NHỮNG MẨU CHUYỆN VUI TRONG TÙ CẢI TẠO

Qua những lần tiếp xúc với những con người gọi là “cách mạng”, chúng tôi có cái nhìn chung về họ . Ngoài việc liều mạng đánh nhau trên chiến trường, vì bị nghe lời đảng tuyên truyền bịp bợm,cách ăn nói của những cán ngố thật giống nhau như khuôn đúc . Phải nói là ngô nghê một cách thật tội nghiệp, có thói quen lập lại những gì nghe được qua những buổi học tập chính trị nhạt nhẽo, họ không có một tư duy mới, hay nói đúng hơn không dám nói khác đi những lời khuôn vàng thước ngọc mà Đảng đã dạy dỗ, tôi cảm tưởng rằng họ là những con vẹt biết nói .Theo tôi họ chẳng biết gì nhiều về thế giới bên ngoài, vì bị Đảng ra lệnh bưng bít tất cả mọi tin tức, biến họ thành những con cừu non, ngô nghê ngốc nghếch, đúng với ý đồ của cấp lãnh đạo Đảng CS .Vì thế họ tuyệt đối nghe theo cấp trên một cách máy móc, mà đã là con người bị người ta lường gạt, không có chủ kiến cho riêng mình, tư tưởng bị kiềm chế nên họ tuyệt đối trung thành với Đảng một cách mù quáng .
Trái lại những người Chiến sĩ VNCH, được giáo dục trong một môi trường tự do đầy sáng tạo, nên có một thái độ ứng phó bén nhậy khi gặp hoàn cảnh khó khăn như khi bị tập trung vào những trại tù Cải tạo, nên lúc nào cũng lạc quan về cuộc đời .Lúc còn ở Trại Cà Tót ngày nào cũng thấy cái chết, nên anh em xem rất thường coi như hôm nay anh chết ngày mai đến tôi . Nhớ lại lúc đưa anh Đặng Văn Hai ra rừng chôn, nội tìm chỗ để chôn cũng cãi nhau một lúc, cuối cùng thì cũng chọn được một chỗ có phong cảnh hữu tình để thi hài anh Hai an giấc. Lúc này anh Biên có đi theo chúng tôi, nhưng vì mệt quá nên nằm lăn trên cỏ gần mộ anh Hai . Không có nhang chúng tôi đốt cây rừng làm nhang, anh Cư người bạn thân của tôi sau khi vái anh Hai ba vái xong, quay qua trước đầu anh Biên khấn “ Nếu mày có muốn theo thằng Hai thì cứ đi, chừng nào mày chết tao chôn mày sát thằng Hai cho có bạn “ Quả nhiên ngày hôm sau anh Biên chết, và chôn đúng chỗ anh nằm hôm qua, nghĩ lại nói chơi kiểu này thấy lạnh mình quá .
Có một anh bạn tin tưởng vào lời lường gạt của Chính quyền cách mạng tuyên bố là một tháng sẽ trở về, Tôi nhớ đâu anh lên đợt sau ngày 19 tháng 6 /75 . Tôi thấy trong vạt áo trắng anh mặc có vẽ một tấm lịch 30 ngày, mỗi ngày anh lấy viết ra gạch một ô, nhìn thấy chuyện vui quá nên tôi cười và nói, Anh đừng có tin tụi nó, tôi cá với anh thằng nào ít nhất cũng vài cuốn lịch, quả nhiên anh lãnh đủ hơn năm cuốn .
Một hôm tên Thượng sĩ Hợi, răng hô mã tấu cán bộ trại đến chỗ nằm tìm tôi đưa cho cây rựa bảo đi theo hắn chặt cho một cây Tre thật lớn không biết để làm gì, thật tình mà nói, chặt tre thì thường quá có gì phải lo, thỉnh thoảng tôi cũng có chặt Lồ ô, Le về làm sạp giường nằm có chết thằng nào đâu, nhưng mà cả trại mấy ngàn người hắn không chọn ai lại chọn tôi mới là chuyện lạ, tôi ra chỗ để dụng cụ chọn một cây rựa tốt nhất đi theo hắn, tôi chê cây rưa,hắn đưa vì lụt . Đi ngược theo dòng suối cách Trại khoảng mười phút, hắn chỉ cho tôi thấy một bụi tre rất to trước mặt . 
Lần này lại khác, bụi tre hắn chỉ thì có lẽ từ hồi khai thiên lập địa đến giờ chưa ai đụng tới . Cây nào cũng to đường kính ít nhất cũng trên hai tấc, chiều cao thì khỏi nói . Đường kính bụi tre hơn mười mét, gai góc chĩa ra tua tủa, chỉ xong bụi tre hắn bỏ đi về . Nhìn bụi tre tôi thấy sợ quá, muốn chặt một cây tre phải giải quyết hết đám gai cứng như thép này cũng phải mất nửa ngày . Nghĩ nhanh trong đầu, cần phải cầu viện sư phụ mới được, nghỉ là làm ngay tôi lẻn ngõ khác về trại tìm thầy An nhờ giúp đỡ .Sau khi nghe tôi cầu cứu, thầy An cùng tôi ra ngay bụi tre, câu đầu tiên Thầy phán “mày có nghe câu, nhứt gò gái nhì chặt tre không” Quả thật tôi có nghe nhưng để ý làm gì cho mệt, nay nghiệm lại câu này quá đúng .
Thầy giảng cách làm thế nào để chặt được tre, thầy bảo phải làm một cái giàn cao ít nhất hai mét rồi leo lên đó chặt lấy thân nó từ hai mét trở lên mới được . Phán xong thầy cũng bỏ ra về để tôi một mình xoay sở . Còn lại một mình không biết làm sao làm cái giàn đây, Tôi nghĩ ngay tại sao mình không chặt một cái cây đẽo thành cái thang rồi đứng lên đó chặt . Phải mất một giờ mới làm xong cái thang bằng một cây gỗ dài hơn ba mét, bắt lên bụi tre và đứng lên trên thang chặt được một cây vác về giao nạp, phần ăn ít ỏi buổi trưa hôm đó tan nhanh trong bao tử làm bụng đói cồn cào . Từ đó tôi học được một bài học về chặt tre .
Trại Cà tót có hai con Bò được giao cho anh Lưu Đức Thắng chăn, trước đây anh là Đại Đội Trưởng ĐĐ Trinh Sát của tỉnh Bình Tuy, anh tốt nghiệp Sĩ Quan Đà Lạt, nhà ở gần nhà tôi . Hai con Bò này trước đây do một tên VC con chăn, tên này có biệt danh “Cam tích tán” vì bị bệnh Sơ gan Cổ chướng bụng phình như cái trống chầu chỉ chờ ngày chầu Diêm vương, nhưng mà nó hung hăng, thường chửi bới anh Thắng vì hai con bò không chịu để anh điều khiển .Tôi nghe nó chửi anh mà nổi máu muốn đạp cho nó một đạp “ mấy thằng Sĩ Quan ngụy ăn hại, có hai con bò cũng đuổi không đi” Một phần cặp bò của “Cách mạng” nên anh không dám đánh mạnh, vì đánh chó phải kiêng mặt chủ nên cặp Bò không sợ anh .
Tôi phải giúp anh lùa hai con bò qua sông ăn cỏ, đồng thời tôi chỉ cách anh huấn luyện và trừng trị hai con bò này vì hồi nhỏ nhà tôi làm ruộng nên có nhiều Trâu bò nên mấy tháng hè cũng có giúp gia đình chăn Trâu Bò nên tôi biết cách trị nó . Tôi buộc nó vào gốc cây và bảo anh Thắng lấy cây nhè mặt nó mà quất thật mạnh . Sau khi bị đánh dằn mặt hai con bò rất sợ anh Thắng, vì điểm yếu nhất của nó là con mắt, lần sau chỉ cần anh dơ roi lên hai con Bò phóng chạy ào ào trước con mắt kính phục của tên Cam tích tán .
Sắn măng nghe qua thì rất dễ, điều này chỉ đúng với các loại măng nhỏ như măng Lồ ô, măng Le, măng Giang, măng Nứa . Măng này nhỏ sắn rất lâu, vì vậy chúng tôi chỉ sắn loại măng Tre lớn cho mau đầy giỏ .Thường thì mỗi ngày toán chúng tôi phải giao cho nhà bếp ba giỏ măng . Hôm nay anh Bùi Loạn Thời người Chợ Lầu nhưng ở gần xóm Chàm, Tôi nghĩ hồi nhỏ chắc cũng có lên rừng sắn măng, nên anh sắn măng rất giỏi, anh muốn xin theo chúng tôi để mua hàng . Mấy hôm nay có một người Nùng thường cưỡi xe Honda đem hàng hóa lên lén bán cho chúng tôi, chỉ có anh Thắng chăn Bò là có điều kiện để mua về chia lại cho anh em . Vụ này mà bị lộ ra chắc cả đám bị cùm cho muỗi cắn chết mất .
Hôm nay anh Thời xin tôi cho đi sắn măng, mục đích là để tìm mua hàng gồm chao, tương, xì dầu, đường . Tôi phải sắp xếp để anh được đi cùng,vì toán tôi do Hợi du kích chỉ định, nên không được phép thì không đi được .Tôi và anh Thời khiêng chung một giỏ, lần này chúng tôi cố tình đi ra hướng gần đường xe Be từ Thiện Giáo lên để sắn măng, mọi ngày tôi phải sắn khoảng hai giờ mới xong, có anh Thời chỉ sắn nửa giờ là xong một giỏ cần xé to.Tôi đang bỏ măng vào giỏ thì nghe tiếng xe Honda chạy ngoài đường . Vừa ngó lại thì đã thấy anh Thời ban ào ào qua đám cỏ tranh cao tới ngực như lực sĩ nhảy rào . Tôi chỉ kịp kêu chờ tôi với thì anh đã mất hút bên kia đám cỏ, Tôi cố lao theo cho kịp để mua chút hàng hóa .
Bất ngờ tôi nghe tiếng quát, giơ tay lên không tao bắn bễ đầu . Nhanh như chớp tôi nằm rạp xuống đám cỏ tranh và bò tháo lui chạy về rừng tre . Khoảng mười phút sau tôi thấy anh Thời mò về, tôi hỏi chuyện gì vậy thì anh kể cho tôi nghe :
Khi nghe tiếng xe Honda, anh phóng nhanh ra đường không thèm nhìn người lái xe là ai vì yên chí là người Nùng bán hàng nên giơ tay chận xe lại . Nhưng rủi cho anh không phải người Nùng bán hàng mà là một tay Thượng úy VC với cả súng ống đầy đủ . Tay Thượng úy này hoảng quá vì nghĩ rằng đám tàn quân tấn công mình nên rút súng định bắn anh, nhanh trí anh nói : Thưa cán bộ tôi bị con Rắn rất to nó rượt sợ quá nên chạy ra đây . Được biết anh là toán sắn măng cho trại nên tha cho, từ đó anh bỏ ý tưởng theo tôi đi mua hàng, cũng còn hên vì tên Thượng úy VC không nổ súng bắn anh, mặ dù hắn ta đã rút cây K54 chĩa thẳng vào anh . .
Sở dĩ chúng tôi đăng ký vào toán đào mì, sắn măng không ngoài mục đích kiếm thêm miếng ăn vì đói quá . Sau khi đào mì xong, tìm củ nào nhỏ ngon nướng ăn cho no rồi mới về . Tên Hợi răng hô có biết nhưng cũng thông cảm vì tụi tôi bắt gặp hắn đang tù ti với mụ nữ Du kích trong cái chòi vắng trong rừng, và chúng tôi cũng thông cảm với đồng chi Hợi .
Về cái lý lịch của tên Hợi này do hắn kể cũng ly kỳ không it, chuyện này là do một lúc cao hứng hắn kể lại cho toán đào mì chúng tôi nghe . Khoảng mười bốn tuổi hắn đã tham gia vào Việt Minh, theo đoàn quân vào Nam công tác và ở luôn tại rừng này từ đó đến bây giờ, được giao quản lý kho lương thực cất giấu ở đây . Một chữ cắn làm đôi cũng không biết, còn văn minh loài người thì mù tịt, cả cuộc đời trai trẻ chôn vùi chốn rừng sâu . Nếu không có ngày 30/4/75 thì không giải phóng hắn thành kiếp người . Lần đầu tiên một cán bộ VC cưỡi xe Honda từ Phan Thiết lên công tác . Hắn theo xin ngồi đằng sau xe chạy vòng vòng trong sân ra vẻ thích thú lắm . Cũng nhờ có ngày này mà hắn ta mới vớ được một mụ du kích nạ giòng . Ước muốn của hắn là một lần được về ngắm thành phố Phan Thiết cho mở con mắt .
Khi về đến Sông Mao, thì việc đầu tiên của chúng tôi là hàng ngày bám sát hàng rào dọc đường Tự Do để nói chuyện với gia đình . Được mấy hôm đám ác ôn bắt chúng tôi lên Phi trường khiêng vĩ sắt về làm bức tường cao quá đầu ngăn chận .Mấy chị người Nùng ngoài Sông Mao thấy cảnh này tức quá nên cũng chửi bọn khốn kiếp, mấy chị nói : -Mấy ông Sĩ Quan đẻ con so nên sợ gió cần phải che lại .
Không đủ nước tắm, nên cuối tuần VC cho chúng tôi xuống Sông Mao chỗ đập É Chim để tắm . Lúc này mấy chị em ta ở Sông Mao còn đông lắm, nên cũng theo đứng hai bên đường vẫy tay chào mừng chúng tôi, có cô còn lén nhét cho gói thuốc, vài cục đường để cám ơn người lính VNCH trước đây đã từng cưu mang họ . Nghĩ cho cùng những chị em ta cũng còn chút tình người .
Cái sợ nhất của tù Cải tạo là phải ngồi đồng để nghe Chính trị viên Đảng ta nhả ngọc phun châu vào lỗ tai mình, sau đó phải tìm mọi cách để nói láo chính bản thân mình qua các cuộc thảo luận và tự kiểm điểm . Chúng tôi khám phá ra rằng, trong nhà tù Cộng sản nói phét càng hay thì sự tiến bộ học tập càng được đánh giá cao . Tôi nhớ có lần cả tổ ngồi đồng thảo luận về đề tài “Đế quốc Mỹ là tên xâm lược” . Thú thật mười tám thằng trong tổ không tìm đâu ra chỗ nào Đế quốc Mỹ xâm lăng nước ta cả . Chúng tôi chỉ thấy Đế quốc Mỹ đem lại cơm no áo ấm chẳng những cho miền Nam mà còn cho tất cả các nước Mỹ có mặt như Nhật, Nam Hàn, Đài Loan ...nên phải cố gắng để phịa ra chuyện nói xấu Mỹ, bây giờ nghĩ lại còn thấy muốn cười .
Mỗi bài như vậy phải đào sâu tư tưởng phát biểu đúng trọng tâm trong thời gian một tuần lễ thì chỉ có thánh nhân mới làm được . Ấy thế mà chúng tôi cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ học tập . Tôi nhớ nhiều lần ngồi đồng câu giờ chờ Quản giáo Tùng ghé lại tổ là có niềm vui mang lại . Chỉ cần chúng tôi mở đúng tần số là Tổ chúng tôi qua đi hai giờ thảo luận một cách nhẹ nhàng vì anh ta có năng khiếu nói dài nói dai nhưng không trúng vào đâu cả, nói văng ả nước miếng một cách say sưa, trong đó có nhiều chuyện thâm cung bí sử, mặc dù lạc đề nhưng có ăn thua gì, Quản giáo nói mà .
Quản giáo thì có quyền nói sao cũng được, đâu có thằng nào dám chận ngang .Từ đề tài Đế quốc Mỹ, Quản giáo nhà ta đưa chúng tôi về với trận địa pháo và các trận dội bom kinh hồn của B52 mà đơn vị anh ta gánh chịu hồi nào trong niềm say mê của các cổ động viên . Chính các Quản giáo cũng thừa nhận rằng Mỹ chưa có lấy gì từ tài nguyên của đất nước ta, người Mỹ chỉ tốn tiền và xương máu, nhưng cuối cùng bao giờ cũng kèm theo câu, thằng Mỹ sẽ bóc lột nhân dân ta vì tư bản Mỹ là tên xấu xa nhất . Cách hay nhất để sống còn là chúng tôi chấp nhận Đế quốc Mỹ là tên xâm lược, mặc dù không ai chứng minh được .
Cũng từ những bài học thực tế đó tôi nhận ra Quân đội Cộng sản Bắc việt không thể nào chiến thắng nỗi QL/VNCH nếu người Mỹ viện trợ cho ta đúng với bản Hiệp định Paris . Dù trong hoàn cảnh nào, người Chiến sĩ VNCH vẫn không khuất phục trước Cộng sản . Qua những bài viết bích báo, ta thấy ẩn vào đó những nét châm biếm chế độ mà với trình độ quá thấp kém của một Quản giáo, trình độ lớp ba trường làng thì làm sao hiểu nỗi.
Đi lao động tuy có vất vả thiệt nhưng cũng có cái thoải mái của nó . Đội chúng tôi khiêng đất tại dốc Bà Chá để đổ con đường đất . Hàng ngày phải đi trên Quốc lộ 1, nên gây sự chú ý đến những xe và hành khách qua lại trên đường . Sự thể hiện của những người trên xe đủ cho chúng tôi ấm lòng, vì biết rằng người dân miền Nam vẫn thương và càng thương yêu hơn chúng tôi . Những bao thuốc lá, những trái chuối của những bà mẹ, người chi, đứa em gái không quen biết quăng vào thùng gánh đất cho chúng tôi đủ để nói lên lòng thương yêu vô vàn đó . Có một quy luật bất thành văn giữa chúng tôi và đám Cảnh vệ cùng nhau có lợi . Gói thuốc nào lọt vào thùng là của chúng tôi, gói nào rơi trên đường là của nhà nước XHCN .
Một lần Má tôi biết được tôi hàng ngày cùng anh em khiêng đất ở đoạn đường đó . Má tôi lên Lương Sơn mua đủ loai trái cây, khi đi ngang qua bà bảo xe chạy chậm lại và xô xuống đường nhựa một đống trái cây rồi xe bỏ đi . Tôi ngó thấy bả ngồi trên xe đưa tay ngoắc tôi và chỉ vào đống trái cây, nhưng khi bị Cảnh vệ hỏi của ai thì không ai dám nhận cả, vì nếu nhận sẽ bị kiểm điểm phiền phức, không tốt trong học tập, vì quy phạm nội quy Trại .
Tất cả xe đò đi ngang qua biết là của người tốt bụng cho Tù Cải tạo nên không xe dám cán lên và tìm cách né qua để đi . Mấy tên Cảnh vệ bối rối vô cùng không biết xử lý thế nào . Hỏi của gia đình người nào bỏ xuống thì tất cả lại đều lắc đầu kể cả tôi . Cuối cùng chúng tôi xin ra lấy bồi dưỡng để xe khỏi cán nát, Cảnh vệ đồng ý nhưng với điều kiện phải thanh toán ngay tại chỗ không được mang về trại . Điều này dễ quá mà, chỉ chờ có vậy chúng tôi xúm lại thanh toán vài phút là sạch sẽ .
Có một Cảnh vệ tên Dưa biết nhà vợ tôi nên hỏi tôi có muốn nhắn gởi gì không vì cuối tuần anh ta đi đến đó chơi, tôi cho địa chỉ và nói vợ tôi gởi gì cũng được . Tối hôm Chúa nhật đó trời tối đen, Cảnh vệ Dưa vào lều tôi ở kêu tôi ra ngoài bảo, vợ anh gởi một xoong cá nục hấp, tôi để ngoài bụi cây sát đường QL1, bảo tôi ra lấy vô . Anh ta nói, anh cứ yên trí ra lấy, phiên gác của tôi, và tôi canh chừng cho anh ra lấy . Nguy hiểm trùng trùng trước mặt, tôi lao vào đêm tối tìm ra gốc cây và bưng vào một xoong cá thật lớn, nếu mình tôi ăn phải mất nửa tháng mới hết . Nhưng không thể để cho bất kỳ ai biết ngoài anh em trong tổ vì sợ có anh em nào nổi hứng quyết chí lập công dâng lên Bác và Đảng thì vô cùng phiền phức . Tôi kêu tất cả anh em trong tổ thức dậy và thanh toán thật nhanh không để lại dấu vết nào, kể cả xương cá .
Công việc xây Đập đào mương rất nặng nhọc mà thực phẩm thiếu thốn lại không được thăm nuôi nên rất đói . Chúng tôi mới xin cho người đào củ Nầng về ăn thêm, củ Nầng người Thượng, Chàm thường dùng làm thực phẩm cho Heo ăn . Muốn ăn củ này phải biết cách làm không thì trúng độc có thể chết . Vùng Đập tràn Sông Lũy này củ Nầng đâu cũng có . Một hôm nhà bếp đào Củ về cắt thành lát mỏng đem luộc chín xả nước ba lần, rồi phải đem ngâm ở dòng nước chảy một ngày đêm, lấy lên luộc lại chế biến gia vị vào mới ăn được .
Không ngờ mới đem ngâm hai giờ thì trời mưa lớn, nước sông chảy mạnh, nhà bếp sợ trôi mất nên kéo lên làm cho anh em ăn sáng . Kết quả nguyên cả Đội của tôi đi chưa tới chỗ làm thì đã ngã gục trên đường hết . Hai Đội bạn phải quay trở lại khiêng chúng tôi về trại vì trúng độc, may mà không có ai chết vì anh em sợ nên còn thăm dò không dám ăn nhiều .
Trong đời tôi đã từng đi theo mấy người lính Chàm bắt Ong lấy mật nhiều lần nên cũng có biết chút ít vào nghề này . Một hôm tổ chúng tôi đi vào rừng chặt cây làm Hội trường ở Hàm Trí, chúng tôi thấy một Tổ Ong mật tụ lại ở nhành cây rất lớn như cái thúng, con ong to như cọng đũa ăn cơm, chỉ cần vài con nó đớp thì cũng đủ bỏ mạng .
Trong Tổ có một anh bạn khó ưa tên Lê Đình Thái ( anh đã chết chưa kịp đi HO ). Hầu hết ai cũng ghét anh ta, anh này lại có tánh tham ăn . Mới thấy tổ Ong tôi đã biết ngay tổ này mới đóng chưa có mật . Vậy mà anh Thái tình nguyện bắt Ong, chỉ xin lấy cái Tàng Ong còn mật thì chia đều .Tôi cũng muốn sẵn dịp này mượn Ong nó trừng trị anh ta cho bõ ghét nên nháy mắt với mấy anh bạn đồng ý . Vì sợ bị cắn nhiều quá có thể chết nên chúng tôi cho anh ta mượn thêm quần áo và bịt mặt chỉ chừa hai con mắt khi leo lên chặt cành lấy tổ Ong . 
Đúng ra thì phải đốt lửa un khói cho nó bay đi rồi mới chặt nhưng anh Thái không có biết, nên leo lên chặt . Ngay nhát rựa đầu tiên chém xuống chúng tôi đã chạy hơn trăm mét mới dám đứng lại, vậy mà anh cứ ráng chặt cho cành cây có tổ Ong bám rớt xuống . Kết quả thật bi thảm, đàn Ong bị động bay ngược lên cắn anh thê thảm . May mà đã bận thêm đồ dầy, mà đến khi chạy được đến chỗ chúng tôi anh té nằm trên đất hôn mê bất tĩnh .
Niềm ân hận dâng lên nghĩ mình sao ác quá vậy, lỡ anh ta chết thì sao . Chúng tôi khiêng anh về trại kịp thời để Y tá chích thuốc giải độc cho anh . Với hơn ba mươi vết cắn, móc Ong còn dính lại đầy trên lưng to như gai quâu quấu, anh ta không chết cũng là chuyện lạ .Việc này BCH trại có hỏi chúng tôi sao để cho anh bắt Ong thì chúng tôi đồng thanh trả lời đó là do anh tình nguyện tự ý làm . Chuyện này dù xảy ra đã lâu mà mỗi khi nghĩ lại tôi cảm thấy sao mình ác quá, chút nữa gây chết người, bạn bè có giận nhau thì nên đem nhau ra thoi vài cái là xong, chứ mượn đao giết người kiểu này thì … .
Các tù nhân Nữ tại trại A30 Phú khánh cũng cần nên nhắc đến . Tại đây có hai đội nữ hơn 400 người, đủ các loại thành phần từ Phục quốc, Chính trị, Hình sự đông nhất là tội vượt biên . Mấy cô ở tù nhưng sướng lắm, nhất là mấy cô vượt biên . Cha mẹ thường giàu có tiếp tế hàng tháng nên có cô chê cơm trại tự nấu lấy ăn . Thức ăn trại phát thì nhường lại cho mấy cô Hình sự và Chính trị không có thăm nuôi .
Khi Chúng tôi được chuyển từ Hàm Trí Bình Thuận ra đây, gia đình không biết ở đâu mà tiếp tế nên rất đói . Gặp lúc trời mưa bão lớn nên toàn trại phải di tản ra xã Thạch Thành, nhà bếp trại bị ngập dưới dòng nước Sông Ba nên chúng tôi phải đói khát cả ngày . Kế bên đội tôi trú đóng là hai đội nữ, mấy hôm nay có thấy bóng dáng mấy em nhưng nội quy trại cấm tuyệt đối quan hệ nên không tiếp xúc được . Đây là dịp may hiếm có để tìm người quen, biết đâu trong đám này có đồng hương của mình . Đang khi không biết làm cách nào để dò tìm thì thấy có một cô tìm đến gặp và hỏi phải anh là anh Sơn ở Phan Rí không ? Lúc này có Lê Đình Thái đứng cạnh nên tôi không dám lên tiếng trả lời, chỉ gật đầu . 
Cô ta lại nghĩ là không phải nên bỏ đi . Sau gần 20 phút không thấy cô quay lại nói thêm điều gì, tôi liền tìm cách lai gần cô ta và nói, Tôi là Sơn ở Phan Rí đây, cô có chuyện gì muốn nói . Cô ta bảo anh đứng chờ một chút và vào trong phòng lớp học gần đó ôm ra một đống thức ăn gồm bánh tráng, cá khô, chuối khô …nhiều thứ lắm và nói là của cô P… Phan Rí gởi tặng các anh . “buồn ngủ gặp được chiếu manh”, tôi ôm mớ đồ ăn về phát hết cho anh em trong đội và không dám nói là của mấy em tặng, chỉ nói ăn đi .
Quen được mấy cô rất có lợi, khi đội có dịp làm việc gần đội nữ là hôm đó anh em no lòng chiến sĩ . Tình người em gái hậu phương vẫn đậm đà như xưa, có lần các cô được trại phân công gánh Củ Sắn nước về từ chỗ trồng về giao cho trại khoảng cách chừng 1 Km . Qua bảy ngày vận chuyển các em đã tặng cho chúng tôi mấy tấn Củ Sắn ( Củ đậu ) giải lao, chuyện này xảy ra vì cứ trung bình các em gái hậu phương gánh ba gánh thì khi đi ngang qua bất cứ Đội nào thì các em tặng một gánh để giải lao ..
Tổn thất quá to lớn mà trại biết được là do đã biết năng suất trước . Nhưng đã muộn quá rồi vì bị chúng tôi thanh toán một cách nhanh chóng không còn dấu vết, chẳng lẽ lại cùm cả đội nữ nên đành bỏ qua .
 Tôi còn nhớ lời cô Hoa, trước là Nữ Quân Nhân VNCH bị tù ở đây vì tội Phản động Phục quốc . Mấy anh cứ ăn cho đã đi, mấy anh làm khổ cực thì phải được hưởng thành quả của mình, bất quá nó biết được thì tụi em bị cùm vài ngày là cùng . Ôi người Nữ quân nhân can trường, tất cả nữ tù tại nhà tù này đều rất khí phách còn hơn đám nam nhi . Có lần mấy em còn dám làm bánh Bông lan có khắc chữ “ Thân Tặng các anh Chiến sĩ VNCH” giao cho đám trồng rau đội mang về . Chiếc bánh này được Đức và Bùi Anh Trinh mang về, nhưng để đề phòng chúng tôi xóa hàng chữ "Thân Tặng Các anh Chiến Sĩ VNCH"