VIẺT VẺ NGUYẺN THIẺN THÙ I

(1)  Nghe bác kể chuyện này,hình dung nhớ lại và hiểu thêm. Khoảng năm 1987, tôi gặp anh Thụ ở xã Hiệp Thạnh huyện Châu Thành tỉnh Long An, nhân tiệc cưới cháu nội Ôông Quyền ở Hợp Hoà. Hồi đó chưa biết quan tâm việc chính trị, nhưng nghe kể là Ôông (Thụ) vượt sông Bến Hải (yếu nói là vào Nam sau 1954) do bức xúc việc đấu tố, cải cách,...- lòng tui thấy khâm phục òng hết chổ nói. Nhớ lại hình ảnh Ôông, người tầm thước, da đỏ đậm, tóc xanh, dày, chải ngược,....ông nằm ở võng, tôi tò mò hỏi về chuện Nam, Bắc ,...nhưng Ôông ít nói, tôi nhận thức Ôông hiểu biết, nhưng kiểm kẻ. Sau này, tìm hiểu thêm mới biết Ôông là trí thức, có tài văn chương, viết lách, trung thực,khôông xu nịnh,...nên sau giải phóng mấy tay đồng nghiệp hai mặt, trở quẻ, nói xấu Ôông, ... nên vào thời khôông việc làm, khó khăn,... Rồi nghe tin Ôông Đồng Sỹ Nguyên có can thiệp nhưng khôông kết quả. Qua bài viết biết Ôông qua đó, phát huy đựơc tài năng, rất đáng mừng, nếu ai đó đọc được vài tâm tư này, có thể khôông đúng bởi miệng đời mà, thì xin lòng tha thứ và nếu có thể cho xin gởi đến bác Thụ - người con Quảng Hoà Quê Tôi-lời ngưỡng mộ và lời chào trân trọng nhất, chúc bác sống vui, sống sức khỏe cùng con cháu. Cố gắng tìm đọc tác phẩm của bác.

(2)

Nhớ về em họ Nguyễn Thiên Thụ,ở xa (viết theo yêu cầu của Ô. Nguyễn tri Tuệ) Nguyễn thiên Thụ (hậu duệ đời thứ 14 nhánh 5 chi2, họ Nguyễn làng Vĩnh Lộc) sinh ngày 24 tháng 4 năm Đinh Sửu (1937) hơn tôi 1 tuổi. Con chú Đẩu Tiếp Nguyễn văn Đề (một nhà văn nhà báo Cách mệnh theo VM rất sớm trước năm 1940, Ông viết báo Đông Phong chống Pháp nên bị Pháp bắt bỏ tù ở Đồng Hới nhà phải bán ruộng để lo liệu mới được ra tù. Từ 1945 ông làm tuyên truyền quân sự (huyên đội) tại Ba đồn và hy sinh năm 1947). Hơn tuổi nhưng là em, tôi là anh theo gia phong dòng tộc. Những năm 1946-1947 Thụ học (lớp 3 và lớp Nhì)trường Hòa Ninh trên tôi 1 lớp. Chiến tranh, nghỉ học, rồi tôi và Thụ học cùng lớp khi lên học trung học. Quê nhà không có trường phải đi trọ học. Trường cấp 2 Quảng trạch duy nhất cả huyện có lớp Bảy, trường đóng ở Làng Tùng chất, Quảng châu (vùng núi) bên một quả đồi đầu làng. Buổi học vào đêm để tránh máy bay. Tôi, Nguyễn Thiên Thụ và Đinh Hữu Hồ cùng lớp và ở chung nhà trọ, nhà ông bà Nộ ở trong làng, hàng ngày đi chợ, tự nấu nướng, gạo có ít khoai là nhiều, thức ăn là cá mắm hố, dưa muối…cũng xong. Gắng học, năm đó tôi và Thụ cùng đứng đầu lớp…..Thụ học giỏi đều cả Văn và Toán. Năm sau lên lớp Bảy, hết học kỳ 1 , thầy giáo Lương Duy Khánh hiệu trưởng và thầy Khuyên bị máy bay Pháp ném bom chết( ở làng Pháp kệ), thầy Hồng dạy toán ốm…nhưng rồi cũng kết thúc năm học.Thụ có mối tình với một cô gái trong làng, nhưng đứt đường tơ vương, tan vỡ… Kết thúc chiến tranh,Tôi thôi học, Hồ xin đi làm.Thụ mò ra Hà tĩnh để học tiếp cấp 3 thì than ôi : trường đóng cửa, theo việc đấu tố loạn tùng bậy…Thụ hoảng sợ , nhà ông Giáo bị quy là địa chủ. Hoảng quá… Thụ chuồn, lẫn trong đồng bào di cư vào Nam, vượt Bến Hải, vô Huế. Thụ bị tập trung vào một trại (của chính quyền miền Nam) để thẩm tra. Một buổi chiều ra ngồi chơi ở cổng trại, may quá gặp bà In (con ông bản In cùng xóm) đi qua. Nhận ra Thụ liền gọi…. Được bà In bảo lãnh, ra trại.Về ở đó, dạy kèm các cháu học, rồi qua đó gặp ông Diên (con o dịch Loan, anh ông Quyên) và về ở nhà ông Diên dạy trẻ vừa đi học trung học…tiếp đó Thụ vô SG tìm đến nhà chị Miều (chị cả tôi , con ông Nghè) Thụ dạy kèm các cháu, học đại học. Năm 1964 tốt nghiệp Đai học Văn Khoa, dạy trung học (cấp 3), cho đến bây giờ các cháu con Bà Miều quý Thụ như cậu ruột, khi Thụ lấy vợ ông bà Miều thay mặt họ nhà trai cưới hỏi. Năm 1969 tốt nghiệp cao học Văn chương đại học văn khoa SG( tiến sỹ).Tiếp đó giảng dạy ở ĐH văn khoa, ĐH sư phạm và một số trường ĐH khác. Năm 1975 Thụ không được dạy Đại Học ra làm kinh tế buôn bán nuôi con Đến 1991 Thụ được phép xuất cảnh sang Canada định cư… Bắt đầu tiếp tục nghiên cứu theo Nghiệp văn chương…nhiều tác phẩm đồ sộ xuất bản ở nước ngoài… Công trình lớn nhất : Lịch sử Văn học cận đại Việt nam : 4 tập dày 2200 trang bình giảng thơ văn của 300 nhà thơ , nhà văn VN cả trong Nam và ngoài Bắc (sách này chỉ xuất bản ở nước ngoài) Ông Thụ có gửi quà cung tiến xây dựng mồ mả, nhà thờ họ Nguyễn và chi họ 2. Nay đã sang tuổi 81 già yếu, có các con về thăm quê. Vẫn giữ liên lạc với anh em máu mủ dòng tộc. Khi Thụ ra đi có dư luận Mệ Hương Tiệu đã dụ cỗ Thụ vào Nam, Bà bị kết án đi tù, Năm 1975 vô SG , anh em gặp nhau, tôi có hỏi lại việc này, Thụ cho tôi biết là Ông Giáo cho Thụ tiền bảo cháu đi không ai dụ dỗ. Xin đăng lại bài thơ của Thụ gửi anh em họ hàng và bạn bè Thương nhớ đầy vơi Nguyễn Thiên Thụ từ Canada gửi về kính tặng các bạn cũ Thương nhớ phương nao thương nhớ hoài ! Lòng nghe cuồn cuộn nước sông trôi. Như cánh diều bay trong nắng ấm. Như đêm mưa bão gió không thôi !. Thương nhớ mênh mông, nhớ một thời ! Nhớ về quê mẹ nhớ xa xôi Nhớ con sông vắng , bến đò cũ Nhớ cánh đồng xưa , trăng sáng soi. Thương nhớ bâng khuâng, nhớ một đời ! Nhớ bạn bè cũ thuở vui chơi Nhớ mái trường xưa , khe suối mát Nhớ con đường nhỏ rẽ muôn nơi. Thương nhớ ngàn năm, thương nhớ ai ! Như cánh buồm lớn nhớ biển khơi Ngày đã bay đi theo gió cát Lòng như núi đá chắn ngang trời . Thương nhớ mênh mang, thương nhớ hoài Tấm lòng muôn thuở bóng trăng soi Hoàng hạc bay đi chưa trở lại Vẫn còn mây trắng tháng năm trôi . Nguyễn Thiên Thụ Canada 25-08-2008