộ máy kinh tế hoạt động lại hữu hiệu. - Năm 1997, mặc dù đã bắt đầu có công nợ do cuộc khủng hoảng kinh tế năm 1993, và cũng vì những lời hứa không thực hiện được của Tổng thống Jacques Chirac (Thuộc Phái Hữu, Đảng Liên hiệp các Phong trào Bình dân – Union des Mouvements Populaires UMP) nên phải giải tán Quốc hội, đổi chánh quyền, trao quyền Thủ tướng cho đối lập, nhưng nhờ môi trường thuận lợi của tình hình kinh tế thế giới, nên thủ tướng Lionel Jospin (Đảng Xã hội) cứu được nước Pháp.

Nhưng năm nay, 2017, tình hình kinh tế hoàn toàn khác hẳn! Thế nhưng dân Pháp lần nầy, DÁM phá lệ, vứt bỏ truyền thống bỏ phiếu cho hai đảng lịch sử kỳ cựu, Đảng Xã Hội và Đảng Cộng Hòa đã thay nhau cầm quyền từ 1958, từ đầu Đệ Ngũ Cộng Hòa do Tướng De Gaulle thành lập, DÁM giao quyền lực Tổng Thống, bầu một vị trẻ tuổi, 39 tuổi đời, không có một lịch sử chánh trị bản thân đi cùng với một Tập Họp Chánh Trị - một Phong trào chưa tạo được thành Đảng tròn trèm vừa được một năm. Dám, táo bạo vì:

Tân Tổng thống nầy phải biết lấy lại thăng bằng cán cân công quỹ, tài chánh.

Tân Tổng thống nầy phải tạo lại sức sản xuất của nền công nghiệp Pháp,

Tân Tổng thống nầy phải biết tạo lại sức cân bằng xã hôi: rút bớt lại khoản cách giàu nghèo, giải quyết những bất công, nghề nghiệp, giai cấp xã hôi…

Và chuyện ấy không phải dễ:

Vì: nếu không tạo tăng trưởng làm sao có phát triển, có sức tạo dựng lại xã hội?

Nếu không có đạo đức, công lý trong quản trị tài chánh làm sao có tạo được sự tín nhiệm của nhơn dân Pháp?

Và nếu không có một nền công lý xã hội công bằng, làm sao có thể nói đến sự hợp tác giữa người dân và chánh phủ, giữa người cầm quyền và người dân, giữa chủ nhơn và công nhơn?

Đó là một phương trình kinh tế tài chánh chánh trị: ba vế hài hòa.  

Bỏ quên vế tài chánh, là nước Pháp sẽ bị loại khỏi thế giới tài chánh âu châu, vì không kiểm soát và kềm chế giảm bớt được lạm phát nợ công quỹ.

Bỏ quên vế kinh tế, là nền kinh tế thương mại ngân hàng và các đại cơ sở kinh doanh thương nghiệp của nước Pháp sẽ thụt lùi, thâm thủng ngân sách lỗ lã.

Bỏ quên vế chánh trị là toàn bộ vai trò quốc gia Pháp trên thương trường,  trên các tổ chức quốc tế sẽ xuống cấp, và những địa vị vai trò lịch sử của nước Pháp  đi vào quên lãng.

Ông tân Tổng thống nầy không có nhiều thì giờ: năm năm cầm quyền rất ngắn. Tất cả vấn đề phải được đề xuất trong năm đầu tiên và có ngay kết quả trong năm thứ hai. Tất cả những dự án về kinh tế xã hội phải được vẽ ngay từ 100 ngày đầu, được thực thi ngay năm đầu. Việc đầu tiên là những biện pháp cải tổ ngành thuế vụ: đó là những dấu hiệu của một sự đối xử công bằng giữa những người giàu và nghèo ; giữa giới sản xuất và giới công nhơn ; giữa giới tài phiệt chủ nhơn những chứng khoán, những tài khoán đầu tư và giới lao động chủ nhơn tay nghề và sức lao đông phát triển. Đạo đức trong sự công bằng đối xử và quản trị tài chánh và quản trị con người, giữa kinh tế và xã hội. Công bằng giữa các phương tiện phát triển để có công bằng trong việc chia lợi tức giữa lợi nhuận các tài phiệt và mãi lực của người dân. Công bằng và Đạo đức trong quản trị các công quỹ, giảm bớt phung phí, rút ngắn lại các đường giây quản trị, quyết định. Chia đều trách nhiệm giữa trung ương và địa phương sẽ tạo hữu hiệu và tiết kiệm ngân sách.

Tổng thống Emmanuel Macron, vừa đắc cử vào ngày 7 tháng 5 phải bắt đầu ngay một cuộc chạy đua để cứu tình hình nước Pháp. Như chúng ta cũng đã thấy tình hình nước Pháp, tài chánh thì nợ như chúa chổm, kinh tế thì sản xuất ra không người mua, cán cân thương mãi đang suy sụp, hàng bán quá mắc, hàng hóa cần thiết như quần áo, giầy dép, lương thực, cây trái đều nhập cảng…: quần áo thì Tàu, Ấn độ, Việt Nam … máy móc cao cấp thi Đức, Nhựt, Đại hàn… Người Pháp không tiêu thụ hàng “made in France”, vì thiếu tự trọng, thiếu lòng yêu nước? Chỉ biết mua “hàng ngoại thứ giá rẽ, sản phẩm xấu”? Hay tại vì không có mãi lực để đi mua hàng trong nước quá mắc? Hay cũng có thể hàng thực dụng trong nước không còn nữa, chỉ còn hàng “ngoại” thôi?

Chuyện Người Việc Ta: Và Việt Nam?   

Khi bàn về nước Pháp, chúng tôi thường nghĩ đến Việt Nam. Những tiêu đề trong chương trình của một tân Tổng thống Pháp chúng ta đều có thể áp dụng ở Việt Nam được cả.

Tăng trưởng để Phát triển, đi từ một quốc gia kém mở mang lên đến một quốc gia đang lên là cả  một phương trình quản trị đúng đắn công bằng, giữa giai cấp cầm quyền và người dân ; giữa giới chủ nhơn và giới công nhơn… Công bằng, Đạo đức là giảm bớt  khoảng cách ăn chia  giữa các chủ nhơn  tài khoán đầu tư (chứng khoán) và lương bổng công nhơn. Quản trị công bằng và đạo đức trong lợi nhuận sản xuất là quản trị công bằng xã hội. Giảm bớt giàu nghèo là tạo mãi lực, tạo một thị trường nội địa, bớt phải lo lắng đến xuất cảng.

Một thể chế thuế vụ công bằng và đạo đức sẽ tạo những công bằng xã hôi. Nhà nước hãy bỏ bớt những vai trò chủ nhơn sản xuất, chỉ nên chú trọng đến các vai trò giám khảo, điều hợp các hợp đồng giữa chủ nhơn và công nhơn, điều hợp giữa sản xuất và tiêu thụ  … Từ Nhà một Nước Sản Xuất hãy trở thành một Nhà Nước Trọng Tài**. 

Muốn đi đến một thể chế kinh tế sung mãn, một nền tài chánh dồi dào, phải có một thể chế chánh trị công bằng, dân chủ, chấp nhận giao nhiệm vụ quản trị cho người dân, có đa nguyên, mới có cạnh tranh, có cạnh tranh mới có sáng kiến, có sáng kiến mới có trách nhiệm và phát triển.

Nhà cầm quyền nên là một điều hợp viên, một nhạc trưởng, một “chef d’orchestre” cho một giàn nhạc giao hưởng hài hoà. Hoà hợp kinh tế-tài chánh để có một đất nước giàu mạnh.

Ngày nay, Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn cầm quyền, và cầm quyền tuyệt đối đã trên 70 năm. Và nước Việt Nam vẫn là một nước nghèo, vẫn đang bị một lô chuyện khủng hoảng, từ đời sống xã hội, kém vệ sanh nghèo đói, đến đời sống kinh tế, tổng sản lượng đầu người hằng năm tròn trèm trên dưới 2,000 dollars US, đứng vào những quốc gia cuối hạng trong bảng xếp hạng giàu nghèo trên thế giới.

Thế giới đang cần nền kỹ nghệ mới, tiên tiến, mủi nhọn, xanh, điện gió, điện mặt trời... một quốc gia đang phát triển như Việt Nam, vì nhờ không có những cơ chế xưa, cổ hủ… đáng lý là phải phát triển ngay những kỹ thuật mới, trái lại vẫn chạy theo những kỹ thuật cũ kỹ, dùng điện bằng dầu hỏa, bằng than đá… hại môi trường, hại sức khỏe người dân.

Một đất nước có tỷ lệ thanh thiếu niên tuổi trẻ cao, đầy tương lai như Việt Nam phải biết đầu tư vào những kỹ thuật mới.

Tại sao cứ nghèo hoài? Cứ chậm tiến, tụt hậu hoài? Hỏi là trả lời! Bài viết hôm nay nói chuyện về chế độ quản trị. Nước Pháp đang gặp khó khăn, dân Pháp DÁM vứt bỏ quan niệm quản trị chánh trị, hệ thống chánh trị truyền thống, lưởng đảng, Tả Hữu … Phá rào, phá lệ, bầu và DÁM giao tương lai vận mệnh đất nước cho một vị Tổng Thống trẻ (39 tuổi), với một Đảng Chánh Trị vừa thành lập chưa tròn năm, ít kinh nghiệm chánh trường… Thành công, thất bại? Tương lai sẽ trả lời…Dám thôi!

Câu chuyện Việt Nam còn dài, người viết xin phép được dừng ở đây! Chúng tôi chỉ mong bài viết về tình hình nước Pháp của chúng tôi được đọc giả Việt Nam dùng để đấu tranh với nhà cầm quyền Cộng Sản Hà nội, để những người Việt Cộng đương quyền PHẢI tỉnh ngủ, hoặc cải tổ hoặc trao quyền cho người dân! Nếu không e rằng chính người dân Việt Nam sẽ nổi dậy cướp lại chánh quyền nơi tay Đảng Cộng Sản Hà nội… Gương Liên Sô còn đó, gương bức tường Bá linh còn đó …Cả khối Số Viết, cả khối Đông Âu, khối quân sự Varsovie, khối thương mại Comecom to lớn như thế kia mà còn sụp đổ chỉ trong vài tháng!  

Ông Pierre Mendès-France, một nhà chánh trị Pháp thuộc phái tả, của những năm 1950 (ông đã thay mặt nước Pháp ký hiệp ước ngưng bắn ở Đông dương Pháp tại Genève này 20 tháng 7 năm 1954) có viết một câu để đời  “Không có một thể chế chánh trị nào mà không có rủi ro cả, chỉ có những thể chế chánh trị không có vận may thôi - Il n’y a pas de politique sans risque, mais des politiques sans chance”.

Đảng Cộng sản Việt Nam có DÁM lấy những cái rủi ro, cải tổ lại cơ chế, guồng máy chánh trị, thay đổi nảo trạng chánh trị, để tạo một nước Việt Nam Độc lập, Tự do, Phú cường, Dân chủ, Công bằng không?   

Đó là một quyết định rất nhỏ: chỉ DÁM hay không dám thôi!

Đó cũng chỉ là một quyết tâm chánh trị - une volonté politique - để chứng minh là thực sự yêu nước Việt Nam, yêu người Việt Nam và quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam tử tế, văn hóa và phồn thạnh để góp mặt cùng thế giới tiên tiến. Nếu không thì người dân Việt Nam sẽ DÁM! Và sẽ Mạnh Dạn Đứng Lên Tự Lấy Trách Nhiệm!

Chỉ có thế thôi, mong lắm!

Hồi nhơn Sơn, đầu tháng năm

Mừng Tân Tổng thống Pháp, Emmanuel Macron

Phan Văn Song

Ghi Chú:

*Dữ kiện do Cơ quan Thống kê quốc gia Pháp. INSEE Institut Nationale de la Statistique et des Études économiques-Viện Thống kê Quốc Gia và Nghiên Cứu Kinh tế

** Xin đọc bài viết tuần trước “Mẫu Quản Trị nào …? Quốc Gia Can Thiệp hay Quốc Gia Trọng Tài” cùng tác giả Phan Văn Song

Saturday, May 13, 2017

TÚ ANH * TỔNG THỐNG MỚI CỦA PHÁP

« Lính mới » Macron trên chính trường đối ngoại

Tú Anh

Phát Thứ Năm, ngày 11 tháng 5 năm 2017

Tổng thống tân cử Pháp Emmanuel Macron trong lễ kỷ niệm ngày hủy bỏ chế độ nô lệ tại vườn Luxembourg, Paris, ngày 10/05/2017.REUTERS/Eric Feferberg/Pool

Sau ngày nhậm chức (14/05/2017), tân tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ phải đương đầu với một thế bất ổn và bất trắc. Chỉ vài ngày nữa thôi « gánh nặng ngàn cân » rơi xuống đôi vai của nhà lãnh đạo trẻ tuổi, không kinh nghiệm đối ngoại : Brexit, châu Âu, Trung Đông, Nga…Có đáng lo hay không ?

Nếu so sánh với Marine Le Pen chủ trương dứt khoát rời NATO và Liên Hiệp Châu Âu để tiến gần với Nga, chính sách ngoại giao của Emmanuel Macron chỉ mới ở giai đoạn phác họa. Phần lớn của cương lĩnh chính trị tập trung tháo gỡ những vấn nạn hay trì trệ của nước Pháp như kinh tế, xã hội, giáo dục, y tế…

Thế nhưng vào ngày 14/05 tới đây, Emmanuel Macron bước vào điện Elysée vào thời điểm tình hình thế giới không thuận lợi. Liên Hiệp Châu Âu suy yếu vì Anh Quốc rút lui, bên trong thì khủng bố, bên ngoài thì biên giới phía đông bị nước Nga của Vladimir Putin đe dọa, ở phía nam thì Trung Đông rối loạn, bên kia Đại Tây Dương nước Mỹ co cụm còn ở châu Á Thái Bình Dương, Trung Quốc Tập Cận Bình dương oai diễu võ.

Theo nhà báo Isabelle Lasserre chuyên trách về chính trị quốc tế của Le Figaro, thách thức chờ đón tổng thống mới ngay tuần đầu tiên là phải đối phó với khủng hoảng trong Liên Hiệp Châu Âu mà ưu tiên số một là hồ sơ Brexit, phản ứng về chính sách bành trướng của Nga, tuyên bố lập trường về Trung Đông.

Là một người thân châu Âu, Emmanuel Macron đã đến Berlin tiếp xúc với thủ tướng Đức Angela Merkel trong giai đoạn tranh cử. Ông đã nhiều lần sang Trung Đông, ghé Liban và Jordani, tới Bắc Phi thăm Algéri, Tunisia nhưng chưa bao giờ đặt chân đến châu Phi da đen và… châu Á. Trong các cuộc tranh luận truyền hình, ông cũng ít đề cập đến các vấn đề quốc tế. Bởi vì chính trị quốc tế không phải là mối quan tâm của ông trong mùa bầu cử. Một nguồn tin của phong trào Tiến Bước! xác nhận thiếu sót này nhưng cho rằng đây là « hiện tượng chung của các nền dân chủ Tây phương, kể cả ở Mỹ ».

Chính sách ngoại giao của tổng thống tân cử chỉ mới được phác họa nhưng được dự báo tiếp nối đường lối của hai vị tiền nhiệm Nicolas Sarkozy và François Hollande. Emmanuel Macron chủ trương một « nhãn quan De Gaulle- Mitterrand ». Điều này chứng tỏ chính sách đối ngoại của Pháp không lệ thuộc vào cá tính của chủ nhân điện Elysée mà xuyên suốt phục vụ quyền lợi của Pháp. Tổng thống tân cử Emmanuel Macron có là một ngoại lệ ?

Giáo sư Lê Đình Thông, đại học Paris-Nanterre phân tích :

RFI : Chính sách ngoại giao của tân tổng thống Macron được xem là còn trong giai đoạn « phác họa ». Theo giáo sư, đâu là những nét chính ?

GS Lê Đình Thông : Theo Hiến Pháp đệ ngũ Cộng hòa Pháp, Tổng thống quyết định chính sách ngoại giao và quốc phòng. Có thể tóm tắt chính sách ngoại giao của tân tổng thống Macron tóm tắt bằng hai chữ : " Liên tục (continuité) và điều chỉnh (ajustement)", theo tinh thần thực tiễn. Ông Macron chủ trương một chính sách ngoại giao cương quyết. Cố vấn ngoại giao của ông là các bạn học Trường Quốc gia Hành chính (ENA), hiện làm việc tại bộ Ngoại Giao như Aurélien Lechevalier, Guillaume Ollagnier, Gérard Araud v.v.

Trên địa bàn châu Âu, tân tổng thống nhận định nuớc Pháp bị lấn lướt ở Bruxelles, vì vậy cần sửa đổi các định chế châu Âu.

Đối với tổng thống Putin, ông Macron chủ trương bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Nga nhưng vẫn tiếp tục các biện pháp trừng phạt cho đến khi điện Kremlin tôn trọng thỏa ước Minsk về vấn đề Ukraina.

Đối với nước Mỹ, theo ông Macron, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thiếu quân bình trong các vấn đề quốc tế. Tuy nhiên, Pháp cần sự cộng tác của Washington trong các quan hệ giữa hai bên bờ Đại Tây Dương.

Về vấn đề Syria, theo ông, nước Pháp sẽ không đánh giá khả năng lãnh đạo của Bachar Al Assad, nhưng chú trọng đến việc tái lập hòa bình tại khu vực này bằng cách dẹp tan Nhà Nước Hồi Giáo Daech.

Về các khu vực khác trên thế giới, như Đông Nam Á và Việt Nam, ông Macron triển khai chính sách ngoại giao tùy thời (diplomatie de l’opportunité) : ‘‘gặp thời thế thế thời phải thế’’, kết hợp giữa chủ trương Gaullisme và Mitterrandisme. Chính sách này từng được triển khai, định đoạt việc bức tường Bá Linh và khối cộng sản Đông Âu sụp đổ

RFI : Những hồ sơ lớn và thuộc loại nghìn cân và khủng hoảng đang chờ tân tổng thống ....

GS Lê Đình Thông :Sau khi nhậm chức, tổng thống Macron sẽ phải đối đầu với tình trạng hỗn loạn trên thế giới. Các cuộc khủng hoảng quốc tế có hậu quả trực tiếp đối với Pháp. Theo Bruno Tertrais, chuyên gia địa lý chính trị và chiến lược, thực tế này đè nặng lên tổng thống tân nhiệm ngay tuần lễ đầu.

Chính sách đối ngoại vốn không phải là quan tâm hàng đầu của ứng cử viên Macron. Việc ông Macron đánh giá chính sách thực dân của Pháp là "tội chống nhân loại" là một bằng cớ. Sự việc này thường thấy trong các chế độ dân chủ phương Tây. Nhưng "nghề dạy nghề". Trước khi trở thành tổng thống, ông Hollande cũng không có kinh nghiệm ngoại giao, nhưng lãnh vực này lại trở nên điểm son trong nhiệm kỳ 5 năm.

Để bổ sung việc thiếu kinh nghiệm trong lãnh vực ngoại giao, ông bỏ thì giờ nghiền ngẫm tác phẩm của cựu ngoại trưởng Dominique de Villepin. Macron thông minh, sẽ mau chóng trở nên một vị tổng thống đa năng, đa hiệu. Ông am tường tiếng Anh, khác với hai tổng thống tiền nhiệm Sarkozy và Hollande.

RFI : Liệu những sáng kiến của tổng thống Emmanuel Macron đưa ra sau khi nhậm chức có thể ảnh hưởng đến lập trường chung của Liên Hiệp Châu Âu ?

GS Lê Đình Thông :Sau khi nước Anh ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu, Pháp trở nên quốc gia duy nhất trong Liên Hiệp có vũ khí hạt nhân và là nước duy nhất trong Liên Hiệp là hội viên thường trực tại Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.

Ưu điểm này khiến tân tổng thống mạnh dạn ấn định nguyên tắc giới hạn thỏa hiệp với nước ngoài. Sau vụ điện Kremlin tấn công tin học chống lại phong trào En Marche, ông có lập trường cứng rắn với Putin. Nếu trước đây, ông cho rằng nước Nga là đối tác với Pháp để thảo luận về hồ sơ Syria, sau khi đắc cử, ông chủ trương duy trì trừng phạt nước Nga.

Những gánh nặng ngàn cân này là « thực tế » đang chờ vị tổng thống được 66% cử tri tin cậy, theo như nhận định của Bruno Tertrais, phó giám đốc Viện Nghiên Cứu Chiến Lược Pháp ( FRS), thành viên của nhóm tham mưu trong phong trào Tiến Bước.

Năm năm trước đây, François Hollande cũng vào điện Elysée mà không có chút kinh nghiệm hay kiến thức về đối ngoại. Thế mà, đây chính là lãnh vực mà tổng thống mãn nhiệm năng nổ nhất và được khen ngợi nhiều nhất.
Nhưng theo chuyên gia Bruno Tertrais, thực tế sẽ làm Emmanuel Macron nhanh chóng hiểu ra « chính trị quốc tế không phải là thi ca ».

Giới thân cận của tổng thống tân cử tỏ ra lạc quan : Emmanuel Macron học nhanh, hiểu nhanh. Cụ thể là chỉ cần một đôi ngày là ông thay đổi lập trường, tỏ ra cứng rắn hơn với Nga, sau khi trang mạng của phong trào Tiến Bước! bị tin tặc tấn công. Chỉ một năm trước, ông còn xem Nga là « đối tác » và tính chuyện « đàm phán » trên hồ sơ Syria. Ngày nay, ông thẩm định nước Nga của Putin không chia sẻ giá trị và quyền lợi của Pháp.

Cho đến giờ, hình như người nắm vận mệnh nước Pháp trong 5 năm tới chưa ý thức sẽ phải tập trung 50% thời gian cho hồ sơ quốc tế.

Dù sao, chính sách đối ngoại của tổng thống mới cũng tùy thuộc vào các nhân vật cột trụ khác của chính phủ đã được hoặc đang được chọn lựa : Bộ trưởng Quốc Phòng, Ngoại Giao, các tướng lãnh tham mưu và những cố vấn thân cận.

 http://vi.rfi.fr/phap/20170511-%C2%AB-linh-moi-%C2%BB-macron-tren-chinh-truong-doi-ngoai

VĂN QUANG * KHỦNG HOẢNG ĐẠO ĐƯC TẠI VIỆT NAM

Văn Quang – Viết từ Sài Gòn 

Khủng hoảng trầm trọng luân lý đạo đức tại VN

Trong thời gian này dư luận tại Việt Nam kinh hoàng trước rất nhiều vụ xâm hại tình dục trẻ em, bây giờ mới được tiết lộ. Thực ra đây là tình trạng khủng hoảng về luân lý đạo đức đang suy đồi ngày càng tăng tại VN thời nay. Nó không làm sụp đổ cả một tòa nhà hay một dãy phố mà sụp đổ trong tâm hồn tình cảm của con người. Đó mới là nỗi lo hay nỗi đau của mọi người đang sống tại VN.

Bất cứ ai cũng không khỏi rùng mình khi đọc  bản thống kê chính thức sau đây của các “cơ quan chức năng” cao nhất tại VN.

Năm 2016 hơn 1.200 trẻ em bị xâm hại tình dục 

Sáng 27-3 vừa qua Ủy Ban Tư pháp và UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và nhi đồng của Quốc Hội điều trần về tình trạng xâm hại tình dục trẻ em. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp khẳng định tình trạng trẻ em, nhất là trẻ em nữ bị xâm hại tình dục diễn biến phức tạp, gây hoang mang cho các gia đình và “bức xúc” xã hội.

Thống kê của Bộ Lao Động Tương Binh và Xã Hội (LĐTB&XH), trong 5 năm (2012-2016), cả nước phát hiện trên 8.200 vụ xâm hại trẻ em, với gần 10.000 nạn nhân, trong đó số vụ bị xâm hại tình dục là 5.300.

Bà Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH cho biết, theo thống kê, năm 2014 có gần 1.600 trẻ em, năm 2015 hơn 1.300 trẻ em và năm 2016 hơn 1.200 trẻ em bị xâm hại tình dục. 

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH cho rằng, con số này chỉ là những vụ việc được báo cáo, còn rất nhiều vụ nạn nhân bị kẻ xâm hại dọa dẫm hoặc vì lý do nào đó đã không được thống kê.

Tức là con số đó còn lớn hơn nhiều theo những gì được báo cáo còn nhiều vụ khác “vì lý do nào đó” đã không được thống kê. Cần phải hiểu sao đây với những “lý do nào đó”? Có thể vì các quan vô trách nhiệm hay kẻ phạm tội là con các quan to quan nhỏ nên mọi chuyện đã bị chìm xuồng.

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Y tế cho biết, hàng năm, các cơ quan giám định khoảng 2.000 vụ có dấu hiệu bị xâm hại tình dục trẻ em. Trong năm 2016 và mới chỉ trong 3 tháng đầu năm 2017 này, Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã khám và chăm sóc cho 33 trẻ bị xâm hại tình dục, trong đó trẻ ít tuổi nhất là 4 tuổi, ngoài ra còn có 29 trẻ dưới 16 tuổi nhưng trên thực tế có nhiều vụ trẻ em bị xâm hại tình dục, gia đình tố cáo muộn, hoặc vì xấu hổ nên nhiều trường hợp không tố cáo và cung cấp thông tin cho cơ quan pháp luật.

Hơn 90% kẻ xâm hại tình dục là người quen và 47% trong đó đó là họ hàng, gia đình của nạn nhân. Cũng theo các chuyên gia con số trên chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm” thực tế số ca trẻ bị xâm hại tình dục còn cao hơn rất nhiều.

Ở đây tôi chỉ dẫn chứng một số vụ điển hình trong thời gian gần đây. Một vụ loạn luân chưa từng có trong hàng ngàn đời của dân tộc VN.

- Cha ruột và ông nội quan hệ tình dục với con ruột và cũng là cháu nội của mình.

Nạn nhân là cháu Đ. hằng ngày sống chung với cha mẹ và ông nội ở xã An Phước, huyện Mang Thít. Từ tháng 7/2016 đến gần ngày 23/3/2017, T. là bố ruột của cháu Đ. đã thực hiện hành vi đồi bại với con gái mình 4 lần. Còn S. Là ông nội của cháu Đ. từ tháng 3/2016 đến tháng 2/2017 đã quan hệ tình dục với cháu nội 3 lần.

Sự việc chỉ được phát hiện khi cháu Đ. kể với bà ngoại là bà Nguyễn Thị M. (ở xã Quới Thiện, huyện Mang Thít). Bà M. đã đến cơ quan công an trình báo. Sau khi bị xét hỏi, cả T. và S đều thừa nhận hành vi phạm tội.

Chị Đ.T.H.X - mẹ bé Đ. cho biết: “Cách đây hơn một tháng, bé Đ. có kể cho tôi nghe nó bị cha ruột và ông nội xâm hại ngay tại nhà, nó đau nhưng không dám chống lại vì sợ bị đánh đòn”, ban đầu khi nghe con gái nói chị không tin nên gặng hỏi chồng và cha chồng thì hai người thừa nhận mọi việc.

Cả bố ruột và ông nội năn nỉ xin chị X (mẹ bé Đ) bỏ qua sự việc và hứa sẽ không tái diễn nữa. Do sợ bị hàng xóm chê cười nên người phụ nữ này đành im lặng. Đến khi bé Đ. kể với bà ngoại thì sự việc mới được trình báo lên công an. Hiện nay cơ quan điều tra tỉnh đã bắt tạm giam hai kẻ vô luân này, chờ ngày đưa ra tòa án.

Nhưng tòa có xử cả trăm năm tù cũng không bằng tòa án của lương và những cái nhìn khinh bỉ hơn loài thú ăn thịt người của toàn thể xã hội.

- Bác họ làm cô cháu gái có thai

Khoảng cuối tháng 1-2017, cơ quan Công an nhận được đơn trình báo của vợ chồng ông Hoàng và bà Nguyễn, ở tại thị xã Phúc Yên, về việc con gái của họ đang học lớp 9, bị bác họ là Hoàng Minh Tiến thực hiện hành vi đồi bại dẫn đến việc cháu bé có thai.

Ngày 5-2-2017, nữ sinh lớp 9 sinh bé trai khoảng hơn 2 kg, khi trưng cầu Viện khoa học hình sự (Bộ Công an) các mẫu vật của Hoàng Minh Tiến và cháu N. Đến ngày 22-Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) có kết luận, Tiến chính là cha đẻ của cháu bé.

Ngoài giờ đi học, cô bé được bố mẹ giao đi chăn trâu. Tại đây, Tiến cũng đi chăn trâu và thỉnh thoảng nhờ cô bé nhổ tóc sâu. Những lần như thế, Tiến nảy sinh ý định hãm hại cô bé. Chiều ngày 17-3-2016, Tiến dụ dỗ cô bé tối hôm ấy đến nhà. Tin lời bác họ, cô bé tìm đến, và đã bị Tiến thực hiện hành vi đồi bại. Trước khi cô bé về nhà, Tiến đưa cho 20.000 đồng, đe dọa nếu kể chuyện với ai sẽ bị giết. Tiến còn dụ dỗ cháu bé này nhiều lần nữa, cho đến tháng 9-2016. Hậu quả là cô bé đã mang thai.

- Cụ ông gần 70 tuổi xâm hại cháu vợ

Cháu H (SN 2002, ngụ ở địa phương), là cháu vợ gọi ông Cử bằng bác dượng. Ông Lê Cử (SN 1951, ở tổ dân phố 8, thị trước Phước An, huyện Krông Pắc).

Vào cuối năm 2016 gia đình cháu H. tá hỏa khi phát hiện cháu này mang thai. Gia đình gặng hỏi thì H thú nhận trong nhiều lần qua nhà ông Cử chơi đã bị ông này dụ dỗ “làm chuyện người lớn”.

Vào cuối năm 2016 gia đình cháu H tá hỏa khi phát hiện cháu này mang thai. Gia đình gặng hỏi thì H thú nhận trong nhiều lần qua nhà ông Cử chơi đã bị ông này dụ dỗ “làm chuyện người lớn”, dẫn đến hậu là em này có thai.

Cháu H. còn kể với gia đình, mỗi lần bị dụ dỗ như thế, ông H cho bé gái này 30 – 50 ngàn đồng; sự việc diễn ra trong thời gian dài. Giai đoạn tết Nguyên Đán 2017 vừa qua, cháu H hạ sinh 1 bé trai. Công an tiến hành giám định tại phân viện Khoa học hình sự tại Đà Nẵng và cho thấy, bé trai đúng là con đẻ của ông Lê Cử

- Ông hàng xóm xâm hại cả 3 bé gái

Ông Phạm Trần Ngọc H. (SN 1962, ngụ đường Phạm Thế Hiển, P.6, Q.8). Ông Trịnh tố cáo, con gái ông và 2 cháu ruột đều 9 và 10 tuổi. Các cháu này thường lê la qua nhà ông H. chơi. Lợi dụng lúc vắng người, ông H. đã lần lượt đưa các bé vào nhà và xâm hại. Ông H. thừa nhận đã nhiều lần xâm hại 3 bé gái nói trên.

- Có những sự việc còn tàn ác hơn

Cậu Phạm Văn Lên (18 tuổi, ở xã Trà Côn, huyện Trà Ôn) chiều 17/2 thấy bé Lan đi học ngang qua thì hắn nảy sinh ý định đồi bại. Thanh niên này khống chế, kéo bé gái vào vườn cây gần đó. Hắn bóp cổ nạn nhân để thực hiện hành vi hiếp dâm.

Khi thấy bé gái tội đã chết, Lên kéo nạn nhân dìm xác xuống mương nước gần đó rồi bỏ đi đến khi người dân phát hiện thi thể cháu bé tội nghiệp này.

Dư luận không lên tiếng thì chìm xuồng vì là con ông cháu cha

Bà Ninh Thị Hồng (Hội Bảo vệ quyền trẻ em) kể lại: vẫn còn tình trạng người phạm tội là người có địa vị xã hội hoặc là người thân quen của “cán bộ lãnh đạo” nên một số việc bị chìm xuồng.

Bà kể thêm: "Tôi nhận được cú điện thoại, tố cáo việc một em bé người Mông bị xâm hại tình dục dẫn đến chảy máu. Nhưng người tố cáo yêu cầu không được tiết lộ danh tính của mình. Chị này cho biết người phạm tội là con bí thư huyện ủy.

Vụ việc bị ba người dân nhìn thấy, chúng tôi đã xác minh và có công văn gửi cơ quan công an. Các anh khởi tố tội dâm ô, tôi chất vấn vì sao lại là tội dâm ô thì các anh ấy trả lời do dùng tay. "Thôi, dâm ô cũng được chị ạ, khởi tố là may rồi”.

Trước Ủy ban của Quốc hội, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên Nguyễn Thái Học lên tiếng: “Có tư tưởng 'dễ làm, khó bỏ' đối với những vụ việc này. Vụ việc phức tạp, khó làm thì thôi cứ đình chỉ cái đã. Dư luận không lên tiếng, lãnh đạo không quan tâm chỉ đạo thì “chìm xuồng”. Có những vụ án cơ quan điều tra vào nhưng sau đó không xử lý được,khi báo chí lên tiếng, lãnh đạo cấp cao chỉ đạo lại xử lý được?! Ông cho rằng nếu lãnh đạo lên tiếng thì làm tích cực.

Ông dẫn chứng ngay vì sao sau khi cơ quan điều tra lấy lời khai của em bé nạn nhân ở Cà Mau, khi về em bé uống thuốc tự tử? Nạn nhân 13 tuổi đã chết. 

Ông thủ trưởng cơ quan điều tra gửi đình chỉ vụ án dẫn đến em bé uất ức, tự tử. Các anh khẳng định có tội phạm, sẽ khởi tố. Vậy cơ quan đã đưa ra quyết định không khởi tố vụ án dẫn đến cháu bé tự tử thì xử lý thế nào?

Chưa có thời đại nào như thời đại này

Thưa bạn đọc, vụ khác xảy ra  đã bị chìm xuồng hoặc chưa thể khám phá ra hoặc nhiều gia đình vì sợ mang tiếng xấu cho cả gia đình, cả giòng họ nên đành câm miệng chịu nhục. Tôi không thể tường trình hết trong bài này. Những cảnh đồi bại này vẫn xảy ra hàng ngày làm bại hoại luân thường đạo lý hàng ngàn đời của dân tộc Việt Nam.

Chưa có thời đại nào như thời đại này luân thường đạo lý của dân tộc chúng ta bị miệt thị đến thế.

Viết đến đây, quả thật tôi cảm thấy trang giấy cũng nhục nên tôi ngừng ở đây.

Văn Quang – Tháng 4 năm 2017

Hình:

01-  Mẹ bé Đ. đau buồn kể lại sự việc con gái bị chính cha ruột và ông nội xâm hại 

02- Căn nhà nơi bé Đ. sinh sống

03- Kẻ đồi bại Hoàng Minh Tiến

04- Ông Lê Cử nhiều lần dụ dỗ cháu vợ ngay tại nhà, hậu quả bé gái này có con

05- Bé H. bị hàng xóm xâm hại dẫn đến mang thai hơn 4 tuần

06-  Phạm Văn Lên cưỡng hiếp cháu rồi quăng xác xuống mương

Xin các anh chị vui lòng cho đăng Phân Ưu này ngay dưới bài này của tôi.

Cảm ơn các anh chị – Văn Quang

PHÂN ƯU

Chúng tôi nhận được tin Giáo sư Nguyễn Ngọc Linh vừa tạ thế tối mùng chín Tháng Tư 2017 giờ miền Đông Hoa Kỳ (nhằm ngày 13 Tháng Ba năm Đinh Dậu). Hưởng Thượng Thọ 87 tuổi..

Xin chân thành chia buồn cùng chị Linh và tang quyến.

Ô.Bà Văn Quang– Sài Gòn

Sunday, May 14, 2017

NGÀY CỦA MẸ

 

HAPPY MOTHER đến các chị, em, cháu, con gái.  

Mong tất cả mọi người có 1 ngày lễ mẹ thật vui vẻ nhé.  

 Như Nguyệt Tháng của Mother Day.  Mẹ tôi mất vậy mà được 16 năm rồi!  Khi biết được rằng mẹ tôi bị bệnh nan y chỉ còn 6 tháng là mất, em tôi đã đến nhà tôi; Hảo nghẹn ngào nói  tin dữ cho tôi nghe và hai chị em chúng tôi đã ôm nhau mà khóc.  Mẹ thương cô em út của tôi  nhất nhà, chắc út Hảo buồn ghê  gớm lắm!  Tôi ôm chặt lấy cô em út ít, mong được san sẻ  bớt nổi đau của em trong khi chính lòng mình cũng vô vàn tan nát và chỉ  biết khóc ròng.  Hảo ít khi để lộ tình cảm của nó ra ngoài.  Đó là một trong những lần hiếm thấy.  Chúng tôi khóc như chưa bao giờ được khóc!  Mẹ tôi qua đời vào tháng Sáu. Tình cờ thôi, tháng Sáu qui tụ nhiều ngày đáng nhớ trong  cuộc đời tôi. Tôi làm lễ hôn phối với chồng vào tháng Sáu, hai đứa con tôi sinh nhật vào tháng Sáu và ngày mà anh C. và tôi ra luật sư làm giấy tờ ly dị cũng lại vào tháng Sáu.  “Tháng Sáu trời mưa, trời mưa không dứt.  Trời không mưa, em cũng lạy trời mưa!.... “Trước, trong lúc và sau thời gian mà mẹ tôi bị bệnh nặng rồi mất, tôi phải “đối đầu” với thằng con trai đang dậy thì hư hỏng của mình.  Tuổi mới lớn, thằng bé “quậy” dữ lắm.  Thuở đó, nó đang học straight A, lâu lâu nó có 1 cái A- hoăc B là tôi đã buồn đứt ruột rồi (lúc đó tôi còn dại, còn vô minh quá, chưa tỉnh ngộ, hihi… bây giờ thì … sức mấy mà buồn, buồn ơi bỏ đi đi Tám, hí hí), 
 cho nên khi ảnh quyết định bỏ học, không thèm đụng đến sách vở nữa, run away;  bạn phải biết là tôi đau khổ đến độ  nào!  Mẹ mất, tôi có viết một bài điếu văn dài.  Tôi muốn là một người mẹ tốt, như mẹ, để hiểu con tôi hơn.  Tôi muốn đặt tôi vào vị trí của con tôi (put myself in his shoes!). Nếu tôi là con tôi thì tôi nghĩ gì, tại sao tôi lại làm như vậy? vv…Tại sao tôi lại “rebel” (chống đối), lại làm cho mẹ khổ!!  Tôi cố nhớ lại hồi tôi mới lớn tôi như thế nào?   Tôi sẽ phải viết cho mẹ tôi ra sao với vị trí của một người con?  Nhưng, khi đặt viết xuống, tôi đã tìm thấy tôi trong cương vị của một người mẹ.  Tôi “identify” với mẹ mình và nhận thấy rõ ràng, thấy hiểu mẹ tôi hơn.  Tôi không thể, lúc đó, identify (đặt mình vào vị trí của con)  với con thằng con hư đốn của mình.  Tôi chỉ thấy được một chiều, chiều làm mẹ.  Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ.  Quả đúng là như vậy.  Tôi đã thấy rất rõ là mẹ của chúng tôi thương yêu chúng tôi biết đến là chừng nào, hy sinh cho chúng tôi biết là bao nhiêu! Lòng của bà đúng là bao dung, rộng lớn như biển cả.  Mẹ tôi thương con cũng như tôi đang thương con và chắc chắn có nhiều lúc, chúng tôi đã làm cho bà phiền não, thất vọng nhiều.  Tôi chỉ có 2 đứa con, mà còn thấy nuôi dậy con chật vật, khó khăn, khổ tâm, khổ trí; mẹ có đến 8 đứa lận, phục bà quá đi thôi! Lúc viết bài điếu văn cho mẹ, như đang tâm sự với mẹ thì đúng hơn; tôi cảm thấy rất gần gũi với bà, cảm thông và thương yêu bà vô bờ bến.  Vừa viết cho mẹ, nước mắt vừa chẩy xuống không ngừng.  Có quá trễ lắm không, hở mẹ yêu?  Khi mẹ đã ra đi vĩnh viễn, con mới nhận ra rằng mất mẹ là mất cả một bầu trời, là mất đi nhiều lắm.  Con đâu còn có dịp chở mẹ đi mua sắm, phụ  giúp mẹ, cho ý kiến.  Con biết mẹ thích diện, thích điệu, thích đi chơi, con chìu mẹ nhưng cũng chưa chìu đủ đâu; lẽ ra con phải chìu mẹ nhiều nhiều  hơn thế nữa…..

Bài điếu văn dài thật dài, hơn bình thường; viết với đẫm đầy nước mắt.  Mấy hôm nay, tôi cố lục lại (trong những chồng bài thơ, bài viết, thư từ, hình ảnh), cố tìm cho ra bài điếu văn đó.   Tôi biết, tôi không vất nó đi, nhưng tìm mãi cũng không ra. Trong quyển video tape, bạn của anh C. thu hình rất đầy đủ, có đoạn tôi đứng ở ngoài nghĩa trang, đọc điếu văn chào vĩnh biệt, nhưng tìm hòai cũng không thấy bài viết, không biết nó thất lạc nơi đâu?

Tôi tìm ra được bài thơ mà anh C. (chồng cũ của tôi), chị Minh, em Hảo và tôi đã làm ở nhà tôi trong thời gian mẹ đang nằm ở nhà quàng, ngày mai là ngày chôn cất. Nguyên văn: 

Một bài thơ do 3 cô con gái và anh con rễ làm, chữ cuối bằng vần ơi. Xin đọc cho mọi người nghe chơi:

 

Mẹ tôi 

Mẹ ơi hỡi mẹ ơi!

Một bà già chịu chơi

Bàn tay đẹp tuyệt vời

Đôi mắt bà sáng ngời

Không bao giờ nghĩ ngơi

Du lịch khắp mọi nơi

Đi đây đó khắp nơi

Lái xe chạy khơi khơi

Dù cuộc đời tả tơi

Bà cũng không chán đời

Gặp bà lòng phơi phới

Mẹ ơi, hỡi mẹ ơi!

*

Ít khi chịu nghĩ ngơi

Lâu lâu bà đi chơi

Cho tâm hồn thảnh thơi

Nấu cho mọi người xơi

Nghĩ đến ai cũng mời

Nhiều bạn bè đến chơi

Phúc đức bà để đời

Nhắc đến bà lệ rơi

Thương nhớ mãi không vơi

Mẹ ơi hỡi mẹ ơi!

Nhớ mẹ, nhớ muôn đời!

June 1994

Vào lúc đó, 4 người chúng tôi người nào cũng buồn dễ sợ, buồn quá đỗi là buồn; nhưng vì có sense of humor, chúng tôi tạm quên đi nỗi buồn mất mẹ, nói cười với nhau, ngồi nhắc lại những kỷ niệm vui vui của mẹ.  Anh C. làm bài thơ này trước tiên, sau đó, 3 chị em tôi mới thêm ý (mỗi người một chút) vô sau.  Vừa làm thơ vừa cười òa vui vẻ, rất hợp “gu” với nhau. Bài thơ hơi có 1 chút tiếu lâm trong đó nhưng rất thật và phản ảnh con người của mẹ.  Chúng tôi nói anh C. đọc cho mẹ ngày chót khi tiễn mẹ đi, nhưng rốt cuộc, không có ai dám đọc.  Chỉ có tôi, đọc cho mẹ bài viết của tôi ngay trước khi hạ huyệt.  Tôi nghẹn ngào khóc và làm cho nhiều người có mặt ngày hôm đó đã khóc theo. Tôi đã không nhớ là tôi có đọc bài thơ hơi… kỳ kỳ này, hehe..  Một cô bạn của em tôi khi đọc bài viết này của tôi (em của Ngọc Quỳnh nhà mình chứ ai, hihi…) có nhắc là khi tôi (dám cả gan!) đọc bài thơ tiếu lâm đó lên, cô và nguyên một nhóm bạn của Hảo đã... chưng hửng, không thể nào ngờ...  quá ngạc nhiên đi; làm lúc ấy mấy cổ đang khóc, đang buồn quá chời là buồn, tự dưng bất ngờ quá, đã không kềm nỗi, phá lên cười!  Đúng là vừa khóc, vừa cười…

Công bình mà nói, mẹ tôi là cột trụ của gia đình, chứ không phải bố.  Mẹ giỏi lắm.  Chuyện lớn, chuyện bé gì cũng phải qua tay mẹ.  Con cái bất hoà.  Vợ chồng cải vả.  Khó khăn tài chánh (đến gặp mẹ vay tiền)….  Những chuyện bế tắc, khó giải quyết, đứa nào cũng tìm đến mẹ.  Nhiều lúc, tôi đã nghĩ, nếu mẹ còn sống, có thể tôi và anh C. vẫn còn ở với nhau.  Khi chúng tôi nghèo khó, hai vợ chồng đều còn đang đi học, tôi đã mang con tôi đến cho mẹ giữ mỗi khi tôi đi học lúc chồng tôi không có nhà.  Nhiều ngày đi trễ, tôi đã vội vàng bỏ thằng nhóc mới có 3,4 tuổi xuống trước cổng cho nó một mình đi lửng tửng vào nhà của mẹ.  Mẹ đã cười bảo: “Nó vất thằng con nó xuống, cho thằng bé đi vào một mình, rồi phóng xe đi, có muốn… “trả hiệu” cũng không được”. 

 

Như một bài báo đã viết, mẹ tôi đúng là một nhà tâm lý học,  xã hội học, peace maker, negotiator, manager, banker, excellent chef, baby sitter, investor, business woman, financial adviser, etc….  Vì thế khi mẹ mất đi, bố tôi - tất cả anh chị em của chúng tôi- rất là đau khổ, buồn thê thiết; thấy hụt hẫng nặng nề, cảm thấy rõ rành rành nỗi mất mát quá lớn lao.  Những món ăn mẹ làm ngon nổi tiếng như nộm (gỏi) sứa, xôi vò, nộm rau muống, miến xào chay, miến xào cua, bổng (món Bắc kỳ chính gốc:  bún cuộn với thịt heo luộc và tôm, được cột lại bằng một nhánh hành lá trần sơ, cuộn thật gọn đẹp chấm với bổng, ngon hay không cũng nhờ món chấm -gọi là bổng- rất đặc biệt này!), bún chả thịt nướng, canh bánh đa nấu với riêu hoặc cá rô, món ám (rau cần ta xào với cá và xương cá bằm thật nhuyễn vo viên), cua xào chua cay và nhiều nhiều món nữa không thể nào kể hết….. cũng theo mẹ tôi đi mất.  Chúng tôi, nếu có muốn nấu, cũng không tài nào nấu ngon bằng như mẹ.  Mỗi lần có giỗ Tết, mẹ đảm đang làm rất nhiều món ăn ngon; thỉnh thoảng lại khoe “Mẹ làm cỗ cho hơn cả trăm người dễ dàng, chỉ… vẩy tay một cái là xong!  Các cô phải chịu khó, chịu thương bắt chước mẹ chứ.  Con gái nhà này chả được đứa nào, chỉ mỗi có Hảo là giống mẹ, thích làm, nhanh nhẹn, nhanh nhẩu, nhanh tay nhanh chân!”  Từ nhỏ, tôi đã được nghe mẹ dậy:  “Con gái phải biết nấu nướng, làm cơm; công dung ngôn hạnh, có giàu có đi chăng nữa cũng phải biết làm, để khi thuê người làm họ không thể xem thường mình được, không qua mặt được mình”.  Mỗi lần giỗ tết, nhà có tiệc tùng; không trốn được, tôi phải vào phụ …chướng mắt mẹ tôi ghê lắm vì tôi lười mà (chúa lười nữa là đằng khác! Hihi...) lại đoảng, chậm chạp, tà tà... hổng được giỏi giang cho lắm, khó mà vừa ý, vừa lòng mẹ của tôi.

 Khi còn ở Việt Nam, mẹ tôi là một người đàn bà làm hái ra tiền.  Chúng tôi có được một đời sống sung túc, sung sướng cũng là nhờ mẹ.  Bố chúng tôi hiền lành quá, làm công chức thanh liêm thì lương bổng đâu có bao nhiêu.  Một tay mẹ quán xuyến việc nhà, việc chợ, việc buôn, việc bán..v.v…  Khi qua bên đây, mẹ muốn mở tiệm vàng, mở chợ, mở tiệm liquor nhưng chúng tôi đứa nào cũng cản, không muốn mẹ làm.  Vậy chứ mà bà cũng vẫn “áp phe” lai rai, mẹ tôi bảo muốn kiếm tí tiền để gửi về VN, giúp đỡ họ hàng, người nghèo khó.

Qua đến đất nước tự do, không còn người làm nữa, mẹ phải tự một mình dọn dẹp cả ngày.   Mẹ có nguyên một vườn rau trồng đủ loại rau thơm, rau muống, rau mồng tơi, rau củ khởi, một giàn mướp hương, bầu bí… Trồng xong, bà còn có cái thú vui hái mang đi cho thiên hạ.  Mùa đông, khi nào rảnh rỗi, mẹ ngồi đan áo lạnh, đan vớ, mũ cho các cháu.  Mẹ đi học Anh văn, lúc nào cũng là học trò cưng của mấy bà giáo Mỹ.  Mẹ bạo dạn, dơ tay lên hỏi và tập nói chẳng sợ sai.  Đi đến đâu mẹ tôi đều có bạn đến đó.  Giới nào bà chơi cũng được, rất dễ hòa đồng.  (Hảo thừa hưởng được của mẹ  cá tính rất hay này).  Khi tôi ra đời làm việc, tôi cũng bắt đầu tập được một chút xíu cái tính “friendly”, hòa ái này để dễ hoà đồng vui vẻ với mọi người, thích hợp với nhiều tầng lớp trong xã hội hơn, đỡ “shy” hơn, hihi… chứ hồi mới lớn; tôi cũng thuộc loại khá…. chảnh, hehe… tại lúc đó còn chưa biết đời là zì mờ, cứ tưởng là mình…. “delicious”, ngon nhắm, hehe.. Đã chảnh lại nhút nhát nữa mới chết chứ, nên khi ra đường chả bao giờ tôi bắt chuyện với ai.

 

Mẹ tôi hoạt bát, vui tính lắm, ăn nói rất có duyên, tốt tính, tử tế, rộng rãi, biết điều nên bà có rất là nhiều bạn. Bà thường nói với chúng tôi:  “Các con nên chịu khó chia vui, sẻ buồn với mọi người”  hoặc “Nghĩa tử là nghĩa tận, đi đám ma quan trọng lắm chứ các con đừng thấy đám vui thì đến, đám buồn thì không”, “Ai làm gì cho mình thì phải nhớ mà trả ơn, đừng để phải nợ nần ai, kiếp này không trả được, kiếp sau sẽ phải trả thêm gấp bao nhiêu lần đấy..” v..v..   Khi mẹ tôi qua đời, chúng tôi mới càng thấy rõ bà được quá nhiều bạn bè thương mến. Ngoài những cô, chú, bác do chúng tôi thông báo cho biết, còn có rất nhiều người đọc báo, nghe tin cáo phó trên Radio, nhiều người lắm... họ đã chạy đến viếng thăm bà lần chót. 

 

Năm 1976, khi tôi mới bay xuống Cali từ New Hampshire; tôi có quen với một anh, anh là anh của một người bạn.  Lúc nào tôi đi chơi với anh cũng có Hảo đi theo (dĩ nhiên là anh ấy phải lịch sự mời cả Hảo).  Hảo mới vừa cho tôi biết là nó đâu có muốn đi đâu, là mẹ tôi bắt nó đi theo để làm ‘chaperone’ cho tôi đó chứ.  Wow!  Thế mà tôi nào có biết đâu.  Mẹ tôi đã tế nhị ngấm ngầm “bắt” cô em của tôi đi theo canh chừng tui mà tui nào có biết?!  Giời ơi, hỡi ui.. tui chẳng được “nếm mùi” tình ái tại thì là mà ... hà hà hí hí.. thế đấy, hehe..  Nếu không có Hảo đi theo, dám tôi đã lấy anh D đó lắm à.  Bởi thế, nếu có ai đó nói cuộc đời của mình phụ thuộc vào mẹ mình rất nhiều, nhiều lắm... họ nói đúng đấy, chẳng có sai đâu ạ …

*Lần đầu tiên đi chơi ở nước ngoài, năm 1991; tôi đi với mẹ.  Tôi đã quá ngạc nhiên vì mẹ rất là popular, được lòng hầu hết tất cả mọi người trong nhóm (nhóm người Hồng Kông, Đài Loan chứ không phải Việt Nam).  Mẹ nổi bật, everybody like her, họ không nói được tiếng Anh, mẹ tôi nói không được nhiều; vậy mà mẹ dùng 1 chút tiếng Tầu, 1 chút tiếng Anh, cộng với… hai tay, communicate được với họ mà còn làm cho họ thích, khoái mẹ mới hay chứ.  Còn tôi?  Tôi đi bên cạnh mẹ, tôi chìm lĩm!  Tôi chỉ là một cái bóng mờ nhạt, chả ai biết đến tôi, nếu có biết cũng là nhờ tôi ‘ké’ mẹ của tôi thôi, hihi... Khi mẹ giới thiệu tôi là con gái,  có người còn không tin tôi là con của mẹ vì tôi không giống mẹ một chút xíu nào (tôi giống bố), mẹ đẹp, mẹ diện, còn tôi ….??   Tôi cứ ngỡ tôi biết tiếng Anh rành, còn trẻ, đi chơi với mẹ; tôi sẽ giúp, đỡ đần mẹ được nhiều thứ.  Có ngờ đâu, nhiều lúc khi tôi chưa điền đơn, làm mọi thủ tục ở phi trường -lo cho tôi chưa xong- thì mẹ đã nhanh nhẹn làm xong từ đời nào và đã đi trước, đứng xếp hàng trước chờ tôi.  Mẹ đi chơi với tôi, tôi đã không giúp được gì cho mẹ mà còn làm cho mẹ cứ phải lo cho mình.  Chẳng hạn như việc tôi dễ ngủ, ngồi trên xe bus, đi đâu tôi cũng ngủ.  Khi  đi chơi biển, ngồi trên tầu, tôi ngủ gà ngủ gật, mẹ tôi cứ phải lo lắng, ngồi canh chừng cho tôi, mẹ sợ tôi ngủ quên ….  bị rơi tòm xuống biển, hihihi… Chẳng hạn như việc tôi hay tà tà, trễ nãi nên lúc nào mẹ cũng phải hối tôi …  Đến Hồng Kông, tôi mệt quá, chỉ muốn ở lại Hotel ngủ thì mẹ đã xông xáo, lấy taxi đi một mình; lấy Subway để đi đến Macau.  Đi chơi 3 tuần với mẹ, tôi mới nhận ra rằng (realize) mẹ của tôi quá giỏi, tôi không được bằng một góc của bà.

 Mẹ là người của đám đông.  Mỗi khi  mẹ trổ tài kể chuyện là mọi người đều lắng tai nghe, cười sung sướng, cười ha hả;  tôi còn thấy có vài người... há hốc cả miệng, nghe mẹ tôi nói chuyện say mê, quên trời quên đất.  Mẹ tôi biết pha trò, rất tếu, ăn nói có duyên, chịu chơi, charming, lại đẹp.  Bốn đứa con gái, không đứa nào được bằng mẹ cả.  (Có Hảo thừa hưởng được cái có duyên, tiếu lâm, kể chuyện hay, những đứa con khác, chỉ thừa hưởng được một chút xíu thui à.. hehe, chắc cũng ‘dừa’ đủ … xài, hí hí...).  Mỗi khi chúng tôi tỏ ra giỏi giang, làm thành công được việc gì thì bạn mẹ, họ hàng, những người quen biết, và cả bố tôi đều hay nói: “Con bà Ninh mà lại!”, “Con gái bà Ninh có khác!”…. (Ninh là tên của bố tôi)

Mẹ giỏi và có một trí nhớ tốt.  Bà thi Quốc tịch một lần là đậu. Thi lấy bằng lái xe cũng vậy. Chị tôi (hoặc người nào khác trong nhà,  tôi không nhớ rõ) và bố tôi phải thi 2 lần mới lấy được Driver License.  Mẹ hãnh diện lắm, khoe: “Mẹ thi có một lần là đậu.  “X” (tôi không nhớ  là  ai) còn trẻ , giỏi tiếng Anh mà  phải đi thi đến 2 lần.”  Mẹ lái xe bong bong, rất tự lập, không thích nhờ vả con cái bao giờ.  Tôi có cái diễm phúc là tôi không phải đi làm nên tôi hay đến chơi với mẹ, giúp mẹ đóng thùng gửi quà về Việt nam.  Với bố tôi, mẹ tôi thương yêu, chìu chuộng, chăm sóc ông hết mực.  Đối với họ hàng bên chồng, mẹ rất là oai, được quí hoá, nể vì.   Khi còn ở Việt Nam, vào dịp Tết, bà thường hay cho quà, biếu xén tất cả họ hàng không thiếu một ai. Những ai cần nhờ vả, giúp đỡ gì, nếu giúp được, mẹ đều giúp cả.  Qua đến đây, bà gửi quà vào trong Nam cho bà con của bố tôi và gửi ra Bắc cho anh em ruột của bà (nhưng vẫn không quên gửi tiền giúp đỡ người nghèo khó).  Mẹ của tôi chu đáo lắm, ai xin gì bà cũng cho, từ cây kim cuộn chỉ…

Tôi vẫn còn nhớ hoài, nhớ mãi cái cảnh mẹ ngồi ở bàn gương trang điểm.  Hồi nhỏ, tôi thích nhìn mẹ lúc mẹ tôi sửa soạn trước khi đi chơi. Nhìn mẹ kẻ lông mày, nhìn mẹ đánh phấn, thoa son…  Mẹ tôi trang điểm khéo lắm, rất nhẹ nhàng tự nhiên, làm cho bà đã đẹp lại càng đẹp thêm lên.  Bà có một tủ áo dài đủ mầu, nhiều lắm!  Bà biết xem, biết định giá hột soàn và có nhiều (collection) nữ trang, vòng, nhẫn, dây đeo cổ.  Lúc nào đi chơi, bà cũng đeo một xâu chuỗi bằng ngọc trai, hoặc bằng đá quí mầu đen hoặc một loại đá quí mầu “tông xì tông” hay mầu contrast với áo dài bà mặc.  Make up xong, chao ôi bà đẹp lộng lẫy!  Đúng đó các bạn ơi… đối với tôi, mẹ tôi đẹp lắm!.  Gò má bà hơi cao, đôi lông mày đậm nét cong cong hình lá liễu.  Bà có làn da trắng mịn màng.  Mắt to sâu hai mí làm cái mũi đã cao nhìn còn cao hơn.  Mẹ của chúng tôi có một đôi môi đầy đặn, luôn luôn nở những nụ cười tươi tắn, mỗi khi bà cười, mắt cũng cười theo, hai đồng điếu (dimples) hiện ra … ôi chao sao mà dễ thương quá thế (Phương An, con gái tôi, giống bà ngoại ở điểm này).  Mẹ nhìn vương vất có nét đẹp của người Âu châu.  Khi đọc thơ của thi sĩ Quang Dũng, bài “Đôi mắt ngưới Sơn Tây”, câu: “Mắt em dìu dịu buồn Tây phương”, tôi lại liên tưởng đến cặp mắt của mẹ tôi.  Từ hồi bé, tôi đã say mê ngắm bà; đã biết rằng mẹ tôi rất đẹp.  Bà cao ráo (cao hơn tất cả mấy chị em tôi), lưng thẳng, dáng bà ngon lành, quí phái. Mẹ rất hãnh diện vì lúc nào mẹ cũng có một cái eo thon gọn, cho dù lớn tuổi bà vẫn không bị  xồ xề…  

 

Khi mẹ mất, nằm trong quan tài, tôi thấy hai bàn tay của mẹ để chấp trên bụng, đẹp vô chừng!  Hai bàn tay mà tôi may mắn được thừa hưởng khoảng 7/10 của mẹ.  Người ta hay nói tại tôi không phải làm việc gì nặng nhọc nên tôi có 2 bàn tay khá đẹp, tôi thì lại nghĩ khác, là nhờ tôi may mắn có được hai bàn tay giống mẹ của tôi thôi.  Hai bàn tay của mẹ từng ôm ấp, bế bồng, vỗ về ủi an tôi, cạo gió cho tôi mỗi khi tôi nhờ mẹ, từng làm biết bao nhiêu là món ăn ngon, từng cầm bút tính toán suy nghĩ khi buôn tảo bán tần, từng khéo léo chưng bầy cho cửa nhà thêm đẹp, từng bới đất trồng rau khi về hưu, từng phải làm biết bao nhiêu là việc, khéo léo, đảm đang!  Bây giờ mẹ nằm đó, hai bàn tay bà vĩnh viễn không còn phải làm gì nữa….  Mẹ của tôi sẽ không còn phải lo cho chồng, lo cho con cháu, không còn phải giúp đỡ, làm việc giúp mọi người…  “Mẹ ngủ ngon nha mẹ.  Bình an mãi mãi nha, không còn ai nhờ vả, quấy rầy, làm cho mẹ buồn phiền nữa.  Mẹ sớm siêu thoát về một cõi nào đó tốt lành hơn thế giới này, vĩnh viễn yên nghĩ nha mẹ…”  Tôi đã nghĩ thầm như thế và nắm lấy hai bàn tay của mẹ.  Hai bàn tay của mẹ tôi giờ lạnh ngắt!  Tôi cúi xuống hôn lên trán mẹ.  Nước mắt tôi từng giọt, từng giọt rớt rơi, ràn rụa… đẫm đầy trên hai má.

 

Da mặt bà, trãi qua 6 tháng dài bệnh hoạn, năm đó bà 67 tuổi, vẫn đẹp, không có lấy một nếp nhăn. Sở dĩ tôi nhắc đến làn da của mẹ tôi vì khi vào nhà thương thăm mẹ, cô y tá để khuôn mặt của cô gần mặt mẹ; tôi thấy ngay sự khác biệt giữa hai người.  Tuy không muốn so sánh nhưng hình ảnh tương phản quá rõ ràng:  một bệnh nhân gầy đét nhưng da mặt hoàn toàn không hề nhăn, láng cón à; còn cô ý tá, mặc dù còn trẻ nhưng da lại bị chùng, có nhiều nếp nhăn nheo. 

Qua bao nhiêu năm, con vẫn nhớ mẹ lắm, mẹ biết không?  Khi công chúa Diana chết, con thấy người ta ca tụng cô ta quá đáng, với con, mẹ Theresa ở Ấn Độ hơn Diana nhiều lắm, những bà mẹ Việt Nam vô danh hơn cô ta nhiều lắm.  Những người đàn bà Việt Nam thầm lặng, cả một đời hy sinh cho chồng, cho con,  cả một đời làm lụng vất vả, không hề có một tiếng than van.  Những người mẹ mất con, đi theo sau quan tài lủi thủi, con chết trận khi còn rất trẻ; những người vợ trẻ như con dâu của mẹ, chị Bé Kim Thạnh nhà mình, chồng chết khi con còn đang nằm trong bụng.  Mẹ ơi, mẹ có nhớ không?  Khi đưa đám ma của anh Tiến đến Nghĩa Trang Quân Đội, mình đã thấy cảnh một người vợ còn trẻ lắm, bụng chị to mà còn phải bế con, không thân nhân, không họ hàng gì cả, đám ma không rình rang, âm thầm, buồn tủi!  Hai mẹ con của người mẹ rất trẻ này đi theo sau một cỗ quan tài, thân xác của người chết chắc đã bị xình nên nước nhỉ ra hôi thối.  Ai nhìn cái cảnh đó mà không thấy đau xót, không rơi nước mắt?  Con đang buồn vì gia đình mình mất đi anh Tiến, nhưng lúc đó thấy đám ma của anh mình rình rang, to lớn quá, trọng đại, hùng hậu quá (tất cả là nhờ mẹ), con tự nhiên đã cảm thấy không buồn nữa.. Hai cảnh đời tương phản, khi đã chết rồi mà cũng quá khác biệt, cách xa nhau…. 

Những người đàn bà như bà nội của con,  goá chồng khi 2 đứa con còn nhỏ xíu, một mình tần tảo, nhất định ở góa nuôi con. Những bà mẹ già oằn người gánh những đòn gánh đi bán dạo.  Những người đàn bà khiêng những đống gạch nặng trên lưng! Những người mẹ quê mùa, tay lấm chân bùn… những người đó mới xứng đáng để được nêu danh và ca tụng.  Những người đàn bà như cô Giang, cô Bắc, Lê thị Công Nhân, Trần Khải Thanh Thuỷ… đã hy sinh thân mình, cam chịu tù đầy để làm chuyện lớn, mong có một đất nước, một chính thể khá hơn; những người đàn bà can đảm đó, với con, mới xứng đáng được ngưỡng mộ và bái phục.  Và mẹ ơi, con đã nghĩ đến mẹ.  You are my real hero.  Với con, Diana làm sao bằng mẹ được?.  Cô ta đâu có mang nặng 10 lần, đẻ đau 9 lần như mẹ. Cô ta đâu có phải tháo vác bán buôn, đổ mồ hôi nước mắt, tháo vác làm ra tiền để chăm lo cho gia đình như mẹ.  Cô công chúa đó làm sao có thể làm được những món ăn ngon lành, bổ ích như mẹ đã.  Mẹ là người đàn bà giỏi giang, đảm đang, vượng phu ích tử.  Mẹ mất đi, những con vịt ngoài công viên mà mẹ thường cho chúng nó ăn, chắc cũng thấy buồn. Những người hàng xóm, bạn bè của mẹ, không còn được mẹ cho rau, biếu cho những món ăn ngon, đến viếng thăm chào hỏi... chắc thấy tiếc nhớ mẹ vô cùng!  Một số người nghèo ở VN cũng bị thiệt thòi và anh em của mẹ, họ hàng bên bố nữa…  chắc chắn họ nhớ thương mẹ rất nhiều đó mẹ ơi! 

Mẹ yêu củ ơi, con vẫn cố làm một con người  tốt, bắt chước mẹ để không hổ danh là con gái của bà Ninh. Nhưng khi viết những giòng chữ này, con cảm thấy sẽ chẳng bao giờ con có thể sánh bằng với mẹ.  Ngày lễ dành cho những bà mẹ sắp đến, con cảm thấy nhớ mẹ vô vàn. Happy early Mother Day, Mom.  Con viết những giòng này để tưởng nhớ đến mẹ.  Mẹ yêu dấu của con.

Quách Như Nguyệt

4/26/2010 

Sửa lại chút chút, May 7^th, 2015

 

Hi Chị Nguyệt,

Giọng văn (lúc làm thơ) của mấy anh chị nhiều lạc-quan hơn là bi-quan. Những gì anh chị kể lại về Bác toàn là những chuyện vui. Chị thử ngẫm-nghĩ lại xem nếu được thuật lại lúc Bác còn sống thì em chắc-chắn mọi người sẽ cười vui với cuộc sống và con người của Bác. Em viết Buồn + cười (chứ không phải là buồn-cười) vì lúc đó tâm-trạng của chúng em là vừa khóc vừa cười, cười ra nước mắt. Tuy nhiên em nghĩ có lẽ Bác thích những bài thơ như vậy trong ngày trong đại của một đời người hơn là những bài điếu văn buồn thảm.

 

Chị Nguyệt đừng giận em nha. Tụi em đang khóc mà phải bật cười vì câu "Một bà già chịu chơi" trong bài thơ rồi hình dung ra hình ảnh sống động của Bác lúc sinh thời.

Em Ngoc Anh

N.Anh oi, N. lại không nhớ là mình có đọc mấy câu thơ đó.  N. tưởng là mình không đọc chứ.  Nếu đọc thì N.A. cười là phải đạo rồi vì bài thơ này…. tiếu lâm mà.  N. hiểu N.Anh viết buồn + cười chứ. Buồn nhưng đồng thời cũng buồn cười, mắc cười.  Chỉ théc méc vì N. không nhớ là đã …. dám  cả gan đọc mấy câu thơ này trong lúc….mọi người  serious, buồn bã trước giờ chôn cất.  Thank you for reminding me.  Làm gì có chuyện giân N.A.  Em dễ thương lắm vì bỏ giờ ra viết email cho chị.  Chị rất appreciate, rảnh nhớ email vài chữ cho chi N. nha. Nn

 *****

 

Nhân dịp lễ Mother Day vào Chủ Nhật này, mời các anh chị nghe “Thương nhớ mẹ”, một bản nhạc phổ từ thơ của N nha:

https://www.youtube.com/watch?v=v1USa6MP3eU

 

Thương nhớ mẹ

Bao nhiêu bài thơ con làm

Chưa bài nào con làm cho mẹ

Hôm nay đọc những bài thơ về mẹ,

của bạn bè, con cảm thấy xót xa

Đúng quá đúng những bài thơ ngợi ca

Nước mắt con tuôn trào

Thấy thổn thức, thấy nhớ thương vật vã!

 

Hai mươi năm kể từ ngày mẹ mất

Con lạc loài, hụt hẫng lắm mẹ ơi

Không còn mẹ, ai dậy dỗ trên đời

Những lúc khổ chẳng còn ai tâm sự

Ai khuyến khích, ai mừng con khá giả

Ai nghe con chia sẻ chuyện âu sầu..

 

Khi quấn khăn tang mầu buồn trắng lên đầu,

dẫu vẫn biết.. từ đây mình mất mát

Đâu ngờ rằng mất nhiều quá mẹ ơi!

 

Không có ai hiểu con bằng mẹ hiểu

Mất mẹ rồi, trống vắng biết bao nhiêu

Thèm mẹ mắng, nghe mẹ cười hớn hở

Mất thật rồi… ai nâng đỡ, thương yêu

Mẹ thương con, tình thương vô điều kiện

Mẹ thương con tình mẹ chẳng bến bờ

Bao nhiêu tuổi vẫn là con của mẹ

Mẹ mất rồi con bé bỏng với ai

Bao nhiêu tuổi vẫn là con gái mẹ

Thèm dụi đầu vào nách mẹ, ôm vai

 

Hoa hồng trắng con ngậm ngùi cài áo

Cài hàng năm vào ngày lễ Vu Lan

Nhớ mẹ yêu con đã khóc nghẹn ngào

Tháng Bẩy ta mùa Vu Lan báo hiếu

Mẹ còn đâu mà đền trả, mẹ yêu…

Mẹ yêu ơi hôm nay con nhớ quá

Nhớ mẹ hiền, con nhớ quá mẹ ơi?

Ngày hiền mẫu không còn mẹ trên đời

Thương nhớ mẹ, mẹ của con, mẹ hỡi…

Q. Như Nguyệt

May 7^th, 2015

Bài thơ trong Youtube– “Gặp mẹ trong mơ”:

http://www.dailymotion.com/video/x2pjtks

 

"Con xin tri ân Từ Mẫu"

>Mấy hôm nữa đến ngày Mẹ

Mời quý vị xem một video " Flowers for Mom"

một kiểu gởi hoa tặng Mẹ theo lỗi Mỹ...

và đọc một bài viết cảm động về Mẹ

Thân chúc quý vị may mắn còn Mẹ

hãy trân quý và dành thời gian bên Mẹ

Chúc toàn thể vạn an, hạnh phúc

trong tình yêu gia đình.

Video-Flowers For Mom

When a mother in Moreno Valley, CA receives a special delivery of Teleflora flowers from her son Ryan she can’t hold back the tears. Ryan is a Commander in the Navy and has been stationed overseas for the last couple of years so his mom hasn’t seen him. He decided to go all out for Mother’s Day and deliver a video message and surprise to her that she’ll cherish for the rest of her life.

youtu.be

This real mom living in Moreno Valley, CA can't hold back her tears when she’s surprised with the Mother's Day gift of a lifetime from her son Ryan, hand-del...

Bài viết cảm động về Mẹ


" Con xin tri ân Từ Mẫu"


Đỗ Minh Triệu sinh năm 1968. Bị mắc chứng bệnh quái ác "Muscular Dystrophy" làm teo cơ bắp từ năm 10 tuổi.
1991, cùng cha mẹ và 3 em gái qua Mỹ theo diện cựu tù chính trị, hiện cư ngụ tại thành phố Poway, San Diego, California.
Bài viết của Minh Triệu là một tự truyện chân thật và xúc động. Để có bài viết này, tác giả đã vất vả nhiều năm tháng, vì không thể ngồi lâu, và vì chỉ còn sử dụng được một ngón tay duy nhất để gõ phím và bấm mouse.Ông cũng là nhạc sĩ nghiệp dư vinh danh tình mẹ bằng ca khúc "Ánh Sao Tình Mẹ”. Bài hát được đưa lên You Tube gần ba năm qua, hiện đã có hơn 32,000 lượt người coi.

Xin giới thiệu bài tự thuật của Minh Triệu như một lời tri ân các đấng Mẹ hiền nhân ngày Hiền Mẫu

2011
.



TTác giả và mẹ Hoàng Minh Đức bên bờ Thái Bình Dương



Tôi sinh năm 1968 nay đã 43 tuổi, thực sự “gìa đầu” rồi mà tôi vẫn còn được mẹ chăm sóc, thay quần áo, tắm rửa, gội đầu, bón cơm, thay tã lót cho như một em bé sơ sinh. Tôi chính thật là đứa con được mẹ thương yêu nhất trần gian. Nhiều đêm bệnh hành hạ không ngủ được, dõi mắt nhìn mẹ tóc bạc da mồi nằm giường bên, đang thiếp ngủ mệt, sau một ngày vất vả lo cho con.


Tôi thật đau lòng! Buồn lắm! Thương mẹ đến chảy nước mắt, tôi thì thầm khẽ gọi:
-Mẹ ơi, mẹ có biết con yêu mẹ vô ngần. Tình mẹ cho con bao la trời biển, cả cuộc đời mẹ đã đổ bao nhiêu nước mắt, xót thương đứa con kém may mắn nhất của mẹ. Mẹ ơi, con không thể nào sống được khi thiếu mẹ, vì mẹ là hơi thở, là mắt, là tay, là chân của con …


Đã bao lần tôi tự nghĩ và hiểu là nếu tôi chết đi, mẹ sẽ đau buồn lắm. Nhưng nỗi buồn của mẹ rồi sẽ nguôi ngoai theo thời gian. Chẳng hơn là hằng ngày mẹ phải nhìn thấy tôi sống tật nguyền đau đớn, với hình hài chẳng khác nào bộ xương cách trí, được che dấu dưới manh quần tấm áo và đôi bí tất.


Như một bà Tiên có phép thuật, mẹ biết tôi đã nghĩ đến cái chết, nên bà thường hay nói với tôi rằng :


- Con là lẽ sống của mẹ, cả đời mẹ được chăm sóc con như một em bé mẹ rất hạnh phúc.

- Con cần can đảm sống để đối diện, thi gan, thử thách với bệnh tật.

- Chẳng phải y khoa đang theo dõi từng biến chuyển trên thân xác con, chẳng phải con đã mong ước chờ đến ngày khoa học tìm ra thuốc chữa căn bệnh “Muscular Dystrophy” quái ác này. Vậy thì ít nhiều khoa học cũng cần dựa trên thử nghiệm, và trên cả thời gian là bao lâu con can đảm sống chờ đợi và hy vọng. Con hãy nói với Chúa: “Here I am, Lord; I come to do your will .”


Tôi thương mẹ và vâng lời, nên Chúa đã phải nghe tôi yếu đuối tuyên xưng đức tin, mỗi khi tôi cần tự xoa dịu đau đớn, cần có sức chịu đựng nỗi thống khổ mà tôi không thể tự vất bỏ đi được. Ngay cả đến con ruồi, con muỗi bé tí tẹo chúng cũng có thể tự do hành hạ tôi, cho đến khi mẹ tôi ra tay cứu giúp, đuổi chúng đi.


Nói chính xác là tôi đã tồn tại trên thế gian này 43 năm, cũng là một phép lạ, một sự tỏ rõ quyền năng của đấng tạo hóa có quyền ban sự sống cho con người, và Ngài chưa muốn đem tôi ra khỏi thế gian này, tôi còn phải sống bằng cách này hay cách khác trong khổ đau. Tôi nghĩ bất cứ người nào nhìn thấy tôi, cũng đều rất ái ngại và thầm nghĩ : “phải sống như thế thà chết sướng hơn”.


Thử hỏi còn gì đau khổ bằng khi tôi vẫn còn có đôi mắt để nhìn, đôi tai để nghe, cái miệng để gọi mẹ suốt ngày và nhất là còn có cái đầu tỉnh táo biết thương nhớ, giận hờn, biết cảm nhận niềm vui, nỗi buồn, biết phân biệt phải trái, đúng hay sai, biết đói, biết khát, biết nóng, biết lạnh, biết đau đớn tê dại, biết nhờm gớm khi đã tiêu, tiểu ra tã v.v...
Nói tóm lại, khuôn mặt và bộ não của tôi trong 43 năm qua vẫn nguyên vẹn, bình thường, không bị ảnh hưởng bởi bệnh “Muscular Dystrophy”, một chứng bệnh làm teo dần các cơ bắp, mà tôi đã mắc phải từ năm lên chín hay lên mười tuổi.
Cha tôi là Sĩ Quan Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, mẹ tôi là Công Chức. Cha tôi phải đi trình diện “Học Tập Cải Tạo”, lúc đó mẹ tôi mới sinh em bé thứ tư được một tháng và tôi là đứa con lớn nhất mới được 7 tuổi.

Ngày cha đi tù cải tạo, tôi vẫn còn mạnh khỏe, hay ăn chóng lớn theo tuổi đời và phát triển bình thường như bao trẻ khác. Vậy mà hai, ba năm sau, chẳng biết tôi mắc phải chứng bệnh gì, cơ thể sinh ra yếu đuối, tay chân rệu rã, đi đứng không được vững vàng. Chỉ cần một sự va chạm nhẹ vào người tôi của ai đó, tôi cũng ngã lăn ra và khó khăn lắm mới đứng dậy được. Còn va chạm mạnh thì u trán, vỡ đầu. Vì thế trong thời gian còn đi học, thầy hoặc cô giáo đã phải đem tôi đến trạm xá hay nhà thương khâu vài mũi hay nhiều hơn, cho nên trên đầu tôi mới có nhiều vết sẹo lớn, nhỏ.


Khi tôi bắt đầu phát bệnh khoảng chừng vào năm 1978 hay 1979 gì đó, thời gian này người ta đồn ầm lên là trong Chợ Lớn có một ông Thầy rất tài giỏi, chữa bệnh theo cách văn minh tân tiến, không cần dùng thuốc mà dùng “xung điện” để chữa trị. Lúc đó tôi nào biết “xung điện” là gì. Chỉ biết là người thầy “tài giỏi” này dùng hai tay đặt lên đầu, lên vai bệnh nhân để chuyền “điện” của ông (gọi là nhân điện) chạy qua cơ thể người bệnh, gặp “điện” của bệnh nhân. Hai luồng “điện” này gặp nhau, thì xảy ra “xung điện” diệt trừ căn bệnh. Cách điều trị giản dị chỉ có thế thôi. Bất kể là bệnh gì.


Thầy chữa bệnh làm phước, không lấy tiền (nhưng thầy vui vẻ nhận quà cáp bệnh nhân đem đến), vì vậy số bệnh nhân đến xin được Thầy chữa bệnh mỗi ngày rất đông. Nhà tôi ở xa, mẹ con tôi phải ra khỏi nhà từ 4 giờ sáng, đến địa điểm xếp hàng lấy số thứ tự cùng một đám đông người. Chờ tới khoảng 8 giờ thì Thầy đến cùng với người phụ tá. Người phụ tá gọi từng đợt 10 người theo số bắt đầu từ 1 đến 10, bệnh nhân trong số được gọi, mau mắn vào trong ngồi xếp thành vòng tròn, để Thầy đi chung quanh đặt tay lên đầu, lên vai truyền “điện” cho nhanh chóng .


Sáng nào cũng vậy, mẹ tôi cứ phải dùng khăn ướt lau mặt cho tôi: đứa bé 10 tuổi còn đang say ngủ, có như vậy tôi mới chịu tỉnh ngủ mở mắt ra, và mẹ mới lôi được tôi đến bên chiếc xe đạp mini cũ kỹ, xốc tôi ngồi lên, bắt vòng tay ôm lưng mẹ cho chặt, để mẹ chở vào Chợ Lớn nhờ thầy truyền “điện”, tạo “xung điện” giúp cho cơ thể tôi cứng cáp, mạnh khỏe trở lại. Ngày nào mẹ tôi làm việc vất vả quá mệt, ngủ quên đến 6, 7 giờ sáng mới thức dậy, thì phải đi vội vã lắm. Và hôm ấy, nhanh nhất cũng phải đến 2, 3 giờ chiều, mẹ con tôi mới về đến nhà, rất mệt mỏi và đói khát. Tôi không thích thú và tin tưởng vào sức mạnh “nhân điện” của thầy, nhưng tôi vẫn ngoan ngoãn theo mẹ mỗi ngày đi chữa bệnh cho mẹ vui lòng, nhất là bà Nội tôi lại luôn nói :“có bệnh phải chịu khó chạy đi vái tứ phương cháu ạ”.


Dù có phải “vái bệnh” vất vả tứ phương mẹ tôi cũng không ngại, nhưng sau mấy tháng nghỉ hè kiên trì theo Thầy, mà bệnh tình của tôi cũng không thấy có được một chút kết quả nào, mẹ con tôi đành bỏ cuộc, khi năm học mới đã bắt đầu. Thời gian này, mẹ tôi chở tôi đến cổng trường bằng chiếc xe mini cọc cạch, từ cổng trường tôi có thể tự đi vào lớp. Nhưng rồi sau đó, đã có vài lần tôi tuột khỏi xe, ngã xuống đường rất nguy hiểm, nên mẹ không dám chở tôi đi học bằng xe đạp nữa, bà phải cõng tôi đến trường, đưa tôi vào tận chỗ ngồi trong lớp học. Đến giờ tan học, mẹ lại bỏ công bỏ việc chạy vội đến lớp cõng tôi về, bất kể ngày nắng, ngày mưa. Muốn tôi đi học, mẹ phải cõng thôi, vì hai chân tôi bây giờ chỉ còn khả năng đi được khoảng vài mươi bước, có người đi kèm cặp bên cạnh.


Đi học mà hành mẹ tôi như thế tôi thấy ái ngại và xấu hổ lắm, nên đã nhiều lần tôi xin mẹ cho tôi nghỉ học, nhưng mẹ tôi cương quyết không cho, mẹ nói: bệnh tật như con càng phải học nhiều hơn. Con và mẹ chúng ta cùng cố gắng: mẹ cố gắng lo cho các con có cơm ăn áo mặc, các con cố gắng học chăm học giỏi, hãy nghĩ đến cha đang bị tù đày.


Không đi học ở nhà quanh quẩn với bà Nội, bệnh tôi cứ vậy tăng thêm theo ngày tháng. Đến năm 1988 hai chân tôi không còn có thể đứng thẳng mà lê bước, ngay cả khi tôi dùng hai tay vịn, men theo điểm tựa mà nhấc chân đi cũng không được nữa. Muốn di chuyển quanh nhà, tôi phải ngồi xe lăn hoặc ngồi bệt xuống đất, dùng mông và hai tay chống mà lết đi, khi tôi tròn tuổi hai mươi, rất thèm đi đứng chạy nhảy với chúng bạn.
Năm 1991, gia đình tôi được qua Mỹ định cư theo diện HO # 8. Ngay sau khi được cấp thẻ Medi-Cal, mẹ tôi đã sốt sắng đưa tôi đi chữa bệnh. Gặp bác sĩ gia đình giới thiệu tôi đến bác sĩ chuyên khoa, rồi ông chuyên khoa giới thiệu đến cả bệnh viện này, nọ. Cuối cùng tôi được chuyển đến Bệnh Viện của trường University of California of San Diego (UCSD) để khám toàn khoa, và làm tất cả những xét nghiệm cần thiết, kể cả thử DNA (Deoxyribonuleic Acid). Kết quả cho biết là tôi bị bệnh “Muscular Dystrophy – Beeker”, một chứng bệnh làm teo dần bắp thịt (chỉ xảy ra cho nam giới). Bệnh này được tìm ra bởi vị bác sĩ tên Becker (M.D Becker).


Khi định được bệnh rồi, bác sĩ cho biết căn bệnh quái ác này vẫn chưa có thuốc ngăn ngừa và chữa trị, mặc dù cả thế giới, đặc biệt là nước Mỹ đã và đang nỗ lực nghiên cứu. Trong tuyệt vọng, tôi thầm cầu nguyện và rất hy vọng một ngày nào đó, các nhà khoa học sẽ tìm ra thuốc chữa trị và thuốc ngăn ngừa, để thế giới loài người không còn có ai bị mắc bệnh “Muscular Dystrophy” nữa.
Chính phủ Mỹ có chương trình giúp đỡ những người bệnh tật, không còn khả năng lao động như tôi được chăm sóc sức khỏe, được ăn no, mặc ấm, được hưởng tiền bệnh tật, gọi là tiền SSI (Supplemental Security Income).


Tôi không có khả năng lao động nữa, nhưng mẹ tôi quả quyết: tôi vẫn có khả năng đi học để mở mang kiến thức, tránh thì giờ buồn chán, và để có thể học cho mình một ngành nghề, chỉ cần xử dụng khối óc và hai tay (khẳng khiu yếu đuối) học về văn thơ, hay học về computer chẳng hạn, còn hai chân thì cứ kệ cho nó lười biếng đặt trên xe lăn…


Nghe mẹ nói vậy, tôi cố tảng lờ đi. Nhưng mẹ tôi không bỏ cuộc, bà cứ theo khuyến khích, thuyết phục tôi mãi bà nói:

-Học vấn rất cần thiết cho con. Tri thức đưa con đến với thế giới bao la, cho con đời sống vui vẻ hơn, hạnh phúc hơn. Con thử nghĩ xem, tại sao mẹ đã luống tuổi rồi mà còn đi học, với mơ ước sẽ tốt nghiệp “Medical Assisstant” để biết lối mà chăm sóc cho con một cách khoa học, và mẹ còn mơ ước xa hơn nữa, là được tình nguyện săn sóc những bệnh nhân hoạn nạn, tàn tật ở những nước nghèo đói, khi mẹ có điều kiện và hoàn cảnh cho phép.


Tấm gương hiếu học của mẹ đã nâng đỡ, khuyến khích tôi, nhưng chủ đích cũng vẫn là để làm vui lòng mẹ, nên tôi đã theo mẹ đến trường Mesa College làm thủ tục nộp đơn xin nhập học. Việc đơn từ ở trường, mẹ tôi rành lắm vì bà đã theo học ở Mesa College từ năm trước rồi, tôi không phải lo lắng gì cả đã có mẹ giúp đỡ.


Những năm tháng hai mẹ con tôi theo học ở trường Mesa College tràn đầy thử thách, nhiều lúc tưởng đâu đã phải bỏ cuộc, không kham nổi những vất vả khó khăn, trần ai lắm khi đi học.


Trong diện dân nghèo “low income”, mấy mẹ con chúng tôi chỉ thuê được căn hộ trên lầu của một Apartment. Nên mỗi ngày đi học, mẹ tôi phải thức dậy từ rất sớm, dọn dẹp nhà cửa, lo điểm tâm cho cả nhà, lo nhắc nhở các em gái tôi đừng để lỡ chuyến xe Bus, phải đi học cho đúng giờ ,v.v…


Khi các em gái tôi đã ra khỏi nhà đi học, lúc đó bà mới đem cặp sách của tôi và mẹ xuống dưới lầu, cất bỏ vào trong xe trước, rồi đi trở lại nhà trên lầu, bồng tôi trên hai tay đi ra cửa và đưa chân đá cho cánh cửa đóng khóa lại, rồi khệ nệ bồng tôi xuống thang lầu, đặt tôi vào xe, kéo dây an toàn gài móc vào cẩn thận cho tôi, rồi bà mới ngồi vào ghế tài xế.
Từ nhà tôi, mẹ lái xe chạy khoảng 20 phút thì đến trường. Đậu xe vào parking của trường xong xuôi, bà ra sau xe mở “cốp” xe lên, lôi chiếc xe lăn ra ráp lại cho ngay ngắn, vững chắc, rồi mới mở cửa xe, nghiêng người vào bồng tôi ra, đặt ngồi trên xe lăn và đẩy tôi đến lớp học của tôi, tìm chỗ để xe của tôi vào đâu cho thuận tiện nhất, rồi mẹ mới đi đến lớp của bà.


Trong lớp học, vì hai tay tôi yếu, rất khó khăn “take note”, nên nhà trường trả tiền “work study” cho một sinh viên, giúp tôi ghi chép vào “note book” những lời thầy giảng dậy hay dặn dò làm “home work” ở trang nào, sách nào, và hết buổi học thì đẩy tôi đến lớp kế tiếp hay lên phòng Lab …

Khi tan học, mẹ lại vội vôi vàng vàng chạy đến đón tôi ở phòng Lab hay ở lớp học cuối cùng nào đó. Lại đẩy xe lăn tôi ra Parking, bồng tôi vào xe, cài dây an toàn, đem cất xe lăn vào “cốp” xe và lái về nhà. Về đến nhà, tôi vẫn ngồi trên xe, chờ mẹ tôi đem cặp sách của hai mẹ con lên nhà trước, sau đó mẹ mở sẵn cửa phòng, rồi mới trở xuống xe, ì ạch bồng tôi bước 18 bậc thang lên tầng lầu. Vào trong nhà, đặt tôi lên giường xong, mẹ thường phải thay tã cho tôi ngay. Sau đó hỏi tôi có muốn ăn hay uống gì không để mẹ lấy.


Lo cho tôi tạm xong, mẹ bắt đầu làm việc nhà, làm đủ thứ việc không tên, rồi lại đi học thêm một, hai lớp nữa, còn tôi ở nhà lo làm “home work” và chờ mẹ về lo bữa ăn tối cho cho cả nhà.


Mùa Đông nước Mỹ có nhiều ngày mưa phùn gío rét, tôi muốn nghỉ học ở nhà lắm, nhưng mẹ tôi vẫn cương quyết không bỏ lớp nào, nhất định chịu ướt, chịu lạnh bồng bế tôi lên, xuống thang lầu và đi học rất đúng giờ. Nhằm mùa học không có lớp ban ngày, trùng giờ cho cả hai mẹ con, chúng tôi phải chọn lớp đêm để học. Mùa Đông trời mau tối và ban đêm rất lạnh, có khi mẹ bồng tôi đặt được vào xe rồi, là cả hai mẹ con ngồi run cầm cập, thế mà xe lại phải mở máy lạnh cho kiếng trong xe hết mờ, sáng trong trở lại mới thấy đường mà lái xe về nhà, những lúc ấy mẹ luôn xuýt xoa nói:


-Tội nghiệp con quá, con ráng chịu lạnh một tí mẹ mở lại heat là ấm ngay nhé !


Đâu phải một mình tôi lạnh, mẹ cũng lạnh vậy, nhưng mẹ không lo cho mẹ mà chỉ nghĩ đến con. Mẹ con tôi chịu đựng vất vả như thế trên con đường trau giồi kiến thức. Và mẹ đã tốt nghiệp “Medical
Assisstant” hồi tháng 5 năm 1997. Tôi rất hãnh diện về mẹ
.
Tác giả, ngày ra trường trên xe lăn.


Và tôi cũng tự hãnh diện về mình, khi được nhận mảnh bằng AS “Associate of Art” ngành “Computer Information Science” vào tháng 6 năm 2000. Mảnh bằng này rất khiêm tốn, nhỏ bé, nhưng tôi có được nhờ vào tất cả công lao khó nhọc của mẹ. Mẹ đã đổ biết bao mồ hôi, nước mắt cho con niềm tin, niềm tự hào còn có mẹ nâng đỡ ủi an. Ngoài mảnh bằng tôi có được sau 6 năm, (trong khi người bình thường chỉ cần 2 năm) tôi còn học được thêm bài học “vượt gian khó” quý gía, và biết ý thức cần phải học vươn lên trong mọi hoàn cảnh.


Cầm được mảnh bằng AA nhỏ bé trong tay, tôi tự tin và mơ ước đến ngày sẽ cầm được mảnh bằng lớn hơn là BA hoặc BS (4 năm Đại Học) thì căn bệnh “ Muscula Dystrophy” trầm trọng hơn, theo thời gian đã làm teo hết các cơ bắp vùng ngực và lưng, ép phổi tôi teo lại, khiến tôi ngộp và khó thở, nguy hiểm đến tính mạng.


Tôi được đưa ngay vào bệnh viện “SHARP”, bác sĩ trách nhiệm đã khuyên tôi phải chọn một trong hai giải pháp:

1. Không cần sự can thiệp của khoa học, chấp nhận sự rủi ro sẽ đến. Có nghĩa là tôi sẽ chết ngộp bất cứ lúc nào.

2. Phải phẫu thuật, mở một lỗ nơi cổ, đặt ống gắn máy trợ giúp cho sự hô hấp. Như vậy mối nguy hiểm sẽ bớt đe dọa tính mạng và sự sống của tôi sẽ được dài thêm.


Thương mẹ, tôi đã chấp nhận giải pháp thứ hai.


Trước khi mổ, mẹ và tôi đã phải ký giấy chấp nhận mọi tình huống có thể xảy đến với tôi, kể cả tôi sẽ “ngủ” luôn trong ca mổ, không bao giờ thức dậy nữa. Mười giờ sáng ngày ấn định mổ, mẹ đẩy xe lăn đưa tôi đến nhập viện. Mẹ đã cầm hai bàn tay khẳng khiu của tôi, ôm hôn trán tôi trước khi hai bà y tá đẩy tôi vào phòng mổ, còn mẹ được hướng dẫn xuống lầu, đến phòng chờ đợi chờ kết quả ca mổ kết thúc (tốt đẹp hay xấu). Tại phòng chờ đợi, vì lo cho tính mạng của con, mẹ đứng ngồi không yên, đi ra đi vào bồn chồn đếm thời gian từng phút chậm chạm trôi qua như người ngớ ngẩn.


Trong năm tiếng đồng hồ chờ đợi, mẹ tôi không ăn uống gì cả, bà chỉ biết cầu nguyện rồi phó thác và xin vâng theo thánh ý Thiên Chúa. Rồi cũng tới lúc nghe cô y tá dùng máy phóng thanh gọi mẹ tôi lên lầu. Lên lầu vừa trông thấy tôi, nét mặt mẹ liền rạng rỡ, vì mẹ biết là tôi vẫn còn sống, còn ở lại trần gian với bà, mẹ chưa vĩnh viễn mất con đứa con bất hạnh.


Mắt mẹ rưng rưng lệ nhìn vào cổ tôi, sau khi giảu phẩu đã được đặt vào một ống plastic tròn, to bằng 3 ngón tay chụm lại, trong khi tay mẹ vuốt tóc tôi như chia xẻ, như muốn gánh vác bớt cho tôi những đau đớn mà tôi đang chịu. Hiểu lòng mẹ bao la, tôi cố nén mọi đau đớn, ráng gượng nở nụ cười với mẹ cho mẹ an lòng. Nhưng nụ cười đầu tiên của con dành cho mẹ, sau khi hồi sinh vẫn còn ảnh hưởng thuốc mê, nên không trọn vẹn, không đủ xóa hết những lo âu, sợ hãi của mẹ. Tuy vậy, bao nhiêu mệt mỏi của mẹ như đã tan biến, khi cuộc đời mẹ tưởng đã cạn kiệt hy vọng, lại đong đầy niềm vui và ý nghĩa cuộc sống, khi núm ruột của mẹ vẫn còn đây. Mẹ lại được tiếp tục yêu thương, ấp ủ con trong vòng tay ấm áp, ngọt ngào tình mẫu tử. Tôi không thể ôm mẹ được, tủi thân nên nước mắt tôi trào ra, không kìm chế được nữa, dù tôi đã tự hứa không bao giờ để mẹ thấy con khóc mà đau lòng. Mẹ ơi, thế là cuộc đời con từ đây phải sống nhờ vào máy móc, và mẹ phải thêm công việc chăm sóc sệ sinh, thay ống, rửa những linh kiện nối từ máy thở vào ống thở đặt nơi cổ họng chuyền qua vòm họng, thay thế cho buồng phổi của con, giúp con duy trì sự sốn

Phần tôi, rất đau đớn vì một vật lạ, luôn nằm nơi cổ họng, nối vào khí quản. Mỗi cử động dù nhỏ đều làm tôi đau đớn khôn cùng và luôn phải nhờ mẹ giúp đỡ. Thân xác tôi như nằm trên bàn chông chịu cực hình. Tôi quá tuyệt vọng vì nỗi đau thể xác, nên tinh thần bấn loạn. Lần này, tôi thực sự không muốn sống nữa, tôi muốn từ gĩa cõi đời, muốn được giải thoát khỏi cực hình. Dù sao tôi cũng đã có 34 năm sống trong vòng tay êm đềm của mẹ, thế là đã quá đủ rồi xin hãy cho tôi trở về với cát bụi. Tôi bày tỏ cùng mẹ ý định này của tôi.




Mẹ ở bên con ngày ra trường


Nghe vậy, bà vội vàng ôm chầm lấy tôi, nức nở, nghẹn ngào qua làn nước mắt:
-Con bỏ mẹ đi, mẹ biết sống cùng ai, sống cho ai nữa đây! Con đi rồi còn ai để mẹ nâng giấc ủi an! Ai sẽ cho mẹ những giây phút dịu dàng hạnh phúc và hy vọng dù rất hiếm hoi, để cùng nhau đi hết đoạn đường đời cay nghiệt! Triệu ơi! mất con rồi đời mẹ thành vô nghĩa. Lạc lối về mẹ mất cả ánh sao đêm trông mong hy vọng. Con đừng bỏ mẹ bơ vơ trơ trọi giữa đường đời, vốn đã nghiệt ngã với mẹ con ta. Triệu ơi, hãy vì mẹ con can đảm lên mà sống! Mẹ ẵm bồng con, con an ủi mẹ chúng ta đỡ nâng nhau. Con ơi, đừng bỏ mẹ …


Lời mẹ than vãn làm tim tôi đau nhói, thắt ngặt lại và tôi cũng nức nở như chưa bao giờ được khóc trong đời. Tôi phải sống! Cho dù tôi tàn tật; cho dù tôi đau yếu mang bệnh nan y, nhưng sự hiện hữu của tôi mới làm cho nụ cười còn đọng mãi trên đôi môi mẹ.


Sự sống là cao quí. Cuộc đời dù là bất hạnh, cùng khổ đến đâu cũng đều có ý nghĩa sống, sống vị tha và rất cần đức hy sinh cùng lòng hiếu thảo. Mẹ ơi! Hai hàng lệ của mẹ hoà với nước mắt con, tự làm thành tờ giao ước của hai mẹ con ta, phải đồng lòng gắn bó đời nhau cho đến “khi Chúa thương gọi về”. Thân xác dù tàn tật cũng không được tự ý hủy bỏ.


Tôi phải sống vì mẹ như mẹ đã từng sống vì tôi! Tôi hiểu lòng mẹ tan nát mỗi lúc nhìn tôi và lòng tôi cũng nát tan khi thấy mẹ nước mắt mãi lưng tròng!

Có phải tại vì mẹ đẹp người, đẹp nết nên phải chịu cảnh hồng nhan là đa truân?

Có thật định mệnh đố kỵ muốn làm chết đuối "người trên cạn mà chơi"?


Ôi, định mệnh! Định mệnh sao quá trớ trêu! Định mệnh đã dành riêng cho mẹ những bất hạnh truân chuyên. Từ tuổi 30, mẹ đã phải một thân một mình nuôi dạy bốn đứa con thơ dại, vất vả nhất là chăm sóc đứa con tật nguyền, chăm sóc bà nội nay ốm mai đau, thay cha báo hiếu, lo mộ phần an nghỉ cho bà nội, lo kiếm thêm tiền thăm nuôi, tiếp tế lương thực, thuốc men cho cha trong suốt 10 năm tù cải tạo từ Bắc vào Nam. Mẹ quá vất vả, tảo tần, dãi nắng dầm mưa, bất chấp mọi gian nan, khốn khó, hiểm nguy luôn đe dọa đến tính mạng, vì mẹ phải buôn chui, bán chợ đen, chợ đỏ dưới mắt cú vọ của công an nhân dân, mẹ mới đem lại sự ấm no cho gia đình 6 người, trong hoàn cảnh cả nước ăn bo bo, mì sợi, ngô, khoai thay cơm gạo, sau ngày miền Nam được “giải phóng”, cha được “đi học” mút mùa.


Ôi! Mẹ hiền của tôi, một người mẹ vất cả đời mà không hề than vãn, mẹ âm thầm tận tụy, cống hiến trọn vẹn cuộc đời cho gia đình. Qua mẹ, tôi nhớ đến câu danh ngôn: "Thượng đế không thể ở khắp mọi nơi, nên Ngài phải sinh ra những người mẹ". Và tôi liên tưởng đến Đức Mẹ Maria đã phải chứng kiến những nhục hình tra tấn của quân dữ trước giờ Jesus, con một của Người bị đóng đinh trên thập giá. Còn mẹ tôi, cũng khổ đau không kém gì Mẹ Maria vì mẹ suốt đời phải xót xa nhìn đứa con trai đầu lòng duy nhất của mình, hằng ngày phải chịu khổ hình trong bệnh tật.


Thật không giấy bút nào tả xiết và tôi cũng không đủ khả năng để nói lên được lòng can đảm và sự chịu thương chịu khó, sự kiên trì cùng trái tim đầy ắp yêu thương, nhân hậu của mẹ tôi. Tôi chỉ biết yêu mẹ bằng luỹ thừa tình yêu mẹ mỗi ngày và sống, dù là sống nhờ mẹ và máy móc dây nhợ quanh người.


Có lần tôi những tưởng đã mất mẹ vĩnh viễn, khi bà bị một tai nạn xe hơi rất nặng giữa xa lộ 163, bà bị gãy chân và bể đầu bất tỉnh. Tưởng mẹ tôi đã chết trong xe, người gây ra thảm trạng cho mẹ tôi đã bỏ chạy trốn mất. Ấy thế mà, sau bảy tiếng đồng hồ phẩu thuật, vừa hồi tỉnh, điều mẹ tôi quan tâm đầu tiên là hỏi:


-Triệu đâu? Con tôi vẫn bình yên chứ?

Sau tai nạn đó mẹ tôi lại mang thêm trong chân những chiếc đinh vít inox, mà những lúc trái gió trở trời thường làm mẹ tôi nhức nhối khổ sở lắm. Những lúc ấy, tôi thương mẹ biết chừng nào.


Mẹ Hoàng Minh Đức ơi, chúng con yêu thương và kính trọng mẹ vô ngần, vì trong bất cứ hoàn cảnh nào, mẹ cũng luôn dậy bảo, nhắc nhở anh em chúng con phải biết vâng lời, sống ngoan ngoãn, chăm chỉ học hành, luôn thật thà, khiêm cung, không hiềm tỵ ganh ghét bất cứ ai. Nhờ có mẹ răn dậy cẩn thận như thế nên anh em chúng con, chưa hề biết gian dối hay ganh ghét ai bao giờ.


Mẹ chính thật có trái tim vĩ đại dành của chúng con (và cha nữa). Nhưng cha đã từ chối nhận, đã rũ bỏ mẹ và 4 anh em chúng con ngay sau khi đến được nước Mỹ, trong khi mẹ luôn nghĩ sẽ cùng cha sống đến già, yêu đến già ...


Thử hỏi có người nào không âu sầu, khi biết đứa con trai duy nhất, bị mắc căn bệnh nan y, không thể nối dõi tông đường. Mẹ cũng vậy, mẹ rất đau buồn và còn phải nhận thêm cay đắng khi “thuyền tình đã neo bến mới”. Dù đau buồn cay đắng, mẹ vẫn không hề biểu lộ sự giận dữ vì lòng mẹ rất nhân hậu, bao dung. Mẹ đã nói:


-Cha khổ nhiều rồi, đừng ép buộc cha thêm khổ sinh ra uất ức, la hét, chửi rủa khi phải ở lại với chúng ta. Hãy để cha quyết định theo cách tốt nhất mà cha chọn. Nếu từ bỏ mẹ con mình mà cha hạnh phúc, thì hãy chấp nhận.


Tôi biết, mẹ nói vậy là để trấn an anh em chúng tôi và để che dấu cõi lòng tan nát, an phận chấp nhận quyết định của cha. Cách đây không lâu, mẹ nhờ cô bạn mở cho một địa chỉ e-mail, khi được hỏi mẹ chọn “password” là những chữ gì, mẹ đã nói ngay câu “đả đảo ông chồng” rồi mẹ và cô bạn cùng cười vang. Tôi cũng chua xót cười theo và thương mẹ hiền lành chỉ biết hô “đả đảo” khi cha tuyệt tình!


Cha ơi, hai mươi năm đã trôi qua, cha sống có hạnh phúc không, cha có toại nguyện với các em trai khôi ngô, khỏe mạnh “nối dõi tông đường”, cha có cõng các em trên lưng cha, như mẹ đã cõng con nhiều năm tháng trên lưng mẹ. Lưng mẹ êm đềm và ấm áp lắm, không biết lưng cha thế nào, con chưa một lần được cha cõng trên lưng, được vòng tay ôm cổ cha âu yếm, đấy là điều con mãi nuối tiếc. Và bây giờ thì con không còn có thể vòng tay ôm cổ cha được nữa, nếu như cha có về và muốn cõng con, khi hai cánh tay con thịt đã teo biến hết, chỉ còn da bọc lấy xương, lõng thõng và vướng víu khi mẹ tắm rửa, thay quần áo cho con. Khi con xử dụng computer, mẹ phải nhấc cánh tay khẳng khiu của con đặt lên bàn, cầm mấy ngón tay con đặt trên con chuột (mouse) kéo từng ngón vào vị trí chính xác thuận tiện nhất, để con có thể bấm sử dụng được dễ dàng. Tuy vậy, chốc chốc con lại gọi mẹ ơi, mẹ hỡi để mẹ chạy đến giúp, vì đẩy tới đẩy lui, con “mouse” đã chuồi ra khỏi tay con rồi, mà con không thể tự nắm bắt nó lại được.


Cha ơi, con chợt nhớ đến cha mà viết những dòng chữ này, nếu cha có tình cờ đọc được, xin hiểu lòng con, đứa con trai tàn tật thân xác từ thuở ấu thơ, luôn khao khát tình cha. Bởi vì tình mẹ dù có bao la, cũng không thể phủ trùm thay thế tình cha cho con. Con đã có “Ánh Sao Tình Mẹ”, con cũng muốn có những nốt nhạc cho tình phụ tử, là thật lòng con đấy!


Và hơn tất cả con luôn cảm tạ hồng ân Thiên Chúa, đã ban cho con đủ sức chịu đựng và "xin vâng" đón nhận mọi khổ đau và cho con còn sống đến hôm nay.
Con xin tri ân nước Mỹ. Vinh danh mẹ. Tạ ơn cha. Cám ơn các em gái Trinh - Trâm - Bình và các cháu đã chăm ngoan, học giỏi thay anh, thay bác Triệu bù đắp, đóng góp tài sức cho gia đình, cho xã hội. Cám ơn các em rể thủy chung, mạnh mẽ, thẳng ngay như tùng như bách làm cột trụ vững chắc cho gia đình được tràn đầy hạnh phúc, luôn vang tiếng cười.


Con cũng nguyện xin Thiên Chúa trả công bội hậu cho tất cả mọi người đã đối đãi tử tế với gia đình con, cách riêng là an ủi, giúp đỡ mẹ và con trong hoạn nạn. Đặc biệt cám ơn anh chị Cao Ngô An đã không quản ngại vất vả làm tài xế đưa mẹ đi chợ, giúp mẹ nấu nướng, đưa em đi khám bệnh, đi những nơi cần thiết, từ khi mẹ bị tai nạn xe hơi trên xa lộ, không lái xe được nữa. Em cám ơn anh chị nhiều lắm. Cuối tuần này có một ngày dành cho Từ Mẫu. Chỉ một ngày thôi sao? Nghĩ mà thương cho những người Mẹ!

Đây là những mẫu chuyện tôi nghe được trong tuần, có liên quan đến ngày này:

- Con gái anh vừa hỏi là nên mua gì cho mẹ?

Tôi bông đùa góp ý: -Thì anh mua hoa lá hay cây cối gì mẹ anh thích cho vui.

- Cháu hỏi mua quà cho mẹ nó đó chứ

Tôi gợi ý tiếp: - Gì chứ cho vợ anh thì dễ thôi, tìm cái “hột” nào to to cỡ vài ly tặng nàng là xong ngay!

Anh tiếu lâm: - Hoa lá, cây cối hay “hột”? Tiểu ly hay đại ly ta? Chắc anh phải khuân đại ly về cho nàng nặng thêm mình mẩy và anh nhẹ bớt… trương mục nhà băng.

            Tôi chờ hoài mà không nghe anh nhắc gì đến mẹ vợ cả.

Cũng may! Chứ nếu nhắc, chắc là anh sẽ mang thêm… súng cối vào câu chuyện.

ĐIỆN THOẠI

Một anh khác ra lệnh vợ:

-Cuối tuần này em nhớ gọi điện thoại thăm Má Brown nghe.

(Gia đình bà Brown đã bảo trợ gia đình anh ta từ trại tỵ nạn Thái Lan sang Canada). Vợ anh sốt sắng:

-Ừa! Tui có bao giờ quên đâu mà ông lo.

Tôi cũng chờ hoài mà không nghe họ nhắc gì đến hai người Mẹ ruột của họ, dù ngày nào tôi cũng gặp hai bác lủi thủi một mình ở viện dưỡng lão.

TẶNG VÀ ĐƯA

            Còn bà la sát này thì oang oang:

-Xâu chuỗi ông tặng tôi năm ngoái trông như của bà già nên tôi chưa đeo bao giờ, cuối tuần này mình đem đưa Mẹ của ông, khỏi tốn tiền mua lung tung rồi mẹ cũng chẳng xài.

Ông chồng là một chàng sợ vợ nổi tiếng trong đám bạn, tán dương ngay:

-Ờ! Ý kiến hay! Đưa Mẹ là hợp rồi! Mà bà đừng nói tôi tặng bà trước, nếu không muốn bị chửi te tua.

Tôi để ý thấy cả hai đều cùng dùng động từ như nhau: ĐƯA mẹ và TẶNG vợ. Cũng cùng một sự im lặng: chẳng ai trong hai người nhắc gì đến người mẹ kia cả (dì này là hàng xóm của một người bạn học của tôi ở Sài Gòn).

GỬI TIỀN VỀ

Còn ả này thì cứ lén lút chồng, gửi tiền riêng cho gia đình của ả hoài, nhưng bên nhà chồng thì hời hợt vô tâm. Anh chồng là một nha sĩ khá giả, biết tỏng cô vợ chỉ chuyên se sua chưng diện cho bản thân chứ chẳng hề nghĩ đến công ơn trời biển mà ba má của anh đã tằn tiện để anh có thể đưa cả nhà vượt biển rồi nuôi anh ăn học cả chục năm trời.

Năm nào ngày này, anh cũng gửi về cho hai bên, mỗi người mẹ 5.000 Gia kim để hai người có dịp quây quần quanh con cái cho vui, nhưng anh không “thông báo” với vợ. Ả dư biết nhưng không hành hạ được chồng nên ả than phiền kể lể với mọi người điếc cả tai:

-Má tui mới cần tiền chứ bà già chồng có đông anh chị em trong nhà lo rồi mà ảnh xài sang quá! Để tiền đó, thêm vào chút ít là có thể đi du lịch cả nhà bên này rồi.

Với cặp vợ chồng giàu có này thì người mẹ nào cũng được nhắc đến đầy đủ.

*

Bạn thấy có chua xót như những trường hợp “quên mẹ” kia không?

May là chỉ có một ngày cho Mẹ đấy nhé! Nếu 365 ngày đều dành cho mẹ thì các cặp vợ chồng có chia sẻ với nhau lòng hiếu thảo với tất cả các người mẹ hơn không?

Ý Nga*Canada, 13.5.2017

"Con xin tri ân Từ Mẫu" nữa đến ngày Mẹ Mời quý vị xem một video " Flowers for Mom" một kiểu gởi hoa tặng Mẹ theo lỗi Mỹ... và đọc một bài viết cảm động về Mẹ Thân chúc quý vị may mắn còn Mẹ hãy trân quý và dành thời gian bên Mẹ Chúc toàn thể vạn an, hạnh phúc trong tình yêu gia đình. Video-Flowers For Mom When a mother in Moreno Valley, CA receives a special delivery of Teleflora flowers from her son Ryan she can’t hold back the tears. Ryan is a Commander in the Navy and has been stationed overseas for the last couple of years so his mom hasn’t seen him. He decided to go all out for Mother’s Day and deliver a video message and surprise to her that she’ll cherish for the rest of her life. i bấm vào đường dẫn sau : https://youtu.be/j2zhVs1cUgU Ryan's unforgettable Mother's Day delivery to Mom youtu.be This real mom living in Moreno Valley, CA can't hold back her tears when she’s surprised with the Mother's Day gift of a lifetime from her son Ryan, hand-del... Bài viết cảm động về Mẹ " Con xin tri ân Từ Mẫu" Đỗ Minh Triệu sinh năm 1968. Bị mắc chứng bệnh quái ác "Muscular Dystrophy" làm teo cơ bắp từ năm 10 tuổi. 1991, cùng cha mẹ và 3 em gái qua Mỹ theo diện cựu tù chính trị, hiện cư ngụ tại thành phố Poway, San Diego, California. Bài viết của Minh Triệu là một tự truyện chân thật và xúc động. Để có bài viết này, tác giả đã vất vả nhiều năm tháng, vì không thể ngồi lâu, và vì chỉ còn sử dụng được một ngón tay duy nhất để gõ phím và bấm mouse. Ông cũng là nhạc sĩ nghiệp dư vinh danh tình mẹ bằng ca khúc "Ánh Sao Tình Mẹ”. Bài hát được đưa lên You Tube gần ba năm qua, hiện đã có hơn 32,000 lượt người coi. Xin giới thiệu bài tự thuật của Minh Triệu như một lời tri ân các đấng Mẹ hiền nhân ngày Hiền Mẫu 2011. vinh danh me TTác giả và mẹ Hoàng Minh Đức bên bờ Thái Bình Dương Tôi sinh năm 1968 nay đã 43 tuổi, thực sự “gìa đầu” rồi mà tôi vẫn còn được mẹ chăm sóc, thay quần áo, tắm rửa, gội đầu, bón cơm, thay tã lót cho như một em bé sơ sinh. Tôi chính thật là đứa con được mẹ thương yêu nhất trần gian. Nhiều đêm bệnh hành hạ không ngủ được, dõi mắt nhìn mẹ tóc bạc da mồi nằm giường bên, đang thiếp ngủ mệt, sau một ngày vất vả lo cho con. Tôi thật đau lòng! Buồn lắm! Thương mẹ đến chảy nước mắt, tôi thì thầm khẽ gọi: -Mẹ ơi, mẹ có biết con yêu mẹ vô ngần. Tình mẹ cho con bao la trời biển, cả cuộc đời mẹ đã đổ bao nhiêu nước mắt, xót thương đứa con kém may mắn nhất của mẹ. Mẹ ơi, con không thể nào sống được khi thiếu mẹ, vì mẹ là hơi thở, là mắt, là tay, là chân của con … Đã bao lần tôi tự nghĩ và hiểu là nếu tôi chết đi, mẹ sẽ đau buồn lắm. Nhưng nỗi buồn của mẹ rồi sẽ nguôi ngoai theo thời gian. Chẳng hơn là hằng ngày mẹ phải nhìn thấy tôi sống tật nguyền đau đớn, với hình hài chẳng khác nào bộ xương cách trí, được che dấu dưới manh quần tấm áo và đôi bí tất. Như một bà Tiên có phép thuật, mẹ biết tôi đã nghĩ đến cái chết, nên bà thường hay nói với tôi rằng : - Con là lẽ sống của mẹ, cả đời mẹ được chăm sóc con như một em bé mẹ rất hạnh phúc. - Con cần can đảm sống để đối diện, thi gan, thử thách với bệnh tật. - Chẳng phải y khoa đang theo dõi từng biến chuyển trên thân xác con, chẳng phải con đã mong ước chờ đến ngày khoa học tìm ra thuốc chữa căn bệnh “Muscular Dystrophy” quái ác này. Vậy thì ít nhiều khoa học cũng cần dựa trên thử nghiệm, và trên cả thời gian là bao lâu con can đảm sống chờ đợi và hy vọng. Con hãy nói với Chúa: “Here I am, Lord; I come to do your will .” Tôi thương mẹ và vâng lời, nên Chúa đã phải nghe tôi yếu đuối tuyên xưng đức tin, mỗi khi tôi cần tự xoa dịu đau đớn, cần có sức chịu đựng nỗi thống khổ mà tôi không thể tự vất bỏ đi được. Ngay cả đến con ruồi, con muỗi bé tí tẹo chúng cũng có thể tự do hành hạ tôi, cho đến khi mẹ tôi ra tay cứu giúp, đuổi chúng đi. Nói chính xác là tôi đã tồn tại trên thế gian này 43 năm, cũng là một phép lạ, một sự tỏ rõ quyền năng của đấng tạo hóa có quyền ban sự sống cho con người, và Ngài chưa muốn đem tôi ra khỏi thế gian này, tôi còn phải sống bằng cách này hay cách khác trong khổ đau. Tôi nghĩ bất cứ người nào nhìn thấy tôi, cũng đều rất ái ngại và thầm nghĩ : “phải sống như thế thà chết sướng hơn”. Thử hỏi còn gì đau khổ bằng khi tôi vẫn còn có đôi mắt để nhìn, đôi tai để nghe, cái miệng để gọi mẹ suốt ngày và nhất là còn có cái đầu tỉnh táo biết thương nhớ, giận hờn, biết cảm nhận niềm vui, nỗi buồn, biết phân biệt phải trái, đúng hay sai, biết đói, biết khát, biết nóng, biết lạnh, biết đau đớn tê dại, biết nhờm gớm khi đã tiêu, tiểu ra tã v.v... Nói tóm lại, khuôn mặt và bộ não của tôi trong 43 năm qua vẫn nguyên vẹn, bình thường, không bị ảnh hưởng bởi bệnh “Muscular Dystrophy”, một chứng bệnh làm teo dần các cơ bắp, mà tôi đã mắc phải từ năm lên chín hay lên mười tuổi. Cha tôi là Sĩ Quan Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, mẹ tôi là Công Chức. Cha tôi phải đi trình diện “Học Tập Cải Tạo”, lúc đó mẹ tôi mới sinh em bé thứ tư được một tháng và tôi là đứa con lớn nhất mới được 7 tuổi. Ngày cha đi tù cải tạo, tôi vẫn còn mạnh khỏe, hay ăn chóng lớn theo tuổi đời và phát triển bình thường như bao trẻ khác. Vậy mà hai, ba năm sau, chẳng biết tôi mắc phải chứng bệnh gì, cơ thể sinh ra yếu đuối, tay chân rệu rã, đi đứng không được vững vàng. Chỉ cần một sự va chạm nhẹ vào người tôi của ai đó, tôi cũng ngã lăn ra và khó khăn lắm mới đứng dậy được. Còn va chạm mạnh thì u trán, vỡ đầu. Vì thế trong thời gian còn đi học, thầy hoặc cô giáo đã phải đem tôi đến trạm xá hay nhà thương khâu vài mũi hay nhiều hơn, cho nên trên đầu tôi mới có nhiều vết sẹo lớn, nhỏ. Khi tôi bắt đầu phát bệnh khoảng chừng vào năm 1978 hay 1979 gì đó, thời gian này người ta đồn ầm lên là trong Chợ Lớn có một ông Thầy rất tài giỏi, chữa bệnh theo cách văn minh tân tiến, không cần dùng thuốc mà dùng “xung điện” để chữa trị. Lúc đó tôi nào biết “xung điện” là gì. Chỉ biết là người thầy “tài giỏi” này dùng hai tay đặt lên đầu, lên vai bệnh nhân để chuyền “điện” của ông (gọi là nhân điện) chạy qua cơ thể người bệnh, gặp “điện” của bệnh nhân. Hai luồng “điện” này gặp nhau, thì xảy ra “xung điện” diệt trừ căn bệnh. Cách điều trị giản dị chỉ có thế thôi. Bất kể là bệnh gì. Thầy chữa bệnh làm phước, không lấy tiền (nhưng thầy vui vẻ nhận quà cáp bệnh nhân đem đến), vì vậy số bệnh nhân đến xin được Thầy chữa bệnh mỗi ngày rất đông. Nhà tôi ở xa, mẹ con tôi phải ra khỏi nhà từ 4 giờ sáng, đến địa điểm xếp hàng lấy số thứ tự cùng một đám đông người. Chờ tới khoảng 8 giờ thì Thầy đến cùng với người phụ tá. Người phụ tá gọi từng đợt 10 người theo số bắt đầu từ 1 đến 10, bệnh nhân trong số được gọi, mau mắn vào trong ngồi xếp thành vòng tròn, để Thầy đi chung quanh đặt tay lên đầu, lên vai truyền “điện” cho nhanh chóng . Sáng nào cũng vậy, mẹ tôi cứ phải dùng khăn ướt lau mặt cho tôi: đứa bé 10 tuổi còn đang say ngủ, có như vậy tôi mới chịu tỉnh ngủ mở mắt ra, và mẹ mới lôi được tôi đến bên chiếc xe đạp mini cũ kỹ, xốc tôi ngồi lên, bắt vòng tay ôm lưng mẹ cho chặt, để mẹ chở vào Chợ Lớn nhờ thầy truyền “điện”, tạo “xung điện” giúp cho cơ thể tôi cứng cáp, mạnh khỏe trở lại. Ngày nào mẹ tôi làm việc vất vả quá mệt, ngủ quên đến 6, 7 giờ sáng mới thức dậy, thì phải đi vội vã lắm. Và hôm ấy, nhanh nhất cũng phải đến 2, 3 giờ chiều, mẹ con tôi mới về đến nhà, rất mệt mỏi và đói khát. Tôi không thích thú và tin tưởng vào sức mạnh “nhân điện” của thầy, nhưng tôi vẫn ngoan ngoãn theo mẹ mỗi ngày đi chữa bệnh cho mẹ vui lòng, nhất là bà Nội tôi lại luôn nói :“có bệnh phải chịu khó chạy đi vái tứ phương cháu ạ”. Dù có phải “vái bệnh” vất vả tứ phương mẹ tôi cũng không ngại, nhưng sau mấy tháng nghỉ hè kiên trì theo Thầy, mà bệnh tình của tôi cũng không thấy có được một chút kết quả nào, mẹ con tôi đành bỏ cuộc, khi năm học mới đã bắt đầu. Thời gian này, mẹ tôi chở tôi đến cổng trường bằng chiếc xe mini cọc cạch, từ cổng trường tôi có thể tự đi vào lớp. Nhưng rồi sau đó, đã có vài lần tôi tuột khỏi xe, ngã xuống đường rất nguy hiểm, nên mẹ không dám chở tôi đi học bằng xe đạp nữa, bà phải cõng tôi đến trường, đưa tôi vào tận chỗ ngồi trong lớp học. Đến giờ tan học, mẹ lại bỏ công bỏ việc chạy vội đến lớp cõng tôi về, bất kể ngày nắng, ngày mưa. Muốn tôi đi học, mẹ phải cõng thôi, vì hai chân tôi bây giờ chỉ còn khả năng đi được khoảng vài mươi bước, có người đi kèm cặp bên cạnh. Đi học mà hành mẹ tôi như thế tôi thấy ái ngại và xấu hổ lắm, nên đã nhiều lần tôi xin mẹ cho tôi nghỉ học, nhưng mẹ tôi cương quyết không cho, mẹ nói: bệnh tật như con càng phải học nhiều hơn. Con và mẹ chúng ta cùng cố gắng: mẹ cố gắng lo cho các con có cơm ăn áo mặc, các con cố gắng học chăm học giỏi, hãy nghĩ đến cha đang bị tù đày. Không đi học ở nhà quanh quẩn với bà Nội, bệnh tôi cứ vậy tăng thêm theo ngày tháng. Đến năm 1988 hai chân tôi không còn có thể đứng thẳng mà lê bước, ngay cả khi tôi dùng hai tay vịn, men theo điểm tựa mà nhấc chân đi cũng không được nữa. Muốn di chuyển quanh nhà, tôi phải ngồi xe lăn hoặc ngồi bệt xuống đất, dùng mông và hai tay chống mà lết đi, khi tôi tròn tuổi hai mươi, rất thèm đi đứng chạy nhảy với chúng bạn. Năm 1991, gia đình tôi được qua Mỹ định cư theo diện HO # 8. Ngay sau khi được cấp thẻ Medi-Cal, mẹ tôi đã sốt sắng đưa tôi đi chữa bệnh. Gặp bác sĩ gia đình giới thiệu tôi đến bác sĩ chuyên khoa, rồi ông chuyên khoa giới thiệu đến cả bệnh viện này, nọ. Cuối cùng tôi được chuyển đến Bệnh Viện của trường University of California of San Diego (UCSD) để khám toàn khoa, và làm tất cả những xét nghiệm cần thiết, kể cả thử DNA (Deoxyribonuleic Acid). Kết quả cho biết là tôi bị bệnh “Muscular Dystrophy – Beeker”, một chứng bệnh làm teo dần bắp thịt (chỉ xảy ra cho nam giới). Bệnh này được tìm ra bởi vị bác sĩ tên Becker (M.D Becker). Khi định được bệnh rồi, bác sĩ cho biết căn bệnh quái ác này vẫn chưa có thuốc ngăn ngừa và chữa trị, mặc dù cả thế giới, đặc biệt là nước Mỹ đã và đang nỗ lực nghiên cứu. Trong tuyệt vọng, tôi thầm cầu nguyện và rất hy vọng một ngày nào đó, các nhà khoa học sẽ tìm ra thuốc chữa trị và thuốc ngăn ngừa, để thế giới loài người không còn có ai bị mắc bệnh “Muscular Dystrophy” nữa. Chính phủ Mỹ có chương trình giúp đỡ những người bệnh tật, không còn khả năng lao động như tôi được chăm sóc sức khỏe, được ăn no, mặc ấm, được hưởng tiền bệnh tật, gọi là tiền SSI (Supplemental Security Income). Tôi không có khả năng lao động nữa, nhưng mẹ tôi quả quyết: tôi vẫn có khả năng đi học để mở mang kiến thức, tránh thì giờ buồn chán, và để có thể học cho mình một ngành nghề, chỉ cần xử dụng khối óc và hai tay (khẳng khiu yếu đuối) học về văn thơ, hay học về computer chẳng hạn, còn hai chân thì cứ kệ cho nó lười biếng đặt trên xe lăn… Nghe mẹ nói vậy, tôi cố tảng lờ đi. Nhưng mẹ tôi không bỏ cuộc, bà cứ theo khuyến khích, thuyết phục tôi mãi bà nói: -Học vấn rất cần thiết cho con. Tri thức đưa con đến với thế giới bao la, cho con đời sống vui vẻ hơn, hạnh phúc hơn. Con thử nghĩ xem, tại sao mẹ đã luống tuổi rồi mà còn đi học, với mơ ước sẽ tốt nghiệp “Medical Assisstant” để biết lối mà chăm sóc cho con một cách khoa học, và mẹ còn mơ ước xa hơn nữa, là được tình nguyện săn sóc những bệnh nhân hoạn nạn, tàn tật ở những nước nghèo đói, khi mẹ có điều kiện và hoàn cảnh cho phép. Tấm gương hiếu học của mẹ đã nâng đỡ, khuyến khích tôi, nhưng chủ đích cũng vẫn là để làm vui lòng mẹ, nên tôi đã theo mẹ đến trường Mesa College làm thủ tục nộp đơn xin nhập học. Việc đơn từ ở trường, mẹ tôi rành lắm vì bà đã theo học ở Mesa College từ năm trước rồi, tôi không phải lo lắng gì cả đã có mẹ giúp đỡ. Những năm tháng hai mẹ con tôi theo học ở trường Mesa College tràn đầy thử thách, nhiều lúc tưởng đâu đã phải bỏ cuộc, không kham nổi những vất vả khó khăn, trần ai lắm khi đi học. Trong diện dân nghèo “low income”, mấy mẹ con chúng tôi chỉ thuê được căn hộ trên lầu của một Apartment. Nên mỗi ngày đi học, mẹ tôi phải thức dậy từ rất sớm, dọn dẹp nhà cửa, lo điểm tâm cho cả nhà, lo nhắc nhở các em gái tôi đừng để lỡ chuyến xe Bus, phải đi học cho đúng giờ ,v.v… Khi các em gái tôi đã ra khỏi nhà đi học, lúc đó bà mới đem cặp sách của tôi và mẹ xuống dưới lầu, cất bỏ vào trong xe trước, rồi đi trở lại nhà trên lầu, bồng tôi trên hai tay đi ra cửa và đưa chân đá cho cánh cửa đóng khóa lại, rồi khệ nệ bồng tôi xuống thang lầu, đặt tôi vào xe, kéo dây an toàn gài móc vào cẩn thận cho tôi, rồi bà mới ngồi vào ghế tài xế. Từ nhà tôi, mẹ lái xe chạy khoảng 20 phút thì đến trường. Đậu xe vào parking của trường xong xuôi, bà ra sau xe mở “cốp” xe lên, lôi chiếc xe lăn ra ráp lại cho ngay ngắn, vững chắc, rồi mới mở cửa xe, nghiêng người vào bồng tôi ra, đặt ngồi trên xe lăn và đẩy tôi đến lớp học của tôi, tìm chỗ để xe của tôi vào đâu cho thuận tiện nhất, rồi mẹ mới đi đến lớp của bà. Trong lớp học, vì hai tay tôi yếu, rất khó khăn “take note”, nên nhà trường trả tiền “work study” cho một sinh viên, giúp tôi ghi chép vào “note book” những lời thầy giảng dậy hay dặn dò làm “home work” ở trang nào, sách nào, và hết buổi học thì đẩy tôi đến lớp kế tiếp hay lên phòng Lab … Khi tan học, mẹ lại vội vôi vàng vàng chạy đến đón tôi ở phòng Lab hay ở lớp học cuối cùng nào đó. Lại đẩy xe lăn tôi ra Parking, bồng tôi vào xe, cài dây an toàn, đem cất xe lăn vào “cốp” xe và lái về nhà. Về đến nhà, tôi vẫn ngồi trên xe, chờ mẹ tôi đem cặp sách của hai mẹ con lên nhà trước, sau đó mẹ mở sẵn cửa phòng, rồi mới trở xuống xe, ì ạch bồng tôi bước 18 bậc thang lên tầng lầu. Vào trong nhà, đặt tôi lên giường xong, mẹ thường phải thay tã cho tôi ngay. Sau đó hỏi tôi có muốn ăn hay uống gì không để mẹ lấy. Lo cho tôi tạm xong, mẹ bắt đầu làm việc nhà, làm đủ thứ việc không tên, rồi lại đi học thêm một, hai lớp nữa, còn tôi ở nhà lo làm “home work” và chờ mẹ về lo bữa ăn tối cho cho cả nhà. Mùa Đông nước Mỹ có nhiều ngày mưa phùn gío rét, tôi muốn nghỉ học ở nhà lắm, nhưng mẹ tôi vẫn cương quyết không bỏ lớp nào, nhất định chịu ướt, chịu lạnh bồng bế tôi lên, xuống thang lầu và đi học rất đúng giờ. Nhằm mùa học không có lớp ban ngày, trùng giờ cho cả hai mẹ con, chúng tôi phải chọn lớp đêm để học. Mùa Đông trời mau tối và ban đêm rất lạnh, có khi mẹ bồng tôi đặt được vào xe rồi, là cả hai mẹ con ngồi run cầm cập, thế mà xe lại phải mở máy lạnh cho kiếng trong xe hết mờ, sáng trong trở lại mới thấy đường mà lái xe về nhà, những lúc ấy mẹ luôn xuýt xoa nói: -Tội nghiệp con quá, con ráng chịu lạnh một tí mẹ mở lại heat là ấm ngay nhé ! Đâu phải một mình tôi lạnh, mẹ cũng lạnh vậy, nhưng mẹ không lo cho mẹ mà chỉ nghĩ đến con. Mẹ con tôi chịu đựng vất vả như thế trên con đường trau giồi kiến thức. Và mẹ đã tốt nghiệp “Medical Assisstant” hồi tháng 5 năm 1997. Tôi rất hãnh diện về mẹ. do minh trieu Tác giả, ngày ra trường trên xe lăn. Và tôi cũng tự hãnh diện về mình, khi được nhận mảnh bằng AS “Associate of Art” ngành “Computer Information Science” vào tháng 6 năm 2000. Mảnh bằng này rất khiêm tốn, nhỏ bé, nhưng tôi có được nhờ vào tất cả công lao khó nhọc của mẹ. Mẹ đã đổ biết bao mồ hôi, nước mắt cho con niềm tin, niềm tự hào còn có mẹ nâng đỡ ủi an. Ngoài mảnh bằng tôi có được sau 6 năm, (trong khi người bình thường chỉ cần 2 năm) tôi còn học được thêm bài học “vượt gian khó” quý gía, và biết ý thức cần phải học vươn lên trong mọi hoàn cảnh. Cầm được mảnh bằng AA nhỏ bé trong tay, tôi tự tin và mơ ước đến ngày sẽ cầm được mảnh bằng lớn hơn là BA hoặc BS (4 năm Đại Học) thì căn bệnh “ Muscula Dystrophy” trầm trọng hơn, theo thời gian đã làm teo hết các cơ bắp vùng ngực và lưng, ép phổi tôi teo lại, khiến tôi ngộp và khó thở, nguy hiểm đến tính mạng. Tôi được đưa ngay vào bệnh viện “SHARP”, bác sĩ trách nhiệm đã khuyên tôi phải chọn một trong hai giải pháp: 1. Không cần sự can thiệp của khoa học, chấp nhận sự rủi ro sẽ đến. Có nghĩa là tôi sẽ chết ngộp bất cứ lúc nào. 2. Phải phẫu thuật, mở một lỗ nơi cổ, đặt ống gắn máy trợ giúp cho sự hô hấp. Như vậy mối nguy hiểm sẽ bớt đe dọa tính mạng và sự sống của tôi sẽ được dài thêm. Thương mẹ, tôi đã chấp nhận giải pháp thứ hai. Trước khi mổ, mẹ và tôi đã phải ký giấy chấp nhận mọi tình huống có thể xảy đến với tôi, kể cả tôi sẽ “ngủ” luôn trong ca mổ, không bao giờ thức dậy nữa. Mười giờ sáng ngày ấn định mổ, mẹ đẩy xe lăn đưa tôi đến nhập viện. Mẹ đã cầm hai bàn tay khẳng khiu của tôi, ôm hôn trán tôi trước khi hai bà y tá đẩy tôi vào phòng mổ, còn mẹ được hướng dẫn xuống lầu, đến phòng chờ đợi chờ kết quả ca mổ kết thúc (tốt đẹp hay xấu). Tại phòng chờ đợi, vì lo cho tính mạng của con, mẹ đứng ngồi không yên, đi ra đi vào bồn chồn đếm thời gian từng phút chậm chạm trôi qua như người ngớ ngẩn. Trong năm tiếng đồng hồ chờ đợi, mẹ tôi không ăn uống gì cả, bà chỉ biết cầu nguyện rồi phó thác và xin vâng theo thánh ý Thiên Chúa. Rồi cũng tới lúc nghe cô y tá dùng máy phóng thanh gọi mẹ tôi lên lầu. Lên lầu vừa trông thấy tôi, nét mặt mẹ liền rạng rỡ, vì mẹ biết là tôi vẫn còn sống, còn ở lại trần gian với bà, mẹ chưa vĩnh viễn mất con đứa con bất hạnh. Mắt mẹ rưng rưng lệ nhìn vào cổ tôi, sau khi giảu phẩu đã được đặt vào một ống plastic tròn, to bằng 3 ngón tay chụm lại, trong khi tay mẹ vuốt tóc tôi như chia xẻ, như muốn gánh vác bớt cho tôi những đau đớn mà tôi đang chịu. Hiểu lòng mẹ bao la, tôi cố nén mọi đau đớn, ráng gượng nở nụ cười với mẹ cho mẹ an lòng. Nhưng nụ cười đầu tiên của con dành cho mẹ, sau khi hồi sinh vẫn còn ảnh hưởng thuốc mê, nên không trọn vẹn, không đủ xóa hết những lo âu, sợ hãi của mẹ. Tuy vậy, bao nhiêu mệt mỏi của mẹ như đã tan biến, khi cuộc đời mẹ tưởng đã cạn kiệt hy vọng, lại đong đầy niềm vui và ý nghĩa cuộc sống, khi núm ruột của mẹ vẫn còn đây. Mẹ lại được tiếp tục yêu thương, ấp ủ con trong vòng tay ấm áp, ngọt ngào tình mẫu tử. Tôi không thể ôm mẹ được, tủi thân nên nước mắt tôi trào ra, không kìm chế được nữa, dù tôi đã tự hứa không bao giờ để mẹ thấy con khóc mà đau lòng. Mẹ ơi, thế là cuộc đời con từ đây phải sống nhờ vào máy móc, và mẹ phải thêm công việc chăm sóc sệ sinh, thay ống, rửa những linh kiện nối từ máy thở vào ống thở đặt nơi cổ họng chuyền qua vòm họng, thay thế cho buồng phổi của con, giúp con duy trì sự sốn Phần tôi, rất đau đớn vì một vật lạ, luôn nằm nơi cổ họng, nối vào khí quản. Mỗi cử động dù nhỏ đều làm tôi đau đớn khôn cùng và luôn phải nhờ mẹ giúp đỡ. Thân xác tôi như nằm trên bàn chông chịu cực hình. Tôi quá tuyệt vọng vì nỗi đau thể xác, nên tinh thần bấn loạn. Lần này, tôi thực sự không muốn sống nữa, tôi muốn từ gĩa cõi đời, muốn được giải thoát khỏi cực hình. Dù sao tôi cũng đã có 34 năm sống trong vòng tay êm đềm của mẹ, thế là đã quá đủ rồi xin hãy cho tôi trở về với cát bụi. Tôi bày tỏ cùng mẹ ý định này của tôi. me ben con Mẹ ở bên con ngày ra trường Nghe vậy, bà vội vàng ôm chầm lấy tôi, nức nở, nghẹn ngào qua làn nước mắt: -Con bỏ mẹ đi, mẹ biết sống cùng ai, sống cho ai nữa đây! Con đi rồi còn ai để mẹ nâng giấc ủi an! Ai sẽ cho mẹ những giây phút dịu dàng hạnh phúc và hy vọng dù rất hiếm hoi, để cùng nhau đi hết đoạn đường đời cay nghiệt! Triệu ơi! mất con rồi đời mẹ thành vô nghĩa. Lạc lối về mẹ mất cả ánh sao đêm trông mong hy vọng. Con đừng bỏ mẹ bơ vơ trơ trọi giữa đường đời, vốn đã nghiệt ngã với mẹ con ta. Triệu ơi, hãy vì mẹ con can đảm lên mà sống! Mẹ ẵm bồng con, con an ủi mẹ chúng ta đỡ nâng nhau. Con ơi, đừng bỏ mẹ … Lời mẹ than vãn làm tim tôi đau nhói, thắt ngặt lại và tôi cũng nức nở như chưa bao giờ được khóc trong đời. Tôi phải sống! Cho dù tôi tàn tật; cho dù tôi đau yếu mang bệnh nan y, nhưng sự hiện hữu của tôi mới làm cho nụ cười còn đọng mãi trên đôi môi mẹ. Sự sống là cao quí. Cuộc đời dù là bất hạnh, cùng khổ đến đâu cũng đều có ý nghĩa sống, sống vị tha và rất cần đức hy sinh cùng lòng hiếu thảo. Mẹ ơi! Hai hàng lệ của mẹ hoà với nước mắt con, tự làm thành tờ giao ước của hai mẹ con ta, phải đồng lòng gắn bó đời nhau cho đến “khi Chúa thương gọi về”. Thân xác dù tàn tật cũng không được tự ý hủy bỏ. Tôi phải sống vì mẹ như mẹ đã từng sống vì tôi! Tôi hiểu lòng mẹ tan nát mỗi lúc nhìn tôi và lòng tôi cũng nát tan khi thấy mẹ nước mắt mãi lưng tròng! Có phải tại vì mẹ đẹp người, đẹp nết nên phải chịu cảnh hồng nhan là đa truân? Có thật định mệnh đố kỵ muốn làm chết đuối "người trên cạn mà chơi"? Ôi, định mệnh! Định mệnh sao quá trớ trêu! Định mệnh đã dành riêng cho mẹ những bất hạnh truân chuyên. Từ tuổi 30, mẹ đã phải một thân một mình nuôi dạy bốn đứa con thơ dại, vất vả nhất là chăm sóc đứa con tật nguyền, chăm sóc bà nội nay ốm mai đau, thay cha báo hiếu, lo mộ phần an nghỉ cho bà nội, lo kiếm thêm tiền thăm nuôi, tiếp tế lương thực, thuốc men cho cha trong suốt 10 năm tù cải tạo từ Bắc vào Nam. Mẹ quá vất vả, tảo tần, dãi nắng dầm mưa, bất chấp mọi gian nan, khốn khó, hiểm nguy luôn đe dọa đến tính mạng, vì mẹ phải buôn chui, bán chợ đen, chợ đỏ dưới mắt cú vọ của công an nhân dân, mẹ mới đem lại sự ấm no cho gia đình 6 người, trong hoàn cảnh cả nước ăn bo bo, mì sợi, ngô, khoai thay cơm gạo, sau ngày miền Nam được “giải phóng”, cha được “đi học” mút mùa. Ôi! Mẹ hiền của tôi, một người mẹ vất cả đời mà không hề than vãn, mẹ âm thầm tận tụy, cống hiến trọn vẹn cuộc đời cho gia đình. Qua mẹ, tôi nhớ đến câu danh ngôn: "Thượng đế không thể ở khắp mọi nơi, nên Ngài phải sinh ra những người mẹ". Và tôi liên tưởng đến Đức Mẹ Maria đã phải chứng kiến những nhục hình tra tấn của quân dữ trước giờ Jesus, con một của Người bị đóng đinh trên thập giá. Còn mẹ tôi, cũng khổ đau không kém gì Mẹ Maria vì mẹ suốt đời phải xót xa nhìn đứa con trai đầu lòng duy nhất của mình, hằng ngày phải chịu khổ hình trong bệnh tật. Thật không giấy bút nào tả xiết và tôi cũng không đủ khả năng để nói lên được lòng can đảm và sự chịu thương chịu khó, sự kiên trì cùng trái tim đầy ắp yêu thương, nhân hậu của mẹ tôi. Tôi chỉ biết yêu mẹ bằng luỹ thừa tình yêu mẹ mỗi ngày và sống, dù là sống nhờ mẹ và máy móc dây nhợ quanh người. Có lần tôi những tưởng đã mất mẹ vĩnh viễn, khi bà bị một tai nạn xe hơi rất nặng giữa xa lộ 163, bà bị gãy chân và bể đầu bất tỉnh. Tưởng mẹ tôi đã chết trong xe, người gây ra thảm trạng cho mẹ tôi đã bỏ chạy trốn mất. Ấy thế mà, sau bảy tiếng đồng hồ phẩu thuật, vừa hồi tỉnh, điều mẹ tôi quan tâm đầu tiên là hỏi: -Triệu đâu? Con tôi vẫn bình yên chứ? Sau tai nạn đó mẹ tôi lại mang thêm trong chân những chiếc đinh vít inox, mà những lúc trái gió trở trời thường làm mẹ tôi nhức nhối khổ sở lắm. Những lúc ấy, tôi thương mẹ biết chừng nào. Mẹ Hoàng Minh Đức ơi, chúng con yêu thương và kính trọng mẹ vô ngần, vì trong bất cứ hoàn cảnh nào, mẹ cũng luôn dậy bảo, nhắc nhở anh em chúng con phải biết vâng lời, sống ngoan ngoãn, chăm chỉ học hành, luôn thật thà, khiêm cung, không hiềm tỵ ganh ghét bất cứ ai. Nhờ có mẹ răn dậy cẩn thận như thế nên anh em chúng con, chưa hề biết gian dối hay ganh ghét ai bao giờ. Mẹ chính thật có trái tim vĩ đại dành của chúng con (và cha nữa). Nhưng cha đã từ chối nhận, đã rũ bỏ mẹ và 4 anh em chúng con ngay sau khi đến được nước Mỹ, trong khi mẹ luôn nghĩ sẽ cùng cha sống đến già, yêu đến già ... Thử hỏi có người nào không âu sầu, khi biết đứa con trai duy nhất, bị mắc căn bệnh nan y, không thể nối dõi tông đường. Mẹ cũng vậy, mẹ rất đau buồn và còn phải nhận thêm cay đắng khi “thuyền tình đã neo bến mới”. Dù đau buồn cay đắng, mẹ vẫn không hề biểu lộ sự giận dữ vì lòng mẹ rất nhân hậu, bao dung. Mẹ đã nói: -Cha khổ nhiều rồi, đừng ép buộc cha thêm khổ sinh ra uất ức, la hét, chửi rủa khi phải ở lại với chúng ta. Hãy để cha quyết định theo cách tốt nhất mà cha chọn. Nếu từ bỏ mẹ con mình mà cha hạnh phúc, thì hãy chấp nhận. Tôi biết, mẹ nói vậy là để trấn an anh em chúng tôi và để che dấu cõi lòng tan nát, an phận chấp nhận quyết định của cha. Cách đây không lâu, mẹ nhờ cô bạn mở cho một địa chỉ e-mail, khi được hỏi mẹ chọn “password” là những chữ gì, mẹ đã nói ngay câu “đả đảo ông chồng” rồi mẹ và cô bạn cùng cười vang. Tôi cũng chua xót cười theo và thương mẹ hiền lành chỉ biết hô “đả đảo” khi cha tuyệt tình! Cha ơi, hai mươi năm đã trôi qua, cha sống có hạnh phúc không, cha có toại nguyện với các em trai khôi ngô, khỏe mạnh “nối dõi tông đường”, cha có cõng các em trên lưng cha, như mẹ đã cõng con nhiều năm tháng trên lưng mẹ. Lưng mẹ êm đềm và ấm áp lắm, không biết lưng cha thế nào, con chưa một lần được cha cõng trên lưng, được vòng tay ôm cổ cha âu yếm, đấy là điều con mãi nuối tiếc. Và bây giờ thì con không còn có thể vòng tay ôm cổ cha được nữa, nếu như cha có về và muốn cõng con, khi hai cánh tay con thịt đã teo biến hết, chỉ còn da bọc lấy xương, lõng thõng và vướng víu khi mẹ tắm rửa, thay quần áo cho con. Khi con xử dụng computer, mẹ phải nhấc cánh tay khẳng khiu của con đặt lên bàn, cầm mấy ngón tay con đặt trên con chuột (mouse) kéo từng ngón vào vị trí chính xác thuận tiện nhất, để con có thể bấm sử dụng được dễ dàng. Tuy vậy, chốc chốc con lại gọi mẹ ơi, mẹ hỡi để mẹ chạy đến giúp, vì đẩy tới đẩy lui, con “mouse” đã chuồi ra khỏi tay con rồi, mà con không thể tự nắm bắt nó lại được. Cha ơi, con chợt nhớ đến cha mà viết những dòng chữ này, nếu cha có tình cờ đọc được, xin hiểu lòng con, đứa con trai tàn tật thân xác từ thuở ấu thơ, luôn khao khát tình cha. Bởi vì tình mẹ dù có bao la, cũng không thể phủ trùm thay thế tình cha cho con. Con đã có “Ánh Sao Tình Mẹ”, con cũng muốn có những nốt nhạc cho tình phụ tử, là thật lòng con đấy! Và hơn tất cả con luôn cảm tạ hồng ân Thiên Chúa, đã ban cho con đủ sức chịu đựng và "xin vâng" đón nhận mọi khổ đau và cho con còn sống đến hôm nay. Con xin tri ân nước Mỹ. Vinh danh mẹ. Tạ ơn cha. Cám ơn các em gái Trinh - Trâm - Bình và các cháu đã chăm ngoan, học giỏi thay anh, thay bác Triệu bù đắp, đóng góp tài sức cho gia đình, cho xã hội. Cám ơn các em rể thủy chung, mạnh mẽ, thẳng ngay như tùng như bách làm cột trụ vững chắc cho gia đình được tràn đầy hạnh phúc, luôn vang tiếng cười. Con cũng nguyện xin Thiên Chúa trả công bội hậu cho tất cả mọi người đã đối đãi tử tế với gia đình con, cách riêng là an ủi, giúp đỡ mẹ và con trong hoạn nạn. Đặc biệt cám ơn anh chị Cao Ngô An đã không quản ngại vất vả làm tài xế đưa mẹ đi chợ, giúp mẹ nấu nướng, đưa em đi khám bệnh, đi những nơi cần thiết, từ khi mẹ bị tai nạn xe hơi trên xa lộ, không lái xe được nữa. Em cám ơn anh chị nhiều lắm.

Phật bảo rằng khi một người mất đi, thần thức của họ sẽ đi theo vòng sinh tử luân hồi, tái sinh vào một cuộc đời khác.

Mối liên hệ của mọi người trong thế gian này do duyên nghiệp mà nên. Cha mẹ vợ chồng con cái anh em gặp nhau ở kiếp này, đều có mối nợ duyên từ kiếp trước.

Cuộc đời của mỗi con người sướng hay khổ, tuỳ thuộc vào cái nghiệp của muôn đời trước mà họ mang theo.

Trong các mối liên hệ về huyết thống, người ta nói nhiều nhất về mẹ.

Mẹ là người đã nuôi dưỡng chúng ta từ những ngày đầu tiên khi mới tượng hình. Bụng mẹ cũng là ngôi nhà đầu tiên cho ta trú ẩn và nuôi dưỡng cho đến khi chào đời, lúc đó cuống nhau nối liền thân mẹ và thân con bị cắt rời.Tưởng như đó là một dấu hiệu của sự chia cắt. Nhưng thực ra từ khi chỉ là một cái phôi bé nhỏ đã có một sợi dây (nghiệp) vô hình cột chặt cuộc đời mẹ vào núm ruột của mình. Đó là tình mẫu tử.

Tình mẫu tử thiêng liêng ở bất kỳ sinh vật nào.

Đối với thú vật, người ta gọi đó là bản năng. Nhưng với con người bản năng được gọi bằng những chữ văn hoa hơn: Tình mẫu tử.

Chính cái bản năng làm mẹ mà một con gà mái, sẵn sàng đương đầu với diều hâu, để bảo vệ đám gà con, không hề biết mình quá nhỏ bé so với kẻ tấn công muốn sát hại con mình.

Bản năng làm mẹ cũng khiến cho chó mẹ trở nên vô cùng hung dữ, dù khi chưa có con, nó là một con chó rất hiền. Nếu bạn thò tay vào ổ định bắt chó con, chó mẹ sẵn sàng cắn bất chấp cả chủ nhà.

Khi nói tới công lao của người mẹ, ngoài chuyện mang nặng, bản thân người mẹ còn phải chịu đựng những cơn hành hạ về thể xác khi cưu mang một mầm sống trong người.

Biết bao gian nan cực nhọc từ lúc tượng hình cho đến ngày khai hoa nở nhụy còn phải chịu cảnh banh da xẻ thịt vô cùng đau đớn.

Người ta ví chuyện sinh nở của sản phụ, như một cuộc chiến giữa biên giới sanh và tử . Có rất nhiều trường hợp người mẹ phải hi sinh mạng sống để cứu đứa con.

Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ.

Khi sinh đứa con đầu lòng, tôi mới hiểu thế nào là banh da xẻ thịt, hoàn toàn theo đúng nghĩa đen, chẳng có ví von chút nào. Cũng chẳng nói quá thậm xưng, mà bây giờ bên VN người ta bảo là cường điệu. Vì vậy khi qua Mỹ tôi thường nói đùa, mấy bà sanh ở đây không biết đau như mấy bà sanh ở Việt Nam. Đau tới độ nhìn chỗ nào cũng toàn thấy đom đóm lập loè. Đau để thông cảm cho các bà lăn lộn kêu gào chửi rủa mấy ông chồng.

Bên Mỹ người ta cho phép chồng vào xem cảnh mấy bà lúc lâm bồn, để cảm thương cho người vượt cạn.

Dù đầu óc tiếu lâm, tôi cũng không thể nào cười nổi khi thấy một dãy các bà bầu, chỉ mặc áo (để cho tiện) đứng xếp hàng một, mà tôi cũng không ngoại lệ, cũng đứng trong hàng. Bụng bà sau đụng lưng bà trước. Chờ cô mụ bảo leo lên giường, xem tới chưa (giờ em bé chui ra). Chưa tới bị đuổi ra ngoài: chờ tiếp.

Mỗi ngày bệnh viện Từ Dũ đỡ đẻ cho cả trăm bà bầu. Và khi sanh thì đâu có phân biệt người giàu hay nghèo, hễ ai tới giờ thì mới được vô trong, vì vậy phía trước phòng sanh các bà chen chúc đông như cái chợ. Sanh nhà thương công thì phải chịu thôi.

Có điều nhà thương Từ Dũ là nơi có nhiều bác sĩ giỏi, và có đủ phương tiện để cấp cứu khi gặp trường hợp nguy kịch.

Vì vậy đa số sản phụ chọn nhà thương Từ Dũ để tránh rủi ro. Dù có bị nhét nằm chờ như cá mòi. Hơn nữa vào nhà thương công còn được miễn phí (cho công nhân viên).

Tôi bị xếp nằm chung trên một cái ghế dài để ở hành lang. Nằm tráo đầu đuôi. Cái cô nằm chung cứ cằn nhằn than phiền chật quá, kêu tôi xích ra. Tôi chiều lòng cô, ráng co người cho thật nhỏ lại, mà vẫn không làm cô vừa lòng.

Khi cơn đau dồn dập đến, lắng nghe một hồi, tôi nhận ra cơn đau đến theo một chu kỳ như trong giản đồ của parabol. Bắt đầu râm ran ở dưới chân, bò từ từ lên tới đỉnh, là lúc đau nhất, nhói lên một cái. Rồi như xe tuột dốc, mình xả hơi được vài giây, rồi tới một chu kỳ mới. Ráng gồng lúc cơn đau lên tới đỉnh. Tôi nhớ tới chuyện Hoa Đà rạch tay Quan Công để rút mũi tên trúng độc. Tay còn lại Quan Công vẫn chơi cờ. Đừng quá tập trung vào chuyện bị mổ, sẽ bớt đau. Khoa học ngày nay đã chứng minh được điều ấy.

Chẳng có việc gì ngoài việc nằm chờ, thôi thì ráng nghe ngóng cơ thể mình phản ứng ra sao, cũng là cách làm cho cảm thấy bớt đau.

Niềm hân hoan sắp thấy mặt con, nên tôi cố nằm im nghe cơn đau của cơ thể.

Người ta nói trói chân vào đánh khen thay chịu đòn, thiệt là đúng cho mấy bà đẻ.

Giỏi hay dở thì cũng ráng chịu.

Chẳng có bất kỳ một người thân nào bên cạnh để mà an ủi vỗ về hay làm nũng. Ở VN, người nhà của sản phụ không được vào khu vực đỡ đẻ.

Cơn đau càng lúc càng gần nhau, nghĩa là độ lớn của parabol càng lúc càng nhỏ. cơn đau càng dồn dập.Cho tới khi chỉ cách nhau vài giây. Lúc đó tôi mới được leo lên giường. Bây giờ cô đỡ chỉ việc lấy kéo bấm một cái (cắt sống) để đứa bé chui ra cho nhanh khỏi ngộp thở.

Sanh ở VN thời bao cấp là một kinh nghiệm nhớ đời. Vì ai cũng bị xẻ thịt.

Mấy bà sanh dễ người ta bảo đẻ như gà.

Chẳng biết bên Mỹ các bà bầu có thấy đom đóm trăng sao lúc sanh con không? Chứ ở VN, ngoại trừ chuyện đau quằn quại, còn bị nghe các cô y tá quát tháo. Có lẽ vì các cô phải làm việc nhiều quá. Tôi nghĩ thầm đi sanh mà giống như tội phạm, chẳng hề có ý nghĩ mình được phục vụ. Mà có cảm giác mình làm phiền, hay đến xin xỏ người ta ân huệ.

Vào nhà thương công bị đối xử như vậy. Nhưng mấy bà trong xóm tôi, năm nào cũng vào thăm Từ Dũ một lần. Mẹ tôi bảo mấy bà thề không sanh nữa là thề cá trê chui ống. Có vẻ như chuyện đau và chuyện đẻ là hai chuyện khác nhau.

Đau thì cứ đau,nhưng đẻ thì cứ đẻ. Trời sinh voi sinh cỏ.

Có điều bây giờ cũng chẳng còn cỏ nữa đâu. Người ta phá ruộng vườn để xây nhà hết rồi.

Như vậy xẻ thịt là nghiệp đầu tiên mẹ (ở VN) phải chịu.

Đau đến độ, người ta cắt sống mà vẫn không thấy đau.Vì khi các cơ co thắt để tống đứa bé ra còn đau hơn vết kéo (dù cắt sống).

Bản năng làm mẹ thật là diệu kỳ cho tất cả mọi sinh vật.

Ngay sau đó cảm giác đau biến mất tựa như chưa hề có, nhường cho niềm vui ập đến khi nghe tiếng con khóc.

Quan sát cảnh bên Thái Lan người ta đỡ đẻ cho voi. Người ta cũng phải cột chân con voi mẹ, mọi người chung quanh cũng hò reo hú hét, hồi hộp chờ voi con chui ra, để đem đi lau chùi. Vừa dứt cơn đau là voi mẹ đã dáo dác ngó quanh tìm con. Hoặc bò mẹ cũng biết liếm láp chùi rửa cho bê con.

Đối với bất kỳ bà mẹ nào, đứa con chẳng bao giờ khôn lớn trong mắt bà.

Con dẫu lớn vẫn là con của mẹ

Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con.

Được ở gần con là hạnh phúc chẳng thể nào sánh được.

Mẹ cười con khóc từ giây phút đầu tiên, để rồi suốt đời còn lại, mẹ sẽ khóc cho con được cười. Cái nghiệp của mẹ là thế.

Chúng ta thường nghe nói công cha nghĩa mẹ. Nhưng trong thơ văn người ta nói rất ít về người cha, mà thường dùng mẹ để tôn vinh: Đất mẹ, tiếng mẹ đẻ.

Nhà văn Thanh Tịnh khi nói về ngày đầu tiên đi học, cũng nói mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi.

Trong đời sống hàng ngày, chỗ nào cũng thấp thoáng bóng hình mẹ.

Ngồi buồn nhớ mẹ năm xưa

Miệng nhai cơm búng, lưỡi lừa cá xương.

Trong thơ văn thì ôi thôi ngập tràn.

Nửa đời phiêu bạt tha hương,

Bóng quê dáng mẹ trĩu vương trong lòng.

Nhà thơ Trần Trung Đạo khi vượt biên qua Mỹ, thưở chỉ có liên lạc bằng điện thoại. Ông không biết mẹ mình vui hay buồn. Nên chỉ có thể đoán mẹ vui hay buồn dựa vào tiếng nói. Ông mong mẹ mình vui, nên ước muốn:

Ví dầu níu được thời gian lại. Đổi cả thiên thu tiếng mẹ cười.

Còn trong ca dao tục ngữ, người ta ví mẹ già như chuối ba hương, như xôi nếp một, như đường mía lau. Những món ăn thơm ngon của miền quê dân dã ngày xưa.

Mẹ hi sinh mọi thứ cho con, chỗ ướt mẹ nằm, chỗ ráo phần con.

Cơm tẻ mẹ ruột. Khi ăn cơm tẻ chúng ta no lâu, no thật sự. Còn ăn các món như phở, bún, bánh cuốn sẽ mau đói. Người dân quê đã ví mẹ như cơm tẻ quả là một so sánh tuyệt vời.

Nhạc Sĩ Phạm Duy đã viết một chuyện có thật vô cùng cảm động, về một bà mẹ ở Gio Linh, chỉ có một đứa con trai duy nhất, theo kháng chiến. Chẳng may con bà bị giặc giết, phơi đầu ở chợ.

Người con đã già, nhưng mẹ còn già hơn. Bà đã gạt nước mắt mang khăn ra lấy đầu con về. Bà không đành lòng nhìn thấy đầu con mình nằm phơi giữa chợ. Bà có con nhưng nghiệp của bà cuối đời phải sống trong cô đơn cô quạnh.

Chẳng ai muốn bỏ con mình, chẳng qua vì hoàn cảnh. Có ai biết rằng những người mẹ phải đành đứt đoạn xa lìa núm ruột của mình, họ sẽ đau đớn thế nào không? Bản thân họ đã đau khổ, xã hội còn lên án họ.

Điều đau đớn nhất cho người mẹ, vì chính đứa con là người kết tội họ nặng nhất.

Khi đọc quyển tiểu sử của Steve Jobs, tôi không thể nào hiểu nổi. Ông đã ngưỡng mộ Đức Phật, ông đã cạo đầu, đi đến tận nơi Đức Phật sinh ra để học đạo. Mà mọi thứ ông có thể nghe theo, chỉ duy nhất một điều là không tha thứ cho cả cha lẫn mẹ, vì đã từ bỏ mình khi mới sinh ra.

Mẹ ông đã nhất định không huỷ cái thai, nên nhân loại mới có một được một nhân tài. Bao nhiêu khó khăn mà bố mẹ ruột của ông phải đương đầu khi mẹ ông biết mình có thai. Cho người khác nuôi, đó là chẳng đặng đừng. Lúc nào họ cũng nghĩ đến đứa con của mình. Nên họ đã lấy nhau chính thức, để ông có một đứa em gái cùng cha cùng mẹ, là chủ bút một tuần báo nổi tiếng ở NY.

Ông yêu quý đứa em ruột của mình, anh em gặp nhau mỗi tuần, dù hai bên ở cách xa nhau. Nhưng ông từ chối gặp lại cha ruột, chỉ nói vắn tắt "too late".

Ông đã không hiểu cho nỗi lòng của mẹ. Bà giao hẹn con mình phải được nuôi dưỡng trong một gia đình trí thức. Bố mẹ nuôi phải có bằng đại học để con bà lớn lên được ăn học tới nơi tới chốn.

Honesty is not the best policy trong trường hợp của Steve Jobs. Bố mẹ nuôi không hề giấu chuyện ông là con nuôi. Để cho năm ông 9 tuổi, khi kể chuyện đời mình cho cô bạn hàng xóm.

Như vậy bố mẹ ruột của bạn đã không muốn có bạn, nên họ từ bỏ bạn.

Câu nói này Steve Jobs đã nhớ mãi cho đến cuối đời. Dù ông có tài hoa xuất chúng tới đâu, ông vẫn không loại bỏ được thành kiến bị bỏ rơi.

Phật bảo rằng " mọi sự do tâm". Chính cái tâm sân hận, hay nói khác đi. Chính cái kiêu mạn tự coi cái ta của mình là trên hết, đã hành hạ cái thân. Nên suốt đời ông đau khổ vì mặc cảm bị bỏ rơi.

Nghiệp của mẹ lúc nào cũng hi sinh cho con, không bao giờ so đo hơn thiệt.

Mẹ nuôi con biển hồ lai láng

Con nuôi mẹ tính tháng tính ngày.

Các bà mẹ chỉ biết thở dài nước mắt chảy xuôi. Coi như lo cho con là cái nghiệp của mẹ. Như giòng nước mắt chỉ đi theo một chiều.

Mẹ nuôi con như cái nợ đồng lần. Rồi những đứa con của bà, sẽ thành cha thành mẹ. Lúc đó chúng sẽ hiểu, thế nào là nợ đồng lần. Dù Phật có bảo rằng bất hiếu với cha mẹ là tội lớn nhất trong tất cả các tội của thế gian.

Có mẹ là có tất cả. Người ta ví mẹ như mặt trời. Ai cũng chỉ có một người mẹ. Như mặt trời chỉ có một mà thôi.

Có bà mẹ bên VN có sáu đứa con, tất cả đều bại não tật nguyền. Bà sống trong nghèo khổ, nhưng vẫn vất vả bươn chải nuôi cả sáu con.

Những người biết chuyện họ thường chép miệng: nghiệp của bà này nặng quá.

Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, mẹ cũng chẳng hề quản ngại khó khăn, quên bản thân mình để lo cho con.

Chẳng thế mà người ta thường nói:

Xảy cha con ăn cơm với cá

Xảy mẹ con liếm lá ngoài đường.

Thời gian còn ở nhà với mẹ, là thời gian sung sướng nhất. Cho tới khi lớn khôn phải ra ngoài tự lập. Những đứa con đã than thở:

Mẹ ơi! Con mẹ lớn rồi.

Nay con làm mướn kiếm lưng cơm người.

Cơm người khổ lắm mẹ ơi.

Không như cơm mẹ, chỉ ngồi xuống ăn.

Hoặc là mẹ còn gót đỏ như son.

Hình ảnh người mẹ nhân từ, che chở cứu vớt cho con mỗi khi hoạn nạn là hình ảnh Đức Mẹ Maria, hay Phật Bà Quan Âm. Mẹ Theresa với tấm lòng nhân từ, cao cả bao la là một bà mẹ vĩ đại như mọi người đã biết.

Chẳng có gì so sánh được tình mẫu tử, dù người ta có ví lòng mẹ bao la như biển Thái Bình, như vầng thái dương, hay là gì đi nữa.

Hạnh phúc thay cho những người còn có mẹ. Những người được sống với mẹ, được nắm bàn tay mẹ, được nhìn thấy hình ảnh mẹ.

Bởi vì có những người con chẳng bao giờ có được diễm phúc đó: mẹ của họ đã nhắm mắt từ khi họ cất tiếng khóc đầu tiên trong đời.

Mẹ là một kỳ quan, trên tất cả mọi kỳ quan của thế gian.

Mỗi năm người ta lại rộn rịp kỷ niệm ngày Motherday. Con nhớ mẹ một ngày. Mẹ thương con một đời.

Dẫu con đi suốt cuộc đời

Vẫn không đi trọn những lời mẹ ru.

L.T.M.

Xin kính chuyển trong niềm xúc động tột cùng NGHẸN NGÀO NHỚ MẸ💞
kv

Lòng Mẹ , Y Vân ,  

https://www.youtube.com/watch? v=OyLOEfMvLiE

Bông Hồng Cài Áo,  Thơ Thích Nhất Hạnh, Nhạc Phạm Thế Mỹ,  Khánh Ly hát 

https://www.youtube.com/watch? v=9EkoL0mMNUA

 

Sunday, May 14, 2017

TẠ QUANG KHÔI * BẾN MÊ II

Sau vụ rắc rối với viên thanh tra nặng đầu óc kỳ thị, cuộc sống của Chuyên ở ngôi trường nơi biên khu tương đối yên tĩnh. Nhưng cái nhìn của chàng đối với cuộc đời, với nghề dạy học đã thay đổi nhiều. Lương tâm chức nghiệp của chàng qua bao nhiêu sóng gió đã giảm sút đáng kể. Chàng nhận thấy mình càng có nhiều lương tâm càng gặp khó khăn. Bạn đổng nghiệp thì chê là "ngựa măng háu đá", là "con nít mới ra trường". Rồi họ khuyên :"Ông bạn ơi, ông bạn nên đi nha sĩ cho người ta mài bớt hàm răng nhọn của lương tâm đi để nếu nó cắn cũng không đau mấy nữa." Hoặc :"Mày bán quách lương tâm cho Mẽo đi, lấy đô la xanh mà xài. Giữ nó chỉ khổ vào thân thôi."




Bây giờ thì chàng thảnh thơi rồi. Chàng không còn nhiều lương tâm nữa. Có ai


hỏi thì chàng nói đùa :" Moa đem ra tiệm cầm đồ rồi, kiếm được tý tiền còm tiêu vặt." Thật ra tư cách của các cấp lãnh đạo bộ giáo dục, cũng là những hội viên hội Liên trường chủ trương kỳ thị Nam-Bắc, làm chàng thất vọng đến lợm giọng. Bọn họ chả có bao nhiêu lương tâm, lúc nào cũng nặng tinh thần bè phái. Họ lại được những người Nam giữ những chức vụ cao cấp trong chính phủ ủng hộ nên càng hoành hành dữ dội, bất chấp cả luật pháp. Như vậy, cái thân hèn mọn, bé bỏng của Chuyên có nghĩa lý gì đâu, không bằng một hạt cát giữa đại dương. Như vậy, điều hay nhất, hợp lý nhất, là cố gắng cho lương tâm ngủ yên. Phải ứng dụng triệt để câu châm ngôn "Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi". Chúng nó nhiễu nhương, chàng tự nhủ, tội gì mình ngay thẳng, trong sạch. Chúng nó ép mình phải bán rẻ hay cầm cố lương tâm để được yên thân thì mình cũng bán hay cầm đi cho cuộc đời đỡ vất vả, tội gì mà khư khư ôm lấy ! Đời đục sao riêng ta trong được !


Tuy nhiên, trước khi bước qua ranh giới của lương tâm, Chuyên cũng đã chịu đựng một cuộc tranh đấu nội tâm rất gay go. Sau nhiều ngày suy nghĩ, chàng quyết định một cách rụt rè là dành nhiều thì giờ nghỉ ngơi và đọc sách hơn là chấm bài học trò. Trước kia, cứ mỗi tuấn chàng có thể chấm một bài cho một lớp. Bây giờ thì phải một hay hai tháng. Hôm nào không có hứng giảng bài, chàng lại bắt học trò làm bài tập để rồi ném vào một xó nhà cho chuột gậm hay dán nhấm. Nếu chẳng may có đứa nào dại dột nhắc tới, chàng bèn quắc mắt, nạt nộ cho nó câm họng lại. Từ đó, chàng cảm thấy cuộc sống dễ chịu, nhàn hạ, mà cũng chẳng ai rầy trách gì. Rồi chàng có nhiều bạn hơn. Đôi khi, những người bạn này rủ chàng ngồi vào chiếu bạc hoặc tham dự những trò giải trí khác. Chàng khéo léo từ chối để khỏi mất lòng bạn. Chàng muốn bắt chước Trọng và Hồ, có đời sống đượm vẻ vừa triết lý vừa lãng mạn mà người ta cho là gàn gàn, dở dở. Nhờ lối sống "gàn dở" hai người bạn ở cùng nhà với chàng đã phần nào trốn tránh thực tế đôi khi rất phũ phàng.


Nhưng điều an ủi và khích lệ nhất đối Chuyên là lá thư của Quỳnh. Từ ngày hai người xa nhau, đây là lần đầu tiên (mà cũng là lần đầu tiên trong đời chàng) nhận được thư của nàng. Thoạt nhìn thấy tên nàng trên một góc bao thư với nét chữ mềm mại và nắn nót, chàng tưởng như tim mình ngừng lại. Chàng mừng rỡ muốn reo thật to. Thư gửi qua văn phòng nhà trường. Nàng chỉ viết ngắn không đầy một trang nhưng đầy ý nghĩa. Trước hết nàng chúc mừng chàng đã qua một cơn sóng gió và khuyên chàng hãy dẹp bỏ bớt lương tâm đi. Nàng cũng biết nạn kỳ thị trong ngành giáo dục và cực lực phản đối chuyện kỳ thị đó, dù nàng là người Nam, sinh trưởng ở Sóc Trăng. Nàng hẹn gặp chàng trong kỳ nghỉ hè tới. Nàng cũng cho biết chồng nàng là phó tỉnh trưởng hành chánh ở một tỉnh miền Trung, nàng cho chàng biết địa chỉ hiện tại của nàng nhưng khuyên chàng không nên viết cho nàng, vì lý do gì thì chàng cũng đoán được. Chàng đọc đi đọc lại nhiều lần lá thư ngắn ấy đến nỗi thuộc lòng...


Từ ngày đó, tháng nào Chuyên cũng nhận được thư Quỳnh. Thư chỉ ngắn, không đầy một trang giấy học trò, có lẽ vì nàng phải viết vội và lén lút. Nhưng dù ngắn chúng đều là những thang thuốc bổ khiến chàng khỏe lại và yêu đời như xưa.


Rồi niên học qua. Lễ phát thưởng được tổ chức vào buổi học cuối cùng. Lác đác chỉ có một số rất ít giáo sư tham dự buổi lễ. Nhiều người vừa hết giờ dạy là vội về ngay Saigon với gia đình hoặc phóng sang Cần Thơ để du hí. Chuyên không vội về Saigon vì Quỳnh đã báo cho chàng biết nàng sẽ chỉ có mặt ở Saigon trước các kỳ thi trung học có ít ngày.. Vì muốn gặp chàng nàng đã gửi đơn về nha Khảo thí tình nguyện làm thư ký hội đồng các kỳ thi ở Saigon. Nàng cũng không quên ghi địa chỉ của gia đình nàng ở Saigon. Dù không đi đâu, chàng cũng không dự buổi lễ phát thưởng, chỉ nằm nhà ngủ, đọc sách và mơ về người tình xa xôi cách trở.


Sau ngày bãi trường ít lâu, Chuyên nhận được giấy gọi đi coi và chấm thi ở Saigon. Chàng hăm hở rời nhiệm sở ngay.


Chàng được gặp Quỳnh tại nhà cha mẹ nàng. Vừa trông thấy nàng chàng ngây người ngắm. Sau nhiều tháng xa cách. Nàng đẹp hẳn ra, đẹp lộng lẫy và quyến rũ. Chàng đứng lặng ngắm nàng rất lâu mà không thốt được nửa lời. Chàng như bị mê hoặc trước nhan sắc kiều diễm của nàng. Chàng chỉ choàng tỉnh khi nàng vui đùa hỏi :


"Bộ em giống khỉ sở thú xổng chuồng hay sao mà anh hổng có thèm nói với em một lời ?"


Chàng vội đáp :


"Anh cứ ngỡ anh gặp tiên."


Nàng cười :


"Thôi đi, anh. Em không thích đi tàu bay giấy đâu. Mời anh vô nhà, đứng cửa mãi đâu có tiện."


Khi hai người ngồi đối diện nhau trong phòng khách rộng rãi, chàng thở dài nói :


"Em bây giờ thuộc về người khác rồi. Anh thật vô phúc."


Nàng buồn buồn :


"Cũng là duyên số cả, anh ạ. Giá anh đừng đặt nặng lương tâm chức nghiệp quá, giá anh cũng đừng hăng hái giúp đỡ trò Liên...thì đâu chúng mình có hiểu lầm nhau để phải xa nhau như ngày nay. Thôi, chuyện đã dĩ lỡ, mình đành chấp nhận...Bộ bây giờ anh không bằng lòng với mối tình em dành cho anh sao ? Em thú thật với anh, em chỉ yêu có anh thôi."


Chàng có giọng trách móc :


"Yêu anh mà em vội vàng đi lấy người khác ?"


Nàng nguýt chàng :


"Anh chỉ biết trách người thôi, còn lỗi của anh thì anh quên đi."


"Nhưng anh đâu có biết là em...có cảm tình với anh."


Nàng bỗng đỏ mặt, cười e thẹn :


"Nếu anh cho rằng chỉ có cảm tình thôi thì...quá nhẹ đó, anh à."


"Nghĩa là...nghĩa là em yêu anh từ hồi đó ?"


Nàng bẽn lẽn cười :


"Đùng chê em hư thì em mới dám nói hết..."


Chàng sốt sắng :


"Không, không bao giờ anh chê em bất cứ về chuyện gì."


Nàng vẫn rụt rè :


"Em yêu anh...từ phút đầu tiên gặp anh. ..Anh có nhớ hôm đó anh và em nhìn nhau một lúc lâu không ? Trước kia em vẫn nghĩ rằng tiếng sét...chỉ là sản phẩm tưởng tượng của mấy ông bà nhà văn, nhà thơ lãng mạn thôi. Ai dè, chính em bị tiếng sét đó. Anh có tin không ? Đôi mắt anh đa tình quá, quyến rũ quá. Khi anh nhìn ai thì như hút cả hồn người đó vào đôi mắt ấy. Và em đã bị anh thu mất hồn từ giây phút đó. Vậy mà anh vẫn vô tình, lại còn săn sóc, cưu mang con Liên nữa. Bất cứ ai cũng phải tin rằng anh yêu nó. Vì thế, em âm thầm đau khổ. Em nhận lời lấy anh Diên chỉ là một lối thoát cho sự bế tắc trong tâm hồn em mà thôi..."


Nghe nàng nói một hơi dài đượm vẻ vừa trách móc vừa than thở, chàng tê tái im lặng, không biết nên an ủi nàng như thế nào. Chàng cho rằng lúc này nói gì cũng là thừa, cũng chỉ làm tăng nỗi buồn của nàng mà thôi. Nàng khẽ thở dài tiếp :


"Ai mà không nghĩ anh yêu con Liên ? Giá anh giúp đỡ một nam sinh đi thì lại đi một lẽ. Con Liên đẹp vào loại nhất trường chớ có phải tầm thường đâu..."


Chàng ngắt lời nàng :


"Thật oan cho anh quá ! Anh tình ngay mà lý gian."


Nàng trề môi chế nhạo :


"Thôi đi ông ! Ông thì cả tình lẫn lý đều gian hết ! Chỉ có mình em là biết anh oan thôi. Nhưng lại biết trễ quá...mới ra nông nỗi."


"Sao em không biết sớm cho anh nhờ ?"


"Chỉ mãi khi sắp làm đám cưới với anh Diên em mới biết là anh không yêu con Liên. Nhưng lúc đó đã hết đường gỡ. Nói cho ngay, lúc đó, em cũng chưa chắc là anh yêu em."


"Bây giờ thì chắc chưa ?"


Nàng cười khanh khách :


"Nếu không chắc thì anh đâu có được phép ngồi đây với em."


Chàng chợt hỏi :


"Chả lẽ mình cứ ngồi đây nói chuyện xuông mãi sao ? Em thích đi đâu, anh đưa em tới đó."


Nàng suy nghĩ một chút rồi nói :


"Thông thạo đất Saigon là anh chứ không phải em. Em là con gái, có dám đi đến đâu đâu. Hay mình vào Chợ lớn, anh nhé ? Nhưng phải kiếm chỗ nào vắng người, lỡ gặp ai quen thì phiền lắm."


Chàng vui vẻ đứng lên ngay :


"Chân trời góc bể nào em thích, anh cũng đưa em đi được."


"Giá anh nói câu đó trước khi em là vợ anh Diên có phải hay không !"


Chàng đề nghị :


"Thôi, như em đã nói, chuyện đã lỡ, đừng trách móc nhau làm chi nữa. Biết đâu rồi mình chả có ngày..."


Nàng liền ngắt :


"Đừng hy vọng hão !"


Từ ngày đó, chiều nào hai người cũng đi chơi với nhau, dần dần hiểu nhau hơn, yêu nhau hơn. Dù được nàng khuyên không nên hy vọng sẽ có thay dổi trong tương lai, chàng vẫn thấy một tia sáng lờ mờ đâu đó trong cái bầu trời đen tối đầy tuyệt vọng. Biết đâu, chàng thầm nhủ, biết đâu cuối cùng mình và Quỳnh chả được hưởng hạnh phúc bên nhau. Cứ tin tưởng đi, dù là hão huyền, dù là viển vông. Chàng nghĩ chính Quỳnh cũng ngấm ngầm nuôi một hy vọng nào đó. Nếu không, nàng khuyên chàng học thêm để làm gì ? Một hôm, nàng bỗng hỏi chàng về việc học. Chàng cho biết trong thời gian học sư phạm, chàng có hoc mấy chứng chỉ văn chương Anh, Mỹ bên đại họcï Văn khoa, chỉ còn một chứng chỉ nữa là chàng hoàn tất cử nhân. Đó là chứng chỉ văn chương Việt Nam, một chứng chỉ căn bản cho bằng cử nhân văn khoa. Nàng khuyến khích chàng cố học cho xong, vì biết đâu sau này sẽ có thể dùng tới. Nghe lời nàng,, chàng xúc tiến ngay việc học lại ở văn khoa, dù chưa biết sẽ dùng làm gì với cái bằng cử nhân ấy. Đa số những người có cử nhân văn khoa đã chọn nghề dạy học. Nhưng bây giờ đối với chàng ý Quỳnh là ý trời. Nàng thích là chàng phải chiều ngay.


Gần trọn ba tháng hè Chuyên và Quỳnh được gần gũi nhau, bõ những ngày phải


xa cách. Nhưng sự gần gũi không được liên tục, vì sau mỗi kỳ thi, nàng lại phải về với chồng khoảng một tuần hay mười hôm. Những ngày xa cách ấy làm hai người nhớ nhau nên cảm thấy cần có nhau hơn. Nếu chẳng may cứ phải sống trong tình trạng nửa vời như thế này mãi họ sẽ đau khổ triền miên. Nhưng làm sao có thể giải quyết được nỗi khó khăn này ? Rồi, gần cuối hè, khi các kỳ thi khóa hai bắt đầu, hai người không còn được gần nhau nữa. Nàng phải trở về miền Trung để sửa soạn cho niên học mới. Trong khi đó, Chuyên nhận được lệnh đi coi và chấm thi ở Cần Thơ. Quỳnh đã khóc khi hai người gặp nhau lần cuối trước khi chia tay. Chuyên muốn ôm nàng vào lòng để an ủi mà không dám vì có lần chàng chỉ mới nắm lấy tay, nàng đã phản đối.


"Xin anh đừng làm em sợ. Em đi chơi với anh như thế này đã là quá đáng rồi. Dù sao, anh Diên với em cho đến nay cũng chưa có gì bất hòa. Ảnh tin em nên mới để em về Saigon cho đỡ nhớ nhà. Ảnh đâu có biết rằng em nhớ nhà thì ít mà nhớ...ai đó thì nhiều. Dù yêu anh vô cùng, em tin rằng anh không yêu em bằng em yêu anh đâu, em cũng không thể buông thả để rồi bị lương tâm cắn rứt."


Sau khi tiễn người yêu lên máy bay, lòng Chuyên tan nát vì không biết chắc ngày gặp lại. Không lẽ chàng sẽ phải đợi đến mùa hè năm sau ? Ôi, cả một chuỗi thời gian dằng dặc dài. Làm sao chàng có thể sống sót những một năm trời xa cách ?


Khi nhận được giấy cử đi Cần Thơ coi và chấm thi, Chuyên định xin giấy bác sĩ để cáo bệnh. Nhưng sau, nghĩ đi nghĩ lại ở Saigon mà thiếu Quỳnh thì còn vui thú gì nữa đâu. Thế là chàng đành cùng một số bạn đồng nghiệp lên đường đi miền Tây.


Vì hình ảnh Quỳnh lúc nào cũng hiện rõ trong tâm tưởng, Chuyên coi thi một cách uể oải, thờ ơ đến nỗi thí sinh giở tài liệu ra chép hoặc coi bài của nhau, chàng cũng không biết. Viên giám thị hành lang phải vào phòng chàng nạt nộ thí sinh mấy lần, khiến chàng phải ngượng ngùng xin lỗi. Bà giám thị coi cùng phòng với chàng nhìn chàng tỏ vẻ ái ngại :


"Ông bịnh sao không xin nghỉ ? Tôi thấy có dư nhiều giám thị ngồi chơi trong văn phòng."


Chàng lắc đầu :


"Muốn nghỉ phải có giấy bác sĩ chứng nhận. Nếu không có giấy bác sĩ thì tử tế lắm cũng được ngồi văn phòng cho...các ông bà chánh phó chủ khảo sai vặt. Thà đứng trong phòng thi lại hơn."


Bỗng bà giám thị nói nhỏ với Chuyên :


"Kìa, cậu ngồi bàn thứ ba cạnh cửa sổ có tài liệu trong ngăn bàn."


Chàng nhẹ nhàng bước nhanh về phía cửa sổ, lách vào lối đi thật hẹp sát tường, đến bên thí sinh đang chăm chú mở tài liệu. Chàng xuất hiện bất ngờ quá khiến cậu nhỏ giật mình, luống cuống, không kịp giấu cuốn giấy nhỏ trong ngăn bàn. Cậu bé mặt tái nhợt, hai tay run rẩy. Chàng chìa tay ra hỏi :


"Tài liệu gì, cho tôi coi được không ?"


Thằng nhỏ vội chắp hai tay trước ngực, van xin :


"Con lạy thầy...Con trót dại...Xin thầy tha cho con lần đầu."


Chàng vẫn chìa tay, nói :


"Thì cứ đưa tôi coi đã nào."


Không còn cách nào khác, thằng nhỏ phải vâng lời. Đó là một cuộn giấy nhỏ, chữ viết li ti, có nhiều phần liên quan đến bài đang thi. Chàng cười, bảo thằng nhỏ :


"Công ngồi chép phim như thế này thà học cho thuộc có phải hơn không ? Bây giờ anh tính thế nào đây ? Người ta đã cấm mang tài liệu vào phòng thi, anh bị bắt quả tang, chắc không thể tha được đâu. Có hai cách giải quyết : một là tôi làm biên bản và đề nghị cấm thi, ít nhất cũng kỳ này; hai là tôi cho anh nộp giấy trắng, coi như anh bỏ cuộc. Đó là giải pháp khoan dung."


Thằng nhỏ nước mắt vòng quanh, mếu máo :


"Xin thầy thương con...Con rớt kỳ này là đi lính...hết được học nữa..."


"Biết như vậy, tại sao anh không chịu học ?"


"Bị con...con...mắc đi làm..."


Chàng nghiêng đầu ngắm nó từ đầu đến chân, rồi nghi ngờ hỏi :


"Anh mà phải đi làm ? Ba má anh hiện ở đâu ? Làm gì ?"


Nó cúi mặt, đáp khẽ :


"Con không có ba...Má con chết rồi..."


"Nghĩa là ba má anh chết cả rồi ?"


Nó lắc đầu :


"Con không có ba, chỉ có má thôi..."


Chàng ngạc nhiên :


"Tại sao không có ba ?"


Nó không đáp, chỉ mếu máo van xin :


"Lạy thầy, xin thầy tha cho con lần đầu..."


Chàng không nói gì nữa, cầm cả tờ giấy thi lẫn cuốn tài liệu lên bàn giám thị, rồi hỏi bà bạn đồng nghiệp :


"Bà tính sao ?"


Bà liền lắc đầu :


"Cái đó tùy ông, tôi không có ý kiến gì."


Chàng không ngạc nhiên về câu trả lời trút trách nhiệm cho người khác, vì dù sao chàng cũng là giám thị chính, bà chỉ phụ thôi. Chàng lẳng lặng lục tìm trong chồng phiếu báo danh và căn cước hay thẻ học sinh để tìm lý lịch của thí sinh vừa bị bắt vì gian lận. Trong phần "Tên cha", ghi “vô danh”. Phần "Tên mẹ", có ghi rõ họ và tên, nhưng bên cạnh, trong ngoặc đơn thêm chữ "chết". Như vậy, nó đã khai thật. Chàng bỗng nghe lòng rộn lên một niềm thương. Chàng trở lại chỗ thí sinh ngồi, dịu giọng nói :


"Giải pháp thứ ba là tôi cho anh giấy trắng để anh làm bài lại, được chữ nào hay chữ nấy."


Thằng nhỏ khóc lóc, nước mắt nước mũi ràn rụa, lại van xin :


"Xin thầy nhủ lòng thương...Con đi học được cũng là một việc rất khó khăn..."


Chàng có giọng thông cảm :


"Tôi hiểu hoàn cảnh của anh nên mới cho anh giấy trắng làm lại..."


"Nhưng, thưa thầy, chỉ còn có mười lăm phút nữa thôi...mà con lại chẳng nhớ gì hết..."


Chàng mủi lòng, lưỡng lự chưa biết tính sao, một viên giám thị hành làng chợt đi qua. Thấy có chuyện bất thường trong phòng thi, ông ta bước vào ngay. Chuyên than thầm :"Thế là hỏng bét rồi !" Quả nhiên, sau khi biết chuyện gian lận của thằng nhỏ, viên giám thị hành lang nhất định bắt làm biên bản cấm thi. Chuyên đành phải nghe theo. Nhưng khi viết đến phần đề nghị cấm thi, chàng ngập ngừng mãi. Cuối cùng chàng chỉ đề nghị đánh trượt khóa này thôi.


Nhìn thằng nhỏ cúi đầu hổ thẹn bước ra khỏi phòng thi, Chuyên chợt hối hận. Đời nó rồi sau này sẽ ra sao ? Đi lính, ra trận, rồi bị thương đến què cụt hay gục ngã ngoài chiến trường ? Chàng thầm nói như tự trách :"Bất công ! Ở cõi đời này, thiếu gì kẻ phạm pháp công khai mà có bị trừng phạt gì đâu. Ăn cắp của công, ức hiếp dân lành, không là những tội đáng trừng phạt đó sao ? Mình chỉ dám ăn hiếp một thằng con nít thôi ! Tội nghiệp nó không có cha, mẹ lại chết sớm. Mình đúng là một tên hèn !" Thật ra, chàng cũng không thể làm khác được, vì dù sao chàng cũng chỉ là một trong nhiều tay sai của kẻ khác. Muốn yên thân phải làm theo lệnh cấp trên. Vả lại, thi cử cũng phải có luật lệ mới duy trì được sự công bằng. Nếu cứ chiều theo tình cảm thì rối loạn không thể tránh được.


Thấy chàng có vẻ băn khoăn, bà giám thị cùng coi thi với chàng chợt hỏi :


"Ông đề nghị chỉ đánh rớt khóa này có nhẹ không ?"


Chàng hơi ngạc nhiên, cáu kỉnh hỏi lại :


"Thế sao lúc nãy bà không có ý kiến, để mặc tôi ?"


Bà lúng túng :


"Tôi hỏi chơi vậy thôi..."


"Nếu bà muốn phạt nó nặng hơn, tôi sẽ lấy biên bản về để bà cấm thi nó...suốt đời."


Bà cười gượng, không dám nói gì thêm nữa. Nhưng Chuyên bỗng thấy mình nổi giận một cách vô lý. Theo luật trường thi, tội lấy tài liệu ra chép cũng đáng bị cấm thi ít ra hai khóa. Chàng thương nó vì không cha, mẹ lại mất sớm, phải sống tự lập khi còn quá trẻ nên có ý thiên vị, tha thứ. Bà bạn giám thị không xem lý lịch của nó nên thấy hình phạt quá nhẹ là đúng. Chàng đành làm hòa với bà, kể cho bà nghe hoàn cảnh gia đình của thí sinh bị phạt. Bà khẽ thở dài :


"Nếu biết vậy từ trước, tôi cũng tha luôn, chớ ai nỡ phạt. "


Chàng chép miệng :


"Chỉ tại cái ông giám thị hành lang bất chợt nhảy bổ vào phòng, nếu không tôi đã tha."


Sau giờ thi, Chuyên đem xấp bài thi của thí sinh xuống nộp cho phòng hội đồng, Viên chủ tịch trung tâm kéo chàng ra một chỗ vắng nói :


"Vừa rồi, ông định tha thằng nhỏ đó là không được đâu."


Chàng bực bội hỏi :


"Sao lạïi không được ?"


"Vì làm vậy là... đồng loã với thí sinh phạm pháp. Các thí sinh khác sẽ suy bì, rồi mình sẽ phải tha hết nếu chúng nó gian lận."


"Nhưng tôi đâu có định tha, cho nó giấy trắng làm lại mà."


Viên chủ tịch trung tâm vội xua tay :


"Chết chết ! Ông làm vậy nguy hiểm lắm. Nếu gặp thằng lưu manh, sau này nó khiếu nại với Nha, với Bộ là ông thù cá nhân, ức hiếp nó, lấy bài đã làm xong của nó, ép nó làm lại từ đầu khi sắp hết giờ thì ông sẽ gặp phiền phức vô cùng.."


"Chính nó gian lận, chứ tôi đâu có ức hiếp..."


"Gian lận sao không làm biên bản ? Thế có phải là ông trái rồi không ? Từ sau ông nhớ phải làm biên bản tất cả các trường hợp gian lận đấy. Nếu muốn tha, ông phải làm lơ, như không biết có sự gian lận. Nhưng nếu tất cả chúng ta đều làm lơ thì trường thi sẽ loạn ngay, thiệt cho những học sinh giỏi và chăm chỉ."


Nghe ông trình bày có lý, chàng ngượng ngùng, hứa :


"Vâng, tôi sẽ nghiêm chỉnh hơn."


Ông chủ tịch trung tâm lại vui vẻ cảnh cáo :


"Nhưng ông phải cẩn thận đó. Hồi này thí sinh thường có khuynh hướng đánh giám thị. Chẳng qua là chúng nó quá tha thiết với mảnh bằng."


Chàng chép miệng :


"Cũng chả trách chúng nó được. Xã hội muốn chúng nó làm vậy."


Viên chủ tịch bèn đưa hai tay lên trời, tỏ vẻ thất vọng :


"Ôi, nói đến xã hội thì...hết thuốc chữa ! Xã hội mình nhung nhúc những thằng ăn cắp ngày, ăn cắp đêm. Người ta lợi dụng chiến tranh để ăn cắp trắng trợn. Nếu có ai phản đối thì chụp ngay lên đầu những kẻ phản đối cái mũ cộng sản to tổ bố. Ngán thấy mẹ !"


Chuyên bèn nắm lấy ngay cơ hội đó để nói tới trường hợp gian lận vừa rồi :


"Thế mà con nít chỉ phạm lỗi nhẹ mình cũng tìm cách trừng phạt nó nặng nề. Như vậy có phải là mình bắt nạt chúng không ?"


Viên chủ tịch gật đầu :


"Thì đúng vậy ! Mình không thộp cổ được những thằng ăn cắp lớn thì đành bắt nạt những thằng ăn cắp nhỏ. Các quan trên ra lệnh cho mình làm như vậy, nếu mình không nghe thì chính mình sẽ gặp phiền phức."


"Theo tôi, bao giờ mình diệt được những thằng ăn cắp lớn thì hãy bắt thí sinh ngay thẳng trong khi thi. Nước đã loạn vì những thằng khốn nạn thì cho loạn luôn đi."


"Nhưng ai sẽ chịu tội thay cho mình đây ?"


Chuyên rụt rè gợi chuyện :


"Trong ngành giáo dục, ngoài nạn kỳ thị, tôi nghe nói tham nhũng cũng hoành hành dữ lắm, ông chủ tịch có biết không ?"


Ông đáp ngay :


"Còn phải bàn ! Nguyên cái vụ thi đệ thất cũng có nhiều ông hiệu trưởng kiếm tiền khá lắm. Thật ra, cũng có nhiều vị yêu nghề, đúng là những nhà giáo chân chính. Nhờ vậy, mình vẫn có thể tin tưởng ở tương lai được."


Chàng hỏi đùa :


"Tương lai nào ? Tương lai của ông, của tôi hay của ai ?"


"Của tất cả mọi người, của ngành giáo dục nói riêng, của đất nước nói chung."


Chàng phì cười :


"Kỳ thị, tham nhũng đầy rẫy thì làm gì còn tương lai nữa ! Vì kỳ thị, chúng chỉ dùng người trong phe đảng, dù bất tài, dù thiếu đạo đức. Như vậy là hủy diệt mọi tương lai ở cái cõi đời này rồi. Mà tương lai của giáo dục đi liền với tương lai của giới trẻ. Người ta thường nói :"Lương sư hưng quốc", mà trong ngành giáo dục kỳ thị thì làm sao có lương sư được ! Đất nước rồi cũng tan nát mà thôi."


Viên chủ tịch nhìn chàng đăm đăm :


"Đùng có bi quan quá ! Bộ ông bị bọn kỳ thị chúng nó hành rồi sao mà có vẻ hận đời vậy ? Ông có biết tại sao lại có nạn kỳ thị không ?"


Chàng lừng khừng đáp :


"Sở dĩ chúng nó kỳ thị vì chúng nó có mặc cảm thua kém người ta về đủ mọi phương diện, nay được nắm tý quyền hành thì muốn dìm kẻ hơn mình. Đó là điều đáng xấu hổ."


Viên chủ tịch gật gù :


"Thật là nhục nhã cho ngành giáo dục. Đã kỳ thị thì hết dạy dỗ, vì làm gương xấu cho bọn trẻ, nói hay nói tốt chúng nó đâu có tin nữa !"


Vừa lúc đó có một bà thư ký đến gần viên chủ tịch, nói nhỏ một câu gì đó, ông liền chạy vào phòng hội đồng ngay, quên cả chào Chuyên.

































13









H



ôm sau Chuyên vừa đến trường thi, chưa kịp vào phòng hội đồng để biết mình sẽ phải coi ở phòng nào, một bạn đồng nghiệp ở trường cũ ghé tai chàng nói nhỏ :


"Hôm nay thi môn chính, toa phải cẩn thận vì moa nghe có một tổ chức gian lận qui mô đấy. "


Chàng ngạc nhiên hỏi :


"Sao toa biết ? Mà qui mô là như thế nào ?"


Người bạn nhún vai :


"Thì moa cũng chỉ nghe đồn thôi. Qui mô là có nhiều người tham dự một cách khoa học."


"Đại khái như thế nào ?"


Người bạn cười như khinh sự khờ khạo của chàng, đáp :


"Lắm lúc moa thấy toa...ngố đếch chịu được. Có cả một ngàn lẻ một cách gian lận, nhưng dễ nhất là tráo các bài thi. Cách này chỉ các ông, bà chánh, phó chủ khảo làm nổi thôi. Các thí sinh cứ làm bài, nộp bài như thường, rồi khi tập trung các bài thi để rọc phách và đánh số mật mã, những bài trong tổ chức gian lận sẽ được thay thế bằng những bài hay hơn, đúng hơn. Nếu thí sinh chỉ muốn đỗ hạng thứ để trốn lính, người ta chỉ cần tráo một hay hai bài quan trọng. Nếu muốn có hạng như bình thứ, bình hay ưu để được đi du học, nhiều bài sẽ được tráo hơn. Tất nhiên giá cả cũng theo từng mức mà tính lên. Có khi cả triệu đấy !"


Chuyên ngạc nhiên :


"Sao toa rành thế ? Bộ toa đã ở trong tổ chức rồi ?"


Người bạn nửa đùa nửa thật :


"Moa đã từng cậy cục xin vào tổ chức mà chưa được."


Ngẫm nghĩ một lát, Chuyên lắc đầu :


"Lối tráo bài này không ổn vì sẽ phải móc nối nhiều người quá, chia chác chẳng bao nhiêu, lại dễ bị lộ. Ai cũng biết rằng khi coi thi, giám thị phải ký vào bài thi trước khi đem xuống phòng hội đồng. Vậy bài mới dùng để tráo lấy đâu chữ ký của giám thị, nếu hai người đó không ở trong tổ chức ? Mà nếu họ cũng ở trong tổ chức, tức là phải dùng nhiều người quá làm sao giữ kín được ?"


Người bạn cười :


"Ờ, toa nói cũng đúng đấy. Thế thì toa không ngố nữa."


Chuyên phì cười :


"Ngố thì vẫn ngố, nhưng mỗi khi làm việc gì cũng phải tính toán. Sau vụ bị lão Trương cho vào xiếc, moa cũng bớt ngố đi phần nào. Có nhiều nhiệt tình quá cũng chưa đủ mà còn phải khôn nữa. Theo moa, muốn gian lận một cách hoàn hảo, cũng chỉ tương đối thôi, phải gian lận ngay tại hội đồng giám thị."


Người bạn cười hì hì :


"Vì thế moa mới cảnh cáo toa bữa nay phải cẩn thận."


Sau đó, hai người chia tay. Chuyên phải coi một phòng thi trên lầu ngay đầu hành lang. Người cùng coi với chàng là một bà giáo dạy tiểu học đã lớn tuổi. Bà xuề xòa và dễ tính nhưng có nhiều kinh nghiệm trong việc coi thi. Trong khi chàng đi kiểm soát thẻ căn cước hay thẻ học sinh và thu góp giấy báo danh, bà đến từng dãy bàn xem kỹ lại các số báo danh được ghi bằng phấn trắng trên mỗi bàn. Rồi bà lẳng lặng viết lại những số bị thí sinh tự động bôi xóa để đổi chỗ ngồi. Khi Chuyên đã thu góp xong phiếu báo danh và căn cước, bà nhỏ nhẹ nói với cả phòng thi :


"Cô cậu nào không ngồi đúng số báo danh của mình ghi trên bàn, tôi sẽ đuổi ra khỏi phòng thi, coi như có ý gian lận."


Lời nói của bà tức thì có hiệu lực. Một vài thí sinh vội vàng đổi chỗ. Chuyên nhìn bà tỏ vẻ khâm phục. Chàng không ngờ bà lại khéo léo như vậy. Đâu cần phải la hét, đâu cần phải hùng hùng hổ hổ mà thí sinh cũng răm rắp vâng lời. Chàng hỏi khẽ :


"Chắc dì đi coi thi nhiều lắm rồi ? Cháu mới đi coi thi năm nay là năm thứ hai."


Bà cười :


"Tôi sắp về hưu, mà từ ngày đi dạy học, năm nào cũng phải coi thi ít nhất một lần nên quen quá rồi. Các cô các cậu ấy có mánh khóe gì là tôi biết hết. Mình cứ đề phòng trước, mọi chuyện sẽ nhẹ nhàng, chớ để khi chuyện xảy ra rồi mới giải quyết, mệt mình lắm."


Chàng thành thật khen :


"Dì giỏi quá ! Cháu được coi cùng phòng với dì thật là mừng."


Bà cười :


"Tôi chỉ làm theo thói quen thôi, chớ cũng chẳng giỏi dang gì."


Khi phát đề thi, bà lựa lấy một đề in rõ nhất giữ lại trên bàn giám thị. Hôm nay thi môn toán của ban B, hệ số 5. Nếu thí sinh ban toán làm được bài này thì coi như chắc chắn sẽ trúng tuyển, dù các bài khác có kém chút đỉnh. Bà cẩn thận dặn các thí sinh :


"Chúng tôi có giữ một đề, nếu cô cậu nào nghi ngờ điều gì cứ cho biết để so sánh."


Từ phút đó, Chuyên hoàn toàn tin tưởng vào bà. Vì thế, khi trông thấy Hoằng lảng vảng đi ngoài hành lang, chàng chạy ra. Hoằng tỏ vẻ mừng rỡ :


"Ồ, thằng Chuyên ! Lâu quá mới lại gặp mày."


Chàng hỏi khẽ :


"Mày cũng coi ở trung tâm này hả ?"


"Đâu có ! Tao được miễn coi kỳ này. Vì thế, phải đi lang thang chơi. Mày hồi này thế nào ? Lâu lâu có gặp em Quỳnh không ?"


Chuyên lắc đầu :


"Người ta đã có chồng, dễ gì mà gặp được."


Hoằng liếc nhanh vào phòng thi, nắm tay Chuyên kéo hẳn ra ngoài hành lang, bảo :


"Nói chuyện lớn quá, chúng nó không làm bài được."


Hai người đến bên cửa sổ nhìn xuống sân trường. Hoằng vui vẻ kể lại những chuyện đã xảy ra ở nhiệm sở cũ của chàng sau khi chàng bị đổi đi. Anh nói huyên thuyên khiến chàng hơi ngạc nhiên. Thỉnh thoảng anh lại liếc nhìn về phía cầu thang. Một mối nghi ngờ thoáng hiện trong óc Chuyên, nhưng ngoài mặt chàng vẫn tỏ vẻ chăm chú nghe chuyện của bạn.


Hoằng bỗng ho khan mấy tiếng. Một người từ cầu thang đi lên. Chuyên tưởng đó là viên giám thị hành lang nên không quan tâm. Trong khi đó, Hoằng càng huyên thuyên hơn, hết chuyện nọ sang chuyện kia, chẳng có mạch lạc gì. Đang nói về Quỳnh bỗng đổi sang Liên. Hình như anh nói để mà nói, không cần nội dung câu chuyện. Viên giám thị hành lang nhẹ nhàng bước vào phòng thi, lớn tiếng hỏi :


"Ai cần giấy trắng ?"


Một thí sinh ngồi ở cuối phòng giơ tay. Viên giám thị hành lang mở cuốn giấy cầm tay đưa cho nó một tờ. Chuyên ngạc nhiên về sự đường đột đó vì giám thị hành lang không có quyền vào phòng thi phát giấy cho thí sinh một cách tự tiện như vậy. Chàng chợt hiểu chuyện gì đang xảy ra, nên định bước vào phòng thi để ngăn chặn. Nhưng Hoằng vội nắm lấy tay chàng, níu lại, nói :


"Mặc cha chúng nó. Đứng đây tán láo với tao đã."


Chàng giật tay ra, bước nhanh đến trước mặt người mà mới đầu chàng tưởng là giám thị hành lang. Chàng chặn hắn ở cửa phòng thi khi hắn vừa định bỏ đi, hỏi :


"Ông vừa đưa giấy gì cho thí sinh ?"


Đúng lúc đó, bà giám thị nói từ trong phòng :


"Ông Chuyên nè, người ta phát bài giải sẵn cho thí sinh."


Chuyên vội đáp :


"Xin dì giữ tài liệu đó và ghi tên thí sinh nhận bài giải."


"Dạ, tôi đã làm như vậy. Tôi giữ luôn cả thẻ học sinh của thí sinh ấy rồi."


Chuyên gằn giọng hỏi viên giám thị hành lang :


"Ai cho phép ông tự tiện vào phòng thi và đưa bài giải sẵn cho thí sinh ?"


Hắn hốt hoảng nói vọng ra ngoài :


"Hoằng, mày nói với ổng một câu đi."


Nhưng không có tiếng Hoằng đáp. Ngay khi nghe bà giám thị cho biết bắt được bài giải sẵn, anh đã vội bỏ đi. Viên giám thị hành lang giả tỏ ra lúng túng. Hắn muốn trốn đi mà Chuyên đã chẹn mất lối ra. Vừa lúc đó, viên chủ tịch trung tâm cùng một vài nhân viên dưới quyền tất tả đi tới. Khi còn cách Chuyên chừng vài bước, ông hấp tấp hỏi :


"Chuyện gì ? Có chuyện gì ? Gian lận hả ?”


Sau khi biết rõ chuyện truyền bài giải sẵn, viên chủ tịch bắt Chuyên làm biên bản ngay và tên thí sinh nhận bài bị đuổi ra khỏi phòng thi, lóng ngóng đứng đợi ở hành lang. Nhưng biên bản chưa có ai ký bỗng có người từ dưới nhà chạy lên, hổn hển nói với viên chủ tịch :


"Ông có điện thoại gấp."


Ông hấp tấp bỏ đi ngay, không kịp nói một lởi với Chuyên. Chàng chợt nhớ tới viên giám thị hành lang giả, nhìn quanh, không thấy hắn đâu nữa.


Không hiểu viên chủ tịch trung tâm đã nói chuyện với ai mà lúc trở lại, ông cho biết phải hủy biên bản và tha thí sinh phạm lỗi. Phải coi như không có chuyện gì xảy ra. Chuyên ngạc nhiên vô cùng, bèn lên tiếng phản đối :


"Không được ! Chuyện này không thể ỉm đi dễ dàng như vậy được !"


Viên chủ tịch vỗ vai chàng, chép miệng nói bằng một giọng hết sức thân mật :


"Tôi hoàn toàn đồng ý với ông, nhưng mình không làm thế nào khác được. Dù sao mình chỉ là những cấp thừa hành, phải tuân lệnh cấp trên."


Chuyên lắc đầu :


"Dù cấp trên là ai, tôi quyết phải đưa vụ này ra ánh sáng"


Viên chủ tịch thở dài :


"Ai cũng muốn có công bằng trong thi cử, nhưng ở đời này có ai thực hiện được ý muốn của mình đâu. Mình còn có cấp trên, cấp trên lại có cấp trên nữa..."


Ngừng một chút, ông tiếp bằng giọng đe dọa :


"Nếu mình cứ bướng bỉnh, thế nào cũng có ngày gặp rắc rối, lôi thôi."


Chuyên chợt nhớ lại vụ gian lận thi đệ thất của lão Trương năm trước. Chàng là người ngay thẳng, tố cáo sự gian lận, nhưng chính chàng lại chuốc lấy tai họa. Bây giờ biết đâu vụ này lại chẳng xảy ra giống như vụ trước ? Người ta gian lận có tổ chức quy mô, chàng chỉ là kẻ có thiện chí nhưng đơn độc. Sau những khó khăn dồn dập vừa qua, chàng bây giờ chỉ muốn sống yên thân với mối tình của Quỳnh. Chàng liếc nhìn tên thí sinh gian lận, rồi tặc lưỡi :


"Thôi được, đành nhắm mắt bỏ qua ! Cho nó vào phòng thi tiếp."


Từ lúc đó, Chuyên rất buồn và chán nản. Chàng mặc cho thí sinh coi bài nhau và hỏi nhau ồn ào. Chàng nói với bà giám thị cùng phòng :


"Người ta đã không muốn có công bằng thì mình cũng chả nên công bằng làm gì."


Bà giám thị đồng ý ngay :


"Đúng vậy ! Mà ông có biết ông chủ tịch nói chuyện điện thoại với ai không ?"


Chàng lắc đầu :


"Nghe ổng bảo là cấp trên, nên cháu đoán một ông hay bà nào đó trên nha, trên bộ hay toà tỉnh trưởng…"


Ngẫm nghĩ giây lát, bà nói :


"Tôi không tin tổ chức gian lận này phát xuất từ nha, từ bộ hay toà tỉnh. Tôi nghi chính ổng quá."


"Tại sao dì lại nghi như vậy ?"


"Nếu ổng không dính vô vụ này, cái anh giám thị hành lang giả làm sao vô lọt trung tâm thi ?"


"Nghĩa là ổng có ở trong tổ chức gian lận ? "


"Cái đó có thể lắm. Hồi này nghe người ta đồn nhiều về giá cả của mảnh bằng tú tài. Trong khi đó, lương giáo chức không đủ sống một tuần, ai cũng phải mần ăn thêm. Nếu tổ chức êm xuôi một vụ gian lận thì cũng kiếm khá bộn."


Suy nghĩ một lát, Chuyên gật đầu đồng ý :


"Dạ, dì nói rất phải. Tổ chức quy mô và có nhiều mối trong một trung tâm thì cũng khá lắm. Chia chác nhau rồi mỗi người chắc cũng được vài triệu."


Ngừng một chút, chàng đùa :


"Tiếc quá ! Giá họ móc nối với cháu trước thì đâu có xảy ra rắc rối như vừa rồi. Chính hôm qua ông chủ tịch trung tâm còn lên lớp cháu về sự công bằng của thi cử.."


Bà giám thị cười :


“Theo tôi, càng lên mặt đạo đức càng giả đạo đức.”


Chuyên khen :


“Dì hiểu đời quá “


Sau buổi coi thi nhiều bực bội, Chuyên tìm gặp một người bạn làm thư ký trong hội đồng giám thị để hỏi dò xem viên chủ tịch trung tâm đã nói chuyện điện thoại với ai khi đang làm biên bản gian lận ở phòng thi của chàng. Người bạn nháy mắt, hẹn gặp chàng ở ngoài cổng trường. Chàng phải dạo quanh sân trường gần mười lăm phút mới thấy bạn rời phòng hội đồng. Vừa gặp lại chàng, người bạn nói ngay :


“Thằng chả có nói chuyện điện thoại với ai đâu. Hắn từ trên lầu đi xuống, lục lọi tìm tòi cái gì đó trong đống hồ sơ một lúc rồi lại bỏ đi. Tôi cũng đoán biết có chuyện gì đó, nhưng mặc cha chúng nó, dây vào với hủi làm gì.”


Chuyên thắc mắc :


“Vậy sao ổng biết có chuyện gian lận trên phòng thi của tôi mà chạy lên ?”


“Có một người bất thình lình bước vào phòng hội đồng nói nhỏ với thằng chả cái gì đó, thế là hắn hấp tấp bỏ đi ngay.”


Chuyên đoán người báo tin đó chính là Hoằng. Chàng nhớ trong khi chàng chặn viên giám thị hành lang giả ở cửa lớp thì Hoằng biến mất, rồi viên chủ tịch trung tâm xuất hiện bất ngờ để giải thoát cho viên giám thị hành lang giả. Bây giờ chàng biết chắc có một tổ chức gian lận quy mô ở trung tâm này. Chàng hỏi bạn :


“Cậu có tin rằng hiện có gian lận rất lớn ở trung tâm này không ?”


Người bạn nhún vai :


“Tin hay không tin cũng mặc cha chúng nó…Nhưng tôi còn biết rõ hơn cậu nhiều. Chẳng hạn về giá cả cũng chia làm nhiều loại. Tối ưu bao nhiêu, xuống dần đến hạng thứ bao nhiêu. Đậu có hạng cao để đi du học. Chỉ cần đậu, dù là đậu vớt, để trốn lính. Tất cả đều có giá của nó.”


Chuyên thở dài :


“Đất nước này đến hồi suy vi rồi. Ngành giáo dục đã thành vô giáo dục…”


Người bạn cười :


“Bây giờ cậu mới than như vậy kể cũng hơii muộn đó. Từ ngày bọn lính tẩy nhảy bàn độc thì miền Nam này đã rách hơn tổ đỉa. Lại còn cái nạn kỳ thị bè phái trong ngành giáo dục nữa. Thấy mà phát tởm. Bán thân bất toại mà vẫn cứ cho giữ cái chức hiệu trưởng, không chịu bàn giao cho người khác. Đó là một vết nhơ không sao rửa sạch được.”


Chuyên nhìn bạn đăm đăm, dè dặt :


“Hình như cậu cũng,,,dân Nam Kỳ mà…”


“Hừ, Nam thì Nam chớ, cái gì cũng phải có lý của nó. Quá trớn coi không được.”


Chuyên không nói thêm gì nữa vì chàng cũng không thân với người bạn này. Tuy thế, chàng vẫn tin bạn bất mãn thật sự..

























14









S



au khi coi và chấm thi ở Cần thơ, Chuyên trở lại Saigon vì còn gần hai tuần nữa mới đến ngày khai trường. Thật ra, lần trở lại này, chàng vẫn hy vọng được gặp Quỳnh, dù vẫn biết người chàng yêu đang ở bên cạnh chồng nàng. Nhưng, chàng không được gặp người yêu mà tình cờ gặp lại Hoằng trong một tiệm ăn trong Chợ lớn. Thấy bạn, chàng định lánh mặt, nhưng chưa kịp thì Hoằng đã trông thây chàng. Anh bước ngay lại gặp chàng, vồn vã chào hỏi. Chuyên hơi ngạc nhiên về thái độ vui vẻ của Hoằng. Chuyện chàng làm hỏng vụ gian lận trong kỳ thi vừa qua còn làm chàng thấy khó sử với bạn. Thế mà Hoằng vẫn thản nhiên như không có chuyện gì xảy ra. Hoằng đã quên chuyện đó rồi sao ? Anh vẫn thân mật hỏi Chuyên về Quỳnh, về chuyện trở lại trường sở nơi biên khu. Trong khi ở Saigon, Chuyên có “chương trình du hí” nào không ? Khi biết chàng rảnh rỗi mà Quỳnh đang ở miền Trung với chồng, Hoằng liền reo to :


“Thế thì xong rồi ! Tao có một chương trình du hí cho mày qua những ngày buồn tẻ ở cái đất Sài thành hoa lệ vắng em Quỳnh này.”


Chuyên lúng túng thoái thác :


“Nhưng tao...tao không thích...cờ bịch...”


Hoằng vui vẻ vỗ vai bạn :


“Tao có định đưa mày đi cờ bịch đâu mà đã vội chối đây đẩy..”


Chuyên đã bình tĩnh trở lại :


“Ngoài cờ bịch, mày còn biết cái gì khác đâu.”


Hoằng cười :


“Đừng có khinh tao đi ! Tao biết nhiều thứ lắm, không phải chỉ có cờ bịch đâu...Cứ theo tao thì biết ngay. Cũng hấp dẫn lắm không phải chuyện chơi đâu.”


Chuyên bỗng nhìn thẳng mặt bạn, hỏi :


“Mày không giận tao về cái chuyện vừa xảy ra ở Cần thơ ?”


Hoằng nhún vai :


“Ồ, làm gì cái vặt đó. Làm ăn thì cũng có lúc hên lúc xui. Tiện đây tao cũng xin nói thật với mày là vụ giám thị hành lang giả vừa rồi cũng không làm bọn tao thiệt hại. Bị mày phá, bọn tao phải có ngay cách giải quyết khác. Mày có biết tên thí sinh đó đậu tối ưu không ?”


Chuyên trố mắt ngạc nhiên hỏi :


“Tối ưu ? Mày có chắc không ? Bảng chưa niêm yết, làm sao mày biết được ?”


Hoằng phì cười, nhìn bạn bằng đôi mắt thương hại :


“Mày còn ngố lắm, còn ngây thơ lắm ! Thế mà cũng có kẻ đồn rằng mày đã đem lương tâm ra tiệm cầm đồ rồi. Nghe tao phán đây, em. Bọn tao làm ăn qui mô nên có nhiều biện pháp đề phòng những chuyện không may xảy ra. Ba thằng nhỏ đó chi đậm lắm, phải tìm mọi cách cho thằng nhỏ đậu hạng thật cao để đi du học. Vụ giám thị hành lang không trót lọt thì phải xoay kế khác ngay.”


Chuyên buột miệng hỏi :


“Kế gì ?”


“Ô hay, cái thằng này tò mò nhỉ ? Mày biết để làm gì ? Bộ lại tìm cách phá nữa hay sao ? Nhưng tao nói thiệt với mày, bây giờ có phá cũng không nổi nữa đâu.”


Ngưng một chút, anh khoát tay :


“Thôi, dẹp chuyện đó đi. Nói chuyện giải trí lúc này đã.”


Chuyên lưỡng lự :


“Nhưng tao...bận.”


“Hừ, mày thì bận cái gì ! Em Quỳnh đang ôm chồng ở ngoài trung, mày ở trong này có một mình thì còn có chuyện gì bận nữa. Cứ đi theo tao là hết nhớ em ngay. Vui đếch chịu được.”


Chuyên thấy bạn có lý. Thiếu Quỳnh, chàng còn biết làm gì cho qua ngày ở cái đất Saigon này ! Không những thế, ngồi không lại hay nghĩ quẩn nghĩ quanh, lại càng thêm nhớ người tình xa xôi. Chàng chép miệng :


“Ừ, thì đi theo mày. Nhưng đi đâu đã ?”


“Cứ theo tao thì biết. Không ai thèm hại cái mạng chó của mày đâu.”


Chuyên rụt rè :


“Tao sợ mày còn thù tao nên âm mưu đưa tao đến chỗ nào đó để ám hại.”


“Xí, tao đâu có nhỏ nhen như mày. Thù mày, tao đã cho người uýnh mày nhừ xương mà không biết ai là thủ phạm. Mà nói cho ngay, mày phá vỡ âm mưu của bọn tao là vì mày có quá nhiều lương tâm, chứ có thù oán gì bọn tao đâu. Mày làm tròn phận sự của mày, ai mà thèm giận mày cho cuộc đời thêm rắc rối, phiền phức....Thôi, đi theo tao !”


Chuyên thấy Hoằng nói có lý nên lặng lẽ theo bạn ra khỏi tiệm ăn. Hoằng gọi một xe taxi, rồi cho người tài xế biết địa chỉ cần tới.. Không đầy mười phút sau, Anh đã nói lớn :


“Tới rồi !”


Chuyên lại lặng lẽ theo Hoằng vào nhà. Hoằng có khoá riêng nên không phải gọi cửa. Qua phòng khách vắng tanh, hai người lên lầu, bước vào một căn phòng nhỏ có gắn máy điều hoà không khí. Ngay giữa phòng có khoảng mươi người ngồi chung quanh một cái bàn nhỏ. Hoằng lên tiếng nói :


“Người hùng của trường thi đã tới !”


Lẻ tẻ một vài người ngoảnh ra nhìn Chuyên gật đầu chào. Theo lời giới


thiệu của Hoằng thì hầu hết những người có mặt là những giáo sư ở tỉnh về coi và chấm thi. Riêng có một người đàn bà ngồi lẫn vào những người khác thì Hoằng không giới thiệu mà chàng cũng không nhận rõ mặt. Thấy mọi người ngừng lại, người đàn bà lên tiếng :


“Kìa, rút đi chớ ! Tôi có xì mặt rồi nè !”


Chuyên giật mình nhận ra tiếng nói quen thuộc của người đàn bà mà chàng đã có lần tiếp xúc thân mật. Chàng đưa mắt nhìn Hoằng như có ý hỏi bạn về người đàn bà đó. Hoằng mỉm cười bí mật, quay mặt đi., cố tình làm ngơ. Chuyên khó chịu, giữ im lặng. Nhưng chàng vừa định kéo ghế ngồi thì Hoằng chợt nói với người đàn bà :


“Liên, thầy Chuyên tới mà em cứ phớt tỉnh như vậy sao ? Chào thầy nột tiếng đi !”


À, Chuyên reo thầm, đúng tiếng con Liên rồi. Nó làm gì ở đây ? Ngay khi đó, Liên nói lớn :


“Mặc xác ổng ! Bây giờ chỉ có đàn ông chào em, chớ em không phải chào đứa nào hết. Anh biểu ổng lại trình diện em đi.”


Chuyên nghe đau nhói ở tim. Chàng ngồi lặng người đi, không biết nên phản ứng cách nào. Chàng không ngờ Liên, cô bé nữ sinh nhà quê nhà mùa ngày xưa, nay đã trở thành dày dạn, có giọng khinh bạc như vậy. Chỉ ngót một năm trời xa cách, nó đã thay đổi hoàn toàn, nhanh chóng. Nó đã biết đánh bạc với đàn ông và coi thường đàn ông. Hoằng vỗ vai Chuyên, nửa đùa nửa thật bảo :


“Thôi thì mày ra trình diện người đẹp đi vậy. Liên bây giờ đẹp ác, đến tao cũng phải mê.”


Chuyên nghiêm mặt đáp :


“Đừng có lộn xộn. !”


Hoằng vừa cười vừa nói :


“Dù thế nào, em cũng còn mết mày lắm đó..”


Chuyên gạt bạn ra, nói :


“Thôi, mày xéo đi chỗ khác đi để tao chơi mấy ván xì....Nào, các bạn, chơi láng bao nhiêu đây ?”


Chưa ai kịp đáp, Liên đã lên tiếng :


“Đủ chân rồi, không chơi thêm người nữa. Nát hết bài !”


Chuyên làm ngơ, gằn giọng hỏi lại :


“Láng bao nhiêu ?”


Một người ngửng lên đáp :


“Xì còm ý mà ! Láng có mười thước thôi.”


Chuyên giật mình :


“Mười ngàn thì còm cái nỗi gì ?”


Liên lại lên tiếng :


“Không chơi sáu người đâu đấy. Năm là đẹp rồi.”


Vừa lúc đó, một người chợt đứng lên, cười với Chuyên :


“Mình hết tiền rồi, cậu thế mình đi. Thế là đi đoong ba chục thước...trường tư.”


Liên vội níu anh ta lại :


“Tôi cho anh mượn một chục thước, chơi tiếp đi.”


Nhưng Hoằng đã vội đưa mắt nháy người vừa đứng lên :


“Thôi, hết địa thì de cho người khác vô.”


Chuyên ngồi vào chỗ của người vừa rút lui, quay lại bảo Hoằng :


“Tao không đem tiền theo, cho mượn hai chục ngàn đi.”


Liên lại lên tiếng, nói bâng quơ :







“Xí, nghèo mà ham ! Thua hết, không biết lấy gì mà trả ? Chắc lại moi tiền con mụ phó tỉnh trưởng...”


Nó chưa kịp nói hết câu, Chuyên đã quát :


“Câm ngay !”


Nhưng nó vẫn thản nhiên :


“Nói động đến con mụ phó tỉnh trưởng là có người không bằng lòng. Yêu nhau thế đó !”


Chuyên gầm lên :


“Liên, chị còn nói láo nữa, đừng trách tôi ác.”


Hoằng cũng lên tiếng xen vào :


“Thôi thôi, cho tôi xin cả hai đi...Kìa chúng mày tiếp tục rút đi chứ.”


Liên cười nhạt, không nói gì nữa trong khi Chuyên liếc nhanh về phía cô ta, thầm công nhận cô rất đẹp. Cô có nhiều nét hơn hẳn Quỳnh. Nhưng lối trang điểm của cô không phải là lối của người đứng đắn. Hơi nhiều phấn hồng, quầng mắt tô quá đậm và sáp môi có ánh bạc. Chàng ghét loại sáp này vì nó khiến người dùng có đôi môi nhợt nhạt như môi người chết trôi.


Nửa giờ đầu tiên, Chuyên đánh cầm chừng chờ vận đỏ. Vì thế, chàng thường quay bài dù mới rút có hai lá. Liên nhìn chàng, trề môi mỉa mai :


“Chơi với người cờ bạc gạo mất cả thú đi !”


Để gián tiếp trả lời người học trò cũ, Chuyên nói với Hoằng :


“Toàn tẩy sất với bạt không à !”


Hoằng cười :


“Đánh như mày có lẽ ít thua lắm.”


Liên lại lên tiếng :


“Cờ bạc gạo thì thua thế nào được.”


Lần này Chuyên trả lời trực tiếp cô ta :


“Không ai cờ bạc gạo hết, nhưng đánh bạc là phải tính toán mới hay, chứ không thể nhắm mắt lao đầu một cách ngu đần.”


Liên cười nhạt :


“Đánh bạc là cái thú mua cảm giác, sợ mất tiền thì mua thế nào được.”


Chuyên giữ im lặng. Một lát sau chàng gặp được một vài ván bài đẹp. Nhờ thế chàng được tới hơn năm chục ngàn đồng. Có lẽ vận đỏ của chàng đã tơi nên chàng muốn “mua” quân gì là được quân đó. Hai lần chàng mua “suốt” đều thành công. Một lần, chàng chỉ có một con xì mặt mà dám tháu cáy người có đôi đầm. Số tiền chàng có trước mặt đã lên tới bảy chục ngàn. Chàng không phải là loại người đánh bạc cầu may nên gần về sáng, chàng đã thắng lớn. Hầu như cả làng đều thua. Liên thua đậm nhất, ngót một trăm ngàn. Nhưng cô vẫn tỉnh như không và ham đánh tiếp. Chỉ mãi đến khi trời rạng sáng, cô mới khẽ thở dài nói :


“Thế là đi đứt trăm rưởi. Hết hy vọng gỡ.”


Thấy Liên có vẻ buồn, Chuyên bỗng nghe lòng mình nao nao, đồng thời cũng lấy làm thích thú. Liên lại lên tiếng :


“Đụng với cờ bạc gạo thì thua là cái chắc, than thở cái nỗi gì nữa !”


Chuyên cười :


“Chị bỏ ra trăm rưởi để mua cảm giác suốt một đêm là rẻ quá rồi.”


Đến ván cuối cùng, ba người kia bỏ hết, tình cờ chỉ còn lại Chuyên và Liên. Cô ta có đôi xì mặt và có thể còn một đôi nữa. Chuyên chỉ có một đôi bồi, nhưng con bài này lại rất sáng, hy vọng rút thêm được một con nữa. Đến lá chót, cậy mình có hai dôi, Liên đẩy tất cả số tiền còn lại ra giữa bàn, khinh khỉnh nói :


“Chỉ còn có một trăm xấp thôi.”


Chuyên nhẩm tính rất nhanh. Nếu thua ván bài này, chàng vẫn còn được hơn năm chục, không kể số vốn hai chục mượn của Hoằng. Nhưng chàng tin chàng sẽ thắng vì xì của Liên đã hết, không thể lên thành mùn sẩu được. Trong khi đó, chắc chắn trong nọc còn một con bồi nữa. Thế là chàng theo.


Liên được rút trước. Vì là ván bài cuối lại quan trọng quá nên tay cô hơi run run. Chuyên phì cười, nói giọng chế nhạo :


“Có một trăm ngàn, việc gì mà phải sợ thế không biết.”


Liên cố lấy giọng tỉnh :


“Ai sợ hồi nào ! Người ta chỉ cảm động vì lần đầu tiên đụng độ với ông thầy cũ mà cũng là người yêu trong mộng và muôn thuở nên có cảm động cũng là lẽ thường.”


Chuyên chưa kịp hiểu tại sao Liên lại nói với chàng như thế, Hoằng đã lên tiềng khen :


“Liên ơi, thầy không ngờ hồi này em tiến bộ quá đấy. Em chơi cả đòn tình cảm trong bàn bạc thì ghê thiệt ! Em có để cho thầy Chuyên rút con bài này không ?”


Liên lẳng lặng rút lá bài chót, rồi đặt úp lên con xì, vừa cười vừa nói :


“Chưa cần xem vội.”


Xong, cô quay ra trả lời Hoằng :


“Đánh bạc cũng như đánh trận vậy mà, thầy. Có bao nhiêu đòn phép đều có thể giở ra hết. Em mà thua sạch sành sanh thằng chồng em nó uýnh cho thì tàn cả một đời hoa..”


Nhìn vẻ mặt dạn dầy của Liên, nghe giọng nói vừa buồn vừa chán của cô, Chuyên chợt thấy lòng mình xao xuyến. Chàng bỗng có ý định nhường ván chót này cho cô. Vì thế, khi rút con bài xong, chàng lấy hai tay che kín, chỉ hé nhìn rất nhanh rồi đưa trả về nọc, trộn lẫn đi.. Chàng nói với Liên :


“Chị ăn đi ! Con bồi không lên nên tôi chỉ có một đôi thôi.”


Lúc đó, Liên mới vật ngửa con bài của cô lên. Vô thưởng vô phạt ! Hoằng tò mò hỏi Chuyên :


“Mày rút được con gì ?”


Chuyên cười :


“Tao có đôi bồi nên định mua thêm một con nữa, nhưng nó không lên.”


Liên hớn hở kéo đống bạc cao nghệu về phía mình. Chuyên uể oải đứng lên nói lớn :


“Dù sao tôi cũng còn được hơn năm chục.”


Sau khi đếm tiền, Liên cười khanh khách :


“Tưởng thua, ai ngờ còn được mấy choạc.”


Một người ghé tai Chuyên nói nhỏ :


“Tôi thấy anh rút được con bồi mà?”


Chàng liền đáp :


“Thôi, xong rồi. Thông qua, nói lại làm chi nữa.”


Nhìn vẻ mặt Chuyên lúc bấy giờ, Hoằng chợt hiểu, bèn quay sang nói với Liên :


“Thầy Chuyên tặng em ván bài cuối cùng đó. Thầy lên ba con mà không chịu ăn.”


Liên nhún vai :


“Thua hay tặng cũng được hết. Tôi quen nhặt tiền của đàn ông rồi. Đứa nào dại đứa ấy chết. Bữa nay được mấy chục thước. Tôi mời tất cả mọi người đi ăn sáng.”


Hoằng liền từ chối :


“Tôi xin kiếu.”


Lần lượt những người khác cũng từ chối. Cuối cùng, Chuyên nói với Hoằng :


“Bây giờ mày phải đưa tao về. Tao cần tắm rửa, rồi ngủ bù một phát.”


Hoằng hất hàm về phía Liên :


“Tiện xe, em đưa thầy Chuyên về đi. Thầy cũng phải thay đồ và nghỉ ngơi một chút.”


Liên gật đầu :


“Chỉ sợ người ta không thèm ngồi xe của em thôi.”


Hoằng hỏi Chuyên :


“Thế nào ? Mày chịu đi cùng với Liên nhé ?”


“Thì cũng được, miễn là về tới nhà.” Chuyên đáp.


“Nào thì đi !” Liên nói ngay.


Sau khi bắt tay chào từ biệt tất cả mọi người, Chuyên theo Liên xuống


dưới nhà. Hai người không nói với nhau một lời. Khi ngồi trong xe, chàng nhẹ nhàng lên tiếng hỏi :


“Hồi này chị sinh sống ra sao ?”


“Cũng không đến nỗi chết đói như thầy tưởng.”


Nghe giọng khiêu khích của cô, chàng cau mày :


“Tôi chả tưởng gì hết”


Liên mỉm cười chua chát :


“Thầy không tưởng, nhưng chắc thầy mong ?”


“Tôi cũng không mong. Tại sao tôi lại mong chị chết ? Chị cũng thừa biết tôi rất quý chị đến nỗi người ta tưởng tôi...tôi thương chị.”


Liên buồn buồn :


“Em cũng ngu đần tưởng như vậy nên vội vã thương lại một cách tha thiết. Rút cục chỉ mang lấy đau khổ vào mình.”


Chuyên hỏi sang chuyện khác :


“Gia đình chị hồi này ra sao ?”


“Dạ, vẫn bình an, vô sự. Hàng tháng em vẫn gửi tiền về để lo cho các em em được tiếp tục đi học. Chúng nó thương em nên cũng chịu khó học.”


“Chị lấy chồng lâu chưa ?”


Liên nhíu đôi mày lại, tỏ vẻ ngạc nhiên trước câu hỏi của người thầy cũ. Rồi cô chợt cười lớn :


“À, phải rồi ! Hồi nãy em nói giỡn em đã có chồng, thầy tưởng thiệt.”


“Nghĩa là chị chưa có chồng ?”


Liên ngập ngừng :


“Cũng không hẳn có, mà cũng không hẳn... không.”


Chuyên cau mày :


“Thế là thế nào ?”


Liên cười gượng :


“Thế nghĩa là...lâu lâu em có chồng một lần...Rồi lâu lâu lại bỏ...để sống độc thân...”


Chuyên ngó thẳng mặt người học trò cũ, nghiêm nghị hỏi :


“Chị sống một cuộc đời ...bê bối như vậy ?”


Liên bình tĩnh trả lời :


“Nếu thầy cho là bê bối thì...nó bê bối. Nhưng nó đã nuôi sống em và gia đình em.”


Ngưng một chút, cô buồn bã kể :


“Hồi mới lên Saigon, em sống rất vất vả, hầu như tuyệt vọng với những nghề lương thiện. Sau này có người mở mắt em ra, cho em biết rằng em có thể lợi dụng cái nhan sắc quê mùa của em để sống sung sướng hơn. Em nghe họ, song vẫn còn cố giữ sự trong trắng. Quả nhiên, có khá hơn, nhưng cũng chỉ có thêm chút tiền gởi về cho gia đình. Cuối cùng, em hiểu rằng muốn giầu có, em phải coi rẻ tấm thân em. Trước khi đem thân xác ra để kiếm tiền, em cũng đã nghĩ tới thầy.. Đúng vào dịp đó, em nghe tin thầy sắp phải đổi đi xa, liền hấp tấp trở về với ý định dâng hiến tất cả cho người mình yêu...”


Chuyên bỗng nghe lòng mình xót xa và tê tái. Chàng không ngờ Liên lại yêu mình như vậy. Liên buồn bã nói tiếp :


“ Nhưng người em yêu đâu có thèm để ý tới em. Thiệt bẽ bàng quá !”


Chuyên tỏ vẻ hơi ngạc nhiên :


“Nhưng hồi đó tôi có gặp chị đâu nhỉ ?”


Liên ngập ngừng :


“Em có đến nhà...kiếm thầy...thấy thầy đang nói chuyện với cô Quỳnh...thì em biết em đã mất thầy vĩnh viễn...”


“Hình như hồi đó, cô Quỳnh đã lấy chồng ?”


Liên khẽ nhún vai :


“Vợ chồng thì ăn nhằm gì. Yêu nhau thì cứ yêu, ai ngăn cản nổi !”


Chuyên buồn buồn :


“Chỉ vì một sự hiểu lầm mà lỡ làng hết mọi chuyện...Lỡ cho chị mà cũng lỡ cả cho tôi...”


Liên tò mò :


“Hồi đó thầy và cô Quỳnh cũng chưa yêu nhau ?”


“Các chị đã hiểu lầm tôi nên gây nhiều chuyện lộn xộn..”


Liên cười :


“Vậy mà hồi đó em thù ghét cổ...kinh khủng.”


“Chị tưởng tôi yêu cô Quỳnh nên thù ghét cổ ? Bây giờ chị còn ghét cổ không ?”


Lưỡng lụ một vài giây, cô gật đầu :


“Còn...Còn thù ghét hơn là đàng khác.”


Chuyên giữ im lặng, ngầm hiểu rằng đó là một cách tỏ tình của cô.


Liên bỗng đổi giọng hỏi :


“Thầy về đâu ? Em chưa biết nhà thầy ở cái đất Saigon này đấy.”


Chuyên vội nhìn ra ngoài để nhận đường, rồi đáp :


“Đến ngã tư này chị quẹo mặt. Cũng còn hơi xa....Tôi cũng cần về nhà ngủ một giấc. Tôi ít khi thức đêm nên cũng thấm mệt rồi....Vậy mà tôi thấy chị có vẻ tỉnh táo như thường.”


“Em sống nhiều về đêm nên quen rồi. Nhưng em cũng phải ngủ một giấc cho tỉnh táo....Tối nay em đến đón thầy đi ăn, có được không ?”


Chuyên ngập ngừng :


“Tôi sợ tôi bận...”


“Chắc tối nay thầy có hẹn với cô Quỳnh ?”


“Không phải vậy, vì hiện cô ấy ở ngoài trung.”


Liên có giọng vui vẻ :


“Vậy thì còn có trở ngại gì nữa đâu...Thế nào thầy cũng phải đi với em tối nay.”


Chuyên bỗng nói lớn :


“Ngừng lại ! Tới nhà rồi !”


Liên làm ngơ. Không những không ngừng xe lại, cô còn nhấn thêm ga cho xe chạy nhanh hơn. Chuyên ngạc nhiên hỏi :


“Chị làm gì vậy ?”


Liên nhoẻn miệng cười :


“Em bắt cóc thầy bữa nay. Mời thầy về nhà em chơi.”


Chuyên ngáp dài một cái rồi hỏi :


“Chị có biết tôi đang buồn ngủ lắm không ?”


“Chính vì vậy em mới mời thầy về nhà em ngủ. Em sẽ chiều theo bất cứ ý muốn nào của thầy. Hy vọng thầy sẽ được một ngày vui.”


Chuyên nghi ngờ :


“Bộ chị không sợ ông chồng hiện tại của chị ghen sao ?”


“Em đã thưa với thầy em có lúc có chồng, có lúc không. Hiện bậy giờ thì không.”


Chuyên tặc lưỡi :


“Ừ thì thử đến nhà chị xem sao. Chắc chị cũng hay bắt cóc đàn ông kiểu này, phải không ?”


Liên cười :


“Thầy làm như em rẻ giá lắm ấy. Em đâu thèm bắt cóc ai. Thằng nào muốn đến gần em cũng phải lạy lục, van xin mãi em mới chịu đấy.”


“Vậy mà hôm nay chị bắt cóc tôi ?”


Liên bỗng phì cười :


“Lắm lúc thầy ngớ ngẩn thấy mồ.”


Chuyên liền công nhận :


“Chính vì cái ngớ ngẩn đó mà tôi đã gây ra hiểu lầm và lỡ làng cho nhiều người, trong đó có cả người tôi rất thương và yêu.”


Liên có giọng trách móc :


“Mà em là người bị nặng nhất. Nhưng em không bao giờ dám oán thầy đâu.”


Chuyên thốt kêu to :


“Mà sao chị lại chạy ngược vào Chợ lớn thế này ?”


Liên phì cười :


“Bộ em không có quyền ở trong Chơ lớn sao ? Nếu thầy thích em ở ngoài Saigon thì mướn nhà cho em ở đi. Nếu thầy thích nữa thì cho em theo thầy về nơi thầy đang dạy học càng tốt. Em hứa sẽ rất ngoan ngoãn lo việc nội trợ cho thầy.”


Rõ ràng cô muốn tấn công tình cảm người thầy học cũ. Nhưng Chuyên làm ngơ, chỉ cười, rồi nói :


“Chị hay nói giỡn quá !”


Liên không để ý tơi lời chàng, nhìn đăm ra bên ngoài rồi từ từ cho xe đậu sát vào lề.. Chàng liền hỏi :


“Tới nhà rồi sao ?”


“Đâu có, thầy. Em đói nên ghé vô đây ăn một tô hủ tíu.”


Bây giờ Chuyên mới biết cô đậu xe trước một tiệm ăn khá đông khách. Cô nhanh nhẹn mở cửa bước xuống. Chuyên uể oải đi theo sau. Nhìn cái vẻ dạn dĩ của cô, chàng nghe lòng dâng lên một niềm chua xót. Chàng không ngờ hoàn cảnh đã xô đẩy một cô nữ sinh ngoan ngoãn và chăm chỉ vào con đường trụy lạc ngày nay. Không biết rồi đây tương lai cô sẽ ra sao ? Với lối sống này cô sẽ tàn tạ rất nhanh.


Vừa bước chân qua cửa tiệm ăn, Liên chợt quay lại nhìn Chuyên, bắt gặp đôi mắt xót xa của chàng, liền thôi cười, ghé tai chàng hỏi nhỏ :


“Thầy đang nghĩ gì ? Có phải thầy đang tội nghiệp cho em không ?”


Chuyên không đáp, lẳng lặng bước tới một bàn trống, kéo ghế ngồi. Liên ngồi đối diện với chàng, khẽ thở dài :


“Chỉ tại thầy hết ! Giá hồi đó thầy đừng ruồng rẫy em... thì chắc em cũng vẫn tiếp tục học...”


Chuyên gạt đi :


“Thôi, nhắc lại chuyện cũ làm gì nữa..”


Liên vẫn buồn buồn nói tiếp :


“Em biết cuộc sống này của em sẽ không kéo dài được...Trong một tương lai rất gần đây, em sẽ thành đồ phế thải. Vì vậy, ngày nay em cố lượm được càng nhiều tiền càng tốt, để dành sau này có thể sống đắp đổi qua ngày...”


Chuyên hỏi :


“Tại sao chị không kiếm một nghề nào lâu dài ?”


Vừa hỏi xong, chàng lại thấy mình ngớ ngẩn. Liên chép miệng đáp :


“Với sức học dở dang của em, như em đã nói với thầy, chỉ có thể kiếm được một chân thư ký, lương tháng vài ba ngàn đồng, nuôi thân còn chưa đủ, nói chi đến việc giúp đỡ gia đình...Mà thôi, ăn cái đã.”


Trong khi cô gọi đồ ăn, Chuyên lặng lẽ ngắm cô. Bắt gặp đôi mắt của người thầy cũ đang nhìn mình chằm chặp, cô cười lả lơi :


“Lát nữa về nhà, tha hồ thầy ngắm. Em sẽ cởi hết đồ nếu thầy thích..”


Chuyên đỏ mặt, trách khẽ :


“Bậy nào !”


Liên phá lên cười khanh khách.






.





















15









N



hững ngày hè còn lại, trước khi trở về ngôi trường ở nơi biên khu, Chuyên đã sống thật thoải mái với Liên như một cặp vợ chồng mới cưới. Liên đã dẫn dắt Chuyên vào những thích thú bất ngờ mà từ trước chàng chưa bao giờ được hưởng. Chàng là một thanh niên có nhiều lương tâm, thích những lý tưởng cao xa, thêm một chút lãng mạn, nên hầu như không có kinh nghiệm gì về đàn bà. Nay được Liên “mở đường chỉ lối”, chàng bị quyến rũ ngay. Không những thế, Liên lại là một nữ sinh ngoan ngoãn, xinh đẹp, chàng làm sao cưỡng lại được sự hấp dẫn thần tiên ấy. Dù ít tuổi nhưng ra đời sớm và đã có nhiều kinh nghiệm với đàn ông, Liên biết cách chiều chuộng người thầy học cũ khiến Chuyên phải mè say ngụp lặn trong các cuộc truy hoan. Chàng lớn lên trong một gia đình nền nếp lễ giáo. Cha và các anh, chị đều là nhà giáo, sống mẫu mực và nền nếp. Trong bầu không khí hoàn toàn đạo đức của gia đình, chàng trở thành một con người có lý tưởng cao đẹp. Chàng có nhiều bạn nhưng không bao giờ a dua theo bạn đến những chỗ ăn chơi đàng điếm. Vì thế, đối với đàn bà, chàng còn nhiều xa lạ. Nay bỗng được Liên đưa vào những thú vui của thể xác, chàng làm sao không bị quyến rũ. Nhờ những thú vui đó, chàng dần dần khuây khỏa nỗi nhớ Quỳnh. Hình bóng nàng mờ nhạt phần nào trong tâm tưởng chàng.


Bây giờ giữa chàng và Liên không còn gì cách biệt nữa, nên chàng không cần giữ ý tứ với cô. Đối với chàng ngày nay Liên cũng như những người đàn bà khác. Tình thầy trò không còn là một trở ngại dù lớn hay nhỏ. Trong khi đó, Liên vẫn thầm tự so sánh mình với cô giáo cũ nên một hôm cô nói với Chuyên bằng một giọng buồn buồn :


“Em biết em nhơ bẩn lắm nên không dám sánh với cô Quỳnh. Được anh nhủ lòng thương như thế này là em mãn nguyện rồi.”


Lời than của cô đã làm Chuyên suy nghĩ nhiều. Chàng bỗng thấy mình là một kẻ hèn hạ, tồi tệ vì đã lợi dụng tình yêu chân thật của một người học trò cũ để giải trí trong một thời gian ngắn.. Chàng bị lương tâm dày vò nên mất ăn mất ngủ. Vì thế, vào buổi chiều trước khi chia tay với LIên để trở về ngôi trường ở biên khu, chàng bỗng hỏi :


“Nếu anh chính thức cưới em, thì em nghĩ sao ? Em có bằng lòng làm vợ anh không ?”


Liên ngạc nhiên, trố mắt nhìn chàng, rồi hỏi bằng một giọng nghi ngờ :


“Anh sẽ cưới em ? Anh có khùng không đấy ?”


Chàng đáp bằng một giọng chắc nịch :


“Không, anh không khùng. Lần này anh rất tỉnh táo và đứng đắn...Anh rất vui khi có em ở cạnh để cùng đi bên nhau trọn cuộc đời này...Anh rất hãnh diện có người vợ đẹp và chung thủy như em.”


“Dù em là một con đàn bà dơ bẩn ? Anh có biết em đã từng ngủ với nhiều người đàn ông để bòn rút tiền của ho không ?. Em chưa thực sự là một con điếm, nhưng đã đi được quá nửa con đường tới cái mục tiêu đó. Em chỉ hơn họ một chút là em có quyền lựa chọn đối tượng. Sự lựa chọn của em căn cứ trên đồng tiền. Ai có nhiều tiền thì được làm chồng em một thời gian. Hết tiền là hết tình nghĩa...”


Thấy cô tự kể xấu mình, Chuyên gạt đi :


“Anh đã quyết định, em đừng tìm cách từ chối nữa, nếu em thực sự yêu anh.”


Liên bỗng òa khóc, gục vào vai Chuyên nức nở. Một tay chàng ghì chặt cô, một tay xoa nhẹ lưng cô, dịu dàng hỏi :


“Tại sao em khóc ?”


Liên nghẹn ngào không nói nên lời. Cả hai cùng giữ im lặng một lúc khá lâu.. Cuối cùng, Liên buông Chuyên ra, chạy vào phòng tắm rửa mặt và để lấy lại bình tĩnh. Lúc trở ra, dù hai mắt vẫn còn đỏ hoe, cô nở một nụ cười thật tươi, cố lấy giọng vui vẻ :


“Thế là em đã đạt được ước nguyện của đời em....Chưa bao giờ em sung sướng bằng lúc này. Trời ơi, tôi sắp trở thành bà Chuyên rồi nè ! Nhưng, anh ơi, anh đừng dối gạt em lần nữa nhé...”


Chuyên lắc đầu :


“Không, không bao giờ anh dối gạt em hết. Anh sẽ về trường để xin phép nghỉ, rồi lo in thiệp cưới. Mọi chuyện sẽ tiến hành thật nhanh vì...anh không muốn xa em nữa. Ở dưới đó, anh sẽ mướn nhà riêng để vợ chồng mình ở với nhau.”


Liên bỗng có giọng lo lắng :


“Mọi chuyện bỗng tốt đẹp quá, cứ như trong một giấc mơ khiến em...phát sợ.”


Chuyên kéo cô vào lòng, ghì chặt lấy tấm thân tròn lẳn của cô, dịu dàng nói vào tai cô:


“Tất cả chuyện đang xảy ra đều là sự thật hết. Em không mơ đâu. Em đang tỉnh mà.”


“Còn...còn cô Quỳnh ?”


“Em quên rằng cổ cũng có chồng rồi sao ? Anh sẽ quên hết dĩ vãng. Từ nay anh chỉ biết có em thôi. Rồi chúng ta sẽ có một gia đình ấm cúng, trọn đời sống bên nhau...”


Liên lại thốt kêu :


“Trời ơi, sao đẹp quá vậy nè ! Không biết em đã tu được mấy kiếp rồi ? Em nhớ hồi em còn nhỏ chút xíu, có người nói với em là cái gì đẹp quá khó thành thiệt...”


Chuyên lại phải tìm lời trấn an :


“Có gì đẹp quá đâu, em. Yêu nhau, lấy nhau là một chuyện rất bình thường ở cõi đời này mà.”


“Dạ, đối với anh thì nó bình thường thiệt. Nhưng với em, nó đâu có bình thường...Phải nói là bất thường mới đúng.”


“Thì cứ cho là bất thường đi. Bộ em không tin anh có thể làm chuyện bất thường được sao ?”


Liên gật đầu :


“Em tin chớ. Em nghĩ rằng trên cõi đời này không ai có thể tin anh bằng em đâu, kể cả cô Quỳnh”


“Vậy thì có gì đáng lo, đáng sợ nữa đâu.”


“Dạ, em chẳng lo sợ gì hết.”


Nghe giọng nói ngoan ngoãn của cô, Chuyên bỗng thấy trước mặt mình cô nữ sinh duyên dáng, xinh đẹp của lớp đệ nhị mấy năm về trước. Một mối thương cảm xen lẫn hối hận tràn ngập lòng chàng. .Thoáng trong một giây, trong tâm trí chàng hiện ra một cảnh gia đình ấm cúng, hạnh phúc mà chàng sẽ được hưởng bên cạnh Liên. Chàng nhẹ vuốt tóc cô. nói bằng một giọng cương quyết :


“Từ nay, em vĩnh viễn sẽ có anh bên cạnh, cả lúc buồn cũng như lúc vui.”


Liên nhõng nhẽo :


“Em thiệt sung sướng quá...”


“Nhưng...không biết em có chịu nổi cuộc sống thanh bạch của một nhà giáo nghèo nơi biên khu hẻo lánh không ? Về đó, chúng ta sẽ không còn những tiện nghi như ở Saigon này nữa.”


Liên dụi đầu vào ngực người yêu :


“Được sống bên anh thì dù chỉ ăn có một bữa hay uống nước lạnh cầm hơi em cũng bằng lòng. Anh quên rằng em xuất thân từ một gia đình quê mùa, nghèo khổ rồi sao ?”


Chuyên vui vẻ :


“Thế thì không có gì có thể ngăn cách hai ta được nữa.”


“Dạ, em cũng tin như vậy.”


Ngay tối hôm đó, Chuyên đưa Liên vào một tiệm ăn sang trọng ở trung tâm Saigon để đánh dấu ngày hai người cam kết sống vĩnh viễn bên nhau mà chàng coi đó là một ngày rất trọng đại trong đời chàng. Liên luôn luôn nép sát vào Chuyên. Thỉnh thoảng cô lại rên nho nhỏ :”Em hạnh phúc quá !” hoặc “Em sung sướng quá !” Chính Chuyên cũng thấy vui. Đôi khi chàng còn hãnh diện vì chợt gặp những đôi mắt hau háu chiêm ngưỡng nhan sắc của Liên.


Hôm sau Liên ra tận bến xe đò sụt sùi đưa tiễn người yêu về trường ở một nơi xa xôi hẻo lánh. Chuyên hứa sẽ giải quyết mọi chuyện thật nhanh chóng để được chính thức sống cuộc đời vợ chồng với Liên. Khi xe từ từ lăn bánh, Liên bỗng nghẹn ngào nói : “Lần này...đừng quên em nữa nhé.”


Chuyên đáp nhanh :


“Không bao giờ...”


Chính chàng cũng tin như vậy.


X X


X


Về đến tỉnh lỵ nơi biên khu, Chuyên rẽ ngay vào trường để lấy thời khóa biểu . Chàng rất ngạc nhiên khi thấy tờ thời khóa biểu đi kèm với một bức thư. Chỉ thoáng nhìn nét chữ ngoài phong bì chàng biết ngay là thư của Quỳnh. Chàng vội mở ra đọc. Chỉ vẻn vẹn có mấy hàng chữ vắn tắt :


“Anh Chuyên,


“Em về Saigon đã một tuần mà không sao gặp anh được. Sau nhờ anh Hoằng cho biết anh ở nhà trò Liên. Đó là một chuyện đáng mừng, vì dù sao Anh cũng không còn cô đơn nữa.


“Anh Diên về Saigon họp ở bộ Nội Vu nên em cũng theo về để hy vọng được gặp Anh vài bữa trước ngày khai trường. Khi đã bắt đầu niên học mới, mình sẽ phải chờ đợi suốt chín tháng trời mới được gặp lại nhau. Cứ nghĩ Anh thui thủi một mình, em thương lắm. Nhưng bây giờ thì em an tâm rồi. Anh không còn cô đơn nữa. Em rất mừng, vì từ nay hết băn khoăn lo lắng cho Anh.


“Ngày mai em trở ra miền Trung dù anh Diên vẫn còn bận họp.


“Chúc Anh nhiều may mắn trong cuộc tình mới (hay cũ ?)


Quỳnh


Tái bút Vì không biết địa chỉ nhà riêng Anh, em phải gửi tới văn phòng nhà trường, nếu có gì bất tiện cho Anh, em xin lỗi.”


Đọc xong lá thư ngắn ngủi của Quỳnh, Chuyên ngồi lặng đi một lúc khá lâu. Chàng không biết nên buồn hay nên vui vì dù sao đó cũng là một mất mát. Chàng thầm tự hỏi Liên có đủ tư cách và khả năng thay thế sự mất mát đó không ? So sánh giữa hai người đàn bà, Liên trẻ hơn, đẹp hơn, lại còn độc thân. Nhưng nhìn vào tận đáy trái tim mình, chàng thấy chàng vẫn yêu Quỳnh hơn, dù nàng đã có chồng, dù nàng không đẹp bằng cô học trò cũ. Đối với Liên, chàng bị quyến rũ vì sự chung đụng thể xác hơn là tình yêu. Một đằng, cuộc tình đầy tính chất lãng mạn và không thể đi đến một kết thúc tốt đẹp cho cả hai. Đó chính là một mối tình không lối thoát. Đằng khác, cuộc tình là một thực tế và không gặp một trở ngại nào. Chàng chỉ có thể chọn một trong hai con đường. Và chàng đã quyết định cùng Liên đi trọn cuộc đời này. Còn gì nữa đâu để mà tiếc nuối, để mà lưỡng lự, rụt rè.


Chuyên khẽ thở dài, xếp lá thư của Quỳnh lại, rồi mở tờ thời khóa biểu ra xem. Chàng rất ưng ý về sự sắp xếp của Kim. Dù chàng không đòi hỏi, viên giám học cũng cho chàng nghỉ hai ngày cuối tuần. Chàng sẽ chỉ phải dạy đến chiều thứ năm là hết giờ, sáng thứ sáu có thể đi xe đò về Saigon nghỉ ngơi đến trưa chủ nhật thì trở lại trường. Bây giờ hai ngày nghỉ cuối tuần rất cần thiết đối với chàng, ít ra cũng cho đến khi chính thức làm đám cưới với Liên. Chợt nhớ đến lời hứa cưới Liên, chàng bỗng thấy mình có nhiều việc phải làm. Chàng muốn đưa Liên về ở chung nơi tỉnh xa xôi này càng sớm càng tốt. Liên sẽ là vợ chàng, lo việc nội trợ. Có thể chàng sẽ khuyến khích cô đi học lại...


Với ý nghĩ sẽ có một mái ấm gia đình và một người vợ đẹp, trẻ trung, Chuyên vui


hẳn lên. Cái vui của chàng đã khiến nhiều bạn đồng nghiệp ngạc nhiên khi họ gặp chàng vào ngày khai giảng niên học mới. Họ nhìn chàng bằng những đôi mắt tò mò nhưng không tiện hỏi lý do. Trong khi đó, Chuyên định sẽ nói chuyện với Hưởng vào giờ ra chơi để xin phép nghỉ vài bữa lo chuẩn bị làm đám cưới. Khi bắt tay vào việc chàng mới thấy có quá nhiều chuyện cần làm chứ không phải chỉ đưa nhau đi ký hôn thú và tổ chức một bữa tiệc cưới là xong. Phải có thời gian để sắp xếp mọi chuyện. In thiệp cưới, gửi giấy mời, tìm nhà hàng...đều là những việc bắt buộc phải làm, thế mà chàng lại ở xa Saigon quá. Nếu muốn Liên lo bớt cho một phần công việc, chàng cũng phải gặp cô để bàn tính. Mỗi người ở một nơi, cách nhau cả một ngày đường, muốn gặp nhau cũng khó, nói chi đến chuyện thảo luận. Vì thế, chàng cần có thời gian. Nhưng mới đầu niên học đã xin nghỉ ngay có thể gây trở ngại cho ban giám đốc nhà trường trong việc điều hành. Dù sao chàng cũng phải nói chuyện với Hưởng xem anh có cách nào giúp chàng không. Chàng biết Hưởng là người tốt, sẵn sàng giúp đỡ bạn bè, nhưng gây khó cho anh cũng là điều chàng không muốn.


Khi vào lớp, buổi đầu tiên của niên học mới, thấy học trò răm rắp nghe theo lời chỉ dẫn của mình, Chuyên bỗng quên hết mọi chuyện. Lương tâm chức nghiệp của một nhà giáo làm mọi dự tính tương lai phai mờ. Chàng vui vẻ nói chuyện với từng học sinh và trả lời những thắc mắc của chúng về việc học cũng như vè cá nhân mình. Qua buổi nói chuyện này, chàng hiểu đời sống của chúng và gia đình chúng. Đa số, chúng thuộc thành phần nghèo khổ và làm ruộng trong vùng “xôi đậu” nên cuộc sống rất khó khăn, chật vật.. Cũng có một số là con các viên chức trong tòa tỉnh hoặc các công chức hạng thấp trong các ty, sở. Hầu hết đứa nào, sau giờ học, cũng phải làm việc giúp gia đình. Đứa thì làm việc đồng áng, đứa thì ra chợ giúp cha mẹ buôn bán, đứa thì phải chèo ghe kiếm thêm tiền...


Sau hai giờ thày trò tìm hiểu nhau, Chuyên bỗng thấy nhiệm vụ của mình đối với đám học sinh nơi biên khu này thật nặng nề và quan trọng. Chúng đi học được là một cố gắng lớn lao của gia đình. Ai cũng mong tương lai con cái khá hơn mình hiện tại, nên cố gắng hy sinh cho chúng. Giáo dục bao giờ cũng là con đường duy nhất để thay đổi đời sống của con người ở bất cứ thời đại nào và bất cứ hoàn cảnh nào. Thế rồi chàng rụt rè trước ý định bỏ chúng ngay những buổi học đầu tiên. Lương tâm không cho phép chàng làm như vậy. Vì phân vân không biết quyết định thế nào nên giờ ra chơi chàng cũng chưa vội gặp Hưởng.


Rồi buổi học đầu qua trong sự phân vân của Chuyên. Buổi chiều, chàng chỉ phải dạy hai giờ cuối nên có thời gian suy nghĩ về đám cưới. Chàng đã trót hứa với Liên nên không muốn làm cô lại thất vọng lần nữa. Nhưng chàng cũng không muốn bỏ đám học trò nơi biên khu này trong những ngày mới nhập học. Ngoài ra, chàng cũng ngại gây xáo trộn cho Hưởng và Kim vì phải tìm người tạm thay thế. Chàng biết rằng sắp xếp một thời khóa biểu cho toàn trường không phải dễ, nhất là chuyện người nào cũng muốn được nghỉ một hai bữa, hoặc vì phải dạy tư thêm hoặc vì lý do cá nhân nào đó. Kim đã cặm cụi cả tháng trời mới thỏa mãn được tất cả yêu cầu của mọi người.


Chuyên đến trường hơi sớm để định hỏi ý kiến Hưởng và xin anh giúp đỡ. Dù sao Hưởng cũng có nhiều kinh nghiệm hơn chàng về nghề nghiệp, lại thêm kinh nghiệm về quản trị nữa.


Chuyên vừa vào phòng giáo sư, một bác tùy phái của văn phòng nhà trường vội bước vào theo. Bác vui vẻ nói :


“Thầy có thư Saigon. Người đưa thư vừa mang tới.”


Chàng ngạc nhiên hỏi lại :


“Tôi có thư Saigon ? Tôi vừa ở trển xuống mà.”


Bác tùy phái chỉ cười rồi trao cho chàng một bao thư mỏng. Thoáng nhìn nét chữ trên phong bì, chàng biết ngay là thư của Liên, nên càng ngạc nhiên hơn. Chàng thầm tự hỏi :”Có chuyện gì mà Liên đã vội viết thư ngay ? Mình mới gặp nàng cách đây vài bữa mà.” Chàng vội vàng xé bao thư. Bên trong chỉ có một mảnh giấy nhỏ bằng bàn tay và mấy hàng chữ nắn nót của Liên. Cô cho biết cô đã đổi ý sau mấy đêm thức trắng để suy nghĩ. Cô không thể làm vợ Chuyên được. Có rất nhiều lý do, chỉ có thể giãi bày khi gặp chàng vì cô không có đủ khả năng viết một lá thư dài nói hết mọi lẽ.


Đọc xong lá thư ngắn ấy, Chuyên ngồi lặng đi một lát khá lâu. Cũng may là lúc đó, bác tùy phái đã trở về văn phòng nên chỉ có một mình chàng trong phòng giáo sư, không sợ ai ngó thấy vẻ mặt buồn thảm, đầy thất vọng của mình. Chàng nuối tiếc mối tình thì ít mà tự ái bị tổn thương thì nhiều. Trong thâm tâm, chàng vẫn nghĩ rằng chàng đã hạ mình xuống để đưa Liên ra khỏi vũng bùn nhơ, cô phải biết ơn chàng mới đúng. Nhưng thực tế đã trái ngược. Tại sao Liên lại đổi ý ? Chàng nóng lòng muốn gặp cô ngay để hỏi lý do. Nhưng hôm nay là ngày đầu tiên của niên học mới, chàng không thể bỏ học sinh mà đi được. Gạt bỏ sự xáo trộn bất ngờ mà ban giám đốc phải đối phó, chàng cũng không thể làm ngơ trước lương tâm của một nhà giáo, dù lòng chàng nóng như lửa.


Suốt mấy ngày liền, Chuyên đã tự phấn đấu để ở lại với học sinh trong mấy ngày đầu tiên của niên học mới. Có lúc nửa đêm chợt thức giấc, chàng chỉ muốn gặp Liên ngay. Nhưng chàng phải đè nén sự mong muốn đó. Vì thế, chàng ít ngủ và ăn uống cũng không ngon miệng. Trưốc mặt học sinh, chàng cũng không dám để lộ nỗi buồn của mình. Gặp các bạn đồng nghiệp trong phòng giáo sư, chàng cũng vẫn phải tươi cười vui vẻ. Lắm lúc chàng thấy lòng mình thật chua xót. Chỉ trong một thời gian ngắn, chàng mất luôn cả Quỳnh lẫn Liên. Đối với Quỳnh, chàng cho sự tan vỡ là việc tất nhiên. Dù sao nàng cũng đã có chồng, nên tình yêu của hai người hoàn toàn bế tắc. Sự chia ly nào cũng nhuốm buồn đau, thương tiếc. Nhưng với Quỳnh, nỗi buồn đau nhẹ hơn, không làm Chuyên khắc khoải. Còn với Liên, chàng thấy lòng mình nặng trĩu vừa giận hờn vừa nuối tiếc. Chàng có tâm trạng của một người ban ơn mà bị người chịu ơn phụ bạc.


Rồi tuần đầu tiên của niên học cũng qua đi, dù rất chậm chạp đối với Chuyên. Sáng sớm thứ sáu chàng đi chuyến xe đó đầu tiên về Saigon. Vừa xuống xe, chàng tìm đến nhà Liên ngay. Một người đàn ông đứng tuổi mở cửa, nhìn chàng bằng đôi mắt ngạc nhiên và nghi ngờ. Không để ông ta ngạc nhiên lâu, chàng lịch sự xin gặp Liên. Ông ta ngắm chàng một lúc lâu, từ đầu xuống chân, rồi đáp :


“Cô ấy không ở đây nữa. Đây là nhà của tôi.”


Chuyên chưa kịp hỏi thêm, ông đã nói tiếp :


“Tôi không biết địa chỉ mới của cô ấy... Khi cô ấy ra đi, cách đây hai bữa, có cho biết sẽ về quê,nhưng có về quê thiệt không thì tôi không rõ.”


Nói xong, ông ta đóng cửa lại ngay không để Chuyên kịp hỏi thêm câu nào. Chàng nghi Liên vẫn còn ở trong nhà và không muốn gặp chàng, vì mùi nước hoa đặc biệt của cô vẫn phảng phất đâu đây. Chàng nhớ có hôm chàng hỏi cô dùng loại nước hoa gì mà có mùi thơm đặc biệt, không giống mùi nước hoa “Chanel” Quỳnh vẫn dùng. Cô cho biết nước hoa của cô là “Nuit d’Orient” rẻ hơn nước hoa “Chanel”. Chàng làm sao quên được mùi thơm đặc biệt ấy. Chàng đứng tần ngần trước cửa nhà rất lâu mà không sao nghĩ ra cách gặp được Liên. Ngót nửa giờ sau, chàng lại gọi cửa lần nữa. Người đàn ông đứng tuổi lại xuất hiện với vẻ mặt hầm hầm nói ngay :


“Anh còn phá tôi nữa, tôi kêu cảnh sát...Cút đi !”


Chuyên chưa kịp có phản ứng thì cửa đã đóng mạnh và có tiếng cài chốt bên trong. Chàng đành lủi thủi bỏ đi. Một mối căm giận bốc cháy trong lòng chàng. Chàng không ngờ Liên lại đối sử với chàng tệ như thế. Rõ ràng có sự sắp xếp trước để đón tiếp chàng. Phải chăng đó là một cách đoạn tuyệt của Liên ? Cô đối với chàng tàn nhẫn đến thế sao ? Mới cách đây chưa đầy nửa tháng, hai người còn khắng khít, hứa hẹn sống trọn đời bên nhau. Sự ruồng rẫy này làm chàng chết điếng trong lòng.. Chàng đã bỏ đi một quãng xa, còn tần ngần đứng lại, ngó căn nhà mà chàng và Liên đã từng sống say đắm bên nhau một thời gian ngắn ngủi. Biết không còn cách nào để có thể gặp Liên, chàng đành gọi taxi để ra về. Khi xe gần tới nhà, chàng chợt nhớ tới Hoằng. Chàng tin rằng bạn có thể hiểu hết mọi chuyện liên quan đến Liên. Lúc này đã vào niên học, Hoằng chắc chắn có mặt ở trường. Chàng cần gặp anh ngay vì thời gian nghỉ cuối tuần của chàng có hạn. Nhưng khi nhìn ra ngoài, chàng thấy bóng chiều đã đổ nghiêng trên mặt đường. Vào giờ này, vì tình hình an ninh, không còn xe đò nào về lục tỉnh nữa. Chàng đành về nhà nghỉ ngơi chờ đến sáng hôm sau. Nhưng suốt đêm chàng chỉ chợp mắt được có hơn một tiếng. Nỗi đau tự ái bị tổn thương làm chàng vật vã trằn trọc. Khi trời mới mờ mờ sáng, đèn đường chưa tắt, chàng đã chạy vội ra bến xe đò. Rất may là chàng bắt kịp chuyến xe thứ nhất.


Ngót ba tiếng đồng sau Chuyên đã tìm ra Hoằng một cách dễ dàng. Vừa trông thấy bạn, Hoằng hơi giật mình, tỏ vẻ ngạc nhiên, thốt kêu :


“Mày bệnh hả ? Sao trông phờ phạc quá vậy ? À, mà về đây làm cái thống chế gì ? Hay nhớ lão Trương ?”


Không để ý tới lời nói đùa của bạn, Chuyên đáp ngay :


“Tao muốn nhờ mày tìm giúp con Liên.”


Hoằng trố mắt nhìn chàng :


“Tìm em Liên ? Thì nó vẫn ở nhà cũ, trên Saigon, chứ đâu có ở dưới này.”


Để giải thích lý do, Chuyên móc túi đưa cho bạn bức thư của Liên. Hoằng chỉ liếc mắt qua, rồi khẽ thở dài, nói :


“Tao không ngờ nó làm thiệt. Thôi, tao đưa mày về nhà, rồi sẽ nói chuyện thêm. Tao cũng vừa hết giờ,”


Khi ngồi trên xe lôi, cả hai cùng giữ im lặng. Nhưng lúc vừa bước chân vào nhà Hoằng, Chuyên hỏi ngay :


“Mày biết trước chuyện này ?”


Hoằng trả lời một cách chậm chạp như muốn chọn lựa câu chuyện hay lời nói :


“Biết trước thì cũng không đúng. . . Hôm tao sửa soạn về trường, nó tìm gặp tao, tâm sự với tao rằng thì là nếu lấy mày, cuộc đời nó sẽ có nhiều thay dổi quan trọng mà nó không muốn. Nó đã quen lối sống bừa bãi, chơi bời, cờ bạc, ăn tục nói phét...Lấy mày thì phải vào khuôn vào phép, phải sống cho ra một bà nội trợ, vợ một ông giáo tỉnh nhỏ. Không biết nó có làm tròn bổn phận không ? Tao bảo nó là cái gì rồi cũng quen hết, dần dần có khi nó lại thích cuộc sống an bình đó. Ngẫm nghĩ một lát, nó lại nói là mẹ và các em nó trông hết vào nó, rồi lấy tiền đâu mà gửi về giúp đỡ hàng tháng như bây giờ nó đang làm ? Điều này thì tao cũng ngắc luôn, không biết nói sao....Nhưng tao chỉ tưởng nó nói thế thôi chứ không ngờ nó làm thật....Sao mày không tới hỏi thẳng nó mà lại mò xuống đây ?”


Chuyên kể lại chuyện Liên tránh mặt và cho một người đàn ông ra đuổi chàng. Nghe xong, Hoằng giữ im lặng khá lâu, rồi chép miệng :


“Tao không ngờ nó đối sử tệ với mày như vậy. Đáng lẽ nó phải gặp mày để nói thẳng với mày quyết định và lý do của nó. Chả gì hai đứa mày cũng đã hứa hẹn thành vợ thành chồng...”


Ngừng một lát, anh nói tiếp :


“Nhưng nghĩ cho cùng, nó không dám gặp mày cũng phải. Nó rất yêu mày, yêu thành thật, vì mày là người yêu đầu tiên trong đời nó. Nhìn thấy mặt mày, nhất là cái bản mặt phờ phạc thất tình lúc này thì làm sao nó có thể cầm lòng được, nói chi đến chuyện bỏ mày....Thôi thì mày cũng nên thông cảm cho nó...À, nó còn nói với tao rằng mày vẫn còn yêu em Quỳnh lắm. Có lần mày với nó đang đắm chìm trong cơn hoan lạc, mày thốt gọi tên Quỳnh thay vì tên nó. Mày có nhớ chuyện đó không ?”


Chuyên lắc đầu :


“Quả thất tao không biết chuyện đó...Hay nó phịa ra để làm một cái cớ bỏ tao cho dễ. ?”


Hoằng cười hì hì :


“Chuyện đó chỉ có mày với nó biết thôi, vì ngày xưa bà Hồ Xuân Hương đã nói : ‘Cấm ngoại thủy không ai được biết ‘ mà. Nhưng có nhiều người trong cơn khoái cảm tột cùng đã thốt ra những câu nói mà chính mình cũng không biết. Nó xuất phát từ sâu trong tiềm thức của mình. Có người văng tục bừa bãi, mà trong lúc thường thì rất đạo mạo. Tao đoán mày cũng ở trong trường hợp đó.”


Chuyên lại lắc đầu :


“Tao vẫn không tin...”


“Mày tin hay không là quyền của mày, nhưng đó cũng là một trong nhiều lý do để nó bỏ mày. Kể ra thì nó cũng hơi khắt khe, vì thiếu gì thằng yêu một người mà phải lấy người khác. Đàn bà cũng vậy chứ riêng gì bọn đàn ông đàn ang chúng mình.”


“Mày vừa nói đó là một trong nhiều lý do, vậy những lý do khác là những lý do nào ?”


Ngập ngừng một chút, Hoằng đáp :


“Nó nói...nó không xứng đáng với mày...Nó khác ngày xưa còn đi học rồi....”


“Khác ở chỗ nào ?”


Hoằng lại cười :


“Mày lắm lúc vẫn còn...ngố như những thằng học trò tiểu học...Ngày xưa nó là một nữ sinh trong trắng, bây giờ nó đã...qua tay nhiều thằng đàn ông...”


“Chuyện này nó đã nói với tao nhưng tao gạt đi. Tao nói tao yêu nó thành thực dù nó thay đổi đến thế nào. Dưới mắt tao, nó lúc nào cũng là một cô nữ sinh ngoan ngoãn, xinh đẹp.”


“Ừ, lúc mê, lúc yêu thì nói thế, rồi khi tình đã lạt hoặc vợ chồng đụng chạm, mày sẽ nghĩ khác. Vợ chồng thế nào chả có lúc bất hòa...”


Chuyên bỗng gạt đi, hỏi :


“Mày có cách nào cho tao gặp nó trong ngày hôm nay không ? Mai tao phải về trường sớm.”


Hoằng lắc đầu :


“Không. Chiều nay tao có giờ dạy. Với lại nếu có về Saigon, cũng phải tìm hộc cơm may ra mới thấy nó vì nó trốn mày, không muốn gặp ai quen với mày.”


Giữ im lặng một lát khá lâu, Chuyên thở dài :


“Đành vậy ! Coi như tao mất nó rồi. Thôi, tao ra bến xe đò để về Saigon đây. Cảm ơn mày đã cho biết nhiều chuyện về nó.”


Hoằng níu lại :


“Đã xuống đây thì đi ăn với tao đã.”


Chuyên chợt nhớ đã mấy hôm nay chàng không ăn uống gì, nhưng vẫn lắc đầu từ chối :


“Tao không đói...Tao chả còn lòng dạ nào mà ăn với uống nữa...Hẹn mày dịp khác.”


Khi chàng đã lên xe lôi, Hoằng còn nói với theo :


“Cứ bình tĩnh, đừng có nôn nóng quá rồi sinh bệnh thì em Quỳnh lại lo...”


Buổi tối, khi về tới Saigon, Chuyên lại tìm đến nhà Liên lần nữa với hy vọng tình cờ được gặp cô. Nhưng chàng uổng công chờ đợi cả tiếng đồng hồ...
































16









C



huyên trở về trường với một nỗi buồn mênh mang. Rút cục chàng mất luôn cả Quỳnh lẫn Liên. Những ngày sôi nổi trong dịp cuối hè vừa qua đối với chàng bây giờ đã thành một giấc mộng, vừa êm ái vừa đau buồn, chua xót.. Chàng bỗng có cảm giác mình trở thành trắng tay ! Chàng đành cố gắng trở lại với cuộc sống bình thường hàng ngày. Để tìm quên, chàng vùi đầu vào sách vở, vào việc chấm bài học trò. Bọn học sinh không hiểu tại sao chúng phải làm nhiều bài tập hơn những bạn học môn khác.


Thời gian và công việc hàng ngày cũng làm Chuyên khuây khỏa phần nào. Nhưng khi chàng bắt đầu thấy lòng an vui trở lại, bắt đầu tìm thấy thú vui trong việc dạy học, hăm hở soạn bài thi đệ nhất tam cá nguyệt cho học sinh, chàng nhận được thư của Quỳnh. Nàng vẫn gửi qua văn phòng nhà trường Vừa nhìn thấy nét chữ của nàng ngoài phong bì, chàng bỗng thấy tim đập nhanh hẳn lên. Chàng thắc mắc không hiểu sao nàng còn liên lạc với chàng, tưởng mọi chuyện đã chấm dứt từ sau ngày nàng chúc mừng chàng với Liên ? Chàng vội vào phòng giáo sư để đọc thư. Cũng như lần trước, Quỳnh chỉ viết có vài hàng ngắn, gọn, nhưng đầy tình cảm, khiến chàng vui hẳn lên. Đầu thư, nàng ngỏ lời chia buồn về sự tan vỡ giữa chàng và Liên. Cuối thư nàng bóng gió cho biết trong bất cứ hoàn cảnh nào nàng vẫn luôn luôn ở bên cạnh chàng.


Thư của Quỳnh là một niềm an ủi lớn đối Chuyên. Chàng không còn cảm thấy cô đơn nữa, dù chàng và nàng ở hai nơi cách nhau rất xa. Nhờ thế, chàng yêu đời trở lại, vui vẻ với bạn đồng nghiệp và dễ dãi với học sinh..Niên học từ từ trôi đi một cách êm ả và bóng dáng những ngày hè đã thấp thoáng trên mấy cây soan tây ở sân trường. Nghỉ hè là những ngày chàng có thể gặp Quỳnh.


Trong niên học có vài biến cố nho nhỏ đã xảy ra ở ngôi trường nơi biên khu này và đã khiến Chuyên suy nghĩ rất nhiều. Biến cố đầu tiên là Hưởng, hiệu trưởng, bị điều tra về việc cấp phát chứng chỉ học trình giả. Thường thường có hai hạng người cần đến loại chứng chỉ giả này. Hạng thứ nhất là những người nhập ngũ, muốn được đi học các lớp hạ sĩ quan. Họ cần cả chứng chỉ học bạ nên giá cả hơi cao. Hạng thứ hai là những học sinh muốn thi nhẩy. Họ chỉ cần bỏ ra năm, ba ngàn là có chứng chỉ lớp đệ tam.


Sau khi ban thanh tra cua nha Trung học xác nhận Hưởng có lỗi, anh bị khiển trách, rồi bị thuyên chuyển đến một trường xa xôi khác và trở lại là một giáo sư bình thường. Kim được đề bạt lên xử lý thường vụ. Hưởng cho gia đình đi trước, anh ở lại chờ đợi bàn giao. Vì nhớ ơn anh đã từng can thiệp để trưởng ty công an ngưng làm phiền, Chuyên mời anh và Kim cùng một số bạn bè thân đi ăn tiệm để tiễn chân người sắp ra đi. Suốt bữa ăn, người nào cũng cố làm ra vui vẻ, cố không đả động gì tới chuyện Hưởng bị khiển trách và thuyên chuyển. Hưởng cũng cố gượng vui, gượng cười nói, nhưng vẻ mặt lúc nào cũng buồn buồn. Đến cuối bữa ăn, mọi người sửa soạn ra về, Hưởng bỗng đứng lên cảm ơn Chuyên rồi nói :


“Trước mắt thiên hạ, ngày nay tôi là một kẻ đáng khinh. Nhưng tôi xin các bạn hãy thông cảm cho hoàn cảnh của tôi...Một vợ với sáu con phải nuôi trong hoàn cảnh kinh tế này mà số lương không đủ tiêu quá mười ngày, tôi không còn con đường nào khác để chọn nữa, nếu tôi không có ý định bỏ đói vợ con tôi. Vợ tôi và tôi có thể ngày chỉ ăn một bữa, nhưng mấy đứa nhỏ làm sao chịu nổi....”


Giọng anh mỗi lúc một nghẹn ngào khiến Kim vụt đứng lên gạt ngang :


“Cậu không việc gì phải thanh minh. Ai cũng hiểu nỗi khổ tâm của cậu. Thời buổi chó đẻ này thằng nào sạch là dại. Moa biết chắc có nhiều thằng hiệu trưởng cũng xoay sở đủ mọi cách, kể cả việc bán chứng chỉ giả, để sống sót. Chúng chưa bị lộ vì chúng khéo chùi mõm hoặc khéo đút lót. Điều quan trọng hơn hết, chúng là người Nam, còn cậu là người Bắc kỳ di cư. Hiện nay, cả nước biết rằng ở cái nha nọ thuộc bộ mình có những thằng móc nối với bọn thư ký của mấy trường tư thiếu đứng đắn làm ăn rất phát đạt, mỗi năm có thể kiếm tới vài triệu tiền bán chứng chỉ giả. Cậu không phải là kẻ cô đơn ở cái cõi đời này đâu. Cậu có rất nhiều đồng chí đó. Nhưng cậu không có vây cánh và thiếu may mắn. Một mai, nếu tình hình này còn kéo dài, moa hay Chuyên hay bất cứ anh chị nhà giáo nào cũng có thể phải làm liều để sống còn.”


Hưởng thở dài, lắc đầu :


“Tôi không mong những điều tệ hại đó xảy ra cho các bạn. Một mình tôi cũng đã đủ làm cho giới nhà giáo chúng ta mang tiếng xấu rồi.”


Kim khoát tay, nói giọng ấm ức :


“Chả có gì là xấu hết. Từ lâu người ta đã dồn bọn mình đến chỗ khốn khổ rồi. Một hồi, người ta dựa vào khí thế của một cuộc đảo chính mà người ta cố tình gọi sai lạc là cách mạng, xúi học sinh tố cáo hết ông thầy này là mật vụ, đến cô giáo kia là phản động, làm nhục giới nhà giáo. Rồi người ta kéo bè kết đảng để làm hại những người không theo phe họ. Nhà giáo chịu quá nhiều nhục nhã rồi ! Còn đâu uy tín để mà dạy dỗ nữa. Trước mắt bọn moa, cậu chỉ là nạn nhân của thời cuộc.”


Chuyên nói theo :


“Bọn tôi chỉ coi là anh vừa gặp tai nạn nghề nghiệp, chẳng đáng trách mà cũng chẳng đáng thương. Anh đã làm một việc rất phải mà nếu ở hoàn cảnh của anh, tôi cũng không thể làm khác được. Xin anh cứ yên tâm rằng cảm tình của bọn tôi dành cho anh trước sau vẫn như một. Tôi đoan chắc với anh một điều là không ai dám khinh anh đâu.”


Hưởng có giọng cảm động :


“Tôi thành thật cảm ơn các anh. Nhưng dù các anh không khinh tôi, tôi vẫn tự khinh tôi. Lương tâm của một nhà giáo...”


Chuyên liền ngắt :


“Lương tâm nào cũng không thể sánh với miếng cơm hàng ngày của bọn trẻ con. Hãy phát cho người ta một số lương đủ sống đi, rồi hãy đòi hỏi người ta phải trong sạch. Lý tưởng nào cũng không bằng lý tưởng dạ dày. Nhà giáo cũng là con người chứ có phải thần thánh gì đâu.”


Hồ cay đắng nói chen vào :


“Những thằng ngồi trên cao cũng không thiếu gì đứa đớp nhanh như chó đớp phân, tại sao không lôi cổ chúng nó ra mà trị tội ? Chỉ dám ăn hiếp những người yếu ớt, không vây cánh. Đời đã chó má thế này, tội gì mình quân tử ! ‘Đói ăn vụng, túng làm liều’, các cụ ta ngày xưa đã dạy như vậy, mình nên vâng lời. Cái tinh thần ‘không muốn cùng đục với người khac’ của anh già điên Khuất Nguyên không còn hợp thời nữa. Phải sống cái đã, rồi hãy nói tới cao thượng.”


Trọng gật gù tán thành :


“Đúng thế ! Mình phải cố duy trì cái thân xác mình tồn tại đã, rồi hãy nói tới những chuyện cao siêu. Vật chất đã bị hủy diệt thì tinh thần còn giá trị gì nữa. Không có mình tư tưởng thì làm gì có điều này, điều kia. Bằng cớ là trước khi có loài người, hay nói một cách chính xác hơn, trước khi loài người biết suy nghĩ, nghĩa là biết sử dụng khối óc của mình, trái đất này chỉ là rừng rậm hoang vu.”


Hồ cười, nói với bạn :


“Mày lại giở triết lý thối của mày ra đấy, phải không ?”


Trọng trợn mắt cãi:


“Thối đâu mà thối. Tao nói không phải sao ? Khi con người đã bị hủy diệt thì tất cả đều bỏ đi hết. Cao thượng hay thấp hèn thì cũng như nhau...Nghĩa là...”


Hồ chặn lngang :


“Triết lý nào cũng không bằng triết lý bao tử. Phải đớp cho no, rồi hãy...”


Trọng reo to :


“Thì tao cũng định nói thế.”


Kim lên tiếng dàn hòa :


“Hai cậu đều có chung một tư tưởng, nhưng mỗi người diễn tả một cách.”


Rồi anh quay về phía Hưởng :


“Cậu cứ yên chí rằng trong bất cứ trường hợp nào, bọn moa cũng quý mến cậu như thường.. Cảm tình bọn moa dành cho cậu luôn luôn đầy ắp. Bao giờ cậu cần tới bọn moa, chỉ ới một tiếng là bọn moa đến ngay.”


Hưởng thỏ dài :


“Tôi còn đang lo phải ra tòa nữa, nếu bộ giáo dục đưa đơn truy tố.”


Kim khoát tay, hăng hái :


“Cái đó cậu khỏi lo. Moa nghĩ rằng chúng nó chơi cậu đến thế này đủ rồi. Nếu cậu phải ra tòa, câu chuyện sẽ tùm lum ra ngay, không còn trong phạm vi bộ giáo dục nữa. Chính bọn tôi sẽ phanh phui nhiều chuyện kỳ thị, bọn ăn trên ngồi chốc ở bộ sẽ không yên thân đâu. “


Hưởng tỏ ra yên tâm phần nào, vừa cười vừa nói đùa :


“Nếu tình hình kinh tế này kéo dài, tôi e sẽ có nhiều anh phải cho vợ làm điếm để nuôi con. Không phải ai và không phải ở bất cứ chỗ nào cũng có thể dạy tư được.”


Chuyên nghe chua xót ở trong lòng. Chàng thầm công nhận giới giáo sư của nhà nước hồi này thật lao đao, chật vật, nhất là những người có gia đình đông, ở những nơi xa xôi không có trường tư và không biết xoay sở ra sao. Tuy nhiên, tình cảnh cũng chưa đến nỗi bi quan như Hưởng nói.


Sau bữa ăn đó, Chuyên thấy lòng mình lúc nào cũng buồn rười rượi. Rồi khi Hưởng lên xe rời tỉnh lỵ, chàng không cầm được nước mắt. Hưởng có dáng vẻ của một kẻ bại trận, một thứ bại trận thật thê thảm vì kẻ chiến đấu đã bị tước hết mọi khí giới rồi bị đẩy ra trước một địch thủ lợi hại. Phải chăng đó là hình ảnh của nhà giáo trước thời cuộc ?


Hưởng nở một nụ cười nhợt nhạt, nói với những người ra tiễn :


“Cảm ơn các bạn...Cảm ơn các bạn...”


Anh nghẹn ngào không sao nói tiếp được trong khi xe bắt đầu chuyển bánh.


Không phải chỉ một mình Chuyên buồn thương cho số phận của Hưởng mà tất cả giáo sư trong trường đều có cảm nghĩ như chàng. Không một ai chê trách Hưởng vì biết anh là một người ngay thẳng, là một vị hiệu trưởng có khả năng. Hoàn cảnh đã xô đẩy anh đến chỗ liều lĩnh, hư hỏng. Giá người ta trả cho anh một số lương đủ để nuôi nổi một vợ và sáu con ở cái nơi khỉ ho cò gáy này, chắc chắn anh sẽ là một vị hiệu trưởng đàng hoàng nhất nước. Chuyên tự hỏi không biết bao nhiêu người đang bị dồn tới chỗ bế tắc như Hưởng ? Bất gíác chàng khẽ nói :”Chó đẻ !” Chàng không biết mình mắng ai, chửi ai, nhưng chàng thấy cần phải mắng chửi.


Chuyện của Hưởng đã làm Chuyên buồn chán mãi, ảnh hưởng đến việc dạy học vốn đã mất nhiều hứng thú từ lâu. Chàng chỉ cố làm tròn bổn phận của mình đối với học trò, nhất là đối với những lớp phải đi thi. Chàng cho như vậy là mình đã có nhiều lương tâm chức nghiệp rồi.


Nhưng, một chuyện khác xảy ra làm chàng phẫn nộ mà hoàn toàn mất tin tưởng với người lãnh đạo bộ giáo dục. Trong một buổi họp do tòa tỉnh trưởng tổ chức để giải thích cho tất cả các công chức của tỉnh rõ về một đạo luật chính phủ mới ban hành, Trọng đã hỏi nhiều câu rất tầm thường nhưng lại rất khó trả lời đối với thuyết trình viên, phó tỉnh trưởng hành chính. Viên chức này tưởng anh cố tình nói móc để hạ nhục ông ta trước cử tọa mấy trăm người. Ngay sau buổi họp, ông ta đã gọi anh tới văn phòng để khiển trách. Anh không chịu thua, cãi lại. Thế là chiến tranh bùng nổ giữa hai người.


Trọng quyết giữ tư cách của một nhà giáo, không chịu khuất phục. Viên phó tỉnh trưởng, với tinh thần của một công chức già, quen thói quan liêu thời thực dân cũ, nhất định trả thù. Ông ta liền vu cho Trọng là cộng sản nằm vùng, là một cán bộ trí vận. Nhưng viên trưởng ty công an là người hiểu biết, lại có nhiều cảm tình với giới nhà giáo, chỉ mời Trọng lên ty, hỏi qua loa, rồi cho anh tự do ra về. Thấy không làm gì được Trọng, viên phó tỉnh trưởng gửi công văn tới bộ giáo dục, đòi phải thuyên chuyển Trọng đi nơi khác lập tức. Các nhà lãnh đạo bộ giáo dục vốn là những người hèn nhát, hốt hoảng vội cử thanh tra về điều tra. Nhưng sau một cuộc thấm vấn vội vã và rộng rãi, mấy người đại diện bộ giáo dục đều công nhận Trọng không có lỗi. Tuy nhiên, họ vẫn đề nghị cần thuyên chuyển anh đi nơi khác để làm vui lòng viên phó tỉnh trưởng và để giữ hòa khí giữa hành chính và giáo dục. Chuyên và nhiếu đồng nghiệp không chấp nhận lối giải quyết đó. Nếu Trọng vô tội thì viên phó tỉnh trưởng là kẻ có tội, tội vu khống, tội chụp mũ kẻ khác. Ông ta mới là người bị trừng phạt. Tại sao bộ giáo dục lại không dám bênh vực nhân viên dưới quyền mình mà phải chiều lòng viên phó tỉnh trưởng làm trái luật ? Dù Trọng được đổi về một nhiệm sở gần Saigon, mọi người vẫn thấy bộ giáo dục hèn nhát. Thuyên chuyển nhân viên của mình đi chỗ khác là công nhận kẻ làm bậy thắng thế.


Chuyện này làm nhiều người thêm thất vọng và chán nản. Từ lâu Chuyên đã nghe nói tới lối giải quyết làm vừa lòng hành chính của bộ giáo dục, không ngờ nay lại xảy ra ngay trong trường này. Vì thế Chuyên không lạ khi thấy các đồng nghiệp bàn tán xôn xao về chuyện nhượng bộ này.


“Chúng nó là thợ coi mông đít, thì cứ việc coi mông đít thiên hạ, nhảy chồm chồm vào ngành giáo dục làm chi. Vừa coi mông đít vừa làm giáo dục, nên ngành giáo dục nặng mùi cũng phải, mùi của mông đít. Xin các quan hãy tha cho cái mũi của nhà giáo chúng tôi. Đã đói khát mà còn phải chịu đựng cái mùi tiết ra từ...đầu óc các ngài thì thật đáng thương cho giới nhà giáo quá.”


Vì chuyện nhượng bộ này, Kim cương quyết không chịu nhận chức hiệu trưởng thực thụ. Anh gửi công văn về bộ xin cử người khác về thay Hưởng và xin vẫn được làm giám học. Không những thế, anh sẵn sàng nhường chức giám học cho người nào mà vị hiệu trưởng mới có thể sắp xếp. Nhưng vì nha trung học không tìm được ai chịu làm hiệu trưởng ở một nơi xa xôi hẻo lánh này, Kim vẫn phải làm xử lý thường vụ.


Đến gần cuối niên học, một biến cố khác xảy ra khiến Kim cương quyết xin trở lại làm giáo sư, bỏ luôn cả chức giám học. Chuyện xảy ra như sau.


Một hôm, một thương gia tên tuổi trong tỉnh xin gặp Kim gấp. Ông ta cho biết con gái ông, đang học lớp đệ nhị, đã bị một viên giám thị trẻ của nhà trường dụ dỗ đến có thai. Ông ta yêu cầu Kim dàn xếp để viên giám thị cưới ngay con gái ông và ông sẵn sàng chịu mọi phí tổn. Nghe xong, Kim không khỏi giật mình. Anh liền cho gọi viên giám thị sở khanh vào hỏi cho ra lẽ. Thật ra, từ lâu, anh vẫn biết Thiệt, tên viên giám thị, là một người hiền lành, có nếp sống khắc khổ như một nhà tu. Sau những giờ làm việc ở trường, Thiệt chỉ lủi thủi một mình trong một căn nhà gần ngoại ô. Thế mà nay Thiệt bị gán cho tội quyến rũ nữ sinh đến có chửa thì cũng là một đều kỳ quặc, khó hiểu. Hay Thiệt là con người đạo đức giả ? Trên cõi đời này không thiếu chuyện bất ngờ, khó ai biết trước được.


Thiệt vừa mở cửa buớc vào văn phòng hiệu trưởng đã trông thấy ngay ông nhà buôn. Anh hơi cau mày, nhưng bình tĩnh lại ngay, gật đầu chào Kim , hỏi :


“Ông hiệu trưởng cho kêu tôi có chuyện chi ?”


Kim nhìn về phía ông nhà buôn, hỏi Thiệt :


“Ông có biết ai đây không ?”


Thiệt thản nhiên đáp :


“Dạ, ông chủ tiệm buôn Nguyên Phát, cha của nữ sinh Ngọc Phụng..”


Kim cười nhạt :


“À thì ra ông Thiệt biết rõ quá nhỉ ?”


Thiệt cắn môi dưới, mặt hơi đỏ, hướng về phía ông nhà buôn, cáu kỉnh hỏi :


“Sao ông cứ làm phiền tôi hoài vậy ?”


Ông Nguyên Phát sừng sộ ngay :


“Anh đừng có hỗn. Anh mà không biết điều, tôi cho anh tù rục xương.”


Thiệt cũng không chịu thua, cãi lại :


“Không việc gì tôi phải biết điều hết. Ông đừng có vu oan giá họa.”


Kim can thiệp :


“Xin hai vị cứ từ tốn mà nói chuyện với nhau. Ông Thiệt, tôi xin hỏi thật và cũng xin ông trả lời thật cho. Ông với trò Phụng có liên lạc gì... ngoài phạm vi học đường không ? ”


Thiệt đáp ngay với giọng chắc nịch :


“Dạ, tuyệt nhiên không !”


Kim chỉ ông Nguyên Phát :


“Nhưng ông chủ đây lại tố cáo ông đã làm cho trò Phụng...mang bầu...”


Thiệt lớn tiếng ngay :


“Vu khống ! Tôi không phải là hạng người khốn nạn như vậy.”


Ông nhà buôn vụt đúng lên, quát to :


“Anh đừng có chối ! Chứng cớ đành rành ra đó, còn chối gì nữa.”


Kim chợt thấy hơi lo, vội hỏi :


“Ông có chứng cớ ?”


Ông nhà buôn gật đầu :


“Dạ, có. Tôi còn giữ mấy bức thư anh này gửi cho con gái tôi..”


Kim hướng về phía Thiệt chờ đợi.


“Xin ông hiệu trưởng đừng có tin,” Thiệt lắc đầu nói. “Tôi không hề viết thư cho trò Phụng, mà cũng chả viết thư cho ai hết. Tôi không hề để ý đến trò Phụng hay đến bất cứ một nũ sinh nào.”


Kim gật đầu :


“Tôi tin lời ông vì tôi biết ông rất đàng hoàng.. Nhưng tôi cũng thắc mắc về lời tố cáo của ông chủ đấy.”


Thiệt mạnh dạn nói với ông Nguyên Phát :


“Nếu quả thiệt ông có giữ mấy bức thơ tôi gởi cho trò Phụng, xin ông cứ trưng ra.”


Kim nói với ông nhà buôn :


“Đúng, xin ông cho coi những lá thư đó.”


Ông Nguyên Phát lúng túng :


“Tôi...tôi...để ở nhà...quên không mang theo...Nhưng chính con Phụng cũng thú nhận như vậy...Nó biểu nó và anh Thiệt này thương nhau đã lâu.”


Kim nghiêm nghị :


“Tốt hơn hết là ông cho tôi coi mấy bức thư mà ông nói là của ông Thiệt viết cho con gái ông. Có như vậy mới dễ nói chuyện và dễ giải quyết.”


Ông Nguyên Phát vung tay nói lớn :


“Tôi không đòi hỏi gì hết. Tôi chỉ muốn anh này cưới gấp con Phụng để thiên hạ khỏi cười chê gia đình tôi. Dù sao tôi cũng là người có tiếng tăm ở tỉnh này. Tôi hứa là sẽ không làm lớn chuyện.”


Thiệt cười nhạt :


“Nhưng chính tôi lại muốn làm lớn chuyện này ra. Tôi đã bị vu oan, không thể im lặng mãi được.”


Ông Nguyên Phát ngạc nhiên :


“Anh định làm lớn chuyện ? Nếu anh làm lớn chuyện thì anh mang tiếng xấu trước tiên. Hừ, quyến rũ con gái người ta mà...”


Thiệt bỗng la lớn :


“Tôi cấm ông từ nay vu oan cho tôi. Nếu không, ông sẽ hối hận...”


Ông Nguyên Phát chống nạnh, vênh mặt, hỏi :


“Thì anh làm gì tôi ?”


Thiệt điểm mặt ông ta :


“Tôi yêu cầu ông từ nay không được kêu tôi bằng anh. Nếu không, tôi cũng sẽ kêu ông bằng anh.”


Kim vội dàn hòa :


“Thôi, xin hai người đừng cãi lộn nữa.”


Ông Nguyên Phát hậm hực :


“Nhưng nhân viên của ông hiệu trưởng đã hỗn với tôi.”


Kim gạt đi :


“Tôi đề nghị trong ngày hôm nay ông cho tôi coi mấy bức thư mà ông tố cáo là thư của ông Thiệt gửi cho trò Phụng. Nếu đúng tuồng chữ của ông Thiệt thì ông Thiệt hết chối cãi. Lúc đó, tôi sẽ đứng giữa dàn xếp để ông Thiệt cưới trò Phụng. Nếu ông Thiệt vẫn khăng khăng từ chối, tôi sẽ trình vụ này lên Nha, lên Bộ. Đồng thời, nhà trường sẽ dành cho ông cái quyền thưa kiện ông Thiệt. Trái lại, nếu ông không trưng được bằng cớ xác thực, tôi sẽ coi như ông vu oan để làm nhục nhân viên của nhà trường. Lúc đó không phải chỉ mình ông Thiệt kiện ông mà chính nhà trường cũng sẽ đưa ông ra tòa về tội vu khống,làm hại danh dự nhà trường.”


Thấy Kim nói như vậy, ông Nguyên Phát cho rằng Kim đã bênh Thiệt, nổi giận, la to :


“À, thì ra các ông về phe với nhau, phải không ? Được rồi, tôi sẽ có cách.”


Rồi ông vùng vằng đi ra cửa. Đã để tay lên quả nắm, ông còn quay lại nói thêm :


“Các ông nên nhớ rằng thời buổi này không có gì bằng tiền hết....Các ông sẽ hối hận...”


Kim vẫn ôn tồn :


“Xin ông đừng hiểu lầm. Tôi không bênh nhân viên của tôi, nhưng tôi chỉ đề nghị một giải pháp hợp lý. Ông không thể bắt tôi tin ông một cách mù quáng. Ông muốn tố cáo ai cũng được, miễn có đủ bằng cớ.”


Không nói không rằng, ông Nguyên Phát đóng mạnh cửa đánh “rầm” một cái, hầm hầm bỏ đi. Kim cười nhạt, nói :


“Người gì mà chẳng biết điều gì hết !”


Rồi anh quay lại hỏi Thiệt :


“Sự thể ra sao, ông cứ nói cho tôi rõ. Ông và trò Phụng có liên lạc gì không ?”


Thiệt quả quyết :


“Tuyệt đối không có gì hết. Với bất cứ nữ sinh nào tôi đều không có liên lạc thân mật.”


Kim vui vẻ :


“Thế thì được...À, còn mấy bức thư mà lão ta vừa nói thì sao ?”


“Tôi xin bảo đảm với ông hiệu trưởng là ông ta bịa đặt trắng trợn. Tôi việc gì phải viết thư cho trò Phụng trong khi hàng ngày tôi vẫn gặp nó. Mà tôi cũng không phải hạng trai lơ, đàng điếm.”


“Ông có nghĩ rằng lão Nguyên Phát có thể làm hại ông không ?”


“Chắc chắn không. Người ngay không sợ chết đứng mà, ông hiệu trưởng.”


Kim nhẹ gật đầu, nhưng ngập ngừng nói :


“Riêng tôi, tôi vẫn lo sợ...Tiền bạc trong thời buổi nhiễu nhương này vẫn là một lợi khí đáng ngại. ..Theo tôi, mình cũng nên đề phòng trước.”


Thiệt khoát tay, nói cứng :


“Xin ông hiệu trưởng cứ an tâm. Mình ngay thẳng thì chẳng sợ gì ai hết.”


Kim lắc đầu, có giọng e ngại :


“Thời buổi này kỳ cục lắm. Chỉ chết những người ngay thẳng vì không đề phòng trước. Nhưng đứa gian thường có nhiều ngõ ngách để trốn tránh. Gian mà lại có nhiều tiền nữa càng nguy hiểm hơn. Theo tôi, ông không thể lơ là được..”


“Cảm ơn ông hiệu trưởng đã khuyên nhủ...”


Nhưng ngay sau đó, Thiệt bỗng đỏ mặt, ấp úng :


“Ông...ông hiệu trưởng... cứ an tâm đi...Cùng lắm là tôi chơi liều ...”


Kim tò mò :


“Chơi liều ? Nghĩa là ông sẽ lấy trò Phụng ?”


Thiệt lắc đầu :


“Tới đó, ông hiệu trưởng sẽ biết.”


Kim lấy làm lạ, nhưng không tiện hỏi thêm, đành im lặng.


Vào buổi sáng hôm sau, câu chuyện nổ tung như một trái bom. Cả tỉnh, nhất là các học sinh, xôn xao bàn tán chuyện trò Phụng mang bầu với ông giám thị Thiệt. Viên phó tỉnh trưởng hành chính vội cho mời Kim tới văn phòng. Dù đã được nghe anh trình bày mọi chi tiết của câu chuyện, ông ta vẫn bắt anh phải xin đổi Thiệt đi nơi khác, nếu không muốn Thiệt bị đưa ra tòa về tội quyến rũ gái vị thành niên. Kim xin phép về hỏi ý kiến Thiệt, rồi sẽ trả lời.


Thiệt bình tĩnh trả lời :


“Trừ phi ông hiệu trưởng ghét tôi, muốn đuổi tôi đi thì tôi sẵn sàng đi. Tôi đang mong được ra tòa cho rõ trắng đen. “


Thấy Thiệt có vẻ tự tin, Kim vui vẻ nói :


“Tôi không bao giờ muốn ông đi khỏi trường này hết. Ông là một nhân viên rất đắc lục của nhà trường.”


Sau khi nghe Kim trả lời dứt khoát, viên phó tỉnh trưởng nổi giận nói :


“Tội quyến rũ gái vị thành niên là một tội rất nặng. Đừng có giỡn mặt pháp luật.”


Kim bình tĩnh trả lời :


“Ông giám thị của trường tôi cho biết sẵn sàng đi hầu tòa...Ổng còn mong như vậy.”


Mặt tím lại, viên phó tỉnh trưởng cười nhạt :


“Đùng có thách !”


Nhưng Kim và Thiệt chờ suốt cả tuần lễ cũng không thấy trát của tòa. Bỗng một hôm, một viên thanh tra của bộ Giáo dục từ Saigon đến gặp Kim để điều tra về vụ trò Ngọc Phụng. Ông cho biết ông được lệnh của cấp trên phải dàn xếp vụ này cho ổn thỏa. Do đó ông khuyên Thiệt nên nhận giải pháp của ông Nguyên Phát đưa ra là lấy trò Phụng. Ông vừa cười vừa tiếp :


“Vừa được vợ vừa được của, ông còn muốn gì hơn nữa ?”


Thiệt lễ phép đáp :


“Thưa ông thanh tra, tôi chỉ muốn rửa nỗi oan này thôi. Tôi không cần vợ mà cũng không cần của cải. Dù có phải chết, tôi cũng không chịu lấy trò Phụng.”


Kim hỏi xen vào :


“Hình như ông Thiệt có một bí mật gì đó trong vụ này. Ông có thể cho ông thanh tra và tôi biết được không ? Tôi xem chừng ông phó tỉnh trưởng và ông Nguyên Phát không có ý định tố cáo ông trước pháp luật. Bí mật của ông có thể giúp giải quyết nhanh chóng vụ này. Kéo dài mãi cũng không có lợi gì cho ai hết.”


Viên thanh tra tò mò :


“Bí mật gì ? Sao không cho chúng tôi biết ngay đi ?”


Mặt bỗng đỏ ửng, Thiệt ngập ngừng nói :


“Cũng chả có gì bí mật lắm...nhưng chắc chắn có thể gỡ cho tôi khỏi cái tội quyên rũ gái vị thành niên..mà ông Nguyên Phát và ông phó tỉnh đã buộc cho tôi.”


Viên thanh tra nghi ngờ :


“Thiệt không ?...Sao ông nói ngay từ đầu ?”


Thiệt bình tĩnh :


“Vì chưa đến lúc cần thiết.”


“Vậy bay giờ đã đến lúc chưa ?” Kim hỏi nhanh .


Ngẫm nghĩ giây lát, Thiệt gật đầu :


“Kể nói ra bây giờ cũng được...Nhưng giá được trưng ra giữa tòa án thì vẫn hay hơn.”


Kim tỏ vẻ sốt ruột :


“Chắc vụ đưa ra tòa là không có rồi. Họ dùng dằng như vậy có lẽ cũng có điều khó khăn nào đó. Cứ cho chúng tôi biết đi để chấm dứt vụ này.”


Lưỡng lự một chút, Thiệt tặc lưỡi :


“Thôi thì đành chiều hai vị. ..Xin chờ một lát.”


Nói xong, ông ta bỏ đi chừng mười phút, rồi trở lại với một phong bì dán kín cầm tay. Ông đưa phong bì cho Kim, nói :


“Xin ông hiệu trưởng mở ra coi thì rõ.”


Kim cẩn thận dùng kéo cắt một mép phong bì. Viên thanh tra nghển cổ coi tờ giấy mới được rút ra. Một thoáng sau, cả hai cùng ngước lên nhì Thiệt tỏ vẻ vừa ngạc nhiên vừa ái ngại, nhưng đều giữ im lặng. Trong khi đó, mặt Thiệt lại đỏ lên.


Viên thanh tra có giọng tức tối :


“Vậy mà lão phó tỉnh quả quyết ông Thiệt là tác giả cái bầu của trò Ngọc Phụng. Tôi phải đem giấy này cho lão ta coi mới được...để cho lão mở mắt ra, đừng có tưởng vu oan giá họa cho ai cũng được...À mà đây là bản chánh hay bản sao ? Lỡ lảo ta đòi giữ lại thì sao ?”


Thiệt đáp ngay :


“Sao mà cũng là chính vì khi tôi giải ngũ, người ta cho tôi mấy bổn lận.”


Ngay buổi chiều hôm đó, các nam giáo sư của trường thì thầm bàn tán về “bí mật” của Thiệt. Có người đặt cho Thiệt tên “Liễu Hạ Huệ tân thời” Thế là ông nhà buôn Nguyên Phát rõ ràng đã phạm tội vu khống. Viên phó tỉnh trưởng hành chính là đồng lõa. Cả trường đều lên tiếng chỉ trích nặng nề hai người đó.


Nhưng họ không ngờ phản ứng của viên phó tỉnh trưởng lại rất khác thường, đầy tính chất ngang ngược. Ông ta căm giận Thiệt một cách vô lý và quyết đuổi anh ra khỏi tỉnh với bất cứ giá nào. Ông ta vận động với ty công an, bắt Thiệt vì tình nghi có liên lạc với Việt Cộng. Để gỡ cho anh, viên thanh tra và Kim đành hứa xin đổi anh về Nha Trung học đợi lệnh mới.


Sau này, một bạn gái của trò Ngọc Phụng tiết lộ rằng tác giả của cái bầu của trò Phụng là con trai của một lao công trong trường. Ông Nguyên Phát không chịu cho con gái lấy người yêu vì hai gia đình quá chênh lệch. Ông ta muốn con rể ông phải là Thiệt vì anh là người hiền lành lại độc thân. Nhưng ông không ngờ anh là một phế binh được giải ngũ vì một vết thương rất ngặt nghèo và quái ác.


Câu chuyện vu khống đã làm Chuyên buồn thêm. Đáng lẽ sau khi minh oan, Thiệt có quyền kiện kẻ vu khống mình, nhưng viên phó tỉnh trưởng đã chơi trò “cả vú lấp miệng em” để chạy cái tội đồng lõa của mình. Thế là Thiệt bị bắt và bị đổi về Saigon. Rút cục, ngành giáo dục vẫn bị chèn ép một cách nhục nhã.


Sau vụ này, Chuyên không còn một chút tin tưởng nào ở cấp chỉ huy của mình nữa. Kim cũng tỏ vẻ chán nản va phẫn uất vì không bênh vực nổi một nhân viên vô tội của mình. Anh cương quyết xin trở lại làm giáo sư cho đỡ bực mình.


Trong lúc thất vọng tràn ngập tâm hồn, Chuyên lại nghĩ tới Quỳnh và nhớ nàng vô cùng. Có lẽ ở trên cõi đời này, chàng chỉ còn tin tưởng vào mối tình cao thượng của nàng. Càng cảm thấy cô độc, chàng càng tưởng nhớ Quỳnh. Nhiều lúc chàng chỉ muốn có đôi cánh như cánh chim để có thể bay ra miền Trung gặp nàng cho vơi bớt nỗi nhớ nhung.


Tình yêu của chàng ngày nay không còn cuồng nhiệt như mấy tháng trước nữa,


đã thấm sâu vào tâm hồn chàng. Vì thế, chàng biết rằng đời chàng không còn có thể tách khỏi đời nàng được nữa. Hình bóng nàng đã ngự trị vĩnh viễn trong trái tim chàng. Có những đêm dài nằm trằn trọc không ngủ vì hối tiếc đã để lỡ dịp tìm thấy chân hạnh phúc ở cõi đời này. Chàng không phải là người độc ác nhưng cũng đã có một vài lần chàng mong ước nàng trở thành góa bụa và tin rằng lúc đó nàng sẽ không từ chối lời cầu hôn của chàng. Rồi lúc đó hai người sẽ dìu nhau đi vào xứ mộng của ái tình. Quỳnh ơi, em có bao giờ mơ ước như anh không ? Nằm bên người chồng em không yêu, có phút nào em nghĩ tới nỗi cô đơn của anh không ? Anh yêu em, yêu hơn cả yêu bản thân anh...


Nhiều lúc Chuyên thẫn thờ như một kẻ không hồn. Bạn bè gọi chàng là một kẻ thất tình. Chàng cũng nghĩ rằng chàng đang thất tình vì yêu mà không lấy được người mình yêu. Nguồn an ủi duy nhất của chàng hiện nay là những lá thư ngắn ngủi và thưa thớt của Quỳnh. Nàng tuy viết vắn tắt nhưng bao giờ cũng tràn ngập tha thiết và chân thành.Có một điều khiến chàng buồn đến tê tái cả cõi lòng là việc nàng cấm chàng trả lời. Vì thế, nỗi nhớ mong nàng không có lối thoát, cứ tích lũy mãi trong tâm hồn chàng. Tình yêu mỗi ngày một nồng nàn thắm thiết hơn. Đôi khi chàng đã phải mượn men say để quên đi chốc lát nỗi thương nhớ, để tạm thời xóa mờ hình ảnh quyến rũ của nàng trong tâm tưởng mình. Có lúc, vì quá chén, chàng ôm mặt khóc nức nở và gọi tên nàng như cầu xin được cứu rỗi.

























17









V



ào cuối niên học, sau kỳ thi bán niên thứ hai, Chuyên bị ốm một trận khá nặng.


Một hôm, chàng và Hồ bỏ cơm nhà, rủ nhau đi ăn tiệm. Từ ngày Trọng bị đổi đi một cách vô lý, Hồ buồn chán, không còn thích đọc sách nữa, thường rủ Chuyên đi chơi la cà đây đó.. Hai người ngồi khề khà uống rượu đến gần nửa đêm mới ra về. Họ chếnh choáng dắt tay nhau đi qua những con phố vắng vẻ và tối om. Bất thình lình một trận mưa đổ ập xuống. Không thèm núp tránh, họ cứ đội mưa mà đi. Về đến nhà, họ ướt như chuột lột, nhưng đều lấy làm thích thú, nhìn nhau cười ha hả, vang cả lối xóm. Trong khi Hồ cẩn thận nấu nước nóng để tắm và uống chặn một viên thuốc cảm, Chuyên lười biếng, coi thường, thay quần áo đi ngủ ngay. Đến gần sáng, chàng bỗng lên cơn sốt dữ dội, nóng tới bốn mươi độ. Chàng khát khô cả cổ họng mà không sao gượng dậy nổi để tìm nước uống. Chàng muốn gọi Hồ nhưng ú ớ không cất lên tiếng. Chàng đành nằm yên, rên khẽ trong cuống họng. Mãi đến lúc trời đã sáng rõ, Hồ sửa soạn đi dạy học, mới biết bạn bệnh. Anh vội chạy đi mời một bác sĩ quen đến khám bệnh cho Chuyên. Bác sĩ liền đưa chàng vào bệnh viện. Chàng phải nghỉ dạy học ngót một tháng trời. Khi chàng khỏi hẳn thì niên học đã chấm dứt. Những người ở xa đã rời trường về với gia đình, chờ đợi mùa thi cử.


Vì mới ốm khỏi, chuyên được miễn chấm thi tuyển vào lớp đệ thất nên chàng khăn gói về Saigon ngay. Chưa bao giờ Chuyên cảm thấy nhớ Quỳnh bằng những ngày chàng phải nằm một mình trong bệnh viện. Chàng đã nhờ Hồ viết thư báo cho nàng biết, nhưng không nhận được hồi âm. Khi chàng về Saigon được ba hôm, Quỳnh chợt tới thăm.. Chàng chưa kịp trách, nàng đã cho biết trong thời gian chàng nằm bệnh viện, nàng cũng phải vào Saigon chữa bệnh cả nửa tháng trời vì sẩy thai. Nàng chỉ nhận được thư Hồ khi trở lại trường, lúc ấy đã hết niên học. Nghe nàng cho biết nàng mới bị sẩy thai, Chuyên bỗng thấy lòng vừa giận vừa ghen , nhưng chàng nhận ra ngay sự vô lý của mình. Dù sao nàng cũng là người đàn bà có chồng. Nàng lén lút đến thăm chàng như thế này cũng đã đi ra ngoài phạm vi của một người vợ. Chàng không thể đòi hỏi gì hơn nữa, nếu chàng không muốn mất nàng. Có lần, trong một cơn mê đắm, chàng đã chợt ôm ghì lấy nàng và định hôn lên môi nàng. Nhưng nàng quyết liệt từ chối và cảnh cáo chàng không được đi quá trớn, ép nàng lỗi đạo với chồng. Nàng muốn giữ mối tình của hai người được trong sạch, cao thượng. Nếu chàng thương yêu và quý trọng nàng, chính chàng phải cố gắng giữ cho nàng khỏi sa ngã. Chàng không thể hứa với nàng điều đó, nàng bắt buộc phải xa chàng, dù sự xa cách sẽ làm nàng vô cùng đau buồn.


Chuyên đành nén cơn ghen ngầm để lấy lại bình tĩnh. Tuy nhiên, chàng vẫn hậm hực nói :


“Anh là kẻ đến trước mà rút cục lại là kẻ bị thiệt thòi.”


Quỳnh tinh ý, hiểu ngay nỗi hậm hực của chàng, tìm lời an ủi :


“Chuyện đã qua, nhắc lại làm chi nữa...Cũng tại anh quá say mê với nghề dạy học nên đã bỏ lỡ nhiều dịp tốt. Mà thôi, hãy nói đến chuyện tương lai thì hơn...”


Chàng liền gạt ngang :


“Anh làm gì còn tương lai nữa khi đã mất em....”


Nàng có giọng vỗ về :


“Thôi mà, làm gì mà cay đắng như vậy. Em còn đây...Mà còn em là anh còn có nhiều hy vọng ở tương lai. Cứ vui lên, đừng bi quan quá, có hại cho sức khỏe.”


Thấy chàng giữ im lặng, nàng nhẹ vuốt tóc chàng, âu yếm :


“Chóng ngoan, em thương.”


Chàng khẽ thở dài :


“Bây giờ em định bàn chuyện tương lai gì đây ? Hay em tính bỏ Diên...”


Không để chàng nói tiếp, nàng chặn ngay :


“Không bao giờ...hay ít nhất lúc này chuyện đó có thể xảy ra. Em lấy anh Diên là do ý muốn của em, chứ có ai ép buộc đâu. Hai vợ chồng đang sống yên ổn và hòa thuận. Anh ấy cũng chưa có lỗi gì đối với em. Chính em mới là người có lỗi...Chuyện tương lai em muốn bàn với anh là chuyện anh xin hoán chuyển hay xin đổi về Saigon. Anh Diên đang vận động để được đổi về một tỉnh gần Saigon. Có thể coi như chín mươi lăm phần trăm thành công. Nếu anh được đổi về Saigon thì anh và em sẽ có thể gặp nhau luôn được.”


Chuyện đổi về Saigon làm Chuyên chú ý, tạm quên đi nỗi hờn ghen ngấm ngầm. Chàng đề nghị :


“Em cho biết ý kiến hay chương trình của em xem sao. Mà nếu anh Diên đổi về gần Saigon thì anh cũng về tỉnh đó cho tiện, có hơn không ?”


Quỳnh trố mắt nhìn chàng :


“Anh nói thiệt hay nói giỡn vậy ? Anh với em ở cùng một tỉnh nhỏ thì làm sao em dám gặp anh ? “


Chuyên nhận ra sự khờ khạo của mình, đành cười trừ. Quỳnh tiếp :


“Theo em, hoán chuyển dễ hơn xin đổi. Hoán chuyển có tính cách riêng tư của hai cá nhân, ngoài ra không ai bị ảnh hưởng Nhưng anh phải tìm được người cùng ngạch trật và phải được người đó đồng ý.”


Ngẫm nghĩ một lát, Chuyên lắc đầu :


“Khó lắm, em ạ. Những người cùng ngạch trật, cùng môn với anh thì phải là người học cùng khóa và cùng tốt nghiệp với anh. Theo anh biết, khi anh ra trường, chỉ có mấy cô được ở Saigon thôi. Một là các cô ấy đỗ hạng cao, hai là quen nhiều người có thế lực ở bộ. Còn nam sinh viên, dù là thủ khoa, cũng phải ra khỏi Saigon, gần nhất là Biên Hòa hay Gò Công. Mấy cô thì chắc chắn không ai chịu hoán chuyển, dù mình có chịu chi...Mà về vùng thiếu an ninh lại càng khó khăn hơn.”


Quỳnh chép miệng :


“Vậy thì đành phải xin đổi...”


“Chuyện này cũng khó khăn lắm. Oan hay ưng gì anh cũng là người có lỗi, hồ sơ xấu, ai mà cho về những nơi tốt như Saigon.”


Quỳnh lắc đầu :


“Thời buổi này, hồ sơ xấu không quan trọng, nếu mình chịu khó tốn kém một chút...Để em thử tìm “chuy ô”, rồi cho anh biết sau.”


Chuyên tỏ vẻ thán phục :


“Em mới theo anh Diên sang ngành hành chính mà có vẻ thông thạo quá.... Nhưng anh lấy tiền đâu để mà chạy chọt ?”


Nàng nhìn chàng đăm đăm rồi rụt rè nói :


“Nếu anh yêu em và muốn gần em... anh phải nghe lời em...”


Chuyên hăng hái đáp ngay :


“Dù em có bắt anh nhẩy vào lửa để chứng minh anh yêu em, anh cũng sẵn sàng nhẩy ngay...”


Nàng vui vẻ :


“Vậy anh nhớ lời vừa hứa với em nhé. Em sẽ lấy tiền riêng của em để lo cho anh.”


Chuyên định phản đối, nàng nói ngay :


“Anh đã hứa...Lời hứa của người quân tử thì...’tứ mã nan truy’. Anh bao giờ cũng là đấng quân tửa em. Chịu không ?”


Chuyên lắc đầu :


“Em bây giờ khác hẳn ngày chưa lấy anh Diên. Thế mới biết ‘gần mực thì đen’.”


Nói xong, chàng cười phá lên.. Nàng thản nhiên công nhận :


“Em cũng biết em thay đổi nhiều, chỉ có một thứ là vẫn như xưa thôi. Đó là tình yêu của em với anh. Như vậy đã xứng đáng với mối tình của anh chưa ?”


Chàng cười :


“Từ ngày yêu em, tất cả cuộc đời anh đã đặt trọn trong tay em...”


Nàng nửa đùa nửa thật :


“Thôi đi, em chả dám tin đâu...Còn trò Liên anh dấu nó ở đâu ?”


Chuyên lo lắng :


“Em ghen với trò Liên thật sao ?”


Nàng khẽ thở dài :


“Người nào đã yêu mà chả ghen...Có điều nếu em cấm đoán anh, em phải có cái khác đền bù sự thiệt thòi của anh. Em chả có gì, nên phải miễn cưỡng chấp nhận chuyện anh và trò Liên...Rồi chuyện hai người không thành, em lại phải có bổn phận lo cho anh.”


Nghe nàng nói, Chuyên cảm động vô cùng. Chàng thầm ngượng với lòng chàng vì biết mối tình của nàng quá lớn, chàng không thể sánh kịp. Chàng nhẹ nắm lấy tay nàng, nói bằng một giọng rất chân thành :


“Bây giờ tùy em...Em muốn sao anh cũng phải nghe.”


Nàng vui vẻ :


“Anh biết điều như vậy thì đầu niên học tới anh sẽ được đổi về Saigon. Trong ba tháng hè em sẽ hết sức lo. Năm nay, em đã nộp giấy bác sĩ nên không phải đi coi và chấm thi, dành hết thì giờ lo vụ này cho xong càng sớm càng tốt.”


Chuyên bỗng rên lên :


“Quỳnh ơi, em hoàn toàn quá ! Sao em không là vợ anh nhỉ ? Không được sống bên em, anh sẽ chịu cảnh cô đơn này suốt đời...”


Nàng an ủi :


“Dù mình không là vợ chồng, lòng em lúc nào cũng nghĩ đến anh.Thiệt ra, em mới là người cô đơn. Anh không thể hiểu nỗi lòng của một người đàn bà sống bên chồng mà không hề yêu chồng...”


Bất thình lình Chuyên nắm lấy Quỳnh, đưa lên môi hôn đắm đuối. Nàng khẽ rùng mình, đỏ mặt nói :


“Anh làm em bủn rủn tay chân...Em sợ lắm...”


Sau buổi gặp gỡ này, Chuyên càng buồn hơn. Càng yêu bao nhiêu càng buồn khổ bấy nhiêu ! Mối tình của hai người đã trở thành tuyệt vọng, nhưng chính vì sự tuyệt vọng ấy chàng càng yêu nàng hơn. Nhiều lúc nghĩ tới nàng, chàng tê tái cả cõi lòng, tưởng có thể chết được. Có đêm nửa khuya thức giấc, chàng nhớ nàng đến ứa nước mắt.


Hai người còn gặp nhau vài lần nữa, rồi Chuyên nhận được giấy lên Đà Lạt coi thi. Thấy Quỳnh rảnh rỗi, chàng đề nghị nàng đi cùng để nghỉ dưỡng sức.. Nàng từ chối ngay vì sợ mang tiếng. Saigon đông đúc, hai người thỉnh thoảng gặp nhau, không ai biết. Đà Lạt là một thành phố nhỏ, vắng vẻ, rất có thể sẽ gặp người quen. Ngoài ra, chuyện ăn ở cũng nhiều phiền phức. Không lẽ hai người ờ hai khách sạn khác nhau ? Mà ở chung thì chuyện gì sẽ xảy ra, ai mà biết trước được. Thấy nàng cương quyết từ chối, chàng không dám nài ép.


Một tuần lễ xa Saigon, Chuyên thấy dài đằng đẵng, như cả một năm trời. Nhiều lúc đứng trong phòng thi nhìn ra những dãy núi chập chùng trước mặt, chàng chỉ muốn chắp cánh bay về Saigon để ôm ghì lấy người yêu cho vơi bớt nỗi niềm thương nhớ.


Việc coi thi buồn tẻ, chán nản, một phần vì quá nhớ Quỳnh, phần khác chàng không còn tin tưởng vào sự công bằng ở các kỳ thi nữa. Kẻ nào có tiền, biết gõ đúng cửa, dù trong bụng chẳng có lấy một chữ vẫn có thể đỗ, cao thấp tùy số tiền chi ra.


Để khỏi mất thì giờ chờ đợi, Chuyên giữ chỗ máy bay ngay chuyến buổi chiều vừa coi thi xong. Về tới Saigon, không kịp thay quần áo, chàng hấp tấp tới thăm Quỳnh. Nhưng một bất ngờ làm chàng giật mình hoảng sợ. Không phải Quỳnh mà chính Diên đã tiếp chàng. Vừa trông thấy chàng, Diên reo lên :


“Ồ, may quá ! Tôi đang tính đi kiếm anh thì anh tới..”


Chàng gượng cười , cố giữ vẻ tự nhiên, hỏi :


“Có chuyện gì mà anh cần tìm tôi ?”


Diên vui vẻ một cách tự nhiên :


“Tất nhiên phải có chuyện liên quan đến anh. Ngoài kia, tôi đang bận lắm, thế mà phải dẹp hết để vô đây lo cho xong vụ này.”


Chuyên chột dạ, hồi hộp. Chàng thầm tự hỏi phải chăng Diên đã biết chuyện lén lút giữa chàng và Quỳnh ? Nếu đúng như vậy, Diên sẽ làm gì hai người ? Nhưng chàng lại cho là mình “có tật giật mình” mà thôi, vì Diên không có vẻ thù hằn, ghen tuông. Anh vẫn vui vẻ, còn tỏ ra thân mật với chàng nữa. Vừa lúc đó, Quỳnh từ nhà trong bước ra. Nàng không có vẻ sợ sệt hay lo lắng.. Thấy nàng bình tĩnh, chàng cũng bớt lo. Diên nói với vợ :


“Việc này chỉ nhờ anh Chuyên là tốt nhất, em nhỉ.”


Quỳnh chỉ gật đầu “dạ” một tiếng nhỏ. Diên quay lại nói với Chuyên :


“Tôi biết anh quen nhiều trong giới nhà giáo, nên xin anh giúp cho. “


Chuyên kín đáọ thở phào nhẹ nhõm, vui vẻ hỏi :


“Vâng, xin anh cứ cho biết tôi có thể giúp được gì ?”


Diên vào đề ngay :


“Chúng tôi muốn nhờ anh xin điểm hộ ...”


Chuyên chưa kịp có ý kiến gì, Quỳnh đã tiếp lời chồng :


“Chúng tôi biết anh không ưa chuyện này, nhưng chúng tôi chả biết trông cậy vào ai...Tôi biết anh Hoằng là người thông thạo hơn, nhưng tôi không thân nên không dám nói chuyện trực tiếp với anh ấy. Đành phiền anh, nhờ anh làm trung gian giữa chúng tôi với anh Hoằng. Đây là một chuyện bất đắc dĩ...Chắc anh cũng rõ chúng tôi đang nhờ một ông lớn trong bộ Nội vụ xin cho nhà tôi được chuyển về gần Saigon... Ông lớn này có con đi thi... Ông muốn thằng nhỏ được đi du học...”


Chuyên hiểu hết chuyện ngay và biết mình không thể từ chối khi Quỳnh ngỏ ý nhờ chàng. Dù rất miễn cưỡng chàng cũng phải vui vẻ hứa sẽ gặp Hoằng ngay buổi chiều nay. Quỳnh vội bảo chồng lấy số báo danh của thí sinh con trai “ông lớn” đưa cho chàng. Khi Diên vào nhà trong, Quỳnh nói nhỏ : “Đừng giận em nhé. Chóng ngoan, em thương !” Chàng phì cười : “Lúc nào anh chả ngoan...và chỉ ngoan với em thôi.” Quỳnh lườm yêu, trề môi :”Thôi đi, bộ anh không từng ngoan với trò Liên sao ?”


Sau khi nhận số báo danh, chuyên xin cáo từ ngay. Vợ chồng Diên tiễn chàng ra cửa, ân cần dặn dò chàng cố gắng giúp đỡ cho thằng nhỏ đỗ cao để nó được đi du học. Chàng thầm nghĩ :”Và để trốn lính nữa chứ.” Dù đã cố chiều lòng người yêu, chàng vẫn thấy hơi bực mình vì đã bị dồn đến chỗ không thể từ chối, hoàn toàn ngoài ý muốn của mình.


Ngay sau khi dời khỏi nhà Quỳnh, Chuyên đi tìm Hoằng. Tất nhiên là Hoằng nhận lời giúp với hai điều kiện là cha mẹ thí sinh phải trả một giá hơi cao và Chuyên sẽ trực tiếp tham dự tổ chức gian lận. Về giá cả, chàng không có gì phải thắc mắc, nhưng bắt chàng tham dự tổ chức là một điều làm chàng khó nghĩ. Ngay từ nhỏ, chàng được giáo dục về sự ngay thẳng và trong sạch. Luôn luôn cha mẹ chàng nhắc nhở “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Chính vì vậy chàng mới chọn nghề dạy học. Muốn dạy học trò trở nên con người tốt trong xã hội, người thầy phải làm gương trước. Đó là “mô phạm”. Nhưng từ khi bước chân vào ngành giáo dục của nhà nước, chàng đã gặp quá nhiều chuyện dơ bẩn. Chàng vẫn thầm tự nhủ rằng ai bẩn mặc ai, mình cứ sạch là được. Bây giờ vì Quỳnh, chàng phải đi vào con đường nhớp nhúa, trái với ý mình.


Sau một đêm suy nghĩ, Chuyên không có cách nào khác để chọn lựa. Một phần vì tình yêu đối với Quỳnh, phần khác chàng cũng nghĩ tới chuyện được đổi về Saigon mà Quỳnh đang tìm cách vận động. Thôi thì cũng đành nhắm mắt đi theo Hoằng.





























18









T



heo chương trình của Hoằng, Chuyên phải xin nghỉ chấm thi để “rộng chân rộng cẳng” chạy việc quanh các hội đồng giám khảo. Rất may là chàng vẫn còn giữ giấy nằm bệnh viện vào dịp cuối năm học ở ngôi trường nơi biên khu. Khi chàng nộp đơn xin nghỉ chấm thi, nha khảo thí đã nhanh chóng bỏ tên chàng ra khỏi các hội đồng giám khảo.


Chưa bao giờ Chuyên hồi hộp bằng lúc này. Đây là lần đầu tiên chàng tham dự một tổ chức gian lận, dù gian lận về bất cứ chuyện gì. Nhưng chàng cũng tự an ủi là gian lận trong kỳ thi lấy bằng cấp sẽ không gây thiệt hại cho các thí sinh khác. Trong một kỳ thi tuyển, số thí sinh được tuyển có hạn, gian lận sẽ có thể khiến những thí sinh xứng đáng được tuyển bị loại một cách oan uổng. Trong khi đó, thi lấy bằng, thí sinh nào đủ điểm qui định sẽ trúng tuyển. không bị một ảnh hưởng nào của sự gian lận. Lương tâm của chàng đỡ bị dày vò một phần. Vả lại, chung quanh chàng, cả một xã hội đầy bất công mà có ai thèm tìm cách đem lại công bằng cho những kẻ bị đè nén, ức hiếp đâu. Kẻ có quyền, có thế vẫn nghênh ngang, hãnh diện làm những điều phi pháp. Người thấp cổ bé miệng vẫn chịu đựng mọi thiệt thòi, không một ai bênh vực. Chàng có trong sạch, ngay thẳng cũng không ai biết đến để khen thưởng, để ca tụng. Phần thiệt thòi mình vẫn gánh chịu. Vụ tên hiệu trưởng liên kết với viên tỉnh trưởng ăn hiếp chàng, đuổi chàng ra khỏi tỉnh, vẫn còn làm chàng uất ức chưa nguôi. Có ai bênh vực chàng đâu, chỉ có một mình Quỳnh tìm cách an ủi chàng thôi..


Thật ra, khi cộng tác với Hoằng trong tổ chức gian lận này, Chuyên cũng không phải làm gì vì Hoằng đã sắp xếp mọi chuyện, kể cả những chi tiết nhỏ nhặt. Điều này chứng tỏ anh đã có nhiều kinh nghiệm. Chuyên chỉ là một liên lạc viên dưới quyền sai bảo của Hoằng. Việc chuyển bài giải cho thí sinh hoặc việc tìm biết mật mã của các xấp bài thi đều có những người thông thạo phụ trách.


Mọi việc trôi chảy một cách tốt đẹp, không có một “trục trặc kỹ thuật” nào xảy ra. Cuối cùng. Hoằng vui vẻ nói với Chuyên :


“Xong rồi ! Gà của em Quỳnh chắc chắn sẽ được đi du học và có thể được học bổng, khỏi phải tự túc.”


Chuyên nghi ngờ :


“Mới thi xong, làm sao biết được sớm quá thế?”


Hoằng quả quyết :


“Tao nói tối ưu là tối ưu, nếu chỉ hạng ưu thường thôi, tao sẽ không lấy một xu teng nào. Tối ưu là phải được học bổng đi du học là cái chắc, không còn nghi ngờ gì nữa. Mày về bảo em Quỳnh là nên liên lạc ngay với nha du học bộ Dâm Dục để biết rõ niên khóa tới có những học bổng nào, ngoài cái học bổng nghèo nàn Colombo. Nghe đâu hồi này các trường đại học Mỹ cũng cho nhiều học bổng lắm đó. Mình không xí phần trước là chúng nó dấu nhẹm để chia chác với nhau đó.”


Chuyên tỏ vẻ ngạc nhiên :


“Sao cái gì mày cũng rành quá vậy ?”


Hoằng cười hì hì :


“Mày cứ theo hầu tao ít lâu là mày cũng rành như tao. Phải giao thiệp rộng thì mới làm cái nghề...gian dối này được. Thật thà, ngay thẳng như mày thì chó cũng không thèm chơi. Thời buổi kim tiền phải có lợi mới có bạn...hiền...”


Chuyên im lặng. Trong thâm tâm, chàng không muốn “dấn thân” sâu hơn nữa vào cái xã hội “kim tiền” đầy gian dối của Hoằng. Chàng thầm hứa sau vụ này chàng sẽ xa lánh tổ chức của Hoằng. Chàng tin rằng Quỳnh cũng chẳng ưa gì chuyện gian lận này. Nàng vì chồng mà cũng vì người yêu nên mới bất đắc dĩ phải liên hệ với Hoằng.


Trước một ngày công bố kết quả cuộc thi, Hoằng hí hửng tìm Chuyên báo tin :


“Đúng như tao đã nói , nó đậu tối ưu.”


Chuyên không vui mà cũng không buồn, hững hờ đáp :


“Thế à ? Tao sẽ cho vợ chồng Quỳnh biết...À, còn vụ tiền bạc thì sao ?”


Hoằng tỏ vẻ ngạc nhiên :


“Ủa, mày không biết gì sao ? Bọn tao đã cho người đến lấy tiền cách đây mấy bữa. Tiền có trao, cháo mới múc. Để sau khi niêm yết kết quả, chúng nó trở mặt không chịu giao tiền nữa thì làm sao ? Bọn tao phải nắm đằng chuôi chứ. Nếu không nhận được tiền thì tên của thí sinh sẽ bị loại ra khỏi danh sách trúng tuyển trước khi được in và chính thức công bố. Chả lẽ em Quỳnh không nói gì với mày về chuyện tiền bạc ? Tao đã liên lạc thẳng với em vì biết mày không thích chuyện chạy chọt này. Mấy bữa nữa mày cũng có chút phần vì đã có công...chạy cờ.”


Chuyên gạt đi ngay :


“Không, tao không nhận một cắc nào của chúng mày đâu.”


Hoằng cười, thản nhiên nói :


“Tao hiểu, mày chê đồng tiền nhớp nhúa chứ gì ? Đối với tao, đồng tiền nào cũng thơm như...múi mít hết. Khi tao đem xài, chả có một mống nào chê cả. Ai cũng đút vào túi nhanh như máy.”


Ngừng một chút, Hoằng đề nghị :


“Hay là tao dùng phần của mày để mời đớp một bữa cho vui. Để tao coi mời những ai nhé. Vợ chồng em Quỳnh, mày, tao và thêm con Liên nữa...”


Chuyên liền phản đối :


“Không, nếu có con Liên, tao sẽ không đi ăn. Mặt mũi nào tao còn nhìn lại nó nữa sau khi nó dàn cảnh cho một thằng đàn ông đuổi tao...Mà tao chắc Quỳnh cũng không muốn ngồi ăn chung với nó.”


“Quỳnh không thích con Liên thì tao hiểu vì em ghen, còn mày thì vì thù hận...”


Chuyên nhún vai :


“Mày muốn nghĩ sao cũng được,tao bất chấp, miễn là đừng có dính dấp gì với con nhỏ đó.”


Hoằng nhìn bạn đăm đăm, rồi nói đùa :


“Mày chỉ là một tên bạc tình thôi. Tao biếtt tâm sự con Liên. Nó không dám lấy mày chỉ vì nó yêu mày quá. Nó nghĩ rằng thà cứ xa cách nhau mà lòng thường nghĩ đến nhau còn hơn là gần nhau để rồi đi đến khinh ghét nhau...Đó mới là tình yêu cao thượng.”


Chuyên hỏi đùa :


“Còn thế nào là tình yêu...sàng thượng ?”


Rồi chàng nói thêm ngay :


“Nếu mày cứ dính dấp với con Liên, tao đành nhận phần của tao để mày khỏi mời mọc lôi thôi.”


Hoằng vui vẻ :


“Thế là đúng ! Khỏi phải tính toán lôi thôi. Tao với mày cũng không nợ nần gì ráo.”


Mấy ngày sau khi có kết quả kỳ thi, Hoằng tìm đến tận nhà Chuyên để trao cho chàng một phong bì dầy. Chàng không cần biết là bao nhiêu, ném ngay vào một hộc tủ sau khi tiễn bạn ra về. Hoằng cũng không nói rõ số tiền trong bao thư vì biết chàng không thích nhắc nhở tới nó.


Chuyên muốn quên ngay bao thư đó đi nhưng không phải dễ dàng. Chàng cảm thấy lòng mình buồn bã, áy náy. Chàng coi số tiền đó là một vết nhơ trong lương tâm mà chàng hổ thẹn với chính mình. Chàng có ý định để mặc nó nằm trong hộc tủ rồi quên nó đi.


Nhưng khoảng hơn một tháng sau, chàng đổi ý vì một chuyện mới xảy ra trong kỳ thi Tú tài phần hai, khóa hai. Chuyện này đã làm chàng thêm thất vọng với cấp chỉ huy ngành giáo dục.


Buổi sáng hôm ấy, Chuyên đang chăm chú chấm một xấp bài Anh văn chợt nghe phòng bên cạnh có tiếng ồn ào. Chàng chỉ ngạc nhiên nhưng không chú ý. Trong khi đó, viên trưởng ban Anh văn chạy sang phòng bên nghe ngóng, rồi trở về nói oang oang :


“Ban triết vừa khám phá ra một vụ gian lận. Một bài triết viết hay đến nỗi giám khảo không sửa nổi một chữ, lý luận vững chắc không thể chê vào đâu được. Xứng đáng được điểm tối đa là hai mươi trên hai mươi.... Nhưng như các vị đều biết bài nào muốn được điểm tối đa phải toàn ban chấp thuận. Thế là bài đó được đọc cho cả ban Triết cùng nghe. Khi nghe xong, một vị giám khảo quả quyết bài thi này là bài gian lận. Ông trưởng ban xem xét lại cả xấp bài, khám phá ra rằng bài không có số thứ tự do giám thị ghi lúc coi thi, nghĩa là bài đã được đưa lén vào sau này. Vì thế cả ban Triết đồng ý ký tên vào biên bản xin điều tra.”


Câu chuyện mới chỉ có tính cách nội bộ thế mà hôm sau một số báo Saigon đã loan tin có sự gian lận từ Nha Khảo thí vì chỉ có nhân viên nha này rọc phách và đánh số mật mã nên mới có thể thay đổi bài thi được. Đến ngày thứ ba thì câu chuyện nổ lớn như một trái bom trong ngành giáo dục. Hầu hết các nhật báo Saigon lên án sự gian lận, tráo bài trong kỳ thi. và yêu cầu chính phủ phải có biện pháp...Nhưng sự tố cáo ồn ào này đã để lộ bộ mặt kỳ thị của phe người Nam. Họ đã dựng chuyện, gài bẫy để tìm cách trục xuất vị giám đốc Nha Khảo thí là một người Bắc kỳ di cư. Phe nhà giáo Bắc và Trung vì yếu thế, không được chính quyền yểm trợ nên đành chịu trận, không có phản ứng nào đáng kể. Phe Nam có hậu thuẫn rất mạnh là một ông giáo già lãnh tụ của nhóm người Nam kỳ thị lúc đó đang làm thủ tướng chính phủ. Tất nhiên giám đốc nha khảo thí mất chức, nhường cho một giám đốc mới là người Nam trong nhóm liên trường.


Sau biến cố bẩn thỉu này Chuyên không còn một chút tin tưởng nào ở ngành giáo dục nữa. Các cấp lãnh đạo giáo dục phe Nam đã phản lại nguyên tắc giáo dục khi họ tìm cách lừa dối, phản bội đồng nghiệp. Từ đó, chàng thấy sự trong sạch, ngay thẳng của mình chỉ là những quan niệm lỗi thời nếu không muốn nói là ngớ ngẩn. Từ đó, chàng bắt đầu không coi trọng lương tâm chức nghiệp nữa.


Một hôm, chàng chợt nhớ tới bao thư mà Hoằng đã trao cho chàng để trả công chàng tham dự vào tổ chức gian lận. Chàng moi hộc tủ và cẩn thận đếm số giấy bạc trong bao thư. Bây giờ chàng mới biết chàng được trả công hai chục nghìn. Không mừng mà cũng không áy náy, chàng dùng số tiền đó để mời Quỳnh một bữa trong một tiệm ăn lớn và sang trọng trong Chợ lớn.


Vào những ngày cuối hè, sắp sửa phải trở về nhiệm sở, chàng và Quỳnh thường gặp nhau. Có hôm họ dám liều đưa nhau đi tắm biển ở Vũng Tàu. Nhưng tình càng khăng khít, họ càng phải giữ gìn thận trọng hơn. Nàng chỉ cho phép chàng nắm tay nàng, nhưng quyết liệt chống cự khi chàng muốn tiến xa hơn.


Trước ngày chia tay nhau, người ra miền Trung với chồng, kẻ lặn lội về miền biên khu hẻo lánh, Chuyên hỏi về việc thay đổi nhiệm sở của Diên. Quỳnh cho biết nàng trở về trường lần này để làm đơn xin theo chồng đến một tỉnh rất gần Saigon. Nàng cũng nhắc đến việc xin đổi cho Chuyên đang được xúc tiến một cách tốt đẹp. Nàng tin chắc trong một thời gian ngắn nữa chàng sẽ được đổi về Saigon. Rồi nàng cười :


“Anh và em sẽ gặp nhau dễ dàng hơn. Như vậy cũng tạm mãn nguyện rồi.”


Chàng lắc đầu :


“Còn phải xa em anh còn đau khổ, làm sao mãn nguyện được...Không lấy được em, anh sẽ sống độc thân suốt đời.”


Nàng khẽ thở dài :


“Em cũng buồn thúi ruột chứ có vui gì đâu...Theo em, anh nên lấy vợ vì khi có gia đình anh sẽ phải lo bổn phận của một người chồng, rồi một người cha, sẽ dần dần khuây khỏa...sẽ quên em đi...”


“Bây giờ chỉ có anh và em đau khổ vì chuyện dang dở, nếu anh lấy vợ thì thêm một người nữa sẽ đau khổ. Anh không nỡ làm như vậy. Không yêu mà lấy sẽ không thể làm tròn bổn phận của người chồng.”


Nàng gật đầu công nhận :


“Lắm lúc em cũng thương anh Diên vì bao nhiêu tình yêu em đã dành cho anh hết. Diên chả đưôc gì. Vậy mà trước kia em cứ tưởng tình yêu sẽ nẩy nở khi hai người sống chung với nhau. Từ khi gặp anh, trong tim em chỉ có một hình bóng anh thôi. Trong khi đó, anh Diên yêu em tha thiết. Lắm lúc em thấy mình tội lỗi quá.”


Chuyên rụt rè đề nghị :


“Hay...hay em...ly dị...”


Không đợi chàng nói hết câu, nàng gạt phắt :


“Không được. Em không thể làm vậy được vì anh ấy đâu có lỗi gì. Diên vẫn yêu em hết lòng...Chỉ em là đáng trách thôi...Có lần anh ấy nửa đùa nửa thật dọa sẽ giết em nếu em bỏ anh ấy. Lén lút gặp anh như thế này, lắm lúc em cũng thấy mắc cỡ với lòng mình. Nhưng tình yêu em dành cho anh quá lớn nên không sao quên được anh... Thôi thì cứ đành giữ nguyên tình trạng này...”


“Cho đến trọn đời ?”


Quỳnh cúi mặt làm thinh, hai mắt rưng rưng, nhưng nàng cố nhịn, không bật khóc. Để lấy lại bình tĩnh, nàng đổi hướng câu chuyện :


“Khi nào nhận được giấy đổi về Saigon, anh tìm cách báo cho em biết ngay nhé. Em hẹn với người trung gian là chỉ khi anh nhận được giấy đàng hoàng em mới trả đủ tiền. Em chỉ mới đặt trước có một phần ba thôi.”


Chuyên ngại ngùng hỏi :


“Một phần ba là bao nhiêu ?”


Quỳnh lắc đầu, mỉm cười hỏi lại :


“Anh biết để làm gì ?”


Rồi nàng đùa :


“Chính em cũng không biết...Thôi, đến giờ em phải về rồi. Mong rằng mình sẽ không phải xa nhau lâu nữa...Anh cứ vui lên ! Tương lai nhiều hứa hẹn lắm mà...”


Rồi hai người chia tay nhau, mỗi người đi một ngả. Nàng bay ra Trung, chàng trở về miền biên khu heo hút thiếu an ninh.





















19









C



huyên nhận được giấy thuyên chuyển về Saigon khi niên học mới bắt đầu được hơn một tháng. Chàng vừa phục vừa biết ơn Quỳnh. Một điều rất may cho chàng là giấy thuyên chuyển của chàng về cùng một lúc với giấy bổ nhiệm một giáo sư mới, cũng là môn Anh văn. Kim đồng ý cho chàng rời nhiệm sở ngay.


Dù ít đồ đạc, chàng cũng phải dọn dẹp, sửa soạn ngót một tuần mới rời trường được. Bạn đồng nghiệp tổ chức một bữa tiệc tiễn hành mà chàng không thể từ chối vì nghĩ rằng tứ nay chàng chỉ còn có thể gặp họ trong các kỳ thi thôi.


Về Saigon, chàng tìm Quỳnh ngay để báo tin vui nhưng không gặp vì nàng cũng còn bận dọn nhà. Chàng đến nhiệm sở mới để trình diện nhận việc. Đó là một ngôi trường nhỏ bé, xa trung tâm Saigon, chỉ có khoảng một nghìn học sinh và mấy chục giáo sư. Từ hiệu trưởng xuống đến giám thị, ai cũng đều “chăm chỉ” dạy tư, nên chàng đã phải đến lần thứ ba mới được gặp hiệu trưởng. Ông trạc tuổi trung niên và vui tính, tên là Trung. Ông cho biết Chuyên sẽ có thời khóa biểu sớm nhất trong vòng hai tuần, vì ông giám học cũng còn bận “chạy gạo” ở trường tư. Vậy chàng có thể đi chơi xa một chuyến.


Chỉ mới nói chuyện với Chuyên có vài phút, Trung đã vội vã cáo từ vì có giờ trường tư. Ông nói đùa :


“Hồi này chạy gạo mệt quá. Mình đã lẹ mà vẫn không theo kịp vật giá. Lắm lúc chạy từ trường này sang trường kia nhanh hơn các em ca nhe chạy bàn. Saigon hồi này lại hay kẹt xe mới ác chứ. Bao giờ ông giáo sư ổn định rồi, muốn kiếm thêm chút cháo ở trường tư, tôi sẽ giới thiệu. Môn Anh văn của ông đang ăn khứa, không như môn Pháp văn sắp...hết thuốc chữa. Học sinh bây giờ chỉ khoái tiếng Anh chứ không khoái tiếng Pháp nữa.”


Sau khi đạp cho chiếc xe xì cút tơ cũ kỹ nổ máy, Trung nhanh nhẹn nhảy lên, rồi giơ tay chào Chuyên, từ từ ra khỏi sân trường. Nhìn theo ông, Chuyên lẩm bẩm nói một mình :”Thế là xong việc trình diện ! Có nửa tháng dong chơi...” Chàng nhớ tới Quỳnh , vội lấy xe đi tìm nàng.


Mười lăm phút sau, Chuyên tới trước cửa nhà Quỳnh, nhưng lại ngại ngùng không dám vào. Chàng không hiểu sao chàng lại rụt rè như vậy. Chàng đã không hơn một lần tới thăm nàng ở đây rồi sao ? Chàng dựng xe ở mãi đầu ngã tư, thong thả đi bộ tới nhà người yêu, lượn đi lượn lại mấy vòng mà vẫn không dám mạnh bạo gọi cửa. Hình như có cái gì đã ngăn cản chàng. Chàng không hiểu “cái gì” đó là cái gì. Một linh tính ? Một sự báo động ngầm ? Chàng không có thì giờ phân tích lúc này vì lòng chàng lộn xộn nhiều thứ tình cảm xen lẫn nhau. Chàng đành đứng xa xa trông về cửa nhà nàng, thầm mong nàng bất thần xuất hiện.


Chàng chờ đợi ngót một tiếng đồng hồ mới thấy Quỳnh mở cửa đi ra. Nhưng chàng chưa kịp mừng, Diên đã theo sát bên vợ. Hai người bước tới một chiếc xe hơi nhỏ đậu sát lề đường. Dường như nàng cũng linh cảm thấy có sự hiện diện của chàng nên đưa mắt nhìn quanh trước khi mở cửa xe. Bốn mắt gặp nhau thảng thốt. Có lẽ bị chồng thúc dục, nàng vội vàng bước vào xe. Bóng tà áo lụa màu tím hoa cà còn vương vấn trong mắt chàng khi chiếc xe hơi của nàng đi lẫn vào dòng xe cộ đông nườm nượp.


Chuyên chợt nghe lòng mình buồn tê tái. Đứng tần ngần một lát, chàng mới như sực tỉnh, vội nhảy lên xe gắn máy, phóng theo xe nàng. Chàng phải qua ba ngã tư mới bắt kịp., nhưng chỉ dám theo phía sau một quãng khá xa.


Khi tới một con đường trong khu buôn bán, xe Quỳnh dừng lại. Một mình Diên đi vào một tiệm tạp hóa. Thấy có thể gặp riêng Quỳnh, chàng vội tăng tốc lực. Như có ý chờ đợi chàng, Quỳnh nói nhanh khi chàng lại gần :


“Bọn em đi Vũng Tàu...”


Chuyên chưa kịp nói gì đã thấy bóng Diên thấp thoáng từ trong tiệm đi ra nên vội bỏ đi ngay. Chàng liền quyết định đi theo người yêu ra Vũng Tàu. Chàng chạy vội về nhà để lấy một vài thứ cần thiết cho một chuyến đi xa, rồi lên đường ngay với chiếc xe gắn máy của mình, dù chưa bao giờ chàng dùng phương tiện di chuyển này để đi xa. Sự nôn nóng được gặp người yêu khiến chàng không nghĩ tới nguy hiểm trên đường đi.


Chuyên chạy với tốc độ là năm mươi cây số một giờ, quên cả ăn uống ở dọc đường dù tứ sáng chàng chưa có gì lót dạ. Thế mà chàng cũng phải mất gần ba tiếng đồng hồ mới tới nơi. Dù vừa đói vừa mệt, chàng cũng phải tìm cho ra nơi trọ của vợ chồng Diên. Chuyện này không mất nhiều thì giờ. Xe hơi của Diên đậu ngay trước một khách sạn lớn đối diện với bãi trước. Khi đã biết được nơi tạm trú của Quỳnh, chàng mới lo đến bản thân mình.


Buổi chiều, bỏ xe lại khách sạn, Chuyên đi bộ luẩn quẩn ở bãi trước, mắt luôn hướng về phía khách sạn. Chàng đã cố moi óc mà không nghĩ được cách nào để thông báo cho người yêu rõ chàng đã có mặt ở ngay gần nàng.


Mãi đến gần tối, mọi nơi đã lên đèn, vợ chồng Diên mới dắt tay nhau băng qua đường để sang bãi trước. Chàng làm ra vẻ tình cờ, lững thững đi ngược chiều với họ. Diên là người trông thấy chàng trước, kêu lên :


“Uả ! Anh Chuyên ra đây bao giờ vậy ?”


Quỳnh cũng có vẻ ngạc nhiên, nhìn chàng đăm đăm mà không nói. Chàng ngừng lại, nhìn hai người, giả bộ ngạc nhiên, nói :


“Uả, anh chị Diên ! Anh chị ra bao giờ vậy ? Tôi mới tới chiều nay.”


Quỳnh đã bình tĩnh trở lại, đáp :


“Bọn tôi cũng vừa ra tới nơi.”


Rồi nàng chỉ về phía khách sạn :


“Chúng tôi ở bên kia đường.”


Diên có giọng tò mò :


“Sao anh có thể đi tắm biển vào giữa niên học vậy ?”


Chuyên vui vẻ đáp :


“Tôi vừa được chuyển về Saigon. Trong khi chờ đợi thời khóa biểu, tôi được nghỉ ít bữa.”


Quỳnh vờ reo lên thích thú :


“Được đổi về Saigon thì còn gì bằng nữa !”


Diên cười :


“Chắc cũng phải tốn nhiều tiền ? Thời buổi này, không có tiền thì chả làm được cái gì hết.”


Chuyên đáp :


“Vâng, cũng khá bộn. Nhưng thà mất tiền mà được về nơi an ninh vẫn hơn.”


Diên nói với vợ :


“Mình mời anh Chuyên cùng đi ăn nhé ?”


Quỳnh tỏ vẻ lạnh nhạt :


“Không biết anh ấy đã ăn chưa? Nếu chưa thì mời cùng ăn cho vui.”


Dù trong lòng rất mừng, ngoài miệng Chuyên vẫn tỏ ra khách sáo :


“Nếu không có gì bất tiện cho anh chị.”


Diên nói ngay :


“Có gì mà tiện với chả bất tiện. Ra đây nghỉ ngơi chớ có phải đi công tác đâu. Đến chỗ lạ mà gặp người quen thì còn gì vui bằng nữa.”


Chuyên đề nghị :


“Mình kiếm một tiệm có những đồ biển đặïc biệt...Cả ngày hôm nay tôi chưa ăn gì.”


Quỳnh bèn nói đùa :


“Không biết bọn tôi có đem đủ tiền trả bữa ăn hôm nay không ? Anh ăn dồn hai bữa làm một...”


Diên trách vợ :


“Em chỉ hay nói giỡn. Anh ấy giận không thèm đi ăn với chúng mình bây giờ.”


Quỳnh quay sang hỏi Chuyên :


“Anh có giận không ? Có đổi ý không ?”


Chuyên đáp liền :


“Tôi mới là người sợ anh chị đổi ý.”


Cả ba cùng cười :


Trong bữa ăn, Chuyên được biết vợ chồng Diên ra Vũng Tàu nghỉ ngơi vài bữa trước khi Diên đi nhận nhiệm sở mới ở một tỉnh nhỏ gần Saigon. Rồi khi rượu đã ngà ngà say, Diên bóng gió nói đến sự liên hệ thầm kín giữa Quỳnh và Chuyên, khiến hai người chột dạ, mất hẳn tự nhiên.


Chính vì lời nói bóng gió ấy mà Chuyên không dám gặp Quỳnh hai ngày liền. Chàng chỉ dám nhìn nàng từ xa. Có lẽ chính nàng cũng tìm cách lánh mặt chàng. Nhìn nàng vui vẻ đùa nghịch với chồng trên bãi biển, lòng chàng buồn đến tê tái.. Chàng không ngờ nàng có một thân hình đẹp tuyệt vời như vậy. Nàng mặc một bộ đồ tắm hai mảnh màu đỏ tươi, làm nổi bật nước da trắng. Tóc nàng buông xõa tung bay trong gió lộng. Nàng nắm tay chồng cùng chạy trên bãi cát, ôm nhau lao vào những con sóng cuồn cuộn xô vào bờ, rồi vừa đưa tay vừa vuốt mặt vừa cười vang..


Chuyên thầm tự hỏi không biết lúc Quỳnh vui vẻ đùa nghịch với chồng nàng có biết chàng ngấm ngầm đau khổ vì sự thờ ơ của nàng không ?


Chuyên chờ đợi tới ba ngày mà không có một dịp thuận tiện nào để có thể nói với nàng một lời. Hai vợ chồng nàng luôn luôn đi sát bên nhau. Đến ngày thứ tư, họ không tắm biển nữa mà hình như đang sửa soạn trở về Saigon như đã dự tính. Chàng cũng sẽ đi theo họ vì không còn lý do để ở lại nữa. Nhưng dù thế nào chàng cũng phải gặp nàng một lần. Vì thế, chàng cứ thơ thẩn trước khách sạn của họ, chờ đợi một dịp thuận tiện gặp nàng.


Vào lúc gần trưa, Quỳnh bỗng xuất hiện. Nàng đi thẳng đến chỗ Chuyên ngồi, rồi nói nhanh :


“Bốn giờ chiều nay bọn em sẽ về Saigon. Vậy hẹn gặp anh lúc 1 giờ trưa.”


Sự xuất hiện và giờ hẹn bất ngờ làm Chuyên lúng túng mất mấy giây, rồi mới ấp úng hỏi :


“Mà...mà gặp ở đâu ?”


Quỳnh nói nhanh và thật nhỏ :


“Ở phòng khách sạn chớ còn đâu nữa...Đúng 1 giờ em sẽ tới.”


Lần này thì Chuyên ấp úng vì mừng :


“Nhưng...nhưng em có biết số phòng của anh không ?...Phòng 15 lầu 1...”


Quỳnh đáp khẽ như gió thoảng :


“Em nhớ rồi...Thôi, anh về đi.”


Không đầy nửa phút sau, nàng đã biến vào trong khách sạn bên kia


đường. Chuyên ngẩn ngơ nhìn theo bóng nàng, lòng rộn lên niềm vui sướng. Quả thật chàng cũng không ngờ nàng lại liều lĩnh hẹn chàng ở khách sạn của chàng. Nàng không sợ Diên biết chuyện hẹn hò này ?


Trước khi trở về khách sạn, Chuyên chạy vội ra chợ mua một ít trái cây và mấy chai nước ngọt để chờ đón người yêu.


Gần giờ hẹn, chàng mở ngỏ cửa để Quỳnh có thể bước vào mà không phải gọi cửa hay chờ đợi. Chàng còn cẩn thận đứng ngay cạnh cửa để đón tiếp nàng.


Quỳnh đến rất đúng giờ. Đó là thói quen của những nhà giáo. Sau khi nàng vào hẳn trong phòng, Chuyên bèn khóa trái cửa lại. Nàng hơi giật mình, hỏi :


“Tại sao anh lại khóa cửa như vậy ? Em xin nói trước để anh rõ là em chỉ có thể gặp anh năm, mười phút rồi phải về ngay để sửa soạn lên đường. Xin anh cũng đừng nghĩ đến chuyện...lợi dụng em.”


Chuyên vội đáp :


“Không, không bao giờ anh nghĩ đến chuyện lợi dụng...Sở dĩ anh phải khóa cửa là để đề phòng chuyện bất ngờ. Em cứ yên chí, anh không phải là hạng người xấu xa.”


Nàng cười xòa:


“Dạ, em cũng biết anh đàng hoàng nên mới hẹn anh ở đây. Điều này chứng tỏ em tin anh lắm chớ....Nếu không, em đã chẳng yêu anh,”


Chuyên kéo ghế mời người yêu ngồi, rồi hỏi :


“Chắc em phải có gì quan trọng mới gặp anh như thế này ?”


Nàng gật đầu :


“Dạ....”


Rồi nàng ngập ngừng :


“Em...em đến để báo cho anh biết một chuyện là...từ nay mình sẽ...sẽ không gặp nhau nữa.”


Chuyên giật mình hốt hoảng :


“Không gặp nhau nữa ? Tại sao ? Bộ em hết...”


Không để chàng nói hết câu, Quỳnh chặn lại :


“Không. Xin anh đừng nghĩ như vậy. Vì yêu anh em muốn tránh cho anh chuyện không hay... Diên đã biết hai đứa mình yêu nhau. Anh ấy dọa sẽ cho người đánh anh nếu em không xa anh.”


Chuyên chột dạ, nhưng vẫn nói cứng :


“Anh đâu có sợ. Anh ấy làm gì nổi anh.”


Quỳnh có vẻ lo lắng :


“Xin anh đừng coi thường. Cá nhân anh Diên sẽ không làm gì anh hết. Nhưng anh cũng đừng quên là anh ấy có nhiều tay sai. Chúng nó có thể làm bất cứ điều gì ảnh muốn...Còn anh thì thân cô thế cô, làm sao chống lại được.”


Chuyên im lặng một lúc rồi thở dài hỏi :


“Nghĩa là chúng mình sẽ vĩnh viễn xa nhau ?”


Quỳnh cúi mặt suy nghĩ một lát rồi đáp:


“Tạm thời lúc này phải như vậy...Khi nào tình thế đã êm êm, em sẽ tìm cách gặp anh.”


Chuyên buột miệng thốt :


“Nếu vậy thà anh chết còn hơn.”


Nàng nhăn mặt :


“Đừng có nghĩ quẩn. Chết là hết, không giải quyết được bất cứ điều gì. Anh mà chết, em cũng chả thể sống yên ổn được. Mình phải kiên nhẫn chờ đợi.”


Chàng hỏi ngay :


“Chờ đợi đến bao giờ ? Tương lai mù mịt, biết thế nào mà chờ đợi !”


“Nếu anh cũng yêu em như em đang yêu anh, xin anh hãy nghe lời em.”


Rồi không đợi Chuyên than thở thêm, nàng hỏi :


“Anh đi biển mà sao không thấy anh tắm biển ? “


Chuyên buồn bã đáp :


“Anh đâu có vì thích tắm biển mà ra đây. Anh chỉ muốn được gần em...Nếu có em luôn luôn ở bên cạnh, anh đâu đến nỗi khốn khổ như bây giờ.”


Quỳnh khẽ thở dài, im lặng. Nàng nhìn đồng hồ tay, rồi uể oải đứng lên :


“Thôi, em phải về kẻo anh ấy nghi. Em nói với ảnh là em chạy ra chợ mua lặt vặt mấy thứ đem về Saigon làm quà cho mấy người quen.”


Chuyên chợt nắm lấy tay nàng khiến nàng giật mình lùi lại một bước, ấp úng :


“Anh đã hứa với em...”


“Không, anh không làm gì em đâu. Nhưng trước khi mình xa nhau...coi như vĩnh viễn, anh muốn hôn em. Đây là lần đầu tiên mà cũng có thể là lần cuối cùng.”


Quỳnh cúi đầu im lặng. Nàng cũng muốn chiều ý người yêu nhưng lại sợ chính lòng mình mềm yếu. Từ ngày hai người yêu nhau, Chuyên chưa bao giờ đòi hôn vì cũng muốn giữ cho nàng khỏi bị lương tâm cắn rứt. Bây giờ, vì hoàn cảnh khó khăn, hai người sẽ phải tạm xa nhau lâu dài, nếu không muốn nói là vĩnh viễn, không lẽ không chiều chàng một lần. Nghĩ vậy, nàng từ từ ngửa mặt chờ đợi nụ hôn đầu tiên của người yêu, nói rất nhỏ như một hơi thở :


“Thôi, đây anh hôn em đi.”


Nhưng đồng thời hai mắt nàng long lanh ướt. Chuyên đã định ôm lấy ngang lưng nàng, chợt ngừng lại, hỏi :


“Sao em khóc ?”


Nàng nghẹn ngào :


“Em sẽ mắc cở khi gặp chồng em...”


Chuyên đăm đăm nhìn người yêu, rồi lắc đầu :


“Anh không nỡ làm khổ em. Thôi, em về đi. Em buồn, làm sao anh vui nổi.”


Quỳnh ngơ ngác hỏi :


“Anh không hôn em ?


“Không. Em cho anh hôn mà nước mắt em chảy dòng dòng thế kia thì làm sao anh có đủ can đảm hôn em được.”


Nàng lo lắng hỏi :


“Anh...anh còn yêu em không ? Hay... hay anh ôm em vào lòng để mình cảm thấy gần nhau một chút.”


Chuyên nhẹ nhàng vòng tay ra sau lưng Quỳnh, ghì lấy tấm thân tròn lẳn và nóng hổi của người yêu. Nhưng khi bộ ngực căng phồng của nàng ép sát vào ngực mình thì chàng bỗng buông nàng ra, vội quay mặt đi, nói nhanh :


“Thôi, em về đi...”


Quỳnh ngạc nhiên :


“Anh đuổi em ?”


Chàng nhắc lại, giọng khẩn thiết hơn :


“Em về đi...”


Nàng chợt hiểu, nhưng vẫn đứng yên, khẽ thở dài :


“Tội cho anh quá !...Em cảm ơn anh đã giữ cho em..”


Rồi nàng an ủi;


“Em sẽ cố gắng tìm gặp anh càng sớm càng tốt.”


Khi Quỳnh đã ra khỏi phòng, Chuyên lại muốn chạy ra giữ nàng lại. Nhưng chàng chỉ đứng yên nhìn ra cửa, theo hút bóng nàng. Chàng thẫn thờ như người mất hồn. Khi lấy lại được bình tĩnh, chàng bước nhanh ra cửa, chỉ kịp thấy người yêu đã ra khỏi khách sạn.


Quỳnh vừa bước xuống đường thì xe hơi của Diên cũng chợt tới. Nàng nhanh


nhẹn bước lên xe.. Nhưng xe không chạy ngay mà đậu trước khách sạn khá lâu. Chuyên đoán có chuyện gì đang xảy ra giữa hai vợ chồng Quỳnh. Biết mình không thể giúp gì được cho người yêu, Chuyên chỉ đứng núp sau cánh cửa để nhìn xuống đường. Gần mười lăm phút sau, xe hơi của Diên mới chạy đi. Chuyên buồn và lo lắng, nhưng không biết làm gì hơn là sửa soạn để về Saigon.


























20









D



ù biết Quỳnh không thể gặp mình, Chuyên vẫn lảng vảng gần nhà nàng với hy vọng nàng một mình xuất hiện bất ngờ. Nhưng suốt một tuần sau khi từ Vũng Tàu về, vợ chồng nàng không xa nhau nửa bước mỗi khi ra phố. Chàng hết sức thất vọng, nhưng không thể trách nàng được. Một tuần lễ trông chờ vô ích. Rồi cũng đến ngày vợ chồng Diên phải về nhiệm sở mới. Từ xa trông họ chất đồ lên xe hơi, Chuyên hoàn toàn thất vọng và biết mình đã thật sự mất Quỳnh. Chưa bao giờ chàng cảm thấy đau buồn bằng lúc này. Nỗi dau thất tình làm tan nát lòng chàng. Suốt ngày chàng như người mất hồn, ra ngẩn vào ngơ, chẳng làm được việc gì hết. Nhưng chàng chỉ thầm tự trách mình chứ không hề hờn giận người yêu. Dù sao nàng cũng là người đàn bà có chồng. Khi mới yêu nhau, hai người cũng đã chấp nhận sự lỡ làng và giới hạn của cuộc tình.


Nhiều lúc nhớ người yêu quá, Chuyên đã có ý định đi về tỉnh tìm nàng. Chàng biết chàng có thể gặp nàng ở trường học mà Diên không ngờ tới. Nhưng khi sắp ra bến xe đò, chàng chợt nhận ra sự liều lĩnh, dại dột của mình. Có thể Diên không biết chàng lén lút tìm gặp Quỳnh, nhưng ở tỉnh nhỏ, vợ một ông phó tỉnh trưởng, dù là một cô giáo, cũng là một nhân vật quan trọng mọi người kính nể. Cuộc gặp gỡ giữa hai người sẽ được loan truyền khắp tỉnh chắc chắn Diên sẽ biết. Chàng đành hủy bỏ ý định đi tỉnh thăm người yêu Muốn gặp mà không được gặp hoăc không dám gặp đã biến thành một bế tắc trong lòng chàng. Sự bế tắc này đã làm cho sức khỏe của chàng sa sút rất nhanh. Chính chàng cũng không ngờ chàng lại ủy mị và si tình đến thế.


Trong khi Chuyên thẫn thờ, buồn bã, không biết làm gì ngoài việc tưởng nhớ đến người yêu xa xôi, nhà trường, nhiệm sở mới của chàng ở vùng ngoại ô Saigon, vì chờ lâu không thấy chàng đến nhận thời khóa biểu để bắt đầu dạy học, đã cho tùy phái đến tìm chàng. Lúc dó chàng mới như người chợt tỉnh một cơn mê. Chàng chạy vội đến trường. Rất may là hai ông hiệu trưởng và giám học không có một lời khiển trách nào. Chàng có cảm tưởng những người ở Saigon dễ dãi hơn những người ở tỉnh. Họ có vẻ bình đẳng hơn, không tự coi mình là cấp trên của các đồng nghiệp. Nhưng chính vì thế chàng càng thầm hổ thẹn với chính mình. Chàng tự hứa từ nay sẽ không dám lười biếng, trễ nải trong việc dạy học nữa.


Theo thời khóa biểu, Chuyên dạy 24 giờ một tuần, nghĩa là có 8 giờ phụ trội. Chàng chỉ phải dạy có ba ngày đầu tuần, mỗi ngày tám tiếng. Chàng không ngờ thời khóa biểu gọn và đẹp như vậy.


Khi biết mình có ba ngày cuối tuần rảnh rỗi, Chuyên tìm đến trường tư cũ mà trước kia chàng đã từng cộng tác. Chàng có ý định sẽ làm việc thật nhiều để khuây khỏa nỗi nhớ nhung. Tình của chàng với Quỳnh coi như đã đi vào bế tắc. Hai người không có thể gặp nhau nữa, đành tạm thời quên nhau đi. Muốn quên, chỉ có một phương pháp hiệu nghiệm nhất là làm việc.


Điều rất may cho Chuyên là trường cũ đang thiếu giáo sư Anh văn. Từ ngày Mỹ đổ quân vào Việt Nam, hầu như ai cũng thích học Anh văn. Tất cả các trường trung học, tư cũng như công, cần nhiều thầy dạy Anh văn hơn. Vị hiệu trưởng trường tư sẵn sàng xếp cho chàng bao nhiêu giờ chàng muốn, Nhưng chàng chỉ xin có ba lớp sắp đi thi.


Chuyên bây giờ đã có nhiều kinh nghiệm trong nghề dạy học nên được học sinh mến mộ, kể cả trường công lẫn trường tư. Kinh nghiệm lớp luyện thi hồi dạy cùng với Hoằng được chàng đem ra ứng dụng ở trường tư nên rất thành công. Sự thành công đã làm chàng vui và phần nào quên đi nỗi thiếu vắng Quỳnh. Dần dần chàng trở lại yêu nghề dạy học như hồi mới ra trường. Tuy nhiên vào những đêm nưa gió rả rích, chàng vẫn không khỏi tưởng nhớ đến người tình nơi xa xôi. Một hôm, chàng nhận được thư Quỳnh. Hình như nàng viết vội vàng ở trường nên chỉ vắn tắt vài hàng, khuyên chàng nên quên nàng đi và tìm một người khác để xây dựng gia đình. Nàng tuy vẫn yêu chàng, nhưng cuộc tình ở kiếp này hoàn toàn không có lối thoát, đành xin hẹn chàng ở kiếp sau, nếu quả thật có kiếp lai sinh. Chàng đọc đi đọc lại bức thư ngắn ngủi ấy mà lòng quặn đau. Chàng cũng biết rằng mối tình của hai người là một mối tình tuyệt vọng, nhưng hẹn nhau ở kiếp sau chỉ là một cách tự an ủi, nếu không muốn nói là tự lừa dối nhau. Chàng không tin có kiếp sau.


Nhưng dù mối tình tuyệt vọng, Chuyên cũng không muốn yêu ai khác nữa. Chàng chợt nghĩ đến Liên. Chàng đã một lần định cưới Liên. Bây giờ nghĩ lại, chàng cho rằng hồi đó chàng đã bị cô mê hoặc bằng những thú vui vật chất. Chàng bị cái nhan sắc kiều diễm, trẻ trung và cái thân thể nóng bỏng của cô quyến rũ. Chàng lợi dụng cô nhiều hơn là tình yêu chân thật.


Đôi khi chàng cũng tự hỏi thầm chàng có thể sống cô dộc suốt đời được không ? Con người ta ai cũng phải có một gia đình, trừ những người chọn con đường tu hành. Rồi Quỳnh sẽ có con và vui với cảnh gia đình ấm cúng. Hình bóng chàng sẽ mờ dần trước những bổn phận hàng ngày của nàng. Một ngày không xa, chàng sẽ chỉ là một kỷ niệm trong dĩ vãng của nàng. Dù biết như vậy, chàng muốn quên Quỳnh không phải là chuyện dễ. Hình bóng nàng đã in sâu trong tâm tưởng chàng, đã hoàn toàn chế ngự tim chàng. Mỗi lần chàng nghĩ đến chuyện lứa đôi, xây dựng gia đình, hình ảnh nàng lại xuất hiện. Chàng tự nhủ :”Thôi thì bây giờ cứ vui với đám học trò cho khuây khỏa.”


Bỗng một buổi sáng, Chuyên đang ngồi trong phòng giáo sư vào giờ ra chơi, một bác tùy phái cho biết chàng có khách, một người đàn bà. Chàng rất ngạc nhiên vì chàng có rất ít bạn thuộc phái nữ. Hay Quỳnh tìm chàng ? Một tia hy vọng lóe lên làm chàng hồi hộp, hấp tấp đi theo bác tùy phái ngay. Nhưng nhìn từ xa vào văn phòng hành chính, chàng nhận biết người đàn bà đang đợi chàng. Không phải Quỳnh, mà là Liên. Chàng vừa ngạc nhiên vừa tức giận. khi thấy cô học trò cũ mà cũng là người tình một thời gian ngắn bỗng xuất hiện. Chàng định quay trở lại phòng giáo sư vì không muốn gặp người đã xô đuổi chàng một cách tàn nhẫn. Nhưng Liên đã trông thấy chàng, vội chạy về phía chàng và gọi lớn :


“Thầy Chuyên !...Anh Chuyên !...”


Nhân viên văn phòng và một vài học sinh đứng gần đều trố mắt nhìn hai người. Chuyên lúng túng không biết nên phản ứng thế nào. Bây giờ chàng không thể trốn tránh được nữa, mà gặp Liên ở đây chàng không muốn. Khi Liên đến gần, chàng nghiêm mặt gắt khẽ :


“Cô còn dám vác mặt đến kiếm tôi nữa sao ? Cô còn muốn làm phiền tôi cái gì đây ?”


Liên thốt kêu :


“Anh Chuyên !...”


Vừa lúc đó chuông reo báo hiệu giờ ra chơi đã hết. Chuyên định quay lưng bỏ đi, nhưng Liên đã kịp nắm lấy tay chàng. Thấy có mấy đứa học trò tò mò tiến lại gần và nhân viên văn phòng kéo hết ra cửa nhìn mình và Liên, chàng ngượng ngùng nói lớn :


“Buông tay ra !...Tôi có giờ dạy...”


“Không, anh phải nói chuyện với em đã. Đừng hòng thoát khỏi tay em.”


Chàng cay đắng :


“Tôi việc gì phải trốn cô như cô đã từng trốn tôi. Tôi không thích nói chuyện với cô vì chẳng còn chuyện gì để nói hết.”


Liên có giọng ngoan ngoãn :


“Dạ, em biết...Em biết anh còn giận em lắm...Nhưng em có chuyện muốn nói với anh. Một chuyện rất cần do người khác ủy thác cho em. Em không thể từ chối được.”


Chuyên không tin có người nhờ Liên tìm đến nói chuyện nhưng lại tò mò muốn biết câu chuyện nên ngập ngừng bảo Liên :


“Tôi còn hai giờ nữa, vậy chị cứ về đi. Tối nay, chị có thể đến nhà tôi cho tiện.”


Liên lưỡng lự :


“Nhưng anh có dám hứa anh không lừa em để trốn tránh em không ?”


Thấy sân trường đã vắng, các lớp đã bắt đầu im lặng vì giáo sư đã vào


lớp, Chuyên vội nói :


“Tôi hứa. Chị về đi...”


Lúc đó Liên mới buông tay chàng ra, rồi cười vui vẻ :


“Em tạm tin anh lần này nữa. Nhưng em không về đâu. Em sẽ quanh quẩn ở gần trường để rình anh, không cho anh trốn.”


Trước khi bỏ đi, Chuyên còn hỏi nhanh :


“Ai nhờ cô tìm tôi và có việc gì ?”


Liên lắc đầu :


“Bí mật. Câu chuyện dài lắm. Phải nói chuyện lâu mới được.”


Không thể nấn ná thêm được nữa, Chuyên đành bỏ đi.


Gần trưa, lúc tan học, Chuyên vừa ra khỏi cổng trường đã trông thấy Liên đứng đợi bên kia đường. Chàng làm lơ, giả bộ không biết có cô, rồ ga chạy thẳng. Nhưng chưa tới đầu đường, xe hơi của Liên dã vượt qua trước mặt chàng, rồi chặn chàng lại, Cô bước xuống xe, đến gần chàng, cười lả lơi :


“Anh lại định trốn em rồi nhé. Anh đã hứa mà sao anh cứ chạy thẳng, giả bộ không nhìn thấy em ? Nhưng anh đau có thoát.”


Chuyên tỏ vẻ khó chịu :


“Tôi hứa gặp chị tối nay, chứ có phải ngay bay giờ đâu.”


Liên xán lại gần Chuyên hơn :


“Nè, em yêu cầu anh bỏ cách xưng hô đó đi. Chị chị tôi tôi nghe kỳ thấy mồ. Đã từng ăn nằm với nhau rồi, còn đâu tình nghĩa thầy trò nữa...”


Lần này Chuyên phải công nhận cô nói đúng. Chàng ngượng nghịu đáp :


“Thôi được, tối nay mình sẽ gặp nhau.”


Liên nũng nịu :


“Anh rảnh thì mình nói chuyện ngay bây giờ. Anh về cất xe đi, rồi đi với em.”


“Chiều nay tôi còn bốn giờ dạy nữa.”


“Lại tôi rồi ! Em cấm anh không được xưng tôi nữa mà. Phải kêu em bằng em, xưng anh như hồi mình yêu nhau đó.”


Chuyên im lặng. Liên đề nghị :


“Bây giờ anh chạy trước, em chạy sau, về nhà anh cất xe và quẳng mấy cuốn sách phải gió này ở nhà.”


“Bộ tôi là tù của cô hay sao mà cô đi theo canh chừng ?”


Liên cười nhả nhớt :


“Em sợ anh bị người ta bắt cóc. Thôi, anh đi trước đi, đứng đây cãi vã mất hết thì giờ.”


Chuyên đành nghe lời cô,. Nhưng chàng chưa kịp vọt xe đi, Liên đã hôn nhanh lên má chàng, cất tiếng cười, nói :


“Ngoan em thương.”


Chuyên giật mình vì không ngờ cô bạo như vậy. Giữa đường giữa xá mà dám hôn hít công khai. Cô nữ sinh Liên trong trắng xinh đẹp ngày xưa đã hoàn toàn biến mất.. Sợ cô tái diễn việc hôn hít lần nữa, chàng vội cho xe chạy ngay. Trên đường về nhà, chàng thầm tự hỏi chàng có trách nhiệm gì trong sự biến đổi của Liên không ? Chàng nghĩ rằng có.


Sau khi đem xe gắn máy vào nhà, Chuyên trở ra đã thấy xe hơi Liên đậu ngay trước cửa. Chàng lặng lẽ mở cửa, leo lên ngồi cạnh cô. Liên nhẹ vuốt má chàng, khen :


“Ngoan ! Cưng của em ngoan lắm.”


Chàng hối thúc :


“Đi đâu thì đi, lẹ lên. Chiều nay tôi có giờ dạy.”


Liên lắc đầu :


“Nếu anh cứ xưng tôi với em như vậy, mình cứ ngồi đây mãi.”


Chàng bực mình :


“Ngồi đây cũng được, miễn cô cho biết ai nhờ cô đến tìm tôi và để làm gì.”


Liên lắc đầu :


“Anh đã không nghe lời em, tại sao em phải nghe lời anh nhỉ ? Em tin rằng khi anh biết tên người nhờ em đến tìm gặp anh, anh sẽ ngạc nhiên lắm.”


Biết mình bị bắt bí, nhưng lại muốn biết tên người nhờ Liên , chàng đành nhượng bộ :


“Nào, em định đưa anh đi đâu thì đi lẹ lên.”


Liên cười phá lên, có giọng đắc thắng :


“Vậy mới ngoan ! Bây giờ mình đi ăn trưa, nói chuyện luôn cho tiện.”


Chuyên im lặng. Liên đưa chàng tơi một quán ăn vắng khách. Trong khi chờ đợi món ăn đem ra, Liên mở bóp, lấy ra một bao thư đưa cho Chuyên.


“Đây, anh đọc đi, sẽ rõ ai nhờ em tìm gặp anh và nhờ em làm việc gì.”


Vừa đỡ lấy lá thư, Chuyên giật bắn mình. Đó là thư Quỳnh viết cho Liên. Chàng vội vàng mở thư ra ngay. Thoạt tiên, chàng đọc lướt thật nhanh xem Quỳnh nói gì với Liên, rồi mớt từ từ đọc từng chữ. Quỳnh đã xin Liên giúp đỡ bằng cách thay nàng săn sóc chàng. Chính Quỳnh đã cho Liên biết trường chàng đang dạy. Quỳnh cũng thú nhận nàng bây giờ bị Diên kèm sát nên không có cách nào liên lạc được với chàng. Càng đọc, chàng càng hiểu rõ mối tình của nàng dành cho mình. Nàng yêu chàng tha thiết, nhưng mối tình đã hoàn toàn tuyệt vọng. Chàng biết rằng nàng đã tự phấn đấu gay go trước khi nhờ tình địch lo lắng cho mình. Trên cõi đời này chưa có ai lại phải lụy tình địch như vậy. Đều đó chứng tỏ tình của nàng quá sâu đậm và cao thượng,bất chấp mọi đố kỵ, hiềm khích, chỉ nghĩ đến lợi ích của người mình yêu.


Khi trả lại thư cho Liên, Chuyên không nói một lời, chỉ khẽ thở dài. Hiểu chàng đang nghĩ gì, Liên nhỏ nhẹ hỏi :


“Bây giờ anh đã tin em chưa ? Ngay hồi còn đi học, em cũng quý cổ lắm. Bây giờ em vừa quý vừa phục. Khó kiếm người được như cổ. Phải công nhận cổ đã chọn đúng người để ủy thác..”


Chuyên gật đầu :


“Chẳng ai có thể ngờ lại có chuyện nhờ vả kỳ cục như thế này.”


“Có gì mà kỳ cục ! Cổ biết em yêu anh, lại có khả năng lo cho anh, cổ trao trách nhiệm cho em là đúng rồi. Giá như ngày xưa, anh có thể lấy cả hai người đấy. Em nhớ hồi còn học lớp đệ tam, ông thầy dạy Việt văn giảng một truyện gì của Tàu, một anh chàng lấy một lúc bốn vợ. Hai cô vợ cả là con nhà quý phái, còn hai cô vợ nhỏ là hai con nữ tỳ. Nếu anh có cưới cả cô Quỳnh lẫn em thì vẫn thua anh chàng có phước trong truyện tàu. Anh có nhớ truyện đó là truyện gì không ?”


Chàng lắc đầu :


“Hồi học trung học, anh kém Việt văn lắm. Đi thi tú tài 1, phải nhìn lén thằng ngồi cạnh. May cũng đủ điểm đậu. Vì thế, anh đâu có biết anh Tàu bốn vợ của em là ai.”


Liên vui vẻ nói :


“Thôi, xếp cái chuyện anh Tàu bốn vợ lại. Mình nói chuyện mình cho đỡ mất thì giờ. Thế là anh đã biết ai nhờ em lo cho anh, từ nay đùng có cãi lời em nữa, nghe. Anh sẽ phải tuân lệnh em răm rắp vì đó là lệnh của cô Quỳnh.”


Chuyên lại im lặng, vì quả thật chàng không biết nói gì. Chuyện xảy ra quá đột ngột, ngoài sức tưởng tượng của chàng. Khi đồ ăn đem ra, Liên đùa :


“Em nhân danh cô Quỳnh ra lệnh cho anh phải ăn hết những món này. Sau đó, em lại đưa anh về nhà để lấy xe đi dạy buổi chiều nay.”


Khi hai người ra xe, Liên lại nói :


“Nhân danh cô Quỳnh, em bắt anh phải cho em biết rõ thời khóa biểu của anh, cả trường công lẫn trường tư...để em dễ theo dõi.”


Chuyên phì cười :


“Em nhân danh cô Quỳnh mà đòi hỏi những điều chưa bao giờ cô Quỳnh đòi hỏi cả.”


Liên thản nhiên đáp :


“Vì cô Quỳnh tin được anh, còn em...chỉ tin anh một nửa thôi... Điều này cũng dễ giải thích. Anh yêu cô Quỳnh chứ không yêu em. Trong khi đó, em tin rằng em yêu anh hơn cô Quỳnh yêu anh... Bằng cớ là đã có lần em suýt tự tử vì anh. Cô Quỳnh giận anh thì vội vã đi lấy chồng.”


Chuyên không sao chối cãi được điều đó, nhưng chàng không dám công khai thú nhận với Liên. Đôi khi so sánh giữa Quỳnh và Liên, chàng thấy cô học trò hơn hẳn Quỳnh về mọi mặt, trừ chuyện học hành. Thật ra, nếu Liên được học đến nơi đến chốn, cũng không thua gì Quỳnh. Cô thông minh, học giỏi nên mới được chàng sốt sắng giúp đỡ. Nhớ lại những ngày mới vào lớp của Liên, chàng không có một xúc động nào khi trông thấy cô. Trái lại, lần đầu gặp Quỳnh, bốn mắt chỉ mới giao nhau mà chàng đã chú ý đặc biệt tới nàng. Nghĩ mãi không sao giải thích được điều kỳ lạ ấy, chàng đành tự nhủ :”Không ai hiểu nổi tình yêu. Nó bất chợt đến như tiếng sét, làm mình ngỡ ngàng, choáng váng. Thế là yêu !”


Tiếng Liên kéo chàng trở lại thực tế :


“Thế nào ? Anh có cho em biết thời khóa biểu của anh không ?”


Chàng tủm tỉm cười :


“Em có vẻ oai quá nhỉ. Chưa gì đã định ăn hiếp anh rồi.”


Liên cười khanh khách :


“Em thuộc loại cáo mượn oai hùm. Vì thế, cái oai chỉ tạm thời thôi. Khi nào hùm rút lại việc ủy nhiệm thì em lại hiện nguyên hình…cáo. Nhưng được ngày nào, cứ ăn hiếp anh ngày ấy cho bõ những lúc bị anh hắt hủi.”


Chuyên đành đáp :


“Thôi được, về nhà anh sẽ ghi lại hết cho em. Anh không ngờ anh lại trở thành ...tù nhân của cả hai người. Em đúng là một cai tù độc ác, nghiêm khắc, nghiệt ngã.”


Liên vui vẻ :


“Còn những tĩnh từ nào có thể buộc tội em nữa, xin anh nói hết đi.”


“Bây giờ anh chưa nghĩ ra, sẽ nghĩ thêm.”


Liên nói bằng giọng âu yếm :


“Em xin nhắc anh một câu rất hợp tình hợp cảnh. Đó là ‘dơ cao đánh khẽ’. Em mượn oai cô Quỳnh thì có vẻ dữ dằn lắm, thật ra em có dám làm gì anh đâu...Lúc nào cũng chỉ sợ người mình yêu buồn khổ thôi...Anh có tin như vậy không ?”


Chàng đáp ngay :


“Không tin. Em nói em sợ anh buồn khổ mà nhờ người khác xua đuổi anh ?”


Liên xịu mặt :


“Anh không hiểu nỗi khổ của em mà cứ trách em hoài. Em khóc mấy ngày mấy đêm liền, chớ có vui sướng gì đâu. Hoàn cảnh bắt buộc đành phải nghiến răng dứt tình với anh...”


Nói xong, cô thở dài một tiếng thật não nuột. Chuyên nhẹ nắm lấy tay cô, an ủi :


“Thôi, đừng buồn nữa. Anh hiểu em, hiểu hoàn cảnh em lúc đó khi gặp anh Hoằng.”


Liên ngậm ngùi :


“Em chả biết tâm sự với ai, đành than thở với thầy Hoằng. Đó cũng là một cách nhắn tin cho anh biết...Em tính khi nào thằng em kế em lên đại học, em sẽ trao trách nhiệm lo gia đình cho nó. Như vậy là em xong bổn phận của người chị lớn...Có thể lúc đó em sẽ đi học lại, mà cũng có thể em lấy chồng, nếu...có ai chịu lấy em.”


Chuyên hiểu ý cô, nhưng không muốn cam kết điều gì vì một lần cô đã thất hứa với chàng, dù sự thất hứa có lý do chính đáng.


Liên đưa Chuyên về nhà, đợi lấy thời khóa biểu xong mới bỏ đi.


Buổi dạy chiều hôm đó, Chuyên cố gắng để hết tâm trí vào việc giảng bài mà thỉnh thoảng vẫn nghĩ đến chuyện nhờ vả của Quỳnh. Chưa bao giờ chàng thấy mình hạnh phúc như bây giờ. Cả hai người đàn bà cùng yêu chàng và thay phiên nhau lo săn sóc chàng. Nhưng rồi, chàng thầm tự hỏi, tương lai sẽ ra sao ? Quỳnh coi như đã “an phận”, còn Liên đến bao giờ hết bổn phận với gia đình ? Nếu cô có thể trao trách nhiệm cho người em trai, chàng có sẵn sàng cùng cô đi trọn cuộc đời này không ? Chàng tự hỏi nếu lấy Liên, chàng có quên được dĩ vãng của cô không ? Dù cô lúc nào cũng chỉ yêu có chàng, nhưng cô đã qua tay nhiều người đàn ông. Hơn nữa, khi đã có một cuộc sống phóng túng, cô có thể ép mình làm một người vợ chỉ biết chồng con và lo việc nội trợ không ? Hay rồi lại “ngựa quen đường cũ” ? Ngoài dĩ vãng của Liên, còn dĩ vãng của chính chàng nữa. Chàng có quên được Quỳnh để yên ổn sống bên Liên không ? Lấy một người mà lúc nào cũng tưởng nhớ một người là mình làm khổ mình, khổ luôn cả vợ. Tốt nhất, chàng tự nhủ, cứ sống độc thân suốt đời là... Nhưng chàng có can đảm chịu nổi cảnh cô đơn không ? Điều này thật khó trả lời, ít ra vào lúc này...


Chuyên nhớ có lần chàng tâm sự với Hồ về chuyện tình yêu và gia đình. Hồi đó, sau khi bị Liên từ hôn và xua đuổi, chàng chán đời nên quyết định không lấy vợ, sống độc thân trọn đời, nếu chàng và Quỳnh không còn một chút hy vọng nào ở tương lai. Nghe chuyện chàng, Hồ mỉm cười nói : ”Cậu không thực tế và quá lãng mạn. Theo tôi, cậu không cần lấy một trong hai người đó. Cậu có thể lấy một người con gái khác. Mới đầu có thể không thích mấy, nhưng ăn ở với nhau lâu sẽ quen dần, rồi tình yêu sẽ đến. Tây có câu rất hay là ‘L’ appétit vient en mangeant’ nghĩa là cứ ăn đi rồi sẽ thấy ngon miệng. Cứ lấy nhau đi rồi yêu nhau sau, cũng vẫn được. Tổ tiên ta ngày xưa ‘Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy’ vẫn có hạnh phúc như thường.” Lúc đó chàng không có ý kiến gì ngay. Bây giờ nghĩ lại, chàng thấy Hồ cũng có lý phần nào. Có phải tất cả mọi người ở cõi đời này đều lấy được người mình yêu đâu. Vậy sao chàng không thử tìm người khác, cả thế gian này chả lẽ không có ai đáng yêu bằng Quỳnh sao ? .

































21









M



ột hôm Hoằng bất chợt đến tận trường để gặp Chuyên. Câu nói đầu tiên của anh là trách bạn không báo tin việc đổi về Saigon cho anh hay.


“Tao vừa biết mày đã được đổi về Saigon vội chạy ngay đến đây kiếm mày. Từ ngôi trường đầy đọa ấy mà nhảy một phát về ngay Saigon, hoặc là mày phải mạnh cánh lắm hoặc là phải chi rất đậm. Tao đoán mày phải chi chứ nếu mạnh cánh đã không phải nằm chơi ở vùng mất an ninh cả hai ba năm trời.”


Chuyên thú thật :


“Đúng là phải chi, nhưng tao không biết bao nhiêu. Tất cả Quỳnh lo hết.”


Hoằng chợt nói lớn :


“Trời đất quỷ thần ơi ! Chưa ai sướng như mày ở cái cõi đời khốn nạn này. Chỉ có em Quỳnh mới lo cho người yêu đến thế này thôi.”


“Ai cho mày biết tao đang dạy ở đây ? Có phải Liên không ?”


“Thì còn ai vào đấy nữa ! Lại cả con Liên cũng xúm vào lo cho mày. Không biết mày tu đã mấy kiếp mà sướng quá thế ? Người ta chỉ cầu được một người đẹp cũng đã mãn nguyện, mày có những hai. Tao ghen rồi đó. Liên nó thú nhận với tao là nó được em Quỳnh ủy thác trông nom, săn sóc mày trong khi em vắng mặt.”


Chuyên tỏ vẻ khó chịu :


“Tao cũng thấy kỳ cục quá. Nhưng chả biết nói thế nào để Liên đừng quan tâm đến tao quá....Cứ mặc xác tao là tốt nhất...Với lại tao cũng tính hỏi xem Quỳnh phải chi bao nhiêu tao sẽ trả lại hết cho nàng.”


Hoằng phì cười :


“Mày vẫn ngố như xưa. Vì mày ngố quá nên không hiểu tâm lý đàn bà. Đời nào em cho mày biết thật số tiền. Với lại, cũng không bao giờ em nhận tiền của mày...Đừng có nói chuyện trả nợ mà em mắng cho mấy mắng đấy. Lần trước, vì cái ngố của mày mà hai người đã lỡ làng duyên phận. Thế mà vẫn chưa sáng mắt ra. Cố mà bớt ngố đi để hưởng phúc Trời cho ở cõi đời này.”


Chuyên chép miệng :


“Thế mới thật phiền....Tao muốn không nợ nần gì Quỳnh cả.”


Hoằng lắc đầu :


“Trả nợ ! Mày càng nói càng tỏ ra ngu đếch chịu được và...còn vô ơn nữa. Đối với em Quỳnh, mày nợ đìa ra, làm sao mà trả nổi. Nợ tình còn chưa trả xong, nói chi đến nợ tiền. Nhưng suy cho cùng, nợ tiền cũng vẫn là nợ tình. Em có yêu mày, mới dám bỏ tiền lo cho mày. Như vậy là nợ chồng nợ chất, biết kiếp nào mới trả xong.... Thôi, đừng nói đến trả nữa mà mang tiếng vô ơn bạc nghĩa.. Đối với con Liên, mày cũng nợ nó, chứ không phải là chuyện đùa đâu. Mới ra đời mà mày nợ nần tứ tung như vậy, đủ biết mày khờ khạo đến thế nào. ..Của đáng tội, tất cả bọn đàn ông trên thế gian này đều mong được nợ như mày.”


Chuyên xem đồng hồ, rồi nói vội :


“Thôi, tao phải vào lớp đây. Hẹn tối nay gặp mày.”


“Ừ, tối nay. ..Tao cũng có chuyện muốn bàn với mày.”


“Nhưng gặp ở đâu ? Nhà mày hay nhà tao ?”


Ngần ngừ một chút, Hoằng đáp :


“Bảy giờ tối tao đón mày đi dớp với tao. Chuyện làm ăn đàng hoàng.”


“Mày thì lúc nào cũng làm ăn. Vợ con chẳng có mà cứ làm ăn để làm gì không biết.”


“Tối nay, mày sẽ biết...”


Buổi tối, Hoằng đến đúng giờ. Chuyên không phải đợi lâu. Chàng vừa sửa soạn xong đã nghe tiếng chuông cửa reo. Hai người đến một tiệm ăn ở đường Gia Long. Sau khi gọi món ăn, Hoằng vào đề :


“Tao cần mày giúp tao trong các lớp kuyện thi ở dưới tỉnh mà mày đã từng cộng tác với tao. Sau khi mày đổi đi, tao nhờ thằng mới về thay mày mà không ăn khứa mấy, chỉ nhì nhằng thôi. Học sinh vẫn khoái mày hơn.”


Hoằng vừa dứt lời, Chuyên đã bác bỏ ngay :


“Không, tao không thích trở lại cái tỉnh đó nữa. Tao đã đi rồi mà thằng Trương và thằng tỉnh trưởng còn gửi công văn tố theo. Chúng nó bảo tao là cộng sản nằm vùng. Tao bị công an gọi sang thẩm vấn hàng ngày, làm tao cũng bấn loạn tinh thần, may nhờ me xừ hiệu trưởng can thiệp với trưởng ty công an nên mớt thoát. Bây giờ về đó, chúng no bắt nhốt tao lại thì sao ?”


“Điều đó mày khỏi lo. Thằng tỉnh trưởng mất chức vì bị tố cáo tham nhũng. Còn lão Trương thân cô thế cô, nhũn như con chi chi. Bố bảo cũng không dám đụng đến mày. Theo tao, mày cần phải về để cho nó biết là nó đã thua mày, vì nó rắp tâm hại mày mà bây giờ mày lại đã về Saigon. Giáo sư của trường còn coi nó ra cái thống chế gì nữa. Tao sẽ quảng cáo rầm rộ tên mày và nói mày là một giáo sư Anh văn ăn khứa nhất Saigon. Thế nào cũng đến tai nó là nó uất lên, không khéo uất quá lại tỏi như anh chàng Chu Du bi Khổng Minh chơi cho một vố nặng. Mày phải nghe tao, phải cho thằng tu xuất đó bẽ mặt mới được.”


Chuyên nghe cũng bùi tai, tỏ vẻ phân vân :


“Nhưng tao còn nhiều giờ tư ở trên này, không bỏ được.”


Hoằng vội xua tay :


“Mày không phải về ngay năm nay. Sang năm mình sẽ làm ngay từ đầu năm. Bây giờ cũng chỉ còn vài tháng nữa là hết niên học. Tao nói trước để mày sang năm không nhận giờ trường tư trên này hay nhận ít thôi.”


Chuyên ngại ngùng :


“Cứ cuối tuần lại phải đi xe đò về dưới đó nghĩ cũng hơi ngán...Nhưng với mày, tao không nỡ từ chối. Thôi được, tao nhận lời...Vẫn những thằng cũ hay có gì thay đổi không ?”


“Thì..cũng có một vài thay đổi nhỏ...Thằng Tiếp bị Thủ đức vồ rồi, tao phải kiếm người khác thế. Còn hai thằng Biên và Lộc vẫn cộng tác đều....Mày mà trở lại tỉnh bây giờ, lão Trương đau hơn hoạn. Nó cứ tưởng có thể đập chết mày ngay hồi đó. Đẩy được mày vào chỗ thiếu an ninh, nó vênh váo cho rằng ai mà đụng vào nó là cuột đời trở thành mạt rệp ngay.”


Chuyên cười :


“Ừ, tao cũng muốn coi cái mặt mắc cở của nó ra sao, có giống cái...ấy của con điếm về già không ?”


Hoằng bật cười lớn làm các thực khách ngồi mấy bàn gần tò mò ngó sang, rồi nói :


“Thế thì mày sẽ thất vọng hoàn toàn vì cái thằng tu xuất đã từng ngủ với con riêng của vợ thì làm gì có liêm sỉ nữa mà mắc cở. Nó sẽ cay cú lắm nhưng nó dấu kín cái cay cú đó tận đáy lòng. Nó có ức hộc máu mồm cũng phải giả bộ tỉnh bơ.”


“Thế cũng hả giận phần nào rồi. Trong giới nhà giáo mà sao lắm sâu bọ lên làm người thế ?”


Đến đây, hai người giữ im lặng một lát để vừa ăn vừa uống bia. Bỗng Hoằng nói bằng một giọng nhẹ nhàng :


“Tao tính chỉ làm ăn một hai năm nữa rồi nghỉ để...cưới vợ.”


Đến lượt Chuyên reo to :


“Cưới vợ ? Bộ anh hùng thấm mệt rồi sao ? Chắc mày đã mết em nào rồi ?”


Hoằng gật đầu :


“Đúng, tao đã gặp được người tình từ kiếp trước. Nàng mới về trường năm rồi. Vừa thấy em là tao rã rời cả chân tay, suýt té xỉu.”


“Bộ em đẹp lắm sao ?”


“Khách quan mà nhận xét, em không đẹp nghiêng nước nghiêng thành, nhưng riêng đối với tao, em là hoa hậu thế giới.”


Chuyên vui vẻ :


“Tao có lời mừng cho mày...À, mà em đối với mày thế nào ?’


“Thì chúng tao yêu nhau nên tao mới tính nghỉ làm ăn, xin đổi về Saigon, rồi cưới em. Sở dĩ tao phải chờ thêm hai năm nữa để có đủ tiền xin đổi. Không biết em Quỳnh của mày có chịu cho tao biết chuy ô em đã lo cho mày không ?”


“Điều đó tao bảo đảm là thế nào em cũng giúp mày vì mày đã từng chạy điểm cho gà của chồng em. Phải có đi có lại chứ đâu có thể muối mặt làm ngơ được...Nhưng nè, mày chưa cho tao biết thêm về người đẹp của mày.”


Hoằng có vẻ miễn cưỡng :


“Thì...em cũng dân giáo mác...Em cũng học cấp tốc như tao...và em kém tao 6 tuổi...”


“Quỳnh cũng học cấp tốc, chỉ kém tao có một tuổi thôi...Người tình của mày dạy môn gì và tên em là Mít hay Xoài ? ”


“Chẳng Mít cũng không Xoài, chỉ là một cái tên rất bình thường, Minh. Nguyễn thị Minh, chẳng phải Nguyệt Minh hay U Minh gì ráo. Cái tên tầm thường như con người tầm thường của em và em cũng dạy Toán như tao.”


Chuyên vui vẻ :


“Thế là thuận vợ thuận chồng rồi, tha hồ mà tát cạn mấy chục cái bể đông.”


“Tao chẳng dại gì đi tát bể, vừa mệt vừa vô ích. Nhưng tao với em đã có chương trình cộng tác rất tốt đẹp. Tao cứ đi dạy lia lịa, bắt học sinh làm bài tập như điên, đem về cho em chấm. Em chỉ dạy có mấy giờ trường công nên rảnh rỗi, tha hồ chấm bài học trò. Hai người dạy cùng một môn lợi thế đó. Em Quỳnh dạy Việt văn, mày dạy Anh văn, chả giúp nhau dược gì hết.”


Chuyên chợt thở dài :


“Gần nhau còn chưa được, nói chi đến giúp nhau...Thấy mày có hạnh phúc mà tao thèm.”


Hoằng gọi hầu bàn để trả tiền, rồi giao hẹn với Chuyên :


“Thế là mày nhận lời rồi nhé. Tao bắt đầu lancer mày lại là vừa.”


“Ừ, mày cứ quảng cáo đi, tao không đổi ý đâu. Có thể cuối tuần này tao về dưới đó xem mặt em Minh của mày.”


“Mày khỏi mất công đi lại, Cuối tuần nào em cũng về Saigon, tao sẽ dắt lại giới thiệu với mày. Tao cũng đã kể chuyện tình của mày cho em nghe. Em khen mày có số đào hoa. Nhưng tao lại cứ cho là mày ngu chứ chả đào hoa đào hoét gì hết.”


Chuyên công nhận :


“Tao ngu thật. Để lỡ mất hạnh phúc thì đúng là ngu.”


“Thôi được, chiều thứ bảy tao sẽ đến đón mày đi ăn với em Minh. Xong rồi, bây giờ chia tay.”


Về nhà, Chuyên băn khoăn tự hỏi mình có hạnh phúc hay không khi được cả hai người đàn bà săn sóc, lo lắng ? Nhưng điều bất hạnh rõ ràng của chàng là không thể lấy ai được mà tìm người khác lại chỉ sợ không quên được người mình đã trót yêu tha thiết. Như vậy, làm sao lấy được người mới. Chàng thầm tự hỏi có phải số mình long đong không ? Nghĩ đến số mạng, Chuyên chợt nhớ tới một người bạn đã từng học cùng lớp với chàng suốt bảy năm trung học. Rồi hai người đều trúng tuyển vào đại học sư phạm, nhưng Viễn, tên người bạn, theo ban Việt Hán, còn chàng ban Anh văn. Viễn con nhà giầu, không phải đi làm, nên học thêm cả Văn khoa. Nhờ giỏi chữ Hán, lại rảnh rang, Viễn nghiên cứu Tử vi. Khi tốt nghiệp đại học, Viễn đã nổi tiếng trong giới bạn bè về môn tử vi nên mọi người thường gọi đùa là “Viễn thầy bói”. Dù không tin tướng số mấy, Chuyên cũng muốn biết Viễn đoán về tương lai mình ra sao. Khi thi ra trường Viễn đậu thủ khoa nên được dạy ở một trường lớn ngay Saigon. Cuối tuần này chàng sẽ đến thăm người bạn “thầy bói”. Thì ra khi con người không tìm được lối thoát cho cuộc đời mình, đành phải tin vào tướng số.





























22









C



hiều thứ bảy, Chuyên vừa về đến nhà đã thấy xe Liên đậu trước cửa. Cô cho biết Quỳnh nhờ cô đưa chàng đi chơi giải trí cuối tuần, nhưng cô thú thật không biết đưa chàng đi đâu. Rồi cô hỏi :


“Vậy anh tính sao bây giờ ? Anh muốn gì em cũng xin chiều, miễn anh vui...”


Chuyên vui vẻ đáp :


“Tôi đã có chương trình vào tối nay và ngày mai. Nếu cô thích, cứ đi theo tôi.”


Liên mừng rỡ :


“Vậy thì còn gì bằng nữa. Tất nhiên là em thích theo anh đến...bất cứ đâu...chân trời góc biển, cuối bãi đầu ghềnh...em cũng hổng có sợ.”


Chuyên cười :


“Hồi này cô hay xài dao to búa lớn quá. Tôi làm gì có khả năng đưa cô đến chân trời góc bể. Tối nay, tôi có hẹn với thầy Hoằng, vì thầy muốn giới thiệu người yêu mới toanh của thầy.”


Liên bỗng reo to :


“Ồ, thầy Hoằng và cô Minh ! Vậy thì thú quá rồi. Em đã nghe thầy Hoằng nói nhiều đến cô Minh, nhưng chưa gặp bao giờ. Hai người hẹn anh ở đâu ?”


“Thầy Hoằng sẽ đến đây đón tôi. Bây giờ cô vô trong nhà ngồi đợi tôi tắm rửa, thay đồ. Khoảng 7 giờ thầy Hoằng sẽ tới, mình sẽ cùng đi.”


Liên vội vàng theo Chuyên vào nhà, miệng lẩm bẩm :


“Chèn đéc ơi, sao hôm nay mình hên quá thế này !”


Chuyên quay lại nhìn cô bằng đôi mắt trìu mến :


“Lắm lúc cô vẫn như một cô học trò trung học ấy.”


“Thì đối với anh, em lúc nào chả là học trò của anh ? À, anh nè, mai chúa nhựt mình có chương trình gì ?”


Chuyên cười :


“Cô thử đoán xem sao... ”


Liên ngập ngừng :


“Mình ra Vũng Tàu tắm biển ?”


Chuyên cười, úp mở :


“Ở ngay Saigon, chả phải đi đâu xa hết. Việc này thì đến chín mươi lăm phần trăm giới phụ nữ thích. Tôi đoán cô cũng thích lắm. “


Liên vẫn lắc đầu :


“Em chịu, không đoán được vì em thích nhiều thứ lắm. Thôi, nói đi, chóng ngoan, em thương.”


Nhìn vẻ mặt nhõng nhẽo dễ thương của Liên, chàng cũng thương, đành tiết lộ :


“Mai đi coi bói !...”


Chàng chưa nói hết câu Liên đã reo to :


“Ồ, coi bói ! Em thích vô cùng. Mà anh có biết thầy nào hay không ? Em coi đã nhiều mà chỉ thấy nói mò thôi. Tốn tiền, vô ích, nên lâu rồi em cũng không coi nữa....Họ lấy bao nhiêu một quẻ, anh biết không ?”


Chuyên đáp :


“Không mất tiền. Ông thầy này là bạn học cũ của tôi ở trung học. Bây giờ cũng làm nghề giáo mác như tôi. Coi bói chỉ là trò giải trí của ông ấy thôi.”


Liên có giọng thất vọng :


“Thế thì chắc chả hay...Em tưởng thầy nào chứ thầy...giáo như anh, chắc cũng chỉ đoán mò thôi. Chán chết !”


“Nếu cô chê, mai tôi đi một mình vậy.”


Liên vội nói ngay :


“Chê thì chê chớ em vẫn thích coi. Với lại mình có phải trả tiền đâu.”


“Dù không mất tiền, dù là tài tử, ông này nổi tiếng hay trong giới bạn bè đấy. Ông ấy học giỏi, con nhà giầu, đến ngay truòng tư ổng cũng chả thèm dạy, chỉ coi chơi cho bạn bè thôi.”


Buổi họp mặt giới thiệu nguòi yêu của Hoằng không có gì đặc biệt. Theo nhận xét của Chuyên, Minh có nhan sắc trên trung bình, nghĩa la thua Liên xa. Nhưng Minh rất hiền lành, ăn nói nhỏ nhẹ. Minh còn thua Liên một tuổi, nhưng Liên vẫn lịch sự gọi bằng cô, xưng em. Trong bữa ăn, Liên khoe sắp đuọc theo Chuyên đi coi bói...không mất tiền. Hoằng biết ngay tên thầy bói, rồi khen lấy khen để.


“Cuối năm rồi, Hoằng khoe, nó bảo tao năm nay sẽ gặp nguòi trong mộng của đời tao. Trúng phóc ! Thế có hay không ?”


Liên trách :


“Vậy mà thầy không cho em biết để em đi coi.”


Hoằng chống chế :


“Thằng này có chịu coi cho nguòi lạ đâu. Ngày mai, em cứ theo thấy Chuyên xem sao, nhưng chưa chắc hắn đã chịu coi cho em.”


Liên nhăn mặt :


“Làm gì mà khó quá vậy ? Em là học trò của cả hai thầy, chớ có phải nguòi lạ đâu.”


Chuyên gật gù :


“Thằng này khó lắm, vì nó không phải nhà nghề và cũng vì nó..không cần tiền.”


Hoằng nói theo :


“Ừ, thằng này không cần tiền như bọn rách ruói chúng mình. Nó chỉ ở nhà làm sổ sách cho công ty xuất nhập cảng của gia đình. Đi coi thi xa nó cũng không thèm đi, toàn nộp giấy bác sĩ, chỉ chấm thi ngay ở Saigon thôi.”


Liên thất vọng :


“Như vậy em hổng có hy vọng gì được ổng ngó mắt tới sao ?”


Chuyên an ủi :


“Cô cứ yên tâm. Tôi nói thế nào nó cũng phải nghe.”


Minh bỗng lên tiếng :


“Chị xinh đẹp thế kia không ai nỡ từ chối đâu.”


Lời Minh làm hai người đàn ông nhìn nhau mỉm cười. Họ không ngờ Minh lại nói một câu rất đúng tâm lý của phái nam. Liên đỏ bừng mặt, vừa sung sướng vừa mắc cỡ.


Quả nhiên hôm sau, khi Liên theo Chuyên đến nhà Viễn, không những không bị Viễn từ chối mà còn được đón tiếp nồng hậu nữa. Ông “thầy bói” đã nhìn cô với đôi mắt đặc biệt. Theo lời dặn trước của Chuyên, Liên không son phấn lòe lọet như mọi khi, chỉ tô nhẹ một chút son lên môi, đánh phớt một chút phấn hồng lên hai má và mặc có chiếc áo dài trắng đơn sơ, trông không khác gì một nữ sinh nhỏ bé. Chính Chuyên cũng nhìn cô không chớp mắt khi vừa thoạt gặp. Hình ảnh cô nữ sinh ngây thơ và ngoan ngoãn chợt hiện lên trong trí nhớ của chàng. Liên càng giản dị bao nhiêu trông càng quyến rũ bấy nhiêu. Thấy chàng nhìn mình đăm đăm, Liên hỏi :


“Bộ em không phấn sáp trông xí òm, phải không ?”


Chuyên lắc đầu :


“Chính thế này cô mới thật sự đẹp.”


Liên để xe trước cửa nhà Chuyên, rồi leo lên ngồi sau xe gắn máy của chàng. Xe vừa chạy trên đường, cô đã ôm cứng lấy bụng chàng. Hai người như một cặp tình nhân dong chơi ngày chủ nhật.


Nhà Viễn là một biệt thự nguy nga trong khu phố tây cũ. Vì Chuyên và Liên đến bất ngờ nên lúc đầu Viễn có vẻ e ngại, nhưng khi biết hai người muốn nhờ anh xem số tử vi nên vội vàng mời vào nhà. Nhưng Chuyên nhìn đôi mắt bạn, biết rằng nhan sắc mộc mạc của Liên cũng khiến Viễn không thể từ chối. Sau khi hỏi chuyện qua loa về đời sống của nhau, Liên và Chuyên cho Viễn biết ngày tháng năm sinh theo âm lịch.


Viễn có vẻ nhà nghề chứ không tài tử như lời đồn của bạn bè. Anh có sẵn một xấp giấy kẻ ô chia từng cung, ở giữa là một khoảng trống vuông lớn. Anh ghi tên và ngày tháng năm sinh của người có lá số. Anh nhẩm tính trên mấy ngón tay, ghi nhanh một số sao lên giấy, rồi bắt đầu đoán.


Anh cho biết Chuyên sẽ được toại nguyện, nghĩa là sẽ lấy được người chàng yêu trong một tương lai gần, rất gần.. Với Liên, anh tấm tắc khen cô có một lá số rất tốt. Nhưng hồi trẻ hơi vất vả vì có hai sao Tuần và Triệt ở cung Mệnh và cung Phu. Anh kết luận :


“Sau cơn mưa trời lại sáng...Tương lai của cô rất đẹp...Số cô là số vượng phu ích tử...Ai lấy được cô là người có phước có phần.”


Liên nghi ngờ :


“Thầy nói vậy thì em biết vậy chứ bây giờ em khổ lắm, tương lai mù mịt.”


Viễn chăm chú xem lá số của Liên, lại nhẩm tính, ghi thêm một số sao nữa, lắc đầu :


“Tai sắp qua nạn sắp hết, cô sẽ được hưởng phúc đến mãn đời.”


Liên tặc lưỡi :


“Hy vọng thầy đoán trúng hết...cho em nhờ”


Lúc Chuyên và Liên cáo biệt, Viễn rụt rè hỏi địa chỉ của Liên để gửi bản tổng đoán cho cô. Liên tỏ vẻ hơi lúng túng nhìn Chuyên như cầu cứu. Chàng liền hiểu ý cô không muốn cho người chồng hờ của cô biết chuyện số tướng này, nên đáp thay :


“Cậu gửi về nhà tôi cũng được, vì cô ấy mới từ tỉnh lên kiếm việc làm, chưa có địa chỉ chắc chắn. Cậu còn nhớ nhà tôi chứ ? Vẫn ở chỗ cũ như những ngày bọn mình còn học trung học.”


Viễn cười :


“Thỉnh thoảng tôi vẫn đi qua nhà cậu, nhưng không ghé thăm vì biết cậu dạy ở tỉnh. Tụi bạn cũ cho biết cậu mới được đổi về Saigon, nhưng tôi chưa có dịp đến chơi. Dạy học ở trường, về nhà lại lo sổ sách cho công ty nên cũng hơi bận. Thôi được, tôi sẽ gửi cả hai bản tổng đoán đến cho cậu.”


Ra khỏi nhà Viễn, cả Chuyên và Liên đều có vẻ suy nghĩ, cùng giữ im lặng khá lâu. Cuối cùng Liên lên tiếng trước :


“Ổng nói như vậy, anh với em sắp lấy nhau thiệt chăng ?”


Chuyên giật mình, tỏ vẻ ngạc nhiên, hỏi : :


“Sao cô lại nghĩ như vậy ? Tôi không thấy có lời nào ám chỉ đến sự liên lạc giữa tôi và cô....Hơn nữa, tôi...tôi làm gì có đủ khả năng đem hạnh phúc lại cho cô như ông ấy đoán.”


Liên ngập ngừng :


“Vậy thì ai sẽ đem hạnh phúc lại cho em ? Cô Quỳnh kẹt với ông phó tỉnh trưởng rồi, vậy anh sắp lấy được người yêu là người yêu nào ?”


Chuyên chép miệng, miễn cưỡng đáp :


“Bói toán cũng không thể tin được. Xem cho đỡ buồn thôi.”


“Em thì lại tin lắm, vì trước kia cũng đã có thầy bói mù đoán như vậy rồi. Hai người cùng đoán như nhau chắc có thể trúng.”


Chuyên dè dặt :


“Nếu trúng tôi cũng mừng cho cô...Nhưng chắc chắn không phải tôi đâu, vì...tôi không đủ khả năng...cả về vật chất lẫn tinh thần...”


“Sao lại không đủ khả năng ? Vợ chồng muốn có hạnh phúc, chỉ cần yêu nhau thiệt tình...”


Chuyên ngắt ngay :


“Tình yêu dù chân thành cũng chưa đủ để tạo nên hạnh phúc. Còn nhiều yếu tố khác nữa...”


Liên thở dài :


“Nếu vậy, lời nói của thầy Viễn trở nên bí hiểm quá...Anh mà không có khả năng đem lại hạnh phúc thì còn ai đủ nữa ?...Ngoài anh ra, em đâu có yêu ai. Mấy ông chồng hờ của em , em chỉ dựa dẫm về chuyện tiền bạc thôi...Chỉ mình anh là có thể cứu em ra khỏi vũng bùn nhơ này.”


Chuyên im lặng. Chàng không đồng ý với Liên nhưng không biết nói sao. Thật ra, đã có lúc chàng yêu cô thật tình, muốn đưa cô trở lại cuộc đời trong sạch, nhưng chính sự xua đuổi của cô đã giết chết mối tình vừa nhen nhúm đó. Tuy nhiên trong thâm tâm chàng lúc nào cũng mong cho cô sớm trở lại cuộc sống bình thường. Dù sao chàng cũng có một phần trách nhiệm trong sự sa ngã của cô. Chính chàng cũng phân vân không hiểu rồi cuộc đời cô rồi sẽ ra sao. Viễn nói có đúng không ? Ai sẽ có thể đem lại hạnh phúc cho cô ? Càng nghĩ chàng càng nghi hoặc lời đoán của bạn.


Lúc hai người chia tay, nhìn vẻ mặt ủ ê của Liên, Chuyên cũng cảm thấy lòng bất nhẫn. Cái mặc cảm trách nhiệm làm chàng áy náy, buồn bã suốt ngày hôm đó. Chàng đã cương quyết gạt bỏ ý định lấy Liên, nhưng chàng có can đảm sống độc thân trọn đời không ? Chàng không có một chút hy vọng nào đối với Quỳnh. Thôi thì để nàng sống yên với chồng nàng...


Vì buồn bã, phần thương hại Liên phần nhớ Quỳnh, Chuyên không thấy đói bụng nên định đi ngủ sớm để mai đi dạy. Chàng đã vào phòng riêng ở trên lầu, bỗng nghe có tiếng một ông anh gọi từ dưới nhà, báo tin chàng có khách đến thăm. Chàng hơi ngạc nhiên nhưng cũng vội vàng chạy xuống. Khách đang ngồi đợi chàng ở phòng khách chính là Viễn. Chưa kịp bắt tay chàng, Viễn đã nói :


“Tối nay tôi đến mời cậu đi ăn với tôi.”


Chuyên rất ngạc nhiên về lời mời đột ngột của bạn. Từ ngày học hết bậc trung học, mỗi người đi một con đường riêng, dù cùng chọn nghề dạy học, nên ít có dịp gặp nhau. Họa hoằn có khi nào tình cờ thấy nhau trong một hội đồng thi chỉ chào nhau qua loa, cùng lắm là hỏi đến chuyện thi cử. Tối nay, bỗng nhiên Viễn đến mời đi ăn, làm sao chàng không ngạc nhiên cho được. Chàng nghĩ rằng Viễn phải có một lý do gì, vì dù là nhà giáo, anh cũng vẫn là con nhà buôn, tất cả phải tính theo lợi lộc chứ không thể bốc đồng. Chàng nhìn bạn, hỏi đùa :


“Cậu có điên không ? Hay cậu có chuyện gì muốn đấm mõm tôi đây ?”


Viễn mỉm cười, lắc đầu :


“Chẳng điên mà cũng chẳng có gì phải đấm mõm cậu hết...”


Chuyên nghi ngờ :


“Tôi xem bói đã không trả cậu một xu teng nào, bây giờ còn được cậu mời đi đớp thì cũng lạ và cũng là một điều đáng thắc mắc.”


“Bộ bạn bè lâu lâu không được phép mời nhau một bữa sao ?”


Thấy không tiện đi sâu mãi vào sự nghi ngờ, Chuyên đành cười :


“Thề thì tốt ! Bạn cũ lâu không gặp nhau, rủ nhau đi ăn một bữa cũng vui.”


Tuy ngoài miện nói vậy, trong bụng Chuyên nghĩ tới Liên và đôi mắt của Viễn khi thoạt gặp cô. Ừ, có thể lắm, chàng thầm tự nhủ. Nhất định phải có sự liên hệ gì đây.


Viễn lái một xe hơi Nhật còn mới, chạy rất êm. Anh đưa Chuyên tới một nhà hàng nổi trên sông Saigon, bến Bạch Đằng. Nhà Chuyên cũng không xa nhà hàng bao nhiêu nên hai người chưa có thời giờ nói chuyện nhiều.


Thế rồi, suốt bữa ăn Viễn chỉ nhắc tới những kỷ niệm hồi còn học trung học. Chuyên sốt ruột mà không biết có nên ép Viễn tiết lộ lý do của buổi họp mặt tối nay không ? Chàng sợ làm như vậy là sỗ sàng nên cứ miễn cưỡng đối đáp cầm chừng. Mãi đến lúc hai người ra xe trở về nhà, Viễn mới đột nhiên hỏi :


“Cậu có biết địa chỉ bây giờ của cô Liên không ?


Ồ,Chuyên thầm nghĩ, bây giờ nó mới lòi đuôi chuột ra. Mình đoán đâu có sai. Ngoài mặt, chàng dè dặt đáp :


“Cô ấy mới lên Saigon kiếm việc nên chưa có địa chỉ nhất định.”


Viễn nửa đùa nửa thật :


“Không nhất định thì chắc phải có địa chỉ nhị định ? Nếu cậu biết, xin cứ tiết lộ hết những nơi cô ấy đang tạm trú. “


Chuyên trố mắt nhìn bạn, cũng nửa đùa nửa thật :


“Làm gì mà ghê quá vậy ? Bộ cô ấy nợ tiền cậu sao ? Hay cậu là cớm chìm cớm nổi điều tra xem cô ấy có phải là Việt cộng nằm vùng không ?”


Viễn phì cười :


“Chẳng ai nợ ai hết. Mà tôi cũng chẳng phải cớm cộc cớm dài điều tra hay điều “mẹ” gì ráo. Tôi chỉ muốn gửi lá số tử vi của cô ấy đến tận nhà...”


Chuyên liền ngắt :


“Bộ cậu tưởng tôi coi lén hả ? Cô ấy đã nói cậu cứ gửi cho tôi mà.”


Ngập ngừng một chút, Viễn nói :


“Tôi...cũng muốn gặp riêng cô ấy nữa...Để làm gì, sau này cậu sẽ rõ.”


Thấy bạn úp úp mở mở, Chuyên hỏi thẳng :


“Cậu mết em rồi, phải không ? Bị tiếng sét hả ?”


Viễn lừng khừng :


“Mết thì cũng chưa hẳn là mết, sấm sét hay giông tố đều không phải. Nhưng thú thật với cậu, em đẹp quá và quan trọng hơn nữa là số em tốt, phải nói là rất tốt...À, tôi hỏi thật nhé, cậu với em có gì ...bí ẩn không ? Có liên hệ tình cảm gì với nhau không ?”


Nghe Viễn hỏi như vậy, Chuyên phân vân, không biết nên nói thật hết mọi chuyện giữa chàng và Liên hay dấu diếm ? Chàng hiểu rằng ở cõi đời này chả có gì có thể dấu lâu được. Nếu nói thật hết, có gì hại cho Liên không ? Nếu Viễn thật tình yêu Liên, chàng mừng cho cô. Thôi thì bây giờ hãy tạm thời trả lời một cách lửng lơ, rồi phải hỏi ý Liên ngay. Nghĩ vậy, chàng đáp :


“Tôi chỉ biết nhà chứ không rõ số nhà. Để mai tôi hỏi kỹ lại, rồi cho cậu biết...À, mai tôi có 8 giờ, sáng 4, chiều 4, không biết có rảnh để hỏi giùm cậu không.”


Viễn miễn cưỡng nói :


“Cũng chả có gì gấp. Lúc nào rảnh cậu hỏi giùm mình. Mai mốt gì cũng được.”


Nhìn vẻ mặt bần thần của bạn, Chuyên biết Viễn rất nôn nóng, nhưng đã cố tự kiềm chế. Vẻ nôn nóng đó đã tố cáo phần nào tâm trạng của anh.


Trước khi xuống xe để vào nhà, Chuyên lại hứa :


“Tôi sẽ cố gắng hỏi càng sớm càng tốt, vì...tôi biết cậu rất sốt ruột. À, cho mình hỏi nhỏ một câu nhé. Trước đây cậu đã yêu ai chưa ?”


Viễn tặc lưỡi :


“Thích thì nhiều, nhưng chưa yêu ai thật sự, nếu hiểu rằng yêu là nhớ thương, là mong đợi, là dệt mộng này mộng nọ, là ao ước lấy được đó làm vợ...”


“Còn đối với em Liên, cậu thấy thế nào ?”


“Chưa thấy thế nào hết, Chỉ muốn gặp để nói chuyện về số tử vi thôi.”


“Hừ, cậu dấu ai thì được chứ làm sao dấu nổi tôi. Chỉ muốn nói chuyện về số tử vi mà cậu có vẻ nôn nóng quá.”


Viển im lặng. Sau khi cảm ơn và chia tay với bạn, Chuyên bỗng thấy băn khoăn. Chàng thầm tự hỏi nên mừng hay nên lo cho Liên, nếu thật sự Viễn yêu cô ? Cuộc sống hiện tại của cô có làm Viễn khinh ghét cô không ? Viễn dù tin ở số tướng, lại là một người học về cổ văn, ít nhiều cũng bị ảnh hưởng những tư tưởng cũ kỹ, không dễ gì chấp nhận lối sống quá phóng túng của Liên.

























23









C



ông việc bận rộn hàng ngày khiến Chuyên cũng quên đi chuyện tình giữa Viễn và Liên. Đôi khi chợt nhớ tới, chàng tính rằng có thể cuối tuần Liên sẽ đến tìm chàng theo lời yêu cầu của Quỳnh, chàng sẽ nói chuyện với cô về việc này.


Chiều thứ bảy, sau khi dạy hết giờ trường tư, Chuyên phóng xe về nhà với hy vọng sẽ trông thấy xe hơi của Liên chờ sẵn như tuần trước. Nhưng chàng hơi ngạc nhiên khi không thấy Liên đâu. Thật ra, chuyện của Liên không làm chàng thắc mắc nhiều mà nhờ cô chàng mới biết tin tức của Quỳnh. Liên đã trở thành cây cầu liên lạc giữa hai người.


Chuyên nghĩ rắng cô sẽ đến trễ, nên có ý chờ đợi. Nhưng suốt buổi tối hôm đó, không thấy bóng Liên đâu. Chàng vừa nóng bụng vừa ngạc nhiên. Sáng sớm hôm sau, chủ nhật, chàng chạy đến nhà Liên trong Chợ lớn từ lúc còn tờ mờ. Đến nơi, chàng càng ngạc nhiên hơn vì không thấy xe cô đâu. Tuy nhiên, chàng vẫn liều gõ cửa. Không ai trả lới, bên trong thật im ắng. Như vậy, cô không có nhà. Có thể cô đã đi suốt đêm. Thất vọng, chàng lủi thủi ra về. Thiếu tin tức về Quỳnh, chàng bỗng nhớ nàng vô cùng. Dù nhớ, dù mong, chàng cũng không biết làm thế nào hơn, đành chỉ biết chờ đợi.


Suốt một tuần không có tin tức gì của Quỳnh lẫn Liên, Chuyên càng nóng bụng và bồn chồn hơn. Chàng phải gặp Liên mới biết tin tức của người yêu, nhưng cô cũng biệt tăm luôn. Chàng trở nên thẫn thờ, bần thần, khiến việc dạy học cũng bị ảnh hưởng. Chàng thường nóng nảy khi vào lớp, nhưng vẫn cố gắng giữ bình tĩnh nên chưa có chuyện gì đáng tiếc xảy ra.


Chàng tính chiều thứ bảy sẽ cố gắng tìm cho ra Liên.


Sau mấy giờ cuối cùng ở trường tư, chàng chỉ định đảo qua nhà xem có Liên đợi không, Nếu không, chàng sẽ chạy thẳng vào Chợ lớn. Nhưng chàng gặp Hoằng. Vừa trông thấy chàng, anh hỏi ngay :


“Mày có biết tin gì chưa ?”


Chàng ngơ ngác :


“Tin gì ? Quỳnh đau ốm hả ?”


Hoằng phì cười :


“Mày thì lúc nào cũng chỉ biết có em Quỳnh thôi. Không, em vẫn khỏe mạnh, vui vẻ, sống hạnh phúc bên chồng. Còn một điều quan trọng hơn nữa là em đã...quên mày rồi. Đừng có hy vọng gì nữa...”


Chuyên nghe nhói trong tim. Dù không tin lời Hoằng, dù biết anh chỉ nói đùa để chọc tức, chàng cũng cảm thấy đau đớn vô cùng.


“Thôi, xếp chuyện em Quỳnh lại. Tao báo cho mày một tin nửa vui nửa buồn...là con Liên của mày đã được tên thầy bói tỏ tình và hứa hẹn sẽ chính thức cưới làm vợ. Ít lâu nay, hai đứa đi chơi lu bù với nhau. Chúng nó mới từ Vũng Tàu về....Mày có biết nửa vui nửa buồn là làm sao không ? Vui là vui cho con Liên, buồn là buồn cho mày. Nếu thằng Viễn thật tình yêu và muốn lấy nó, con Liên sẽ được hưởng một cuộc đời sung sường. Mày thì mất một người tình phòng hờ dù mày không yêu nó bằng em Quỳnh. ”


Chuyên nghe bàng hoàng cả người. Chàng không biết có nên mừng cho Liên không ? Ngay lúc này chàng chỉ thấy tự ái của mình bị tổn thương. Mới mấy hôm trước, khi nghĩ đến chuyện Viễn có thể yêu Liên, chàng đã mừng cho cô, thế mà hôm nay nghe chuyện Hoằng, chàng lại thấy khó chịu trong người. Chính chàng cũng không hiểu nổi lòng mình nữa. Chàng nghi ngờ hỏi Hoằng :


“Làm sao mày biết chuyện của chúng nó ?”


Hoằng nhìn bạn, cười hề hề :


“Tiếc rồi hả ? Mày chê nó, lúc nào cũng chỉ mê có em Quỳnh thì phải để nó kiếm chỗ khác chứ. Hôm thứ năm, con Liên dẫn thằng thầy bói về giới thiệu với mẹ nó. Trước khi lên Saigon, hai đứa ghé trường thăm tao. Tao cũng bị bất ngờ khi thấy chúng nó đi cặp kè bên nhau. Thằng thầy bói tỏ vẻ hãnh diện lắm. Của đáng tội, con Liên không son phấn trông vẫn đẹp như một nữ sinh trung học. Thằng Viễn mê là phải.”


Chuyên rụt rè hỏi :


“Thằng Viễn có biết...rõ về con Liên không ?”


Hoằng đáp ngay :


“À, điều đó mày khỏi lo. Nhân lúc con Liên mải tíu tít nói chuyện với mấy thầy, cô giáo cũ, tao kéo thằng thầy bói ra xa hỏi nhỏ nó đã biết rõ con Liên chưa mà vội tính chuyện cưới hỏi. Nó cho biết con Liên đã kể hết với nó. Nó coi là dĩ vãng, không đáng kể. Từ nay trở đi, con Liên chỉ biết có nó thôi. Chính tao cũng không ngờ thằng Viễn lại phóng khoáng, mới mẻ như vậy. Cứ tưởng nó học cổ văn thì phải cổ lỗ sĩ chứ.”


Chuyên lại hỏi :


“Ai chỉ đường cho nó tìm được nhà con Liên ? Nó hỏi tao, tao còn dấu.”


“Có ai chỉ đâu. Chính con Liên tìm đến nhà nó mà. Hình như nó muốn hỏi riêng thằng thầy bói điều gì đó..Thằng Viễn thì cứ khen lấy khen để số con Liên rất tốt, vượng phu ích tử. Đúng là duyên số. Trước đây mấy tuần, hai đứa có quen biết nhau đâu.”


Chuyên cười gượng :


“Thì tao cũng mừng cho nó, nhưng có điều hơi kẹt cho tao là...mất đường dây liên lạc với Quỳnh. Nó vẫn đứng giữa để cho tao biết tin tức Quỳnh và cho Quỳnh biết về tao. Hai tuần nay rồi, tao chả có tin tức gì về Quỳnh hết.”


Hoằng vỗ vai bạn :


“Tao thành thật khuyên mày nên quên em đi. Đã đến lúc mày phải nghĩ đến tương lai hạnh phúc của mày. Em đã có chồng, dĩ nhiên em phải quên mày. Đừng trông mong gì ở em nữa...Chả lẽ mày cứ ôm mối tình tuyệt vọng, không lối thoát này suốt đời sao ?... Tao nói thật, như thế là mày ngu, không phải là chung tình đâu.”


Chuyên yếu ớt chống chế :


“Thì ...thì đã có lần...tao quyết định lấy con Liên...Chỉ tại nó..không giữ lời hứa với tao thôi...”


“Khi không giữ lời hứa với mày, nó cũng có lý do chính đáng của nó...Mà thôi, quên chuyện cũ đi. Hãy nghĩ đến tương lai thì hơn.”


Chuyên buồn bã :


“Tao làm gì có tương lai nữa...Không có Quỳnh thì đời tao còn gì để mà mong. Tất cả đều vô nghĩa....Không có Quỳnh thì còn gì vui đâu...”


Hoằng nhìn Chuyên chằm chặp, rồi lắc đầu :


“Không ngờ mày lại ủy mị, si tình đến như vậy. Người ta có chồng rồi, mày phải nnìn thẳng vào thực tế...Có lẽ phải cho mày vào Thủ đức để chúng nó quần cho tỉnh người ra mới khôn được. Chết thật, thanh niên như mày thì đất nước này còn hy vọng gì nữa...Thôi, sửa soạn đi đớp với bọn tao tối nay cho đỡ buồn.”


“Bọn mày là những ai ?”


“Thì em Minh của tao chứ còn ai vào đây nữa. Hồi này mày ngơ ngơ ngẩn ngẩn như thằng mất hồn ấy.”


“Mất hồn thật chứ như gì nữa...Đã mất tiêu em Quỳnh, bây giờ lại không còn cả con Liên. Chưa phát điên là may lắm đó.”


Hoằng vỗ vai bạn :


“Cứ từ từ...rồi mày cũng phát điên cho mà coi...Mấy lần hạnh phúc đến tay mà không chịu nắm lấy, bây giờ còn trách ai nữa.”


Nghĩ rằng có ở nhà cũng chỉ luẩn quẩn nhớ đến hai người đàn bà, càng buồn thêm, Chuyên đành theo bạn đi chơi. Hoằng và Minh đưa chàng đến một tiệm ăn có ca nhạc sống. Trong bữa ăn, Hoằng còn tiết lộ thêm một vài chi tiết về mối tình của Viễn và Liên. Trong khi kể lể nỗi truân chuyên của mình, Liên đã sụt sùi khóc, khiến Viễn không sao cầm lòng được. Cô đã kể thật hết mọi chuyện, từ lúc hiểu lầm Chuyên đến lúc phải bỏ nhà lên Saigon kiếm việc làm giúp gia đình. Mới đây Viễn tâm sự với Hoằng là chuyện của cô như tiểu thuyết tình cảm đầy nước mắt. Viễn phục cô đã nói thật hết, không dấu diếm một chi tiết nào, kể cả những chuyện lấy chồng hờ để có tiền gửi về cho các em đủ điều kiện tiếp tục học. Rồi Hoằng kết luận :


“Tao cho như thế là nó khôn. Thà cứ nói thật, nếu thằng Viễn chịu thì tiến tới, còn không cũng chưa ai thiệt hại gì. Dối gạt quanh co rồi thằng Viễn cũng sẽ biết, lúc ấy không những tan vỡ mà còn nhục nhã, ê chề nữa.”


Càng nghe chuyện tình Viễn và Liên, Chuyên càng xót xa, đau buồn và nuối tiếc. Tối hôm ấy, chàng đã uống hơi nhiều bia nên lúc ra về đi không vững, bước loạng choạng, Hoằng phải đỡ ra xe.


Sáng hôm sau, Chuyên thức dậy khi trời đã gần đứng bóng. Chàng cảm thấy trong người bải hoải, mệt mỏi. Qua cửa sổ, trên cao, trời xanh và trong sáng, nhưng lòng chàng lại ảm đạm, buồn bã. Nghĩ rằng phải làm cái gì cho khuây khỏa, chàng gượng ngồi dậy. Mấy xấp bài tập của học trò cần trả trong tuần tới nằm chất đống trên bàn giấy đập vào mắt chàng khiến chàng hăm hở đánh răng, rửa mặt, rồi bắt tay vào việc ngay. Nhưng chàng chỉ mới chấm được nửa bài, đã phải quẳng bút xuống vì chẳng hiểu gì hết, đầu óc trống rỗng. Hính bóng Quỳnh và Liên chập chờn hiện ra trước mắt chàng, làm chàng không sao tập trung được tư tưởng.


Chuyên thẫn thờ lên lầu xuống gác, ngẩn ngẩn ngơ ngơ như kẻ mất hồn, không biết làm gì cho hết thời giờ. Chàng nghĩ rằng chàng nên chạy ra ngoài để nhìn thấy xe cộ, người đi kẻ lại tấp nập trên đường phố may ra mới xua đuổi được hình bóng hai người đàn bà đang làm tinh thần chàng bấn loạn. Chàng dắt xe gắn máy ra khỏi nhà, rồi tự hỏi không biết nên đi đâu. Nơi nào có thể làm chàng quên được Quỳnh và Liên ? Chàng lái xe chạy vòng vòng từ Saigon vào Chợ lớn, đảo qua nhà Liên. Vẫn thấy cửa đóng im ỉm, cũng không thấy xe hơi của cô. Chàng trở ra Saigon, đi qua nhà Viễn. Cũng vắng hoe. Chàng phân vân không biết có nên vào gặp Viễn không ? Mà chắc đâu anh có nhà. Ngày chủ nhật có thể anh đã đi chơi với Liên. Nếu có gặp, chàng cũng không biết nên nói chuyện gì với bạn. Chàng cũng có thể gặp Liên ở trong nhà Viễn. Chàng sẽ nói gì với cô ? Chàng ghen ? Lấy tư cách gì ?


Ngập ngừng truóc cửa nhà Viễn năm, muòi phút, Chuyên đành rồ ga bỏ đi. Chàng chạy ra bến Bạch Đằng ngồi trên một ghế đá nhìn xuống sông, nuóc chảy lững lờ. Chàng ngồi bất động rất lâu, lòng nặng sầu muộn, khi trời xế bóng mới uể oải lái xe chạy về nhà. Mùi xào nấu đồ ăn từ bêp tỏa ra ngào ngạt khiến chàng nhớ ra rằng từ sáng chưa ăn uống gì, nhưng không thấy đói. Chàng lên lầu, vào phòng riêng, để cả quần áo nằm vật ra giường. Chàng không biết nên làm gì bây giờ. Chàng nghĩ rằng chỉ có một con đường duy nhất là làm sao gặp đuọc Quỳnh chàng mới có thể trở lại cuộc sống bình thường. Nhưng làm thế nào để có thể gặp được nàng ?


Buổi tối, không thấy Chuyên xuống ăn cơm, mẹ chàng cho người lên hỏi, chàng


nói dối là bận chấm bài, sẽ ăn sau. Nhưng rồi chàng không ăn uống gì vì không đói. Suốt đêm, chỉ nằm vật vã, trằn trọc, ngủ chập chờn nên sáng dậy chàng nghe mệt mỏi lạ thường. Thế mà đến giờ đi dạy học, chàng cũng miễn cưỡng dắt xe ra khỏi nhà. Nhưng buổi dạy học hôm đó là một cực hình đối với chàng. Dù đã cố hết sức bình tĩnh và tập trung tư tưởng vào việc giảng bài, chàng vẫn thấy lòng bồn chồn, nôn nao. Có lúc chàng trở nên nóng nảy, bực bội vô cớ. Vì lương tâm chức nghiệp, vì mấy lớp chàng dạy hôm đó đều là lớp sắp đi thi, chàng cố gắng hoàn tất nhiệm vụ một cách tương đối tốt đẹp.


Chuyên giữ bình tĩnh được hai ngày đầu tuần, đến ngày thứ ba, chàng bắt đầu gắt gỏng, bực bội với học sinh. Hôm ấy chàng vào một lớp vẫn nổi tiếng là nghịch phá nhất trường, đã có lần học sinh xì xào sau lưng chàng. Một đứa nói :


“Ổng trông cũng đẹp trai, cao ráo, sạch sẽ đấy chứ.”


Tức thì có một đứa khác hỏi :


“Bộ mày có chị hay em gái muốn gả cho ổng sao ?”


“Ồ, tiếc quá ! Chị tao mới lấy chồng, em gái tao vừa theo trai mất rồi...Nhà chỉ có một con sến là độc thân thôi...”


“Suỵt, đừng có nói bậy.”


“Tao nói bậy đâu. Bộ khen ổng đẹp trai không được sao ?”


Chuyên phải làm ngơ trước những lời xì xào ấy vì nghĩ rằng cũng chẳng xúc phạm đến chàng nhiều. Đó là những ngày chàng còn bình tĩnh và vui vẻ.


Hôm nay chàng vừa vào lớp đã có tiếng xì xào :


“Ổng ốm hẳn đi, chúng mày ạ. Không biết có phải ổng bịnh không ?”


“Mới tuần trước ổng còn vui vẻ, khỏe mạnh, hôm nay khác hẳn, chắc...chàng bị ái tình quật rồi. Tao đoán ổng đang bịnh tương tư...”


Chuyên vụt quay về phía đám học trò xì xào, quắc mắt hỏi :


“Các anh nói gì đó ?”


Cả lớp đều im lặng. Chàng lần lượt nhìn mấy đứa nghịch nhất lớp, nhưng cũng không đoán được đứa nào vừa nói. Chàng đành mở sách, bắt đầu giảng bài. Khi đến phần thực tập đọc, chàng bắt mỗi học sinh đọc một câu ngắn. Một học sinh phát âm chữ “p” thành “b”. Chàng sửa đi sửa lại mấy lần mà không được. Thế là chàng mất bình tĩnh. Chàng đập bàn quát :


“Đồ ngu, có vậy mà cũng không đọc nổi. “To pay”, không phải “to bay”


Thằng nhỏ đâm hoảng, luống cuống đọc :


“To bay !”


Chàng liền chạy đến trước mặt nó, tát thật mạnh, rồi la to :


“Đồ ngu ! Mày chỉ là một thằng ngu.”


Cả lớp im phăng phắc. Tên học trò bị đánh cúi mặt thút thít khóc. Trở vè bàn giáo sư, chàng ngồi phịch xuống ghế. Chàng thoáng thấy một vài gương mặt ngơ ngác, bất mãn. Chàng nhận ngay ra sự vô lý của mình và bắt đầu hối hận. Chàng chưa biết nên nói gì hay làm gì, một học sinh giơ tay xin nói. Đó là một trong những đứa tỏ vẻ bất mãn. Chàng chưa cho phép, nó đã đứng lên nói :


“Thưa thầy, theo em, thầy không nên coi chuyện phát âm sai là quan trọng. Có những vùng người ta không nói được chư “p”. ..Thầy đã đánh oan thằng Thực.”


Bị bắt bẻ công khai trước mặt tất cả các học sinh trong lớp, Chuyên bị chạm tự ái. Chàng chồm ngay dậy la to :


“Mày bảo tao đánh oan thằng Thực ? Chúng mày bênh nhau hả ?”


Tên học sinh phản đối vẫn bình tĩnh :


“Dạ, em cho là thầy đánh oan thằng Thực..”


“Nghĩa là nó không có lỗi gì khi không phát âm được chữ ‘p’ ?”


“Thưa Thầy không, vì từ thuở nhỏ, chúng em quen nói như vậy rồi, chưa bao giờ tập sửa. Bây giờ lưỡi đã quen nói ‘b’. Muốn sửa cũng phải có thời gian, làm sao sửa ngay được trong một vài phút.”


Chàng chợt nhớ tới một số học sinh cũ, nhưng vì tự ái không chịu nhận lỗi, lắc đầu nói :


“Không được ! Học sinh ngữ là phải học phát âm đúng.”


“Thưa thầy, em không dám cãi lời thầy, nhưng xin thầy cho chúng em một thời gian để sửa từ từ. Hơn nữa, khi đi thi chúng em không phải vô vấn đáp, việc sửa giọng cũng không cần kíp lắm.”


Chuyên thầm công nhận nó nói có lý, nên đành giữ im lặng. Thoáng trong một giây, chàng thấy ngượng với lòng. Chàng đưa mắt nhìn xuống phía dưới. Bọn học sinh vẫn ngồi im lặng, không một đứa nào nhúc nhích, không một tiếng động. Tên học sinh chống đối vẫn đứng sừng sững ở cuối lớp. Chàng không biết nên xử trí với nó ra sao.


Rất may cho Chuyên là trong lúc chàng lúng túng, chuông ra chơi reo vang. Có một điều khác với thường lệ, dù đã được ra chơi, học sinh trong lớp vẫn im lặng như tờ. Chàng uể oải đóng sách lại rồi uể oải đứng lên bước ra cửa. Học trò bèn rào rào đứng lên để chào tiễn chàng. Dừng bước ở cửa lớp, chàng đưa mắt nhìn tất cả học sinh một lượt, vẫy tay cho phép ngồi xuống. Ra tới đầu cầu thang, chàng mới nghe chúng nó cùng “ồ” lên một tiếng. Chàng cảm thấy hối hận đã nóng nảy đánh một học sinh chỉ vì lỗi không phát âm đúng. Chuyện phát âm sai có gì quan trọng đâu., chàng đã không từng gặp nhiều trường hợp như thế rồi sao ? Những lần trước chàng đã kiên nhẫn sửa giọng cho học sinh, không một chút tức giận. Thế mà lần này chàng lại dễ nổi giận để chuyện đáng tiếc đã xảy ra.


Chuyên vừa rửa tay xong, chưa kịp rót nước uống, Lượng, giám học đã đến cạnh, vỗ vai, mời chàng sang văn phòng của ông. Sau khi đóng cửa , Lượng thân mật hỏi :


“Thế nào ? Vừa rồi toa có chuyện gì lủng củng, phải không ?”


Chuyên ngạc nhiên :


“Sao anh biết lẹ quá vậy ?”


“Lúc toa đánh thằng học trò, moa tình cờ đi qua. Moa có dừng lại một chút để nghe một học sinh phân trần.”


Chuyên gượng cười :


“Vậy là anh biết rõ cả rồi...”


“Chỗ anh em, moa nói thiệt, đánh chúng nó làm đếch gì...nhất là vì cái cớ không quan trọng ấy. Khi nào chúng nó hỗn, hãy đánh. Nhưng đó là trường hợp bất đắc dĩ...Toa nên nhớ rằng có nhiều người không phát âm nổi chữ ‘p’...và nhiều chữ khác nữa.”


Chuyên gật đầu thú nhận :


“Tôi cũng thấy tôi nóng...một cách vô lý...”


Lượng nhìn chàng đăm đăm, rồi hỏi :


“Toa có chuyện gì không ? Mấy bữa nay moa thấy toa...làm sao ấy.”


“Làm sao là...làm sao ?”


Lượng ngập ngừng :


“Như toa có... chuyện gì lo buồn...Toa ít nói chuyện, suy tư nhiều...Hay...Hay toa...thất tình ?”


Chuyên làm ra vẻ ngơ ngác :


“Thất tình ? Tôi có tình với ai đâu mà...thất.”


“Có người nghi vậy. Nói cho ngay, cứ nhìn cái vẻ thẫn thờ của toa, chính moa cũng nghi toa thất tình. Nếu moa có thể giúp được toa, hãy nói thiệt cho moa biết,”


Chuyên lắc đầu :


“Không có chuyện gì hết, cảm ơn anh đã sốt sắng đề nghị giúp đỡ.”


“Thôi được, moa cũng chẳng muốn đi sâu vào đời tư của toa. Nhưng moa dặn toa một điều là khi vào lớp không nên nóng nảy vì khi mình nóng thế nào cũng có hành động thiếu suy nghĩ, chẳng có lợi gì hết. Mình chỉ nên dạy dỗ vừa đủ với số lương... chết đói nhà nước phát cho mình thôi.. Học trò dốt hay giỏi cũng mặc xác chúng. Mình sốt sắng quá, lo cho học sinh nhiều quá, có ngày cha mẹ chúng đến tận trường khiếu nại, bênh con, là lôi thôi to đấy.”


Sau khi nói chuyện với Lượng, Chuyên thấy băn khoăn hơn. Chàng tự hỏi chàng có thất tình không ? Chàng mất luôn cả hai người đàn bà có liên hệ tình cảm với chàng Quỳnh đành yên phận với chồng, Liên mới bỏ chàng để chạy theo Viễn. Trong thâm tâm chàng vẫn nghĩ rằng quyết định của cô là đúng. Có lẽ sự việc xảy ra đột ngột quá khiến tinh thần chàng không thích ứng kịp. Chàng tự nhủ sẽ cố vui để việc dạy học không bị ảnh hưởng.


Chuyên vào phòng giáo sư, ngồi riêng một chỗ, không muốn nói chuyện với ai. Trong khi đó, các bạn đồng sự đang bàn tán xôn xao về tiền lương chết đói của giới công chức nhà nước. Họ cho rằng với số tiền chính phủ “bố thí” cho họ hàng tháng không đủ tiêu một tuần, chả nên có quá nhiều lương tâm, cứ tà tà. Cuộc thảo luận đang gay go, chuông vào học reo vang. Mọi người chỉ ngừng lại một chút để nghe chuông, rồi tiếp tục lên tiếng chỉ trích chính phủ, đặc biệt bộ giáo dục với đầy tinh thần kỳ thị. Lượng xuất hiện để thúc giục mọi người vào lớp vì học trò đang chờ đợi. Chuyên vội vã đứng lên ngay, nhưng Lượng khẽ nói với chàng :


“Moa muốn nói chuyện với toa mấy phút..”


Chờ cho mọi người đã đi hết, chàng hỏi :


“Chuyện chi vậy, thưa anh ?”


“Moa vừa gọi thằng trưởng lớp xuống, la cho một trận, bắt chúng nó phải xin lỗi toa. Moa dọa toa định không dạy chúng nữa, chúng sợ lắm.”


Chuyên ngạc nhiên :


“Chính tôi cũng có lỗi vì không bình tĩnh...Thôi chuyện qua rồi, bỏ đi.”


Lượng lắc đầu :


“Không được. Lơ đi luôn lần sau chúng nó còn hỗn láo hơn nữa. Toa mất bình tĩnh là chuyện riêng giữa toa và moa. Học trò phải kính trọng thầy, không thể mỗi lúc một cãi nhau tay đôi với thầy được. Vậy, lát nữa, chúng nó cử đại diện đến xin lỗi, cũng nên nói vài lời an ủi cho chúng mừng.”


Chuyên mỉm cười :


“Kể làm như vậy, mình cũng hơi ức hiếp chúng nó. Khởi đầu do lỗi của tôi. Từ lâu tôi vẫn biết có nhiều người không phát âm đúng được một số chữ, thế mà sao lúc đó tôi lại nổi giận một cách dễ dàng và vô lý như vậy.”


Lượng nhìn chàng bằng đôi mắt soi mói :


“Còn sao nữa...Chắc chắn toa đang trong tình trạng thất tình nên tinh thần bị khủng hoảng...À, hôm mới đây, tôi gặp Hoằng, nó bảo toa thất tình thật chứ không phải đùa đâu.”


Chuyên chột dạ :


“Anh cũng quen Hoằng sao ?”


“Thoạt tiên, nó với tôi quen nhau trong các kỳ thi, rồi sau này có một vài áp phe làm chung, trở nên thân nhau.. Nó tiết lộ toa mất một lúc những hai người chứ không phải một. Như thế thì nặng chứ đâu nhẹ.”


Chuyên chưa biết nên nói gì, Lượng đã bảo chàng như ra lệnh :


“Thôi, toa lên lớp đi, trễ rồi. Lát nữa mình nói chuyện tiếp.”


Chuyên vội vã ra khỏi phòng giáo sư. Các lớp học đã im phăng phắc. Sân trường vắng hoe. Khi đi qua lớp chàng mới bắt bẻ về cách phát âm, chàng thấy một giáo sư toán đang vẽ hình lên bảng. Một vài học trò quay ra nhìn chàng bằng đôi mắt thiếu thiện cảm. Chàng làm ngơ, bước thẳng, chợt có tiếng nói lớn vọng từ trong lớp ra : “Khùng !”


Chuyên đứng dừng ngay lại, nhưng không biết nên phản ứng cách nào. Tìm cho ra đúa vừa la to như vậy không phải dễ trong một lớp đông học sinh, vì không một đứa nào muốn mang tiếng phản bạn. Ngay cả khi tìm ra được “thủ phạm” chàng cũng không thể quả quyết nó chửi chàng. Thôi thì cứ đành làm ngơ cho xong, chàng thầm tự nhủ. Nhưng chàng vừa định bước đi, lại một tiếng “khùng” khác vang lên, tiếp theo là tiếng cười ồ của cả lớp.. Vị giáo sư đang giảng bài phải đập tay lên mặt bảng đen để lấy lại trật tự. Bây giờ mới thật khó xử cho chàng. Nếu bỏ qua như không có chuyện gì xảy ra, từ nay chàng sẽ bị học trò coi thường, không còn giảng dạy gì được nữa. Mà la mắng chàng không thể la trùm cả lớp. Cuối cùng chàng đành làm ngơ đi thẳng. Tiếng cười ồ của cả lớp tức thì đuổi sát sau lưng chàng.


Nhưng rắc rối vẫn chưa chấm dứt. Khi Chuyên bước vào lớp bên cạnh, một học sinh ngồi cuối lớp đã lớn tiếng chào đón chàng :


“Ông ‘to pay’ !”


Chàng quắc mắt nhìn tên học trò vẫn nổi tiếng ngỗ nghịch nhất lớp hỏi :


“Mày vừa nói gì ?”


Tên học trò giả bộ ngơ ngác :


“Em có nói gì đâu.”


Chàng liền quát :


“Đừng có chối ! Không mày nói thì còn ai nói nữa ?”


Nó bình tĩnh hỏi lại :


“Thưa thầy, em vừa nói gì ?”


“Mày...mày...vừa nói một câu tiếng Anh.”


“Ủa, em mà biết nói tiếng Anh ?”


Giọng nói của nó vừa chế nhạo vừa thách thức khiến chàng giận đến nghẹn cổ họng. Chàng đập tay xuống bàn la to :


“Mày lên đây !”


Nó lừng khừng :


“Lên thì lên.”


Chàng cố nắm chặt hai tay để cố giữa cho khỏi run vì tức giận. Chưa bao giờ chàng gặp một đứa học trò hỗn xược như vậy. Khi nó vừa ra khỏi bàn, chàng cho phép học sinh ngồi xuống. Đúng lúc đó, xen lẫn những tiếng ồn ào xô bàn đụng ghế, có mấy đứa nói với nhau, tuy nhỏ chàng cũng nghe được :


“Ông ‘to pay’ bắt đầu hách rồi đó.”


“Hách thì về mà dọa vợ.”


“Chưa có vợ thì dọa vợ hàng xóm.”


“Dọa sến thì có.”


Khi vừa hết ồn ào, chúng cũng không nói gì nữa.. Chàng đành làm ngơ, quay nhìn tên học trò đang đứng trước mặt hỏi :


“Mày vừa nói gì ?”


Nó bình tĩnh đáp :


“Em chả nói gì hết, nhất là...xổ tiếng Anh.”


“Mày dám nói với tao bằng giọng đó ?”


“Giọng đó là giọng gì ?”


Từ cuối lớp, có một học sinh đáp oang oang :


“Giọng Anglo-Saxon !”


Một vài tiếng cười khúc khích nổi lên. Chàng giận đến căm gan tím ruột mà không làm gì nổi, đành hất hàm hỏi :


“Mày tên gì ?”


“Thiết.”


“Mày nói với tao mà không thưa gửi gì hết ?”


“Thì...thưa thầy em tên là Thiết.”


Từ cuối lớp lại có đứa nói đổng :


“Thiết ‘giang mai’”


Thằng Thiết quay xuống nhe răng cười với các bạn :


“Câm cha chúng mày đi !”


Chuyên lại hỏi :


“Ba má mày làm gì ?”


“Thất nghiệp !”


Từ cuối lớp lại có đứa nói vọng lên :


“Ba nó thất nghiệp, má nó lấy Mẽo đó, thầy.”


Thiết lại quay xuống la to :


“Câm cha cái mõm chó chúng mày lại, tụi nhóc !”


Thấy mình mỗi lúc một bị trêu chọc nhiều hơn, mà thằng Thiết cũng mỗi lúc một hỗn xược hơn, Chuyên nổi giận vung tay tát nó một cái. Bị đánh bất ngờ, nó không kịp tránh, xoa má nói lớn :


“Thầy không có quyền đánh tôi.”


Chàng chỉ tay ra cửa, quát :


“Cút đi ! Tao không cho phép mày học giờ tao nữa.”


Nó bướng bỉnh lắc đầu :


“Thầy không có quyền đuổi tôi.”


Không muốn cãi cọ với nó, chàng liền xô mạnh nó ra cửa. Nó liền gạt tay chàng, la to :


“Thầy không có quyền đuổi tôi...Tôi chả có lỗi gì hết.”


“Mày vừa nói láo.”


“Thầy hỏi cả lớp xem tôi nói hay thằng Mộc nói .”


Chuyên điếng người. Chàng đã trừng phạt một đứa vô tội. Bây giờ đã lỡ rồi, biết làm sao ? Nếu quả thật nó không phải là thủ phạm trêu chọc chàng, chàng phải giải quyết cách nào để giữ được uy tín của mình ? Tuy nhiên ngoài mặt chàng vẫn cáu kỉnh hỏi :


“Tại sao mày không nói ngay từ lúc đầu ?”


Nó nhún vai một cách xấc xược :


“Tôi không phải là chó săn của thầy.”


Chàng muốn tát thêm cho nó một cái nữa, nhưng lại sợ rắc rối hơn. Chàng đành nhìn về phía cuối lớp, gọi :


“Thằng Mộc lên đây.”


Một tên học trò cao lênh khênh uể oải đứng lên hỏi :


“Thầy kêu tôi ? Có chuyện chi không ?”


Thấy thái độ hỗn láo của nó, chàng càng giận hơn, quát thật to :


“Mày lên đây...Tao bảo mày lên đây...”


Nó đứng yên ở chỗ, thọc hai tay túi quần, lắc đầu :


“Tôi không việc gì phải đi đâu hết. Thầy muốn nói gì, xuống đây mà nói.”


“À, thằng này láo. Đừng có giỡn mặt tao. Mày có lên không ?”


“Thầy có xuống không ?”


Thấy nó trả môi trả miếng, Chuyên bắt đầu mất bình tĩnh. Sự nhẫn nại trong lòng chàng tan biến nhanh chóng. Mạch máu hai bên thái dương chàng chuyển mạnh làm chàng nóng bừng mặt. Chàng nghĩ đến uy tín của một người thầy trong lớp nên càng nóng nảy hơn. Chàng bị dồn đến chỗ phải trừng trị trên học trò bướng bỉnh, hỗn láo để làm gương cho cả lớp. Chàng lao về phía nó. Trong khi đó, nó vẫn tỉnh khô, nhếch mép cười khinh bỉ, thách thức. Nhưng nó không cười được lâu vì một quả đấm bất chợt phóng thẳng vào giữa mặt nó. Không bấu víu vào đâu được, nó ngã ngửa về phía sau, đụng phải cái bàn dẫy dưới, đồng thời có cảm giác đau đớn như sống mũi vừa bị rập. Nó gượng đứng lên ngay, gườm gườm nhì Chuyên, rút khăn tay lau máu mũi. Chàng giơ tay định bồi thêm một quả nữa. Nó hoảng sợ xô bàn chạy về phía cửa sổ. Chuyên gầm lên :


“Mày tưởng chạy thoát tay tao được ư ?”


Nó đảo mắt nhìn quanh để kiếm một vật làm khí giới tự vệ. Nó chợt trông thấy một sợi dây cao su đen, to bản, hai đầu có móc sắt. Nó vội vồ lấy sợi dây, cầm lăm lăm trong tay, thách :


“Thầy dzô đi...”


Chuyên hùng hổ đáp :


“Mày tưởng tao sợ chăng ?”


Chàng lách qua hai bàn học trò, tiến về phía nó. Đúng lúc đó, một học sinh vụt đứng lên, la lớn :


“Mộc, sao mày dám hỗn với thầy ? Vất dây thung đi.”


Thằng Mộc cãi :


“Ổng uýnh tao trước...Tao phải có cái này để phòng thân.”


“Cũng không được. Mày không được phép làm vậy.”


“Bộ ổng được phép uýnh tao ? Mẹ kiếp, đừng tưởng ăn hiếp tao mà được. Tao chẳng sợ thằng nào hết. Uýnh tao, tao uýnh lại.”


Vừa nói xong, nó chợt thấy Chuyên đã đến bên. Nó vội đưa sợi dây cao su lên cao để quất xuống đầu thầy, nhưng không hiểu nghĩ sao lại bỏ chạy ra ngoài hành lang, rồi biến mất. Cả lớp bỗng cười ồ lên như vừa xem một trò vui.


Chuyên hầm hầm trở lại bàn giáo sư. Học sinh Thiết vẫn còn đứng đó, đang nhăn nhở cười. Chàng bèn hỏi :


“Cười cái gì ?”


Nó lừng khừng đáp :


“Tôi cười thằng Mộc...Chạy nhanh như nó có thể chạy đua trăm mét ở thế vận hội được. Thầy cũng có cú đấm thẳng rất độc.”


Biết nó cố tình chọc tức mình, Chuyên quắc mắt, quát :


“Câm ngay ! Cút về chỗ !”


“Thì cút !”


Lại có một vài tiếng cười trong đám học sinh.


Chuyên bỗng thấy chán nản, mệt mỏi lạ thường. Chàng gieo người, ngồi phịch xuống ghế., đưa hai tay ôm lấy đầu. Cả lớp im lặng như tờ. Thoáng nghĩ lại rất nhanh chuyện vừa xảy ra, chàng bắt đầu hối hận. Chàng nhận thấy mình đã quá nóng nảy, hồ đồ. Chàng không hiểu tại sao chàng có thể nổi điên như vậy ? Đánh một lúc hai học sinh vì một cái cớ không đâu. Chàng tự hỏi nếu thằng Mộc không bỏ chạy, cứ quật sợi dây cao su vào đầu chàng, cục diện sẽ biến ra như thế nào ? Một cuộc ẩu đả trong lớp học. Nếu chẳng may chàng bị nó đánh có thương tích, uy tín của chàng có còn đủ để chàng đúng giảng trong lớp nữa không ? Đối với cả hai học sinh hỗn láo, chàng sẽ phải có biện pháp nào ? Đưa chúng ra hội đồng kỷ luật ? Thằng Mộc đáng bị trừng phạt, còn thằng Thiết ? Chàng đã trừng phạt oan nó. Tha nó ? Nếu được tha, nó còn nghe lời chàng nữa không ? Chưa bao giờ chàng gặp một trường hợp khó sử như lúc này. Đáng lẽ ngay từ đầu chàng phải cho gọi giám thị tới để họ đối phó với hai học sinh hỗn láo này, vì đó là nhiệm vụ của họ. Chàng cứ giảng bài, còn chuyện kỷ luật giám thị phụ trách. Người ta đã phân công như vậy, sao chàng không theo đúng ?


Thấy không thể ngồi im mãi được, Chuyên uể oải ngửng lên nhìn học trò. Đứa nào cũng ngồi ngay ngắn, hai tay để trên mặt bàn, mắt đăm đăm hường về phía chàng, như chờ đợi. Chàng uể oải mở cặp, lấy sách ra, nói bằng một giọng mệt mỏi :


“Nào, chúng ta bắt đầu học. Các anh mở sách ra.”


Tức thì cả lớp có tiếng rào rào.


Nhưng Chuyên chưa kịp bắt đầu, Lượng đã xuất hiện ở cửa. Chàng ngạc nhiên nhìn ra, im lặng chờ đợi. Lượng nói lớn :


“Moa muốn gặp toa có chút chuyện.”


Chàng thong thả bước ra. Lưỡng kéo chàng ra sát bờ tường trông xuống sân, rồi hỏi khẽ :


“Toa vừa đập một thằng, phải không ?”


“Đúng. Nó hỗn quá làm tôi điên tiết lên.”


“Moa hiểu. Thỉnh thoảng moa cũng đập một đứa khi nó hỗn láo quá, nhưng không bao giờ moa đấm vô mặt chúng, nguy hiểm lắm.”


“Tôi cũng biết vậy, nhưng lúc đó không còn suy nghĩ gì được hết. Đúng là giận quá hóa điên.”


“Nó chảy hơi nhiều máu, nhưng không sao. Cũng may là nó lớn rồi, nếu không cũng hơi phiền.”


“Bây giờ anh tính sao ?”


“Moa cũng định hỏi toa câu đó.”


“Tôi...thì chả biết tính sao hết...Mình có lỗi là nóng quá...”


“Suỵt ! Toa nói khẽ chứ. Đồng ý là toa nóng, song đừng có nhận lỗi trước mặt học sinh. Theo moa, toa nên đề nghị đưa nó ra hội đồng kỷ luật..”


“Còn một thằng nữa...”


“Thằng nào ? Nó làm gì toa ?”


Chuyên kể sơ cho Lượng nghe chuyện vừa xảy ra, rồi kết luận :


“Thế là tôi đánh oan thằng Thiết.”


Ông ta lắc đầu :


“Oan chỗ nào ? Nó hỗn với toa thì toa tát nó phải rồi, còn oan uổng gì nữa. Toa cứ đưa cả hai thằng ra hội đồng kỷ luật, rồi xin tha cho thằng Thiết. Như vậy nó mới sợ và phục toa.”


“Bao giờ triệu tập hội đồng kỷ luật ?”


“Cứ có đề nghị của toa là moa cho mời họp ngay.”


“Hội đồng sẽ có biện pháp gì với thằng Mộc ?”


“Tùy hội đồng. Nhưng theo moa, đuổi phứt đi cho rồi. Hạng đó để tiếp tục học là còn loạn.”


Chuyên e ngại :


“Đuổi hẳn sợ có nặng quá không ?”


Lượng lại lắc đầu :


“Không nặng đâu. Hỗn láo với thầy là phải loại trừ thẳng cánh. Con mà hỗn với cha, cha từ; trò hỗn với thầy, thầy đuổi. chẳng lẽ cái đất nước này không còn kỷ cương gì nữa sao ? “


Ngừng một chút, ông tiếp :


“Tuy nhiên, moa sẽ hội ý với ông tổng giám thị.”


Chuyên ngập ngừng :


“Tôi nghĩ rằng chúng nó mới phạm lỗi lần đầu...”


“Làm sao toa biết là lần đầu ? Chỉ văn phòng giám thị mới biết được điều đó. Mỗi tuần toa chỉ vào lớp chúng nó có mấy giờ, trong khi giám thị theo dõi sát nút cả tuần. Khi họp hội đồng kỷ luật, giám thị coi lớp sẽ có ý kiến về hai trò đó, rồi tùy hội đồng quyết định.”


Chuyên tặc lưỡi :


“Thôi thì cứ đưa cả hai ra hội đồng kỷ luật rồi tính sau.”


Ông giám học vui vẻ nói :


“Moa báo ngay cho ông tổng giám thị biết.”


Bắt tay Chuyên xong, vừa định bỏ đi, ông chợt nói nhỏ :


“Vụ thất tình của toa sẽ bàn tới sau vụ hội đồng kỷ luật.”


Chuyên đỏ mặt, ấp úng :


“Tôi...tôi..”


Rồi không nói tiếp được nữa. Ông giám học cười :


“Bị ái tình nó quật thì lao đao, vất vả là cái chắc....”


Khi viên giám học đi rồi, Chuyên thong thả bước vào lớp. Học sinh cả lớp vẫn ngồi im lặng chờ đợi, sách mở trước mặt. Chàng ôn tồn nói :


“Nào, chúng ta bắt đầu lại.”

















24









M



ột tuần sau, hội đồng kỷ luật họp để sử hai học sinh hỗn láo với Chuyên. Phụ huynh của hai đứa đã được nhà trường gửi giấy mời nhưng không ai tới. Quyết định của hội đồng đúng như dự kiến của viên giám học. Mộc bị đuổi hẳn, Thiết chỉ bị ba ngày và có ghi vào học bạ. Vẫn còn mặc cảm mình nóng nảy, hành động thiếu suy nghĩ, Chuyên cho rằng hình phạt đó quá nặng với tội trạng của hai đứa. Chàng bèn xin hội đồng giảm án cho chúng. Tên Mộc chỉ bị đuổi cảnh cáo bảy ngày, còn tên Thiết được tha hẳn. Chàng muốn hội đồng chỉ áp dụng biện pháp kỷ luật tượng trưng để chúng có thể tiếp tục học hết niên khóa vì hơn một tháng nữa là nghỉ hè. Hội đồng chấp thuận đề nghị của chàng.


Vậy mà cả hai tên học sinh phạm kỷ luật vẫn trân trân, không coi chàng ra gì. Chúng vẫn bỏ giờ chàng dạy và còn xúi giục bạn bè chống đối chàng. Đa số học sinh trong lớp có thái độ bất hợp tác với chàng. Chúng ngồi im lặng, bất động như những pho tượng. Chàng hỏi, chúng không thèm trả lời. Nếu chàng gọi một đứa, nó sẽ đứng lên, nhưng chỉ trơ như một phỗng đá, không trả lời mà cũng giả điếc không nghe thấy gì hết. Chàng phải nén giận để khỏi gây chuyện lôi thôi. Dù vậy chàng cũng không hối hận vì đã tha tội cho hai tên Mộc và Thiết.


Ngoài sự bất hợp tác, chúng còn đặt tên cho chàng là “To pay”


“Lão “to pay” tới rồi kìa.”


“Lão “to pay” bữa nay trông bơ phờ quá. Chắc lại mới thua bạc.”


“Thằng cha “to pay” trông thiệt đáng ghét, chắc chả có gái nào mê nổi.”


“Dzậy mới ế vợ.”


“Em nào lấy phải thằng chả sẽ khổ cả một đời.”


Chuyên phải làm lơ như không nghe thấy những lời hỗn xược ấy. Nhưng chàng càng làm ngơ, chúng càng tưởng chàng sợ chúng. Dần dần các lớp chàng dạy, dù lớn hay nhỏ, đều gọi chàng bằng “bí danh” đó. Chúng còn cố tình phát âm sai để chọc tức chàng thêm. Bị trêu chọc mà không dám có phản ứng, chàng trở nên buồn bã, chán ghét nghề dạy học. Mỗi lần vào lớp, chàng coi như một cực hình. Bao giờ chàng cũng là người ngồi lâu nhất ở phòng giáo sư sau khi có chuông vào học.


Sau khi có kết quả kỳ thi đệ nhị lục cá nguyệt, học sinh bắt đầu thưa dần, nhất là các lớp phải đi thi. Giáo sư cũng không còn giảng bài nũa, thường đem từng xấp Thông tín bạ vào lớp để phê. Học sinh hầu như được tự do ra vào lớp học mà không bị kiểm soát.


Sân trường vắng hẳn học trò vào giờ ra chơi. Không còn tiếng la hét, không còn tiếng cười đùa và cũng không có cả những tiếng chửi thề tục tĩu nữa. Chuyên bỗng có cảm tưởng cái sân rộng thênh thang trước mặt chàng không còn là sân trường nữa. Chàng thoáng nghe buồn trong lòng.Chàng hơi ngạc nhiên thấy mình có nỗi buồn ấy. Phải chăng chàng còn tha thiết với nghề gõ đầu trẻ ?


Một hôm, viên giám học bất chợt tới tìm chàng. Ông vui vẻ hỏi đùa :


“Thế nào ? Thầy “to pay” có định đi chơi đâu xa trước các kỳ thi không ?”


Chuyên phì cười :


“Đến anh cũng gọi tôi bằng mỹ danh đó sao ? Anh phải cẩn thận, tôi có thể đưa anh ra hội đồng kỷ luật đó.”


Viên giám học bỗng đổi giọng :


“Thôi, không đùa nữa. Bây giờ moa hỏi thật toa nhé. Toa mê em nào đến độ thất tình, đau khổ vì em ? Cứ nói thật xem moa có giúp được gì không.”


Chuyên giữ im lặng một lát hơi lâu, rồi đáp :


“Hoằng đã nói với anh những gì ? Tôi muốn biết rõ để có thể nói thêm.”


Lượng suy nghĩ một chút, đáp :


“Nó nói toa có hai người yêu, bây giờ cả hai cùng bỏ toa...nên toa đau đớn đến phát khùng.”


Chuyên ngập ngừng :


“Thật ra, tôi chỉ có một người yêu thôi...Còn người kia chỉ là học trò cũ...Vì anh đã giúp tôi trong vụ lộn xộn với học sinh vừa rồi, để cảm ơn anh, tôi xin nói hết để anh rõ...Biết đâu anh lại chả giúp tôi thêm một lần nữa...”


Lượng vui vẻ :


“Nếu giúp được toa, moa rất sẵn sàng.”


Chuyên vắn tắt kể lại chuyện tình giữa chàng và Quỳnh và chuyện hiểu lầm của Liên. Cuối cùng, chàng kết luận :


“Quỳnh không bỏ tôi, nhưng vì nàng có chồng, không thể dễ dàng gặp tôi được. Còn đối với Liên, tôi rất mừng cho cô ta gặp được người đàng hoàng lại sẵn sàng quên dĩ vãng không mấy đẹp của cô ấy. Phải thẳng thắn công nhận Liên là người tốt, nhưng chỉ vì hoàn cảnh gia đình phải dấn thân vào cuộc đời mà người ta coi là nhơ nhuốc. Nhưng nhờ cuộc đời nhơ nhuốc ấy, cô ta đã cứu được gia đình, các em cô được học hành đến nơi đến chốn....”


“Bây giờ cô Quỳnh của toa ở đâu ?”


Chuyên cho Lượng biết ngay tên tỉnh Diên làm phó tỉnh trưởng và tên trường Quỳnh đang dạy học. Lượng bỗng reo lên :


“Ồ, vậy thì may ra moa có thể giúp toa được. Lâu toa không được gặp cô ấy nên nhớ thương đến phát khùng, chắc bây giờ mong gặp lắm, phải không ?”


Chuyên vui vẻ đáp ngay :


“Bất cứ lúc nào có thể gặp được, tôi cũng gặp ngay. Quỳnh là tất cả cuộc đời tôi.”


Lượng phì cười :


“Toa nói như tiểu thuyết ấy. Moa không ngờ toa lại lãng mạn như vậy. Thôi được, moa sẽ cố gắng tìm cách cho toa gặp người trong mộng của toa.”


Chuyên dè dặt :


“Tôi có thể tới tỉnh đó bất cứ lúc nào để gặp Quỳnh, nhưng chỉ sợ nàng không cho tôi gặp thôi, vì chồng nàng ghen lắm.”


Lượng trầm ngâm một lát rồi nói :


“Moa có thằng bạn dạy ở trường đó...Có thể nhờ nó tìm cách cho toa gặp cô Quỳnh một cách bí mật, không để cho tên phó tỉnh trưởng biết...”


Chuyên mừng rỡ :


“Nếu vậy thì hay quá...Bao giờ tôi có thể xuống đó được ?”


“Để moa tính xem nhé. Chắc toa phải đi càng sớm càng tốt vì sắp nghỉ hè trường đóng cửa...Giáo sư dạy trường đó phần lớn ở Saigon...”


Chuyên nôn nóng :


“Hay ngày mai tôi đi nhé...Bây giờ còn học hành gì nữa đâu, thông tín bạ tôi cũng ký xong cả rồi, đến trường cũng chỉ ngồi chơi...”


Lượng lưỡng lự một vài giây :


“Vậy thì...tốt nhất, toa xin giấy bác sĩ nghỉ vài bữa cho hợp lệ. Lỡ thanh tra có bất thình lình đền thăm trường, toa không có lỗi gì hết...Dù sao cũng nên đề phòng thì hơn.”


Chuyên vui vẻ :


“Điều đó quá dễ. Trưa nay tôi ghé phòng mạch bác sĩ quen là có ngay...Mai tôi nghỉ.”


“Cũng được. Để moa viết thư giới thiệu toa với thằng bạn moa, bảo nó cố gắng giúp đỡ toa...Giá moa biết chuyện của toa từ trước thì chắc toa không nổi khùng như những ngày vừa qua đâu.”


Chưa bao giờ Chuyên thấy cuộc đời tươi đẹp bằng lúc này, tương lai đầy hứa hẹn.


Hôm sau Chuyên hăm hở đi tìm Quỳnh từ sáng sớm. Chàng đến ngôi trường nhỏ bé của tỉnh lỵ cách Saigon có mấy chục cây số khi sân trường còn đầy học sinh vì chưa đến giờ vào học. Chàng tìm vào phòng giám thị, cho một nhân viên trong phòng này biết tên giáo sư chàng muốn gặp. Sau khi hỏi qua loa sự liên hệ giữa chàng và giáo sư đó, một người dẫn chàng sang phòng giáo sư. Chàng đứng cửa chờ đợi vì chàng không muốn gặp Quỳnh có thể đang có mặt trong đó. Một người đàn ông còn trẻ, trạc tuổi chàng bước ra cửa, ngơ ngác nhìn chàng. Chàng vội vàng tự giới thiệu và đưa bức thư của Lượng cho 6ng ta. Sau khi đọc thư, ông vui vẻ :


“Anh là bạn của Lượng thì cũng là bạn của tôi. Tên tôi là Phương, anh cứ gọi tên cho tiện. Chuyện này dễ quá. Hôm nay người đẹp sầu muộn cũng có giờ và đang ngồi bên trong. Bọn chúng tôi lén đặt mỹ hiệu cho cô Quỳnh vì lúc nào cô cũng buồn rười rượi, ít nói ít cười...”


Tim Chuyên bỗng đập nhanh hơn. Chàng định bước ngay vào phòng giáo sư để gặp Quỳnh. Nhưng Phương đã chặn lại :


“Không nên đột ngột quá và nhất là lúc có đông người trong phòng. Bây giờ thì tôi biết tại sao cô ấy sầu muộn. Cũng chỉ vì nhớ anh mà thôi.”


Chuyên càng thấy lòng mình náo nức. Chỉ còn cách người yêu có vài bước mà chàng vẫn chưa được nhìn tận mắt vẻ sầu muộn của nàng. Phương kéo chàng bước xuống sân trường, nói :


“Anh hãy tạm đứng núp một chỗ, khi có chuông vào học, tôi sẽ tìm cách giữ cô ấy lên lớp sau cùng để anh có thể nói chuyện riêng với cô. Như vậy sẽ không ai biết cô sẽ gặp anh. Tôi cũng nghe nói ông chồng của cô khó lắm. Cứ kín đáo tránh trước sẽ không làm phiền cho cô ấy.”


Thấy Phương bàn có lý, Chuyên đành nghe theo, dù trong lòng đang nóng như lửa. Khi Phương trở lại phòng giáo sư, chàng vào phòng giám thị ngồi đợi. Khoảng mười phút sau chuông vào học mới reo. Chàng ngó sang phòng giáo sư với một vẻ bồn chồn, sốt ruột. Chàng có cảm tưởng từ lúc chuông reo đến lúc có giáo sư đầu tiên bước ra khỏi phòng dài bằng cả một thế kỷ. Nhưng rồi phòng giáo sư cũng đã vắng. Chàng vội bước đến cửa chờ đợi. Từ trong phòng bỗng có tiếng nói lớn :


“Xin mời vào !”


Không đợi gọi đến tiếng thứ hai, chàng xuất hiện ngay. Cả phòng chỉ còn Phương và Quỳnh. Vừa thoáng thấy chàng, Quỳnh đã thảng thốt kêu :


“Anh Chuyên !”


Vì Quỳnh quay lung ra cửa sổ nên Chuyên không nhìn rõ mặt, chỉ thấy dáng gầy gầy của nàng. Chàng chợt nghe xót xa trong lòng. Chàng bước nhanh đến gần nàng trong khi Phương ra khỏi phòng. Chàng gọi khẽ :


“Quỳnh !”


Nàng liền xua đuổi :


“Anh về đi...Anh về đi...”


Chuyên ngạc nhiên, đứng dừng lại, ngơ ngác :


“Em đuổi anh ?”


Nàng đáp nhanh :


“Nguy hiểm lắm...Anh về đi...”


Chàng liều lĩnh nói :


“Nếu có làm sao, anh cũng được thấy em lần cuối...”


“Em van anh...Anh về ngay đi...”


“Em hết yêu anh rồi sao ?”


“Không bao giờ...Không bao giờ...Vì yêu anh mà em đang chịu nhiều đau khổ. Xin anh hiểu cho lòng em..Anh hãy về đi...Cuối tuần này, em sẽ gặp anh.”


Chuyên nghi ngờ :


“Em nói thật hay định dối gạt anh ?


Nàng lắc đầu :


“Không, em không dối gạt anh đâu...Anh Diên sẽ đi công du ngoại quốc...”


Chuyên hiểu ngay, nhưng vẫn tiến lại gần người yêu để nhìn rõ mặt nàng cho thỏa nỗi mong nhớ. Chàng thấy nàng gầy xọp hẳn đi. Trong lòng chàng một niềm thương yêu bỗng rào rạt dâng lên. Chàng vụt nắm lấy bàn tay nhỏ bé, ấm áp của nàng khiến nàng giật thót mình, nhưng không rút tay ra. Hơi ấm từ tay này truyền thẳng lên tim chàng khiến chàng thấy người nóng ran. Chàng đắm đuối nhìn nàng, thầm thì bên tai nàng :


“Em có biết anh nhớ em vô cùng không ? Nhớ đến héo hắt cả lòng cả dạ, nhớ đến phát điên, phát khùng.”


Nàng gật đầu, nói thật nhẹ :


“Em biết... Em biết anh nhớ em cũng như em nhớ anh... Thế nào cuối tuần này mình cũng sẽ gặp nhau...Thôi, anh về đi, lỡ có ai thấy thì phiền lắm...Em có rất nhiều chuyện để nói với anh.”


Lần này thì chàng nghe lời nàng ngay, buông tay nàng ra, nhìn nàng đăm đăm như muốn nói thêm một câu gì nữa, nhưng lại ngập ngừng. Khi nàng sửa soạn lên lớp, quay mặt về phía cửa sổ, chàng mới nhìn rõ mặt nàng. Đôi mắt nàng đỏ hoe vì vừa khóc. Chàng nghe lòng tê tái, ngập ngừng hỏi :


“Tại...tại sao em khóc ?”


Nàng khẽ thở dài :


“Em gặp nhiều chuyện buồn quá mà chẳng biết tâm sự với ai...Bất ngờ gặp anh cũng làm em xúc động, em vừa mừng vừa sợ...Thôi, anh về đi, cuối tuần này thế nào em cũng sẽ gặp anh. Đừng bao giờ nghĩ rằng em hết yêu anh...”


Chuyên nhìn theo Quỳnh chậm rãi bước ra khỏi phòng giáo sư. Vẫn những bước chân khoan thai, vẫn dáng dấp mảnh mai quyến rũ. Chàng thấy lòng mình vừa nhẹ nhõm, vui vui vừa xót xa thương cảm. Khi nàng đã đi khuất lối cầu thang lên lầu, chàng mới nhanh nhẹn chạy xuống sân trường tìm Phương. Anh đang đứng một mình ở một góc vắng vẻ, phì phèo hút thuốc lá. Thấy Chuyên bước tới, anh hỏi ngay :


“Sao lẹ vậy ?”


Chuyên nắm lấy tay người bạn mới, ân cần nói :


“Cảm ơn anh rất nhiều. Quỳnh cho biết cuối tuần này sẽ lên Saigon gặp tôi.”


Phương vỗ vai chàng :


“Thôi, yên tâm rồi nhé. Thì ra cô ấy cũng nhớ anh quá mà héo hắt sầu muộn. Bây giờ anh có thể ăn no ngủ kỹ, chờ ngày gặp lại người tình trong mộng.”


Sau khi chia tay với Phương, Chuyên ra xe về ngay Saigon, lòng phơi phới. Chàng không còn sợ mất Quỳnh nữa. Nhưng chàng cũng hơi thắc mắc về


chuyện đã làm nàng lo buồn đến gầy ốm đi, chắc chắn nàng không nhớ thương chàng đến độ ấy vì nàng biết chàng không thể quên được nàng. Vậy thì chuyện gì ? Nghĩ mãi không ra, chàng đành chờ đến ngày gặp nàng.


Thời gian chờ đợi tuy không đè nặng lên tâm hồn chàng đến có thể làm chàng phát khùng, cũng dài lê thê. Hai ngày chờ đợi, chỉ hai ngày thôi, mà chàng tưởng chừng cả mấy tháng trời.
























25





Q



uỳnh giữ đúng lời hứa. Buổi chiếu thứ bảy, khi Chuyên vừa về đến nhà, một người đàn ông lạ đã gõ cửa, xin gặp chàng. Người lạ không để chàng thắc mắc lâu, đưa ngay thư của Quỳnh viết cho chàng. Đó chỉ là một mãnh giấy nhỏ Quỳnh viết vội mấy chữ để giới thiệu người cầm thư. Chàng nhận ra ngay nét chữ của người yêu, vui vẻ mời khách vào nhà, rồi hỏi :


“Tại sao Quỳnh không đến gặp tôi mà phải nhờ...anh ?”


Khách vui vẻ trả lời :


“Tất nhiên chị ấy phải có lý do...Nhà tôi là bạn học của chị ở Gia Long. Hai người là bạn rất thân từ ngày học lớp đệ thất, nên coi nhau như chị em ruột, có chuyện gì cũng cho nhau biết, kể cả chuyện của anh và chị ấy...Chắc trong thư chị ấy cũng cho anh biết tên tôi là Triết ?”


“Dạ, hân hạnh được biết anh...Quỳnh còn giới thiệu anh là luật sư. Văn phòng của anh ở đường nào ?”


“Tôi bị động viên nên đang làm việc trong quân pháp...Bây giờ mời anh đi với tôi sang Biên Hòa để gặp chị ấy.”


Chuyên ngạc nhiên :


“Tại sao Quỳnh lại ở Biên Hòa ?”


Triết cười :


“Anh cứ đi với tôi rồi sẽ biết...Như chuyện trinh thám, gián điệp, phải không ?”


Chuyên cũng cười :


“Hồi hộp như xem phim của Hitchkock ấy.”


Chuyên chạy vội vào nhà trong để báo cho mẹ chàng biết chàng phải đi với bạn nên không ăn cơm nhà. Khi đã ngồi cạnh Triết trong xe hơi, Chuyên hối thúc :


“Nào, chuyện trinh thám, gián điệp ra làm sao, xin anh kể cho nghe.”


Vừa mở máy xe Triết vừa đáp :


“Thật ra, cũng chẳng có gì bí mật lắm đâu. Theo chị Quỳnh, anh Diên, chồng chị, cho người luôn luôn ngầm theo dõi chị và bọn tay sai này được quyền đánh anh một cách vô tội vạ, nếu anh công khai gặp chị Quỳnh...Để tránh cho anh khỏi bị đánh, chị nhờ tôi đón anh đi chơi. Nhà tôi đã lái xe đưa chị sang Biên Hòa trước rồi.”


Chuyên lo lắng :


“Nếu anh Diên ghen như vậy thì cũng mệt cho Quỳnh, mất hết tất cả tự do...Thảo nào, cách đây mấy hôm, khi tôi mò xuống tỉnh, Quỳnh có vẻ sợ lắm. Cứ đuổi tôi về ngay Saigon.”


Triết úp mở :


“Chuyện vợ chồng của chị Quỳnh còn nhiều điều lạ nữa...Nhưng thôi, những chuyện đó để chính chị ấy nói với anh thì hơn...Tôi chỉ có thể tiết lộ một điều là...tôi đang lo chuyện ly hôn của ông bà ấy... Vậy, xin anh cứ vui lên.”


Chuyên vừa ngạc nhiên vừa mừng rỡ, hỏi dồn dập :


“Ly hôn ? Tại sao hai người lại bỏ nhau ? Anh Diên mà chịu bỏ Quỳnh ? Ghen như thế là yêu lắm, đời nào xa Quỳnh được...”


Triết cười :


“Ở đời này nhiều chuyện bất ngờ mà mình không thể đoán trước được. Xin anh đừng nôn nóng quá. Chỉ nửa giờ nữa chị Quỳnh sẽ cho anh biết hết mọi chuyện. Tôi sợ lúc đó anh sẽ mừng...phát điên lên. Ly kỳ lắm. Chính tôi cũng không ngờ.”


Sau đó, Triết đổi đề tài câu chuyện. Anh tuy ở trong quân pháp vẫn làm việc cho một văn phòng luật sư nổi tiếng ở Saigon. Vợ anh, Minh Châu, là một dược sĩ, cho thuê bằng, hiện làm cho một phòng thí nghiệm. Hai vợ chồng chưa có con nên rất rỗi rảnh và có một đời sống khá sung túc. Triết tỏ ra là một luật sư khéo léo, nói năng hoạt bát. Hết chuyện gia đình, anh quay sang chuyện thời sự, khiến Chuyên không có dịp nào cắt lời anh để hỏi thêm về Quỳnh. Vì lịch sự, chàng cũng đành ngồi im lặng dù trong lòng nóng như lửa. Khi Triết dứt lời, xe đã đậu trước một tiệm ăn thuộc vùng ngoại ô thành phố Biên Hòa. Triết vui vẻ mở cửa xe, nói :


“Hôm nay bọn mình nhậu cá hấp.”


Vừa xuống xe, Chuyên đã bước vội vào tiệm ăn. Chàng thấy Quỳnh ngồi cạnh một người đàn bà bên một bàn trong một góc vắng, sâu phía trong.tiệm. Vừa nhìn thấy chàng, nàng nở nụ cười thật tươi để chào đón. Chàng đi thẳng về phía hai người. Cả hai người đàn bà cùng đứng lên chào đón chàng. Quỳnh trông có vẻ tiều tụy nhưng vẫn đẹp. Quỳnh liền giới thiệu :


“Minh Châu, bạn em.”


Chuyên cúi đầu chào một cách trân trọng :


“Thưa chị, rất hân hạnh được biết chị. Xin mời chị cứ ngồi tự nhiên..”


Ngay lúc đó, Triết vừa vào tới, nói với vợ :


“Em ra ngoài này anh chỉ cho em hồ nuôi cá, lớn lắm.”


Quỳnh chặn lại :


“Thôi, ông bà đừng kiếm cớ lánh mặt nữa. Cứ ngồi đây nói chuyện cho vui, có gì phải dấu diếm đâu. Đối với ông bà, tôi chả có điều gì bí mật cả.”


Minh Châu nhìn chồng cười :


“Em chả thích coi hồ cá đâu. Em thích nghe chuyện tình lâm ly, bi đát của Quỳnh cơ. Nó với em thì còn có chuyện gì dấu nhau nữa đâu. Với lại, bao nhiêu chuyện nó cũng đã kể hết cho anh nghe để anh lo vụ ly hôn của nó rồi.”


Triết đành cười xòa :


“Vậy thì...Không thèm xem hồ cá nữa.”


Trong khi vợ chồng Triết chọn món ăn trong thực đơn, Quỳnh kể chuyện gia đình nàng cho Chuyên nghe. Trong thời gian gần đây, Diên gặp lại người bạn gái cũ, trước ở cùng xóm với anh. Quỳ Hương, tên người bạn gái, có chồng là một trung tá, nhưng chưa có con. Quỳ Hương là người có học, đỗ cử nhân văn khoa, nên chê chồng ít học. Chồng cô chỉ học hết bậc trung học đệ nhất cấp rồi bị động viên học lớp sĩ quan trừ bị. Bây giờ gặp lại Diên, thấy anh hợp với cô hơn. Hai người lén lút yêu nhau, thường gặp nhau ở Saigon và thư từ cho nhau khi phải xa nhau. Diên đã xúi người yêu bỏ chồng và hứa sẽ chắp nối với nhau sau khi ly dị với Quỳnh. Nghe đến đây, Chuyên chợt hỏi :


“Thế mà anh ấy còn ghen, còn cho người theo rình em ?”


Quỳnh lắc đầu :


“Anh không hiểu anh ấy đâu...Theo em nghĩ, một là anh ấy chỉ hứa hẹn láo, chưa chắc gì đã thật lòng yêu cô Hương. Anh ấy có thể lợi dụng được thì cứ lợi dụng, khi nào cô Hương ly dị được với chồng thì lại tính. Hai là anh ấy muốn hành hạ em cho bõ ghét. Anh ấy không xin ly dị em, hay chưa xin thì em không rõ. Nhưng tình cờ bắt được mấy bức thư cô Hương gửi cho anh ấy, em liền nhờ anh Triết lo vụ ly dị trước. Khi nào anh ấy đi công du về, anh Triết sẽ thông báo cho anh ấy biết. Lúc đó em được quyền dọn ra ở riêng. Em sẽ về ở hẳn Saigon, xin tạm nghỉ dạy học một năm để lo cho xong vụ ly dị.”


Chuyên mừng rỡ :


“Nghĩa là anh sắp sửa không phải xa em nữa ?”


“Không, anh đừng có mừng vội. Trong thời gian này, mình phải giữa kỹ hơn để anh ấy không có cớ phản công lại. Chuyện sẽ thêm rắc rối và kéo dài.”


Minh Châu nói chêm vào :


“Mình nghĩ rằng sau khi ly thân, Quỳnh có quyền có bạn, miễn đừng làm hôn thú.”


“Nhưng Châu quên rằng anh Diên biết bọn tôi yêu nhau từ truóc ngày tôi lấy anh ấy.”


Triết đồng ý với Quỳnh :


“Tốt nhất là mình cứ giữ gìn cẩn thận để không gặp trở ngại, sớm giải quyết chuyện ly dị đuọc ngày nào hay ngày đó. Khi có giấy ly hôn đàng hoàng, ông bà tha hồ du duong.”


Chuyên khẽ thở dài, buồn buồn :


“Cũng phải cả năm chứ có một hai bữa hay năm ba tuần đâu.”


Quỳnh tìm lời an ủi :


“Nhưng mình còn trông thấy tuong lai. Nếu không có chuyện anh ấy lén lút yêu cô Huong, cuộc đời của anh và em đều ảm đạm vô hy vọng. Chỉ còn biết hẹn nhau kiếp sau mà thôi. Vậy thì anh đừng nôn nóng quá, có hại cho sức khỏe mà cũng chẳng giải quyết đuọc việc gì hết.”


Chuyên chép miệng :


“Cũng đành vậy chớ biết làm gì khác được.”


Quỳnh nhìn người yêu, tủm tỉm cười :


“Còn chuyện này vui lắm, không biết anh đã biết chưa ?”


Chuyên chưa kịp trả lời, nàng đã có giọng vui đùa :


“Mà không biết anh có vui không hay lại buồn ?”


Chuyên tò mò :


“Chuyện gì mà anh lúc vui lúc buồn ?”


“Chuyện Liên sắp lấy chồng...Hôm qua, em vừa tình cờ gặp cô ấy ở ngoài đường. Cô ấy đi với một anh chàng mà cô giới thiệu là Viễn...”


Chuyên buột miệng nói :


“Viễn thầy bói...”


“Ủa, thế ra anh cũng biết à ? Mà sao kêu là thầy bói ? Anh chàng ấy làm nghề thầy bói ?”


Chuyên liền kể lại chuyện chàng giới thiệu Liên với Viễn, rồi hai người yêu nhau, tính đến chuyện hôn nhân. Quỳnh vui vẻ :


“Ồ, vậy anh chàng Viễn là đồng nghiệp của anh em mình. Còn gì vui hơn nữa. Mừng cho cô Liên đã gặp được người tốt, xứng đôi vừa lứa. Cô ây vui lắm, đẹp hẳn ra...Mà anh chưa trả lời câu hỏi của em là anh có buồn khi cô ấy lấy chồng không ?”


Chuyên thẳng thắn đáp :


“Không. Trái lại, anh còn mừng cho cô ấy nữa.”


“Mừng thật hay mừng giả bộ ?”


Minh Châu bỗng lên tiếng :


“Quỳnh, bộ mày ghen sao ?”


Quỳnh lắc đầu :


“Không, tao hỏi giỡn thôi, chớ tao hiểu rõ hai người quá mà. Khi bị anh Diên kèm sát, chính tao đã nhờ Liên đưa anh Chuyên đi chơi mà. Nếu ghen tao đâu có làm như vậy.”


Rồi nàng quay về phía Chuyên, nói tiếp :


“Liên cho biết hai người sẽ làm đám cưới trong dịp nghỉ hè này. Niên học tới, cô ấy đi học lại. Như vậy là tương lai quá tốt đẹp. Mừng cho cô ấy.”


Chuyên cười :


“Cứ như chuyện thần tiên ‘Cô bé lọ lem’ ấy.”


“Riêng em, em cho rằng Liên xứng đáng được hưởng một cuộc đời tốt đẹp. Em dạy cô ấy lớp đệ tứ, nhận thấy cô ấy là người học trò giỏi, ngoan ngoãn...Vì thế mới có người giúp tiền cô ấy khiến cô ấy hiểu lầm là tình yêu”


Bỗng Minh Châu lên tiếng :


“Có một điều không ai có thể hiểu lầm là đã đến lúc phải ăn rồi...không thì chết đói mất.”


Cả bốn người cùng phì cười. Vừa lúc đó người hầu bàn đem đồ ăn ra. Triết nhìn các món ăn bày la liệt trên bàn, nói với vợ :


“Không biết em và anh, hai người, có ăn hết được ngần này món không ?”


Minh Châu thật thà :


“Mình kêu cho bốn người chớ đâu có phải chỉ anh với em thôi.”


Quỳnh vui vẻ nói với bạn :


“Vậy mà mày cũng tưởng thiệt. Anh Triết chọc hai đứa tao đó. Mừng rồi, còn thiết gì ăn với uống nữa. Nhưng tánh tao kỳ lắm. Càng mừng càng ăn mạnh. Không chừng phải kêu thêm chớ không có dư đâu...Còn anh thì sao, anh Chuyên ?”


“Thì anh cũng giống em. Càng vui càng ăn nhiều.”


Triết đề nghị :


“Vậy thì mình ăn đi, còn chờ đợi gì nữa.”




















Đoạn Kết









T



ừ ngày được biết Quỳnh quyết định ly dị với Diên, Chuyên rất vui, dù không được gặp nàng luôn. Chàng yên tâm vì tương lai không còn mờ mịt nữa. Chàng cũng thấy vui và yên tâm khi nghĩ đến tương lai của Liên. Chàng không bao giờ ngờ lại có những kết thúc tốt đẹp cho cả chàng lẫn Liên. Nếu cô còn chìm đắm trong cuộc sống tạm bợ nhơ bẩn, lương tâm chàng cũng không thể yên ổn, dù được sống bên Quỳnh. Chàng không chối chàng có một phần trách nhiệm không nhỏ đưa đến tuyệt vọng cho Liên, rồi từ tuyệt vọng đó cô liều lĩnh dấn thân vào một cuộc sống không tương lai, tự hủy hoại thân mình, cuộc đời mình dù giúp đỡ được gia đình qua cơn khốn khổ.


Thỉnh thoảng Chuyên tìm gặp Triết để hỏi về tiến trình chuyện ly dị. Nhưng mọi chuyện vẫn còn “dậm chân” tại chỗ vì Diên vẫn còn ở nước ngoài. Triết an ủi chàng rằng chuyện tình của chàng với Quỳnh coi như đã ổn định, không có gì phải lo nữa, bây giờ chỉ còn là thời gian thôi.


Vào giữa tháng 6, tất cả các trường học đều đóng cửa sau lễ phát phần thưởng cho các học sinh xuất sắc, trừ một vài trường tư còn mở lớp luyện thi. Chuyên thảnh thơi chờ đợi mùa thi sắp tới. Một hôm, Viễn và Liên bỗng đến thăm chàng. Từ lâu, hai người gọi chàng là “ông tơ” vì nhờ chàng Viễn và Liên mới quen biết nhau, rồi đi đến hôn nhân. Điều mà Chàng rất mến phục cả hai người. Liên thì dám nói hết sự thật về cuộc đời mình, kể cả mối tình tuyệt vọng của cô với ông thầy có nhiều ảo tưởng về nghề dạy học nhưng thiếu kinh nghiệm về cách ứng sử trong đời. Còn Viễn thì vì anh đã tỏ ra rất rộng lương quên đi dĩ vãng của người yêu và tha thứ cho cô. Anh đã từng nói với Liên rằng điều quan trọng là từ nay cô chỉ biết có Viễn thôi. Để đáp lại lòng rộng lượng ấy của người yêu, cô cố gắng trở nên một người đàn bà có nếp sống mẫu mực, hết lòng yêu người đã cứu vớt cô ra khỏi đống bùn nhơ. Nếp sống thay đổi, con người cũng thay đổi. Liên dần dần có vẻ đẹp trang nhã, lịch sự. Điều quan trọng hơn nữa là nghe lời khuyên của Viễn, Liên đã đi học lại, trở về với nếp sống nữ sinh trong trắng xưa kia. Điều này không phải là điều dễ dàng đối với Liên. Bỏ học đã lâu, lại đã quen nếp sống phóng túng, bây giờ phải ép mình trở lại những việc mình đã quên đi từ nhiều năm nay. Nhưng nhờ thông minh và sự khuyến khích nồng nhiệt của người yêu, cô đã thắng lướt được những trở lực chính trong lòng mình. Theo lời chỉ dẫn của Viễn, cô chỉ ghi tên theo học những lớp đặc biệt luyện thi và những môn chính quan trọng co hệ số cao. Ngoài ra, cũng còn một động cơ khác thúc đẩy cô hăm hở đi học lại là những người bạn thân cũ của cô đều đang học học đại học và sửa soạn tốt nghiệp. Đã có điều kiện đi học lại, cô không muốn thua kém các bạn.


Thấy tương lai của Liên có nhiều hứa hẹn tốt đẹp, Chuyên rất mừng. Chàng và Viễn trở nên thân nhau hơn trước, hơn cả những ngày còn học trung học. Vì thế, chàng đã cho Viễn biết khá nhiều chi tiết về chuyện tình của chàng và Quỳnh. Không những thế, chàng còn nhờ Viễn xem số Tử vi cho Quỳnh. Chỉ mấy tiếng đồng hồ sau khi có ngày, giờ và tháng, năm sinh của Quỳnh, Viễn tìm Chuyên ngay và cho biết vợ chồng Quỳnh sẽ xa nhau rất sớm, không phải do một cuộc ly dị mà vì một biến cố gì đó chính Viễn không đoán ra nổi. Chuyên vốn là người không tin nhiều vào bói toán nên chỉ mỉm cười, im lặng. Trong thâm tâm chàng vẫn tin rằng qua mọi thủ tục của ly hôn, chàng và Quỳnh có được xum họp cũng phải hai năm nữa là sớm nhất. Như vậy cũng là vui lắm rồi.


Vừa gặp Chuyên, Viễn nói ngay :


“Tôi nhờ việc này, cậu không thể từ chối được. Từ chối là hết tình hết nghĩa với nhau đó.”


Chuyên ngạc nhiên hỏi :


“Chuyện gì mà ghê gớm vậy ? Chưa gì đã dọa nhau rồi.”


Viễn có giọng quan trọng :


“Thật chứ không phải dọa đâu.”


Chuyên quay sang Liên dò dẫm hỏi :


“Có phải ông bà muốn nhờ tôi chạy điểm cho bà kỳ thi tú tái một sắp tới không ? Nếu đúng, ông ấy chả cần dọa...”


Viễn liền cắt ngang :


“Ai thèm nhờ cậu việc nhỏ mọn ấy. Liên dư sức qua cầu, không phải chạy chọt gì hết. Mà nếu cần, đã có thằng Hoằng, chứ cậu thì làm được cái trò trống gì. Nghe rõ đây, việc tôi sắp nhờ cậu là...cậu phải làm phù rể cho tôi !”


Chuyên phá lên cười :


“Tưởng gì, chuyện ấy thì tất nhiên rồi. Cậu không cho tôi được làm rể phụ cho cậu, tôi còn giận nữa đấy....Mà bao giờ thì cưới ?”


Viễn đáp ngay :


“Giữa hè, sau các kỳ thi khóa thứ nhất...và sau khi Liên đậu tú tài phần một.”


Liên vội nói :


“Chắc đâu em đã đậu, anh cứ làm như em đã nắm chắc cái bằng trong tay ấy.”


Viễn sửa lời người yêu :


“Tú tài một không có bằng, chỉ có chứng chỉ thôi. Bao giờ đậu xong cả hai phần người ta mới phát bằng cho em. Mà làm sao em không đậu được khi có ít nhất ba giám khảo đứng sau em.”


Liên thật thà hỏi :


“Những ai mà ba ?”


“Anh và hai anh Chuyên và Hoằng, không ba là gì ? Nhưng em đâu cần đến bọn anh....”


Liên cười :


“Xin anh đừng quá tin ở em...Với lại, người ta chả thưởng nói ‘học tài thi phận’ đó sao ?”


Chuyên liền nói xen vào :


“Bài làm đúng và hay là phải đậu, không có chuyện may rủi gì ráo.”


Rồi chàng quay sang hỏi Viễn :


“Nhưng ai làm phù rể cho cậu, ngoài tôi ra ?”


“Tôi chỉ cần hai người thôi. Đó là cậu và thằng Hoằng. Phù dâu cũng chỉ có hai người.”


Liên tiếp lời người yêu :


“Chắc anh chưa quên Ngọc Như và Cẩm Hồng ?”


Chuyên lắc đầu :


“Quên thì chưa quên, nhưng lâu lắm tôi chưa gặp hai cô ấy. Chắc cả hai cũng sắp tốt nghiệp đại học ? Không biết họ học gì ?”


Liên vui vẻ :


“Dạ, chỉ còn một năm nữa chúng nó ra dược sĩ....Chúng nó hồi này “Saigon” lắm, chớ không còn quê mùa nữa đâu. Có khi anh không nhận ra chúng nó đâu.”


Viễn đùa :


“Có “Saigon” thì cũng đến như em là cùng chứ gì. Ai dám nói em dân tỉnh nhỏ đâu.”


Rồi anh quay sang Chuyên hỏi :


“Tôi nhờ cậu mời bà Quỳnh, có được không ?”


Chuyên đáp ngay :


“Ủa, mà sao cậu phải nhờ tôi nhỉ ? Bộ cô Liên không đủ thân với Quỳnh sao ?”


“Tôi nghĩ cậu thân hơn. Dù sao, hai người cũng là...”


Chuyên ngắt :


“Chính vì vậy mà tôi và Quỳnh đang phải tránh mặt nhau...Liên gặp Quỳnh là tốt nhất. Mà tôi cũng xin nói trước là nếu Quỳnh có dự đám cưới thì cũng đi riêng, chớ không đi chung với tôi được..”


Viễn cười :


“Dù đi riêng, tôi vẫn xếp hai người ngồi chung bàn.”


Chuyên im lặng vì chính chàng cũng muốn được ngồi cạnh Quỳnh. Viễn vỗ vai bạn, vui vẻ :


“Thế là cậu chịu rồi nhé...Bây giờ bọn tôi dzoọt đây vì còn nhiều việc phải làm.”


Khi hai người đã ra về, Chuyên băn khoăn nghĩ đến chuyện của mình. Chuyện bắt đầu lủng củng do sự hiểu lầm của Liên, rồi xảy ra bao nhiêu biến cố làm thay đổi cuộc đời của ba người. Bây giờ Liên đã gặp may mắn, qua khỏi mọi gian nan mà chàng tin rằng Viễn đã thành thật yêu cô, muốn xây dựng tương lai, hạnh phúc với cô. Còn chàng và Quỳnh mới chỉ thấy một tia hy vọng le lói xa xa. Nếu chuyện ly hôn của Quỳnh với Diên diễn tiến tốt đẹp, chàng cũng phải chờ ít nhất hai năm nữa mới có thể xum họp với người yêu. Đối với chàng, hai năm chờ đợi dài lê thê. Trong hai năm đó, biết đâu lại có thêm một biến cố mới nào làm cản trở cuộc tình duyên của hai người ! Chàng đã có kinh nghiệm về những bất trắc, bấp bênh của cuộc đời nên lúc nào cũng nơm nớp lo sợ.


Nhờ các kỳ thi bắt đầu vào cuối tháng 6, đầu tháng 7 Chuyên mới khuây khỏa phần nào nỗi lo âu canh cánh bên lòng. Chàng nhận được giấy đi coi và chấm thi Tú tài phần 1 cùng một lúc. Chàng coi thi ở một hội đồng giám thị trong tỉnh Long Xuyên, sau đó sẽ về chấm ở Cần Thơ. Chàng nhẩm tính chàng sẽ phải xa Saigon trong vòng một tháng. Trước khi lên đường, chàng tìm cách gặp Quỳnh vì chàng nghe tin nàng đã về ở hẳn Saigon và làm đơn xin nghỉ chấm thi suốt cả mùa hè này. Hai người đã được gặp nhau ở nhà vợ chồng Triết.


Chuyên không khỏi xót xa khi thấy người yêu gầy xọp hẳn đi. Chàng muốn tìm lời an ủi nhưng cũng không biết nói sao. Chàng chỉ rụt rè hỏi :


”Tại sao em ốm quá vậy ?”


Nàng nở một nụ cười buồn, rồi đáp :


“Lấy chồng và bỏ chồng đều là những điều quan trọng nhất trong cuộc đời một người đàn bà. Anh là đàn ông làm sao hiểu nổi tâm trạng đó...Cả hai chuyện này đều thay đổi cuộc sống của người đàn bà, thay đổi đến tận cỗi rễ, chớ không phải chỉ thay đổi hời hợt bên ngoài...Dù em biết rằng sau khi em bỏ anh Diên em sẽ sung sướng hơn vì được sống bên anh, nhưng sự thay đổi cũng làm em bàng hoàng.”


Sau đó Quỳnh cho Chuyên biết nàng sẽ xin nghỉ dạy học không lương một năm, vì khi nộp đơn xin ly dị, nàng và Diên sẽ phải sống ly thân chờ phán quyết của tòa. Thời gian chờ đợi này có thể kéo dài tới hai năm. Nếu nàng vẫn tiếp tục dạy học ở ngôi trường tỉnh nhỏ đó, cuộc sống hàng ngày sẽ trở nên khó khăn cho cả hai người. Dân trong tỉnh sẽ bàn tán về chuyện “ông bà phó tỉnh trưởng ở riêng nhà”. Vậy tốt nhất là hai người không thể ở chung một tỉnh. Trong thời gian nghỉ không lương như vậy, nàng sẽ tìm cách xin đổi về Saigon. Đường dây cũ mà nàng đã lo cho chàng có thể giúp nàng đạt ý nguyện. Nàng có cả một năm trời để lo việc thuyên chuyển chắc chắn sẽ thành công. Nghe nàng tính toán, Chuyên không ngờ nàng lại chu đáo đến như vậy. Chàng thấy rõ ràng tương lai của mình thật tươi sáng.


Trước khi chia tay, Quỳnh cho người yêu biết Diên sẽ trở về Saigon trong vòng một tuần nữa và Triết sẽ gửi giấy thông báo chuyện ly hôn giữa hai người. Chuyên liền đề nghị gặp nàng thường xuyên ít nhất cũng mỗi tuần một lần. Quỳnh e ngại gạt đi và giải thích rằng nàng chỉ sợ Diên giở thói côn đồ sai người đánh chàng cho bõ ghét. Dưới quyền Diên không thiếu gì tay sai, những tên lính sợ chết không dám ra mặt trận, mất tiền để được chui rúc, ẩn núp trong các văn phòng tỉnh mà người ta gọi là “lính kiểng” thường tỏ ra hết lòng trung thành với những kẻ đang che chở mình. Bao nhiêu năm xa cách còn chịu đựng được, nay chỉ còn một hai năm nữa, xin đừng nôn nóng. Chuyên đành phải nghe lời nàng, nhưng trong lòng không vui.


Rồi mấy ngày coi thi ở Long Xuyên trôi qua một cách êm ả. Chuyên ở trọ cùng một số bạn đồng nghiệp khác từ Saigon hoặc mấy tỉnh lân cận tới. Vì có đông người ở chung nên nhà trọ ồn ào suốt ngày. Buổi tối, sau khi ăn tiệm về, họ họp nhau chơi xì phé đến khuya. Trong bàn bạc, họ nói đủ mọi thứ chuyện, kể cả những chuyện tục tĩu. Chuyên không chơi bài, nhưng nghe họ nói chuyện ồn ào cũng thấy vui lây, khuây khỏa nỗi nhớ Quỳnh.


Sau ba ngày coi thi, nhiều người vội vã sang Cần Thơ ngay. Chuyên cùng một vài bạn ngủ lại Long Xuyên thêm một đêm nữa, hôm sau mới rời tỉnh lỵ. Khi ra tới bến xe đò, chàng ngạc nhiên thấy một số bạn đồng nghiệp đang xúm nhau đọc một tờ báo, vừa đọc vừa bàn tán xôn xao. Chàng tò mò bước lại gần họ, nhưng cũng chưa hiểu chuyện gì. Chàng phải đến xạp báo mua một tờ để xem riêng. Vừa mở tờ báo ra, Chàng thấy ngay một hàng chữ lớn ở trang nhất đập vào mắt chàng. “Một sĩ quan cấp tá bất chợt về nhà, thấy vợ ngủ với trai, đã bắn chết cả hai”. Tự nhiên chàng thấy hồi hộp lạ thường, như có linh tính báo một chuyện đặc biệt vừa xảy ra có liên quan tới Quỳnh. Chàng vội vàng mở rộng tờ báo để đọc cho rõ và nhanh. Đọc xong, chàng bàng hoàng, ngẩn ngơ mấy phút, rồi đọc lại lần nữa. Đến lần thứ ba chàng mới thấy một niềm vui xen lẫn nỗi kinh hoàng tràn ngập lòng chàng. Người bị tình địch bắn chết chính là Diên, chồng của Quỳnh. Diên đi công du ngoại quốc về là lén lút tìm gặp người yêu ngay. Người yêu của anh là vợ một trung tá pháo binh. Viên trung tá đang ở đơn vị xa Saigon, bất chợt về nhà, thấy vợ đang ngủ với trai, đã bắn chết cả hai người trong khi họ còn trần truồng. Hình của hai nạn nhân và người chồng bị phản bội đều được in trên trang nhất. Nhà báo còn hẹn với độc giả sẽ có thêm nhiều chi tiết hấp dẫn vào số báo hôm sau.


Chuyên đứng lặng như người mất hồn một lúc khá lâu. Chàng không ngờ câu chuyện lại kết thúc bi thảm như vậy. Chàng đoán Quỳnh lúc này cũng đang bối rối trước cái chết bất ngờ của chồng. Có thể nàng đang bị các nhà báo săn đón để phỏng vấn, để moi móc những chi tiết bí ẩn trong tình vợ chồng của nàng “hầu cống hiến bạn đọc khắp nơi”. Lâu lâu mới có một tin giật gân như loại tin này. Tin chiến sự hàng ngày đã trở thành nhàm chán, cần phải có những tin lạ và gay cấn mới lôi cuốn được độc giả. Tinh thần Quỳnh chắc phải căng thẳng lắm Chuyên nghĩ rằng chàng nên có mặt ở Saigon và gần nàng vào lúc này để giúp đỡ nàng, nhất là về mặt tinh thần. Chàng quyết định không dự hội đồng giám khảo ở Cần Thơ. Chàng sẽ về thẳng Saigon, rồi xin giấy đang nằm bệnh viện để nộp cho nha Khảo thí, bộ Giáo dục.

Vào lúc quá trưa, Chuyên về tới Saigon. Chàng đến nhà Triết để hỏi thêm tin tức trước khi tìm gặp Quỳnh. Nhưng chàng đã bất ngờ được gặp người yêu ngay tại nhà Triết. Quỳnh từ sáng sớm đã phải đến nhà vợ chồng Triết để tránh các phóng viên nhà báo. Ngay từ hôm xảy ra vụ án mạng, họ đã săn đón nàng để phỏng vấn. Họ đã đặt nhiều câu hỏi khiến nàng bất mãn mà cũng không biết trả lời sao. Họ đã biết Quỳnh sửa soạn nộp đơn xin ly dị. Vợ chồng Triết khuyên nàng tạm lánh sang nhà họ. Nàng không trách gì nhà báo vì đó là việc làm của họ để phục vu óc tò mò của người đọc, nhưng nàng không muốn chuyện riêng tư của mình bị đưa lên mặt báo cho mọi người đều biết.


Khi biết Chuyên đã bỏ chấm thi để trở về Saigon, Quỳnh rất mừng. Vừa nghe tiếng chàng, nàng đã chạy vội ra để đón tiếp người yêu. Tim Chuyên bỗng nhói đau khi thấy vẻ tiều tụy, bơ phờ của nàng. Không cần giữ ý như trước nữa, Quỳnh ôm chầm lấy người yêu, gục đầu vào ngực chàng, òa khóc nức nở. Chuyên luống cuống không biết phải làm gì, nhìn vợ chồng Triết như muốn cầu cứu. Hai người nhìn nhau mỉm cười, quay đi chỗ khác...

TQK

Saigon 1971

 

 

 

 

 

 

Sunday, May 14, 2017

THÔNG TIN & BÌNH LUẬN QUỐC TẾ

  
Hoa Kỳ và Trung Quốc ký thỏa thuận thương mại

Việc xuất khẩu khí gas hóa lỏng của Mỹ sẽ được hưởng lợi từ việc tan băng trong quan hệ thương mại với Trung Quốc

Hoa Kỳ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận thương mại gồm 10 điểm theo đó mở ra thị trường Trung Quốc cho các hãng xếp hạng tín dụng và các công ty tín dụng Mỹ.

Theo thỏa thuận, Trung Quốc cũng sẽ dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu thị bò Mỹ và khí gas hóa lỏng từ Mỹ.
Để đổi lại, gà đã qua chế biến của Trung Quốc sẽ được phép vào thị trường Mỹ, và các ngân hàng Trung Quốc có thể được hoạt động trong thị trường này.

Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Wilbur Ross nói thỏa thuận sẽ giảm bớt mức thâm thủng thương mại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ vào cuối năm 2017.
Trump nhận lời thăm Trung Quốc
Trump nghênh đón 'người bạn' Trung Quốc
Kinh tế Trung Quốc vượt kỳ vọng quý I
Tuyên bố đánh dấu các kết quả thiết thực đầu tiên đạt được trong các cuộc đàm phán thương mại vốn đã bắt đầu hồi tháng trước.
Thỏa thuận được coi như chỉ dấu cho thấy Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang áp dụng cách tiếp cận ít đối đầu hơn với Bắc Kinh so với những gì ông đã cam kết trong quá trình vận động tranh cử.

Dịch vụ đường sắt Trung Quốc qua nhiều nước châu Âu tới London chở quần áo, túi xách và các vật dụng khác.

Ông Trump ban đâu fđe dọa sẽ coi Trung Quốc là một "kẻ lũng đoạn tiền tệ" và áp dụng thuế quan thương mại với hàng hóa Trung Quốc, nhưng sau đã có quan điểm nhẹ nhàng hơn.
Ông cũng nỗ lực kết nối các cuộc thảo luận thương mại Mỹ-Trung với các quan ngại quanh tham vọng hạt nhân của Bắc Hàn, và thúc giục Bắc Kinh gây áp lực nhiều hơn lên Bình Nhưỡng.
Tuy nhiên, sau khi thỏa thuận thương mại được công bố, Thứ trưởng Tài chính Trung Quốc Chu Quang Diệu nói không nên chính trị hóa các vấn đề kinh tế.
 http://www.bbc.com/vietnamese/business-39872818

 

 

Bắc Hàn lại phóng tên lửa đạn đạo

RFA
2017-05-13

Diễn tập bắn tên lửa của Quân đội nhân dân Triều Tiên. Ảnh được KCNA phát hành hôm 21/7/2016

AFP photo

Bộ Quốc Phòng Nam Hàn thông báo Bắc Hàn vừa phóng tên lửa đạn đạo vào sáng sớm Chủ Nhật 14/05/2017.

Bản thông cáo phổ biến từ Bộ Tổng Tham Mưu Quân Đội Nam Hàn cho hay tên lửa của Bắc Hàn được phóng đi từ một địa điểm nằm gần thành phố Kusong của Bắc Hàn.

Thông cáo chỉ nói tên lửa này bay được 700 cây số trước khi rơi xuống vùng biển Nhật Bản. Thông cáo cũng nói các chuyên gia quân sự Nam Hàn và Hoa Kỳ đang phân tích mọi chi tiết sơ khởi ghi nhận được.

Vụ phóng tên lửa xảy ra trong lúc binh sĩ Hoa Kỳ, Nam Hàn và 2 nước Châu Âu đang thao diễn quân sự chung ở Thái Bình Dương, và xảy ra chỉ vài ngày sau khi Nam Hàn có tân tổng thống.

Tin từ Seoul cho thấy Tân Tổng Thống Moon Jae-In đã triệu tập phiên họp khẩn cấp với Hội Đồng An Ninh Quốc Gia.

Tại Tokyo, Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe lên tiếng phản đối hành động của Bắc Hàn, gọi là hành động tạo thêm bất ổn cho bán đảo Triều Tiên, vi phạm những quy định mà Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã thông qua, buộc Bình Nhưỡng phải đình chỉ mọi chương trình liên quan đến kế hoạch chế tạo võ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Sẵn sàng đối thoại với Hoa Kỳ

Một ngày trước khi vụ phóng tên lửa xảy ra, bà Choe Son-Hui, giám đốc văn phòng đặc trách Bắc Mỹ của Bộ Ngoại Giao Bắc Hàn nói rằng Bình Nhưỡng sẵn sàng đối thoại với Washington khi điều kiện cho phép.

Bà Choe nói điều này với báo chí khi từ Oslo, Na Uy đến Bắc Kinh, chờ đợi lên máy bay để về lại Bình Nhưỡng. Tại Oslo, bà đã tiếp xúc với 2 cựu viên chức ngoại giao cao cấp của Mỹ là ông đặc sứ Liên Hiệp Quốc Thomas Pickering và ông Robert Einhorn, cố vấn đặc biệt của chương trình giải giới và kiểm soát võ khí.

Hai tuần trước đây, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump có nói là ông sẵn sàng gặp lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-Un để giải quyết căng thẳng đang xảy ra, nhưng nhấn mạnh cuộc gặp gỡ chỉ thành hình với những điều kiện hữu lý.

Ngay sau đó, phát ngôn viên Nhà Trắng giải thích rõ hơn, nói rằng cuộc gặp gỡ giữa hai nhà lãnh đạo My-Bắc Hàn chưa thể thành hình vì Bình Nhưỡng vẫn theo đuổi mục tiêu chế tạo võ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Trung Quốc cũng thường xuyên trình bày quan điểm về tình hình an ninh bán đảo Triều Tiên, gần nhất là tuyên bố của Ngoại Trưởng Vương Nghị cho rằng đối thoại là giải pháp duy nhất để giải quyết vấn đề. Ông Vương Nghị cũng kêu gọi tất cả những nước liên quan bình tĩnh, đừng có thêm những hành động khiến tình hình trở nên nan giải hơn.

Tuần rồi, Ngoại Trưởng Sergei Lavrov của Nga cũng tuyên bố tương tự, đồng thời nhắc nhở Hoa Kỳ không nên tấn công Bắc Hàn bằng quân sự, gọi đó là hành động có thể dẫn tới hậu quả không thể lường trước được.

http://www.rfa.org/vietnamese/internationalnews/nkorea-launches-ballistic-missile-05132017200122.html

Hội đồng Bảo an LHQ họp khẩn về Bắc Hàn

15/05/2017

---

Người dân Hàn Quốc xem một chương trình thời sự nói về vụ phóng tên lửa của Bắc Hàn hôm 14/5.

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc dự kiến sẽ tổ chức một phiên họp khẩn về vụ phóng thử tên lửa mới nhất của Bắc Hàn vào ngày 16/5.
Mỹ, Nhật và Hàn Quốc yêu cầu phiên họp này sau khi Bình Nhưỡng hôm 14/5 phóng một tên lửa gồm 2 tầng, dùng nhiên liệu lỏng, có khả năng bay tới 4.500 km.
Theo một thông cáo của Nhà Trắng, vụ việc cho thấy “tất cả các quốc gia cần phải thực hiện các biện pháp trừng phạt thực sự mạnh hơn nữa nhắm vào Bắc Hàn”.
Sau đó, đại sứ Mỹ ở Liên Hiệp Quốc, bà Nikki Haley, nói rằng đã đến lúc nhiều quốc gia “gửi một thông điệp đoàn kết và mạnh mẽ rằng điều này không thể chấp nhận được”, và rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục “gây áp lực” lên Bình Nhưỡng.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, bà Nikki Haley, nói đã đến lúc gửi một thông điệp mạnh mẽ hơn nữa tới Bắc Hàn.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đầu tháng này nói rằng ông “hân hạnh” gặp lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un “trong hoàn cảnh thích hợp”.

Nhưng bà Haley nói rằng “phóng thử tên lửa không phải là cách để đàm phán với tổng thống [Trump] bởi vì ông chắc chắn sẽ không bao giờ làm vậy”.
Liên Hiệp Quốc lần đầu tiên trừng phạt đối với Bắc Hàn năm 2006 và đã thắt chặt các biện pháp này sau khi quốc gia cộng sản tiến hành 5 vụ thử hạt nhân và hai vụ phóng thử tên lửa tầm xa.
Nhật và Hàn Quốc nhanh chóng lên án vụ phóng thử mới nhất của Bắc Hàn, coi đó là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với khu vực, và vi phạm các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc.
Trong khi đó, Trung Quốc, một đồng minh chính của Bình Nhưỡng, kêu gọi kiềm chế, tránh gây căng thẳng thêm trong khu vực, đồng thời phản đối việc Bắc Hàn vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an.
Còn một phát ngôn viên của điện Kremlin trước đó nói rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin, hiện thăm Bắc Kinh, “quan ngại” về vụ phóng trên.
Bộ Quốc phòng Nga nói rằng đường bay của quả tên lửa đạn đạo mà Bắc Hàn phóng đi hôm 14/5 khá xa lãnh thổ Nga và không đe dọa gì tới nước này, theo Reuters.
 http://www.voatiengviet.com/a/hoi-dong-bao-an-lien-hiep-quoc-hop-khan-ve-bac-han/3851274.html

Hội thảo tại Thượng viện Mỹ: Tìm công lý cho nạn nhân Formosa

Thanh Trúc, phóng viên RFA
2017-05-11

Hội thảo về pháp lý và ô nhiễm môi sinh đã diễn ra tại quốc hội Hoa Kỳ hôm 10/5/2017.

RFA photo

Hội thảo quốc tế về môi trường sau sự cố Formosa

00:00/00:00

Hơn một năm sau sự cố Formosa gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khu vực biển miền Trung, buổi hội thảo về pháp lý và ô nhiễm môi sinh đã diễn ra tại quốc hội Hoa Kỳ với sự tham dự của các chuyên gia luật và chuyên gia môi trường ở Hoa Kỳ và Canada.
Gây ô nhiễm môi trường là phạm tội

Hôm thứ Tư 10 tháng Năm lần đầu tiên một buổi hội thảo về môi trường liên quan đến Việt Nam diễn ra tại tòa nhà Rusell của thượng viện Hoa Kỳ kể từ khi biển miền Trung Việt Nam bị ô nhiễm trầm trọng bởi chất thải độc hại từ công ty gang thép Formosa ở Hà Tĩnh hồi tháng Tư 2016 đến nay.

Cuộc hội thảo được coi như một hội nghị quốc tế vì có 7 diễn giả gồm các vị giáo sư luật và các chuyên môn về môi trường của Mỹ và Canada, chưa kể một số người Việt đến từ Canada, Australia và các tiểu bang khác của Hoa Kỳ.

Đứng ra kêu gọi buổi hội thảo là Việt Nam For Progress, tạm dịch là Việt Nam Vì Tiến Bộ, tổ chức NGO của người Việt ở Washington DC, Hoa Kỳ và Ontario Canada.

Bác sĩ Thể Bình, chủ tịch tổ chức Việt Nam Vì Tiến Bộ:

Trong vụ Formosa thì yêu cầu của tôi là phải bàn bạc phải bằng mọi cách chứng minh là nạn nhân phải được bồi thường một cách xứng đáng.
- Luật sư Warren Perrin

Chúng tôi rất mừng vì tổ chức mà qui tụ được những chuyên gia về các lãnh vực luật pháp cũng như môi trường. Sau phần phát biểu của họ thì chúng ta có lẽ học hỏi được rất là nhiều và từ đó chúng ta mong sẽ sử dụng những tin tức và kiến thức này để giúp đỡ cho những nạn nhân của Formosa cũng như giúp cho môi trường của đất nước Việt Nam.

Đến từ Toronto, Canada, luật sư Trịnh Quốc Toàn, thành viên của tổ chức Việt Nam Vì Tiến Bộ, nói rằng cuộc hội thảo này một lần nữa nhằm lôi kéo sự chú ý của thế giới:

Về thảm họa môi trường đang xảy ra tại Việt Nam và để giúp những người muốn đi tìm hiểu phương pháp hoặc biện pháp nào đó để khác phục hoàn cảnh. Hy vọng là trong khả năng chuyên môn thì chúng tôi có thể cung cấp cho cộng đồng những kiến thức đến từ những diễn giả chuyên gia về lãnh vực đó. 

Đến từ Australia, ông Nguyễn Văn Bon, chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Úc Châu:

Hơn một năm qua nhà cầm quyền Việt Nam chả làm cái gì cả, tức là họ có cơ sở pháp lý để kiện Formosa ra tòa, câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao họ không đóng cửa Formosa. Việt Nam có cơ hội cao nhất để làm điều đó nhưng họ chọn họ không làm.

Lên tiếng với đài Á Châu Tự Do trước buổi hôi thảo, cựu công tố viên Liên Hiệp Quốc, nguyên đại sứ lưu động Mỹ của Global Justice Công Lý Toàn Cầu thuộc chính phủ Hoa Kỳ, ông Steven Rapp, nói rằng các tác nhân gây ô nhiễm môi trường đều là tội phạm hình sự:

Tôi được mời đến đây để trình bày vấn đề mà các tổ chức dân sự và nạn nhân có thể làm được những gì cho dù đôi khi hoàn cảnh không có mấy hy vọng. Thông điệp của hội thảo này là nếu biết tham khảo, biết  thu thập tài liệu cũng như lôi kéo sự chú ý của dư luận về những hệ lụy những tác hại vô cùng to lớn của ô nhiễm môi trường thì người ta có thể đòi tác nhân gây hại trả lại công lý cho mình, đặc biệt khi vụ việc ra trước tòa hình sự quốc tế.

Cũng vậy, nói đến sự kiện cá chết hàng loạt bên Việt Nam, ngư  dân mất việc vì không thể đánh bắt cá, giá cả thủy sản xuống dốc vì nguồn nước bị ô nhiễm..... thì tôi cũng sẽ trình bày luôn thể về nhũng hành động gọi là vô ý thức của tác nhân gây hại, làm sao buộc họ chịu trách nhiệm đã làm môi sinh bị ô nhiễm.
"Cần phải kiện Formosa"

Luật sư Warren Perrin tại buổi hội thảo. RFA photo

Đối với luật sư Warren Perrin, chuyên về các vụ án dân sự ở New Orleans, Hoa Kỳ, với kinh nghiệm phụ trách những hồ sơ pháp lý về môi trường thí dụ như sự cố tràn dầu ở Louisiana do công ty BP gây ra trước kia, đến với cuộc hội thảo hôm nay điều ông muốn trình bày là :

Những việc như thế có những sắc thái và những vấn đề khác nhau trong việc gặt hái kết quả thông qua hệ thống tố tụng dân sự. Dựa vào kinh nghiệm đã qua tôi muốn mọi người làm thế nào có thể vận dụng mọi chứng cứ mọi dữ kiện cụ thể về những tác hại lâu dài hầu đưa vào  hồ sơ tố tụng.

Trong vụ Formosa thì yêu cầu của tôi là phải bàn bạc phải bằng mọi cách chứng minh là nạn nhân phải được bồi thường một cách xứng đáng, có nghĩa là đồng tiền bồi thường phải hợp lý phải ngang bằng với những hệ quả mà họ gánh chịu. Không chỉ tập trung vào việc bồi thường thỏa đáng cho nạn nhân, tôi còn muốn nói đến việc làm sao giảm thiểu càng nhiều càng tốt mức độ độc hại mà ô nhiễm môi trường gây ra cho nạn nhân, bởi vì được bảo vệ và được phòng tránh khỏi ô nhiễm môi sinh là quyền của con người.

Tôi sẽ dựa trên luật quốc tế về môi trường để nhấn mạnh đến phương cách tiến hành một vụ kiện tội phạm gây ô nhiễm môi trường ra tòa án quốc tế.
- Giáo sư Malaika Dussault

Tác hại của ô nhiễm môi trường  biển không chỉ là cá chết hay nguồn nước bị nhiễm độc mà còn là vấn đề lây lan thực phẩm độc hại, ảnh hưởng vô cùng đến sức khỏe các cộng đồng dân cư quanh đó về lâu về dài, là những lời mở đầu bài phát biểu của bà Malaika Bacon Dussault, giáo sư luật đại học Morton ở Canada. Nói với đài Á Châu Tự Do, bà khẳng định:

Tôi sẽ dựa trên luật quốc tế về môi trường để nhấn mạnh đến phương cách tiến hành một vụ kiện tội phạm gây ô nhiễm môi trường ra tòa án quốc tế. Trong tư cách một luật sư hôm nay tôi sẽ phân tích về những phương thức tiến hành hồ sơ tố tụng để có cái nhìn bao quát hơn và để xét xem có thể áp dụng vào trường hợp ô nhiễm môi trường từ chất thải hóa học ở Việt Nam như thế nào.

Từ Viện Hóa Học ở Toronto, Canada, sang Washington tham dự hội nghị quốc tế về tác hại Formosa hôm thứ Tư, chuyên gia John Purdy cho biết vì đã làm việc nhiều năm trong lãnh vực môi trường nên ông có mối quan tâm sâu  sắc đến vấn đề Formosa Việt Nam :

Tôi nghĩ đây không còn là vấn đề của riêng Việt Nam của riêng một nước  mà đây là vấn đề chung của thế giới. Tôi  cho rằng Việt  Nam cần được sự hợp tác và trơ giúp quốc tế để khắc phục thảm họa  ô nhiễm này. Ngoài trợ giúp quốc tế, Việt Nam cũng cần đặt mình dưới áp lực quốc tế hầu bảo đảm họ đã hành động đúng  trước vấn đề. Với tôi 500  triệu Đô La tiền bồi thường từ Formosa thực sự không thấm vào đâu so với tác hại khôn lường từ chất thải hóa học mà họ xả thẳng ra biền Việt Nam như vậy.

Buổi hội thảo quốc tế về ô nhiễm môi trường do Formosa gây ra ở Việt Nam hôm thứ Tư cũng là ngày mà Hội Đồng giám sát liên ngành của Việt Nam cho phép Formosa vận hành thử nghiệm lò cao số 1, xưởng luyện thép và các công trình phụ trợ  trong thời hạn 6 tháng.

Báo chí trong nước loan tin  đây là quyết định của Việt Nam sau khi xem xét, đánh  giá quá trình khắc phục sự cố môi trường của  Formosa và cho là  công ty gang thép này đã kiểm soát được tình hình.http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/conference-on-legal-n-enviro-inplication-in-formosa-dumping-case-tt-05112017140302.html

Trang Chính | Thời Sự

Hoa Kỳ sẽ tiếp tục gây áp lực với Việt Nam về nhân quyền

Lan Hương, RFA
2017-05-12n

• Email

Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Scott Busby phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam 11/05/2017.

Photo: RFA

Hoa Kỳ sẽ tiếp tục gây áp lực với Việt Nam về nhân quyền

00:00/00:00

Nhân ngày Nhân quyền cho Việt Nam 11 tháng 5, giới chức ngoại giao và các đại diện lập pháp Hoa Kỳ lên tiếng thúc giục chính quyền Việt Nam cải thiện tình hình nhân quyền trong nước và trả tự do cho các tù nhân lương tâm.

Tiếp tục vi phạm nhân quyền

“Hạn chế các quyền tự do của người dân, sách nhiễu những người bất đồng chính kiến”, là những bước lùi trong năm qua về tình hình nhân quyền ở Việt Nam theo phát biểu của ông Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách Dân chủ, Nhân quyền và Lao động tại buổi lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam lần thứ 23 được tổ chức tại Thượng viện Hoa Kỳ ở thủ đô Washington DC hôm 11/5/2017.

Trong bài phát biểu trước đông đảo cử toạ là những đại diện của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, đại diện Quốc hội Hoa Kỳ và các hội đoàn người Việt tại Mỹ, ông Busby cũng lên tiếng chỉ trích tình hình đàn áp tôn giáo tại Việt Nam:

Chính phủ Việt Nam vẫn phân biệt đối xử đối với một số nhóm tôn giáo. Chúng tôi vẫn thấy những báo cáo về các vụ bắt giữ, giam cầm.
Ô. Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ

“Chính phủ Việt Nam vẫn phân biệt đối xử đối với một số nhóm tôn giáo.

Các hạn chế còn tồn tại đặc biệt nghiêm trọng trong các trường hợp tôn giáo của người dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc và Tây Nguyên và một phần vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Chúng tôi vẫn thấy những báo cáo về các vụ những người theo các đạo giáo này bị bắt giữ, giam cầm”.

Có cải thiện, nhưng rất ít

Bà Libby Liu, Tổng giám đốc RFA phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam 11/05/2017. Photo: RFA

Người đại diện Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thừa nhận Việt Nam đã có những cải thiện trong vấn đề tự do tôn giáo trong năm qua nhưng không đáng kể:

“Chúng tôi cũng thấy một chút tiến bộ trong vấn đề tự do tôn giáo. Việt Nam đã ra luật tôn giáo tín ngưỡng mới thả lỏng hơn quá trình đăng ký, phê duyệt và giảm thời gian chờ đợi trong quá trình công nhận một tôn giáo mới.

Tuy nhiên một số nhóm tôn giáo chẳng hạn như Cao Đài, Hòa Hảo và một số nhóm Phật giáo vẫn bị chính quyền can thiệp vào quyền được thực thi tôn giáo của họ.”

Quốc hội Việt Nam thông qua đạo luật về Tín ngưỡng và Tôn giáo hồi tháng 11/2016, tuy nhiên nhiều tôn giáo đồng phản đối đạo luật mới ban hành vi phạm quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo của người dân.

Ông Busby cũng nói rằng trong một vài năm qua không thể phủ nhận rằng Việt Nam đã có một số tiến bộ về nhân quyền nhưng tất cả còn rất hạn chế. Ông cho biết những tiến bộ này thể hiện qua số tù nhân chính trị trước đây khoảng 160 người, nhưng giờ đã giảm xuống chỉ còn khoảng 90.

Chúng tôi cũng thấy một chút tiến bộ trong vấn đề tự do tôn giáo. Tuy nhiên một số nhóm tôn giáo vẫn bị chính quyền can thiệp vào quyền được thực thi tôn giáo của họ.
Ô. Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ

Đàn áp các nhà hoạt động

Ông Scott Busby cũng nêu ra những vấn đề còn rất quan ngại liên quan đến việc đánh đập, xách nhiễu, bắt giữ những blogger, nhà hoạt động, những người tham gia lên tiếng phản đối thảm họa môi trường do Formosa gây ra hồi năm ngoái ở các tỉnh miền Trung:

“Năm ngoái chúng tôi đã chứng kiến Việt Nam bắt giữ ít nhất 6 nhà hoạt động dân chủ bao gồm các blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, hay còn gọi là Mẹ Nấm.

Cô bị bắt tháng 10 năm ngoái sau khi viết những bài phản ánh quan ngại của cô về vấn đề nhân quyền ở Việt Nam, nạn tham nhũng và ô nhiễm môi trường và hiện tại vẫn chưa được tòa xét xử.”

Đề cập đến Đối thoại Nhân quyền Việt Mỹ lần thứ 21 diễn ra vào cuối tháng này, ông Scott Busby cho biết Hoa Kỳ sẽ yêu cầu Hà Nội phải trả tự do ngay lập tức cho các tù nhân lương tâm, xóa bỏ các điều luật mù mờ vẫn dùng để kết án những người bất đồng chính kiến và cho phép các nhóm tôn giáo được hoạt động bao gồm cả các nhóm chưa được đăng ký.

Hoa Kỳ sẽ không xem nhẹ nhân quyền

Đại diện lập pháp Hoa Kỳ, Dân biểu Chris Smith phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền Việt Nam, khẳng định đòi hỏi Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền để có quan hệ đối tác tốt hơn với Mỹ.

Ông cũng nói Hoa Kỳ sẽ không vì quyền lợi của mình mà đặt nhẹ nhân quyền với Việt Nam:

“Hoa Kỳ cần phải đảm bảo là Việt Nam hiểu được rằng mối quan hệ hữu nghị Việt – Mỹ về thương mại, an ninh…phụ thuộc vào những tiến bộ của Việt Nam về vấn đề nhân quyền, tự do và dân chủ.”

Hoa Kỳ cần phải đảm bảo là Việt Nam hiểu được rằng mối quan hệ về thương mại, an ninh…phụ thuộc vào những tiến bộ của Việt Nam về vấn đề nhân quyền, tự do và dân chủ.
Dân biểu Chris Smith

Dân biểu Chris Smith cho biết ông dự định sẽ giới thiệu một dự luật mới ra Hạ Viện trong hai tuần tới. Nếu được thành luật, Hoa Kỳ sẽ ngưng viện trợ không liên quan đến nhân đạo đối với Việt Nam, nếu chính quyền không cải thiện trong việc đối xử với tù nhân tôn giáo và chính trị.

Tham dự ngày Nhân  quyền cho Việt Nam, luật sư Dina Nguyễn, Giám đốc Thủy cục quận Orange, bang California cho biết cô quan tâm đến vấn đề nhân quyền Việt Nam. Cô mong muốn rằng người dân Việt Nam hãy đồng lòng lên tiếng kêu gọi sự can thiệp của quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ:

“Quốc hội Mỹ là một chính quyền rất mạnh trên thế giới và có thể ảnh hưởng đến tình hình chính trị ở Việt Nam để họ có sự thay đổi và không còn tình trạng đàn áp nhân quyền tại Việt Nam.

Đây không phải là điều sẽ đạt được qua đêm, nhưng với sự đóng góp của những người quan tâm tại Hoa Kỳ thì một ngày nào đó chắc chắn chúng ta sẽ có tự do, nhân quyền cho người dân Việt Nam.”

Cuối tháng này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ sang thăm chính thức Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng Thống Donald Trump. Những người quan tâm đến tình hình Việt Nam hy vọng vấn đề nhân quyền sẽ được chính phủ Mỹ chú trọng trong các đàm phán sắp tới với Việt Nam.

 http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vietnam-humanrightsday2017-lh-05122017081359.html

Nhật, Việt, Philippines thao dượt chung vào tháng 6

14/05/2017

---

Tuần duyên Nhật Bản, Philippines thao dượt chung tháng 7/2016

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Nhật Bản sẽ thao dượt chung với Việt Nam và Philippines vào tháng 6 tới. Đây là một biện pháp để Nhật tăng cường nỗ lực trợ giúp các nước đang đối mặt với các bước tiến hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông.
Cuộc thao dượt sẽ diễn ra ngày 3/6 ở Davao, miền nam Philippines. Năm 2016, Nhật Bản cung cấp một tàu nhỏ dài khoảng 40 mét cho lực lượng tuần duyên Philippines. Tàu này sẽ được sử dụng trong cuộc thao dượt về cách chống hải tặc. Tuần duyên Philippines cũng sẽ được hướng dẫn cách vận hành các xuồng cao su cao tốc mà tàu mang theo.
Tàu Echigo 3.100 tấn có khả năng mang theo trực thăng của Nhật Bản sẽ tham gia thao dượt.
Sau đó, ngày 16/6, tàu Echigo và các nhân viên tuần duyên Nhật sẽ đến Đà Nẵng để thao dượt chung. Một tàu nhỏ do Nhật cung cấp cho cảnh sát biển Việt Nam năm 2015 sẽ cùng thao dượt với tàu Echigo. Trong khuôn khổ chương trình, cảnh sát biển Việt Nam sẽ được huấn luyện cách xử lý các tàu cá hoạt động bất hợp pháp.
Việt Nam và Philippines đều có tranh chấp chủ quyền biển với Trung Quốc ở Biển Đông trong khi Nhật có tranh chấp với Trung Quốc về quần đảo Senkaku ở Biển Hoa Đông.
Hồi mùa xuân năm nay, lực lượng tuần duyên Nhật đã lập một chức vụ mới là trưởng ban hợp tác quốc tế về tuần duyên, chuyên trách cung cấp trợ giúp cho các nước Đông Nam Á.
Cuộc thao dượt chung với Philippines là lần đầu tiên quan chức này nắm trách nhiệm phụ trách một cuộc huấn luyện.
Trước đây, đã có các cuộc thao dượt chung với Việt Nam và Philippines, sử dụng những tàu nhỏ hơn, liên quan đến tìm kiếm, cứu nạn. Đây là lần đầu 3 nước dùng các tàu lớn hơn để chống các hoạt động bất hợp pháp.
Trung Quốc đã triển khai nhiều tàu tuần duyên ở Biển Đông kèm theo việc xây các căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo.
Dùng các tàu hải quân để ngăn chặn có thể dẫn đên xung đột quân sự, vì vậy Việt Nam và Philippines tìm cách hợp tác với tuần duyên Nhật vốn có nhiều kinh nghiệm trong việc đối phó với các hành vi xâm nhập lãnh hải.
Hồi năm 2013, chính phủ Nhật thông báo họ sẽ cung cấp cho Philippines 10 tàu tuần tra mới dài 40 mét. Kể từ đó, Nhật đã công bố kế hoạch cung cấp cho Philippines 2 tàu tuần tra lớn mới dài 90 mét, cho Malaysia 2 tàu tuần tra lớn đã sử dụng dài 90 mét, và cho Việt Nam 6 tàu mới.
(theo Japan News, Ashahi Shimbun)
 http://www.voatiengviet.com/a/nhat-viet-philippines-thao-duot-chung-thang-6/3850973.html

'Bộ cánh' của tân Tổng thống Pháp nói lên điều gì?

14/05/2017

---

Tân Tổng thống Pháp và phu nhân trong lễ nhậm chức hôm 14/5.

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Bộ complet trị giá 450 euro (dưới 500 đôla) mà tân Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mặc trong lễ nhậm chức 14/5 được cho là một nỗ lực tạo hình ảnh “bình dân” của nhà lãnh đạo này.
Theo Reuters, việc nhân viên của ông Macron tiết lộ giá thành của “bộ cánh” ông mặc, cũng như chuyện bộ đồ của phu nhân của ông, bà Brigitte, được hãng Louis Vuitton cho mượn, là điều đáng chú ý.
Từng là một ứng viên được ưa thích, trong chiến dịch tranh cử, đối thủ của ông Macron, ông Francois Fillon, bị cuốn vào vụ bê bối tài chính, trong đó có món quà từ một doanh nhân giàu có là hai bộ complet được may riêng cho ông trị giá tới 13 nghìn đôla.

đối thủ của ông Macron, ông Francois Fillon, bị cuốn vào vụ bê bối tài chính.

Hãng tin Anh viết rằng, với các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy rằng trung thực là một trong các phẩm chất mà cử tri Pháp trông chờ vào nhà lãnh đạo, việc lựa chọn “bộ cánh” khiêm tốn của tân tổng thống phát đi một thông điệp rằng ông sẽ khác biệt so với những người tiền nhiệm.
Cựu tổng thống thuộc phe bảo thủ Nicolas Sarkozy, từng lãnh đạo Pháp từ năm 2007 tới 2012, được đặt biệt danh là “tổng thống thích trưng diện” vì phong cách ăn mặc hào nhoáng.
Người tiền nhiệm ngay trước ông Macron, ông Francois Hollande, vốn tự coi là “tổng thống bình dân” đã bị chỉ trích vì trả gần 10 nghìn đôla một tháng cho người tạo mẫu tóc.
Ông Macron nhậm chức hôm 14/5 trong một buổi lễ tại Dinh Tổng thống ở Paris, trở thành nhà lãnh đạo Pháp trẻ nhất thời hậu chiến.
 http://www.voatiengviet.com/a/bo-canh-cua-tan-tong-thong-phap-noi-len-dieu-gi/3851130.html

Trung Quốc chi mạnh cho Con đường Tơ lụa mới

14/05/2017

---

Ông Tập Cận Bình phát biểu khai mạc diễn đàn kéo dài hai ngày ở Bắc Kinh hôm 14/5.

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 14/5 cam kết chi 124 tỷ đôla vào kế hoạch Con đường Tơ lụa mới, đồng thời kêu gọi chấm dứt mô hình hợp tác cũ dựa trên sự tranh giành quyền lực ngoại giao.
Theo Reuters, ông Tập sử dụng hội nghị thượng đỉnh với sự tham dự của nhiều nhà lành đạo và các quan chức hàng đầu thế giới, trong đó có Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang, để củng cố vị trí lãnh đạo của Trung Quốc trên thế giới.
Chính sách củng cố thương mại tự do với sự tham gia của nhiều nước được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy chiến lược “Nước Mỹ đầu tiên”, đồng thời đặt dấu hỏi về các thỏa thuận thương mại tự do trên thế giới.
Phát biểu khai mạc diễn đàn kéo dài hai ngày ở Bắc Kinh, ông Tập nói: “Chúng ta cần phải xây dựng một nền tảng hợp tác mở và duy trì cũng như mở rộng một nền kinh tế mở trên thế giới”.

Ông Tập chụp ảnh chung với các quan chức dự hội nghị thượng đỉnh.

Trung Quốc coi sáng kiến với tên gọi chính thức là “Vành đai và Con đường” là một cách thức mới nhằm củng cố phát triển.
Ông Tập công bố kế hoạch này năm 2013 nhằm mở rộng sự hợp tác giữa châu Á, châu Phi và châu Âu với hàng tỷ đôla đầu tư vào cơ sở hạ tầng.
Reuters dẫn lời nhà lãnh đạo Trung Quốc nói rằng thế giới cần phải tạo ra "các điều kiện thúc đẩy phát triển và khuyến khích việc xây dựng các hệ thống luật lệ và thương mại đầ tư toàn cầu công bằng, hợp lý và minh bạch”.
Vài giờ trước khi hội nghị thượng đỉnh khai mạc, Bắc Hàn lại phóng thử một quả tên lửa đạn đạo, trắc nghiệm sự kiên nhẫn của Trung Quốc, đồng minh chính của Bình Nhưỡng.
Hoa Kỳ hôm 12/5 đã gửi công hàm ngoại giao tới Bắc Kinh, phản đối sự tham dự của Bắc Hàn tại hội nghị thượng đỉnh.
 http://www.voatiengviet.com/a/trung-quoc-chi-manh-cho-con-duong-to-lua-moi/3850981.html

TQ đầu tư 124 tỷ USD vào dự án 'Vành đai, Con đường'

• 14 tháng 5 2017

Bản quyền hình ảnh Pool/Getty

Image caption Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố khoản đầu tư lớn cho đại dự án Một Vành đai, Một Con đường tại lễ khai mạc hội nghị thượng đỉnh hôm 14/5/2017

Chính phủ Trung Quốc sẽ đầu tư hàng chục tỷ đô la như một phần trong kế hoạch kinh tế đầy tham vọng để xây dựng lại các cảng, đường sá và mạng lưới đường sắt.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết sẽ chi 124 tỷ đô la cho chương trình có tên gọi "Sáng kiến Một Vành đai Một Con đường".
VN ở đâu trong 'Vành đai và Con đường' của TQ?
Con đường Tơ lụa không của riêng ai
Hào quang một thời Con đường Tơ lụa
"Thương mại là động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế," ông Tập nói tại hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo thế giới đang nhóm họp ở Bắc Kinh.

Trong tiến trình Vanh đai và Con đường, chúng tôi sẽ không quay trở lại lối chơi cũ giữa những kẻ thù. Thay vào đó, chúng tôi sẽ tạo ra một mô hình hợp tác mới và cùng có lợi

Chủ tịch TQ Tập Cận Bình

Kế hoạch này nhằm mở rộng mối liên kết thương mại giữa châu Á, châu Phi, châu Âu và xa hơn. Nó lần đầu tiên được công bố hồi năm 2013.
Một phần trong nỗ lực tài trợ khổng lồ nhằm tăng cường mối quan hệ với các đối tác thương mại của Trung Quốc, bao gồm 60 tỷ nhân dân tệ (9 tỷ đô la Mỹ) để hỗ trợ cho các nước đang phát triển và các tổ chức quốc tế thuộc dự án Vành đai và Con đường nói trên.
Ông Tập đã sử dụng bài phát biểu của mình để đảm bảo với các nhà ngoại giao phương Tây rằng kế hoạch, được mô tả như Con đường Tơ Lụa mới, không chỉ đơn giản là một nỗ lực nhằm quảng bá ảnh hưởng của Trung Quốc trên toàn cầu.
'Mở cửa, cùng có lợi'
Ông Tập nói: "Trong tiến trình thực hiện Vành đai và Con đường, chúng tôi sẽ không quay trở lại lối chơi cũ giữa những kẻ thù. Thay vào đó, chúng tôi sẽ tạo ra một mô hình hợp tác mới, các bên cùng có lợi," ông Tập nói trong lễ khai mạc hội nghị thượng đỉnh hai ngày 14-15/5, được tổ chức tại Bắc Kinh.
Ông nói thêm: "Chúng ta nên xây dựng một nền tảng hợp tác mở, duy trì và phát triển nền kinh tế thế giới mở."

Bản quyền hình ảnh Pool/Getty

Image caption Hàng chục nguyên thủ quốc gia và giới chức cao cấp lãnh đạo các nước đã hiện diện tại sự kiện được cho là đang tạo dấu ấn quan trọng cho Trung Quốc và Chủ tịch Tập Cận Bình.

Ông Tập nói đã đến lúc thế giới thúc đẩy sự phát triển cởi mở và khuyến khích xây dựng hệ thống "các quy tắc về thương mại và đầu tư toàn cầu công bằng, hợp lý và minh bạch".
"Trung Quốc sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển của mình với tất cả các nước. Chúng tôi sẽ không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác," ông nói.
"Cho dù họ đến từ châu Á, châu Âu, châu Phi hoặc châu Mỹ, họ đều là các đối tác hợp tác trong việc xây dựng Vành đai và Con đường."
Ông Tập không đưa ra khung thời gian cho việc phân bổ ngân quỹ cho các dự án được đưa ra vào Chủ Nhật.
Các nhà lãnh đạo đến từ 29 quốc gia đang tham dự diễn đàn Một vành đai, Một con đường, bế mạc vào thứ Hai, trong đó có Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayep Erdogan.
Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang, người đang có chuyến thăm chính thức tới Trung Quốc trong thời gian 11-15/5, cũng có mặt tại diễn đàn.
Một số nhà lãnh đạo châu Âu khác, bao gồm các thủ tướng của Tây Ban Nha, Ý, Hy Lạp và Hungary, cũng tham dự hội nghị thượng đỉnh.
 http://www.bbc.com/vietnamese/world-39913441

TẠ QUANG KHÔI * BÊN MÊ I

Vừa bước qua cổng trường, Chuyên bỗng nghe lòng hồi hộp. Chính chàng cũng phải ngạc nhiên về sự hồi hộp đó. Chàng đâu phải là một nhà giáo mới bước chân vào nghề dạy học. Ngay từ khi đậu tú tài, chàng đã nhận phụ trách một số giờ tại một vài trường tư. Nghĩ lại những phút đầu tiên đứng trước mặt đám học trò đang ngồi im phăng phắc chờ nghe lời giảng dạy của thầy, chàng cũng thấy mình luống cuống. Hai lòng bàn tay ướt sũng mồ hôi và chàng cũng có những cử chỉ thiếu bình tĩnh thiếu tự tin Vừa nói chàng vừa đi lại trước bảng đen và bẻ phấn thành những mẩu nhỏ, ném xuống đất, lấy đầu mũi giầy di đi di lại. Dạo đó, chàng phải mất nửa tháng mới tạm quen với nghề phấn trắng bảng đen, với những lối đùa nghịch đôi khi hỗn sược của đám học trò phá phách hơn quỷ.


Cho đến hôm nay, sau ba năm được rèn luyện trong khung cảnh hỗn độn của trường tư, Chuyên đã trở thành một nhà giáo có đôi chút kinh nghiệm. Chàng chưa phải là loại thầy giáo được học sinh hâm mộ cuồng nhiệt, nhưng cũng không bị liệt vào loại thầy bị học sinh làm đơn xin đuổi. Thật ra, một giáo sư sinh ngữ như chàng khó có thể trở thành loại giáo sư "ăn khách" như mấy ông thầy dạy Toán, Lý Hóa đang nổi tiếng như cồn.


Chuyên thong thả đi qua một cái sân khá rộng còn ẩm ướt sau trận mưa đêm hôm trước để bước vào văn phòng nhà trường. Chàng nói với viên thư ký đánh máy ngồi ngay sát cửa :


"Tôi muốn gặp ông hiệu trưởng."


Viên thư ký ngước nhìn Chuyên, rồi cúi xuống đánh máy tiếp,hỏi xẵng :


"Chuyện chi ?"


Không để ý tới lời thiếu lịch sự của hắn, Chuyên vẫn ôn tồn :


"Tôi mới đến trình sự vụ lệnh."


Viên thư ký nhìn chàng lần nữa, tỏ vẻ quan tâm :


"À, giáo sư mới đổi về, hả ?"


Sau đó, hắn quay về phía người đàn ông ngồi bên một cái bàn nhỏ, nói như ra lệnh :


"Giáo sư mới ! Vô báo cụ hiệu biết, Tám."


Tám hấp tấp đứng lên, bước nhanh ra ngoài. Viên thư ký đánh máy kéo ghế mời Chuyên ngồi, nhưng chàng vẫn đứng, hững hờ nói một câu cảm ơn. Chỉ mấy phút sau, Tám trở lại, mời Chuyên vào phòng hiệu trưởng.


Chàng được một người đàn ông trạc ngoài bốn mươi đón tiếp một cách thờ ơ. Lối bắt tay của lão làm chàng có ác cảm ngay từ phút đầu. Dáng người lão thấp nhỏ một cách bủn xỉn, không có một chút uy nghi nào. Đôi mắt lão nhấp nháy liên hồi sau cặp kính trắng. Mặt lão tròn, nước da bì bì hơi tái. Đôi môi mỏng, khi nói miệng chỉ mấp máy không mở rộng. Do đó, tiếng lão nhỏ lí nhí như không có hơi sức. Chuyên chợt nhớ tới lời giới thiệu của một người bạn về lão. "Thằng Trương là một bậc thầy về mặt đạo đức giả đó. Nó đã từng ngủ với con gái riêng của vợ mà lúc nào cũng lên mặt đạo đức." Chàng không tin, hỏi lại : "Nó khốn nạn như vậy mà người ta cũng cho làm hiệu trưởng ?" Người bạn nhún vai, nửa đùa nửa thật : "Thì 'ngưu tầm ngưu, mã tầm mã' mà."


Từ lúc đó, Chuyên có thành kiến không tốt với lão hiệu trưởng trường này, nên vừa thoạt gặp, chàng đã không ưa ngay. Thật ra, cái khổ người bần tiện, cái mặt đạo đức giả của lão cũng không làm ai có cảm tình nổi.


"Ông giáo sư dạy Anh văn hả ? À à, tốt lắm ! Hồi cuối niên học vừa rồi, tôi có xin bộ cho tôi hai giáo sư Anh văn, nhưng bộ hứa chỉ cho có một thôi. Ông là giáo sư bộ hứa đó... Tốt lắm ! Tốt lắm !"


Nói xong, lão xoa tay, nhe hai hàm răng thiếu mấy cái bên trái hàm trên ra cười. Chuyên ngồi im lặng nhìn lão, chờ đợi. Lão chợt nghiêm giọng :


"Xin lưu ý ông giáo sư một điều là...là trường ta, nam nữ sinh học chung. Vậy, khi giảng bài... À, ông giáo sư đã có gia đình chưa ?"


Chuyên hiểu ngụ ý của lão, hơi khó chịu, nhưng vẫn giữ giọng lễ phép :


"Thưa ông hiệu trưởng, tôi còn độc thân."


"À à...vậy thì ông giáo sư phải cẩn thận một chút...Bọn nữ sinh cũng lớn bộn rồi..."


Chuyên cười nhẹ :


"Thưa ông hiệu trưởng, đối với tôi, học sinh nào cũng là học sinh, không phân biệt nam nữ. Tôi đã dạy tư nhiều năm nên cũng có kinh nghiệm về cách đối xử với học trò."


Lão gật đầu :


"Vậy thì tốt. Nhưng tỉnh nhỏ lắm cái phiền phức, khác Saigon. Mình phải đề phòng trước."


Nói tới đây lão bỗng đứng dậy, đưa tay ra bắt tay Chuyên, rồi nói :


"Ông giáo sư sang gặp ông giám học để lấy thời khóa biểu. Chúng tôi đã xếp sẵn từ đầu niên học vì được Nha Trung học báo cho biết trước."


Lần này chàng bắt chước lão khi bắt tay, chỉ vuốt nhẹ bàn tay lão.


Ra khỏi phòng hiệu trưởng, Chuyên chưa biết hỏi ai để tìm văn phòng giám học, chợt có tiếng hỏi sau lưng :


"Ông là giáo sư mới ?"


Chàng quay lại, thấy một người đàn ông mặt non choẹt, mép để ria lún phún như một lớp lông tơ mọc thưa thớt. Chàng vừa nói :"xin lỗi" thì hắn đã tự giới thiệu :


"Tôi là Viễn, giám học."


Chàng "à" một tiếng, rồi vui vẻ :


"Xin chào ông giám học."


Viễn vồn vã bắt tay chàng, nói :


"Đã có thời khóa biểu cho ông giáo sư. Xin mời vô đây."


Phòng giám học nhỏ hơn phòng hiệu trưởng, lại bày biện lộn xộn, trông thật dơ bẩn. Trên tường có một tấm bảng lớn, chia thành những ô nhỏ ghi giờ dạy của các giáo sư trong trường. Bàn giấy của giám học cũng bừa bãi, lộn xộn, phủ đầy những chồng giấy. Viễn lục lọi một lúc, lấy từ trong một ngăn kéo ra một mảnh giấy nhỏ trao cho Chuyên :


"Đây là giờ dạy hàng tuần của ông giáo sư...À, có phải ông giáo sư chính thức chỉ phải dạy có mười sáu giờ một tuần không ? Vậy, ông có 8 giờ phụ trội đó. Toàn đệ tam, đệ nhị cả."


Chuyên liếc qua thời khóa biểu, rồi tỏ vẻ ngạc nhiên :


"Ông giám học bắt tôi dạy cả tuần ? Từ sáng thứ hai tới chiều thứ bảy. "


Viễn cười cầu tài làm mấy sợi ria tơ trên mép rung rung, đáp :


"Ở đây, ai cũng vậy hết. Mình nên chịu khó một chút thì học sinh có lợi hơn."


Chuyên nghiêm giọng :


"Nếu thực sự muốn học sinh có lợi, tôi chỉ xin dạy đúng mười sáu giờ quy định của bộ. Tôi không nhận giờ phụ trội."


Viễn nhăn mặt, nói ngay :


"Đâu có được ! Trường đang thiếu giáo sư sinh ngữ."


Chuyên nhún vai :


"Thiếu hay thừa, không liên quan gì đến tôi. Ông và ông hiệu trưởng giải quyết chuyện đó với bộ, với nha. Xin ông giám học nhớ cho rằng tôi cũng có quyền từ chối dạy ngoài số giờ đã quy định. Mà ông thử ngó lại cái thời khóa biểu xem ông xếp có hợp lý không. Dạy hai mươi bốn giờ đủ sáu ngày, sáng hai chiều hai. Ông còn cách nào hành giáo sư hơn được nữa không ?"


Vừa nói chàng vừa dằn mạnh tờ thời khóa biểu xuống bàn giấy của giám học, nhắc lại :


"Tôi chỉ xin dạy đủ mười sáu tiếng quy định."


Viễn tỏ vẻ bực mình, nhưng cố lấy giọng ôn tồn :


"Thôi được, để tôi cố gắng xếp lại coi."


Chuyên hỏi :


"Bao giờ tôi có thời khóa biểu khác ?"


Viễn nhẩm tính, rồi đáp :


"Ông giáo sư cứ về Saigon chơi, ba bữa nữa xuống cũng được...Ông giáo sư muốn nghỉ những ngày nào trong tuần ?"


"Ngày nào cũng được, miễn chỉ có mười sáu giờ và gọn."


Viễn cười hề hề :


"Vậy thì tốt rồi ! Ba bữa nữa mời ông giáo sư trở lại."


Sau khi chia tay với Viễn, Chuyên đi thẳng ra đường. Chàng đứng trước cổng trường phân vân không biết nên về ngay Saigon hay tìm gặp một người bạn cũng đang dạy học ở trường này. Cuối cùng, thấy còn sớm, chàng quyết định tìm bạn để biết về cuộc sinh hoạt của các bạn đồng nghiệp ở tỉnh lỵ nhỏ bé này. Chàng nhờ một học sinh dẫn đường nên tìm ra nhà bạn không khó khăn.


Chàng gọi cửa một căn nhà nửa biệt thự nửa nhà ống. Một người ló đầu ra cửa sổ, hỏi :


"Ai đó ?"


Rồi liền reo to :


"A, thằng Chuyên. Mày xuống đây làm cái thống chế gì ?"


Chàng cũng reo lên :


"Hoằng ! Tao được bổ về đây."


"Ồ, tuyệt quá rồi !"


Nói xong, anh mở cửa mời bạn vào. Hai người nắm tay nhau mừng rỡ. Hoằng ngắm bạn từ đầu đến chân, rồi tấm tắc khen :


"Hồi này mày cao lớn, đẹp trai hẳn ra. Trông đỡ đần một chút. Chắc mày phải cao đến hơn mét bảy ? Các em bây giờ chỉ mê những thằng cao ráo, sạch sẽ như mày thôi."


Chuyên cười :


"Tao một thước bảy lăm."


"Điệu này chắc mày quơ hết các em chưa chồng hoặc ế chồng ở trường này mất. Còn các em có chồng thì cũng thầm yêu trộm nhớ mày, sẵn sàng ngủ lén với mày."


Chuyên nghiêm mặt :


"Hừ, chưa gì mày đã nói chuyện bậy bạ rồi."


Hoằng cười hì hì, rồi dắt Chuyên vào nhà trong. Đi qua phòng ngoài lộn xộn vì những đống quần áo vứt bừa bãi trên mấy cái giường sắt kê không có thứ tự, hàng lối, hai người bước vào phía trong. Chuyên chưa kịp quen với bóng tối của căn phòng, Hoằng đã lên tiếng giới thiệu :


"Đây là thằng Chuyên, một thằng cù lần nhất trong bọn tao. "Người" vừa được bổ về đây dạy Hồng mao văn."


Chuyên thấy lố nhố khoảng năm, sáu người ngồi quây tròn trên một cái chiếu giữa nhà. Chàng hiểu ngay họ đang đánh bài. Hoằng lại lên tiếng :


"Đây là môn giải trí duy nhất của bọn tao ở cái đất hoa lệ khỉ ho cò gáy này."


Chuyên phụ họa :


"Vui quá nhỉ !"


Rồi chàng hỏi nhỏ Hoằng :


"Đang chơi gì thế ?"


"Xì phé !"


Sau đó, Hoằng kéo bạn ra phòng ngoài ngồi nói chuyện. Hai người ngồi trên mép hai cái giường sắt đối diện. Anh hỏi bạn :


"Gặp hiệu trưởng, giám học, lấy thời khóa biểu chưa ?"


Chuyên phì cười :


"Mày hỏi gì mà dồn dập như vậy ?"


Hoằng đáp ngay :


"Thì đằng nào cũng phải hỏi ngần ấy việc, hỏi một lần cho gọn."


Chuyên kể lại chuyện trình diện hiệu trưởng và thời khóa biểu bị nát. Hoằng cười


"Thế là mày đã được vuốt tay cụ hiệu rồi. Còn cái vụ thời khóa biểu thì cái thằng mép có lông tơ ấy hay ăn hiếp những thằng mới vô nghề lắm. Mày cứng như vậy là nó nể rồi đó. Nó chỉ thử mày thôi, chứ thục ra nó cũng đã có sẵn một thời khóa biểu ngon lành cho mày."


"Sao nó không đưa cho tao ngay để tao lên lớp ?"


Hoằng nheo mắt cười :


"Làm gì mà gấp vậy ? Cứ từ từ rồi đâu sẽ có đó. Dạy học chứ có phải ăn cướp, ăn trộm gì đâu mà vội. Nó không cho mày thời khóa biểu khác ngay vì nó không muốn để lộ cho mày biết là nó thử mày xem vào loại nào, có dễ đè đầu cưỡi cổ không ? Mày mà nhận ngay cái thời khóa biểu đầu tiên là đời mày tàn trong ngõ hẹp đó. Nó cho mày nghỉ chơi ba ngày là nó muốn lấy cảm tình của mày. Cứ nghỉ cho sướng, tội gì !"


Chuyên tỏ vẻ ngạc nhiên :


"Dạy học mà cũng phải thủ đoạn như vậy ? Tao thấy trường tư họ đối với đồng nghiệp đàng hoàng lắm, chứ đâu có giả dối như bọn này."


Hoằng nhún vai :


"Trường tư cũng có nhiều loại trường tư. Chúng nó cần mày thì tử tế với mày, khi không cần thì chúng nó còn tệ hơn bọn trường công."


"Thế mà ai cũng cho rằng dạy học là cao quý."


"Thì nghề gõ đầu trẻ vẫn cao quý, chỉ mấy thằng giáo dở là không cao quý thôi. Nghề nào cũng thế hết, có nằm trong chăn mới biết chăn có rận. Vì thế, bọn tao có triết lý sống riêng của bọn tao. Đừng có mơ tưởng cao quá, đừng có lý tưởng hóa nghề này nghề kia."


Chuyên ngạc nhiên nhìn bạn, rồi hỏi :


"Lâu không gặp, mày có vẻ thay đổi nhiều đấy. Thế thì triết lý của mày là như thế nào ?"


"Từ từ rồi tao sẽ truyền nghề cho...Bao giờ mày về Saigon ? "


Chuyên lưỡng lự :


"Có lẽ ngay bây giờ..."


Hoằng xem đồng hồ tay, rồi đề nghị :


"Còn sớm chán. Ở lại ăn trưa với tao rồi về cũng còn kịp...Tiệm ăn gần đây thôi, đi bộ vài ba phút. Đợi tao thay đồ nhé."


Khi còn lại một mình, Chuyên tò mò nhìn quanh. Căn phòng không rộng, kê được hai chiếc giường một người đã thấy hơi chật. Chờ Hoằng trở ra, chàng hỏi :


"Mày ở chung với mấy tên ?"


"Ba. Vị chi là bốn tên đực rựa. Thằng nào cũng chỉ dạy ba ngày một tuần, rồi dọt về Saigon ngay. Có đứa nghỉ cuối tuần, có đứa nghỉ đầu tuần."


"Mày ở đây những ngày nào ? Đầu tuần hay cuối tuần ?"


"Tao ở đây cả tuần, rất ít khi về Saigon."


Chuyên ngạc nhiên hỏi :


"Mày dạy cả tuần ?"


"Không, tao chỉ dạy có ba ngày đầu tuần, nhưng dạy tư luôn cả ngày thứ bảy, nghĩa là nghỉ có ngày chủ nhật thôi. Vì thế, chả có thì giờ về Saigon. Mà cũng không có ai cần thăm nom mà phải về."


Chuyên tỏ vẻ ái ngại :


"Có một mình mày ở lại ngày chủ nhật chắc cũng buồn."


"Buồn gì mà buồn ! Bọn tao họp nhau chơi xì phé, chắn cạ. Vui đếch chịu được. Chơi cò con giải trí nên thua được chả đáng bao nhiêu...Ngoài chắn cạ, mày có biết chơi xì không ?"


"Tao biết chơi nhiều thứ lắm, cả mạt chược, tổ tôm...nhưng ít chơi, vì thấy mất thì giờ quá."


Hoằng vui vẻ reo lên :


"Xong rồi ! Thế là bọn tao có thêm mày, khỏi sợ thiếu chân."


"Nhưng...nhưng, có thể chủ nhật tao phải về Saigon..."


"Bộ mày có vợ rồi ?"


"Chưa..."


"Hay mày có người yêu ?"


"Cũng chưa."


"Vậy, không có ràng buộc gì thì về Saigon làm cái thống chế gì ngày chủ nhật. Cứ ở đây mà chơi với bọn tao cho vui. Có thể tao sẽ kéo mày đi dạy tư với tao. Để xem thời khóa biểu của mày ra sao rồi mới tính được. À, mày còn dạy tư ở trển không ?"


"Tao xin tạm nghỉ ít lâu vì còn muốn xem tình hình dưới này thế nào đã."


"Thế thì tốt ! Bọn trường tư dưới này trả cũng khá lắm, không thua gì Saigon đâu."


Chuyên chợt đổi hướng câu chuyện, dò hỏi :


"Cơm nước hàng ngày ra sao ? Bộ ngày nào mày cũng phải ăn tiệm ?"


"Thì phải sống cuộc đời...cơm hàng cháo chợ, chứ nấu nướng gì được. Bọn tao ăn cơm tháng ở một tiệm. Cũng không đến nỗi nào."


Sau đó, Hoằng đưa Chuyên đến một tiệm ăn Tàu ở gần nhà. Hai người chỉ phải đi bộ không đầy năm phút. Trong khi chờ đợi món ăn, Chuyên lại thắc mắc về cuộc sinh hoạt của bạn :


"Ở cái đất này, ngoài cờ bạc, chúng mày không có trò giải trí nào khác sao ?"


Hoằng lừng khừng đáp :


" Kể ra thì cũng có...nhưng không phải thằng nào cũng chơi được..."


"Cái gì mà khó vậy ?"


"Cũng chẳng khó, nhưng phải có điều kiện...nghĩa là phải bay bướm, phải biết kín đáo..."


Lời nói mập mờ của bạn làm Chuyên tò mò :


"Trò gì mà khó quá vậy ?"


Hoằng cười hề hề, rồi hạ thấp giọng để chỉ đủ mình chàng nghe :


"Trò tán nữ sinh..."


Chuyên ngạc nhiên :


"Cái gì ? Bộ chúng mày coi đó là một trò giải trí ? Chúng mày không sợ hậu quả ?"


Hoằng vội xua tay :


"Không có tao trong cái trò giải trí này vì tao không đủ điều kiện...ắt có và đủ. Tao còn bận dạy tư, thì giờ đâu mà chơi cái trò...dụ dỗ gái tơ ấy. Tao cũng không thích đùa dai với mấy ông tòa. Còn hậu quả thì thằng nào không khéo chùi mép cũng có thể dính. Đã có thằng phải ngậm ngùi cưới một em nữ sinh mà nó chỉ định lợi dụng trong một lúc thôi."


Ngừng lại ngẫm nghĩ vài phút, anh tiếp :


"Cách đây vài năm, thằng Dũng ngố bị kẹt một cú cũng hơi đau. Nó phải cưới một con nhỏ mà cả làng đã xúm vào chơi đòn hội chợ. Về sau, các xếp lớn tội nghiệp nó vừa ngố vừa dại, an ủi nó bằng cách cho nó nhậm chức hiệu trưởng ở một nơi đèo heo hút gió. Bây giờ nghe nói vợ chồng nó hạnh phúc lắm. Thôi thì cũng là điều đáng vui rồi."


Chuyên lắc đầu :


"Tao không ngờ chúng mày sa đọa, bê bối như vậy. Thì ra bọn giáo mác tỉnh lẻ chúng mày cũng quá trời. Thế thì còn dạy dỗ cái đếch gì nữa !"


Hoằng cười :


"Thì vừa dạy vừa dỗ đấy thôi. Thế là đúng sư phạm rồi ! Nhưng mày đừng có vơ đũa cả nắm. Chúng tao, bọn hư hỏng, chỉ là thiểu số. Điều đáng mừng cho nền giáo dục nhân bản và khai phóng của chúng ta còn nhiều nhà giáo chưa đánh mất lương tâm. Họ sống âm thầm và cố gắng trong thiên chức giáo huấn. Họ là những người đáng phục nhưng không được các xếp lớn ngó ngàng tới vì họ không biết và không quen cậy cục, nịnh bợ."


Chuyên khẽ thở dài :


"Rồi chúng mày cứ kéo dài mãi cuộc sống bê bối này ?'


Hoằng đùa :


"Bẩm thưa nhà đại giáo dục, chúng em đâu có muốn bê bối thế. Nhưng nền giáo dục của ta đã dột từ nóc dột xuống. Phải có một cuộc cách mạng thì mới hy vọng..."


"Hy vọng cái gì ?"


"Thì mới kéo nổi chúng ta ra khỏi vũng lầy này. Tao muốn nói tới một cuộc cách mạng đúng nghĩa của nó. Bây giờ có nhiều sâu bọ lên làm người quá nên xã hội chẳng có kỷ cương gì. Như vậy, bọn tao có bê bối một chút cũng chẳng sao."


"Mày ngụy biện để che lấp lỗi lầm của bọn mày."


"Ồ, sao lại ngụy biện ? Tao đâu có che dấu lỗi lầm của tao hay của bất cứ đứa nào..."


Chuyên có giọng chán nản :


"Chúng mày liều thật...Tao sợ rồi đó."


"Nghĩa là mày không vào đảng của chúng tao ?"


Chàng dứt khoát :


"Không. Tao ghét bê bối lắm. Chính vì thế, tao chọn nghề dạy học."


Hoằng nhún vai, mỉm cười :


"Cũng chính vì thế mày sẽ thất vọng ê chề...Rồi đau đớn trong thất vọng."


Chàng phì cười :


"Mày nói như tuồng cải lương ấy..."


Rồi chàng đổi giọng hỏi :


"Tại sao lại thất vọng ? Theo tao, khi đã chọn nghề gõ đầu trẻ, mình cũng phải hy sinh một phần tự do cá nhân, để làm gương cho học trò."


Hoằng trề môi :


"Dù mày có hy sinh tất cả tự do mày có cũng chả ai biết ơn mày đâu. Mày mới vào nghề nên còn lý tưởng lắm ! Còn ôm nhiều hoài bão loại..."vác đá vá trời"...Nhưng chỉ ít lâu nữa mày sẽ hối hận..."


"Tao đâu có phải là tay mơ mới vô nghề. Tao kiếm cơm bằng nghề gõ đầu trẻ từ ba, bốn năm nay rồi."


"Nhưng ở trường tư, trường công có nhiều cái khác nhau. Phải tập ngửi cho quen đi. Nào là hiệu trưởng, giám học, nào là thanh tra, nào là giám đốc nọ , giám đốc kia...Rặt một lũ ngu, nếu không muốn nói là lũ khỉ vừa xổng chuồng ở sở thú Saigon."


Chàng nghiêng đầu ngó bạn :


"Mày bất mãn điều gì, phải không ?"


Hoằng lừng khừng :


"Bất mãn à ? Từ ngày vào cái nghề khốn nạn này, tao bất mãn đủ thứ. Cái bất mãn lớn nhất của tao là phải chịu sự chi phối của những thằng ngu."


Chuyên thở dài :


"Thôi, tao chả thèm nói chuyện với mày nữa. Tao tưởng đến đây để học hỏi mày một vài kinh nghiệm về trường, về tỉnh, về cách cư xử với ban giám đốc nhà trường, không dè mày chỉ nói toàn những lời bất mãn, chỉ nguyền rủa hết người nọ đến người kia thôi."


"Thì đó là kinh nghiệm tao truyền cho mày mà."


"Nếu chỉ có thế, đớp xong, tao dzọt về Saigon. Tao được nghỉ ba ngày..."


Hoằng nắm lấy tay bạn, cười xòa :


"Nào, thông qua chuyện chửi bới. Bây giờ bàn tới một vài chuyện thực tế hơn. Mày về đây đã có nhà ở chưa ? Cơm nước ra sao ? Mày còn dạy tư ở Saigon không ? Có muốn "chơi" vài giờ trường tư ở dưới này không ?"


Chuyên nhìn thẳng mặt bạn, ngập ngừng :


"Thoạt tiên, tao muốn ở chung với mày, nếu mày còn chỗ...Bây giờ tao đổi ý rồi...Cái lối sống của mày không hợp với tao. Có lẽ tao rủ mấy thằng mới xuống thuê chung một căn nhà cho tiện. Nếu thực hiện được điều đó, chuyện cơm nước giải quyết dễ ợt. Còn trường tư thì không quan trọng mấy đối với tao. Tiện thì dạy chơi, lấy chút tiền còm xài vặt. Còn không thì bỏ hết cũng chả sao. Tất cả còn tùy thuộc vào cái thời khóa biểu mới."


Hoằng tặc lưỡi mấy tiếng liền, rồi nói bằng một giọng chế nhạo :


"Chà chà, mày đúng là một nhà mô phạm gương mẫu.. Nền giáo dục của cái xứ bốn ngàn năm văn hiến này rồi có cơ khấm khá mất thôi ! Tao rất tiếc không được ở chung với mày để được mày...hầu hạ. Những thằng cẩn thận như mày là thích dọn dẹp lắm, ở với bọn bê bối như chúng tao thì rất...ích quốc lợi dân. Mày sẽ có nhiều việc để làm, chứ không đến nỗi nhàn cư vi bất thiện. Hì hì..."


Chuyên lắc đầu :


"Tao tuy trọng nguyên tắc nhưng cũng biết ghét những tên chẳng ra gì mà cứ đòi ngồi trên đầu trên cổ người khác.."


"Ủa ! Thì ra mày cũng chớm có mầm bất mãn rồi !"


"Chờ coi ! Nhưng tao tin rằng tao sẽ không giống bọn chúng mày. Nếu có bất mãn, tao sẽ phản ứng khác, không tự ý sa đọa và chửi bới loạn cào cào."


"Mày sẽ phản ứng ra sao ?"


"Chính tao cũng chưa biết, nhưng chắc chắn không ươn hèn như bọn mày. Nào đớp đi đã, tao cũng đói rồi....Mai mốt, nếu tiện thì lấy giùm tao cái thời khóa biểu."


Khi đồ ăn mang ra, hai người ít nói chuyện đi, lo ăn uống. Chuyên vừa ăn vừa ngầm nhận xét người bạn mà chàng ít có dịp gặp gỡ từ ngày hai người cùng lên đại học. Trong khi Chuyên theo học cả Văn khoa lẫn Đại học Sư phạm, Hoằng, vì hoàn cảnh gia đình chọn học lớp sư phạm cấp tốc. Khi Hoằng được bổ về dạy một trường xa Saigon, hai người chỉ thỉnh thoảng mới liên lạc với nhau qua thư từ. Bây giờ tình cờ được cùng dạy một trường, chàng mới có dịp gặp lại bạn. Chàng không ngờ Hoằng thay đổi nhiều như vậy. Sau có mấy năm xa cách, chàng thây bạn có vẻ “bạt mạng” hơn hồi còn đi học. Hoằng dạn dày, khinh bạc, chứ không còn yêu đời nữa. Chàng thầm tự hỏi không lẽ nghề dạy học lại khiến Hoằng biến dạng nhanh như vậy ?


Đang ăn, Hoằng chợt ngửng lên hỏi :


“Sao ? Mày thấy tao thế nào? Khác trước nhiều không ?”


Chuyên gật đầu :


“Khác nhiều quá ấy chứ. Mày không còn là thằng Hoằng...”búng ra sữa” nữa mà có vẻ “phong sương” lắm. Tao tự hỏi trong có mấy năm trời mà sao mày đã biến thành con người khác lẹ như vậy ? Bộ nghề dạy học gian truân lắm sao ?”


Hoằng cười hề hề, đáp :


“Chẳng gian truân như lên thác xuống ghềnh, nhưng gian truân trong cách đối phó với bọn ngu, bọn kỳ thị. Rồi mày cũng sẽ biền đổi như tao vậy. “Nhập giang tùy khúc, nhập gia tùy tục”, các Cụ ta đã dạy thì chẳng sai vào đâu đươc.. Nghề dạy nghề ! Đi với ma, phải mặc áo giấy. Mặc riết mình cũng thành ma luôn. Đó là lẽ sống tự nhiên ở đời. có gì lạ đâu. Học với hành khác xa nhau một trời một vực đấy, mày ạ”


Chuyên khẽ thở dài. Thật ra, chàng cũng không tin lời bạn mấy.


Sau bữa ăn, Hoằng tiễn Chuyên ra tận bến xe đò. Khi bắt tay từ biệt, anh bảo bạn :


“Rồi mày sẽ thấy tao có lý...”








2









G



iờ học đầu tiên của Chuyên ở ngôi trường mới đã trôi qua một cách tốt đẹp. Chàng rất bằng lòng. Sau khi bước ra khỏi lớp, chàng có một vài nhận xét sơ khởi về lũ học trò. Trước hết, chúng tỏ ra thụ động quá. Suốt hai giờ liền chúng chỉ ngồi im nghe giảng. Chúng cũng không tỏ vẻ hăng hái trả lời những câu hỏi của chàng. Chỉ khi chàng có chỉ định một đứa nào thì đứa ấy mới uể oải đứng lên, nhưng cũng không nói gì hết. Thái độ của chúng khiến chàng nghi ngờ khả năng giảng dạy của mình. Chàng bèn ngừng giảng, cầm quyển vở của một học sinh ngồi gần chàng nhất để coi xem nó ghi chép những gì ? Nó đã ghi đầy đủ những điều cần thiết, chứng tỏ nó hiểu bài. Muốn thử lại một lần nữa, chàng hỏi lại bài cũ mà thầy giáo trước đã giảng. Vẫn im lặng ! Chàng hơi thất vọng, nhưng vẫn cố khuyến khích chúng hoạt động hơn.


Mãi đến gần cuối giờ mới có một vài đứa rụt rè đứng lên trả lời. Chàng rất bằng


lòng vì đó là dấu hiệu của sự cộng tác trong tương lai. Điều nhận xét thứ hai là bọn nữ sinh có vẻ nghịch ngợm hơn nam sinh. Có lẽ vì chúng chiếm đa số trong lớp. Ngay giờ đầu, chúng chưa dám giở trò gì ra, nhưng chàng đã bắt gặp một vài tia nhìn ranh mãnh, một vài nụ cười tinh quái, một vài cái nháy mắt giữa chúng với nhau. Trong khi đó, bọn con trai khoanh tay ngồi nghiêm chỉnh. Theo kinh nghiệm riêng của chàng, những đứa tinh nghịch là những đứa thông minh. Điều nhận xét thứ ba là học trò không quen đối đáp bằng ngoại ngữ đang học. Một phần vì chúng không được thực tập, phần khác chúng phát âm sai. Chàng hứa sẽ sửa giọng và cho chúng tập nói những câu ngắn trước.


Tuy nhiên, chàng rất bằng lòng về giờ học đầu tiên. Không có một trục trặc kỹ thuật hay chuyên môn nào. Điều chàng thích hơn hết là số học sinh trong lớp không bằng nửa sĩ số của một lớp trường tư. Như vậy, chàng sẽ đỡ mệt hơn và kết quả cũng sẽ khả quan hơn. Do đó, chàng thấy lòng vui thích.


Tới phòng giáo sư, Chuyên còn đang tần ngần trước cửa, thì viên giám học đã chạy ra, nắm tay chàng, vồn vã hỏi :


"Ông giáo sư thấy học trò trường này thế nào ?"


Chàng mỉm cười đáp :


"Cũng khá ngoan. Với lại mới buổi đầu, chưa có gì đặc biệt."


Viên giám học quay về phía các thầy, cô giáo đang ngồi trong phòng, nói lớn :


"Xin giới thiệu với quý vị đây là ông Chuyên mới được bổ về trường ta."


Chuyên lần lượt bắt tay gần ba chục thầy giáo, trừ mấy bà hoặc cô. Một ông giáo già tự xưng tên là Cảnh lịch sự hỏi chàng :


"Thưa ông, ông dạy môn gì ?"


"Dạ, tôi dạy Anh văn."


Ông Cảnh gật gù :


"Anh văn đang hợp thời. Bây giờ đa số học sinh chọn Anh văn làm sinh ngữ chính. Loại như tôi, chắc chỉ vài năm nữa là thất nghiệp."


Chuyên ngạc nhiên hỏi :


"Thưa, ông dạy môn gì ?"


"Tôi dạy Pháp văn. Hỏng đến nơi rồi."


Chàng muốn tìm lời an ủi, nhưng lại sợ mình khách sáo, giả dối, nên đành giữ im lặng. Ông Cảnh gượng cười, nói tiếp :


"Có lẽ tôi phải đổi môn dạy mất. Giá dạy được toán như ông Ngô thì dễ kiếm ăn hơn. Nè, ông Ngô, mỗi tháng ông dạy tư thêm được bao nhiêu tiền ?"


Ngô là một ông giáo trẻ, ngồi tận cuối bàn, tỏ vẻ khó chịu, đáp một cách miễn cưỡng :


"Cũng đủ sống !... Chưa đến nỗi chết đói !..."


Ông Cảnh cười hề hề :


"Ông giỡn hoài ! Ngót ba chục giờ trường tư chớ có ít gì, mỗi giờ rẻ ra cũng hai trăm. Vị chi cũng hơn hai chục ngàn, chưa kể lương chính phủ. Ông độc thân thì tiêu làm sao hết được."


Ngô bèn nửa đùa nửa thật trả đũa :


"Nè, ông Cảnh, ông có khiếu làm mật thám hơn là làm nghề gõ đầu trẻ đấy."


Chuyên không để ý tới chuyện gay go của hai người, lơ đãng nhìn về phía mấy cô giáo. Chàng bỗng để ý tới cô mặc áo màu tím Huế. Cô có nước da thật trắng và khuôn mặt bầu bĩnh. Bất chợt cô quay lại nhìn chàng. Bốn mắt gặp nhau trong một thoáng. Chàng vội ngoảnh đi, cô cũng ngượng ngùng cúi xuống. Chàng tìm một cái ghế trống, rồi lựa lời hỏi chuyện người ngồi bên cạnh. Đó là một ông giáo dạy sử địa, tốt nghiệp sư phạm trước chàng một năm, tên là Ngoạn. Chàng hỏi Ngoạn về Hoằng thì Ngoạn vừa cười vừa đáp :


"Anh Hoằng là thứ dữ ở trường này đó."


Chuyên ngạc nhiên :


"Thứ dữ ? Ảnh dữ lắm sao ? Chắc là hay phạt học trò ?"


Ngoạn lắc đầu :


"Không phải vậy. Dữ có nghĩa là ngang bướng, thích cãi lộn trong các buổi họp và dữ trong chuyện...ăn chơi."


"Nghĩa là ảnh có nhiều...tai tiếng ?"


"Không hẳn thế. Anh ấy bướng bỉnh, ăn chơi, nhưng chưa làm hại ai bao giờ. Nói cho ngay, anh ấy chỉ có tật bài bạc thôi."


"Còn đối với nữ sinh ?"


"Tôi chỉ nghe đồn anh ấy thỉnh thoảng cũng lăng nhăng chút đỉnh, nhưng khéo dấu lắm nên chả có bằng cớ gì."


"Ông hiệu trưởng không nói gì ảnh sao ?"


"Nói gì được ! Anh ấy dạy hay, học trò mến, kết quả tốt, vậy là chu rồi. Còn đời tư cá nhân thì...không liên quan gì tới ai hết."


Chuyên không đồng ý :


"Dạy học tức là làm nghề mô phạm, mình phải làm gương cho học trò noi theo. Đời tư hay công cũng vậy..."


Ngoạn lắc đầu cười :


"Anh còn...lý thuyết quá. Thực tế không hẳn phải như vậy đâu."


"Tôi thấy các bậc thầy của chúng ta trước kia đều thế hết."


Ngoạn nghi ngờ :


"Có chắc là thế không ? Tôi nghe nói những người mà ta coi là bậc thấy cũng có nhiều vị bê bối, khốn nạn lắm. Chẳng hạn cụ Vạn dạy Lý Hóa, miệng thì lúc nào cũng thuyết đạo lý rất hay, thế mà đã từng lén ngủ với chị dâu, khi anh trai vừa chết. Hay là cụ Hoan đã nổi tiếng về vụ phản đảng. Hồi còn trẻ cụ có tham gia một đảng cách mạng, chẳng may bị Tây bắt đưa đi đầy, cụ bèn làm bản tự thú và khai hết các đồng chí của mình. Nhờ vậy, cụ được Tây tha. Không biết các cụ mô phạm ở chỗ nào ?"


Chuyên lúng túng :


"Thì cũng phải có người ...thế này, thế nọ chứ...Thật ra, cũng chỉ là những lời đồn, có ai biết chắc một trăm phần trăm đâu."


Ngoạn đùa :


"Vậy thì anh Hoằng cũng ở trong cái tình trạng 'thế này thế nọ'.Anh ấy còn khá hơn những nhà mô phạm bậc thầy mà tôi vừa tuyên dương công trạng là chưa phạm vào những điếu cấm kỵ của nền đạo đức cổ truyền. Không loạn luân mà cũng không phản trắc ! Tôi cho như vậy là quá đủ rồi. Xin đừng ai đòi hỏi nhiều hơn ở những nhà mô phạm ngày nay. Dạy học không phải là đi tu, mà nói cho ngay, tu sĩ cũng có nhiều vị bay bướm lắm. Vẫn là nhà tu mà vẫn đi ngủ với vợ người ta thì sao ?"


Chuyên tỏ vẻ buồn buồn :


"Anh quan niệm nghề dạy học cũng như trăm ngàn nghề khác ?"


"Chớ còn gì nữa ! Xin anh đừng có ảo tưởng coi nghề dạy học là một nghề cao quý, đáng kính hơn các nghề khác. Vả chăng, chúng ta cũng chỉ là những con người tầm thường với đầy đủ mọi tính xấu, tốt. Cũng tham lam, cũng ích kỷ, chẳng thua gì bất cứ ai."


Chuyên khẽ thở dài :


"Tôi thật không ngờ..."


"Anh sẽ còn không ngờ nhiều cái nữa...Chẳng hạn một cô giáo trông bề ngoài hiền lành, đàng hoàng mà đã từng cướp chồng người khác, khiến cho kẻ bị mất chồng phải lao đao khổ sở với lũ con nhỏ còn măng sữa."


"Thì ra giới mô phạm của chúng ta cũng...bê bối quá nhỉ."


"Do đó, chúng ta nên quan niệm dạy học ngày nay chỉ là một nghề truyền kiến thức chuyên môn lại cho lớp hậu sinh. Còn đạo đức xin đừng đả động tới trong khi xã hội đầy rẫy những thối tha, bỉ ổi của những kẻ được coi là bậc đàn anh hay bậc thầy."


Chuyên cười nhạt :


"Nghe anh nói, tôi muốn giải nghệ quá. Thà đi buôn lậu hay đi lừa còn hay hơn."


"Ồ, việc gì phải giải nghệ ! Anh chỉ cần thay đổi quan niệm đi một chút là có thể thích ứng với cuộc sống thực tế rồi. Nếu anh cứ khăng khăng cho rằng nghề dạy học ngày nay là một nghề cao quý thì một ngày kia, chắc không lâu đâu, anh sẽ hoàn toàn thất vọng và phải giải nghệ thật."


"Anh có vẻ bi quan quá nhỉ ?"


"Không, tôi chỉ là con người thực tế thôi. Mới chỉ có một năm trong nghề bán cháo phổi, tôi đã có được cái nhìn xác thực và hiểu được lẽ huyền vi của cái nghề đốn mạt này, càng đi sâu vào càng khám phá ra nhiều chân trời mới lạ."


"Thế ra trường công cũng chả khác gì trường tư hết ! Tôi cứ ngỡ chỉ giới nhà giáo dạy tư mới có nhiều phần tử bê bối. Ai dè trường công cũng chẳng thua gì !"


"Tôi e rằng còn bê bối hơn đấy !"


Chuyên không nói gì nữa, buồn bã nhìn ra ngoài sân trường. Đúng lúc đó, chuông vào học reo vang. Chàng vội đứng lên ngay, sửa soạn tới lớp dạy. Vì chưa thuộc giờ, chàng phải mở thời khóa biểu ra coi lại. Thấy chàng sắp bước đi, Ngoạn vui vẻ hỏi :


"Anh đi đâu đấy?"


Chuyên ngạc nhiên :


"Vào lớp, chứ còn đi đâu nữa ! Chuông rồi mà."


Ngoạn cười :


"Thì cũng còn phải đợi cho học sinh xếp hàng xong đã chứ. Cứ từ từ...Anh thấy không ? Đã có ai đứng lên đâu, kể cả những vị nguyên tắc cùng mình."


Chuyên nhìn quanh. Đúng như lời Ngoạn, chưa ai buồn nhúc nhích. Mọi người vẫn bình thản nói chuyện như không có gì xảy ra. Chàng bỗng thấy ngượng, phải ngồi xuống. Khoảng mười phút sau, viên giám học từ ngoài bước vào, vui vẻ nói lớn :


"Quý vị có thấy không ? Hồi này các ông, bà giám thị làm việc rất tích cực, bắt học trò xếp hàng im phăng phắc. Nhưng chả hiểu họ giữ trật tự được bao lâu."


Thấy bị đuổi khéo, các cô giáo đứng lên trước. Phía mấy thầy lác đác một vài người đứng lên theo. Chuyên vội vàng bước nhanh ra khỏi phòng giáo sư. Chưa ra tới cửa, chàng nghe có tiếng lớn sau lưng :


"Muốn biết mấy vị giám thị giữ trật tự được bao lâu, mình cứ ngồi đây chờ thì biết ngay. Mình tới lớp bây giờ là phá vỡ mất công trình tuyệt tác của họ đấy. Làm việc gì mình cũng phải biết kiên nhẫn mới thành công được."


Viên giám học cười xòa :


"Nhưng chỉ sợ bọn học sinh trẻ người non dạ không kiên nhẫn được thôi."


"Thì mình phải tập cho chúng nó quen dần đi. Nghề của chúng mình mà !"


Chuyên đã bước xuống sân trường nên không được nghe tiếp cuộc đối thoại. Tự nhiên chàng nghe lòng buồn bực lạ. Chàng không ngờ giới nhà giáo có tinh thần chán nản, bi quan như vậy. Người ta không coi trọng nghề dạy học nữa. Tại sao ? Khó mà trả lời cho đúng được. Nhưng có điều chắc chắn là chàng sẽ không bê bối như Hoằng mà cũng không "nguyên tắc cùng mình" như ông giáo già tên Cảnh. Chàng coi hai người đó như hai thái cực, không thể chấp nhận. Những năm lăn lộn trong giới tư thục, chàng đã thâu lượm được một số kinh nghiệm về nghề dạy học. Thân gần học trò quá sẽ mang tiếng là mị chúng, mà nghiêm quá chúng sẽ sợ hãi rồi xa lánh, không chịu đi học đều.


Tiếng ồn ào, xôn xao của một lớp học vô trật tự làm tan biến những thắc mắc trong lòng Chuyên. Chàng dừng lại ở cửa lớp, đưa mắt nghiêm nghị nhìn lũ học sinh đang nhốn nháo ở bên trong. Tức thì, "cái chợ vỡ" bỗng im lặng như tờ. Tất cả học sinh đều đứng lên, chờ đợi. Chàng thong thả bước vào giữa lớp, đặt mấy quyển sách lên bàn giáo sư, rồi cho phép học sinh ngồi xuống.


Trong khoảng nửa phút, lớp học lại ồn ào vì những tiếng cười nói, tiếng xô bàn ghế. Chuyên hơi cau mày, tỏ ý không bằng lòng. Để học sinh không lợi dụng lúc lộn xộn đùa nghịch, phá phách, chàng mở sách, dõng dạc ra lệnh :


"Các anh chị mở trang 25 !


Chợt có tiếng nói lớn từ một góc vang lên :


"Thôi mà, thầy ! Làm chi vội vậy ? Học về lâu về dài chớ đâu có phải dăm ba phút nửa giờ. Xin thầy hãy để ra mươi phút thầy trò ta tìm hiểu lẫn nhau."


Chàng làm ngơ, hỏi :


"Mở trang 25 chưa ?"


Một vài nữ sinh ngồi dẫy bàn trên đáp nhỏ :


"Dạ, rồi ạ,"


Nhưng một nữ sinh khác đánh bạo nói :


"Thầy cho chúng em biết sơ về thầy đi."


Ngập ngừng một chút, chàng nói :


"Cũng được ! Tôi là một giáo sư dạy sinh ngữ, được bổ về đây dạy Anh văn."


Bọn học sinh chờ đợi một lát, không thấy chàng nói thêm, bèn 'Ồ" lên một tiếng, rồi một đứa nói lớn :


"Những điều đó thầy không nói bọn em cũng biết cả rồi. Chúng em còn biết tên thầy là Chuyên, vừa tốt nghiệp sư phạm..."


Chàng đùa :


"Vậy thì các anh chị biết hơn cả tôi, còn hỏi làm gì nữa !"


Trong đám nữ sinh bỗng có tiếng xì xào, rồi có tiếng cười khúc khích. Chàng bèn quay về hướng đó, hỏi :


"Các chị cười cái gì ?"


Cả đám bỗng im phăng phắc, nhưng miệng đứa nào cũng chúm chím cười. Một đứa ngồi phía xa xa đánh bạo nói lớn :


"Chúng nó muốn biết thầy đã có vợ chưa để chúng nó...còn liệu."


Thế là cả lớp cười phá lên. Chàng vội nghiêm mặt lại, nói lớn :


"Mở trang 25 !"


Khi chàng đã cúi xuống, trong đám nữ sinh còn có tiếng xì xào :"Ổng chưa có vợ đâu, chúng mày ạ. Đứa nào muốn nhào dzô thì cứ ...nhào đại đi."... "Ờ ờ, ổng chưa có vợ, nhưng chỉ có ba con phải nuôi dưỡng thôi."..."Suỵt, chúng mày nói bậy quá, mở sách học đi."..."Chèn ơi, chưa gì con Liên đã bênh ổng rồi. Bộ muốn làm trò cưng của ổng chắc ? Vừa nghe nói ổng độc thân đã cuống lên rồi !"... "Nó không muốn làm trò cưng đâu mà chỉ muốn làm cục cưng thôi..."


Sợ bọn nữ sinh mỗi lúc một nói bậy hơn, Chuyên nghiêm giọng nói lớn :


"Mở sách ra học đi, ai còn nói lảm nhảm nữa tôi đuổi ra khỏi lớp."


Lớp học lắng xuống dần, rồi khi chàng cất tiếng đọc lớn thì mọi người đều im phăng phắc. Khi chuông tan học reo, chàng thở phào một tiếng nhẹ nhõm. Chàng thơ thới bước xuống sân, mặc cho lớp học ồn ào ở sau lưng.


Ra đến cổng trường, chàng thấy Hoằng ngồi trên một chiếc xe lôi. Chàng bước đến gần, hỏi :


"Mày đợi ai ?


Nhận ra chàng, Hoằng vui vẻ đáp :


"Đợi mày chứ còn đợi ai nữa ! Lên xe đi với tao. Lẹ lên !"


Chàng ngạc nhiên :


"Đi đâu ? Tao còn phải về nhà ăn cơm, chiều nay có giờ dạy."


Hoằng khoát tay :


"Khỏi về nhà. Đi đớp với tao. Lên xe đi."


"Tại sao ?"


"Thằng đần ! Đi đớp mà còn hỏi tại sao thì đần quá rồi."


Chàng nháy mắt :


"Tao nghi mày muốn hối lộ tao để tao làm cho mày một chuyện gì phi pháp đó."


Hoằng trề môi :


"Mặt mày mà dám làm chuyện phi pháp ! Nói tới chuyện tán mấy em nữ sinh mày đã run như cầy sấy thì làm nổi trò trống gì nữa. Nếu phi pháp tao sẽ nhờ thằng khác chứ không nhờ cái mặt mày."


"Thế thì hối lộ tao làm cái thống chế gì ?"


"Ô hay, cái thằng này, sao cứ ngu đần mãi thế ? Bộ tao không thể đãi mày một bữa ăn à ? Thôi, lên xe đi, ngợm nó vừa chứ."


Khi xe bắt đầu chạy, Hoằng mới nói :


"Nhờ vả hay hối lộ đều không phải. Tao chỉ muốn mày cộng tác. Tao bảo xe tạt qua nhà mày cho mày ném mấy cuốn sách khốn nạn này vào nhà."


"Nhưng tao nói trước là tao không bao giờ cộng tác với mày trong vụ quyến rũ gái vị thành niên hay cờ bạc bịp..."


"Yên chí lớn ! Tao biết khả năng của mày chỉ tán được mấy em ế xưng ế xỉa hay mấy em sến về già thôi. "


"Cũng được đi ! Ế và già mà không phạm pháp còn hơn đếm lịch."


Sau khi cất mấy cuốn sách giáo khoa ở nhà, Chuyên lại lên xe, hỏi bạn :


"Nào chuyện gì thì hộc ra đi để tao coi nó đứng đắn đến cỡ nào !"


"Đừng có nóng ! Chờ gắp đông đủ cả sẽ bàn cũng chưa muộn."


"Nghĩa là có nhiều người tham dự hay sao mà phải chờ đông đủ ?"


"Tất cả có năm tên, kể cả mày."


"Bộ xì phé hay chắn cạ mà có những năm mạng ? Nhưng tao đã nói tao không thích cờ bịch."


Hoằng nổi cáu, gắt :


"Câm mõm đi, mày ! Bộ mày tưởng tao chỉ biết cờ bịch thôi sao ? Cái mặt tao không làm nổi trò gì đàng hoàng ? Mẹ kiếp, khi cần ông cũng đàng hoàng như bất cứ thằng chó đẻ nào trên cái cõi đời này ! Ông không đưa mày vào con đường sa ngã, trụy lạc đâu. Cái hạng mới ra trường như mày là còn nuôi nhiều ảo tưởng lắm. Rồi sau này vỡ mặt mới biết thân. Ông đã nói làm ăn đàng hoàng là đàng hoàng, chứ đánh lừa mày thì ăn cái giải gì !"


"Thôi được, tao tạm tin mày."


Khoảng mười phút sau, xe ngừng lại trước một tiệm ăn khá lớn và đông khách. Hoằng đưa thẳng Chuyên lên lầu, giới thiệu chàng với ba người đã ngồi chờ sẵn quanh một bàn tròn. Hoằng nói tên từng người : Biên, Lộc và Tiếp. Khi Chuyên vừa ngồi xuống, Hoằng bèn nói :


"Dĩ thực vi tiên ! Đớp đã, rồi nói chuyện sau. Đồng ý không các bồ ?"


Tất cả cùng nói :


"Đồng ý là cái chắc. Có thực mới vực được đạo. Không đớp thì lấy hơi sức đâu mà đấu hót."


Hoằng vui vẻ hỏi :


"Vậy thì các bạn đã kêu gì chưa ?"


"Rồi, nhưng dặn họ đợi bạn tới mới đem ra cho nóng. Bây giờ mình vừa ăn vừa nói chuyện cho đỡ mất thì giờ."


Hoằng quay sang nói với Chuyên :


"Ba người anh em này cùng dạy học như bọn mình, nhưng họ là chuyên viên tư thục, làm ăn lớn ở cái đất này."


Chỉ mới nghe bạn giới thiệu như vậy Chuyên đã đoán được gần hết câu chuyện họ muốn bàn với mình. Chàng giữ im lặng, lắng tai nghe Hoằng trình bày. Bọn họ bốn người dự tính mở mấy lớp luyện thi tú tài phần thứ nhất, chỉ dạy những môn chính. Sở dĩ họ muốn chàng cộng tác vì chàng đã dạy tư quen. Cuối cùng, Hoằng hỏi :


"Mày nghĩ sao, Chuyên ? Đây là dịp may hiếm có để làm giầu đó. Bỏ qua rất uổng. Bọn tao trù tính không thể lỗ được, bết lắm cũng phải huề !"


Chuyên chậm rãi đáp :


"Tất nhiên là tao chịu. Nhưng mày mới chỉ cho biết sơ qua câu chuyện, còn nhiều vấn đề khác chưa thấy mày nói tới. Chẳng hạn như...đóng góp ra sao ?"


Hoằng đưa mắt nhìn mấy người bạn kia, rồi gật gù :


"Cứ từ từ, đâu sẽ có đó. Trước hết chúng tao muốn biết mày có chịu không đã, còn chuyện tiền bạc sẽ tính sau."


Người bạn tên Lộc chỉ các món ăn vừa được đem ra, nói lớn :


"Thôi, mình nhậu đi đã kẻo nguội mất ngon."


Bữa ăn kéo dài hơn một tiếng đồng hôà. Khi đứng lên, mọi người đều hể hả bằng lòng. Công việc làm ăn đã được thảo luận cặn kẽ, đi đến kết luận là cả năm người phải đóng góp đồng đều. Họ cũng đã bàn tới việc phân công, mỗi người phải đảm trách một việc. Nhưng Chuyên được miễn vì là người mới tới tỉnh này..


Tuy ngoài mặt vẫn sốt sắng bàn tính, nhưng trong bụng Chuyên vẫn thấy e ngại. Chàng không tin một người ăn chơi bê bối như Hoằng lại có thể làm ăn đứng đắn được. Vì thế, lúc ra xe về, chàng hỏi bạn :


"Bộ mày định làm ăn thật sao ?"


Hoằng bèn trợn mắt :


"Thật chứ ! Tại sao mày lại hỏi vậy ?"


"Vì tao thấy mày ăn chơi quá sợ không đứng đắn nổi."


"Vì tao ăn chơi nên mới cần làm ăn."


"Ủa ! Mày nói gì kỳ vậy ?"


"Có gì mà kỳ ! Tao hỏi mày nhé, nếu không làm ăn thì lấy tiền đâu mà ăn chơi ? Ngoài ra, dù thế nào, tao cũng vẫn là một nhà giáo, nghĩa là cũng có tý ty máu đứng đắn chảy trong huyết quản. Nếu cái vụ này thành công, bọn mình giầu mấy hồi ! Mà tao chắc sẽ thành công."


Chuyên trề môi :


"Thôi đi bạn, đừng có chủ quan khinh địch."


"Tao không chủ quan. Tao được liệt vào loại giáo sư toán ăn khứa nhất ở đây đó. Mày cứ yên chí lớn đi !"


"Còn ba tên kia ?"


"Tên Biên dạy Lý Hóa, tên Lộc Việt văn, còn tên Tiếp cũng dạy Toán như tao. Tất cả đều nổi tiếng và ăn khứa."


Chuyên nói tiếp luôn :


"Trừ có tao ."


"Mày thì rồi cũng ăn khứa và nổi tiếng như bọn tao."


"Thôi được, tao tạm tin mày."


"Ở cái đất này, mày không tin tao thì chả còn đếch ai mà tin nữa."


Nói xong, Hoằng cười hô hố, át cả tiếng máy nổ của xe lôi. Chuyên cũng cười theo một cách vui vẻ.






























3









C



huyên nhàn nhã ngả lưng trên một cái ghế bố cạnh gốc cây xoài ở một góc vườn. Chàng chỉ đọc được mấy trang sách thì mắt đã díp lại vì buồn ngủ. Chàng đặt cuốn sách lên bụng, rồi nhắm mắt lại. Nhưng chỉ được mấy phút, chàng đã mở choàng mắt vì tiếng rú của máy bay phản lực vút ngang trời. Chàng đành ngồi lên vì mất hứng đọc sách mà cũng không buồn ngủ nữa. Cuốn sách rơi từ bụng chàng xuống đất mà chàng cũng không thèm nhặt lên. Lưỡng lự vài giây, chàng lại nằm xuống, vắt tay lên trán, nghĩ ngợi vẩn vơ.


Kể đến ngày hôm nay, Chuyên về dạy ở đây đã hơn ba tháng. Mọi việc trôi chảy một cách nhẹ nhàng và tốt đẹp. Dù ở trường công hay tư, chàng đều được học sinh quý mến. Chàng rất bằng lòng về điều đó vì đã thỏa mãn lòng tự ái. Tuy nhiên chàng cũng phải công nhận rằng sự thành công của chàng trong giới tư thục là nhờ một phần lớn tài quảng cáo của Hoằng.


Chàng không ngờ con người ăn chơi bừa bãi như Hoằng mà có tài tháo vát tuyệt vời. Công việc nào, dù khó đến đâu, anh cũng giải quyết một cách nhanh chóng và hợp lý. Do đó, mấy lớp luyện thi của anh bao giờ cũng có kết quả tốt. Anh đã khoa trương Chuyên là một trong những giáo sư sinh ngữ ăn khách nhất Sàigon. Không những thế, anh còn "tiết lộ" cho bọn học sinh thân tín nhiều chuyện bí mật (phần lớn là tưởng tượng) về đời tư của chàng. Thế là chàng được học sinh đặc biệt chú ý. Được Hoằng dặn trước, chàng chỉ ầm ừ cho qua chuyện khi có người hỏi về những lời đồn đại. Càng mập mờ bao nhiêu càng được kính nể bấy nhiêu, chàng nghiệm thấy như vậy. Thật ra, chàng không hoàn toàn nhờ cậy vào những lời "đánh bóng" của bạn. Chàng là một nhà giáo có lương tâm nên đem hết khả năng để giảng dạy. Chàng cũng rất chăm chấm bài, cứ mỗi tuần một lần cho một lớp. Học sinh tấn tới rõ ràng và nhanh chóng. Đứa nào cũng vui thích và mến chàng, trừ một vài học sinh lười biếng.


Thành công ở trường tư có nghĩa là thành công về tiền bạc. Vì còn độc thân, lại không thích ăn chơi, chàng tìm cách giúp đỡ một số học sinh nghèo mà chăm học. Các bạn đồng nghiệp của chàng cho việc giúp đỡ ấy là mị học sinh, nên không ưa chàng.


Một hôm, Hoằng kéo chàng đến một chỗ vắng, rồi hỏi :


"Mày đã làm gì mà chúng nó nói xấu mày quá vậy ?"


Chàng ngạc nhiên :


"Ai nói xấu tao và nói những gì ?"


"Chúng nó bảo mày đạo đức giả. Giúp đỡ học sinh là mị học sinh, chứ thật ra mày đâu có thương xót gì chúng nó."


Chuyên nhún vai :


"Chỉ vì chuyện đó mà chúng nó nói xấu thì tao chả thèm để ý. Tao coi khinh hết ! Mày kiếm nhiều tiền để đánh bạc, chơi gái, không có đứa nào dám nói gì vì đó là đời tư của mày. Tao giúp đỡ học sinh nghèo cũng là chuyện riêng của tao, đứa nào cấm được tao ?"


Hoằng ngập ngừng :


"Chúng nó bàn tán nhiều nhất cái vụ...cái vụ mày giúp đỡ...."


Chàng thản nhiên nói tiếp :


"Cho một nữ sinh. Phải không ? Tao biết trước vụ này sẽ bị nhiều đứa thối mồm xuyên tạc, nhưng tao bất chấp. Tao đã suy nghĩ kỹ trước khi quyết định làm. Bố nó là sĩ quan chết trận, mẹ nó có cả chục con phải nuôi mà nó là lớn nhất. Trong hoàn cảnh gia đình ấy, nếu là những đứa trẻ khác, nó đã bỏ học đi làm. Thế mà nó vẫn chăm chỉ học hành, lại thuộc vào loại khá nhất lớp, nên tao phải khuyến khích."


"Nó tên là gì ?"


"Liên !"


Hoằng nháy mắt, nửa đùa nửa thật, hỏi :


"Mày nhắm mẹ hay con đây ?"


Chàng liền "hừ" một tiếng, tức giận nói :


"Đừng có giở giọng nham nhở đó ra với tao !"


Hoằng vẫn cười :


"Con nhỏ đẹp thật ! Đang tuổi dậy thì nên trông ngon lành đếch chịu được."


Chuyên cau mặt :


"Mày có câm cái mõm chó của mày lại không ? Tao không khốn nạn như mày tưởng đâu. Tao chỉ biết giúp đỡ một học sinh chăm chỉ và ngoan, không hề để ý tới nhan sắc của nó. Đứa nào nghĩ xấu đứa đó mới khốn nạn."


Hoằng làm bộ ngạc nhiên :


"Bộ mày định đi tu sao ?"


"Tao không tu, nhưng tao không thích lăng nhăng với học trò.


"Mà chỉ lăng nhăng với mẹ học trò thôi ?"


Chàng nghiêm mặt :


"Nếu mày muốn tao còn là bạn mày, còn là người cộng tác với mày trong công việc làm ăn thì mày hãy câm cái miệng lại và từ nay trở đi tao yêu cầu mày đừng có thở hơi độc ra. Tao không phải là kẻ xấu xa như vậy đâu."


Hoằng cười nhả nhớt :


"Được, từ nay tao sẽ không nói cho đứa nào biết mày mê mẹ học trò."


Chàng bực mình, thở dài :


"Cái miệng mày gớm thật ! Mày cứ làm như tao đã mê mẹ con nó thật rồi ấy. Tao xin long trọng nhắc lại để mày rõ là tao không bao giờ mê học trò hay mẹ học trò. Đứa nào phao tin đồn bậy thì chính nó là đứa khốn nạn."


Nói xong, chàng định bỏ đi, Hoằng vội nắm tay chàng kéo lại :


"Còn chuyện này nữa..."


Chàng hơi cau mày :


"Còn chuyện gì ? Sao mày lắm chuyện thế ?"


"Thật ra mày mới lắm chuyện. Mày về đây mới có ít lâu mà hết chuyện nọ đến chuyện kia.Trong trường chúng nó đồn ầm lên rằng mày "mết" em Quỳnh"


Chàng nghĩ ngay tới cô giáo trẻ mặc áo dài màu tím Huế, có nước da trắng ngần đã gặp vào giờ ra chơi hôm đầu tiên. Nhưng cũng từ hôm đó chàng chưa hề nói chuyện với nàng một lần nào. Hai người chỉ khẽ gật đầu chào nhau mỗi khi gặp. Thế mà cũng có tin đồn chàng mê nàng thì lạ thật. Thấy chàng không nói gì, Hoằng hỏi dồn : "Thế nào ? Đúng không ? Mết em rồi hả ?"


Chàng phì cười :


"Tao sợ miệng thiên hạ thật ! Vừa đồn tao mê học trò, bây giờ lại mê cô giáo ! Rồi có ngày chúng nó đồn tao mê cả mấy bà già trầu nữa không chừng ! Vểnh tai mà nghe tao nói đây. Tao với cô Quỳnh chưa hề nói chuyện với nhau một lần nào, thì làm sao mà mê được ! Nghe rõ chưa ?"


Hoằng nhún vai :


"Chúng nó đồn chứ tao có đồn đâu. Tao chỉ muốn biết hư thực ra sao thôi ! Chúng nó nói rằng mày với em Quỳnh thường lén rủ nhau lên Saigon hú hí."


Chàng lắc đầu :


"Thật là buồn cười ! Toàn là chuyện dựng đứng cả. Từ ngày về đây dạy


học đã ba tháng, tao chưa hề lên Saigon một lần, vì kẹt những giờ dạy tư của mày."


Hoằng ngẩn mặt một lát rồi gật đầu :


"Ờ ờ, đúng rồi, mày chưa về Saigon lần nào thật. Tao 'chứng giám' cho mày điều đó."


Trầm ngâm một lát, Hoằng có vẻ lo lắng, nghiêm trọng : :


"Thế là mày có nhiều kẻ thù rồi đó.. Mày phải đề phòng cẩn thận."


Chàng có vẻ buồn buồn :


"Tao mới về có mấy tháng, chưa kịp gây thù chuốc oán với ai mà đã có đứa ghét thì cũng hơi lạ. Tại sao thế nhỉ ?"


"Tại vì mày thành công hơn chúng nó. Dạy hay, kiếm được nhiều tiền, tất nhiên phải có đứa ghen. Nhưng mặc cha chúng nó, mình ngay thẳng thì chả sợ gì hết."


Từ ngày đó, Chuyên hết sức giữ gìn trong việc tiếp xúc với Quỳnh và khi vào dạy lớp của Liên.


Ngoài những giờ dạy học và chấm bài, chàng thường có thú nằm dưới gốc cây xoài để đọc sách. Đó là những giờ hưởng nhàn của chàng. Hơn một lần Hoằng cùng các bạn của anh thuyết phục chàng tham dự những cuộc vui do họ tổ chức, chàng đều từ chối. Không phải chàng là con người thánh thiện, nhưng muốn giữ cho tư cách của mình luôn luôn được đàng hoàng, ngay thẳng.. Ít ra thì chàng cũng phải tỏ ra là một nhà giáo đứng đắn ở cái tỉnh nhỏ này. Khi nào về Saigon chàng có thể vượt ra ngoài vòng cương tỏa một chút. Thế mà chàng chưa làm việc gì khuất tất cũng đã bị đồng nghiệp đặt điều nói xấu. Dù sao giáo giới cũng có kẻ tốt người xấu, cũng hèn hạ, cũng ghen ghét những người hơn mình. Chàng không buồn mà cũng chẳng hề giận những kẻ đặt điều nói xấu.


Chuyên thường nằm ngoài vườn đọc sách cho đến lúc mặt trời lặn, chờ mấy người bạn trọ cùng nhà trở về sau giờ dạy.. Người nào cũng độc thân và chỉ dạy ba hoặc bốn ngày trong tuần, rồi vội vã đi xe đò về Saigon. Do đó chàng thường ở nhà một mình.


Trong những người bạn ở chung nhà, Chuyên thấy anh chàng dạy quốc văn là vất vả nhất. Ngoài những giờ dạy ở trường, anh ta còn tốn rất nhiều công sức và thì giờ cho việc chấm bài. Có hôm, chàng đã ngủ được một giấc dài, nửa đêm chợt thức, thấy bạn còn cặm cụi trên những xấp bài của học trò. Chàng ái ngại hỏi :


"Tối nào cậu cũng chấm bài cực khổ thế này sao ?"


Người bạn thở dài :


"Dạy quốc văn mới khốn nạn như thế này đấy. Nói ở lớp đã khô cả họng, về nhà cũng không được nghỉ nữa. Không chấm thì không có bài trả cho học sinh. Cuối tuần lại còn phải đem về Saigon chấm nữa, mệt vô cùng.


Chuyên hỏi đùa :


"Tớ nghe nói các cậu có một lối chấm luận nhanh lắm, kêu bằng "thủ vĩ ngâm", phải không ?"


Bạn gật đầu, cười :


"Thủ vĩ ngâm thì lẹ thiệt, nhưng chỉ sợ đến lớp, học trò hỏi đúng đoạn mình không đọc thì không biết trả lời ra sao."


"Cậu cũng còn nhiều lương tâm lắm nhỉ."


"Thì bọn mình mới ra trường, lương tâm còn nguyên vẹn, chưa bị sứt mẻ, hao mòn. Phải dăm, bảy năm nữa thì mới biết nó ra làm sao. Có khi mất mẹ nó hết cũng không chừng."


Chuyên cười, nói tiếp :


"Từ mươi mười lăm năm trở đi chắc phải mượn lương tâm của người khác mất...Mà cậu có biết bọn mình sẽ mượn lương tâm của giới nào không ?"


Không để bạn kịp trả lời, chàng nói luôn :


"Của giới trộm cướp, đĩ điếm."


Người bạn cau mày, tỏ ý không bằng lòng. Chàng cụt hứng, không cười nổi nữa, lặng lẽ bỏ đi chỗ khác.




















4









V



ừa ra khỏi lớp luyện thi, Chuyên trông thấy hai nữ sinh Ngọc Như và Cẩm Hồng đang chờ đợi ở cửa. Chàng liền vui vẻ hỏi :


"Hai chị cũng học tư ở đây ?"


Ngọc Như đáp ngay :


"Thưa thầy, không. Chúng em đến tìm thầy."


Chàng ngạc nhiên :


"Tìm tôi ? Chuyện chi vậy ?"


Cẩm Hồng nói nhanh, nhưng hơi nhỏ :


"Thưa thầy, trò Liên suýt tự tử..."


Chàng hơi cau mày :


"Chị Liên suýt tự tử ? Tại sao? "


Cẩm Hồng liền kể :


"Nửa đêm qua, má trò Liên thấy nó lục đục ở dưới bếp, không chịu đi ngủ thì sinh nghi. Bả rón rén xuống rình thì thấy nó định uống một chai dầu nóng. Bà vội ngăn cản. Hỏi tại sao lại làm vậy thì nó chỉ khóc suốt đêm. Sáng nay, bọn em đến rủ nó đi học thì mới biết. Bọn em vội đi kiếm thầy, để một đứa ở lại nói chuyện và canh chừng nó."


Chuyên hỏi lại :


"Các chị chưa cho tôi biết tại sao chị Liên lại...dại dột như vậy ?"


Cẩm Hồng và Ngọc Như đưa mắt nhìn nhau mà không ai chịu lên tiếng trước. Cuối cùng, Ngọc Như đánh bạo nói :


"Tại Liên...tại Liên nó thất tình..."


Chuyên tỏ vẻ ngạc nhiên, đăm đăm nhìn hai cô học trò, hỏi :


"Chị Liên thất tình,tại sao các chị lại kiếm tôi ? Kiếm để làm gì ? Theo tôi, các chị nên kiếm người chị Liên yêu, nhờ người ta giúp đỡ thì hơn."


Cẩm Hồng lúng túng không biết trả lời sao, trong khi Ngọc Như rụt rè :


"Bị...bị... Liên nó yêu...nó chỉ nghe lời thầy thôi...Nếu thầy khuyên nó một câu, nó sẽ..."


Chuyên im lặng, phân vân. Chàng nhớ tới lời đồn đại Hoằng mới kể lại cách đây ít lâu. Ai cũng nghĩ rằng sở dĩ chàng giúp đỡ Liên chỉ vì yêu nó. Chính Liên cũng tưởng lầm như vậy nên đã thất tình, định tự tử ? Nếu chàng không đến để khuyên nhủ Liên thì chính lòng chàng cũng cảm thấy bất nhẫn và áy náy. Mà đến, mọi người càng tin chàng đã yêu nó. Nhìn những con mắt chờ đôi của hai nữ sinh, chàng khẽ thở dài :


"Thật là kẹt cho tôi quá. Không đến thì chị Liên buồn lại dám liều một lần nữa. Đến thì...mọi người lại hiểu lầm..."


Ngọc Như đánh bạo :


"Ai muốn hiểu lầm thì...mặc họ. Bây giờ...bây giờ thầy chỉ cần nghĩ đến chuyện cứu sinh mạng một con người...mà con người đó thầy đã từng giúp đỡ..."


Cẩm Hồng nói theo ngay :


"Xin thầy đã thương thì thương cho chót..."


Chuyên tặc lưỡi :


"Thôi được, tôi nghe lời hai chị. Nhưng tôi còn hai giờ nữa..."


Cả hai nữ sinh đều mừng rỡ. Cẩm Hồng hớn hở nói :


"Miễn thầy sẽ đến, trễ một chút cũng không sao. Bọn em sẽ canh chừng nó để chờ thầy."


X X


X


Ngay buổi chiều hôm đó, bọn học sinh trong trường, nhất là những lớp học Chuyên, đồn trò Liên tự tử vì thất tình mà người nó yêu chính là Chuyên. Chàng đã dụ dỗ và lợi dụng nó, bây giờ chán thì bỏ rơi. Chàng rất bực mình, nhưng không tìm cách cải chính. Thật ra, người ta chỉ nói sau lưng, không ai dám hỏi thẳng chàng. Vậy muốn cải chính cũng không phải dễ. Chẳng lẽ đứng giữa lớp mà nói bô bô về chuyện Liên tự tử ? Vừa vô duyên vừa mất thì giờ của học sinh. Đến giờ ra chơi, chàng vừa bước vào phòng giáo sư, mọi người đang nói chuyện ồn ào bỗng cùng ngừng lại, quay nhìn ra cửa. Biết họ đang bàn tán về chuyện trò Liên tự tử, chàng vẫn thản nhiên thong thả bước vào. Chàng chưa kịp kéo ghế ngồi, đã có người hỏi :


"Bọn moa nghe nói toa sắp lấy vợ, có đúng không ?"


Chàng vừa ngồi xuống vừa pha trò :


"Moa cũng nghe đồn như vậy, nhưng chưa kiểm chứng được."


Một vài người hiểu câu nói đùa của chàng thì bật cười, còn đa số im lặng, ngơ ngác. Người hỏi câu đầu tiên cũng pha trò theo :


"Có người đã kiểm chứng thẳng với cô dâu tương lai rồi. Đúng bảy mươi hai phần dầu ! Chỉ có ngày cưới là chưa định rõ thôi."


Chuyên phì cười :


"Thế thì xin toa định giùm đi cho 'đôi trẻ' mừng..."


Bỗng chàng nghe có tiếng ho khan ở cuối phòng, gần cửa sổ., vội nhìn về phía đó, vừa kịp thấy cô giáo Quỳnh quay mặt đi. Thoáng trong một giây, chàng có một cảm giác lạ. Hình như Quỳnh trông đẹp hẳn ra, khác trước. Chàng chợt nhớ tới lời Hoằng. Trong trường người ta cũng đồn chàng và nàng yêu nhau và thường hẹn hò ở Saigon. Chính lời đồn đó đã khiến Liên đau khổ, thất vọng, toan tìm cái chết. Chàng không hiểu tại sao lại có lời đồn đó. Chàng và Quỳnh chưa hề nói với nhau một lời, bất quá khi tình cờ gặp nhau chỉ "Chào chị !" và "Chào anh !" Không biết lời đồn có đến tai nàng không ? Nếu nghe được, nàng sẽ phản ứng ra sao ? Cực lực đính chính như chàng hay làm ngơ ? Chàng rất muốn biết phản ứng ấy. Nhưng hỏi ai để biết được ? Mấy nữ đồng nghiệp thân với nàng ? Từ ngày về dạy ở trường này, chàng bận bịu với lớp tư do Hoằng tổ chức nên chưa quen ai đủ thân để hỏi dò.


Lại có tiếng của người bạn đồng nghiệp :


"Moa đâu có thẩm quyền để xía dzô chuyện riêng tư của 'đôi trẻ'. Nhưng moa biết chắc tất cả trường này sẵn sàng dự đám cưới để mừng cho 'đôi trẻ'."


Chuyên thấy mặt Quỳnh thoáng nhăn rồi trở lại bình tĩnh ngay. Tại sao nàng tỏ vẻ không bằng lòng về câu chuyện vui đùa của hai người ? Chàng thầm tự hỏi. Như để làm vui lòng nàng, chàng đổi hướng câu chuyện :


"Thôi không đùa nữa. Bây giờ moa nói thật. Moa với trò Liên hoàn toàn không có một chút liên hệ tình cảm nào. Nó định tự tử vì đã hiểu lầm thiện chí của moa. Moa giúp nó chỉ vì nó là một đứa học trò chăm chỉ, học giỏi, chẳng may gặp hoàn cảnh gia đình khó khăn. Cha nó là một sĩ quan mới tử trận, mà nó lại có đông em."


Trong khi nói, chàng liếc nhìn Quỳnh. Nàng đang nhìn ra cửa sổ, nhưng chàng biết nàng đang lắng tai nghe. Người bạn chen vào :


"Không phải mình nó hiểu lầm mà nhiều người khác cũng hiểu lầm, kể cả bọn moa."


Chàng thấy Quỳnh mỉm cười. Chàng hỏi người bạn, nhưng trong lòng lại muốn nói với cô giáo trẻ ngồi phía xa kia :


"Thế bây giờ đã hết hiểu lầm chưa ?"


Người bạn lắc đầu :


"Lý do toa nêu ra chưa đủ thuyết phục bọn moa. Trò Liên trẻ quá, xinh đẹp quá, dễ thương quá, thiếu gì người thầm yêu trộm nhớ. Niên học trước cũng đã có một giáo sư trẻ, chưa vợ, yêu nó, nhờ người mai mối đàng hoàng, nhưng bị nó từ chối. Cuối năm cậu ta phải xin đổi đi tỉnh khác vì bẽ mặt. Toa vừa về mà đã chinh phục được người đẹp ngay thì toa đúng là bậc tài hoa son trẻ đấy."


Bỗng Quỳnh không cười nữa, liếc nhìn chàng rất nhanh, rồi quay đi ngay. Chàng bối rối vì đôi mắt ngờ vực của nàng. Chàng ngạc nhiên về sự bối rối ấy. Có nhiều cặp mắt ngờ vực mà chàng không thèm để ý, lại chỉ quan tâm đến mắt nàng thôi. Hay mình đã yêu ? Chàng thầm tự hỏi. Ồ, yêu gì mà lẹ quá vậy ! Lại có tiếng người bạn đồng nghiệp lải nhải bên cạnh :


"Nếu là toa, moa xin cưới nó ngay lập tức. Các cụ nhà ta chả nói "cưới vợ thì cưới liền tay, chớ để lâu ngày lắm kẻ dèm pha" đấy sao ! Trẻ, đẹp, ngoan, học giỏi, từng ấy điều kiện còn chưa đủ ? Bộ toa còn định kén chọn ai hơn nữa ?"


Thấy tất cả mọi người trong phòng giáo sư đều chú ý đến câu chuyện của mình, Chuyên hơi khó chịu, lắc đầu :


"Moa không kén cá chọn canh gì hết, nhưng điều quan trọng là moa không yêu. Thật ra, moa không thích lấy học trò. "


Chàng có cảm tưởng chàng nói với riêng Quỳnh như để phân bua. Trong khi đó nàng vẫn thờ ơ. nhìn ra cửa sổ. Chàng thầm tự nhủ :"Người ta có thèm nghe chuyện mình đâu mà cứ thanh minh." Người bạn đồng nghiệp lại nói :


"Bọn nữ sinh phao tin...thất thiệt rằng trưa nay toa đã lén đến gặp trò Liên, hứa sẽ cưới nó đàng hoàng nên nó đã bỏ ý định tự tử. Có đúng không ?"


Chuyên lắc đầu :


"Moa chẳng việc gì phải lén lút hết. Moa đến gặp nó một cách đường đường chính chính. Có gì phải dấu diếm đâu."


Người bạn cười :


"Nghĩa là toa có đến để hỏi cưới nó ? "


Chàng chưa kịp trả lời thì chuông vào học reo vang. Khác với thường lệ, Quỳnh đứng lên ngay, xách cặp ra khỏi phòng một cách vội vã. Khi đi ngang trước mặt chàng, nàng giữ vẻ nghiêm trang. Nhìn dáng đi khoan thai, uyển chuyển của nàng, chàng chợt nghe lòng xao xuyến. Nhiều người bắt chước Quỳnh bước ra khỏi phòng. Chỉ còn lại lác đác một vài người nên chàng không còn hứng nói chuyện nữa. Chàng uể oải lấy mấy viên phấn, rồi bỏ đi.


Vào lớp, chàng tự nhiên cảm thấy chán nản, không thích giảng bài nên bắt học sinh làm bài tập. Trong khi cả lớp im phăng phắc, chàng thẫn thờ nhìn ra sân trường. Chàng nhớ lại buổi gặp gỡ sáng nay với Liên. Nhờ buổi gặp mặt này, chàng biết lý do thất tình của cô bé học trò mà chàng đã từng giúp đỡ. Nó yêu người thầy giáo trẻ tuổi vì hiểu lầm thầy đã yêu nó nên mới giúp đỡ. Mới đây, nó hiểu ra rằng thầy chỉ giúp nó vì lòng nhân đạo, còn người thầy yêu là cô giáo trẻ tên Quỳnh. Chuyên quả quyết với Liên rằng chàng chưa yêu ai, kể cả Quỳnh. Chàng khuyên nó nên bỏ ý định tự tử vì nó còn bà mẹ góa và một đàn em dại cần giúp đỡ. Hãy coi gia đình là quan trọng nhất lúc này, chưa nên nghĩ đến chuyện yêu thương. Hình như nó đã nghe ra, hiểu bổn phận, trách nhiệm của mình với các em nhỏ, nên hứa với thầy sẽ không làm chuyện dại dột nữa. Nó còn cho biết nó sẽ lên Saigon kiếm việc làm giúp đỡ gia đình để các em có thể tiếp tục học hành.


Câu chuyện chỉ có vậy thôi, trước mặt hai nữ sinh Ngọc Như và Cẩm Hồng. Thế mà bây giờ lại có tin đồn Chuyên hứa sẽ cưới Liên. Thật kỳ lạ ! Hay Ngọc Như và Cẩm Hồng là nguồn gốc của lời đồn sai lạc đó ? Chàng không tin vì biết hai nữ sinh này là người đúng đắn, nhưng sẽ tìm hai chúng để hỏi cho ra lẽ.


Đang suy nghĩ lan man, Chuyên bỗng thấy một ông giám thị xuất hiện ở cửa lớp. Chàng ngạc nhiên bước tới gần, nhưng chưa kịp hỏi thì viên giám thị đã cho biết ông hiệu trưởng muốn gặp chàng ngay. Chàng liền đoán ra lý do cuộc gặp gỡ. Tin Liên tự tử đã đến tai hiệu trưởng. Chàng bèn thu xếp sách vở, nhường lớp cho viên giám thị tạm trông coi, rồi rảo bước đến phòng hiệu trưởng. Lão Trương đón tiếp chàng với một vẻ nghiêm trang, quan trọng. Lão chỉ hơi nhổm người lên khi bắt tay chàng. Thái độ của lão làm chàng muốn nổi giận ngay, nhưng phải cố nén. Chàng nhìn lão bằng một vẻ mặt thách thức, chờ đợi. Lão chắp hai tay để trên mặt bàn, ề à nói :


"Tôi cho mời giáo sư để nói với giáo sư một chuyện rất...rất phiền phức."


"Dạ, Chuyên nhẫn nại đáp, xin ông hiệu trưởng cho biết chuyện chi."


"Tôi nghe nói ông giáo sư vừa gây ra một vụ...xì căng đan, thôi thì cứ tạm dùng tiếng Tây cho dễ hiểu. Chuyện này đang làm xôn xao dư luận."


Dù biết trước lão sẽ đề cập đến chuyện nữ sinh Liên, Chuyên cũng hơi giật mình, khó chịu ! Xì căng đan ! Một chuyện bê bối, xấu xa. Chàng cố lấy giọng bình tĩnh, hỏi :


"Đó là vụ gì, thưa ông hiệu trưởng ?"


Làm ra vẻ khó khăn như không muốn nói, ngập ngừng một chút, lão chép miệng : "Người ta đồn ông giáo sư đã...đã dụ dỗ một nữ sinh, rồi bỏ rơi...khiến nó phải tự tử...Có đúng vậy không ?"


Chàng ngó lão đăm đăm, rồi hỏi :


"Ông hiệu trưởng mà cũng tin lời đồn ? Việc này dễ biết hư thực quá, sao ông lại đi nghe lời đồn vu vơ. Ông chỉ việc kêu nữ sinh đó tới mà hỏi là rõ trắng đen."


Không đếm xỉa đến lời đề nghị của chàng, lão tiếp :


"Chúng ta đã chọn nghề dạy học thì cũng nên có một chút đạo đức..."


Không để lão nói hết câu, chàng ngắt :


"Nếu ông hiệu trưởng không chịu điều tra cho rõ ngọn nguồn, tôi không cần nói chuyện với ông nữa. Xin ông nhớ cho rằng danh dự của một giáo sư cũng cần được bảo vệ...Vu khống cho người khác là một việc làm hèn hạ."


Thấy chàng có phản ứng mạnh, lão nói :


"Tôi không vu khống cho ai hết, mà cũng không nghe ai đồn. Tòa tỉnh vừa gọi cho tôi hỏi về vụ này. Họ muốn tôi cho họ biết rõ sự vụ trong ngày hôm nay."


Chuyên có giọng bực bội :


"Vậy thì tốt nhất ông hiệu trưởng cho kêu đương sự tới mà hỏi. Nếu cần thì kêu cả mấy con bạn thân của nó nữa. Về phần tôi, tôi đoan quyết với ông hiệu trưởng tôi không dụ dỗ bất cứ một nữ sinh nào trong trường này hết."


Ngừng một chút, chàng bán tín bán nghi hỏi :


"Ông tỉnh trưởng mà cũng vu khống người khác như vậy ?"


Lão nghiêm nghị :


"Sao lại vu khống ! Ông tỉnh trưởng còn cho biết công an đã theo dõi hành vi của ông giáo sư trong thời gian gần đây. Ngày giờ nào ông đưa con nhỏ đi đâu, làm gì họ đều biết hết."


Chàng lợm giọng về câu chuyện của lão. Công an nào mà lại dám bịa đặt những chuyện đó để hại một người lương thiện như chàng ? Chính lão đã dựng chuyện ra để dọa nạt, bắt nọn chàng. Lão tưởng chàng là một đứa con nít mới lên mười chắc ?


Chàng khinh khỉnh hỏi lại :


"Công an theo dõi tôi từ lâu ?"


"Đúng vậy !"


Chàng trề môi :


"Công an không đi tìm cộng sản mà diệt, lại theo dõi một người lương thiện để làm gì ?"


Lão im lặng. Chàng hặm hực nói thêm :


"Kẻ nào đem những chuyện ngây thơ, vô lý ra hù người khác cũng nên đâm đầu xuống sông mà chết cho sạch cái cõi đời này."


Biết là bị chàng chửi, lão tái mặt, hỏi :


"Vậy, ông giáo sư tính sao bây giờ ?"


Chàng lừng khùng dọa :


"Tôi sẽ sang thẳng công an để hỏi họ nghi tôi về tội gì mà cho người theo dõi."


Lão hơi luống cuống :


"Cái đó....Cái đó...không nên...Ông tỉnh trưởng nói riêng với tôi thôi, dặn kỹ là không nên tiết lộ cho bất cứ ai biết...Vì...vì có cảm tình với ông giáo sư, tôi mới ...mới cho ông giáo sư biết..."


Chàng nhạt nhẽo :


"Cảm ơn ông hiệu trưởng. Vậy tôi nhắc lại đề nghị của tôi lúc nãy là ông cứ kêu đương sự tới mà hỏi cho rõ thì hơn. Đừng nghe lời đồn mà cũng đừng bịa chuyện..."


Vùa lúc đó, chuông tan học từ bên ngoài vọng vào. Chàng đứng lên ngay và xin phép ra về. Lão không giữ chàng lại mà cũng không bắt tay chàng

























5









S



au khi Liên nghỉ học, lên Saigon kiếm việc làm giúp gia đình, dư luận dịu dần, rồi không còn ai nhắc tới nữa, trừ mấy nữ sinh thân với Liên, như bọn


Cẩm Hồng và Ngọc Như. Thỉnh thoảng Chuyên nghe bọn chúng trách móc xa xôi : "Học trò thì làm sao bằng cô giáo được !"… "Thầy giáo với cô giáo mới môn đương hộ đối !"...Chàng làm ngơ trước những lời trách móc vu vơ sau lưng ấy. Tuy nhiên, chàng rất thắc mắc tại sao lại có lời đồn chàng yêu Quỳnh. Đã nhiều lần chàng có ý định hỏi hai nữ sinh Cẩm Hồng và Ngọc Như, nhưng lại không muốn khơi động lại câu chuyện đang lắng dần.


Rồi một hôm có tin Quỳnh đính hôn với một viên chức cao cấp trong tòa tỉnh trưởng. Tin này đã làm tắt luôn mọi lời đồn liên quan đến Chuyên và Quỳnh. Nhưng nó lại là nguyên nhân làm chàng buồn và thất vọng. Chàng đang trù tính làm quen với nàng vì chính chàng đã ngầm có nhiều cảm tình với cô giáo trẻ ấy. Đã hơn một lần chàng thầm so sánh nàng với Liên. Về nhan sắc, chàng không thể không công nhận Liên hơn hẳn Quỳnh. Nhưng bù lại, Quỳnh có một nụ cười thật quyến rũ và cách nói chuyện duyên dáng, dù chàng chưa hề có hân hạnh nói chuyện trực tiếp với nàng. Chàng chỉ nhìn nàng từ xa khi nàng nói chuyện với mấy nữ đồng nghiệp trong phòng giáo sư. Ngoài ra, cũng phải kể đến cái dáng dấp khoan thai, đầy vẻ quý phái của nàng.


Bây giờ Quỳnh là vợ chưa cưới của người khác, Chuyên còn hy vọng gì nữa ! Chàng đành tìm quên trong công việc. Chàng soạn bài kỹ hơn, chấm bài nhiều hơn. Rất may là mối tình chỉ mới chớm lên trong lòng chàng nên cũng dễ tan biến nhanh. Chàng lại thanh thản và bình tĩnh như xưa.


Ngôi trường vào cuối niên học có một không khí đặc biệt, vừa căng thẳng vừa thoải mái. Học sinh những lớp không phải đi thi bắt đầu sửa soạn nghỉ hè. Chỉ còn một tháng nữa là hết niên khóa. Cuộc thi đệ nhị bán niên đang tiến hành tốt đẹp. Nhiều học sinh đã bàn tới việc đi chơi xa, nhưng cũng có đứa lại lo tìm lớp hè để trau dồi thêm về những môn còn kém.


Giáo sư cũng bận rộn hơn vì phải chấm bài liên miên để kịp làm Thông Tín Bạ cho học sinh. Hầu như ai cũng phải thức khuya, dạy sớm. Vì thế nhiều người đã tỏ ra mệt mỏi khi đến trường. Chuyên cũng không thoát khỏi cái mệt đó. Chàng cố gắng giảng bài cho hết chương trình đã được bộ Giáo Dục quy định. Do đó, chàng không quan tâm nhiều đến trật tự của lớp học. Một hôm, chàng đã gặp phiền phức về sự lỏng lẻo đó. Vào một ngày giữa tuần lễ, chàng vừa phải dạy sáu tiếng liền ở trường tư. Lúc này là hai giờ cuối ở trường công. Chàng đang chăm chú nhìn vào sách để giảng, bỗng nghe cả lớp ồn ào một cách khác lạ. Chàng vội ngửng lên, thấy la liệt trên bàn học sinh và dưới đất những mảnh giấy chỉ nhỏ bằng bàn tay. Chàng ngạc nhiên hỏi một nữ sinh ngồi bàn đầu :


"Cái gì thế này ?"


Nó vội đứng lên, đáp nhỏ :


"Thưa thầy...truyền đơn Việt Cộng."


Chàng lặng người đi vì cảm thấy lo sợ lẫn tức giận cùng một lúc, lúng túng không biết nên giải quyết thế nào. Chàng buột miệng hỏi một câu mà chàng biết ngay là ngớ ngẩn :


"Ai ném truyền đơn ?"


Cả lớp im phăng phắc. Chưa bao giờ có một lớp học lại im lặng đến như vậy. Chàng chợt nghĩ đến những người có trách nhiệm giữ trật tự của nhà trường. Chàng bèn sai một nam sinh chạy đi báo cho văn phòng giám thị rõ. Không đầy năm phút sau, viên tổng giám thị và mấy nhân viên dưới quyền xuất hiện ở cửa lớp. Viên tổng giàm thị hầm hầm hầm một mình bước vào trong, tay cầm một cây roi mây lớn bằng ngón tay cái, dài chừng hơn nửa thước. Ông không để ý tới các nữ sinh mà chỉ ngó thẳng mặt từng nam sinh một, tay đưa cao ngọn roi như sẵn sàng quất xuống bất cứ lúc nào. Bỗng ông dừng lại trước một nam sinh bàn cuối, cúi sát mặt nó, cười gằn :


"Mày ném truyền đơn, phải không ?"


Tên học sinh chối ngay :


"Thưa thầy, không phải em."


"Vậy thì ở vị trí này mày phải biết đứa nào ?"


Nó run run, luống cuống :


"Thưa thầy, em...em...cũng không nhìn thấy gì hết...Em đang nhìn vào sách, nghe lời thầy giảng...Thấy ồn ào em mới ngửng lên."


Viên tổng giám thị có giọng kết tội :


"Ngồi ở góc này mày phải nhìn thấy hết. Nếu không nhìn thấy ai thì chính là mày...Thôi, thú nhận đi, con ơi !"


Tên học sinh mếu máo :


"Thưa thầy, oan cho em quá."


"Vút ! Vút" nó liền bị hai roi vào lưng, òa khóc to lên, vừa quằn quại vừa xoa lưng.


"Tao cho mày một phút để suy nghĩ. Sau đó, tao sẽ kêu công an tới bắt mày. Vô bót, người ta sẽ tra tấn mày cho đến khi mày nhận tội và khai hết các đồng lõa của mày."


Chuyên không đồng ý về lời buộc tội thiếu bằng chứng của viên tổng giám thị, nên bước tới gần ông ta. Chàng chưa kịp nói gì, ông đã hỏi :


"Thưa giáo sư, thằng này học hành và hạnh kiểm ra sao ?"


Chàng đáp ngay :


"Anh Viễn là một học sinh xuất sắc trong môn của tôi. Về hạnh kiểm thì cũng ngoan, không phá phách trong lớp."


Viên tổng giám thị quay ra cửa bảo một nhân viên dưới quyền :


"Ông lấy học bạ của trò Viễn cho tôi...Nó họ gì, thưa thầy ?"


Chuyên chưa kịp đáp thì viên giám thị phụ trách lớp đã nói lớn :


"Lê Trọng Viễn..."


Viên tổng giám thị gật đầu :


"Cả hai năm đệ tam và đệ nhị nhé."


Chuyên ngạc nhiên về lối điều tra của viên tổng giám thị. Tại sao lại căn cứ vào học bạ để xét đoán một hành vi chính trị ? Học giỏi hay ngoan ngoãn không liên quan gì tới những hoạt động không có tính cách học đường. Có khi càng giỏi lại càng có tư tưởng khác thường. Ngay cả việc viên tổng giám thị chỉ chú ý đến nam sinh, gạt bọn nữ sinh ra ngoài, chàng cũng cho là sai lầm. Nhưng chàng không muốn xen vào công việc của ông ta ngay lúc này.


Trong khi chờ đợi học bạ của trò Lê Trọng Viễn, viên tổng giám thị ra lệnh cho nhân viên dưới quyền vào lớp thu lượm hết truyền đơn. Chuyên tò mò muốn xem một tờ, nhưng lại ngại sau này có thể bị dính líu vào cuộc điều tra của công an. Cứ đứng bên ngoài lại hay, chàng thầm tự nhủ.


Khi đã có học bạ của trò Viễn, viên tổng giám thị chăm chú đọc kỹ lời phê của các giáo sư. Cuối cùng, ông nói nhỏ với Chuyên :


"Cài mặt nó thì đáng nghi quá mà học bạ rất tốt, giáo sư nào cũng khen. Thầy nghĩ sao ?"


Chàng ngẫm nghĩ một lát rồi hỏi :


"Thế nào là đáng nghi ? Tôi thấy đứa nào cũng giống nhau hết, đều có vẻ mặt thật thà, ngờ nghệch."


Viên tổng giám thị lắc đầu :


"Thầy đừng có tưởng chúng nó ngờ nghệch, thật thà. Hồi còn ở trong quân đội, tôi làm cho ngành an ninh nên xét người đúng lắm. Thằng Viễn là đáng nghi nhất."


À, chàng thầm nghĩ, thì ra ông ta trước kia phục vụ trong ngành an ninh quân đội. Nhưng ông ấy quên rằng học sinh khác với binh lính.


Tiếng viên tổng giám thị cắt ngang ý nghĩ của Chuyên :


"Theo thầy, giải quyết vụ này thế nào ?"


Chàng đáp ngay :


"Thì vì tôi không biết giải quyết cách nào nên mới mời ông Tổng tới."


Ngẫm nghĩ một lát, ông ta nói :


"Tôi sẽ báo công an và cũng cho họ biết tôi nghi thằng Viễn. Thằng này lì lắm, phải cho nó ăn đòn tra tấn của công an thì mới chịu khai thật."


Ngập ngừng một chút, Chuyên kéo viên tổng giám thị ra khỏi lớp, rồi nói nhỏ :


"Tôi nghĩ rằng nếu ông tổng làm vậy là sai nguyên tắc. Cả lớp hơn bốn chục học sinh mà ông chỉ nghi có một đứa, lại chả có chứng cớ nào hết."


Viên tổng giám thị nhìn sững chàng, ngạc nhiên trước lời phê bình, nói bằng một giọng đe dọa :


"Thôi được, tôi sẽ báo cáo với ông hiệu trưởng là lớp thầy đang dạy có truyền đơn Việt cộng để ổng mời công an sang điều tra."


Nghe giọng lưỡi của ông, chàng biết ông muốn buộc chàng vào vụ này, nhưng thản nhiên nói :


"Thì sự thật là như vậy ! Công an sẽ phải điều tra từng người, kể cả tôi.”


Viên tổng giám thị cười nhạt, giao hẹn :


"Đó là ý muốn của thầy, sau này có chuyện gì lôi thôi, thầy miễn trách, nghe."


Chàng vui vẻ đồng ý :


"Dạ, tôi sẽ không phiền trách ai hết."


Nhờ vậy, chuyện được dàn xếp tạm yên. Cuộc khủng bố tinh thần học sinh không tiếp diễn nữa. Tuy nhiên, bắt đầu từ phút ấy, Chuyên ngơm ngớp lo. Ai cũng ngại phải ra cò bót, dù chẳng có tội gì. "Vô phúc đáo tụng đình", chàng nghĩ. Đồng thời chàng lại cảm thấy vui vui vì đã làm được một việc hợp lý.


Sau khi viên tổng giám thị và đám"tùy tùng" bỏ đi, Chuyên đưa mắt nhìn đám học sinh đang ngồi im lặng trong lớp. Đứa nào cũng mặt mày tái mét. Chàng ôn tồn bảo trò Viễn :


"Anh cứ an tâm. Nếu anh vô tội thì chả sợ ai hết !"


Nó đứng lên, ấp úng :


"Em xin cảm ơn thầy...Nếu thầy không can thiệp, chắc giờ này..."


Chàng liền gạt đi :


"Thôi, chuyện qua rồi. Nào, lấy sách ra học tiếp."


Một nữ sinh đề nghị :


"Sắp hết giờ rồi, thầy cho chúng em nghỉ đi."


Chàng nhìn đồng hồ tay, rồi gấp sách lại. Vừa lúc đó,chuông tan học reo vang. Khác mọi khi, lớp học hôm nay thật im lặng, chỉ nghe thấy tiếng ồn ào từ những lớp khác vọng sang. Bọn học sinh vừa trải qua một cơn hãi hùng, không còn lòng dạ nào vui đùa nữa. Chính chàng cũng buồn bã, lẳng lặng cắp sách ra khỏi lớp. Vừa bước xuống sân trường, chàng nghe có tiếng gọi nhỏ ở phía sau. Chàng quay lai, nhận ra trò Viễn. Chàng dừng bước để đợi nó. Nó lại ngỏ lời cảm ơn, chàng liền gạt đi :


"Thôi, bỏ qua chuyện đó đi."


Nó đến sát chàng, thì thầm bên tai chàng :


"Em...em biết người ném truyền đơn."


Chàng giật mình, ngó nó chằm chặp :


"Anh biết người ném truyền đơn ? Ai vậy ? Sao anh không nói cho ông tổng giám thị biết ?"


Nó lấm lét nhìn quanh, rồi rụt rè :


"Xin thầy...giữ bí mật giùm em...Người đó là chị...Liễu Huệ... Em tin rằng nhiều người người trong lớp cùng trông thấy...chứ không phải mình em."


"Thế mà anh không chịu khai ra để bị đòn oan."


Viễn cúi mặt, thở dài :


"Vì gia đình chỉ và gia đình em thân nhau đã lâu...Chỉ lại sắp lấy anh hai em..."


"Rồi sao bây giờ anh lại cho tôi biết ?"


"Vì em biết thầy không phải là người làm hại học sinh...Với lại, em cũng muốn cho thầy rõ em vô tội, xứng đáng được thầy bênh vực...Không biết rồi đây thầy có bị liên lụy gì không ?"


Chuyên tìm lời trấn an nó :


"Không ai làm gì nổi tôi đâu. Công an người ta làm việc có nguyên tắc đàng hoàng. chứ không thể bắt bớ ẩu tả được."


Viễn tỏ vẻ vui mừng :


"Nếu vậy em đỡ lo và áy náy."


Rồi nó chắp tay vái thầy.nhưng vẫn đứng im một chỗ. Để đuổi nó, chàng nói :


"Thôi, tôi phải về vì các thầy khác đang đợi tôi ở nhà."


Nói xong, chàng bước đi ngay.


Từ lúc đó, chàng băn khoăn tự hỏi chàng sẽ khai với công an thế nào nếu chàng bị họ mời tới thẩm vấn ? Khai nữ sinh Liễu Huệ là thủ phạm ném truyền đơn ? Kể ra đó cũng là bổn phận của một công dân trong thời chiến. Nhưng lương tâm của một nhà giáo không cho phép chàng tố cáo học trò. Dù sao, chàng cũng không tận mắt thấy nó ném truyền đơn, chỉ nghe lại thôi. Có nên tin trò Viễn không ? Có thật anh nó sắp lấy Liễu Huệ không ? Nó có thù oán gì với cô nữ sinh học cùng lớp này không ? Bao nhiêu câu hỏi hiện ra trong óc chàng. Chàng cân nhắc giữa lương tâm của một nhà giáo với bổn phận của một công dân trong thời chiến. Càng suy nghĩ chàng càng thấy mình bị dằng co, níu kéo giữa hai bổn phận.


Buổi sáng hôm sau, vừa tới trường, Chuyên được mời ngay vào phòng hiệu trưởng. Lão Trương hỏi về vụ truyền đơn Việt cộng. Lão nói với chàng bằng một giọng quan trọng :


"Từ ngày tôi về làm hiệu trưởng trường này, chưa bao giờ có chuyện lộn xộn như thế này. Ông giáo sư mới về có mấy tháng mà đã..."


Lão ngừng lại, nhìn thẳng mặt Chuyên. Chàng hỏi ngay :


"Bộ ông hiệu trưởng định vu cho tôi là cộng sản ?"


Lão vội cãi :


"Đâu có ! Tôi chỉ muốn nói là ông giáo sư xui quá, mới về đã gặp chuyện rắc rối."


Chàng nhún vai :


"Cũng chẳng có gì gọi là xui hết. Tôi là người ngay thẳng, không sợ liên lụy."


Lão bỗng nghiêm giọng :


"Nhưng ông giáo sư đã phạm một lỗi rất nặng là ngăn cản ông tổng giám thị bắt tên học trò ném truyền đơn giao cho công an."


Chàng bình tĩnh hỏi :


"Ai nói với ông hiệu trưởng là tôi cản ông tổng giám thị bắt thủ phạm ném truyền đơn ? Mà tên đứa học trò ném truyền đơn là gì ?"


Lão đáp ngay :


"Thằng Lê Trọng Viễn."


Chàng lắc đầu :


"Trò Viễn không phải là thủ phạm vụ ném truyền đơn."


Lão có vẻ ngạc nhiên trước câu nói chắc nịch của chàng, vội hỏi ngay :


"Tại sao ông biết không phải là nó ?"


Chàng dằn từng tiếng :


"Vì một lẽ rất đơn giản là không ai trông thấy nó ném và cũng không ai tố cáo nó. Vậy thì không có một bằng cớ nào để có thể kết tội nó. Sở dĩ ông tổng giám thị cứ khăng khăng buộc tội nó vì ổng lấy kinh nghiệm của một cựu nhân viên an ninh quân đội để nhận xét người khác. Trường học không phải là một nhà giam của quân đội, học sinh không phải là những tên lính ba gai, lưu manh. Do đó ổng đã nhận xét sai. Ổng chỉ căn cứ vào chỗ ngồi của nó trong lớp mà qui tội cho nó. Như vậy, không hợp lý và thiếu tính chất khoa học"


Lão Trương trầm ngâm một lúc, rồi hỏi :


"Theo giáo sư, đứa nào là thủ phạm ?"


Chàng lắc đầu đáp ngay :


"Tôi không phải là thầy bói đoán mò mà tôi cũng không phải chó săn trong học đường. Theo tôi, tốt nhất cứ để công an điều tra."


Bỗng lão nhìn chàng bằng đôi mắt ái ngại :


"Nếu không tìm ra thủ phạm, tôi e ông giáo sư sẽ gặp phiền phức. Tôi buộc lòng phải báo cho công an biết vụ ném truyền đơn xảy ra trong giờ của giáo sư."


Chàng nhún vai :


"Tôi chẳng có gì phải sợ cả. Nếu họ hỏi, tôi cứ thực tình mà kể lại, cả việc ông tổng giám thị hùng hổ đánh học trò vô tội."


Sau khi xem đồng hồ tay, chàng nói tiếp :


"Sắp hết giờ đầu tiên rồi, tôi phải tới lớp."


"Dạ, xin chào giáo sư."


Ra khỏi phòng hiệu trưởng, chàng tự trách đã nóng nảy phê bình việc làm của viên tổng giám thị. Đáng lẽ chàng không nên có giọng gay gắt khi nói về một người vắng mặt. Chàng biết rằng chàng lại có thêm kẻ thù. Thôi, chàng thầm tự nhủ, đó cũng là một kinh nghiệm về giao tế, lần sau mình sẽ phải cẩn thận hơn.





























6









G



iờ ra chơi Chuyên đến phòng giáo sư hơi trễ, nhưng chưa kịp bước vào thì thấy trò Viễn thập thò ở cuối hành lang. Chàng đoán biết nó muốn gặp chàng, nên đi ngay về phía nó. Chàng chưa kịp hỏi, nó đã nói :


"Thưa thầy, chị Liễu Huệ trốn ra mật khu rồi."


Cái tin bất ngờ đó làm chàng hơi giật mình. Chàng nghĩ tới cô nữ sinh mảnh khảnh, cũng thuộc vào loại xinh đẹp và ngoan ngoãn. Rồi chàng nhớ tới người anh của trò Viễn, hỏi khẽ :


"Anh hai của anh tính sao ?"


Nó thở dài :


"Ảnh buồn lắm...Nếu không kiếm được chỉ, ảnh đăng lính."


Chàng chợt nghe lòng tê tái, xót xa. Đó là hoàn cảnh hiện tại của đất nước. Anh em ruột thịt đã từng chạm trán nhau ngoài mặt trận. Bây giờ một cặp tình nhân cũng phải chia lìa, đối nghịch nhau vì không cùng một lý tưởng. Biết đâu rồi có ngày họ sẽ gặp nhau nơi trận tuyến ? Nếu có một sự tình cờ nào đó, họ nhận ra nhau, chuyện gì sẽ xảy ra ? Họ vẫn coi nhau là thù nghịch hay chắp nối lại mối tình cũ ?


"Thưa thầy..."


Tiếng chào rụt rè của trò Viễn kéo chàng trở lại thực tế. Chàng dặn khẽ :


"Bây giờ anh có thể khai thật với công an, nếu họ hỏi anh."


"Dạ"


Chuyên nghe lòng buồn man mác. Chàng nghĩ tới sự tan vỡ của một mối tình. Rồi chàng lại liên tưởng đến chuyện riêng của mình. Chàng không muốn vào phòng giáo sư nữa. Thật ra từ ngày có tin Quỳnh đính hôn với một viên chức cao cấp trong tòa tỉnh trưởng, chàng thấy phòng giáo sư trống trải, lạnh lẽo và buồn tẻ. Quỳnh vẫn ngồi đó, vẫn vui vẻ nói chuyện với các đồng nghiệp, nhưng nàng không còn là cô giáo Quỳnh ngày xưa nữa. Nàng đã thuộc về người khác. Từ lâu chàng có mấy thắc mắc mà không sao tìm được lời giải đáp. Tại sao có dư luận đồn chàng và Quỳnh yêu nhau? Hơn một lần chàng muốn hỏi hai nữ sinh Cẩm Hồng và Ngọc Như, nhưng lại e ngại vì từ ngày Liên thôi học lên Saigon, hai đứa không còn thân thiện với chàng. Chúng thường tìm cách lẩn tránh mỗi khi thấy chàng. Trong lớp học, chúng giữ vẻ lạnh nhạt nếu phải trả lời câu hỏi của chàng liên quan đến bài học. Trước vẻ thiếu thân thiện ấy, tự ái của chàng không cho phép chàng thân mật với chúng nữa. Khi có tin Quỳnh đính hôn, chúng cười nói hể hả, như muốn chế nhạo. Chàng nghe loáng thoáng sau lưng :"Cho đáng đời !"


Chuyên cứ đứng ở hành lang mà nhìn xuống sân trường. Gần ngày nghỉ hè, nhiều học sinh những lớp nhỏ, sau khi thi bán niên, đã tự ý nghỉ học. Sự kiểm soát của nhà trường cũng đã nới lỏng nên sự vắng mặt của học sinh mỗi ngày một nhiều hơn. Có lớp đã trống trơn, nhưng giáo sư vẫn phải có mặt. Sân trường vào giờ ra chơi đã thưa thớt đi nhiều. Đa số là học sinh những lớp sắp đi thi, nên chúng có vẻ đăm chiêu và lo lắng. Thi cử vào thời buổi chiến tranh hết sức quan trọng. Đậu thì được tiếp tục học, rớt thì phải vào lính. Đa số con nhà nghèo chỉ biết trông cậy vào sức học của mình. Trong khi đó, bọn "con ông cháu cha" dựa vào quyền thế, tiền bạc của cha mẹ để trốn lính, có đứa còn được đi du học với mảnh bằng được mua bằng tiền.


Bỗng chuông vào học ngay trên đầu Chuyên reo vang làm chàng giật nẩy mình. Trong khi học sinh đang vui chơi dưới sân trường bước nhanh về lớp để xếp hàng, chàng phân vân không biết có nên vào phòng giáo sư lấy thêm phấn. Tự nhiên chàng ngại gặp Quỳnh. Chàng cũng không hiểu lý do của sự ngại ngùng đó. Thật ra, chàng và nàng chưa có một liên hệ nào, vì thế việc nàng lấy chồng đâu có ảnh hưởng gì tới chàng.


Khi thấy có mấy người đang đi về phía mình, Chuyên quyết định không lấy thêm phấn, đến thẳng lớp học ngay. Nhưng chưa kịp xuống sân trường, chàng chợt trông thấy Quỳnh tha thướt trong tà áo dài trắng đi về phía mình. Tự nhiên chân chàng như bị dính chặt lấy mặt đất, không sao cất bước nổi. Quỳnh hình như cũng giật mình khi nhận ra chàng từ xa. Nàng hơi chậm lại một chút nhưng rồi vẫn thản nhiên đi qua mặt chàng, đôi mắt nhìn thẳng. Khi nàng đã mất hút ở cuối hành lang, chàng vẫn nhìn theo. Bỗng có tiếng nói nhỏ ngay bên tai chàng :"Hoa có chủ rồi ! Tiếc hả ?" Chàng quay lại, nửa đùa nửa thật trả lời người bạn đồng nghiệp :


"Làm sao mà không tiếc cho được !"


Người bạn cười phá lên, ngâm một câu ca dao :"Chim vào lồng biết thuở nào ra ?" Chàng thoáng buồn, nhưng vẫn cố lấy giọng vui vẻ :


"Không chừng mình phải lấy trộm cả lồng lẫn chim đem về nhà dấu đi."


Người bạn vỗ nhẹ vào lưng chàng :"Nên lắm ! Nên lắm !"


Vừa lúc đó, chàng thấy viên tổng giám thị cầm roi mây đi trên sân trường vắng không còn một học sinh nào. Chàng lại nghĩ đến trò Viễn và nữ sinh Liễu Huệ. Không biết ông ta đã biết thủ phạm vụ ném truyền đơn đã bỏ trốn ra mật khu Việt cộng chưa ? Chàng vừa ra khỏi hành lang, định băng qua sân trường để tới lớp, viên tổng giám thị bước nhanh về phía chàng, nói bằng một giọng quan trọng :


"Tôi đã báo cho công an biết vụ ném truyền đơn hôm qua trong lớp giáo sư. Có thể họ sẽ mời giáo sư sang ty công an."


"Dạ, tôi đã sẵn sàng. Có giấy kêu là tôi đi ngay."


Nhìn vẻ mặt của ông ta, chàng biết ông ta đang giận chàng lắm. Giận cũng là phải, chàng thầm nghĩ. Đó là lỗi của mình.


Từ phút đó, Chuyên sửa soạn tinh thần và sắp đặt những điều cần thiết để trả lời công an. Nhưng chàng chờ đợi rất lâu, hết ngày này đến ngày khác mà không nhận được giấy mời. Có lẽ, chàng nghĩ, họ điều tra ngầm, không cần đến lời khai của mình.


Rồi niên học chấm dứt sau buổi lễ phát thưởng tổ chức ngay tại trường. Hầu hết các giáo sư trẻ về Saigon với gia đình. Học sinh nhỏ không phải đi thi, đứa thì được cha mẹ cho đi chơi xa, đứa thì về quê nghỉ hay giúp gia đình việc đồng áng. Chuyên còn kẹt lại tỉnh vì lớp luyện thi chưa hết khóa học. Ở một mình một nhà, chàng thấy buồn, nên dọn sang ở tạm với Hoằng. Nhưng mới chỉ được hai hôm, chàng đã tính trở về nhà cũ, vì bạn bè của Hoằng ồn ào suốt ngày đêm. Họ đánh bạc, cãi nhau, thậm chí đưa cả gái về...Nhưng Hoằng cố giữ chàng lại vì lớp tư cũng chỉ còn vài ngày nữa là hết, rồi về luôn Saigon cho tiện. Chàng đành nghe lời.


Nhà Hoằng ở gần trường, mỗi lần đi qua, thấy sân trường vắng học trò, Chuyên lại nghe lòng buồn man mác. Mới đầu chàng không hiểu tại sao mình buồn, mãi sau chàng mới khám phá ra rằng cái gì cũng phải có đủ bộ. Chim phải có đôi, vợ chồng phải có nhau, không thể thiếu một được, thì trường phải có học sinh. Trường vắng học sinh là ngôi trường chết. Mỗi năm, trường "chết" mấy tháng hè. Chàng phì cười vì ý nghĩ ngộ nghĩnh của mình. Nhưng quả thật, cái gì cũng phải có đôi hoặc có bộ. Thế mà sao chàng vẫn lẻ loi ? Ừ nhỉ, sao mình lẻ loi ? Chàng nghĩ đến Quỳnh, đến Liên. Quỳnh thì không nói làm gì, vì nàng và chàng chưa có một liên lạc nào, dù sau này chàng đã bắt đầu để ý đến nàng. Chỉ tiếc một điều chàng chưa kịp làm quen với nàng thì nàng đã đính hôn. Còn Liên ? Nếu so tuổi, chàng cũng chỉ hơn Liên sáu, bảy năm. Người ta lấy vợ thua cả chục tuổi vẫn là xứng đôi vừa lúa. Liên vừa xinh đẹp vừa ngoan ngoãn, lại mới yêu lần đầu tiên. Chàng là mối tình đầu của Liên. Thế mà vì cố chấp chàng đã bỏ lỡ một dịp xây dựng hạnh phúc ? Bất cứ ai ở cõi đời này cũng mưu tìm hạnh phúc cho mình. Thiếu gì thầy giáo lấy học trò ? Cũng có trái luân thường đạo lý đâu ! Bây giờ Liên ở Saigon, nếu chàng muốn tim cô ta cũng còn kịp. Saigon rộng lớn, người đông, biết tìm đâu ? Chàng tự nhủ sẽ hỏi cho ra địa chỉ của Liên. Lần này chàng không thể để cơ hội tốt vuột khỏi tầm tay.


Rồi lớp tư cũng chấm dứt. Trước khi chia tay về với gia đình, người thì lên Saigon, kẻ xuống tận Cà Mau, Hoằng tổ chức một bữa tiệc ngay tại nhà. Bữa tiệc thật vui, kéo dài đến quá nửa đêm. Sau một năm làm việc, tuy có nhiều biến cố, vui buồn, coi như tương đối thành công, Chuyên muốn tự thưởng mình nên đã buông thả trong cuộc vui chơi với bạn bè. Chàng uống hết một ly rượu mạnh mà chưa bao giờ dám thử nhắp môi. Khi tan tiệc, chàng không còn đứng vững được nữa. Hoằng và một người bạn ở chung nhà phải dìu chàng vào giường. Họ còn giúp chàng cởi giầy và quần áo.


Mãi đến gần sáng hôm sau Chuyên mới thức giấc. Chàng ngạc nhiên thấy có người nằm cạnh nên tỉnh ngủ ngay. Chàng chồm dậy và nhận ra người nằm cạnh là đàn bà, không một mảnh vải che thân. Chàng đoán đây là trò chơi của Hoằng và mấy người bạn. Ra khỏi màn, chàng bật đèn sáng, mặc quần áo xong, đánh thức người đàn bà dậy. Cô ta nheo mắt vì bị chói ánh đèn, ngái ngủ hỏi :


"Uả, sao thầy dậy sớm thế ? Trời còn tối mà."


Chàng hỏi bằng một giọng hơi gắt :


"Cô là ai mà sao lại chui vào giường tôi mà ngủ ? Mặc đồ vô."


Chàng ném cho cô ta bộ quần áo vứt bừa bãi dưới đất. Cô bước ra khỏi màn. Chuyên vội quay mặt đi, giục :


"Mặc đồ vô !"


Cô cười khanh khách :


"Thầy mắc cở hả ? Bộ thầy chưa thấy đàn bà trần truồng bao giờ sao ?"


Như chợt nhớ ra điều gì cô lại hỏi :


"Bộ thầy quên em rồi sao ? Em là Liên, học trò cưng của thầy nè."


Chàng hơi gắt :


"Đừng có nói bậy nói bạ nữa. Đi chỗ khác cho tôi ngủ lại. Tôi đang nhức đầu lắm đây."


Cô nhõng nhẽo :


"Bộ thầy quên học trò cưng của thầy rồi hả ?"


Chàng bực mình chép miệng :


"Để tôi phải kêu ông Hoằng ra nói chuyện với cô mới được..'


Nói xong, chàng liền đi vào nhà trong, nơi có giường ngủ của Hoằng và mấy người bạn. Chàng bật đèn sáng làm mọi người thức giấc.Chàng nói lớn :


"Hoằng, mày sang đưa cô ta về ngủ với mày đi. Tao cần ngủ quá vì đang nhức đầu mà không có chỗ ngủ."


Hoằng có vẻ tỉnh ngủ ngay, ngồi dậy, vươn vai, ngáp rồi hỏi :


"Bộ mày chê trò Liên rồi hả ?"


Chàng năn nỉ :


"Thôi, xin mày tha cho tao. Tao nhức đầu quá."


Hoằng đề nghị :


"Mày ngủ tạm giường tao đi, để tao ra giải quyết vụ này cho êm . Bây giờ còn sớm, đuổi cô ta về đâu có được. Nhưng mày bạc tình thiệt. Liên nó yêu mày như vậy mà mày nỡ đuổi nó."


Chàng nhăn mặt :


"Mày đùa quá lố rồi. Thôi, cút ra với nó đi cho tao ngủ lại một giấc nữa."


Cả Hoằng và mấy người bạn cùng cười rộ lên. Chàng làm ngơ, chui nhanh vào giường bạn, nằm vật xuống ngủ ngay.













7









N



hững ngày hè trôi qua một cách bình thường. Chuyên cũng như các bạn đồng nghiệp khác tham dự hầu hết các hội đồng giám thị, giám khảo kỳ thi bậc trung học. Chàng không có dịp nào để trở về nhiệm sở. Sự vụ lệnh chấm thi và tiền lương hàng tháng chàng được một người bạn ở ngay tỉnh lỵ nhận hộ, rồi chuyển cho chàng khi anh ta có việc lên Saigon.


Chính vì không phải trở về nhiệm sở, chàng cũng chưa hỏi được địa chỉ ở Saigon của Liên. Chàng không muốn nhờ ai hỏi giùm, sợ lại có tiếng đồn bậy bạ.


Trước ngày khai giảng niên học mới ít lâu, Chuyên phải về tỉnh để chấm thi tuyển học sinh vào lớp đệ thất. Từ lâu chàng vẫn nghe đồn cuộc thi tuyển này là một dịp để một vài ông bà hiệu trưởng bất chính làm ăn lén lút. Vốn là một người ngay thẳng, chàng không ưa chuyện mờ ám. Chàng hi vọng nơi nhiệm sở của chàng không ai tổ chức gian lận, nhưng nếu có chuyện gì xảy ra, chàng sẽ không ngồi yên mà nhìn. Thi tuyển khác với thi lấy bằng cấp.. Số dự tuyển chỉ có hạn nên khi có gian lận, một số học sinh có khả năng sẽ bị loại để nhường chỗ cho những đứa kém mà nhiều tiền chạy chọt. Như vậy là bất công, thiệt thòi cho những học sinh giỏi nhà nghèo.


Ngày thi được tổ chức nghiêm chỉnh, nhưng đến ngày chấm Chuyên đã thấy có dấu hiệu bất thường. Hiệu trưởng đích thân coi sóc việc rọc phách và đánh số mật mã. Lão Trương đưa người thân tín của mình vào đó. Đến ngay ông giám học là người vẫn về phe với lão cũng bị loại ra ngoài.


Tin đồn về một cuộc gian lận quy mô đã loan truyền ngầm trong giới giám khảo. Người ta còn được biết năm nay có con ông trung tá tỉnh trưởng dự thi và lão Trương có nhiệm vụ tìm cách cho đứa nhỏ được đậu chính thức. Thật ra, đối với những đứa con của ông tỉnh trưởng và của một số viên chức trong tòa tỉnh, nhiều trường vẫn đặc cách cho vào học, nếu bị trượt. Như vậy, sự công bằng tương đối vẫn được duy trì, không thiệt hại cho những học sinh giỏi. Tại sao lão Trương không làm như vậy có giản tiện hơn không ? Câu trả lời là lão muốn "mượn gió bẻ măng". Mượn tiếng lo cho con ông tỉnh trưởng để "làm ăn" thêm.


Chuyên nói với Hoằng về chuyện gian lận, Hoằng liền gạt đi :


"Mặc cha chúng nó ! Bọn mình chỉ biết chấm xong thì chuồn lẹ về Saigon du hí cho khỏe cái thân. Đừng có thắc mắc nhiều kẻo có ngày khốn đốn với chúng nó."


Chuyên bất mãn :


"Sao mày lại vô trách nhiệm đến như vậy được ? Tao kịch liệt chống đối gian lận. Nếu nắm được bằng cớ, tao không thể làm ngơ !"


Hoằng trố mắt nhìn chàng, hỏi :


"Mày định đóng vai hiệp sĩ trừ gian chăng ? Thôi, con ơi, con ngu nó vừa chứ. Ở cái cõi đời này làm gì có công bằng. Từ ngàn xưa đã thế chứ không phải bây giờ đâu. Làm gí có sự tuyệt đối ở cái cõi đời này. Cứ phiên phiến đi thì mới dễ sống. Trong niên học vừa qua, mày đã bị mấy vố mà vẫn chưa tởn. Mày chơi nó, bộ nó không biết chơi lại mày sao ?"


Chàng nói mạnh :


"Tao không khuất tất, không gian tà, thì sợ gì chúng nó !"


Hoằng lắc đầu, khẽ thở dài :


"Còn thích lý tưởng này, lý tưởng nọ là mày còn non quá. Bộ chúng nó không biết cho mày vào xiếc sao ? Rồi thì mày sẽ chết vì cái lý tưởng ngu muội của mày, con ạ."


"Tao không sợ !"


Hoằng phì cười :


"Đúng là 'ngựa măng háu đá'. Ăn cái giải gì đâu mà hung hăng quá vậy ? Hay mày muốn làm bộ trưởng dâm dục ?"


"Tao chả muốn làm gì hết. Tao chỉ đòi hỏi sự công bằng."


Hoằng trề môi :


"Ở trên thế gian này, nếu mọi người đều tôn trọng lẽ công bằng thì đã chẳng có loạn lạc liên miên. Chiến tranh cũng đã chấm dứt từ khuya rồi, vì không còn lý do tồn tại. Tao rất ngạc nhiên là mày không đến nỗi ngu si dốt nát cho lắm mà sao vẫn u mê ám chướng như vậy. Hai tiếng công bằng đã bị vùi dập từ đời vua Hùng Vương thứ nhất, chứ đâu có chờ đến bây giờ."


Ngừng một chút, anh tiếp :


"Tao lấy tình bạn lâu năm với mày thành thật khuyên mày đừng xía dzô chuyện người khác. Năm rồi, vì ngu và bướng mày đã mất cả em Liên lẫn em Quỳnh mà vẫn chưa sáng mắt ra. Một đứa thì đẹp nhất đám nữ sinh choai choai, một em thì dễ thương nhất trong đám nữ giáo sư. Thật là đáng tiếc cho mày ! Nếu mày chưa chịu thức tỉnh thì còn nhiều tai họa xảy đến cho mày, con ạ."


Dù có lời cảnh cáo của Hoằng, Chuyên vẫn không chịu bỏ ý định khám phá ra vụ gian lận trong kỳ thi đệ thất. Chàng ngấm ngầm theo dõi các hoạt động của lão Trương và những người trong phe đảng của lão. Trong khi lão Trương luôn luôn tỏ ra nghiêm chỉnh và công bằng, bọn đàn em tay sai của lão rất tích cực trong việc liên lạc với một số giám khảo, nhất là những giám khảo người địa phương và đã hơi lớn tuổi.


Khi chấm xong tất cả các bài thi, nhiều giáo sư sửa soạn về Saigon nghỉ ngơi chờ niên học mới. Việc đọc điểm, cộng điểm và ghi kết quả được khoán trắng cho hiệu trưởng và nhân viên văn phòng cùng một số giáo sư địa phương tình nguyện. Nhưng vào buổi họp cuối cùng, trước khi ráp phách, Chuyên bỗng đề nghị chấm lại một số bài đáng nghi. Đề nghị này làm tất cả các giáo sư có mặt ngạc nhiên trong khi mặt lão Trương tái hẳn đi. Lảo cố lấy giọng bình tĩnh hỏi :


"Ông giáo sư nghi cái gì ?"


Chuyên đáp ngay, đầy vẻ thách thức :


"Còn nghi gì nữa, thưa ông hiệu trưởng ? Tôi nghi có sự gian lận."


Phòng họp hơi ồn lên một chút vì có nhiều tiếng xì xào. Lão Trương lên tiếng yêu cầu mọi người giữ im lặng, rồi lại hỏi Chuyên :


"Ông giáo sư có bằng cớ gì không ? "


Chàng ngập nhừng :


"Bằng cớ thì...chưa có..."


Lão Trương liền ngắt :


"Ông giáo sư chỉ mới nghi mà không có bằng cớ thì...thì...t6i xin lỗi..."


Tiếng Chuyên bỗng lớn hẳn lên :


"Nếu ông hiệu trưởng không cho chấm lại những xấp bài đáng nghi, tôi sẽ tố cáo thẳng lên Nha Trung học...Có thể tôi cũng nhờ báo chí lên tiếng."


Lão Trương mím môi lại, đôi mắt nhìn Chuyên như tóe lửa. Lão giữ im lặng một lúc như để tự trấn tĩnh, rồi nói :


"Nhưng tôi có biết những xấp bài nào đáng nghi đâu."


Chuyên bèn mở một cuốn sổ nhỏ đã cầm sẵn, từ từ đọc :


"Xấp bài luận văn có số mật mã X27 do ông Khang chấm, xấp bài toán có số mật mã H18 do ông Ngô chấm và xấp bài câu hỏi thường thức có số mật mã B82 do ông Cảnh chấm. Còn nhiều nữa, nhưng cứ tạm thời hãy xem xét những xấp đó trước.."


Lão Trương đưa mắt nhìn những giáo sư vừa được nêu tên khôn khéo hỏi :


"Ông Chuyên nghi mấy vị đó gian lận ?"


Chàng chưa kịp đáp, Ngô đã đứng lên hùng hổ phản đối :


"Tôi không bằng lòng để bất cứ ai chấm lại những bài tôi đã chấm. Ông Chuyên nói như vậy là cố tình nhục mạ tôi công khai trước mặt mọi người."


Cảnh và Khang cũng nói những lời tương tự. Nhưng Chuyên không nao núng, bình tĩnh đáp :


"Tôi không kết tội ai gian lận hết, nhưng tôi nghĩ rằng quý vị đã cả nể, ai xin điểm cũng cho. Chính những người xin điểm mới là gian lận."


Ngô vẫn khăng khăng :


"Tôi nhất định không để ai chấm lại những bài tôi đã chấm."


Chuyên vẫn ôn tồn :


"Tại sao anh lại không chịu ? Tôi có bảo anh gian lận hay đồng lõa gian lận đâu. Tôi nghi có một tổ chức gian lận qui mô, cần phải khám phá ra ngay. Chúng ta hãy vì lẽ công bằng, vì tương lai của các học sinh có thể bị đẩy ra ngoài, mà can đảm đưa vụ này ra ánh sáng. Chúng ta đều biết rằng đa số học sinh ở vườn lên, nếu rớt là phải ở nhà, làm gì có phương tiện học tư suốt bảy năm trời hay hơn nữa. Vậy tôi kêu gọi lương tâm nhà giáo của quý vị. Xin đừng để những học sinh đáng được tiếp tục học bị đẩy vào vòng ngu dốt do lòng tham của một số người vô lương tâm." .


Chàng chợt thấy lão Trương đưa mắt ra hiệu cho mấy viên giám thị. Chàng hiểu ngay ý định của lão, vội lên tiếng cảnh cáo :


"Xin đừng đụng tới mấy xấp bài thi tôi vừa nêu số mật mã. Nếu không, những người đó chính là kẻ gian lận."


Các giám thị nhìn lão Trương nhưng vẫn đứng yên một chỗ. Lão có vẻ đã mất bình tĩnh, hai tay để trên mặt bàn hơi run. Đúng lúc đó có tiếng Hoằng :


"Theo tôi, chúng ta đều là nhà giáo có lương tâm. Vì thế, tôi tin rằng không một ai vì cớ này hay cớ khác muốn làm hại học sinh, nghĩa là tôi không tin có gian lận trong kỳ thi này. Vậy, xin bỏ qua vụ chấm lại một số bài để giữ hòa khí giữa các bạn đồng nghiệp."


Tức thì lão Trương và một số nhân viên văn phòng và giám thị vỗ tay đôm đốp tán thành ý kiến của Hoằng. Lão Trương vui vẻ lên tiếng :


"Ông giáo sư Hoằng nói rất đúng. Đã bước chân vào nghề dạy học, ai cũng thương học trò hết. Tôi đồng ý bỏ qua vụ này."


Lẻ tẻ có vài tiếng vỗ tay. Chuyên chưa kịp nói thêm, Quỳnh đã đưa tay lên xin phép phát biểu. Mọi người đều nhìn về phía nàng.


"Theo tôi, tiếng nàng trong và nhẹ, bỏ qua cũng được. Song, anh Chuyên đã trót tố cáo, mình có bổn phận phải làm cho rõ trắng đen. Nếu thật có gian lận, bài kém quá mà được điểm cao, mình cần phải sửa lại cho công bằng, để những trò giỏi khỏi bị rớt oan. Lúc ấy, chúng ta không cho là gian lận mà chỉ coi như giám khảo cho điểm lầm. Chúng ta đã đi dạy học đều biết lúc mệt mỏi, có chuyện buồn phiền, thường sơ sót khi chấm bài. Trái lại, nếu không có việc cho điểm lầm, anh Chuyên sẽ chịu trách nhiệm với các bạn, phải công khai xin lỗi những vị anh đã nêu tên. Anh Chuyên có đồng ý như vậy không ?"


Chuyên vui vẻ đáp :


"Đề nghị của chị thật hay, sao tôi không đồng ý cho được."


Đa số những người có mặt tán thành ý kiến của Quỳnh. "Được lắm ! Nghe được lắm !" - "Người đẹp, ý kiến cũng đẹp !" Riêng Chuyên lần đầu tiên được nghe tiếng Quỳnh ngay bên cạnh nên lòng bỗng xao xuyến ngây ngất. Chàng không ngờ nàng đã bênh mình một cách khéo léo và kín đáo. Chàng nhìn nàng bằng đôi mắt đầy thiện cảm và biết ơn. Nhưng nàng vẫn nhìn thẳng phía trước, mặt rất nghiêm trang.


Trong khi đó, lão Trương chưa chịu ngay, còn cố vớt vát :


"Theo tôi, bây giờ mình nên biểu quyết nên chấm lại hay nên bỏ qua. Bây giờ tôi xin hỏi : ai đồng ý bỏ qua ?"


Chỉ lác đác khoảng mươi người xin bỏ qua, kể cả Hoằng và mấy giáo sư bị nêu tên. Nhưng khi lão Trương hỏi có nên chấm lại không thì hầu hết những người có mặt trong phòng giơ tay. Chuyên hớn hở reo lớn :


"Đa số đồng ý chấm lại."


Lão Trương miễn cưỡng sai mấy viên giám thị đi lấy bài. Chuyên lại có ý kiến :


"Chúng ta không cần phải chấm lại hết, chỉ chấm lại những bài có điểm trên trung bình cho đỡ mất thì giờ."


Tất cả lại đồng ý với Chuyên. Chỉ mấy phút sau, người tìm ra những bài "cho điểm lầm". Đặc biệt có những bài chỉ chép lại đề thi kín bốn trang giấy mà được điểm gần tối đa, 19 rưỡi. Lại có bài trả lời sai hoàn toàn mà được 15 điểm....Người ta đã tìm ra ngót ba chục trường hợp gian lận.


Hôm sau, khi ra xe đò về Saigon, Chuyên gặp Hoằng ở bến xe. Hoằng nói ngay :


"Năm nay tao với mày hết cộng tác vụ trường tư rồi. Mày biết vì sao không ?"


Chuyên đáp không suy nghĩ :


"Mày bênh lão Trương nên nghỉ chơi tao ra chứ gì."


Hoằng nhún vai :


"Thằng tu xuất thông dâm với con gái riêng của vợ thì ăn nhậu gì đến vụ trường tư. Nhưng con ơi, con sửa soạn khăn gói quả mướp sẵn đi. Con sẽ bị đuổi khỏi cái trường thân yêu có em Quỳnh thơm như múi mít này."


"Tao có lỗi gì mà đuổi tao ? Tao thách đứa nào dám đuổi tao."


"Mày chả phải thách đâu. Mày không có tội thì chúng nó phịa ra tội rồi quàng vào cổ mày, con ạ. Đường quang không đi lại cứ thích đâm bổ vào gai vào góc. Chống mắt mà coi chúng nó trả thù."


Chuyên nói mạnh :


"Cây ngay không sợ chết đứng !"


"Cây ngay thì chúng nó sẽ phạt ngang cho cây đứt đôi. Mày có là cây thông chúng nó cũng đốn cho gục. Tao chỉ tiếc là lớp riêng đang ăn ngon lại mất mày."


"Tao cũng tiếc không còn được cộng tác với mày."


Sau đó, hai người lên xe, nhưng không cùng một chuyến. Chuyên cũng thấy hơi buồn, nhưng không phải buồn vì không được dạy tư chung với Hoằng mà buồn vì không ngờ bạn lại ươn hèn, chỉ nghĩ đến quyền lợi riêng của mình mà không đếm xỉa gì tới đám học sinh bé nhỏ bị thiệt thòi. Chàng tự hỏi không biết sau này, khi đã có nhiều kinh nghiệm trong ngành giáo dục, chàng có thay đổi như Hoằng không ? Chàng không tin mình có thể sa đọa đến như vậy.


Khi xe đến bến phà, tất cả các hành khách phải xuống đi bộ. Chuyên rẽ vào một quán bên đường để giải khát trong khi chờ xe. Chàng bỗng thấy Quỳnh và người vị hôn phu của nàng bước vào quán. Nàng cũng đã trông thấy chàng ngay nên vừa cười vừa gật đầu chào chàng.. Chàng bỗng có cảm giác như tim mình nghẹn lại. Nụ cười thật quyến rũ. Hai hàm răng trắng và đều như ngọc. Đây là lần đầu tiên nàng cười với chàng. Cảnh vật chung quanh bỗng mờ đi. Trước mặt chàng chỉ có một nàng tiên mới từ trên trời hiện xuống. Chàng như choàng tỉnh khi nghe nàng nói với chồng chưa cưới:


"Anh Chuyên, giáo sư Anh văn, dạy cùng trường với em."


Rồi nàng giới thiệu :


"Anh Diên, ông xã tương lai của tôi đó, anh Chuyên."


Hai người đàn ông trịnh trọng và thân mật bắt tay nhau. Diên kéo ghế ngồi cùng bàn với Chuyên một cách tự nhiên trong khi Quỳnh có vẻ lưỡng lự nhưng rồi cũng ngồi xuống cạnh Diên. Sau mấy câu xã giao khách sáo, Chuyên và Diên có vẻ hợp tính nhau nên nói chuyện cởi mở hơn. Diên cho biết anh và Quỳnh về Saigon kỳ này để sửa soạn đám cưới. Chỉ một tháng nữa, họ chính thức thành vợ chồng. Một chút thất vọng thoáng qua lòng Chuyên. Quỳnh cũng giải thích tại sao nàng không mời các bạn giáo sư trong trường tham dự đám cưới vì được tổ chức vào một ngày giữa tuần và chỉ có tính cách thân mật giữa hai gia đình. Tuy nhiên, các bạn đồng nghiệp sẽ nhận được thiếp báo hỉ. Chuyên chưa kịp ngỏ lời chúc hai người Quỳnh bỗng đổi giọng, nói nhỏ :


"À, anh Chuyên nè.Tôi xin báo động để anh rõ là...anh sắp gặp lôi thôi lắm đó. Phải đề phòng cẩn thận..."


Chàng chưa kịp hỏi thì Diên cau mày trách vợ chưa cưới :


"Em bép xép quá !"


Quỳnh đáp ngay :


"Anh Chuyên là người tốt, chẳng lẽ mình để ảnh gặp khó khăn mà làm ngơ."


Chuyên hết nhìn Diên lại nhìn Quỳnh chờ đợi. Diên tặc lưỡi, miễn cưỡng nói :


"Câu chuyện như thế này...Nhưng anh phải hứa chắc với tôi là không được cho ai biết tôi đã nói với anh.."


Chuyên gật đầu :


"Tôi lấy danh dự xin hứa với anh là tôi sẽ không tiết lộ cho bất cứ ai câu chuyện anh sắp nói. Sống để bụng, chết mang đi !"


Thế mà Diên vẫn ngập ngừng có ý còn e ngại. Thấy vậy, Quỳnh giục :


"Anh ấy đã hứa như vậy mà anh còn rụt rè cái gì nữa..."


Chuyên vội nói chen vào :


"Nếu là chuyện có thể gây phiền phức cho anh thì xin anh khỏi cần nói cũng được. Tôi chỉ biết rằng tôi sắp gặp lôi thôi, khó khăn...Tôi sẽ sửa soạn tinh thần để đối phó.."


Diên lại tặc lưỡi :


"Thôi được, nếu anh đã hứa chắc như vậy, tôi xin nói. Lão Trương của anh vừa báo cáo mật lên tỉnh tố cáo anh là cán bộ cộng sản nằm vùng rất nguy hiểm...Yêu cầu cho điều tra..."


Chuyên giật mình hoảng sợ :


"Lão dám vu cho tôi là cán bộ cộng sản nằm vùng ?"


Chàng bỗng thấy sống lưng mình lạnh toát, nhưng hai bàn tay dơm dớm mồ hôi. Trong khi đó, Diên nói tiếp :


"Anh biết thế là đủ rồi. Tôi tình cờ được đọc bản báo cáo mật dài ngót hai trang đánh máy. Anh không những là cán bộ cộng sản mà còn có nhiều tội khác nữa. Đối với cấp trên, tôi là người có tội vì đã tiết lộ bí mật của sở..."


Quỳnh gạt đi :


"Anh chả có tội gì hết, em mới có tội. nhưng em không thể ngồi yên khi thấy người ngay thẳng bị vu oan, hãm hại."


Diên lừ mắt, nghiêm giọng :


"Từ rày về sau, anh cấm em bép xép."


Nàng vẫn đùa :


"Em sẽ không bép xép mà chỉ...ngồi lê đôi mách thôi..."


Diên thấy vợ chưa cưới cười nói duyên dáng, nhí nhảnh, cũng đành cười theo. Trong khi đó, vì lòng bồn chồn không yên khi biết mình bị lão Trương vu cho là cộng sản nằm vùng, Chuyên không nhận ra cái nhí nhảnh của Quỳnh. Chàng đưa mắt nhìn ra đường, nhưng không nhìn thấy gì hết chỉ thấy lửa giận bừng bừng trong huyết quản. Chàng không ngờ lão tu xuất ấy lại hiểm độc như vậy. Trong thời chiến tranh chống cộng này, bị vu là cán bộ cộng sản nằm vùng là coi như bị kết án tử hình hay ít ra cũng hủy hoại tất cả tương lai của một con người. Lão vừa ngu vừa hiểm độc như vậy mà cũng được bộ giáo dục cho chỉ huy một cơ quan giáo dục. Chàng nhớ tới lời phê bình của Hoằng khi nói tới cách sử dụng nhân viên của bộ giáo dục :"Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã !" Trước kia, chàng cho là Hoằng chỉ nói đùa cho vui, ai ngờ lại là một nhận xét xác đáng ! Lão Trương muốn trả thù chàng vì chàng đã phá vỡ âm mưu gian lận của lão. Phải làm gì bây giờ ? Chàng tự hỏi. Nếu lúc này tình cờ gặp lão Trương, chàng sẽ nhổ một bãi nước bọt vào giữa mặt lão và mắng :"Đồ chó đẻ !" Không biết có phải chàng đã vô tình nói lên ý nghĩ đó không mà Diên mỉm cười, cay đắng :


"Nhưng chính những tên chó đẻ mới được cấp trên tín nhiệm cho đè đầu đè cổ người khác. Thế mới đau !"


Quỳnh nói đùa :


"Nỗi đau thời đại mà, anh !"


Chuyên lo lắng hỏi Diên :


"Theo anh, tôi nên làm gì bây giờ ?"


Diên vội đáp :


"Theo nguyên tắc, anh chưa biết được bí mật này. Nếu anh có phản ứng sớm quá, tức là bên tòa tỉnh có người tiết lộ. Người ta sẽ lần lần phăng mối dây, Quỳnh và tôi sẽ bị lôi thôi. Vậy, theo tôi, anh đành phải chờ..."


Chuyên thở dài, im lặng. Vừa lúc đó, chiếc xe đò của Chuyên đã qua phà, khách đang lên xe, chàng vội cảm ơn Diên và Quỳnh rồi xin cáo biệt. Chàng ra đến cửa, còn nghe Diên trách Quỳnh :


"Em bép xép quá."













8









N



iên học mới bắt đầu trong bầu không khí vui vẻ, ồn ào. Từ giáo sư đến học sinh ai cũng đều hớn hở, mừng rỡ gặp lại bạn bè. Sau mấy tháng hè, cỏ trên sân trường mọc cao và xanh mướt. Bọn học trò nhỏ vui đùa, chạy nhảy, nằm lăn trên cỏ một cách khoan khoái. Những học trò lớn họp thành từng nhóm bàn chuyện học hành, thi cử. Càng lên cao, chương trình học càng nặng. Không những thế, chuyện lính tráng càng làm tăng mối lo của chúng. Chậm lại một năm hoặc thi rớt là đi lính. Vì thế, chúng phải tận lực cố gắng học hành, quên đi những thú vui của tuổi trẻ. Hoàn cảnh đất nước làm chúng già trước tuổi. Tình trạng này đã kéo quá dài, không biết đến bao giờ mới chấm dứt ?


Trong khi đó, giáo sư cũng có chuyện cần bàn luận đầu niên học. Mối quan tâm hàng đầu của họ lúc này là thời khóa biểu. Ai cũng muốn xin nghỉ ít nhất hai ngày liền hoặc cuối tuần hoặc đầu tuần. Thường thường các trường xa Saigon đều có lệ dành cho giáo sư một số ngày nghỉ. Do đó, học sinh phải học dồn một môn trong mấy ngày liên tiếp. Tuy nhiên, các ông hoặc bà giám học cố tránh xếp những giờ khoa học đi liền nhau để học sinh đỡ mệt óc.


Chuyên ngồi riêng ở một góc phòng giáo sư, lơ đãng nhìn xuống sân trường. Chàng có vẻ buồn bã, chán nản, không còn thích hoạt động như năm trước nữa. Mà hoạt động để làm gì ? Đem hết thiện chí, tâm huyết ra để đổi lấy một lời vu khống trắng trợn, ác độc. May là viên trưởng ty công an cũng là người hiểu biết rộng rãi, nếu không, chàng đâu còn ung dung ngồi ở đây. Hôm qua, chàng vừa vào phòng giám học để lấy thời khóa biểu tạm, thì nhận được "Giấy mời" của ty công an tỉnh do phòng giám học chuyển. Nhìn "Giấy mời" của công an, chàng giật mình, dù biết trước sẽ được công an "hỏi thăm", tim đập mạnh dồn dập. Nói đến công an là nói đến những đòn tra tấn, quay điện... Chàng nhớ tới lời tố cáo của lão Trương mà Diên và Quỳnh đã miễn cưỡng tiết lộ.. Chàng cho rằng tai họa sắp giáng lên đầu chàng vì lời vu khống ấy. Biết rằng không thể trì hoãn hoặc trốn tránh, chàng đến ngay ty công an sau khi nhận thời khóa biểu. Chàng được viên trưởng ty tiếp trong phòng riêng. Sau khi mời chàng ngồi, ông ta trấn an ngay :


"Xin giáo sư đừng lo sợ, tôi chỉ làm theo lệnh của cấp trên cho đúng...thủ tục. Tôi mời giáo sư tới để cho biết có người tố cáo giáo sư là... cộng sản nằm vùng. Đọc thư tố cáo đó, tôi phì cười vì người tố cáo đó quá ngây thơ..."


Rồi ông cho biết vụ ném truyền đon trong lớp học đã được điều tra cẩn thận. Ngay từ đầu, ông đã biết Chuyên bị tố oan. Theo ông, nếu là cộng sản chàng sẽ không cần ném mấy tờ truyền đơn trong lớp học. Đó là công việc của một cán bộ thấp nhất Trong khi giảng bài, chàng có thể khéo léo tuyên truyền, quảng bá lý thuyết cộng sản. Ngoài ra, ông cũng đã biết nữ sinh Liễu Huệ mới chính là thủ phạm vụ ném truyền đơn. Ông chưa muốn bắt ngay vì còn muốn tìm ra những tên đồng lõa của nó. Nhưng rất tiếc là sự dọa nạt của viên tổng giám thị làm nó hoảng sợ bỏ trốn ra mật khu.


Khi ra khỏi ty công an, Chuyên nhẹ hẳn người, nhưng lại thấy buồn chán hơn cho nhân tình thế thái. Tuy nhiên, chàng vẫn hy vọng "hiện tượng lão Trương" chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong cái ngành được coi là mô phạm. Mỗi lần thoáng trông thấy lão từ xa, chàng bèn ghê tởm quay phắt đi. Một con chó ghẻ, người ta còn có thể thương, tìm thuốc chữa cho nó. Nhưng đối với lão Trương, chẳng còn thuốc nào chữa được nữa. Thế mà chàng vẫn phải làm việc dưới quyền lão. Chàng tự an ủi rằng dạy học chỉ cần biết học sinh. Đối với các đồng nghiệp, chàng cũng không còn muốn thân mật như trước nữa. Đa số là người tốt nhưng tất cả đều muốn an phận để tự bảo vệ.


Chuông vào học vừa reo, Chuyên đứng lên ngay. Nhưng chàng chưa kịp bước đi, đã nghe thấy tiếng Hoằng hỏi lớn :


"Mày làm cái gì mà vội thế ?"


Chàng liền đáp trống không :


"Chuông rồi !"


Chàng đã bước ra khỏi phòng giáo sư còn nghe Hoằng mắng theo :


"Đồ ngu !"


Nhưng vừa lúc đó, lão Trương xuất hiện trước mặt chàng với một vẻ giận dữ. Chàng định bước tránh sang một bên để lấy lối đi, lão đã lớn tiếng nói :


"Tôi có chuyện cần hỏi giáo sư."


Chàng buông xẵng :


"Thì hỏi đi !"


Lão ngạc nhiên trước thái độ thách thức và vô lễ của chàng, nên ngập ngừng :


"Mời giáo sư về phòng tôi..."


Chàng ngắt :


"Không việc gì phải đi đâu hết. Muốn hỏi gì thì hỏi ngay ở đây đi."


Mặt lão tái đi vì giận, nhìn chàng bằng đôi mắt nẩy lửa mà không sao nói nên lời.. Thấy lão vẫn im lặng, chàng xem đồng hồ tay, định bỏ đi. Lão chợt lớn tiếng hỏi :


"Tại sao ông lại làm đơn gửi lên bộ tố cáo tôi gian lận trong kỳ thi đệ thất vừa rồi ? Ai cho phép ông qua mặt tôi ?"


Chàng cũng không chịu kém, nói lớn hơn :


"Thế nào là qua mặt ? Qua mặt là đi vu khống người khác bên tòa tỉnh, phải không ?"


Lão tỏ vẻ lúng túng khi thấy có nhiều người nhìn lão. Lão lại mời chàng về phòng lão lần nữa. Chàng vung tay, quát vào mặt lão :


"Tôi không việc gì phải vô phòng ai hết ! Tại sao ông dám vu cho tôi là cộng sản ném truyền đơn ở trong lớp học ? Tại sao ông xin công an bắt tôi ?"


Lão dằn từng tiếng :


"Tôi là trưởng nhiệm sở, ông không có quyền nói với tôi như vậy."


"Trưởng nhiệm sở thì có quyền vu cáo nhân viên dưới quyền là cán bộ cộng sản ? "


"Xin ông nói nhỏ một chút..."


"Tôi cần nói lớn để mọi người biết ông là hạng người nào. Ông thù tôi đã phanh phui sự gian lận trong kỳ thi đệ thất vừa qua nên tìm cách hại tôi. Đó có phải là tác phong đứng đắn của một trưởng nhiệm sở không ?"


Lão Trương lúng túng không biết phải đối phó ra sao trước lời tố cáo của Chuyên. Lão chưa bao giờ gặp một giáo sư bướng bỉnh và hỗn láo như chàng. Ai cũng xun xoe nịnh bợ lão để được hưởng một vài ưu đãi nhỏ nhặt, hèn mọn. Trong khi đó, thấy có lộn xộn giữa hiệu trưởng và một giáo sư, hầu hết những người khác tìm cách lẩn tránh, lặng lẽ xách cặp đi ra, lối cửa hông, để tới lớp, chỉ còn lại một vài người giả bộ chăm chú đọc sách. Chuyên không lạ về thái độ hèn nhát và cầu an của họ.


Khi thấy mọi người đã bỏ đi gần hết, Chuyên định bước tránh sang một bên để xuống lớp dạy. Lão Trương bỗng nói :


"Lát nữa có ông thanh tra ở trên Nha xuống muốn gặp ông Chuyên...để hỏi thêm về lời tố cáo của ông. Tôi sẽ cho mời ông lên gặp ổng."


Chàng làm thinh, bước đi thẳng.


Trong khi đợi học sinh xếp hàng vào lớp, Chuyên phân trần với một bạn đồng nghiệp dạy lớp bên cạnh :


"Anh coi, thằng chả khốn nạn như vậy đó. Nó dám vu tôi là cộng sản và còn yêu cầu công an bắt giam tôi. Tôi chưa thấy một tên trưởng nhiệm sở nào tồi tệ, lưu manh, khốn nạn như nó. Thế mà ngày trước cũng đòi đi tu. Mặt nó là mặt người, mà lòng là lòng chó má."


Người bạn gượng cười, nhận xét :


"Anh cũng dữ quá. Thế mà trước kia tôi tưởng anh lành lắm."


Chàng chép miệng :


"Con giun xéo lắm cũng quằn. Tôi đâu có muốn gây chuyện làm gì. Đã đến nước này thì cùng lắm là vào Thủ Đức. "


Người bạn đồng nghiệp không nói gì thêm, lặng lẽ bước theo học trò vào lớp.


Khi thấy học sinh đã ngồi yên lặng chờ đợi trong lớp, Chuyên vừa định bước vào thì bỗng thấy bác tùy phái hớt hải chạy tới gần. Chàng đoán ngay là lão Trương cho mời chàng tới gặp vị thanh tra mới từ Saigon xuống. Chàng phân vân vì đây là buổi học đầu tiên của niên học mới. Nhưng chàng cũng không thể không bỏ lớp để gặp thanh tra. Người ta tới đây chỉ cốt gặp chàng để điều tra về lá đơn chàng tố cáo lão Trương gian lận trong kỳ thi tuyển vào lớp đệ thất vừa rồi. Mấy hôm ở Saigon, chàng đã hỏi ý kiến một số người có kinh nghiệm dạy học lâu năm, ai cũng khuyên chàng nên "ra tay" trước là làm đơn tố cáo sự gian lận của lão Trương với nha Trung học và bộ Giáo dục. Bây giờ có người xuống điều tra, chàng không thể tránh mặt được, dù với bất cứ lý do nào. Chàng đành yêu cầu bác tùy phái gọi một giám thị tới coi lớp trong khi chàng vắng mặt.


Trên đường đi gặp thanh tra, Chuyên cũng không khỏi băn khoăn lo nghĩ. Chàng nghe đồn thanh tra của nha, bộ bao giờ cũng đứng về phe hiệu trưởng vì dù sao hiệu trưởng cũng là người đại diện nha, bộ điều khiển một nhiệm sở. Nếu trưởng nhiệm sở không phạm lỗi gì quá đáng, thanh tra sẽ bênh vực họ. Nhưng chàng tin rằng chàng có đủ chứng cớ và nhân chứng về vụ gian lận này thì thanh tra không thể thiên vị được. Nghĩ vậy chàng vui vẻ bước nhanh đến phòng giáo sư, nơi ông thanh tra đang chờ đợi chàng.


Thanh tra là một vị giáo sư già sắp về hưu. Nhìn vẻ đạo mạo, nghiêm trang của ông, Chuyên bỗng cảm thấy tin tưởng ở sự ngay thẳng và công bằng của ông ta. Sau khi giới thiệu chàng với vị thanh tra, lão Trương xin phép trở về phòng mình để làm việc. Lão cho ông thanh tra biết là ngoài cửa lúc nào cũng một tùy phái sẵn sàng nghe theo lệnh của viên thanh tra. Cửa phòng giáo sư được khép kín.


Khi chỉ còn hai người ngồi đối diện nhau, vị thanh tra nghiêm nghị lên tiếng :


"Tôi đã đọc kỹ lá thư tố cáo của ông giáo sư, vì thế hôm nay tôi về đây để gặp giáo sư, dù đơn tố cáo của giáo sư đã sai nguyên tắc hành chánh. "


Ngừng một chút, ông tiếp :


"Giáo sư tố cáo một việc quan trọng như vậy mà không trưng ra một bằng cớ nào."


"Thưa ông thanh tra, tôi có một số nhân chứng và những bài thi cho điểm mập mờ..."


"Nếu vậy, ông cho biết những ai là nhân chứng trong vụ này và những bài nào đáng nghi ?"


Suy nghĩ một lát, Chuyên đáp :


"Tạm thời xin ông thanh tra cho mời cô Quỳnh. Còn những bài khả nghi thì..."


Viên thanh tra ngắt :


"Để tôi yêu cầu ông hiệu trưởng mời cô Quỳnh tới đã, những bài khả nghi sẽ xét sau."


Ông bước nhanh ra cửa, nhờ tùy phái đi mời Quỳnh. Chỉ mấy phút sau, lão Trương xuất hiện, cho biết hôm nay Quỳnh không có giờ, nhưng lão đã cho người đi mời nàng tới gấp. Ông thanh tra nói với Chuyên :


"Trong khi chờ đợi, chúng ta coi lại những bài thi đáng nghi. Ông giáo sư cho biết tên những thí sinh đó để tôi nhờ ông hiệu trưởng cho người đi lấy."


Chuyên ngập ngừng :


"Thưa ông thanh tra, tôi...không rõ tên thí sinh...mà chỉ biết số mật mã của mấy xấp bài thôi, vì khi ráp phách tôi không để ý nữa."


Ông thanh tra gật đầu :


"Số mật mã cũng được."


Chàng mở sổ tay, lấy giấy bút ghi cẩn thận từng số mật mã của từng xấp bài khả nghi, rồi trao cho viên thanh tra. Ông liền đưa cho lão Trương :


"Xin ông hiệu trưởng cho người lấy những xấp bài thi có số mật mã này ngay. Tôi không có nhiều thì giờ, chiều nay tôi phải lên máy bay về Saigon."


Lão Trương tỏ vẻ hớn hở đáp :


"Dạ, xin ông thanh tra đợi một phút."


Đúng như lời lão, không đầy một phút, tất cả những xấp bài khả nghi được mấy ông giám thị đem tới. Nhìn vẻ hớn hở của lão và thấy mấy xấp bài thi được đem tới quá nhanh, Chuyên hơi chột dạ, cảm thấy có cái gì bất ổn trong vụ này. Phải chăng lão đã sửa soạn sẵn mọi thứ để chờ đợi thanh tra của nha ? Chàng không phải chờ đợi lâu. Tất cả những bài thi đều không có vết tích gian lận nào hết. Chàng không khỏi ngạc nhiên đến hoảng sợ, run run lật qua lật lại mấy xấp bài thi mà không thấy những bài đã sửa lại điểm. Chàng xem kỹ số thứ tự ghi trên phách và góc bài. Không mất một bài nào hết ! Số thứ tự không bị ngắt quãng. Thế là thế nào ? Chàng chợt nhớ rằng có chấm một xấp bài "câu hỏi thường thức" và đã sửa điểm một bài từ 20 xuống số không. Chàng vội tìm xấp bài đó. Nhưng, thật kỳ lạ ! Bài bị không điểm vẫn còn đó, nhưng chắc chắn số 0 không phải là tuồng chữ của chàng mà số điểm 20 mà chàng đã bôi xóa cũng không thấy đâu. Chàng chợt hiểu ra rằng lão Trương đã tìm cách làm mất hết dấu vết của sự gian lận. Lão quả thật là con người xảo quyệt.


Thấy chàng tìm kiếm mãi, viên thanh tra sốt ruột hỏi :


"Bài nào gian lận, xin ông giáo sư cho biết."


Chàng ấp úng không nói ra lời, lòng đầy lo lắng, sợ hãi.


Viên thanh tra lại hỏi :


"Thế nào, ông giáo sư ?"


Mồ hôi đã lấm tấm trên trán và nhơm nhớp trong lòng bàn tay, chàng rụt rè :


"Có lẽ người ta...đã sửa lại hết rồi..."


Viên thanh tra nghiêm mặt nói bằng một giọng trách móc :


"Không, ông không thể ăn nói hồ đồ như vậy được. Làm thế nào ông có thể chứng minh được rằng có sự sửa đổi ?"


Chàng chợt nghĩ tới Quỳnh và mấy giáo sư đã tình nguyện chấm lại những xấp bài gian lận. Một tia hy vọng lóe lên trong óc chàng.


"Xin ông thanh tra cho gọi những người sau đây, ngoài cô Quỳnh, để hỏi họ thì biết ngay co có sửa đổi không."


Viên thanh tra chưa có ý kiến gì, lão Trương đã sốt sắng hỏi :


"Ông giáo sư muốn mời những ai, xin cho biết tên."


Thấy lão bình tĩnh quá, chàng lại chột dạ. Nhưng không thể lùi được nữa, chàng đành phải cho lão biết tên mấy người mà chàng muốn mời tới gặp viên thanh tra.


Vừa lúc đó, tùy phái thông báo Quỳnh đã tới. Chuyên khấp khởi mừng thầm. Lão Trương bước nhanh ra cửa mời nàng vào. Hôm nay, nàng mặc một chiếc áo dài trắng lụa Thái Lan, trông thật sang và đẹp. Nàng khoan thai bước vào chào viên thanh tra, nhưng không thèm để ý tới chàng. Nàng nhìn thẳng như có ý lẩn tránh đôi mắt của chàng.


"Cô Quỳnh, ông thanh tra cất tiếng hỏi, chắc cô rõ lý do tại sao tôi cho mời cô tới đây ?"


"Dạ." Nàng đáp khẽ.


"Ông Chuyên tố cáo ông hiệu trưởng đã gian lận trong kỳ thi đệ thất vừa rồi...."


Nhưng ông chưa nói hết câu, Quỳnh đã lên tiếng :


"Thưa ông thanh tra, tôi có biết gì về chuyện này đâu."


Viên thanh tra tỏ vẻ ngạc nhiên :


"Cô nói sao ? Cô không biết gì ? Thế là nghĩa làm sao ?"


"Dạ", nàng lại đáp nhỏ.


Bỗng Chuyên hoảng hốt nói lớn :


"Chị Quỳnh, xin chị cứ nói thật hết cho..."


Lão Trương mỉm cười nhìn Chuyên với một vẻ đắc thắng không cần giấu diếm. Trong khi đó, Quỳnh vẫn không nhìn chàng, nói với viên thanh tra :


"Thưa...Tôi đã khai thật..."


Viên thanh tra hỏi gặng :


"Nghĩa là không có gian lận ?"


Quỳnh cúi đầu im lặng. Viên thanh tra hỏi thêm một lần nữa, nàng, rụt rè :


"Thưa...thưa...tôi không biết gì hết."


Chuyên lại kêu lớn :


"Chị Quỳnh !"


Nàng cúi xuống vân vê tà áo. Có lẽ thấy nàng bắt đầu nao núng trước lời khẩn cầu của Chuyên, lão Trương vội nói với nàng :


"Cô Quỳnh, cô đã khai xong, xin mời ra về."


Nàng đứng lên như người mất hồn, quay lại nhìn Chuyên, hai mắt đỏ hoe long lanh ướt, nói rất nhỏ, chỉ đủ chàng nghe :


"Xin lỗi anh."


Rồi nàng lặng lẽ cúi đầu chào viên thanh tra, quay gót bước ra cửa. Dường như chân nàng bị vướng mắc làm sao ấy nên di không vững, loạng choạng. Chuyên nhìn theo, lòng đầy hoang mang. Viên thanh tra cũng nhìn theo nàng, như định nói một câu gì, nhưng chỉ nhún vai, rồi giữ im lặng. Chuyên có cảm tưởng như đất trời quay cuồng. Tại sao lại có thể như vậy được ? Phải chăng có sự mờ ám trong vụ này ? Nhưng chàng không biết làm thế nào có thể giữ nàng lại để năn nỉ nàng nói hết sự thật. Chỉ có sự thật mới cứu được chàng mà thôi.


Quỳnh đi rồi, lão Trương cho mời thêm mấy giáo sư do Chuyên đề nghị. Nhưng tất cả những người này đều khai như Quỳnh :"Chúng tôi không biết gì hết !"


Khi đã bị dồn vào đường cùng, Chuyên đề nghị họp hội đồng giáo sư để làm sáng tỏ vấn đề. Nhưng viên thanh tra gạt đi ngay :


"Điều đó không cần thiết ! Ông giáo sư đưa hai chứng cớ đều không đúng cả hai. Bài thì không có dấu vết gian lận, nhân chứng thì không ai xác nhận có gian lận. Họp hội đồng giáo sư cũng sẽ chẳng đi đến một kết quả nào, lại làm xáo trộn cả chương trình của cả trường, mất rất nhiều thì giờ. Tôi thấy và nghe như vậy cũng đủ rồi. Thôi, cảm ơn giáo sư, mời giáo sư về lớp."


Chàng vẫn ngồi im lặng, gục mặt xuống. Chàng không ngờ chàng lại thất bại một cách đau đớn như vậy. Bây giờ chàng đã trở thành một kẻ vu khống, tố cáo oan một trưởng nhiệm sở. Viên thanh tra lên mặt đạo đức dạy dỗ :


"Ông giáo sư còn trẻ, tôi xin khuyên một điều : dạy học là nghề lấy đạo đức làm căn bản. Vu khống cho người khác là một điều dơ bẩn nhất ở cõi đời này. Phải chăng ông giáo sư có thù oán gì ông hiệu trưởng nên mới làm vậy ?"


Lão Trương nói chen vào ngay :


"Dạ, có lẽ ông Chuyên để tâm thù tôi nên vu cáo tôi gian lận trong kỳ thi đệ thất vì trong niên học vừa qua ông ấy có phạm mấy lỗi rất nặng. Tôi kêu ông ấy tới văn phòng để khuyên răn, ai dè ông ấy để tâm thù. Thiệt rầu hết sức !"


Chuyên định cãi, viên thanh tra đã tò mò hỏi :


"Đó là những lỗi gì ?"


Lão Trương nhìn chàng bằng đôi mắt thương hại, tỏ vẻ bất đắc dĩ mới phải tiết


lộ :


"Ông ấy đã dụ dỗ một nữ sinh rồi bỏ rơi nó khiến nó phải tự tử suýt chết...Ông ấy


lại còn ném truyền đơn tuyên truyền cho Việt cộng ở trong lớp học nữa."


Chuyên vùng la to :


"Láo ! Ông mới là kẻ vu khống ! Tôi không dụ dỗ nữ sinh nào hết...Tôi cũng không phải là kẻ ném truyền đơn trong lớp học."


Viên thanh tra không để ý tới sự phản kháng của chàng, hỏi lão Trương :


"Tại sao ông hiệu trưởng không báo cáo về nha ngay hồi đó ?"


Lão có giọng nhân từ :


"Thưa ông thanh tra, tôi thấy ông Chuyên mới ra trường, chưa có kinh nghiệm nên cũng không nỡ làm hại ông ấy. Tuy nhiên, về vấn đề an ninh, tôi đã phải báo cho ông tỉnh trưởng rõ."


Viên thanh tra nghiêm khắc :


"Không được ! Ông làm vậy là sai nguyên tắc. Ông đã thương người không phải chỗ. Ông có thể bị khiển trách về vụ này."


Lão thở dài, lên mặt đạo đức :


"Cũng đành phải chịu, vì tôi rất thương những đồng nghiệp trẻ người non dạ."


Viên thanh tra ra lệnh :


"Ông hiệu trưởng làm gấp một tờ trình về hai vụ này để tôi mang về nha làm tài liệu."


Lão Trương vội vã đi ra khỏi phòng. Chuyên vội nói :


"Thưa ông thanh tra, tất cả đều hoàn toàn không đúng sự thật..."


Viên thanh tra ngắt lời chàng :


"Có nữ sinh nào tự tử vì giáo sư không ?"


"Dạ có, nhưng chỉ là..."


Viên thanh tra bèn át lời chàng :


"Như vậy, sao gọi là vu khống ? Thôi được, ông giáo sư có thể về lớp được rồi."


"Nhưng thưa ông thanh tra, tôi bị vu oan."


Viên thanh tra nghiêm nghị :


"Sao gọi là oan được ? Những điều ông tố cáo đều không có một bằng chứng nào hết. Những nhân chứng ông nêu ra, không ai xác nhận lời tố cáo của ông. Bây giờ ông hiệu trưởng vạch rõ những lỗi lầm của ông thì chính ông xác nhận là có...Vậy là đủ rồi. Tôi không cần nghe ông nói thêm gì nữa. Xin mời ông về lớp."


Biết là mình đã thất bại hoàn toàn, Chuyên uể oải đứng lên, cúi gầm mặt, không thèm chào viên thanh tra, bước từng bước nặng nề ra khỏi phòng giáo sư. Chàng không ngờ mọi chuyện lại đảo ngược một cách kỳ lạ như vậy, hoàn toàn bất lợi cho chàng. Chàng không ngạc nhiên khi thấy các nam đồng nghiệp khai gian, vì dù sao họ vẫn sợ hiệu trưởng hơn là sự thành thật, cũng chỉ vì miếng cơm manh áo mà thôi. Nhưng còn Quỳnh ? Tại sao nàng cũng đứng về phe hiệu trưởng để hại chàng ?. Chắc chắn là phải có một bí ẩn gì đó. Nàng vẫn được bạn bè ca ngợi là con người ngay thẳng, dễ thương. Nàng đã chứng tỏ cho mọi người biết nàng xứng đáng với lời ca ngợi khi nàng sốt sắng cộng tác với chàng phá vỡ cuộc gian lận qui mô trong kỳ thi đệ thất vừa qua. Thế mà bây giờ nàng đã phản lại sự thật để hại chàng. Đôi mắt rưng rưng hoen đỏ của nàng đã cho chàng biết nàng hối hận vì đã bắt buộc phải nói những điều không đúng sự thật có hại cho chàng. Ôi, thật là khó hiểu ! Chàng tự hứa sẽ phãi tìm cho ra cái bí ẩn này bằng được.


Chuyên phân vân đứng ở sân trường tự hỏi không biết có nên vào lớp bây giờ không ? Nếu bỏ đi, chàng sẽ phải bỏ luôn nghề dạy học ở trường công mà cũng có thể bỏ luôn cả trường tư để trở thành một sinh viên sĩ quan Thủ Đức. Chàng không sợ đi lính, chàng chỉ sợ phải...xa Quỳnh vĩnh viễn, dù nàng đã có chồng. Ít nhất hàng ngày chàng vẫn còn nhìn thấy nàng. Chàng ngạc nhiên về ý nghĩ chứa chan tình cảm ấy của mình. Bây giờ chàng mới nhận ra một điều mà từ lâu chàng cứ vô tình hay cố ý làm ngơ : chàng đã yêu nàng !
































9









L



iền mấy ngày sau đó, Quỳnh cố tình lẩn tránh Chuyên. Hai người không có một dịp nào để có thể nói chuyện trực tiếp với nhau. Trong khi nàng có vẻ ngượng ngùng, xấu hổ, chàng vẫn thản nhiên như không. Chàng không hề tỏ ý giận hay ghét nàng vì chàng biết chắc nàng đã miễn cưỡng làm một đều trái ý nàng. Đó là một bí ẩn mà chàng muốn tìm hiểu. Như vậy là thêm một điều chàng cần biết nguồn gốc hay lý do của nó. Từ lâu chàng muốn biết tại sao có tin đồn chàng và Quỳnh yêu nhau để đưa đến việc tự tử của nữ sinh Liên. Chàng vẫn nghĩ rằng có thể Quỳnh biết chuyện đó, nhưng chưa có dịp nào để hỏi nàng. Bây giờ lại thêm một bí ẩn nữa. Cũng vẫn phải tìm hiểu ở nàng.


Chuyến thất bại vừa rồi đã khiến Chuyên chán hết mọi sự, chán nhân tình thế thái, chán bạn đồng nghiệp. Nghề dạy học vốn là một nghề cao quý nhưng ngày nay có nhiều kẻ tiểu nhân quá. Đã trót bước vào nghề thì đành chấp nhận. Chàng đã học được một bài học cay đắng về sự thiện chí và lẽ công bằng trong ngành giáo dục. Trừ một số người cần xun xoe, nịnh bợ ban giám đốc nhà trường vì quyền lợi riêng tư của họ, đa số bạn bè dạy cùng trường không tìm cách xa lánh chàng, tuy họ không còn thân với chàng như trước. Họ cười nói với chàng, nhưng không bông đùa nữa Chỉ có Hoằng là vẫn đối xử với chàng như cũ, nhưng anh không mời chàng cộng tác trong những lớp riêng luyện thi. Có ai hỏi lý do thì anh thản nhiên đáp :"Nó sắp đi trường khác rồi, lớp luyện thi của moa đâu có thể nửa đường thay ngựa một cách dễ dàng được." Tất cả mọi người bây giờ chờ đợi sự ra đi của chàng. Đó là một chiến thắng vẻ vang của lão Trương. Đó cũng là một bước củng cố quyền hành của lão ở ngôi trường này. Ai trái ý lão kẻ đó sẽ mang họa vào thân ! Hãy trông gương Chuyên mà liệu hồn, mà giữ mồm giữ miệng, mà thần phục lão một cách tuyệt đối. Hiệu trưởng ở một trường xa Saigon là một ông vua con trong một lãnh địa nhỏ bé. Phản loạn chỉ có nghĩa là tự hủy diệt mình ! Trên lão, theo hệ thống dọc, lão có hậu thuẫn, gân như mù quáng, của nha Trung học và bộ Giáo dục. Theo hệ thống ngang, lão được tỉnh trưởng và nhiều nhân viên cao cấp của tòa tỉnh đỡ đầu. Mọi người đều biết rằng sự ra đi của Chuyên là một điều chắc chắn, không có gì thay đổi nữa. Nếu chàng phải chuyển tới một nơi xa hơn tỉnh này, uy quyền của lão Trương tỏ ra rất mạnh, do đó tất cả mọi người phải khiếp sợ và răm rắp vâng lời lão. Trường học là nơi đào tạo lớp trẻ mà cũng cần uy quyền để ức hiếp kẻ khác sao ? Hoằng giải thích rằng, nếu hiệu trưởng không có quyền thì làm sao giữ được trật tự của một tập thể...bát nháo như một trường học. Giáo sư ỷ mình có chút chữ nghĩa tưởng mình đã là ông trời con nên vênh váo, coi mọi người bằng nửa con mắt. Học sinh thì nhỏ dại, dễ bị xúi dục, xách động. Khi hiệu trưởng có lỗi, Chuyên thắc mắc, cũng vẫn được cấp trên che chở, tín nhiệm sao.? Không ai dung túng những đứa làm bậy, Hoằng đáp, nhưng vụ gian lận vừa rồi của lão Trương, mày là thằng ngu nhất đời. Cái ngu của mày là không đòi hỏi làm biên bản đàng hoàng để có thể nắm đằng chuôi. Khi mày đã làm biên bản có nhiều người ký thì bố nó cũng không thay đổi được. Mày còn non lắm, còn phải học hỏi nhiều. Trong khi đó lão Trương là một con cáo già. Cừu non đứng trước cáo già thì cừu phải chết là hợp với lẽ sống còn của trời đất rồi.


Chuyên rụt rè hỏi :


"Còn vụ cô Quỳnh khai với thanh tra trái với sự thật thì mày nghĩ sao ?"


Hoằng gật gù :


"Đó là một điều rất khác thường, nhưng không phải việc của tao nên tao cũng chả mất công tìm hiểu làm chi. Từ trước tới nay, cổ là người rất đàng hoàng. Cái vụ khai gian này làm tao hoang mang không hiểu nổi cổ nữa...Hay là em thù mày vì mày không ngó ngàng gì đến em trong khi em đã thầm yêu trộm nhớ mày rồi ? Mày thì lúc nào cũng bám lấy con Liên nên thờ ơ với em."


Chuyên lắc đầu :


"Tao không tin là Quỳnh trả thù vì tao với cổ đã có gì đâu. Với lại, sau khi khai gian, cổ đã khóc và xin lỗi tao."


"Nếu vậy thì tao cũng chịu."


Trong những ngày chờ đợi sự vụ lệnh đổi đi trường khác, Chuyên vẫn tận tâm giảng và chấm bài. Chàng không muốn học sinh thiệt thòi vì chuyện riêng của mình. Điều quan trọng trong thời chiến này là vấn đề an ninh. Chàng đã dược trưởng ty công an xác nhận chàng không phải là cộng sản nằm vùng thì không còn gì đáng lo ngại nữa. Bây giờ phải đổi đi xa hay đi gần, chàng cũng không quan tâm. Lòng chàng dần dần trở lại thư thái, yên ổn. Những ngày được nghỉ, chàng vẫn về Saigon vui chơi. Đôi khi chàng cũng chợt nhớ tới cô nữ sinh Liên và muốn tìm hiểu xem cô ta sống ra sao. Nhưng chàng lại không dám tới nhà cô ở tỉnh này để hỏi mẹ cô địa chỉ của cô ở Saigon. Sống ở tỉnh nhỏ, không giữ gìn cẩn thận có thể lại mang tiếng lôi thôi. Trong khi đó, hai nữ sinh Cẩm Hồng và Ngọc Như, sau khi đậu tú tài phần nhất, đều đã lên Saigon học vì trường tỉnh không có lớp đệ nhất ban C. Nghe nói hai cô đang học ở trường "áo tím".


Vào một buổi chiều, được nghỉ hai giờ cuối, Chuyên lững thững đi bộ đến nhà một người bạn đồng nghiệp ở cuối tỉnh. Khi đi ngang bến xe đò, chàng chợt trông thấy Quỳnh đang mua vé. Chàng phân vân không biết có nên gặp nàng không ? Từ lâu chàng vẫn muốn tìm hiểu lý do nào nàng nói dối để bênh vực lão Trương. Thế mà bây giờ tình cờ gặp nàng ở đây, chàng lại ngại ngùng. Tại sao ? Chàng sợ gì ? Sợ nàng giận ? Sợ nàng không muốn nói chuyện với chàng ở giữa đường ? Nhưng khi chàng sắp đi thẳng, Quỳnh chợt ngoảnh nhìn về phía chàng. Bốn mắt gặp nhau một cách tình cờ. Cả hai cùng tỏ ra lúng túng. Ngập ngừng một chút, chàng chào trước bằng một giọng vui vẻ miễn cưỡng :


"Chị Quỳnh !"


Nàng chào lại ngượng ngập :


"Thưa anh..."


"Chị mua vé về Saigon ?"


"Dạ...Tôi về chuyến sáng mai..."


"Chị hết giờ tuần này rồi ?"


Nàng bỗng đỏ ửng hai má, e thẹn :


"Đâu có...Tôi xin nghỉ hai tuần..."


"Ủa, chị sắp đi chơi xa ?"


Nàng nhìn chàng với một vẻ ngạc nhiên :


"Ngày mốt là ngày cưới của...chúng tôi...Anh không nhận được thiệp báo hỉ ?"


Chàng ngẩn mặt, cũng tỏ vẻ ngạc nhiên, lắc đầu :


"Không, tôi chưa nhận được thiệp hồng của chị....Mà cũng không quan hệ. Bây giờ tôi biết tin chị sắp làm đám cưới là đủ rồi. Vậy, tiện đây, tôi xin chúc chị và anh Diên..."


Nàng chặn lại :


"Anh cũng khách sáo ghê vậy đó ! Tôi tưởng anh đang...thù ghét tôi..."


Chàng giữ im lặng một lát, rồi đáp bằng một giọng dịu dàng :


"Không, tôi không thù ghét chị...Giá tôi ghét được chị, chắc tôi sung sướng hơn..."


Quỳnh như không hiểu ý chàng nên có vẻ ngơ ngác, nhìn chàng đăm đăm. Chàng vội nói lảng :


"Chị gửi thiệp cho tôi bao giờ và về địa chỉ nào ? Saigon hay ở đây ?"


"Tôi xin văn phòng địa chỉ của tất cả trường. Hình như họ cho tôi địa chỉ ở Saigon của anh."


Chàng cười :


"Cuối tuần trước, tôi không về Saigon nên chưa nhận được thiệp của chị."


"Anh cũng ít về Saigon ?"


"Năm ngoái thì rất ít vì kẹt lớp luyện thi của anh Hoằng. Năm nay chẳng kẹt gì, lại sắp bị thuyên chuyển đi nơi khác nên tuần nào cũng vù về Saigon du hí."


Nàng bỗng ngập ngừng hỏi :


"Anh có rảnh không ?...Tôi có chuyện muốn nói với anh..."


Chàng đùa :


"Rõ ràng chị thấy tôi đang rảnh mà. Được nghỉ hai giờ cuối nên tôi định đến thăm anh Phan."


Nàng ngập ngừng :


"Tôi muốn nói với anh chuyện...chuyện ông thanh tra..."


Chàng liền gạt đi :


"Thôi, chuyện đã qua, chị đừng nhắc lại nữa. Tôi quên rồi."


Vừa nói xong, chàng liền cười thầm trong bụng vì sự giả dối của mình. Chàng vẫn thắc mắc về sự khai man của Quỳnh, bây giờ sắp được biết lại tỏ vẻ cao thượng một cách giả dối. Hay tại đứng trước Quỳnh, chàng không còn là chàng nữa ? Ồ, người ta sắp lấy chồng rồi, mơ tưởng hão làm chi.


Nàng buồn buồn :


"Nhưng tôi không thể quên được...Tôi bị lương tâm dày vò từ ngày đó....Nhiều đêm tôi mất ngủ vì quá hối hận...Vì thế, tôi không dám gặp anh..."


Chàng tặc lưỡi :


"Thôi được, để lương tâm của chị khỏi hành hạ chị nữa, tôi xin nghe. Nhưng, ngay từ đầu, tôi biết chị không hề có ý hại tôi mà vì một lý do bất khả kháng nào đó."


"Dạ, đúng như vậy...."


Rồi nàng đề nghị :


"Tôi với anh nên vừa đi vừa nói chuyện có lẽ tiện hơn là đứng mãi ở đây."


Chàng liền vui vẻ đáp :


"Dạ, chị muốn sao cũng được...miễn có thể làm vui lòng chị"


Hai người đi về phía trung tâm tỉnh lỵ. Nhưng mới đi được mấy bước, nàng ngừng lại, nói :


"Trời ! Tôi vô tâm quá. Anh định đến thăm anh Phan mà tôi lại đi ngược đường của anh."


"Không sao đâu, chị. Rảnh thì đến chơi với anh ấy, không có chuyện gì cần hết. Có điều tôi đi với chị thế này ở ngoài đường có tiện không ?"


Nàng nhún vai :


"Không sao đâu, anh. Tôi bất chấp ! Tỉnh nhỏ là hay đồn bậy lắm, nhưng tôi chả thèm để ý. Bộ hai đồng nghiệp không thể đi với nhau ngoài đường được sao ?"


"Hai đồng nghiệp bình thường thì không sao, nhưng hai đồng nghiệp đã từng là nạn nhân của một lời đồn thì chắc chắn phải khác. Vả lại, tôi sợ anh Diên không nghĩ như chị."


"Anh Diên và tôi rất hiểu nhau nên anh ấy không ghen bậy đâu."


"Vậy thì chúng ta cứ đi."


Đến đây hai người cùng giữ im lặng. Khi đã đi được một quãng khá xa, Quỳnh mới lên tiếng :


"Về vụ ông thanh tra bữa hổm, tôi bị anh Diên ép phải...chối hết. Quả thật, ảnh không muốn hại anh, nhưng đó là áp lực của ông tỉnh trưởng. Ảnh bị đe dọa đủ mọi điều, kể cả tính mạng. Chắc anh cũng hiểu bên hành chánh người ta rất sợ cấp chỉ huy, mệnh lệnh của cấp trên coi như tuyệt đối..."


"Dạ, tôi hiểu."


"Ông hiệu trưởng trường mình đã sang khóc lóc, lạy van ông tỉnh cứu mạng. Ông tỉnh nhận lời vì ổng cũng có con thi vào đệ thất bị anh đánh rớt. Ổng thù anh lắm. Anh Diên bị ổng ép phải bắt tôi khai man."


Chàng cười buồn :


"Ngay từ lúc đầu tôi cũng đã đoán chị bị ép buộc. Khai xong, chị đã khóc, hai mắt đỏ hoe."


Nàng bẽn lẽn, cúi mặt để dấu một nụ cười, rồi nói :


"Ra khỏi trường, tôi vừa đi vừa khóc như mới bị đánh đòn."


"Ai mà dám đánh chị !"


"Lương tâm của tôi đã nguyền rủa tôi bằng những lời nặng nề nhất từ ngày tôi khôn lớn."


Chàng nói đùa :


"Anh Hoằng đã cảnh cáo tôi ngay từ khi tôi mới về trường này là đừng có nhiều lương tâm nếu muốn được sống yên ổn. Bây giờ tôi mới thấy anh ấy nói đúng. Ông tỉnh trưởng đã mãn nguyện, chắc anh Diên sẽ được khen thưởng ?"


Nàng thật thà đáp :


"Dạ. Ổng đang chạy anh ấy một chân phó tỉnh trưởng."


Chàng buột miệng :


"Chỉ phó tỉnh trưởng thôi sao ?"


Nhưng chàng hối hận ngay vì đã có giọng mỉa mai. Vậy mà mình cứ nói mình không hề giận Quỳnh, chàng thầm tự trách. Nhưng Quỳnh không nhận ra giọng mỉa mai ấy, nên thật thà đáp :


"Được làm phó tỉnh trưởng cũng khá lắm rồi anh ạ"


Chàng vội nói theo :


"Dạ đúng, muốn làm phó tỉnh trưởng cũng đâu phải dễ."


Nàng bỗng lại có giọng buồn :


"Từ ngày đó, tôi mắc cỡ quá, không dám gặp anh nữa."


"Tại chị cứ nghĩ quẩn chứ tôi đâu có giận chị. Mỗi người có hoàn cảnh riêng của mình, chả nên giận trách ai. Tôi vẫn nghĩ rằng tôi còn non nớt, thiếu kinh nghiệm, lại quá hăng say với thiên chức của một nhà giáo nên đã phạm nhiều lỗi lầm. Mình không trách mình thì thôi, sao lại trách người khác, nhất là người ấy... lại là Chị. "


Nàng nhìn chàng bằng đôi mắt biết ơn, vui vẻ nói :


"Được anh thông cảm, tôi thấy nhẹ hẳn người. Câu chuyện chỉ có thế, bây giờ anh có thể đi thăm anh Phan được rồi."


Chàng nửa đùa nửa thật :


"Chưa gì chị đã đuổi tôi rồi ! Bộ chị sợ tôi bám riết lấy chị sao ?"


Nàng nhìn chàng bằng đôi mắt khác thường, định nói một câu gì, nhưng lại đổi ý, vội quay mặt đi, khẽ thở dài :


"Một lần nữa, cảm ơn anh...Xin chào anh..."


Chàng vẫn níu lấy nàng :


"Nhưng chị tệ lắm đấy nhé. Đám cưới chị mà cả trường không ai được uống rượu mừng chị."


Nàng đỏ mặt, ngượng ngùng :


"Bị chúng tôi làm đám cưới vào ngày thường và ở Saigon nên không dám làm phiền ai. Mong anh thong cảm."


Khi chàng đã đi ngược lại đường cũ, nàng chợt gọi :


"Anh Chuyên !"


Chàng dừng bước, quay lại ngó nàng chờ đợi :


"Dạ..."


Lưỡng lự mấy giây, nàng tặc lưỡi :


"Hay là...anh thử gặp lại ông thanh tra..."


Chàng thắc mắc :


"Để làm gì ?"


Nàng đáp nhỏ :


"Tôi sẵn sàng...khai lại...Rồi muốn ra sao thì ra."


Chuyên ngẩn mặt nhìn Quỳnh, giữ im lặng cả một phút đồng hồ, rồi lắc đầu :


"Cảm ơn chị...Trễ rồi !...Mọi chuyện đã đâu vào đấy, khuấy lên cũng chả ích gì nữa, lại làm chị rắc rối. Xin chị hiểu cho rằng vấn đề an nguy của chị...hạnh phúc của chị...bây giờ đối với tôi là quan trọng hàng đầu...Tất cả mọi thứ trên cõi đời này không còn nghĩa lý gì với tôi nữa..."


Nàng cảm động, khẽ gọi :"Anh Chuyên !" rồi nghẹn ngào không nói tiếp được nữa. Đôi mắt nàng long lanh ướt, hai má ửng hồng. Nàng ngước nhìn chàng, bốn mắt quyện lấy nhau không nỡ rời. Nàng ấp úng :"Trễ rồi !" - "Dạ, trễ rồi !" Nàng bỗng cúi mặt, bỏ đi, không một lời từ biệt. Chàng thầm hiểu nàng đang chạy trốn.





















10









K



hoảng một tuần sau khi gặp Quỳnh, Chuyên nhận được sự vụ lệnh thuyên chuyển đến một tỉnh ở sát biên giới Cao Miên. Vì tinh thần đã được sửa soạn trước, chàng bình tĩnh đón nhận sự thay đổi. Sau khi nhận được sự vụ lệnh do văn phòng nhà trường chuyển giao, chàng bỏ về ngay để sửa soạn đến nhiệm sở mới. Thế là xong giai đoạn đầu của nghề "gõ đầu trẻ", chàng nghĩ, một giai đoạn đầy sóng gió, tai tiếng vì sự ngu ngốc của mình. Chàng tự hứa sẽ cẩn thận hơn ở giai đoạn tới.


Ngay hôm sau,Chuyên đến trình diện ở nhiệm sở mới. Đường đi thật khó khăn và nguy hiểm, chỉ có mấy chục cây số mà phải đổi xe hai lần, mãi quá trưa mới đến nơi.


Khi chàng đến trường để trình sự vụ lệnh, viên hiệu trưởng tỏ vẻ ngạc nhiên vì nhà trường chưa nhận được giấy tờ gì mà cũng không nghe nha, bộ cho biết có giáo sư mới được bổ tới. Không những thế, trường đã có dư giáo sư Anh văn. Viên hiệu trưởng ngắm nghía tờ sự vụ lệnh một lúc, rồi rụt rè hỏi :


"Chắc giáo sư...có chuyện lủng củng nơi trường cũ nên...nên mới...bị đày tới đây ?"


Chuyên thẳng thắn đáp :


"Dạ, đúng như vậy...Tôi đụng với hiệu trưởng...Chắc ông hiệu trưởng cũng biết lão Trương ?"


Viên hiệu trưởng dè dặt đáp :


"Tôi đã có hân hạnh được gặp ổng một vài lần ở trên nha trung học....Tôi có một đề nghị, không biết ông giáo sư nghĩ sao...Nơi đây được coi như "Tầm dương đất trích", ai tới đây đều là bị đày, vậy mình nên coi nhau như bạn, đừng có một điều 'ông hiệu trưởng' hai điều 'ông giáo sư'' nghe xa cách quá. Tên tôi là Hưởng, anh Kim là giám học, tôi sẽ giới thiệu với... anh."


Chuyên đồng ý ngay. Hưởng chạy sang phòng bên cạnh gọi viên giám học. Sau đó, ba người ngồi nói chuyện thân mật cho đến lúc sắp tan học. Chuyên ngỏ ý xin nghỉ hai tuần để về nhiệm sở cũ thu xếp việc riêng. Hưởng chấp thuận ngay, không những thế ông còn sẵn sàng cho Chuyên tùy tiện muốn nghỉ đến lúc nào cũng được vì trường dư giáo sư.


"Nè, anh Chuyên, Hưởng nói, anh nhận được sự vụ lệnh sớm hơn cả tôi, nghĩa là lão Trương ghét anh lắm, muốn tống khứ anh đi càng sớm càng tốt. Tôi nghe nói thằng cha này thù dai lắm. Anh đổi về đây mà vẫn phây phây là thế nào nó cũng tìm cách tiếp tục hại anh nữa. Phải cẩn thận !"


Đêm hôm đó Chuyên phải trú tạm nhà Kim vì viên giám học cũng độc thân và ở một mình. Cách đối sử thân mật của Hưởng và Kim đã khiến chàng bớt buồn chán. Sáng hôm sau, chàng trở lạï nhiệm sở cũ để chờ đợi Quỳnh. Sau đám cưới vợ chồng nàng đi hưởng tuần trăng mật ngay. Gặp nàng để làm gì ? Chính chàng cũng không biết. Người ta có chồng rồi, chàng nghĩ, có gặp cũng chỉ trơ mắt ra mà nhìn thôi. Nhưng chàng vẫn muốn "nhìn" nàng vì chàng cảm thấy nhớ nàng vô cùng.


Trong khi thu xếp đồ đạc để dọn hẳn đi, chàng đếm từng ngày Quỳnh trở lại trường dạy học. Chàng có linh cảm thế nào chàng cũng được gặp nàng. Dù chỉ trông thấy nàng thấp thoáng xa xa chàng cũng mãn nguyện rồi. Chàng không ngờ mình lại si tình như vậy.


Vào buổi chiều cuối cùng trước ngày Chuyên rời khỏi tỉnh, Quỳnh bất chợt đến thăm chàng. Sau vài câu xã giao, nàng tỏ vẻ buồn buồn :


"Mai anh đi rồi. Biết bao giờ gặp lại ?"


Chuyên cười nhẹ :


"Có dịp gặp không quan trọng bằng có muốn gặp không. Chị bây giờ đâu còn tự do nữa."


Nàng khẽ thở dài :


"Vậy mới thật đáng buồn ! Bây giờ tôi mới biết anh Diên mê chức tước, quyền hành hơn...mê vợ. Kể tôi với anh ấy cũng quá vội vã khi quyết định làm đám cưới."


Chàng nhìn nàng hồi lâu, rồi hỏi :


"Cái gì đã làm chị vội vã như vậy ?"


Nàng ngoảnh mặt đi để tránh đôi mắt soi mói của chàng, rồi chợt hỏi :


"Hồi này, anh vẫn liên lạc với cô nữ sinh Liên ? Hiện giờ cô ấy ở đâu ?"


"Không biết chị có tin tôi nói thật không ? Chị phải tin thì tôi mới trả lời."


Nàng bèn dí dỏm đáp :


"Không biết anh có nói thật không ? Anh phải nói thật thì tôi mới tin."


Chuyên phì cười :


"Tôi không ngờ chị trả lời tếu như vậy. Đây là lận thứ nhì tôi được nói chuyện trực tiếp với chị, mới biết chị có tài nói chuyện, khiến nhiều người mê."


Nàng lừng khừng :


"Những ai mê thì tôi không biết hay không cần biết. Chỉ tiếc cái người mà tôi muốn thì lại không mê tôi...vì tôi đâu có trẻ bằng nữ sinh..."


Chuyên bỗng kêu lớn :


"Quỳnh ! Quỳnh hiểu lầm tôi rồi !"


Nàng nhún vai :


"Nếu...Quỳnh hiểu lầm thì cả trường đã hiểu lầm chứ không riêng gì Quỳnh đâu."


Cách xưng hô mới của nàng làm Chuyên ngỡ ngàng và sung sướng đến ngây người không nói nên lời. Nàng bỗng đứng lên :


"Thôi, Quỳnh phải về..."


Chàng hốt hoảng :


"Sao Quỳnh lại vội về ? Quỳnh hỏi, tôi chưa kịp trả lời..."


Nàng hóm hỉnh :


"Quỳnh hỏi chọc anh vậy thôi, chứ Quỳnh biết anh chả yêu ai hết...kể cả cô nữ sinh Liên."


Chàng tha thiết :


"Quỳnh ! Quỳnh có biết tôi đau khổ vô cùng khi nghe tin Quỳnh lấy chồng không ? Chính Quỳnh vừa công nhận Quỳnh quá vội vã khi quyết định một việc quan trọng như vậy ? Sự vội vã đó đã khiến tim tôi vỡ ra từng mảnh."


Nàng lưỡng lự một lúc rồi rồi lại ngồi xuống, khẽ thở dàiï :


"Thế nào cũng phải có một lần giải thích để anh rõ, vậy thì hôm nay Quỳnh xin nói hết... Nhưng kìa, sao anh cứ đứng mãi thế, không sợ mỏi chân ư ?"


Chàng bèn ngồi phệt ngay xuống đất sát chân nàng. Nàng dẫy nẩy :


"Kỳ không ! Lỡ ai trông thấy thì chết !'


Chàng làm mặt trơ :


"Việc gì mà chết ! Cùng lắm người ta biết tôi đã trở thành nô lệ của Quỳnh."


Nàng năn nỉ :


"Quỳnh van anh, dù sao Quỳnh cũng là gái đã có chồng. Anh phải giữ thể diện cho Quỳnh. Anh ngồi lên ghế đi, mình nói chuyện đàng hoàng như hai bạn đồng nghiệp chào từ biệt nhau...Không ai có thể dị nghị được."


Chuyên đành nghe lời nàng, kéo ghế ngồi dối diện với nàng.


Quỳnh giữ im lặng khá lâu như để sắp xếp câu chuyện và lựa cho đúng lời. Chuyên kiên nhẫn chờ đợi. Bây giờ chàng mới được tự do ngắm kỹ nàng. Thì ra nàng đẹp thật. Khuôn mặt bầu, đôi mắt to và đen láy, cái mũi dọc dừa gọn gàng và đôi môi hồng như lúc nào cũng sẵn sàng hé nở một nụ cười. Má bên trái có một mụn nốt ruồi duyên mờ mờ. Có điều đặc biệt là nàng không trang điểm, cứ để mộc mạc mà hai má vẫn hây hây đỏ hồng. Chàng không ngờ nàng có một vẻ đẹp hiền hậu và kín đáo như vậy. Anh chàng Diên thật có phúc, chàng nghĩ.


Quỳnh bỗng ngửng lên hỏi :


"Có phải anh đang so sánh Quỳnh với trò Liên không ? Cái gì chứ trẻ thì Quỳnh thua cô ta là cái chắc rồi, phải không ?"


Chuyên không trả lời mà nói như tự hỏi mình :


"Không biết anh chàng Diên đã tu mấy kiếp mà sung sướng như thế này !"


Nàng bỗng cười :


"Thôi, mình đừng ghen bóng ghen gió nữa. Quỳnh sẽ không nhắc tới trò Liên mà anh cũng đừng thèm nói tơi anh Diên. Chuyện đã dĩ lỡ, thì cho qua luôn."


Rồi nàng tiếp :


"Bây giờ Quỳnh xin kể từ đầu nhé.


Chàng chợt hỏi :


"Mà từ đầu là từ đâu ?"


Nàng lườm, mỉm cười :


"Còn từ đâu nữa ? Từ ngày đầu tiên anh tới trường dạy học đó. Anh không nhớ anh và Quỳnh nhìn nhau sao ? "


Chàng gật đầu :


"Có, tôi nhớ, nhưng có gì đặc biệt đâu."


Quỳnh lắc đầu :


"Thế mới biết anh vô tình thật ! Quỳnh thì...nhưng anh không được cười chê thì Quỳnh mới dám nói...Quỳnh thì có cảm tình ngay vơi anh từ phút đầu tiên đó...Đừng chê Quỳnh lãng mạn quá nhé..."


Chàng đáp khẽ :


"Làm sao tôi có thể chê trách Quỳnh được. Người đáng trách là tôi. Tại sao tôi lại ngu muội đến độ bỏ lỡ một dịp tìm thấy hạnh phúc của đời mình !"


"Không, anh không ngu đâu. Ngày đó, anh đang đeo đuổi một lý tưởng cao xa, có thể coi là viển vông, muốn xây dựng một nền giáo dục hoàn toàn tốt đẹp giữa một xã hội nhiễu nhương nát bấy vì chiến tranh cả mấy chục năm. Vì thế, anh quên hết mọi thứ chung quanh...Khi anh săn sóc trò Liên một cách quá lố, cho nó tiền, kêu bằng học bổng, thì ai cũng phải hiểu rằng anh yêu nó. Thầy trẻ, mới ngoài hai mươi, trò đang độ dậy thì, mười sáu, mười bảy, thật xứng đôi vừa lứa quá..."


Chuyên tự bào chữa :


"Nó học giỏi, nhà nghèo, bố lại mới tử trận..."


Quỳnh nở nụ cười nhạo báng :


"Sao anh không kể thêm một lý do nữa là xinh đẹp ? Những lý do anh vừa nói tới có thể áp dụng cho cả ngàn, cả triệu đứa học trò trên mảnh đất đang bị chiến tranh dày xéo này. Nhưng phải công nhận rằng con Liên rất đẹp. Tất nhiên Quỳnh không thể bì với nó được..."


Chuyên nhìn nàng đắm đuối :


"Không, Quỳnh đừng tự hạ mình quá. Quỳnh không còn trẻ như con Liên, nhưng đẹp hơn nó nhiều. Thế bây giờ Quỳnh có tin rằng tôi không hề yêu con Liên không ?"


Nàng thở dài :


"Tin hay không thì cũng đã trễ, quá trễ rồi...Anh còn nhớ câu ca dao về chuyện lỡ làng này không ?"


Chàng lắc đầu.


"Tôi dạy sinh ngữ nên không thuộc nhiều thơ hay ca dao."


Nàng buồn buồn, khẽ ngâm : :


"Chim vào lồng biết thuở nào ra !"


Nàng bỗng đổi giọng vui vẻ, nói lớn :


"Thôi, Quỳnh phải về để anh sửa soạn ngày mai về nhiệm sở mới. Hy vọng sẽ còn gặp anh."


Chuyên lại níu giữ :


"Quỳnh làm gì mà vội thế ? Tôi còn muốn hỏi Quỳnh một chuyện."


Quỳnh cười :


"Lại còn gì nữa đây ?"


Chàng ngập ngừng :


"Về...về...tin đồn...Quỳnh và tôi...yêu nhau ?"


Náng đáp ngay :


"Mới đầu Quỳnh cũng rất ngạc nhiên về lời đồn này. Rõ ràng anh và Quỳnh chưa hề nói chuyện với nhau một lần. Thế mà người ta đồn hai đứa mình...yêu nhau. Thật kỳ lạ !"


"Có hôm anh Hoằng còn hỏi tôi là có phải Quỳnh và tôi thường...gặp nhau ở Saigon không ?"


Quỳnh phì cười :


"Thơ mộng quá nhỉ. Tiếc rằng chỉ là lời đồn vu vơ. Không ai nói với Quỳnh chuyện hẹn hò ở Saigon ấy...Anh có nhớ chị Ngọc Hoa dạy Toán không ?"


"Tôi chỉ nghe tiếng mà chưa gặp lần nào."


"Anh chưa gặp chị ấy cũng phải. Anh về trường này được ít lâu thì chỉ được đổi về Saigon, với lý do theo chồng. Anh ấy làm ở bộ ngoại giao, nghe đâu sắp đi làm tham vụ ở ngoại quốc."


"Chị Hoa thì có liên quan gì đến lời đồn ?"


Quỳnh bẽn lẽn :


"Chỉ một mình chị ấy là biết...Quỳnh có cảm tình với anh. Không biết có phải chỉ muốn giúp Quỳnh bằng cách phao ầm lên rằng ...hai đứa mình yêu nhau..."


"Vì thế mới đưa đến vụ trò Liên tự tử. Lúc đó chị Hoa đã về Saigon chưa ?"


"Chỉ đi lâu rồi mới có vụ tự tử. Một hôm, Quỳnh gặp chị ở Saigon, chị hỏi thăm mọi người kể cả anh. Quỳnh mới nói tới vụ trò Liên tự tử, chị cười rũ ra. Quỳnh ngạc nhiên hỏi sao chị cười, chị mới bật mí là chính chị rỉ tai mấy bà cùng dạy ở đây là Quỳnh với anh...yêu nhau để trò Liên xa rời anh ra."


Chuyên lắc đầu :


"Thật mấy bà cũng ghê quá đi. Nhưng nếu chị Hoa muốn giúp Quỳnh thì cứ đến nói thẳng với tôi, có phải là tiện và nhanh không ?"


Quỳnh trề môi :


"Thế mà anh cũng đòi là người hiểu đời. Ai lại nói thẳng như vậy bao giờ, chả hóa ra Quỳnh nhờ chị ấy đến năn nỉ với anh sao ? Quỳnh đâu đã đến nỗi ế ẩm như vậy !"


"Thế còn vụ anh Diên với Quỳnh ?"


"Anh ấy theo đuổi Quỳnh từ lâu...Nhưng mãi đến khi Quỳnh biết anh chỉ mê có con Liên thì Quỳnh nhận lời lấy anh ấy."


"Bây giờ Quỳnh còn giận tôi lắm không ?"


Nàng lắc đầu :


"Anh với Quỳnh có gì đâu mà phải giận hờn nhau...Nhưng thú thật là có tiếc vì đã hiểu lầm anh để đến nỗi lỡ làng hết mọi sự."


Chàng có vẻ mơ mộng :


"Nếu tôi vẫn tin có một ngày...trong tương lai thì Quỳnh nghĩ sao ?"


Nàng đáp ngay :


"Thì Quỳnh nghĩ rằng anh vẫn còn ngủ mơ."


Nàng nhìn ra đường, thấy lác đác có một vài học sinh đi qua, bỗng đứng lên, nói nhanh :


"Chết không ! Tan học rồi. Quỳnh phải về."


Rồi nàng có giọng bịn rịn, dặn dò :


"Đến trường mới, anh phải cẩn thận nhé. Đừng...đừng để Quỳnh phải lo quá..."


Chàng vụt nắm lấy tay nàng làm nàng giật mình, tái mặt, muốn rụt tay về mà không nỡ, chỉ run run năn nỉ :


"Anh Chuyên...đừng làm em sợ..."


Chàng van nài :


"Đừng...đừng bao giờ quên..anh nhé...Có khi nào mình lại có thể gặp nhau không , em ?"


"Em cũng không biết nữa, nhưng em sẽ cố gắng tìm cách...Thôi, buông ra cho em về, trễ rồi !"


Chưa ra tới cửa, chợt nhớ ra điều gì nàng ngoảnh lại nói :


"Em quên không cho anh biết một tin là anh Diên đã được làm phó tỉnh trưởng một tỉnh ở miền Trung. Rồi, em sẽ phải theo anh ấy ra miền Trung."


Chuyên thở dài :


"Lại càng xa cách nhau hơn.""


"Em cho như vậy mới tốt. Có gì mình sẽ gặp nhau ở Saigon tiện hơn là ở cái tỉnh lỵ nhỏ bé đầy thành kiến hẹp hòi này. Hãy cứ tin ở tương lai, anh nhé."


Quỳnh đi đã xa mà Chuyên vẫn còn ngó theo. Chàng có cảm tưởng mình vừa đánh mất một viên ngọc quý vô giá, một tài sản vô cùng lớn lao, một người rất thân trong cuộc đời mình...Năm đầu tiên chính thức bước vào nghề dạy học với một hoài bão nhỏ nhoi là làm tròn nhiệm vụ chức năng của một nhà giáo có lương tâm, chàng đã gặt hái được một thất bại đau đớn, nhục nhã, cả về tinh thần lẫn vật chất. Sự mất mát to lớn nhất là chàng đã để vuột ra khỏi tầm tay một hạnh phúc, một chân hạnh phúc mà bất cứ con người nào ở cõi đời này cũng đều mơ ước. Nhưng chàng có một an ủi rất lớn là đã chinh phục được Quỳnh về mặt tình cảm, vì thế chàng lại tin tưởng ở tương lai. Có ai biết trước chuyện gì sẽ xảy ra ngày mai đâu, chàng tự nhủ.





























11









S



au một tuần về Saigon nghỉ ngơi, Chuyên trở lại nhiệm sở mới để bắt đầu một giai đoạn khác trong cuộc đời dạy học. Chàng không còn hăm hở như niên học trước nữa, nhưng chàng cũng chưa biến thành một kẻ văng mạng như Hoằng. Chàng đã suy nghĩ kỹ xem có nên đổi nghề không ? Chuyện đi lính, vào Thủ Đức, chàng không ngại, vì có cả trăm ngàn cách để trốn, nếu thực sự muốn trốn. Cuối cùng chàng quyết định ở lại với cái nghề mà người ta thường gọi đùa là nghề "bán cháo phổi". Nghề này trước kia được coi là một nghề cao quý và đã có nhiều bậc thầy đáng kính, bằng lòng với cuộc sống thanh đạm để rèn luyện cho thế hệ tương lai. Ngày nay, vì xã hội thay đổi, vì cuộc sống trở nên xô bồ, bấp bênh trong một nước đã chịu đựng một cuộc chiến tranh kéo dài quá một phần tư thế kỷ, lúc âm ỉ lúc bột phát, hầu như tất cả các giá trị cũ trong xã hội không còn đưọc tôn trọng nữa. Nghề dạy học tất nhiên cũng chịu ảnh hưởng chung. Dù bất mãn với các cấp lãnh đạo ngành giáo dục, chàng vẫn chưa thể vùi dập lương tâm mình để coi nghề dạy học là một nghề kiếm ăn độ nhật như những nghề khác. Theo chàng, dù ở bất cứ hoàn cảnh nào, môi trường nào, "nghề Thầy" vẫn có một giá trị riêng và vẫn cao quý. Vì thế, chàng cho rằng chẳng có một lý do nào khiến chàng phải đổi nghề.


Cuộc hành trình ra biên giới Miên-Việt của Chuyên lần này vất vả hơn lần trước vì chàng phải mang theo nhiều hành lý. Chàng trù tính sẽ ở luôn đến tận nghỉ hè mới về Saigon, nên đã mang theo rất nhiều sách để đọc. Chàng rất cảm kích khi được biết Hưởng và Kim đã thu xếp sẵn nơi ăn ở cho chàng. Chàng ở chung với hai bạn đồng nghiệp, một người tên Trọng dạy Triết và một người tên Hồ dạy quốc văn. Kim cẩn thận dặn trước :


"Thằng Trọng suốt ngày nói triết lý...cùn, còn thằng Hồ cứ ngâm thơ ông ổng, điếc cả tai. Nhưng chúng nó đều là những người tốt, chơi được."


Quả nhiên, khi Chuyên được gặp Hồ, sau lời giới thiệu của Kim, Hồ bèn ngâm thơ :


"Cùng một lứa bên trời lận đận, Gặp gỡ nhau lọ sẵn quen nhau."


Kim nháy mắt, nói với Chuyên :


"Anh thấy chưa ? Liệu có chịu nổi không ?"


Chàng đáp ngay :


"Tôi dốt thơ văn, nhưng nghe ngâm thơ thì thích lắm."


"Vậy thì được, Kim vui vẻ nói. Hồ ơi, bây giờ có người chịu nghe mày ngâm thơ rồi đó. Thích nhé ! Ngâm thả cửa đi cho vui nhà."


Hồ sốt sắng giúp Chuyên thu xếp chỗ ngủ, chỗ làm việc. Căn nhà rộng mà chỉ mới có hai người nên Chuyên được dành cho một phòng riêng, như hai người bạn kia. Đến chiều, tan học, Trọng mới về. Cũng như Hồ, Trọng tỏ ra thân mật ngay với Chuyên. Trọng dặn dò người bạn mới :


"Để cho nhà cửa được sạch sẽ và ấm cúng, bọn tôi chỉ có một điều cấm kỵ là không bài bạc, không đưa gái về hú hí."


Chuyên vui vẻ :


"Điều đó thì các anh khỏi lo. Còn điều cấm gì khác nữa không, xin cho biết ngay để giữ gìn. Nhập gia tùy tục mà."


Trọng khoát tay nói lớn :


"Libre comme le vent !"


Tồi hôm đó, Chuyên và bốn người bạn mới ăn mừng cuộc gặp gỡ ngay tại nhà...


Cuộc sống của Chuyên ở nhiệm sở mới tương đối yên tĩnh. Đối với các bạn đồng nghiệp, từ hiệu trưởng đến các nhà giáo trẻ măng, chàng thấy không có gì đáng phiền trách, phàn nàn. Hầu như ai cũng mang tâm trạng của một kẻ bị lưu đày, trừ một vài người sinh trưởng tại địa phương. Học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ, không đua đòi, có lẽ vì xa chốn đô thị phồn hoa. Chúng đa số là con nhà nghèo nên sách vở thiếu thốn. Để có bài học, chúng mượn sách về chép nguyên văn ra mấy cuồn vở. Đó là một công trình vĩ đại vì đòi hỏi rất nhiều thì giờ. Có sách dày ngót ba trăm trang in, chúng cũng không bỏ sót một chữ nào. Hết năm, chúng có thể bán lại cho những học sinh mới lên . Chuyên không những thương hại mà còn khâm phục chúng nữa. Đã nhiều lần chàng muốn bỏ tiền riêng để mua một số sách tặng chúng, nhưng lại nhớ đến chuyện cũ, đành dẹp bỏ ý định giúp đỡ đó đi.


Nhờ không khí vui vẻ và cởi mở giữa các đồng nghiệp, Chuyên dần dần lấy lại được lòng tin tưởng vào việc dạy học. Chàng giảng bài cẩn thận hơn và chịu khó chấm bài hàng tuần để học sinh được tiến bộ nhanh chóng. Mối thù hận đối với lão Trương, hiệu trưởng trường cũ, dần dần nguôi đi. Nhờ vậy, chàng thấy lòng thảnh thơi, nhẹ nhàng hơn trước.Thế mới biết thù hận làm mình khổ trước. Bây giờ chàng mới nhận ra điều đó. Chàng để hết tâm trí vào việc dạy học. Ngoài những giờ bận rộn với nghề nghiệp, chàng thường dành nhiều thì giờ đọc sách. nhưng thời gian định dành cho việc đọc sách đó thường bị gián đoạn vì hình ảnh Quỳnh. Từ ngày chia tay với nàng, chàng không nhận được một tin tức nào của nàng. Diên đã ra miền trung nhậm chức phó tỉnh trưởng chưa ? Quỳnh đã theo chồng chưa ? Có lần chàng định viết thư cho Hoằng để hỏi về nàng, nhưng phải bỏ ngay ý định đó vì chỉ sợ Hoằng loan truyền cho mọi người biết để khoe mình thuộc loại người "thông thạo tin tức". Chàng tiếc là hôm gặp nàng lần cuôi chàng không cho nàng địa chỉ mới của chàng. Vậy thì làm sao có thể biết tin nàng được ? Đành phải chờ đợi.


Trong khi đó, hai người bạn ở chung với chàng cũng làm chàng vui và yêu đời vì cái gàn của họ. Trọng thì hay giở triết lý mà chàng gọi đùa là "ba xu". "Chuyên ơi, cậu phải hiểu rằng cuộc đời ngắn ngủi lắm. Dù có sống đủ trăm năm thì cũng chỉ như...." Hồ bèn cướp lời :"Như bóng sổ, như gang tay." "Ờ ờ, đúng rồi. Vì thế, lắm lúc mình tự hỏi : “To be or not to be ?" Chuyên cũng phụ họa để nói đùa cho vui :"Làm sao 'Not to be' được, vì rõ ràng mình có ăn, có uống, có bài tiết, thì mình phải đang sống thực, không thể nghi ngờ được." Trọng gật gù :"Ừ, cậu nói đúng. Nhất là lúc mình bài tiết thì rõ ràng mình đang sống nhăn. Không sống thực sao lại thấy thối, thấy khai ? Khi mình đau khổ vì táo bón thì nhất định không thể là mơ được" Hồ vẫn không chịu, đọc thơ cổ :"Sử thế nhược đại mộng, Hồ vi lao kỳ sinh ! Các cậu nói chuyện dơ bẩn quá. Cái gì mà thối với khai, cái gì mà táo bón ? Thơ văn ngày xưa hay như thế mà các cậu không biết thưởng thức. Đúng là dùi đục chấm mắm cáy !" Trọng tỏ ra phân vân, Chuyên vẫn đùa :"Nè, các cậu phải cẩn thận nhé. Khi mơ thấy ngủ với dàn bà mà xuất tinh thì người ta kêu bằng mộng tinh đó. Các cậu đã trải qua kinh nghiệm mộng tinh mấy lần rồi ?" Cả hai cùng vội đáp :"Chưa bao giờ !" Chuyên gật gù :"Ừ, thế thì tốt, vì nếu mộng tinh nhiều lần là có bệnh, phải đi chữa ngay, kẻo hại đến đường con cái sau này."


Nhờ những câu chuyện lẩm cẩm như vậy hàng ngày, Chuyên cũng tạm khuây khỏa nỗi nhớ Quỳnh. Cuộc sống của chàng nơi "đất trích" cũng đã tạm yên. Sau thất bại vì thiếu kinh nghiệm mà cũng vì quá nồng nhiệt với nghề "gõ đầu trẻ", chàng tự an ủi bàng tình yêu của Quỳnh, chờ đến nghỉ hè sẽ về Saigon tìm cách liên lạc với nàng. Chàng đoán nàng đã theo chồng ra miền Trung. Lắm lúc chàng lại hy vọng nàng sẽ tìm cách liên lạc với chàng ngay ở nơi "khỉ ho cò gáy" này.


Nhưng cuộc sống của chàng chỉ tạm yên ổn có một thời gian ngắn. Lão Trương và viên tỉnh trưởng nơi nhiệm sở cũ vẫn rắp tâm theo đuổi việc trả thù. Lão gửi cho Hưởng một lá thư dài, tố cáo Chuyên là cán bộ cộng sản nằm vùng. Hưởng đưa cho chàng đọc lá thư rồi đốt đi vì cho đó là hành động của một kẻ tiểu nhân không đáng chấp. Anh cũng không buồn trả lời lão Trương. Có lẽ thấy thư của mình chưa làm hại được kẻ thù, lão Trương xúi giục viên tỉnh trưởng nói chuyện thẳng với viên tỉnh trưởng nơi biên khu này. Thế là Chuyên gặp rắc rối. Chàng bị công an làm phiền. Ngày nào họ cũng gọi chàng tới để thẩm vấn. Họ hỏi đủ mọi thứ chuyện để cố tìm xem chàng có liên lạc gì với Việt cộng không. Suốt một tháng liền như vậy, Chuyên đâm hoảng, dù vẫn tin mình hoàn toàn vô tội. Dần dần chàng mất ăn mất ngủ, gầy xọp hẳn đi, hai má hóp lại, đôi mắt sâu hoắm. Việc dạy học cũng bị ảnh hưởng nặng. Vào lớp, chàng không buồn giảng bài, cả tháng học sinh không làm một bài tập nào. Chỉ trong có một thời gian ngắn, chàng già hẳn đi. Nhiều bạn đồng nghiệp rất ái ngại cho chàng. Do đó, một hôm, Kim nói với Hưởng :


"Toa phải nhân danh hiệu trưởng can thiệp ngay vụ này đi. Moa thấy thằng Chuyên xuống tinh thần quá rồi. Trưởng ty công an thân với toa lắm mà."


Hưởng gật đầu :


"Moa đã nghĩ đến chuyện đó từ lâu, nhưng lại muốn để bên công an làm việc của họ cho xong , rồi mới can thiệp, sau này họ không trách mình được. Khi nhận được thư tố cáo, tất nhiên họ phải điều tra và theo dõi. Chiều nay moa sẽ gặp xừ Thường. Thằng Chuyên thì cộng sản cái con mẹ gì. Cái thằng tu xuất thù dai thiệt ! Có lẽ nhân viên dưới quyền hành thằng Chuyên chứ xừ Thường chắc cũng không biết đâu. Xừ ấy trăm công ngàn việc, để ý gì nhửng chuyện vặt vãnh."


Trước khi gặp trưởng ty công an, Hưởng nói chuyện với Chuyên. Chàng mừng rỡ :


"Xin anh ráng giúp vì nói thật với anh là tôi đã có ý định bỏ trốn về Saigon, dù sao ở trển tôi cũng có nhiều người quen. Ở đây thân cô thế cô, chả biết trông cậy vào ai."


Hưởng trấn an :


"Moa hứa với toa cái trò hề này sẽ chấm dứt ngay sau khi moa gặp xừ Thường. Có thể ngay ngày mai cũng không chừng. Cứ yên tâm đi."


Quả nhiên, hôm sau Chuyên được mời tới ty công an lần chót. Viên trưởng ty công an đã đích thân hỏi han chàng và cho biết từ nay chàng cứ ăn ngon ngủ yên vì ông đã nhận thấy chàng hoàn toàn vô tội.


Những tưởng sóng yên bể lặng từ đây, ai ngờ một cơn bão khác lại nổi lên. Trận bão này rất cuồng bạo khiến Chuyên lao đao.


Một tờ nhật báo ở Saigon đăng một bài của một người tự nhận là phụ huynh học sinh tố cáo vu vơ rằng một số giáo sư ở trường biên khu này đã dụ dỗ nữ sinh đi vào con đường dâm ô tồi bại. Dư luận trong tỉnh tức thì xôn xao náo loạn. Tất cả các nam giáo sư đều bị nghi ngờ. Bọn nữ sinh cũng ngơ ngác tìm hiểu xem những nữ sinh nào đã bị các thầy dụ dỗ. Một số ký giả của mấy tờ báo khác căn cứ vào lời tố cáo vu vơ ấy để viết nhiều bài đả kích nền giáo dục mà họ lên án là suy đồi. Bộ giáo dục vội ra lệnh cho nha trung học phải điều tra gấp và phúc trình trong hạn một tuần lễ. Một phái đoàn thanh tra gồm ba người hối hả chạy ra biên khu. Không may cho Chuyên là trong phái đoàn đó có vị thanh tra già đã từng gặp chàng và lão Trương nơi nhiệm sở cũ. Sau khi nghe câu chuyện lão Trương bịa đặt về chàng mà không cho phép chàng tự biện hộ, ông đã có thành kiến xấu đối với chàng.


Việc đầu tiên, phái đoàn thanh tra họp kín với ban giám đốc nhà trường, gồm Hưởng Kim và Đức, tổng giám thị. Cả ba đều cực lực đính chính tin đồn vu vơ và quả quyết không một nữ sinh nào ở trường này bị dụ dỗ. Tỉnh nhỏ, trường nhỏ, học sinh ít, nếu có chuyện gì bất thường ngay dân trong tỉnh đã biết trước khi báo chí ở Saigon hay tin. Báo chí thường thiếu tin giật gân để lôi kéo độc giả nên dù là thư tố cáo vu vơ cũng cho đăng. Rồi một số ký giả không ưa bộ giáo dục, vì một lý do nào đó, căn cứ vào lá thư tố cáo mà viết bài chỉ trích, cũng không ngoài mục đích lôi kéo độc giả. Nếu cần, phái đoàn có thể họp với ban điều hành của hội phụ huynh học sinh. Nhưng mấy ông thanh tra không đồng ý với ban giám đốc nhà trường vì họ lý luận rằng "phải có lửa mới có khói" ! Viên thanh tra già bỗng hỏi :


"Có phải ông giáo sư Chuyên dạy Anh văn ở đây không ?"


Kim biết là ông ta có thành kiến, vội đáp ;


"Dạ đúng, nhưng ổng là một giáo sư gương mẫu của trường này, một con người rất đứng đắn."


Viên thanh tra cười nhạt :


"Nhưng ở trường cũ ông ấy đã có thành tích xấu là...dụ dỗ nữ sinh."


Hưởng than thầm là Chuyên đã gặp phải hung tinh. Anh ôn tồn nói :


"Thưa ông thanh tra, chuyện cũ tôi không biết đúng được bao nhiêu phần trăm vì chưa có một cuộc điều tra cặn kẽ, đến nơi đến chốn nào, chỉ mới do lời ông hiệu trưởng Trương tố cáo thôi. Ông Trương thù ông Chuyên nên bịa chuyện để hại người ngay. Tôi không rõ hai người thù hằn gì nhau vì không phải chuyện của tôi nên tôi không tìm hiểu. Khi ông Chuyên đã bị...nha trừng phạt thuyên chuyển về đây, ông Trương còn chưa hả lòng nên đã viết một bức thư riêng cho tôi kể xấu ông ấy. Ngoài ra, ông tỉnh trưởng nơi nhiệm sở cũ của ông Chuyên còn vu cho ông Chuyên là cán bộ cộng sản nằm vùng nữa. Nhưng ty công an tỉnh này đã điều tra xếp hồ sơ lại vì không có chứng cớ. Vậy bây giờ nếu không có ai tố cáo đích danh ông Chuyên thì quý vị không thể chĩa mũi dùi vào một mình ông ấy được. Khi điều tra, xin quý vị đừng có thành kiến với bất cứ ai để khỏi có người bị oan."


Viên thanh tra tím mặt, nói như gắt :


"Xin ông hiệu trưởng đừng có dạy chúng tôi cách điều tra."


Hưởng vội đáp :


"Chúng tôi chỉ muốn nêu ra một nguyên tắc khách quan mà thôi."


Kim nói theo :


"Từ ngày ông Chuyên đổi về đây, Chúng tôi chưa thấy ông ấy có điều gì đáng trách. Ông được bạn bè quý mến, học sinh kính phục. Trường chúng tôi là trường nhỏ, nếu có chuyện gì bất thường là không những cả trường mà cả tỉnh cùng biết ngay. Theo chỗ chúng tôi biết, ngoài giờ dạy học ở trường, ông ấy chỉ giải trí bằng cách đọc sách. Ngay cả Saigon ông ấy cũng chưa về lần nào." .


Viên thanh tra nhún vai :


"Những điều ông giám học vừa nói chưa thể bảo đảm là ông Chuyên không làm bậy, vì thế tôi muốn nói chuyện với ông ấy trước đã."


Một viên thanh tra tuổi trung niên cân thận đề nghị :


"Theo tôi, mình nên phối hợp cả hai cách. Vừa mời ban chấp hành hội phụ huynh học sinh đến họp vừa hỏi ông giáo sư Chuyên."


Hưởng nhìn hai người dưới quyền để hỏi ý. Kim gật đầu, còn viên tổng giám thị tỏ vẻ bất mãn :


"Tôi cũng đồng ý phương pháp đó, dù rằng việc hỏi riêng ông giáo sư Chuyên là không công bằng, nếu không muốn nói là có tính cách...thù vặt."


Viên thanh tra già hỏi ngay :


"Tôi thù gì ông ấy ?"


Viên tổng giám thị bướng bỉnh :


"Không thù mà chỉ nhắm có một mình ông ấy thôi ? Trường này có cả mấy chục nam giáo sư, sao không hỏi người khác mà cứ hỏi ông Chuyên ?"


"Vì hồ sơ ông Chuyên rất xấu." Viên thanh tra già hậm hực đáp.


Viên tổng giám thị không chịu thua, hỏi lại ngay :


"Vậy, ông thanh tra đã xem hết tất cả mấy chục hồ sơ chưa ?"


Viên thanh tra già cứng lưỡi, im lặng. Hưởng vội lên tiếng để viên thanh tra già đỡ bị lúng túng vì bẽ mặt :


" Thôi, anh Ðức ! Anh cho mời ban chấp hành hội phụ huynh học sinh tới họp với các vị thanh tra vào lúc 9 giờ sáng mai. Còn Kim, cậu báo cho ông giáo sư Chuyên biết sáng sớm mai gặp ông thanh tra trước khi họp với hội phụ huynh học sinh."


Như nhớ ra điều gì, anh nói nhỏ với viên tổng giám thị :


"À, cậu liệu thu xếp nơi ăn chốn ở tạm tối nay cho các vị thanh tra nhé."


Khi Kim và Ðức đã ra khỏi phòng, Hưởng phải ngồi lại nói chuyện với các viên thanh tra cho đến khi Ðức trở lại mời mấy vị khách phương xa tới khách sạn.


Sáng sớm hôm sau, vì đã được thông báo trước, Chuyên ăn mặc chỉnh tề, thắt cà vạt đàng hoàng tới trường sớm để gặp viên thanh tra già. Hưởng nhường văn phòng của mình cho hai người. Anh sang phòng giám học ngồi đợi.


Vừa trông thấy viên thanh tra già, Chuyên có giọng khiêu khích hỏi ngay :


"Tại sao ông thanh tra lại cứ theo đuổi tôi mãi thế ? Ông nghe lời thằng Trương, đày tôi ra tận đây mà chưa hả lòng sao ? Tôi có tội tình gì mà bị ông hành quá vậy ?"


Viên thanh tra nghiêm giọng :


"Ông ngồi xuống đi, rồi nói chuyện đáng hoàng."


"Không ngồi ! Thích đứng thì đã làm sao ? Ông chưa trả lời tại sao ông cứ tìm cách hành tôi như vậy ?"


"Người ta tố cáo ông dụ dỗ nữ sinh..."


Chuyên la to :


"Vu khống ! Ai đã tố cáo đích danh tôi, ông trưng bằng cớ ra đi !"


Viên thanh tra trừng trừng nhìn chàng mà không thốt được nửa lời. Hưởng và Kim nghe tiếng la, vội chạy sang, đứng ở cửa dòm vào. Chuyên lại nói lớn hơn :


"Tôi biết tại sao mấy người cứ thích hại tôi. Ông vểnh tai mà nghe đây : vì tôi là Bắc kỳ di cư ! Ông và thằng Trương là người Nam nên toa rập nhau để hại người Bắc như tôi. Bọn Liên trường các ông đều là những thằng khốn nạn, bất tài, ngu dốt, mới có đầu óc kỳ thị vì không bằng người khác. .."


Hưởng vội chạy vào can Chuyên :


"Thôi, toa. Thế đủ rồi..."


Chuyên gạt tay Hưởng, tiếp tục nói lớn :


"Toa cứ để moa cho tụi chúng nó một trận. Cùng lắm là đi lính chứ đã chết chóc gì đâu mà sợ. Vì ghen, vì có mặc cảm thua kém người Bắc, chúng nó liên kết nhau để tìm cách hại người Bắc. Đồ vô liêm sỉ cả lũ !"


Biết không thể can nổi chàng trong cơn "tức nước vỡ bờ", Hưởng và Kim đành kéo chàng ra khỏi phòng, trong khi viên thanh tra giận đến tím mặt mà không nói được một câu nào để chống chế hay cải chính. Sau đó, lão không chịu tham dự buổi họp với ban điều hành của hội phụ huynh và giáo sư nhà trường, Lão trốn trong phòng hiệu trưởng cho đến lúc ra xe về Saigon vào buổi trưa.


Vì không có viên thanh già quá khích, buổi họp của hội phụ huynh học sinh đã đi đến một kết quả nhanh chóng là hội sẽ gửi thư cho tờ báo đã đăng lá thư tố cáo vu vơ yêu cầu phải đăng thư đính chính của hội trong vòng ba ngày, nếu không sẽ bị kiện về tội vu khống và mạ lỵ. Kim được ủy nhiệm mang thư của hội với đầy đủ chữ ký của những người có mặt trong buổi họp, trừ hai viên thanh tra là quan sát viên, lên Saigon nhờ luật sư tống đạt thư cho nhà báo.


Sau khi nhà báo vô trách nhiệm ấy đăng lá thư của hội phụ huynh, dư luận về chuyện dụ dỗ nữ sinh ở trường biên khu biến đi rất nhanh. Dân trong tỉnh thở phào nhẹ nhõm, tất cả các giáo sư của trường cũng vui vẻ, mừng rỡ. Người vui nhất có lẽ là Chuyên vì chàng đã nói hết được những điều ấm ức trong lòng từ bao lâu nay. Bây giờ chàng trở lại việc giảng dạy một cách hăng hái. Tuy nhiên, chàng vẫn chờ đợi cuộc báo thù của viên thanh tra già đầy óc kỳ thị.


Quả nhiên, chưa đầy hai tháng sau, Chuyên nhận được sự vụ lệnh thuyên chuyển lên một tỉnh ở miền cao nguyên Trung phần. Trong khi Hưởng và Kim tỏ vẻ tức giận, Chàng thản nhiên nói :


"Đi đâu cũng được, biên giới Miên hay đèo heo hút gió thì cũng là phải xa Saigon rồi. Bọn chúng nó hẹp hòi và hèn nhát, nhưng moa đâu có ngán. Moa sẽ còn chửi chúng nó nữa nếu có dịp."


Hưởng đề nghị :


"Moa sẽ làm đơn xin giữ toa lại, viện cớ toa chẳng có tội tình gì và trường đang thiếu giáo sư Anh văn. Ông Hào vừa được đổi về Cần Thơ, nếu toa đi nữa thì không còn ai dạy Anh văn."


Thấy bạn có nhiệt tình với mình, Chuyên bằng lòng ở lại trường. Hưởng vui vẻ :


"Xong rồi ! Toa cứ ở đây với bọn moa cho đến khi nào toa có cơ hội tốt đổi hẳn về Saigon. Moa chỉ khuyên toa một điều là từ nay đừng gây gổ, cãi lộn với bọn thanh tra."


Kim nói theo :


"Mình đã chọn nghề dạy học thì chỉ cần biết có học sinh thôi. Những chuyện lảm nhảm khác coi như ‘pha’ mới đuợc."


Chuyên thở dài :


"Thì moa vẫn coi như ‘pha’, ‘dĩ hòa vi quý’, nhưng chúng nó đâu có chịu để mình yên. Chúng nó còn đụng đến moa, moa còn chửi. Vừa rồi moa làm được một mách cũng đã đời, nhưng chưa hả giận đâu. Bọn đầu óc hẹp hòi kỳ thị này phải diệt cho hết vì chính chúng nó đã gián tiếp tiếp tay cho cộng sản."


Hưởng xoa nhẹ lưng chàng, cười :


"Thôi mà, toa. Thế đủ rồi. Bọn moa tất nhiên là đứng về phe toa, nhưng ôn hòa hơn."


"Thì moa rất ôn hòa đấy chứ. Khi biết mình đã bị thất bại một vố nặng nề, moa chấp nhận hình phạt của bọn chúng nó. Nhưng ‘cây muốn lặng mà gió chẳng đừng’ “ !


Kim trấn an;


"Bây giờ thì hết gió rồi, toa cứ an tâm đi. À, vừa rồi ,ông chủ tịch hội phụ huynh học sinh có ý kiến muốn viết thư lên bộ giáo dục bênh vực và ca tụng toa. Như vậy, bộ càng không có lý do gì đổi tao ra miền Trung nữa."


Chuyên đáp xuôi :


"Tùy các toa tính toán, định liệu. Moa rất cảm kích khi thấy các toa đã bênh vực moa hết lòng."