Sunday, August 23, 2015
T.H * ĂN CHAY MÙA VU LAN
ĂN CHAY MÙA VU LAN
Cứ mỗi năm, vào dịp rằm tháng 7 hay còn gọi là lễ Vu lan, người ta thường ăn chay như một cách nhớ ơn và báo đáp công lao sinh thành dưỡng dục của mẹ cha, thành tâm hướng về tổ tiên.
Theo quan niệm đạo Phật về kiếp luân hồi, trong lễ Vu lan người ta không ăn thịt cá và không sát hại chúng sinh.
Đó là một hình thức từ bi đem tâm đức báo hiếu cha mẹ, người thân. Nếu như trước đây, nhiều người quan niệm ăn chay vào lễ vu lan chỉ dành cho những người theo tín ngưỡng, tôn giáo thì ngày nay ăn chay đã trở thành một xu hướng để giữ gìn sức khỏe, thu hút nhiều người không kể tầng lớp tuổi tác.
 |
Các ni cô cắm hoa chuẩn bị cho lễ chính Vu Lan tại tổ đình Từ Đàm (Huế).
|
Trong tháng Vu Lan, có người đến chùa, người tìm tới các quán chay, cũng
có người tự nấu tại nhà một mâm cơm cúng chay thanh tịnh để cúng giỗ
ông bà, tổ tiên. Ăn chay được coi là một phương pháp phòng chống bệnh
tật, giữ gìn vóc dáng, kéo dài tuổi thọ để tâm hồn thanh tịnh bình an
nên ngày nay có rất nhiều người chọn cho mình cách ăn chay trường.
Quán ăn chay đông thực khách mùa lễ Vu Lan và tháng Cô hồn
Cỗ chay tùy loại có từ 10, 12 tới 25 món. Điểm đặc biệt trên mâm cỗ chay
là sự hiện diện của những màu sắc tượng trưng cho ngũ hành. Màu đỏ
tượng trưng cho hành hỏa, xanh của hành mộc, đen của hành thổ, màu trắng
của hành thủy, màu vàng hành kim. Ăn cơm chay là một cách hướng tới sự
cân bằng, thanh thản trong tâm hồn.
Ăn cỗ chay, chỉ cần thưởng thức qua một vài món, thực khách cũng có thể đánh giá được tay nghề của người nấu .Cũng một phần bởi cỗ chay chỉ chế biến, nấu qua nhiều loại rau nên nấu làm sao cho ngon, bày làm sao cho đẹp thì chỉ có thưởng thức mới là người rõ nhất.
Ai đã từng thưởng thức bữa cơm đạm bạc trong chùa với đậu phụ, rau dưa,
tương bần, sản vật thảo mộc được trồng ngay trong vườn chùa chắc chẳn sẽ
không thể quên được cảm giác của không gian thanh tịnh, tránh xa những
bụi bặm ồn ào đời thường.
Những món ăn chay được trình bày công phu đẹp mắt, hương vị thanh tao
không hề giống với bất cứ món ăn trần tục nào mặc dù cũng được gọi với
những cái tên tương tự. Ăn chay không chỉ tốt cho sức khỏe, còn thể hiện
ý nghĩa về tâm linh. Trong ngày lễ vu lan, sau bữa cơm chay nhiều người
còn nán lại nơi không gian u tịch của cảnh chùa để được nghe thuyết
giảng về đạo lý ở đời, lòng thấy nhẹ nhõm, thênh thang...
 |
| Một bữa ăn chay thư thả, khiến thực khách thấy lòng như dịu lại trong không gian trầm mặc với bức thư pháp trên cột, lồng đèn lụa đỏ trên cao… |
Hàng chay trong siêu thị vắng khách mua
T.H
VĨNH HẢO * CHA MẸ LÀ TẤT CẢ
CHA MẸ LÀ TẤT CẢ
Vĩnh Hảo
Thời tiết thật oi bức suốt một tuần lễ qua.
Đâu đó trên đường, có những cảnh báo về hạn hán, kêu gọi mọi người tiết
kiệm, hạn chế việc dùng nước. Nạn hạn hán đã kéo dài ở xứ này liên tục
bốn năm qua. Nhiều cây kiểng và những bãi cỏ xanh của các công xưởng,
công viên, gia cư tại đô thị đã lần lượt biến mất. Mọi người, mọi nhà
đều phải tự ý thức trách nhiệm của mình đối với thiên tai này. Nói là
thiên tai, mà kỳ thực, có sự góp phần rất lớn của con người trong việc
sử dụng quá nhiều tài nguyên thiên nhiên (đốt nhiên liệu hóa thạch, phá
rừng, v.v…) làm tăng nhiệt độ quả đất, tạo nên tình trạng hâm nóng toàn
cầu (global warming).
Gần 200 quốc gia phát triển và đang phát triển đã ký vào Nghị định thư Kyoto (Kyoto Protocol,
do Liên Hiệp Quốc chủ xướng từ năm 1997) nhằm cắt giảm lượng khí thải
gây hiệu ứng nhà kính, ngăn chận hoặc ít ra là làm giảm tốc độ ấm lên
của trái đất.
Trái đất trở thành ngôi nhà chung của toàn
thế giới; và trước hiểm họa chung, nhân loại nhích lại gần nhau như
người trong một gia đình. Nhưng một gia đình lý tưởng, và thực sự được
gọi tên là “gia đình” chỉ khi nào có sự hòa hợp, thương yêu. Một
thế giới đầy hận thù, nghi kỵ, ganh ghét, lạm dụng và lợi dụng nhau,
công kích, giết hại nhau… thì không thể có hòa bình.
Gia đình là giềng mối từ đó hình thành xã
hội, quốc gia hay thế giới. Không có gia đình thì không có xã hội, quốc
gia, hay thế giới gì cả. Cũng vậy, không có cha mẹ thì không có gia
đình. Cha mẹ là nhân tố quyết định sự có mặt của một gia đình.
Lập nên một gia đình không khó. Tạo một gia đình hạnh phúc, an vui, mới là khó.
Mỗi thế hệ cha mẹ có trách nhiệm nuôi dạy
con cái trưởng thành, làm người tốt của gia đình và hữu dụng cho xã hội.
Tổ tiên dạy dỗ ông bà, ông bà dạy dỗ cha mẹ, và cha mẹ dạy dỗ chúng ta.
Vậy nhìn chung, tổ tiên tốt thì ông bà tốt, ông bà tốt thì cha mẹ tốt,
và rồi con cái cũng tốt theo. Thế nhưng, cha mẹ tốt mà con cái trở nên
hư đốn, phá hoại xã hội, thậm chí còn giết hại cả cha mẹ ruột, thì trách
nhiệm này thuộc về ai? Người ta sẽ tự suy ngẫm hoặc lắng nghe ý kiến,
nhận định, hay kết luận từ các chuyên gia về giáo dục, nhân chủng và xã
hội, cho đến luật học, đạo đức học, và dĩ nhiên là không quên tham khảo
các tu sĩ của các tôn giáo, để phán xét về những đứa con hư.
Nhưng thế nào là cha mẹ tốt? và thế nào là
đứa con hư? Người Á đông sẽ trả lời rất mau mắn: cha mẹ tốt là những
người con hiếu thảo, đứa con hư là đứa con bất hiếu. Từ câu trả lời này,
lại nẩy sinh câu hỏi khác: thế nào là hiếu, thế nào là bất hiếu? Câu
trả lời theo văn hóa Á đông cũng rất mau mắn: hiếu là vâng lời cha mẹ,
bất hiếu là không vâng lời cha mẹ. Nói vậy là vì tục ngữ Việt Nam có
câu: “Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.”
Câu nói trên rất đúng cho nhiều gia đình mà
cha mẹ là những người có đạo đức, biết lẽ phải, sống ngay thật, khoan
dung, thương người, giúp người, thích làm việc công ích, không làm tổn
hại ai; và dĩ nhiên là nuôi dạy con cái với tình thương yêu vô hạn. Đối
với những bậc cha mẹ như thế, nếu con cái cứ chống cãi và sống ngược
lại, nhiều phần sẽ dẫn đến sự hư hỏng, ngỗ nghịch, gây bất hòa trong gia
đình, tạo bất ổn cho xã hội. Nhưng chuẩn mực của thế hệ này, trong hoàn
cảnh xã hội này, không hẳn là có giá trị tuyệt đối cho các thế hệ sau, ở
những nơi mà nếp văn hóa và quan niệm về nhân sinh khác hẳn. Chưa kể có
những cha mẹ là thành phần bất hảo trong xã hội, sống ích kỷ, chỉ biết
lợi mình, không bao giờ quan tâm đến khổ đau hay sự thiệt thòi của kẻ
khác, không có một tiêu chuẩn đạo đức tối thiểu nào cho con cái noi
gương, thì đừng trách tại sao con cái không vâng lời, không làm theo ý
mình.
Vậy, trong một số trường hợp, con cãi cha mẹ
chưa chắc trăm đường con hư; và cha mẹ đạo đức, chưa chắc biết cách dạy
con nên người (trong một xã hội chuyển biến không ngừng với những bước
nhảy vọt cả về kỹ thuật lẫn sự đồi bại luân lý).
Tiêu chuẩn đạo đức cũng thay đổi theo thời
gian và hoàn cảnh. Chỉ có tình thương vô hạn của cha mẹ dành cho con cái
thì ngàn năm trước và ngàn năm sau, vẫn là một thứ tình thiêng liêng
cao đẹp, không ai truyền trao, không ai dạy dỗ, mà mọi người đều bình
đẳng sở hữu khi quyết định tạo lập một gia đình cho chính mình. Nhưng
nếu tình thương cha mẹ không được điều hướng bởi sự hòa hợp thì trong rất nhiều trường hợp, tình thương lại biến thành trở lực cho hạnh phúc gia đình.
Trong khi hợp là xây dựng, bồi đắp cho vững chắc những điểm tương đồng thì hòa
là chia sẻ, cảm thông, tôn trọng và chấp nhận những điểm dị biệt trong
cuộc sống chung. Thương yêu mà chỉ khư khư giữ lấy ý kiến của mình, buộc
người khác phải nghe theo, thì không thể nào có được sự hài hòa, thuận
thảo trong gia đình. Cha mẹ không phải lúc nào cũng đúng. Có khi nên
biết lắng nghe quan điểm của con cái, cảm thông cho cá tính, ước nguyện,
tâm tình và hoàn cảnh của chúng. Đừng bao giờ cho rằng con cái phải có
trách nhiệm hay bổn phận thực hiện điều mình mong muốn, hoặc phải thành
đạt giấc mộng chưa thành của mình. Đừng đặt giấc mơ của mình trên vai
con cái mà không chịu tìm hiểu giấc mơ của chính nó.
Trong sinh hoạt xã hội, tập thể, tổ chức
(tôn giáo, hội đoàn, công đoàn..), quốc gia, và quốc tế cũng vậy: những
người lãnh đạo phải biết hòa hợp với người dưới, tôn trọng
nguyện vọng chung của người dân, quan tâm đến lợi ích của nhân loại.
Không có sự hòa hợp giữa mình với các thành viên khác trong gia đình, tổ
chức, quốc gia và cộng đồng quốc tế, thì đừng mơ tưởng viển vông về nền
hòa bình thế giới.
Không khó gì khi song hành, đồng hành với
những người có cùng quan điểm và lý tưởng (hợp). Khó là có thể bước đi
nhịp nhàng (hòa) với những người ngược dòng, nghịch hành với mình—con
đường chông chênh ấy, luôn có sự va chạm, vi tế hay thô bạo giữa những
bản ngã cứng ngắt. Mà muốn hòa được với kẻ trái chiều, hãy hạ mình
xuống, hãy quên mình đi, hãy hy sinh một phần hay toàn phần bản ngã của
mình. Đó là điều mà những đứa con—luôn là con trẻ—khó làm được khi chúng
chưa trải nghiệm thế nào là tình thương vô hạn của cha mẹ. Nhưng những
bậc cha mẹ thì làm được, vì tình thương của cha mẹ bao gồm sự hy sinh to
lớn, vượt ngoài sức tưởng tượng của người con.
Thế giới hòa bình tùy thuộc nơi sự hòa hợp
của mỗi quốc gia; quốc gia thịnh vượng tùy thuộc vào sự hòa hợp của các
xã hội dân sự; xã hội an vui tùy thuộc nơi sự hòa hợp của những gia
đình; và gia đình hạnh phúc là nhờ nơi cha mẹ.
Vì vậy, khi quyết định tạo lập một gia đình
nhỏ, mỗi người chúng ta nên tự hỏi: chúng ta có thể nào có được đức hy
sinh và tinh thần hòa hợp để xây dựng hạnh phúc cho gia đình này hay
không. Nếu câu trả lời là không, xin đừng vội vàng đảm nhận vai trò cha
mẹ. Và nếu đã lỡ tạo lập một gia đình không hòa thuận, thiếu hạnh phúc,
con cái hư hỏng hoang đàng, xin đừng vội vàng qui trách tội bất hiếu cho
con, mà hãy đem lòng thương yêu nhìn xuống con cái, hỏi một câu đơn
giản: cha mẹ có thể làm được gì để con được hạnh phúc, hỡi con yêu?
Những nhà lãnh đạo tôn giáo, lãnh đạo quốc
gia hay thế giới, cũng nên cúi mình xuống để hỏi những người cọng sự,
hỏi những người dân của mình một câu tương tự và đơn giản như thế. Đừng
đòi hỏi người dưới phải phục vụ mình hay tổ chức của mình, mà hãy tìm
hiểu xem họ cần gì, và làm thế nào để họ được an vui, hạnh phúc.
Bài học từ đức hy sinh và tinh thần hòa hợp, hãy bắt đầu từ vai trò của cha mẹ.
Lòng thương của cha mẹ sẽ pha thêm màu xanh
cho bầu trời, tô thêm màu biếc cho đại dương; và gia đình này, trái đất
này, với bàn tay chăm sóc của cha mẹ, sẽ là hành tinh xanh, mỹ miều,
tươi mát hơn bao giờ.
Cha mẹ là trên hết; cha mẹ là tất cả.
California, Mùa Vu Lan năm 2015
Vĩnh Hảo
LỄ VU LAN
Vu-lan
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| Vu-lan | |
|---|---|
Lễ Vu-lan tại chùa Quảng Hóa, Bắc Kinh
| |
| Cử hành bởi | Phật tử, Đạo giáo |
| Ngày | Sáng 15 tháng 7 Âm lịch |
| Năm 2014 | 10 tháng 8 |
| Năm 2015 | 28 tháng 8 |
| Năm 2016 | 17 tháng 8 |
Vu-lan (chữ Hán: 盂蘭; sa. ullambana) là từ viết tắt của Vu-lan-bồn (盂蘭盆), cũng được gọi là Ô-lam-bà-noa (烏藍婆拏), là cách phiên âm Phạn-Hán từ danh từ ullambana. Ullambana có gốc từ động từ ud-√lamb, nghĩa là "treo (ngược) lên". Thế nên các đại sư Trung Quốc cũng dùng từ Đảo huyền (倒懸), "treo ngược lên" cho từ Vu-lan, hoặc dùng từ Giải đảo huyền (解倒懸) là dịch ý theo mục đích của Kinh Vu-lan-bồn. Thật ra, từ Giải đảo huyền được các đại sư Trung Quốc lấy ý từ câu: Dân chi duyệt chi do giải đảo huyền dã trong Mạnh Tử, chương 3 Công Tôn Sửu Thượng, chỉ sự giải thoát cho những kẻ khổ sở tột cùng ở cảnh giới Địa ngục[1].
Sự tích
Xuất phát từ sự tích về Bồ tát Mục Kiền Liên đại hiếu đã cứu mẹ của mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ. Vu Lan là ngày lễ hằng năm để tưởng nhớ công ơn cha mẹ (và tổ tiên nói chung) - cha mẹ của kiếp này và của các kiếp trước[1].
Theo kinh Vu Lan thì ngày xưa, Mục Kiền Liên đã tu luyện thành công nhiều phép thần thông. Mẹ ông là bà Thanh Đề đã qua đời, ông tưởng nhớ và muốn biết bây giờ mẹ như thế nào nên dùng mắt phép nhìn khắp trời đất để tìm[1]. Thấy mẹ mình, vì gây nhiều nghiệp ác nên phải sanh làm ngạ quỷ, bị đói khát hành hạ khổ sở, ông đã đem cơm xuống tận cõi quỷ
để dâng mẹ. Tuy nhiên do đói ăn lâu ngày nên mẹ của ông khi ăn đã dùng
một tay che bát cơm của mình đi không cho các cô hồn khác đến tranh
cướp, vì vậy khi thức ăn đưa lên miệng đã hóa thành lửa đỏ[1].
Mục Liên quay về tìm Phật
để hỏi cách cứu mẹ, Phật dạy rằng: "Dù ông thần thông quảng đại đến đâu
cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu. Chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư
tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày rằm tháng bảy là ngày
thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó".
Làm theo lời Phật, mẹ của Mục Liên đã được giải thoát. Phật cũng dạy rằng: chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng theo cách này (Vu-Lan-Bồn Pháp). Từ đó, ngày lễ Vu-lan ra đời[1].
Truyền thống lễ nghi
Mâm cơm cúng ngoài trời, tại Huế
Tết Trung Nguyên tại Đài Loan
Trong một số nước Á Đông, ngày lễ này thường được tổ chức vào ngày 15 tháng 7 (Âm lịch), để tỏ hiếu với cha mẹ, ông bà và cũng để giúp đỡ những linh hồn đói khát.
Việt Nam
Tại Việt Nam, việc cúng Rằm tháng Bảy bao giờ cũng phải cúng ở chùa (thờ Phật) trước, rồi mới đến cúng tại gia[2]. Lễ này thường được làm vào ban ngày, tránh làm vào ban đêm, khi Mặt Trời đã lặn[2][3]. Ngoài ra, theo truyền thống tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
trong dân gian, ngày này là ngày "Xá tội vong nhân" nên nhiều nhà có
mâm cơm cúng trước nhà, để cúng những vong linh bơ vơ không gia đình,
còn gọi theo dân gian là "cúng cô hồn, "cúng thí thực" (tặng thức ăn).
Vào ngày này, mọi gia đình đều cúng hai mâm: cúng tổ tiên tại bàn thờ tổ tiên và cúng chúng sinh (cúng thí thực hay cúng cô hồn) ở sân trước nhà hoặc trên vỉa hè (nếu đường rộng), thời gian cúng có thể là vào buổi sáng, trưa hoặc chiều[2].
Trên mâm cúng tổ tiên, gia đình bày đặt một mâm cỗ mặn, tiền vàng và cả những vật dụng dành cho người cõi Âm tức đồ mã làm bằng giấy có tính tượng trưng nhưng hình dạng giống như đồ thật như quần áo[4][5], giày dép, áo bào, cung điện, ngựa, các vật dụng trang sức...[5], mũ kepi, người giúp việc [6]... đến những vật hiện đại: nhà cao tầng, xe ô tô, xe máy, điện thoại...[4][5][7] để cho người cõi Âm có được một cuộc sống tiện nghi giống như người Dương trần.[3] Những đồ lễ đó thường được làm tại các cơ sở sản xuất (nổi tiếng là khu phố vàng mã ở Chợ Lớn TP.HCM" được vận chuyển đi khắp các tỉnh thành[5][7].
Trên mâm cúng chúng sinh thì lễ vật gồm có: quần áo chúng sinh với nhiều màu sắc (xanh lam, xanh lá mạ, vàng, hồng...), các loại bỏng ngô, chè lam, kẹo vừng, kẹo dồi, bánh quế, cháo, tiền vàng, cốc nước lã hoặc rượu (có thể thêm nước ngọt, bia nếu có điều kiện), cốc gạo trộn lẫn với muối
(cốc này sẽ được rắc ra vỉa hè hoặc sân nhà về bốn phương tám hướng sau
khi cúng xong), ngô, khoai lang luộc, cháo hoa... và những lễ vật khác
dành cho những cô hồn, ma đói không nơi nương tựa. ở chùa khi cúng chúng
sinh xong người ta thường gọi những đứa trẻ xung quanh đến rồi cho
chúng cùng nhảy vào tranh cướp những vật cúng: như bỏng, oản... tượng
trưng cho những cô hồn...[3]
Tại các chùa và hội đoàn Việt Nam, vào ngày lễ Vu Lan thường có nghi thức "Bông hồng cài áo", là cài bông hồng cho những ai còn mẹ và bông trắng cho những ai mất mẹ, nhắc nhở về lòng hiếu thảo và tình người. Nghi thức này do thiền sư Nhất Hạnh khởi xướng trong cuốn sách viết năm 1962.[8] Một số địa phương có tục lệ riêng như ở Quy Nhơn thì dân chúng xếp thuyền giấy rồi thả ra biển để tưởng nhớ những ai ra khơi rồi mất tích như hồi thập niên 1980-90 với nạn thuyền nhân vượt biên.[9]
Nhật Bảngày 15 tháng 8 dương lịch, gọi là Obon (お盆?) hay là Bon (盆?), thường kéo dài 3 ngày. Vào những ngày này, người Nhật thường có hỏa thiêu lễ vật và vào đêm cuối, Tōrōnagashi (灯籠流し), thả những chiếc đèn nổi trên sông để hướng dẫn linh hồn người quá cố. Theo truyền thống, kết hợp với một lễ hội múa dân gian, mỗi địa phương có sự tổ chức khác nhau.[10][11][12] Để tỏ những ước nguyện của mình, người ta viết ước nguyện rồi treo vào cây trúc với mong ước điều ước đó sẽ trở thành hiện thực.
Hình ảnh
Cúng trên chùa
Đèn nổi thả trên sông
Lễ hội Vu Lan tại Hong Kong
Lễ vật đặt ở bờ sông và sẽ được đốt vào đêm cuối, tại Nhật
Hóa vàng lễ vật tại bờ sông tại Nhật
NGHÊ THUẬT TẠO HÌNH
Nghệ thuật tạo hình đá tuyệt đỉnh của Iain Blake
Nghệ sĩ người Scottland Iain Blake đã biến những hòn sỏi tưởng như vô tri vô giác thành những tác phẩm nghệ thuật đầy sắc biểu cảm…
HÌNH TRẺ DỄ THƯƠNG
No comments:
Post a Comment