Tết Mậu Thân: Vai trò của Lê Duẩn và bài học cho người Mỹ
Cuộc tổng tấn công Tết Mậu Thân là một thất bại về mặt quân sự đối
với các lực lượng chính quy miền Bắc và Việt Cộng, theo nhận định của
các chuyên gia quân sự, giáo sư sử học và cựu chiến binh Mỹ từng tham
chiến tại Việt Nam.
Rạng sáng ngày 31/1/1968, giữa lúc người dân Việt Nam đang đón Tết
thì các lực lượng Cộng sản phát động một đợt tấn công bất ngờ trên toàn
miền Nam. Chiến dịch này được coi là cuộc tấn công lớn nhất trong chiến
tranh Việt Nam đã dẫn đến nhiều thương vong tại nhiều thành phố và thị
trấn trên khắp miền Nam.
“Về mặt quân sự, Bắc Việt đã thua to. Toàn bộ các cơ sở hạ tầng của
Việt Cộng bị quét sạch,” William Ridley, cựu chiến binh Mỹ từng tham
chiến ở Việt Nam nói với VOA-Việt ngữ.
Cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Bing West và giáo sư sử học Đại học
San Diego State University, Pierre Asselin, cũng nhận định tương tự với
VOA sau một cuộc hội thảo tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược quốc tế
CSIS tại Washington hôm 31/1.
Trong khi đó Hà Nội tuyên bố đây là một thắng lợi về chiến thuật và
là một trận đánh gây tiếng vang lớn, “một cú đập lớn để tung tóe ra các
khả năng chính trị” – theo lời của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Lê
Duẩn. Theo truyền thông trong nước, quân “giải phóng” Bắc Việt đã hoàn
thành một trong những mục tiêu quan trong được đề ra là “đè bẹp ý chí
xâm lược của Mỹ, buộc Mỹ phải ngồi vào bàn thương lượng.”
Ông Lê Duẩn cho rằng không có sự hy sinh nào là quá lớn. Đối với ông, nói đến 1 triệu hay 2 triệu người Việt hy sinh trong chiến tranh, thì đó là cái giá và là cái giá cần thiết bởi vì khi đã đạt được mục đích thì mọi thứ sẽ được chấp nhận trong lịch sử.Pierre Assalin, GS sử học Đại học tiểu bang San Diego
Một nửa thế kỷ sau cuộc tổng tiến công bắt đầu từ Tết Mậu Thân 1968
và kéo dài hơn 300 ngày ở nhiều nơi, gồm cả Huế và Sài Gòn, người Mỹ vẫn
bàn luận về những bài học được rút ra từ cuộc tấn công được coi là đã
thay đổi cục diện của chiến tranh Việt Nam.
“Tôi cho rằng bài học lớn nhất là nếu anh là Tổng thống, nếu anh là
Tổng Tư Lệnh và đưa quân vào một cuộc chiến thì phải có ý chí để quyết
thắng," ông West nói. "Đừng nhụt chí như cách mà Tổng thống Lyndon
Johnson đã làm. Ông ấy đã quay lưng bỏ đi chỉ vì (cuộc tấn công) Tết Mậu
Thân. Ông ấy lẽ ra không nên làm như thế.”
Theo cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Bing West dưới thời Tổng thống
Ronald Reagan, trong thời gian Tết Mậu Thân sau khi đánh bại quân miền
Bắc, Tổng thống Johnson đã có cơ hội để đánh bom hệ thống đê miền Bắc và
cảng Hải Phòng cũng như cắt đường cứu viện từ Trung Quốc và Nga.
“Chúng ta đã có thể nện cho họ tơi tả cho tới khi họ hiểu rằng họ không thể cưỡng chiếm miền Nam.”
Theo nhận định của cựu quan chức Bộ Quốc phòng này, Mỹ đã bỏ lỡ cơ
hội để chiến thắng và quân miền Bắc lẽ ra cũng không nên tấn công bởi vì
cuộc tấn công đó “không hiệu quả như họ mong muốn.”
Ông West nhận định “cả 2 phía đã mắc sai lầm” nhưng thừa nhận ảnh hưởng tiêu cực của cuộc tấn công này đối với phía Mỹ.
“Chúng tôi đã mất tinh thần. Tổng thống mất tinh thần khi nói ‘Trời, tôi chỉ muốn rút ra khỏi cái nơi đó.’”
Cho tới năm 1968, Mỹ đã đưa 468.000 quân tới Việt Nam với khoảng
30.000 lính đã thiệt mạng trên chiến trường này. Tổng thống Johnson,
người đã vấp phải nhiều phản đối từ những người chống chiến tranh Việt
Nam, xin rút khỏi cuộc đua ngay trước thềm bầu cử tổng thống Mỹ năm đó.
Cuộc tấn công của Lê Duẩn
Một bài học khác mà ông West rút ra từ cuộc tấn công này là “các
quyết định quan trọng chỉ do một số người đưa ra.” Cựu quan chức Bộ Quốc
phòng cho biết điều này “đúng trước đây và bây giờ vẫn đúng”, ám chỉ
các quyết định của những nhà lãnh đạo Mỹ tại Afghanistan hiện nay.
Lê Duẩn cũng giống như Stalin. Ông ấy không quan tâm về chuyện có bao nhiêu người bị giết. Ông ấy là người có ý chí sắt. Stalin là người có ý chí sắt. Hitler là người có ý chí sắt.Bing West, cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ
Phía Bắc Việt, những quyết định quan trọng cũng do một số người đưa
ra, theo nhận định của giáo sư sử học Asselin, người nghiên cứu về Đông
Nam Á và Việt Nam. Ông cho rằng TBT Lê Duẩn, chứ không phải ông Hồ Chí
Minh hay Tướng Võ Nguyên Giáp, là người điều hành chiến tranh Việt Nam,
và là người quyết định trong cuộc tổng tiến công Mậu Thân, cùng với
tướng Văn Tiến Dũng.
Nhà sử học Asselin so sánh Lê Duẩn là giống lãnh tụ Kim Il Sung của
Triều Tiên về mặt “độc tài” khi đưa ra các quyết định, và giống như
Stalin khi quyết định hy sinh hàng triệu quân để dành chiến thắng.
“Đối với Lê Duẩn, Việt Nam đã bị Pháp đô hộ, và trong suốt chiều dài
lịch sử luôn bị Trung Quốc hăm dọa. Và Lê Duẩn sẽ làm thay đổi điều đó,
làm thay đổi 2.000 năm lịch sử," GS Assalin nói với VOA. "Tôi nghĩ ông
Lê Duẩn cho rằng không có sự hy sinh nào là quá lớn. Đối với ông, nói
đến 1 triệu hay 2 triệu người Việt hy sinh trong chiến tranh, thì đó là
cái giá và là cái giá cần thiết bởi vì khi đã đạt được mục đích thì mọi
thứ sẽ được chấp nhận trong lịch sử.”
Cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng West đồng ý với quan điểm đó.
"Theo tôi, Lê Duẩn cũng giống như Stalin. Ông ấy không quan tâm về
chuyện có bao nhiêu người bị giết. Ông ấy là người có ý chí sắt. Stalin
là người có ý chí sắt. Hitler là người có ý chí sắt."
Năm mươi năm sau cuộc tổng tiến công Tết Mậu Thân, cuộc tranh cãi
trên mạng xã hội Việt Nam vẫn tiếp diễn về những tác động của chiến dịch
này và liệu quyết định của ông Lê Duẩn và tướng Văn Tiến Dũng là đúng
hay sai.
Cũng như những nhận định trong loạt phim tài liệu “Cuộc Chiến tranh
Việt Nam” của đạo diễn Ken Burns và Lynn Novick được công chiếu năm
ngoái, nhiều người cho rằng cuộc tấn công này do miền Bắc phát động vào
các thành phố ở miền Nam nhắm vào người dân thường, bất chấp hai miền
thường ngừng bắn để cùng ăn Tết. Rất nhiều thường dân đã bị giết chết
trong biến cố này.
Luật sư Lê Công Định nhận định trên một bài viết trên trang Facebook
cá nhân rằng “cuộc tấn công lén lút đó lại biến thành cuộc thảm sát
thường dân vô tiền khoáng hậu trong ký ức và tâm khảm người dân miền
Nam.”
Chính quyền Hà Nội không công bố con số thương vong chính thức nhưng
theo ước tính của phía Mỹ, con số này có thể lên tới 58,000 sau toàn bộ
chiến dịch kéo gần hết năm 1968. Theo thống kê mà US News thu thập được,
thương vong của phía đồng minh là gần 9.000 người, trong đó hơn phân
nửa là binh sĩ Việt Nam Cộng hòa.
No comments:
Post a Comment