Rằm tháng Bảy ở Việt Nam là ngày tưởng nhớ tổ tiên và là lễ xá tội vong nhân, thế còn ở các nước khác thì sao?
">
Getty
Tại Việt Nam, vào Rằm tháng Bảy, mọi người thường chuẩn bị mâm cúng
chúng sinh và quần áo vàng mã. Tại hiệu thuốc tư nhân này, nhân viên
đang cầu nguyện trước mâm cúng chúng sinh vào ngày 16 tháng Tám.
Getty
Vàng mã để cúng Rằm tháng Bảy rất phong phú. Cửa hàng này bán cả vàng mã
là ô tô, xe máy, xe đạp và nhà làm đồ cúng. Người cõi âm dường như đều
là tỉ phú nhờ vàng mã con cháu họ cúng cho.
Nhac Nguyen
Thậm chí có người cúng cả máy bay.
Getty
Tại Thái Lan, các vũ công mặc quần áo và đeo mặt nạ đóng giả làm âm hồn trong lễ Rằm tháng Bảy.
Getty
Các vũ công tại lễ hội mà tiếng Thái là Phi Ta Khon.
Getty
Người phụ nữ này đang dâng lễ cúng Rằm tháng Bảy tại Hong Kong. Các hoạt
động chính trong lễ hội ở đây là dâng lễ cúng thể hiện sự tôn trọng với
các vong hồn và biểu diễn Kinh kịch.
Getty
Một buổi diễn Kinh kịch tại Hong Kong, trong lễ hội Rằm tháng Bảy, được
cho là lúc Diêm Vương mở cửa địa ngục cho các vong hồn lên trần gian.
Getty
Một nhà sư đang đi đến nơi làm lễ tại Thái Nguyên, Sơn Tây, Trung Quốc.
Rằm tháng Bảy trong tiếng Trung là Zhong Yuan Jie hoặc Yu Lan Jie, rơi
vào đêm thứ 15 của tháng thứ Bảy theo Âm lịch.
Getty
Người đàn ông Indonesia gốc Trung đang chuẩn bị thức ăn làm đồ cúng cho
tổ tiên của mình trong lễ Vu Lan tại Medan, thủ phủ của Bắc Sumatra,
Indonesia.
Getty
Người Indonesia gốc Hoa đang hóa vàng cho tổ tiên. Họ đồng thời cũng
tụng kinh, cầu khấn mông cho linh hồn tổ tiên họ được lên thiên đàng.
Getty
Họ đốt tượng Diêm Vương để bày tỏ lòng thành với tổ tiên của mình.
Oanh tạc cơ chiến lược B1 của Không quân Hoa Kỳ(@wikipedia)
Ngày 17/08 vừa qua, lần đâu tiên ba oanh tạc cơ chiến lược B1, B2 và
B52, đồng loạt xuất phát từ đảo Guam tham gia một cuộc biểu dương sức
mạnh tại Biển Đông và Hoa Đông. Hành động này được xem là để đáp trả ý
đồ của Trung Quốc thiết lập vùng « nhận dạng phòng không » khống chế khu
vực.
Theo AP, ngày thứ tư 17/08/2016, Hoa Kỳ cho phô diễn chiến thuật phối
hợp hành động giữa ba loại oanh tạc cơ chiến lược có khả năng mang bom
nguyên tử. Hai chiếc B1 và B2 được đưa đến vùng hành quân để tiếp sức
cho pháo đài bay B52 đã có mặt tại căn cứ không quân Andersen tại đảo
Guam, trong khuôn khổ chiến dịch mang tên Hiện Diện Liên Tục.
Theo AP, mục đích của Bộ tư lệnh chiến lược STRATCOM là bố trí các pháo
đài bay chiến lược túc trực trong vùng Thái Bình Dương là để khuyến cáo
mọi ý định gây hấn tại châu Á. Nhưng trong thời gian gần đây, lực lượng
oanh tạc cơ có khả năng mang bom hạt nhân được tăng cường họat động.
B52 được B1 và B2 hỗ trợ trong bối cảnh Trung Quốc càng ngày càng
hung hăng khiêu khích các quốc gia láng giềng trong vùng Biển Hoa Đông
và biển Đông mà Bắc Kinh gọi là Nam Hải.
Về phần Bắc Kinh, quân đội Trung Quốc tìm cách thiết lập vùng « nhận
dạng phòng không » chồng chéo vào hải phận Nhật Bản, cho máy bay và hải
thuyền trên các vùng biển đảo của các nước khác trong khu vực. Tòa án
trọng tài La Haye, trong phán quyết ngày 12/07 đã phủ nhận giá trị các
đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc. Bây giờ, đến lượt Mỹ đáp trả Trung
Quốc.
Chuẩn tướng Douglas Cox, chỉ huy trưởng phi đoàn 36 nhận định cuộc tập dợt ngày hôm qua như sau : "Phi vụ này chứng tỏ Hoa Kỳ cam kết yểm trợ an ninh thế giới và khả năng của Mỹ huy động lực lượng phòng vệ đáng tin cậy". http://vi.rfi.fr/quoc-te/20160818-khong-luc-my-bieu-duong-luc-luong-%C2%AB-phao-dai-bay-%C2%BB-tai-bien-dong
Không quân Trung Quốc tuần tra Trường Sa để dọa Mỹ và Philippines ?
Một máy bay chiến đấu J-10 của Trung Quốc đang bay về căn cứ. (Ảnh chụp năm 2010)Ảnh: Reuters
Không quân Trung Quốc ngày càng diễu võ giương oai trên khu vực quần đảo Trường Sa với các phi vụ được họ gọi là « tuần tra tác chiến ».
Theo các nhà quan sát, các động thái của Bắc Kinh vừa nhằm khẳng định
lập trường phủ nhận phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực bất lợi cho
Trung Quốc, vừa nhằm răn đe Mỹ và Philippines, bị cho là hai nước chủ
mưu trong việc khiến Trung Quốc bị mất mặt tại Tòa Trọng Tài La Hay.
Mục tiêu phô trương uy lực để khẳng định chủ quyền của Trung Quốc trên
Biển Đông, đặc biệt là tại các khu vực như Trường Sa hay bãi cạn
Scarborough trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines trên Biển Đông,
đã thể hiện rõ trong các tuyên bố hôm 06/08 vừa qua của phát ngôn viên
Không Quân Trung Quốc.
Nhân vật này đã tiết lộ rằng mới đây, không quân Trung Quốc đã tung oanh
tạc cơ và chiến đấu cơ xuống vùng Biển Đông để tiến hành những bài tập « tuần tra tác chiến » trên không để bảo vệ chủ quyền và các quyền lợi trên biển của đất nước.
Trong một động thái thị uy rõ nét, phát ngôn viên này vừa liệt kê các
phương tiện được huy động, vừa nói rõ là khu vực tập trận tuần tra chủ
yếu là không phận chung quanh quần đảo Trường Sa và bãi cạn Scaborough
Shoal, vừa xác định rằng đó là những cuộc tuần tra tác chiến bình
thường.
Thông báo kể trên đã nối tiếp theo một hành động thị uy khác : cho oanh
tạc cơ chiến lược H6-K có khả năng mang bom nguyên tử đến hoạt động ở
vùng Biển Đông, bay ngang qua bãi cạn Scaborough rồi cho chụp hình đăng
báo. Sau đó Không Quân Trung Quốc đã nói rõ thêm rằng nhiều chiếc oanh
tạc cơ H6 và chiến đấu cơ Su-30 đã được tung vào chiến dịch.
Theo các nhà quan sát, việc Không Quân chọn bãi Scaborough và vùng quần
đảo Trường Sa làm nơi phô trương sức mạnh rõ ràng nhằm mục tiêu khẳng
định trở lại sự kiện Bắc Kinh phủ nhận hoàn toàn phán quyết quốc tế về
Biển Đông, trong đó có đề cập cụ thể đến cả Trường Sa lẫn
Scarborough. Mặt khác, Bắc Kinh cũng muốn thăm dò phản ứng của Mỹ, đồng
thời đe dọa Philippines, hai nước bị Trung Quốc cho là tác nhân trực
tiếp làm cho họ mất mặt tại Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye.
Phải nói là khi liên tục quảng bá cho các phi vụ tuần tra trên Biển
Đông, mục tiêu đầu tiên của Trung Quốc là nhắn với Mỹ rằng Bắc Kinh sẵn
sàng sử dụng mọi phương tiện để đáp trả tương xứng các hành động của
Mỹ. Với chiến đấu cơ Trung Quốc xuất hiện nhiều hơn trên bầu trời Biển
Đông, Mỹ dĩ nhiên là phải tìm cách tránh các hiểm họa va chạm trên
không, đặc biệt trong bối cảnh phi công Trung Quốc nổi tiếng là thiếu
chuyên nghiệp.
Thông điệp hù dọa nhắm vào Philippines cũng rất rõ ràng, đặc biệt là
trong bối cảnh tân tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã có biểu
hiện muốn hòa dịu với Trung Quốc, sẵn sàng đàm phán tay đôi với Bắc Kinh
để giải quyết tranh chấp.
Phản ứng của Mỹ và đồng minh trước việc Không Quân Trung Quốc diễu võ
giương oai tại vùng Trường Sa và Scaborough sẽ rất là quan trọng, vì lẽ
nếu bất động, Bắc Kinh hoàn toàn có thể lợi dụng dịp này tuyên bố luôn
một vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông, tương từ như họ đã từng
làm trên Biển Hoa Đông trước đây.
Quân nhân Nhật Bản canh gác một hệ thống phòng thủ tên lửa PAC-3
địa đối không, đặt tại bộ Quốc Phòng Nhật Bản, Tokyo. Ảnh chụp ngày
07/12/2012.REUTERS/Issei Kato
Vào năm 2017, ngân sách quốc phòng Nhật Bản có khả năng vượt mức 51 tỷ
đô la. Một phần không nhỏ của ngân sách được dùng cho việc nâng cấp kho
vũ khí.
Để giải thích cho việc này, Tokyo thường nhấn mạnh đến mối đe dọa đến từ
Bắc Triều Tiên. Tuy nhiên, khi phân tích kỹ các khoản chi dự trù - được
báo chí Nhật ngày 19/08/2016 tiết lộ - giới quan sát có thể nhận ra
ngay phần lớn đều nhằm đối phó với Trung Quốc, vẫn hung hăng đe dọa Nhật
Bản trên vấn đề chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Điểm nổi bật nhất trong kế hoạch hiện đại hóa kho vũ khí của Nhật Bản
trong thời gian tới đây là quyết tâm chế tạo một loại chiến đấu cơ không
người lái trong vòng 20 năm sắp tới, theo hai bước : 10 năm đầu hoàn
thanh kiểu máy bay trinh sát không người lái, và 10 năm sau đó, chuyển
qua việc phát triển một chiến đấu cơ không người lái.
Đó tuy nhiên là hướng lâu dài. Còn trước mắt, quốc phòng Nhật Bản phải quan tâm đến hai nhân tố Bắc Triều Tiên và Trung Quốc.
Mục tiêu đối phó với hiểm họa đến từ Bắc Triều Tiên được thể hiện rõ qua
dự kiến chi khoảng 1 tỷ đô la (100 tỷ yen) để nâng cấp hệ thống phòng
thủ tên lửa PAC-3, cho phép mở rộng gấp đôi tầm hoạt động của hệ thống
này lên thành hơn 30 km.
Điều này cần phải được mau chóng tiến hành nhằm đối phó với việc Bình
Nhưỡng liên tiếp tiến hành nhiều vụ phóng tên lửa gần đây, và đã khoe
rằng họ đã thu nhỏ thành công đầu đạn nguyên tử.
Nhân tố Bắc Triều Tiên cũng thể hiện rõ trong khoản chi tiêu dành cho
việc sản xuất phiên bản Block IIA của hệ thống tên lửa Standard
Missile-3 do Mỹ và Nhật Bản cùng phát triển để có thể bắn hạ tên lửa của
đối phương ở tầm cao hơn.
Đáng chú ý hơn cả tuy nhiên lại là những khoản chi nhằm chống Trung Quốc.
Nhật báo Yomiuri đầu tuần này đã tiết lộ việc Tokyo sẽ cho chế
tạo một loại tên lửa địa đối hải, có tầm bắn 300 km nhằm tăng cường việc
bảo vệ các hòn đảo xa xôi ở phía nam, trong đó có quần đảo Senkaku/Điếu
Ngư trên Biển Hoa Đông đã bị Trung Quốc đòi chủ quyền.
Trong kế hoạch chi tiêu được báo chí tiết lộ ngày 19/08, Tokyo cũng sẽ
dành một khoản ngân sách lớn cho việc mua phiên bản nâng cấp của chiến
đấu cơ tàng hình F-35 do hãng Lockheed Martin của Mỹ chế tạo.
Việc tăng cường hiệu năng của lực lượng không quân rất cần thiết trong
bồi cảnh trong thời gian gần đây, Bắc Kinh không ngần ngại pho trương uy
lực không quân của họ trên Biển Đông, đồng thời cho phi cơ thâm nhập
vùng không phận của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, hay áp sát không phận
Nhật Bản.
Trên bộ, ngân sách mới của Nhật Bản cũng sẽ chú ý đến việc tăng cường
năng lực cho lực lượng tuần duyên tại khu vực quần đảo Miyakojima và
Amami Oshima ở phía Nam, mục tiêu cũng nhằm đối phó với những hành động
quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông. http://vi.rfi.fr/chau-a/20160819-nhat-ban-no-luc-hien-dai-hoa-vu-khi-de-ngan-trung-quoc-o-bien-hoa-dong
Chuyên gia Pháp: Cách Mỹ chống bành trướng Trung Quốc trên Biển Đông
Tổng thống Mỹ Barack Obama trong buổi nói chuyện với giới trẻ Sài Gòn, ngày 25/05/2016.REUTERS/Carlos Barria
Trong bài phỏng vấn ngày 12/08/2016 dành cho nhà báo Alexis Feertchak
của tờ Le Figaro, giáo sư về chiến lược Renaud Girard thuộc Học Viện
Chính Trị Sciences Po Paris đã phân tích về chiến lược đã và đang được
Mỹ áp dụng để đối phó với sự bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông.
Theo giáo sư Girard lợi ích cốt lõi của Hoa Kỳ là duy trì bằng mọi giá quyền tự do lưu thông trên biển :
Renaud Girard : Hoa Kỳ đã thực hiện việc thay đổi chiến lược của
họ qua chính sách « Xoay trục qua châu Á - Pivot towards Asia », bớt hẳn
mối quan tâm về Trung Đông, thể hiện qua chủ trương gọi là « điều hành
từ phía sau - rule from behind » của tổng thống Obama ở vùng Cận Đông.
Không phải là ngẫu nhiên mà Mỹ ngày nay đang tìm thỏa hiệp với Nga ở
Syria, và Matxcơva đã được lợi thế.
Như chuyến công du của ông Obama ở Việt Nam (21-24/05/2016) và tiếp theo
là chuyến đi Nhật Bản (24-28/05) đã cho thấy, Mỹ tỏ mối quan tâm rõ rệt
đến vùng Châu Á-Thái Bình Dương. Mục tiêu của Mỹ là duy trì với bất cứ
giá nào quyền tự do hàng hải. Trong khuôn khổ đó, Washington không thể
chấp nhận việc Trung Quốc chiếm đoạt Hoàng Sa và Trường Sa.
Chính sách xoay trục thể hiện rất rõ trên bình diện lực lượng Hải Quân
Mỹ : hơn 60% Hải quân Mỹ, lực lượng hùng hậu hàng đầu thế giới, hiên
đang ở trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Sự hiện diện của Mỹ tương
ứng với sự phát triển theo cấp số nhân của Hải Quân Trung Quốc.
Một dấu hiệu đập mắt của sự chạy đua vũ khí hiện nay trong khu vực này
là nước Úc, một nước có quan điểm thực tế và không hiếu chiến : Úc sẽ
không bao giờ chi ra đến 34 tỷ euro để mua 12 tiềm thủy đỉnh của tập
đoàn Pháp DCNS, nếu họ không vô cùng lo ngại trước mối đe dọa Trung
Quốc. Le Figaro : Barack Obama đã đạt được một thế cân bằng với Bắc Kinh như thế nào ? Thế cân bằng đó trong khu vực có thể bền lâu hay không ?
Renaud Girard : Phía Trung Quốc cho là Mỹ không có việc gì trong
khu vực cả. Họ không quên nhắc lại là hành động can thiệp của Mỹ vào khu
vực luôn dẫn đến thảm họa, dĩ nhiên là ám chỉ đến cuộc chiến tranh Việt
Nam.
Thế nhưng ngày nay, ngay cả Việt Nam, nước nạn nhân chủ chốt của những
lệch lạc quá khứ của Mỹ, cũng đã thay đổi ý kiến. Chính Trung Quốc, với
sự vụng về của họ, đã khiến các nước Châu Á lánh xa họ, trong khi thoạt
đầu họ rất được trọng vọng trong vùng.
Việc Mỹ quay trở lại Việt Nam không xuất phát từ một chính sách mang
tính đế quốc, mà là do sự hoảng hốt của các quốc gia châu Á trước thái
độ của Trung Quốc. Tổng thống tiền nhiệm ở Philippines đã từng ví chủ
tịch Trung Quốc Tập Cận Bình với Hitler.
Mỹ đã trở lại khu vực một cách mạnh mẽ, nhưng với ông Obama, thì Hoa Kỳ
đã có một chính sách khá cân đối. Về tranh chấp ở Biển Đông chẳng hạn,
Washington không can thiệp. Mỹ đã chấp nhận vế đầu của lập luận của
Trung Quốc theo đó Mỹ không có việc gì ở Châu Á. Mỹ không đứng trên quan
điểm Châu Á, mà chỉ đứng trên quan điểm của luật biển quốc tế mà họ bảo
vệ và muốn mọi người tôn trọng.
Mỹ không phân xử giữa Trung Quốc và Nhật Bản trên vấn đề chủ quyền quần
đảo Senkaku, hay giữa Trung Quốc và Philippines về Trường Sa. Họ cũng
không lên tiếng về cách thức các quốc gia phân chia với nhau nguồn cá và
tài nguyên địa chất của Biển Đông.v.v… Ngược lại ông Obama nói rõ là
chính các quốc gia liên can phải tổ chức hội nghị đa phương để cùng nhau
quản lý các nguồn tài nguyên biển.
Dĩ nhiên chúng ta không thể nào chấp nhận chính sách sự đã rồi của Bắc
Kinh. Trung Quốc đang thực hiện ở Biển Đông một chính sách vũ lực không
thể chấp nhận được. Họ làm cho tất cả các cường quốc Châu Á, kể cả Úc,
rất lo ngại. Cho đến giờ, mọi việc đều trong tầm kiểm soát nhờ cuộc đối
thoại chiến lược hàng năm ở cấp cao nhất giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Nền ngoại giao cũng có hiệu quả nhờ việc tổng thống Obama có thái độ tôn
trọng Trung Quốc nhưng vẫn cứng rắn trên quyền tự do hàng hải. Chính
trong khuôn khổ này mà tổng thống Mỹ thường ra lệnh cho khu trục hạm của
Hải Quân Mỹ đi dọc theo quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, và cách bờ biển
2 hải lý chứ không phải 12 hải lý và không xin phép Trung Quốc.
Chông gai đang chờ đợi Donald Trump hoặc Hillary Clinton
Trước mắt, Donald Trump vẫn chưa cho biết chính sách ngoại giao của ông
sẽ như thế nào. Nhưng việc ông thường hành động theo cảm hứng hơn là suy
nghĩ không phải là một dấu hiệu tốt.
Ngược lại, người ta có thể tin tưởng bà Hillary Clinton để đối phó một
cách cứng rắn chính sách bành trướng nguy hiểm của Trung Quốc trên biển.
Nhưng nếu ứng viên đảng Dân Chủ thắng cử, bà sẽ đứng trước một hồ sơ
Trung Quốc phức tạp hơn người tiền nhiệm Obama, vì Trung Quốc hiện nay
hung hăng hơn là nước đón Thế vận 2008.
Dẫu sao thì nguy cơ một cuộc chiến quy mô lớn, ngày mai hay ngày kia, sẽ
đến từ vùng này ở Châu Á vì đến giờ người ta chưa thấy ló dạng một giải
pháp toàn diện nào, trong lúc vòng luẩn quẩn của những liên minh, hay
hành động trả đũa sẽ rất nguy hiểm vào lúc tâm lý dân tộc chủ nghĩa cực
đoan của dân chúng Trung Quốc đang bị một chính quyền chuyên chế kích
động, sau khi không giữ yên được bằng cách cho tiêu thụ nhiều hơn. http://vi.rfi.fr/chau-a/20160817-chuyen-gia-phap-cach-my-chong-banh-truong-trung-quoc-tren-bien-dong
Tuần trước, truyền thông quốc tế đưa tin rằng Việt Nam đã âm thầm đưa
một số lượng không xác định giàn pháo EXTRA tới năm căn cứ ở quần đảo
Trường Sa. Các giàn phóng tên lửa di động mới được nói là có khả năng
tấn công đường băng và căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo do Trung
Quốc mới xây gần đây.
Cho dù Bộ Ngoại Giao Việt Nam cho rằng thông tin này là "thiếu chính
xác", Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh đã nói hồi tháng Sáu năm
nay rằng Hà Nội có quyền triển khai vũ khí như vậy với mục đích tự vệ.
Động thái này đã chứng tỏ rằng vấn đề Biển Đông đang ngày càng căng
thẳng, và các nước tuyên bố chủ quyền có xu hướng tăng cường leo thang
quân sự, dần dần dẫn đến phá hoại hòa hình và ổn định khu vực.
Tuy vậy, việc Việt Nam triển khai giàn phóng tên lửa không nên là một
điều đáng ngạc nhiên. Thay vào đó, đây là một động thái hợp lý theo diễn
biến gần đây của cuộc tranh chấp Biển Đông.
Image copyrightOtherImage caption
Quân đội VN lần đầu tiên giới thiệu tên lửa EXTRA do
Israel sản xuất vào tháng 5/2015. (Ảnh chụp trong lễ kỷ niệm 60 năm
thành lập Hải quân Nhân dân Việt Nam tại quân cảng Cam Ranh).
Đầu tiên, để bảo vệ tốt hơn quyền
lợi của mình tại Biển Đông, Việt Nam đã theo đuổi chiến lược hiện đại
hóa quân sự trong thời gian qua. Ví dụ, theo số liệu của Viện nghiên cứu
hòa bình quốc tế Stockholm, tổng số vũ khí nhập khẩu của Việt Nam trong
giai đoạn 2011 - 2015 tăng 699% so với giai đoạn 2006 -2010, trở thành
nước nhập khẩu vũ khí lớn thứ tám trên thế giới trong cùng thời điểm.
Hầu hết những vũ khí và trang thiết bị được nhập về có liên quan đến
năng lực hải quân.
Giàn phóng tên lửa EXTRA Việt Nam triển khai trên quần đảo Trường Sa
được cho là nhập khẩu từ Israel, một trong những đối tác quốc phòng tiềm
năng của Việt Nam. Israel là nước đang cung cấp những phương tiện cho
nỗ lực phòng thủ của Việt Nam trước những cuộc tấn công khả thi tới các
căn cứ quân sự nằm dưới quyền kiểm soát của Việt Nam tại quần đảo Trường
Sa.
Theo nghĩa đó, các bản tin không phải là một điều không tốt cho Việt
Nam. Nhằm phòng thủ có hiệu quả, ngoài việc phát triển năng lực quốc
phòng để ngăn chặn các nguy cơ, cảnh báo để đối thủ biết về năng lực của
mình là một điều cần thiết.
Vì vậy, tin tức về việc Việt Nam triển khai giàn phóng tên lửa có thể
giúp Hà Nội truyền tải được thông điệp, đặc biệt là đối với Bắc Kinh,
rằng Việt Nam không chỉ có đầy đủ phương tiện mà còn kiên quyết bảo vệ
những lợi ích ở Biển Đông.
Image copyrightImage caption
Thuyền Hải quân Trung Quốc truy đuổi thuyền Hải quân
Việt Nam gần gian khoan Trung Quốc đặt tại khu tranh chấp
Tiếp đó, theo góc nhìn của Hà Nội, việc triển khai vũ khí không phải là
một hành động khiêu khích hay gia tăng căng thẳng. Thay vào đó, đây được
xem là một phản ứng phòng vệ cần thiết để đáp trả lại những mối đe dọa
gần đây của Bắc Kinh tại Biển Đông. Cụ thể là vụ giàn khoan dầu vào năm
2014, khi Trung Quốc rời giàn khoan Haiyang Shiyou 981 chỉ cách 119 hải
lý so với bờ biển miền trung Việt Nam, cùng việc Trung Quốc xây dựng và
quân sự hóa bảy hòn đảo nhân tạo tại Biển Đông, là một cảnh báo cao độ
cho những nguy cơ của Việt Nam và ý đồ chiến lược của Trung Quốc ở Biển
Đông. Vì vậy, sự đáp trả mạnh mẽ nhưng có tính toán sẽ đảm bảo việc bảo
vệ quyền lợi tốt hơn.
Tuy không rõ về thời điểm triển khai vũ khí, nhưng việc này có thể đã
xảy ra rất lâu trước khi tin tức được đưa ra vào tuần trước. Một số
nguồn tin cho hay Hà Nội có thể đã xem xét việc triển khai vũ khí từ
tháng Năm năm ngoái, khi có thông tin về việc Trung Quốc triển khai giàn
tên lửa đất đối không trên một trong những hòn đảo nhân tạo. Trong
trường hợp nào thì những mối đe dọa ngày càng gia tăng từ việc Trung
Quốc quân sự hóa những hòn đảo nhân tạo trong thời gian gần đây, chắc
chắn là nguyên nhân khuyến khích Hà Nội đưa ra những phản ứng mạnh mẽ.
Từ góc nhìn lịch sử, việc triển khai vũ khí cho thấy điển hình về chính
sách của Việt Nam đối với Trung Quốc, vừa phòng vệ nhưng cũng sẵn sàng
chống trả.
Vì là nước nhỏ hơn, Việt Nam luôn mong muốn giữ vững mối quan hệ ôn hòa
và ổn định với Bắc Kinh. Dưới thời phong kiến, Việt Nam thậm chí nhượng
bộ và chấp nhận triều cống cho Trung Quốc. Tuy nhiên, Việt Nam cũng
nhiều lần chống lại Trung Quốc khi vấn đề chủ quyền, quyền tự trị và
toàn vẹn lãnh thổ bị xâm phạm.
Image copyrightAPImage caption Giàn khoan Haiyang Shiyou của Trung Quốc tại biển Đông
Trong những thập kỉ gần đây, mối quan hệ Việt Nam - Trung Quốc nói chung
đã được cải thiện đáng kể, nhưng vấn đề chủ quyền và tranh chấp ở Biển
Đông tiếp tục là thử thách to lớn với hai nước. Tuy nhiên, mức độ giao
lưu kinh tế song phương chưa từng có giúp giữ vững sự hợp tác giữa hai
nước.
Cụ thể, Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam,
chiếm khoảng một phần năm thương mại hàng năm. Trung Quốc đồng thời cũng
là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ chín tại Việt Nam. Vì vậy, dù Việt Nam
thường tỏ ra cứng rắn để bảo vệ quyền lợi vùng biển, nhưng họ không
muốn để vấn đề tranh chấp tại Biển Đông leo thang thành xung đột vũ
trang có thể làm hỏng các lợi ích đang có trong mối quan hệ với Trung
Quốc.
Nhìn chung, việc triển khai giàn phóng tên lửa của Việt Nam tại Biển
Đông cần được xem xét rộng hơn trong bối cảnh những thay đổi gần đây
trong tranh chấp tại Biển Đông, cùng với truyền thống ngoại giao của
Việt Nam với Trung Quốc.
Động thái này, chủ yếu vì mục đích tự vệ, không gây ra mối quan ngại cho
các nước láng giềng. Chắc chắn rằng xung đột vũ trang với một Trung
Quốc mạnh hơn rất nhiều là điều cuối cùng Việt Nam muốn vấp vào. Bài của tác giả Lê Hồng Hiệp đã đăng trên báo Strait Times của Singapore. http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2016/08/160817_vietnam_deploy_extra
Người biểu tình Philippines phản đối Trung Quốc triển khai tên lửa ở Trường Sa ngày 25/02/2016.REUTERS/Romeo Ranoco
Ngày 10/08/2016, hãng tin Anh Reuters tiết lộ : Việt Nam đã kín đáo đưa
giàn phóng tên lửa cơ động ra một số căn cứ tại vùng quần đảo Trường Sa ở
Biển Đông đang bị Trung Quốc tranh chấp. Loại vũ khí mới này có khả
năng tấn công các cơ sở quân sự của Trung Quốc đặt trên các đảo nhân tạo
trong khu vực. Thông tin này đã được giới phân tích ngoại quốc bình
luận rộng rãi.
Trong bài « Giàn phóng tên lửa : Động thái bạo dạn của Việt Nam trên Biển Đông »,
đăng trên báo mạng Hồng Kông Asia Times và được tạp chí Mỹ The National
Interest ngày 16/08 đăng lại, nhà nghiên cứu Harry J. Kazianis, chuyên
gia về chính sách quốc phòng tại trung tâm nghiên cứu Mỹ The Center for
the National Interest, đã cho rằng đây là một phản ứng dễ hiểu của Việt
Nam trước các hành vi hung hăng của Trung Quốc trong khu vực.
Mở đầu bài phân tích, chuyên gia Kazianis, cho rằng hành động của Việt Nam là một điều tất yếu : «
Đây là điều không thể tránh khỏi : Các quốc gia trong vùng Biển Đông có
tranh chấp với Trung Quốc đang bắt đầu phản công – và lần này không
phải bằng chiến tranh pháp lý (lawfare), hay kiểu chiến tranh bêu xấu
(shamefare) mà tôi rất thích – mà bằng cách tăng cường năng lực quân sự
của mình ».
Bản tin của Reuters ghi nhận là Việt Nam đã cho chuyển các giàn phóng
tên lửa EXTRA (còn được gọi là pháo phản lực) ra năm căn cứ tại Trường
Sa « trong những tháng gần đây..., được giấu kín để khỏi bị phát
hiện từ trên không và cho tới nay chưa được nạp tên lửa hay đạn pháo,
nhưng có thể sẵn sàng tác chiến trong vòng 2-3 ngày ».
Đối với Kazianis, bản thân loại vũ khí mà Việt Nam đã chọn để bố trí
trên các đảo, cũng rất đáng chú ý. Đó không phải là loại giàn phóng tên
lửa thứ cấp của vài chục năm trước đây, mà là hệ thống pháo phản lực
EXTRA do Israel chế tạo — một hệ thống rất hiệu quả để tiêu diệt các
toán lính đổ bộ lên bờ biển.
Publicite, fin dans 0 secondes
Phản ứng trước hành vi gây hấn của Trung Quốc
Đối với chuyên gia Mỹ, phải tự hỏi là tại sao Hà Nội lại không làm những
việc này sớm hơn, khi đã biết rõ hơn thiệt, và đã lường trước được các
hành động hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông?
Quả thực là về Biển Đông luôn luôn có rất nhiều những lời đổ lỗi cho
nhau, và không một bên tranh chấp nào vô tội trong việc gây nên những
phiền phức không cần thiết, thế nhưng, trong những năm gần đây, Trung
Quốc đã lộ rõ nguyên hình là kẻ xâm lấn.
Việc Bắc Kinh vẽ ra đường lưỡi bò chín đoạn và đòi chủ quyền lịch sử
trên tất cả những gì bên trong đường chín đoạn đó — bao gồm hầu như toàn
bộ Biển Đông — đồng thời tìm cách áp đặt yêu sách của mình, đã đẩy tình
hình căng thẳng lên những mức cao mới.
Qua việc sách nhiễu tàu đánh cá của các nước có tranh chấp với họ, sử
dụng « lực lượng dân quân biển » để đảm bảo sự thống trị trên biển khơi,
đặt giàn khoan dầu nhiều lần trong nhiều năm ở các vùng biển tranh chấp
gần Việt Nam, bồi đắp các hòn đảo nhân tạo mới và đồ sộ, vốn rõ ràng là
đã được quân sự hóa, Trung Quốc đã trở thành nước duy nhất tìm cách đảo
ngược nguyên trạng.
Thậm chí thất bại nặng nề ở Tòa Án Trọng Tài La Haye cũng không làm
Trung Quốc giảm bớt các hành động nhằm mục đích khống chế toàn khu vực –
mà danh sách vừa có thêm điều được chuyên gia Kazianis gọi là « oanh tạc cơ tự sướng – bomber selfies » (chụp ảnh oanh tạc cơ chiến lược H-6 với nền là bãi Scarborough ở phía sau).
Hà Nội có phương tiện đáp trả
Trong tất cả các nước vùng Biển Đông, rõ ràng Việt Nam là nước có nhiều
khả năng hơn cả để chống lại xu hướng bắt nạt của Trung Quốc, trong đó
có những phương cách ngoại giao đặc thù.
Trong những năm gần đây, Hà Nội đã mua của Matxcơva một số tàu ngầm quy
ước thuộc loại tiên tiến nhất trên thế giới, cũng như những chiến đấu cơ
hiện đại. Cho dù về quân số và vũ khí, Trung Quốc vẫn hơn xa Việt Nam,
nhưng các loại vũ khí mà Việt Nam đã mua ít ra là sẽ có thể cầm chân
Trung Quốc trong trường hợp xẩy ra đụng độ quân sự. Một số người còn cho
rằng thậm chí Hà Nội còn có thể áp dụng một chiến lược chống truy
cập/chống tiếp cận khu vực (A2/AD) thô sơ, lấy thẳng từ binh thư của
quân đội Trung Quốc.
Tuy nhiên, ngoài các đòn bẩy quân sự và kinh tế, cả hai nước — ít ra là
trên giấy tờ — đều là những quốc gia Cộng Sản, và cho đến nay vẫn tiến
hành những cuộc hội đàm "giữa đảng và đảng". Cả Hà Nội lẫn Bắc Kinh đều
có khả năng thảo luận các vấn đề Biển Đông một cách kín đáo, ngoài tầm
theo dõi của các phương tiện truyền thông. Hình thức đối thoại này cho
phép lãnh đạo cao cấp của hai nước trao đổi quan điểm một cách thẳng
thắn hơn.
Việt Nam có thể tận dụng các kênh liên lạc như vậy, làm việc với Trung
Quốc để tìm kiếm thỏa hiệp khả dĩ - hoặc ít ra là bày tỏ thái độ không
hài lòng mà không tạo ra một sự cố ngoại giao.
Trung Quốc sẽ có phản ứng dữ dội?
Trong khi động thái của Việt Nam chỉ là một phản ứng trước việc Trung
Quốc quân sự hóa các đảo mới của họ trên Biển Đông với quy mô to lớn hơn
rất nhiều, Bắc Kinh được cho là rất có thể sẽ viện cớ hành động của
Việt Nam để phản ứng - và thậm chí có thể đẩy mạnh việc quân sự hóa khu
vực một cách đáng kể so với các đối thủ.
Thật vậy, trong những ngày gần đây, người ta được biết là trên đảo mới
của họ tại Biển Đông, Trung Quốc đã có nhà chứa máy bay cỡ lớn, được gia
cố, có tính chất quân sự, có khả năng chứa bất kỳ loại máy bay nào
trong kho vũ khí của Trung Quốc. Bắc Kinh có thể quyết định đồn trú
thường trực các loại phi cơ nguy hiểm nhất của họ một cách thường trực ở
đó. Và đừng quên là Trung Quốc vẫn nói rằng việc họ quyết định tuyên bố
một vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông hay không sẽ dựa
trên những gì họ gọi là toàn cảnh an ninh trong khu vực.
Liệu động thái của Việt Nam có thúc đẩy Trung Quốc làm chuyện đó hay
không? Câu trả lời sẽ được biết khá sớm, nhưng không trước giữa tháng 9
tới đây.
Sự vô cảm, vô trách nhiệm khó chấp nhận của nhà lãnh đạo tối cao
Thảm hoạ môi trường do Formosa Hà Tĩnh gây ra bắt đầu bùng phát ở Miền
Trung từ đầu tháng 4/2016. Vụ việc chấn động nhân tâm này đã ảnh hưởng
đến cuộc sống của hàng chục triệu người Việt, khiến công chúng trong cả
nước đi từ bất ngờ đến hoang mang lo lắng và phẫn nộ.
Trong bối cảnh đó, ngày 21 & 22/4/2016, TBT Nguyễn Phú Trọng đã đến
thăm và làm việc tại Hà Tĩnh. Những tưởng người đứng đầu hệ thống chính
trị ở Việt Nam sẽ thăm hỏi, động viên hàng vạn đồng bào bỗng nhiên bị
lâm vào cảnh dở sống dở chết trước khi đưa ra những quyết sách hợp tình,
hợp lý nhằm giải quyết hậu quả, ổn định tình hình. Nhưng không, trong
suốt hai ngày trời trên đất Hà Tĩnh, ngài TBT đã không hề hé răng lấy
nửa lời về thảm hoạ khủng khiếp đó, chẳng thèm ngó ngàng gì đến đám dân
đen khốn khổ trong khi vẫn điềm nhiên đến Vũng Áng để “kiểm tra tiến độ”
dự án Formosa Hà Tĩnh.
Rời khỏi Hà Tĩnh, ông ta lại tiếp tục im thin thít về vụ việc. Hơn ba
tháng sau, trong Hội nghị tổng kết công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và
HĐND các cấp diễn ra ngày 18/7, lần đầu tiên ông ta mới nhắc đến sự vụ
đang khiến dư luận sục sôi kia khi phát biểu: “Sự cố cá chết… gây khó
khăn cho công tác bầu cử” (!). Câu phát ngôn lạnh lùng, vô cảm đó nhanh
chóng trở thành đề tài đàm tiếu của dân chúng.
Sự bàng quan, vô cảm đến mức không thể chấp nhận được của nhà lãnh đạo
quốc gia lại càng khiến người ta phải đặt câu hỏi về trách nhiệm của ông
ta trong vụ thảm hoạ môi trường thế kỷ này.
Ai là “cha đẻ” của Formosa Hà Tĩnh?
Như báo chí nhà nước đã loan tải, ông Võ Kim Cự, nguyên Phó Chủ tịch và
về sau trở thành Chủ tịch UBND rồi Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh, là một nhân
vật chủ chốt liên quan đến dự án Formosa Hà Tĩnh. Vai trò của ông Võ Kim
Cự đã được báo chí nói đến nhiều; vì vậy trong khuôn khổ bài viết này,
chúng tôi xin không bàn thêm. Tuy nhiên, theo mục (a) khoản (2) Điều 37
“Dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư” của Nghị định 108/2006/NĐ-CP
“Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư”
do Chính phủ ban hành ngày 22/9/2006, việc phê duyệt dự án Formosa Hà
Tĩnh thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.
Trên cơ sở đó, ngày 4/3/2008, PTT Hoàng Trung Hải đã ký công văn hoả tốc
số 323/TTg-QHQT “đồng ý chủ trương cho Tập đoàn công nghiệp nặng
Formosa - Đài Loan lập Dự án đầu tư nhà máy liên hợp luyện thép và cảng
nước sâu Sơn Dương tại Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh”. Ngày
6/6/2008, ông Hoàng Trung Hải lại ký tiếp công văn số 869/TTg-QHQT “đồng
ý việc Tập đoàn công nghiệp nặng Formosa thực hiện dự án đầu tư xây
dựng khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương tại Khu Kinh tế Vũng Áng,
tỉnh Hà Tĩnh”.
Dự án Formosa Hà Tĩnh hoàn toàn nằm trong phạm vi chức trách của ông
Hoàng Trung Hải. Vì thế, không chỉ là người ký hai văn bản quan trọng
nhất đưa đến sự ra đời của dự án, ông ta còn dành cho nó hàng loạt ưu
đãi “vô tiền khoáng hậu”: miễn thuế tài nguyên với hoạt động hút cát san
nền; chỉ đạo Bộ LĐ-TB-XH cho áp dụng cơ chế đặc thù, linh hoạt để đáp
ứng việc đưa lao động nước ngoài vào dự án Formosa; cho phép Formosa
hoàn tất các thủ tục theo quy định để thực hiện đầu tư xây dựng nhà ở
cho công nhân và hộ gia đình công nhân thuê hoặc mua, v.v. Vai trò của
ngài PTT phụ trách kinh tế lớn đến mức tháng 6/2014, Formosa Hà Tĩnh còn
gửi thẳng công văn cho ông ta để đề xuất thiết lập đặc khu kinh tế gang thép, mà không thèm gửi cho bất kỳ ai khác.
Trên thực tế, ông Võ Kim Cự chỉ là một phó chủ tịch tỉnh; một mình ông
ta không thể đủ sức cho ra đời một dự án khổng lồ liên quan đến nhiều bộ
ngành trong một khoảng thời gian ngắn kỷ lục
với hàng loạt ưu đãi chưa từng có như thế. Đúng hơn, ông ta chỉ là một
tay sai đắc lực nhằm thực hiện ý đồ của cấp trên. Xin dẫn ra đây hai
bằng chứng: (i) Ngày 15/1/2008, Formosa gửi “Thư bảo đảm xin đầu tư xây
dựng dự án cảng Sơn Dương và khu liên hợp gang thép tại Hà Tĩnh” cho Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng và mặc dù đây là thư gửi cho Thủ tướng ở Hà Nội
nhưng ngay hôm sau, từ Hà Tĩnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Kim Cự đã ký công văn
số 102/UBND/CN2 gửi Thủ tướng Chính phủ về dự án của Formosa; và (ii)
Mặc dù bị công khai tố cáo nhiều sai phạm đặc biệt nghiêm trọng từ năm
2014 đến nay, nhưng ông ta vẫn cứ “bình chân như vại”, và ở tuổi 59
chuẩn bị nghỉ hưu, ông ta vẫn trở thành Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam
và Đại biểu Quốc hội, Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế Quốc hội khoá XIV.
Trách nhiệm của ông Nguyễn Phú Trọng trong hiểm hoạ Hoàng Trung Hải
Ngày 7/5/2007, tức trước thời điểm Quốc hội khoá XII thông qua thành
phần nhân sự Chính phủ khoá mới gần 3 tháng, một số đảng viên cao cấp đã
gửi Tâm Huyết Thư tố cáo lý lịch mờ ám của ông Hoàng Trung Hải
đến Bộ Chính trị, Ban Bí thư cùng các ủy viên Trung ương Đảng khác. Lúc
bấy giờ ông Hoàng Trung Hải là Bộ trưởng Công nghiệp và được Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng đề cử vào chiếc ghế Phó Thủ tướng trong Chính phủ nhiệm
kỳ tới. Những người soạn thảo bức thư, trong đó có ông Nguyễn Bình
Giang, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban
Bảo vệ Chính trị Nội bộ Trung ương, Trưởng đoàn Thẩm tra Lý lịch ông
Hoàng Trung Hải, đã khẳng định: Ông Hoàng Trung Hải là người dân tộc Hoa
bởi bố ông ta tên là Sì Sói, sinh ra và lớn lên ở Long Khê, Chương
Châu, Phúc Kiến, Trung Quốc, chứ không phải người Kinh như trong bản lý
lịch man trá của ông ta.
Các tác giả bức Tâm Huyết Thư đã dùng những lời lẽ hết sức thống thiết
để đề nghị các cấp lãnh đạo cao nhất trong hệ thống chính trị ngăn chặn
một hiểm họa vô cùng lớn cho đất nước – đó là việc một người Hán trá
hình được giao nắm giữ những vị trí đặc biệt quan trọng trong bộ máy.
Vậy nhưng, bất chấp tất cả, ngày 2/8/2007, Quốc hội khoá XII do ông
Nguyễn Phú Trọng làm Chủ tịch vẫn phê chuẩn ông Hoàng Trung Hải làm Phó
Thủ tướng phụ trách kinh tế, vị trí quan trọng thứ hai trong Chính phủ,
theo sự đề cử của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Chưa hết, từ ngày 21/4/2008 đến nay, tác giả bài viết này – Lê Anh Hùng – đã 75 lần gửi đơn thư qua mạng Internet
tới đầy đủ các cơ quan hữu quan ở Việt Nam để tố cáo PTT Hoàng Trung
Hải những tội ác khủng khiếp như giết người, buôn bán ma túy, trùm băng
đảng, cung cấp tài liệu liên quan đến an ninh quốc gia cho nước ngoài…
Do vụ tố cáo của tôi không được giải quyết nên ngày 2/12/2012, nhà máy
gang thép Formosa Hà Tĩnh đã được khởi công xây dựng với sự hiện diện
của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người bị tố cáo là tay sai đắc lực của
ông Hoàng Trung Hải và đã ngồi xổm lên pháp luật khi bảo lưu thời hạn cho Formosa thuê đất 70 năm.
Nếu ông Nguyễn Phú Trọng thực hiện đúng chức trách Chủ tịch Quốc hội của
mình, không phê chuẩn ông Hoàng Trung Hải vào vị trí Phó Thủ tướng do
những sai phạm đã được nêu trong bức Tâm Huyết Thư thì chắc chắn sẽ
không có Formosa Hà Tĩnh cũng như hàng loạt hiểm hoạ Trung Quốc khác trên đất Việt Nam mà “tác giả” chính là ông Hoàng Trung Hải.
Nếu ông Nguyễn Phú Trọng thực hiện đúng chức trách Chủ tịch Quốc hội
khóa XII và Tổng Bí thư Đảng CSVN khóa XI, yêu cầu giải quyết vụ tố cáo
của tôi một cách đúng pháp luật thì tất cả các dự án kinh tế nguy hiểm
do ông Hoàng Trung Hải “đạo diễn”, trong đó có Formosa Hà Tĩnh, đều phải
bị rà soát lại và tạm ngưng.
Với tư cách người đứng đầu Đảng CSVN, ông Nguyễn Phú Trọng phải chịu
trách nhiệm chính khi ông Hoàng Trung Hải không những không bị xử lý mà
còn lọt vào Bộ Chính trị tại Đại hội Đảng lần thứ XII và trở thành Bí
thư Thành uỷ Hà Nội. Điều này cũng có nghĩa là hiểm hoạ Formosa Hà Tĩnh
không thể được giải quyết rốt ráo chừng nào ông Nguyễn Phú Trọng còn
ngồi trên chiếc ghế Tổng Bí thư.
Formosa Hà Tĩnh là thảm hoạ môi trường lớn nhất trong lịch sử Việt Nam. Không những thế, nó còn là đại hiểm hoạ về kinh tế và đặc biệt là an ninh - quốc phòng.
Hậu quả do nó gây ra sẽ còn ảnh hưởng nặng nề tới nhiều thế hệ người
Việt trong hàng chục năm, thậm chí hàng trăm năm nếu dự án nguy hiểm này
vẫn tiếp tục tồn tại. Về mặt quân sự, nó chẳng khác gì mũi dao gí vào
yết hầu đe doạ sự tồn vong của đất nước. Nó là chiến tích ngoạn mục của
tập đoàn cướp nước Trung Nam Hải, thông qua “con ngựa thành Troy” Hoàng
Trung Hải, song lại là tội ác muôn đời không thể gột rửa của bè lũ Việt
gian tay sai mà TBT Nguyễn Phú Trọng là người phải chịu trách nhiệm cao
nhất.
* Blog của nhà báo Lê Anh Hùng là blog cá nhân. Các bài viết trên
blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan
điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (thứ hai từ trái) bên nạn nhân Phạm Duy Cường tại bệnh viện Yên Bái sáng 18/8/2016.
AFP photo
Những phát súng bên trong văn phòng Đảng
00:00/00:00
Lần đầu tiên một cuộc xả súng xảy ra bên trong Ủy ban Nhân dân tỉnh Yên
Bái, giết chết Bí thư tỉnh ủy và Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh và ngay
sau đó sát thủ cũng là một cán bộ kiểm lâm cao cấp, cũng tự sát sau khi
gây án. Vụ giết người đẫm máu này cho thấy điều gì trong nội bộ của
UBND tỉnh Yên Bái, và hệ quả nó ra sao?
Chấn động dư luận
Bảy viên đạn K59 bắn vào ba người, ba viên cho ông Bí thư tỉnh ủy Phạm
Duy Cường, ba viên cho ông Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Ngô Ngọc Tuấn,
viên còn lại dành cho người gây án: Đỗ Cường Minh, Chi cục trưởng Kiểm
lâm tỉnh Yên Bái.
Vụ án gây chấn động Ủy ban Nhân dân tỉnh Yên Bái và báo chí vì kẻ hạ thủ
là một cán bộ kiểm lâm cao cấp, vào Ủy ban nhân dân tỉnh mà không bị
khám xét hay nghi ngờ vì ông Cường là khuôn mặt quen biết với cán bộ nơi
đây. Sau khi vụ án xảy ra, Ủy ban nhân dân tỉnh Yên Bái đã mở cuộc họp
báo công khai trả lời báo chí chi tiết sự việc, tuy nhiên nguyên nhân vụ
giết người vẫn còn là điều bí ẩn.
Theo sự giải thích của ông Đặng Trần Chiêu, giám đốc Công an tỉnh cho
biết thì sáng hôm nay,18 tháng 8 sẽ có cuộc họp HĐND tỉnh vào lúc 8 giờ
nhưng vào khoảng 7 giờ trước lúc khai mạc, ông Đỗ Cường Minh, Chi cục
trưởng chi cục kiểm lâm tỉnh đi vào trụ sở tỉnh ủy, trước tiên đến phòng
làm việc dùng súng K59 bắn Bí thư tỉnh ủy Phạm Duy Cường, tiếp đó ông
Minh đến phòng làm việc của ông Ngô Ngọc Tuấn cách đó 150m và bắn ông
Tuấn. Ngay sau đó ông Minh dùng súng tự sát tại phòng làm việc của ông
Tuấn.
Ăn chia với nhau không sòng phẳng nên diệt nhau. Khi bình thường thì
dùng người ta để mà kiếm chác đến khi có nguy cơ gì đấy thì đem người ta
ra để tế thì người ta sẽ không chịu.
- Ông Nguyễn Khắc Mai
Đây là lần đầu tiên Chính quyền Việt Nam có một động thái được xem là
hiếm thấy, đó là tổ chức họp báo ngay sau khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc
đích thân tới Ủy ban nhân dân tỉnh để làm việc sau khi vụ xả súng xảy
ra. Động thái này nhằm minh bạch hóa vụ án không để dư luận xôn xao, mất
phương hướng và nhất là cán bộ đảng viên cả nước mất bình tĩnh vì câu
chuyện giết người này.
Tuy nhiên nguyên nhân dẫn đến hành động nghiêm trọng này vẫn là một dấu
hỏi lớn đối với người dân. Hàng chục lý do xoay quanh động cơ giết người
của một cán bộ kiểm lâm làm người ta chú ý ngay tới việc phá rừng cũng
như buôn lậu gỗ đang là đề tài nóng của tỉnh Yên Bái trong thời gian gần
đây.
Động cơ giết người chính là câu hỏi bức xúc nhất của dư luận ngay sau
khi vụ án diễn ra, mỗi người nhận định một cách khác nhau và trước tiên
chúng tôi xin ý kiến của ông Lê Văn Cuông, nguyên đại biểu Quốc hội,
được ông cho biết:
“Theo cảm nhận của tôi thì chuyện này thuộc về cá nhân thôi không có
vấn đề chính trị gì trong này. Chắc là có mắc mứu cá nhân mà hành động
nó không làm chủ được, nó bột phát như thế. Cụ thể như thế nào thì cơ
quan điều tra người ta tìm hiểu kỹ để xác định được nhưng theo suy nghĩ
và nhận định của tôi thì đây không phải là trường hợp mang tính chất
chính trị mà đây là trường hợp mâu thuẫn cá nhân mà thôi.”
Có người cho rằng phải chăng vấn đề tổ chức nhân sự đã làm cho ông Minh
bất mãn vì sợ mất ghế dẫn tới hành động giết người? Theo bà Phạm Thị
Thanh Trà Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái, người tổ chức cuộc họp báo cho
biết trước khi vụ việc xảy ra, tỉnh có chủ trương sáp nhập Chi cục kiểm
lâm với một đơn vị khác, tuy nhiên chưa có quyết định gì cụ thể, lãnh
đạo tỉnh đã gặp ông Minh để vận động tư tưởng. Bà Trà khẳng định không
có cơ sở để cho rằng nguyên nhân vụ việc dính tới công tác tổ chức cán
bộ.
Rúng động đảng cộng sản
TS kinh tế Phạm Chí Dũng, cũng là một nhà báo từng làm việc nhiều năm trong UBND thành phố Hồ Chí Minh cho biết:
“Vì bất cứ lý do gì thì cũng dẫn tới hành vi bắn nhau! Thay vì làm
đơn tố cáo hay triệt hạ nhau bằng những thủ pháp chính trị như trước đây
có nghĩa là về mặt mức độ xung đột và tính chất xung đột đã khác hẳn
trước đây, nó thể hiện ra hành vi và hành vi cực kỳ thô bạo, hành vi đó
là hành vi thảm sát. Tất nhiên bây giờ chưa thể biết đây có vấn đề tư
thù, quyền lợi hay tranh chấp nhưng khi đã thể hiện ra như vậy và giữa
những người quan chức cấp cao như vậy thì rõ ràng đây là chuyện lớn rồi,
đây là chuyện rất nguy hiểm đối với đảng, có thể nói nó đẩy đảng đứng
trước một bờ vực. Một ranh giới sụp đổ trên bờ vực.”
Ông Kha Lương Ngãi, nguyên Phó tổng biên tập báo Sài Gòn Giải phóng nhận
định theo cảm xúc của một người trông mong cuộc thay đổi, mặc dù giải
pháp bạo động không phải là khuynh hướng mà ông ủng hộ:
“Những diễn biến tình hình gần đây từ tới giờ tôi vẫn có một cái niềm
hy vọng mà cũng có thể là một niềm tin nữa, đó là ngay trong nội bộ của
tập đoàn cầm quyền vẫn có những người muốn chuyển hóa, muốn diễn biến
theo xu hướng tiến bộ cho nên tôi vẫn hy vọng có một lực lượng có một xu
thế hay một người nào đó họ sẽ có những hành động, chủ trương hướng về
sự tiến bộ. Trường hợp này cũng có thể là nội bộ họ xâu xé họ đấu đá với
nhau mà cũng có thể nói là một trong những cái xu hướng tiến bộ có thể
đang diễn ra.”
Ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ Nghiên Cứu, Ban Dân vận Trung
ương nhìn cuộc tàn sát này là vấn đề nội bộ trong bối cảnh mâu thuẫn
quyền lực và chia chát quyền lợi. Khả năng lấy cấp dưới làm dê tế thần
cũng là một điều cần chú ý:
“Cái vụ này mình chưa có thông tin đầy đủ nhưng theo cá nhân tôi thì
có vấn đề. Cái anh kiểm lâm ấy anh bức xúc một vấn đề gì đấy có thể anh
có những sai lầm gì đấy của hệ thống nhưng anh ta là con dê bị bắt ra để
tế anh ấy uất ức thì tiêu diệt cái đám hệ thống của anh, đấy có thể là
một khả năng chứ không phải tự nhiên người ta lại điên rồ gì mà lại đi
giết nhau như vậy.
Tôi cho rằng nó đặc biệt quan trọng ở chỗ này: đó là không khí xung đột
trong nội bộ đảng đã phát triển tới tiệm cận giới hạn bùng nổ thảm sát
cá nhân, có nghĩa là căng thẳng lắm rồi.
- Nhà báo Phạm Chí Dũng
Đây là vấn đề mâu thuẫn quyền lực cũng như lợi ích. Đặc biệt vấn đề
hiện nay là cấp trên ăn no đủ rồi bây giờ tìm một thằng để tế và như thế
thì mình phải xem xét lại toàn bộ hệ thống cái nhân cách của con người
trong bộ máy rõ ràng nó đang có vấn đề. Ăn chia với nhau không sòng
phẳng nên diệt nhau. Khi bình thường thì dùng người ta để mà kiếm chác
đến khi có nguy cơ gì đấy thì đem người ta ra để tế thì người ta sẽ
không chịu.
Nó là vấn đề mâu thuẫn trong hệ thống mafia thôi người ta gọi cho nó
nhẹ nhàng là nhóm lợi ích nhưng mà lợi ích này là lợi ích của mafia, lợi
ích của bọn kẻ cướp với nhau.”
Nhà báo Phạm Chí Dũng nhận xét vụ án theo một góc khác, góc tự diễn biến
nội bộ của đảng cộng sản Việt Nam trước các vấn đề lợi ích cá nhân và
tranh chấp ngấm ngầm giữa các phe phái:
“Có thể nói đây là lần đầu tiên nếu tính từ thời điểm từ năm 1975 tới
nay. Trước đây cũng đã xảy ra vụ quan chức bắn nhau nhưng nó nằm ở cấp
xã chủ yếu ở một số địa phương nhưng trường hợp đó cũng hiếm. Còn đây là
lần đầu tiên xảy ra vụ quan chức bắn nhau mà thảm sát hàng loạt làm tôi
nhớ có một sự thay đổi đáng kể về tính chất.
Tháng 9 năm 2013 xảy ra vụ một nông dân là Đặng Ngọc Viết đã dùng
súng bắn vào quan chức tỉnh Thái Bình do bị đền bù và cưỡng chế và bây
giờ sau 3 năm lại xảy ra vụ không phải dân bắn quan chức mà là quan chức
bắn nhau, hơn nữa không phải quan chức cấp thấp mà là quan chức cấp
cao, Bí thư tỉnh và Chủ tịch HĐND tình tức là Phó bí thư tỉnh như vậy là
đụng tới Ủy viên trung ương rồi.
Tôi cho rằng nó đặc biệt quan trọng ở chỗ này: đó là không khí xung
đột trong nội bộ đảng đã phát triển tới tiệm cận giới hạn bùng nổ thảm
sát cá nhân, có nghĩa là căng thẳng lắm rồi. Tất cả những gì mà trước
đây người ta xưng hô với nhau đồng chí này đồng chí kia tất cả những cái
đó đều là sáo ngữ hết, và bây giờ không còn đồng chí nữa, thậm chí
người ta sẵn sàng loại trừ thanh trừng lẫn nhau vì quyền lực, vì quyền
lợi và vì những rủi ro áp đặt lẫn nhau, thành thử tôi cho rằng cái vụ
quan chức bắn nhau ở Yên Bái nó sẽ mở ra một giai đoạn mới cho cuộc xung
đột nội bộ trong đảng.”
Những viên đạn tuy nổ trong văn phòng của một cơ quan thuộc tỉnh Yên Bái
nhưng tiếng vang của nó làm cả nước sửng sốt. Người dân thực sự đang
theo dõi từng chút vì theo như lời thú nhận của bà Phạm Thị Thanh Trà
trong cuộc họp báo: vụ án đã gây chấn động sâu xa trong nội bộ cán bộ
đảng viên và người dân tỉnh Yên Bái.
Bí thư tỉnh ủy và Chủ tịch HĐND tỉnh Yên Bái bị bắn chết
2016-08-18
Ông Phạm Duy Cường, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái.
Courtesy of chinhphu.gov.vn
Sáng nay, hai lãnh đạo cao cấp của tỉnh Yên Bái là Bí thư Tỉnh ủy, ông
Phạm Duy Cường và Chủ tịch Hội đồng Nhân dân kiêm Trưởng ban Tổ chức
Tỉnh ủy, ông Ngô Ngọc Tuấn bị bắn chết trước khi cuộc họp của Hội đồng
Nhân dân bắt đầu.
Truyền thông trong nước loan tin, vào khoảng 8 giờ sáng thứ Năm
18/8/2016, ngay trước cuộc họp của Hội đồng Nhân dân tỉnh, ông Đỗ Cường
Minh, Chi Cục trưởng Chi Cục Kiểm lâm đã bất ngờ rút súng K59 mang theo
trong người bắn thẳng vào ông Phạm Duy Cường và ông Ngô Ngọc Tuấn, hai
lãnh đạo cao cấp của tỉnh Yên Bái.
Ngay sau đó, ông Đỗ Cường Minh đã dùng súng tự sát, chết tại chỗ.
Hai ông Phạm Duy Cường và Ngô Ngọc Tuấn được đưa đi cấp cứu tại bệnh
viện tỉnh Yên Bái nhưng đến trưa cùng ngày cả hai nạn nhân đều đã tử
vong do vết thương quá nặng.
Nguyên nhân?
Nguyên nhân của vụ nổ súng nghiêm trọng này hiện vẫn chưa được biết.
Trả lời Đài Á Châu Tự Do, ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ
Nghiên Cứu, Ban Dân vận Trung ương nhìn cuộc tàn sát này là vấn đề nội
bộ trong bối cảnh mâu thuẫn quyền lực và chia chát quyền lợi. Ông nói:
Đây là vấn đề mâu thuẫn quyền lực cũng như lợi ích. Đặc biệt vấn đề
hiện nay là cấp trên ăn no đủ rồi bây giờ tìm một thằng để tế. Ăn chia
với nhau không sòng phẳng nên diệt nhau.
Ô. Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ Nghiên Cứu, Ban Dân vận Trung ương
“Cái vụ này mình chưa có thông tin đầy đủ nhưng theo cá nhân tôi thì có vấn đề. Cái anh kiểm lâm ấy anh bức xúc một vấn đề gì đấy có thể anh có những sai lầm gì đấy của hệ thống nhưng anh ta là con dê bị bắt ra để tế anh ấy uất ức thì tiêu diệt cái đám hệ thống của anh, đấy có thể là một khả năng chứ không phải tự nhiên người ta lại điên rồ gì mà lại đi giết nhau như vậy.
Đây là vấn đề mâu thuẫn quyền lực cũng như lợi ích. Đặc biệt vấn đề hiện nay là cấp trên ăn no đủ rồi bây giờ tìm một thằng để tế và như thế thì mình phải xem xét lại toàn bộ hệ thống cái nhân cách của con người trong bộ máy rõ ràng nó đang có vấn đề. Ăn chia với nhau không sòng phẳng nên diệt nhau. Còn đối xử với nhau khi bình thường thì dùng người ta để mà kiếm chác đến khi có nguy cơ gì đấy thì đem người ta ra để tế thì người ta sẽ không chịu.
Nó là vấn đề mâu thuẫn trong hệ thống mafia thôi người ta gọi cho nó nhẹ nhàng là nhóm lợi ích nhưng mà lợi ích này là lợi ích của mafia, lợi ích của bọn kẻ cướp với nhau”.
Đặc biệt nghiêm trọng
Được biết, ngay sau khi vụ việc xảy ra, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có mặt ở Yên Bái, trực tiếp chỉ đạo giải quyết vụ việc.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, chưa
từng xảy ra ở Việt Nam. Ông Phúc yêu cầu Bộ Công An khẩn trương điều tra
vụ án và công bố thông tin đến người dân.
Vào lúc 2 giờ 30 chiều ngày 18 tháng 8, Ủy ban Nhân dân Tỉnh Yên Bái tổ
chức họp báo với sự tham dự của Chủ tịch tỉnh, bà Phạm Thị Thanh Trà và
Giám đốc Công an tỉnh, Thiếu tướng Đặng Trần Chiêu.
Trả lời các câu hỏi của phóng viên, hai vị này cho biết thủ phạm, ông Đỗ
Cường Minh là người hiền lành, con rể của một nguyên bí thư Tỉnh Yên
Bái, đã được bổ nhiệm đúng quy trình và luôn hoàn thành tốt công tác.
Hai vị này nói thêm là sáng nay, ông Minh không được mời đến dự họp,
nhưng trước khi phiên họp khai mạc, ông Minh xin phép được gặp Bí thư
tỉnh là ông Phạm Duy Cường và vụ nổ súng đã xảy ra.
Theo nội dung của cuộc họp báo, vụ việc không liên quan đến công tác cán bộ và sẽ không khởi tố vụ án do nghi phạm đã tử vong.
Cách đây 4 tháng, hàng loạt nhà máy chế biến cá tra xuất khẩu ở miền Tây
gặp khó khăn do thiếu nguyên liệu đầu vào. Nhiều doanh nghiệp phải đẩy
mạnh tiến độ thu mua cá của dân loại 700 - 800 gram nhằm đảm bảo công
suất chế biến, khiến nguồn cung trên thị trường càng cạn nhanh. Tuy
nhiên, hiện tại mọi chuyện đã đổi khác, hàng tấn cá tra nguyên liệu bị ứ
đọng với mức giá bù lỗ, người nông dân khóc ròng bởi không thoát bàn
tay của thương lái Trung Quốc. Nuôi không định hướng
Anh Hồng, một người nuôi cá tra ở huyện Ô Môn, tỉnh Cần Thơ chia sẻ: “Nó
thất bại hổm rày bị Trung Quốc đánh cái vụ mua cá bự (lớn), phải nuôi
lớn nó mới mua chứ không như trước đây. Nó mua như vậy thì mình phải
nuôi lớn chứ không như trước đây bán lớn nhỏ đều được. Giờ lớn nó cũng
không mua, giờ đứng ngồi không yên!”.
Anh Hồng cho biết, ba tháng đầu năm nay, khi thương lái Trung Quốc đến
tận nơi để thu mua cá với giá cao, người nông dân ai cũng vui mừng.
Bà con vớt hết cá to, cá nhỏ để bán cho họ. Đặc biệt, bán cho thương lái
Trung Quốc có cái lợi là họ không kiểm tra gắt gao quy trình nuôi, rồi
chất lượng của cá. Thương lái mang xe đến tận nơi, vào tận nhà và mua
hết toàn bộ cá không phân biệt cá thịt vàng hay thịt trắng.
Bên Trung Quốc thì lúc nào cũng dễ hơn bên Mỹ...Trung Quốc thì không có
chỉ tiêu nào ngoài trọng lượng. Nhưng rồi nó thả mình thì thua luôn!.
Ông Thương, chủ doanh nghiệp
Mọi việc diễn ra trong nhiều tháng trời. những ngày đầu tháng tư, giá cá
nguyên liệu tăng mạnh từ 19,000 đồng mỗi kg lên 22,500 đồng mỗi kg.
Thấy vậy, anh cùng nhiều người khác quyết định bỏ thêm vốn đầu tư để mở
rộng diện tích nuôi, tăng số lượng cá thả.
Anh cho hay, bạn nuôi cá của anh ở các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ
còn chủ động để cá quá lứa để dễ dàng bán cho thương lái Trung Quốc.
Tuy nhiên, khi lứa cá mới trở nên to hơn và đến thời kì thu hoạch, những
thương lái Trung Quốc đã bỏ đi và để lại cho nhiều người những khoản nợ
không nhỏ.
Một người nuôi cá khác tên Mau ở An Giang, chia sẻ rằng anh đã sai lầm
khi từ chối các doanh nghiệp thu mua cá tại địa phương để bán trực tiếp
cho các thương lái Trung Quốc. Hiện nay anh còn tồn khoảng 5 tấn cá quá
lứa không thể tiêu thụ. Giá cá nguyên liệu cũng chỉ còn 18,000 đồng đến
19,000 đồng mỗi kg. Với mức giá này, người nuôi cá như anh đang phải
chịu lỗ khoảng 1,000 đến 2,000 mỗi kí lô. Không biết gia đình anh sẽ cầm
cự đến lúc nào.
Hướng đi nào cho người nuôi cá miền Tây
Ông Tân, một kỹ sư nông lâm đang làm việc cho một công ty chế biến cá tra xuất khẩu tại Cần Thơ chia sẻ: “Cá
thị trường cá xuất khẩu thì người ta nuôi lớn rồi bị nó (Trung Quốc) nó
thả. Tôi có ông cậu nuôi cá tra lớn rồi,m mỗi con nặng ba, bốn ký rồi
mà bán không được. Ổng lỗ cả tỉ đồng. Bây giờ mình nuôi không có theo
qui trình và chính sách của bên phía Trung Quốc nên người ta thả luôn.
Mà làm sao lại phải nuôi theo qui trình của họ chứ?! Bây giờ mình điêu
đứng rồi đó chứ!”.
Một cảnh sông nước miền Tây. RFA photo
Ông này cho hay, theo số liệu của Hiệp hội cá tra Việt Nam, gần 6 tháng
đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Trung
Quốc đạt khoảng 100 triệu USD, tăng gần 50% so với cùng kỳ 2015.
Trong đó, thời điểm đầu năm, nhiều hầm nuôi cá tra size lớn vẫn được
thương lái Trung Quốc thu mua với giá cao; đồng thời không chú trọng
nhiều đến việc kiểm tra chất lượng. Chính vì điều này mà nhiều doanh
nghiệp thu mua quyết định ký hợp đồng để cung cấp cho thị trường Trung
Quốc nhiều hơn các nước châu Âu và Mỹ. Nhiều đơn hàng số lượng lớn, giá
tốt của các thương lái Trung Quốc đưa ra nhưng không đòi hỏi cao về kiểm
soát chất lượng như các thị trường EU, Hoa Kỳ, nên nếu không bán được
sang Trung Quốc thì cũng sẽ không có nơi khác tiêu thụ.
Ông Tân tỏ ra lo lắng khi cả doanh nghiệp và người nuôi cá tra tại các
tỉnh miền Tây đều chọn hướng đi ngắn ngày. Việt Nam đang trong tiến
trình gia nhập TPP. Nhưng nếu với đà hiện tại, thì khó mà có thể tồn tại
được khi hiệp định này được ký kết.
Chủ một doanh nghiệp thu mua cá tra ở Cần Thơ, tên Thương chia sẻ: “Bên
Trung Quốc thì lúc nào cũng dễ hơn bên Mỹ. Mỹ thì phải có nhiều chỉ
tiêu về vệ sinh an toàn thực phẩm, về môi trường và nhiều chỉ tiêu khác.
Trung Quốc thì không có chỉ tiêu nào ngoài trọng lượng. Nhưng rồi nó
thả mình thì thua luôn!”.
Theo ông này, thương lái Trung Quốc tìm mọi cách nâng giá mua cá tra lên
cao, để rồi nhiều gia đình nuôi mất cảnh giác, từ chối các doanh nghiệp
trong nước mà sản xuất theo yêu cầu "khác người" của họ.
Bây giờ mình nuôi không có theo qui trình và chính sách của bên phía
Trung Quốc nên người ta thả luôn. Mà làm sao lại phải nuôi theo qui
trình của họ chứ?! Bây giờ mình điêu đứng rồi đó chứ!.
- Ông Tân, kỹ sư nông lâm
Vì lợi nhuận trước mắt quá lớn nên nhiều người nuôi khó tránh được bẫy.
Bởi những lần thu hoạch sau, sản phẩm cứ chất đổ đống mà thương lái thì
biệt tâm. Đây cũng chính là trái đắng mà một lần nữa người nông dân miền
Tây phải gánh chịu hậu quả.
Ông này tỏ ra buồn bã và lo lắng vì nông dân và doanh nghiệp chưa bao
giờ hết phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Mới đây nhất, người em của
ông ở Tiền Giang trồng thanh long ruột đỏ cũng bị lỗ gần 50 chục triệu
do bị thương lái Trung Quốc thả khi giá thanh long ruột đỏ hiện chỉ còn
1,500 đến 3,000 đồng mỗi kg. Trong khi cách đây chưa đầy 1 tháng, thương
lái vào vườn mua thanh long với giá 30,000 đồng mỗi kg.
Ông Thương cho hay việc xuất khẩu sản phẩm cá tra hiện rất chậm, trong
khi giá bán thấp chỉ từ 2.1 đô đến 2.2 đô một kg với thị trường châu Âu
và Trung Quốc; Mức giá này được nâng lên từ 2.8 đô đến 3 đô mỗi kg đối
với thị trường Mỹ. Tuy nhiên, thị trường châu Âu và Trung Quốc đang trầm
lắng do đồng tiền mất giá và nhu cầu giảm. Mặc dù bị kiểm soát gắt gao
về chất lượng cá khi nhập nhưng ông cho hay rằng, xuất được cá tra sang
Mỹ là một thành công của công ty ông hiện tại.
Tình trạng hiện tại của ngành nuôi trồng thủy sản miền Tây có thể nói là
xám xịt. Bởi họ vẫn không tìm ra lối thoát trong chính sách hỗ trợ nhà
nước mà lại càng bế tắc hơn khi bứt khỏi chính sách nhà nước để chơi với
các thương lái Trung Quốc để rồi bị lừa. Nói theo cách của bà con nông
dân nơi đây là tránh vỏ dưa thì lại gặp vỏ dừa.
Việt Nam quyết định khởi tố vụ giết 2 lãnh đạo cấp cao của tỉnh Yên Bái
trong khi dư luận bị truyền thông nhà nước chỉ trích là 'vô lương' vì đã
'hả hê' trước cái chết của các quan chức.
Vào lúc 10 giờ tối hôm qua (18/8), ông Đặng Trần Chiêu, giám đốc Công an
tỉnh Yên Bái cho báo giới Việt Nam biết cơ quan điều tra công an tỉnh
đã ra quyết định khởi tố vụ án giết người tại trụ sở tỉnh ủy vào buổi
sáng cùng ngày vì tính chất “đặc biệt nghiêm trọng” của vụ việc. Tại
buổi họp trước đó, ông Chiêu nói sẽ không khởi tố vụ án vì nghi phạm đã
chết.
Vụ nổ súng giết hai quan chức cấp cao của tỉnh là ông Phạm Duy Cường –
Bí thư Tỉnh ủy – và ông Ngô Ngọc Tuấn – Chủ tịch HĐND kiêm Trưởng ban tổ
chức – ngay trước phiên họp của HĐND tỉnh đã khiến cho dư luận rúng
động và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc phải tức tốc có mặt tại Yên
Bái để chỉ đạo điều tra và tăng cường an ninh trong khu vực.
Nghi phạm là ông Đỗ Cường Minh - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh
Yên Bái – với phương tiện gây án là một khẩu súng quân dụng. Ông này
được cho là đã tự sát ngay sau đó.
Tin tức về vụ nổ súng hiếm xảy ra tại Việt Nam này đã được lan truyền
nhanh chóng trên mạng xã hội, kèm theo rất nhiều bình luận từ công chúng
bị truyền thông nhà nước Việt Nam cho là “vô lương” vì đã “hả hê” trước
cái chết của các quan chức.
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, một nhà bình luận và quan sát tình hình thời sự
Việt Nam, nói với VOA: “Đã có người thống kê có đến 95% ý kiến trên mạng
xã hội là từ bàng quan cho đến hả hê trước vụ giết chóc này, không hề
biểu hiện một chút thương cảm nào đối với cái chết của giới quan chức,
mà cũng không hề có thái độ lên án với nghi phạm, thủ phạm, là ông Đỗ
Cường Minh. Chỉ có 5% còn lại là cảm thấy có gì đó đau xót và buồn bã vì
tình hình của đất nước khi người ta giết nhau, thảm sát nhau như vậy.
Một nỗi buồn chung chung, trừu tượng, chứ không buồn cụ thể cho những
người chết”.
Qua so sánh vụ giết người vừa xảy ra với vụ một nông dân ở Thái Bình,
ông Đặng Ngọc Viết đã bắn vào quan chức địa phương hồi tháng 9/2013 và
đưa ra nhận định:
“Từ vụ Đặng Ngọc Viết tới vụ Đỗ Cường Minh cho thấy một sự phản ứng rất
lớn của người dân đối với đảng cầm quyền là như thế nào. Họ mất lòng tin
rồi. Bây giờ lại thêm hàng loạt chuyện, nhất là chuyện Formosa, càng
làm cho người dân mất niềm tin kinh khủng vào chế độ. Thành thử có một
chuyện gì mà các quan chức chế độ bị rủi ro thì người dân thực sự chỉ có
reo mừng thôi”.
Nói về nguyên nhân khiến dư luận hả hê thay vì thương tiếc, nhà hoạt động Đặng Bích Phượng, người đã ra tự ứng cử đại biểu quốc hội Việt Nam vài tháng trước, cho rằng do sự bức xúc của người dân trong nhiều năm đã không được giải quyết.
“Trong xã hội này, khi mà tính thực thi của luật pháp gọi là ‘nhờn thuốc’ đối với các quan chức, thì bây giờ người ta nói là ‘thay trời hành đạo’, người ta không cần quan tâm đến nguyên nhân nào, họ không quan tâm, không cứ gì bắn đâu, bị bệnh chết hay bị tai nạn chết, người ta đều vui mừng. Nhưng việc bị tai nạn hay bị bệnh nó không thể hiện cái dấu hiệu tan vỡ, sụp đổ của bộ máy nhà cầm quyền. Đây là một thể hiện cho thấy nó đã bắt đầu bung ra khi mâu thuẫn quyền lợi đã đến đỉnh điểm”.
Trong khi đó, nhà hoạt động Nguyễn Anh Tuấn cho biết anh không quan tâm đến vụ giết người này vì đây là vụ có thể dự đoán được do sự quản lý vũ khí và an ninh lỏng lẻo tại các cơ quan công quyền của Việt Nam. Anh Tuấn cho biết thêm:
“Em nghĩ rằng có một đối tượng khác nên quan tâm đến vụ này hơn là những quan chức, những người đang nắm quyền hiện tại. Khi nhìn vào những đồng chí của họ, những người cũng có quyền, có thế như họ bị giết mà đám đông dân chúng reo hò, cổ vũ, thì đấy là một thông điệp em nghĩ rằng rất có sức nặng nếu họ sáng suốt nhìn ra những thông điệp đó”.
Theo anh Nguyễn Anh Tuấn, điều mà giới cầm quyền Việt Nam nên quan tâm nhiều hơn trong vụ này là phản ứng của công luận để đánh giá đúng tình hình và mối quan hệ với dân chúng.
“Ở đây có một vấn đề lớn hơn mà em nghĩ những người nắm quyền cần quan tâm là sự uất ức của người dân đối với bộ máy chính quyền, các cấp lãnh đạo cao nhất, là nó không sáng sủa như các báo cáo và phát biểu của bộ máy tuyên giáo trong thời gian qua rằng sự đồng thuận trong xã hội tăng lên, người dân ngày một tin yêu vào đảng, nhà nước… Tất cả những cái đó cần phải được kéo lại với thực tế là bây giờ sự gần gũi, gắn kết của người dân với những người nắm quyền nó tệ hại hơn bao giờ hết”.
Tin cho hay nạn nhân và nghi phạm của vụ nổ súng đều có nhiều gia sản, con cái đi du học và nhiều người thân nằm trong bộ máy chính quyền. Nhà của Bí thư tỉnh ủy Phạm Duy Cường và nghi phạm Đỗ Cường Minh đều nằm cùng trên một con phố mà người dân quen gọi là “phố làm quan”.
Getty 
Getty 
Nhac Nguyen 
Getty 
Getty
Getty 
Getty 
Getty 
Getty
Getty 
Getty
Người biểu tình Philippines phản đối Trung Quốc triển khai tên lửa ở Trường Sa ngày 25/02/2016.REUTERS/Romeo Ranoco
Thảm hoạ Formosa Hà Tĩnh: Tội ác mang tên Nguyễn Phú Trọng 
AFP photo
AFP photo 
Posts (Atom)
No comments:
Post a Comment