NGUYỄN THIÊN - THỤ * THƠ XUÂN VIỆT NAM KIM CỔ
MÃN GIÁC THIỀN SƯ
告疾示眾
LÂM BỆNH DẠY ĐỆ TỬ
Xuân qua, trăm hoa rơi
Xuân tới, trăm hoa cười
Trước mắt: việc đi mãi
Trên đầu: già đến rồi
Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước nở cành mai)
Ám lý thiên kinh vật hậu tân.
Trì thảo vị lan thiên lý mộng,
Đình mai dĩ hoán nhất niên xuân.
Anh hùng tâm sự hoang trì sính,
Danh lợi doanh trường luỵ tiếu tần.
Nhân tự tiêu điều xuân tự hảo,
Đoàn Thành thành hạ nhất triêm cân
ĐÊM XUÂN NƠI ĐẤT KHÁCH
Bạc phơ mái tóc vẫn phong trần,
Cảnh vật thay đổi, dạ bất an.
Ngàn dặm vẫn mơ vườn tược cũ
Trước sân lại nở cánh mai xuân
Anh hùng nguội lạnh đường rong ruổi,
Danh lợi vấn vương mộng nát tan.
Tiều tụy thân ta, xuân vẫn đẹp,
Dười Đoàn Thành lệ chứ chan.
BÀ HUYỆN THANH QUAN
Chơi đài khán xuân Trấn Võ
|
|
Xuân qua, trăm hoa rơi
Xuân tới, trăm hoa cười
Trước mắt: việc đi mãi
Trên đầu: già đến rồi
Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước nở cành mai)
NGUYỄN DU
春宵旅次
Xuân tiêu lữ thứ
Tiêu tiêu bồng mấn lão phong trần, Ám lý thiên kinh vật hậu tân.
Trì thảo vị lan thiên lý mộng,
Đình mai dĩ hoán nhất niên xuân.
Anh hùng tâm sự hoang trì sính,
Danh lợi doanh trường luỵ tiếu tần.
Nhân tự tiêu điều xuân tự hảo,
Đoàn Thành thành hạ nhất triêm cân
ĐÊM XUÂN NƠI ĐẤT KHÁCH
Bạc phơ mái tóc vẫn phong trần,
Cảnh vật thay đổi, dạ bất an.
Ngàn dặm vẫn mơ vườn tược cũ
Trước sân lại nở cánh mai xuân
Anh hùng nguội lạnh đường rong ruổi,
Danh lợi vấn vương mộng nát tan.
Tiều tụy thân ta, xuân vẫn đẹp,
Dười Đoàn Thành lệ chứ chan.
BÀ HUYỆN THANH QUAN
Chơi đài khán xuân Trấn Võ
Êm ả chiều xuân tới khán đài,
Lâng lâng chẳng bợn chút trần ai.
Ba hồi chiêu mộ chuông gầm sóng
Một vũng tang thương nước lộn trời.
Bể ái nghìn trùng khôn tát cạn,
Nguồn ân muôn trượng dễ khơi vơi.
Nào nào cực lạc là đâu tá?
Cực lạc là đây, chín rõ mười.
(Bà Huyện Thanh Quan)
TRẦN TẾ XƯƠNG
Tết đến
Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo.
Tiền của trong kho chửa lĩnh tiêu.
Rượu cúc nhắn đem, hàng biếng quẩy
Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.
Bánh đường sắp gói, e nồm chảy
Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.
Thôi thế thì thôi, đành Tết khác
Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo.
(Trần Tế Xương 1871-1907)
TẢN ĐÀ
NGÀY XUÂN THƠ RƯỢU
Trời đất sinh ta rượu với thơ
Không thơ không rượu sống như thừa
Công danh hai chữ mùi men nhạt
Sự nghiệp trăm năm nét mực mờ.
Mạch nước sông Đà tim róc rách
Ngàn mây non Tản mắt lơ mơ.
Còn thơ còn rượu còn xuân mãi
Còn mãi xuân, còn rượu với thơ.
Tản Đà
ĐOÀN VĂN CỪ
CHỢ TẾT
Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi,
Sương hồng lam ôm ấp nóc nhà tranh,
Trên con đường viền trắng mép đồi xanh,
Người các ấp tưng bừng ra chợ tết .
Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc ;
Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon,
Vài cụ già chống gậy bước lom khom,
Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ .
Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ ,
Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu ,
Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau .
Sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa,
Tia nắng tía nháy hoài trong ruộng lúa ,
Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh ,
Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh .
Người mua bán ra vào đầy cổng chợ .
Con trâu đứng vờ rim hai mắt ngủ ,
Để lắng nghe người khách nói bô bô .
Anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ ,
Tìm đến chỗ đông người ngồi giở bán .
Một thầy khóa gò lưng trên cánh phản ,
Tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân .
Cụ đồ nho dừng lại vuốt râu cằm ,
Miệng nhẩm đọc vài hàng câu đối đỏ .
Bà cụ lão bán hàng bên miếu cổ ,
Nước thời gian gội tóc trắng phau phau .
Chú hoa man đầu chít chiếc khăn nâu ,
Ngồi xếp lại đống vàng trên mặt chiếu .
Áo cụ lý bị người chen sấn kéo ,
Khăn trên đầu đang chít cũng bung ra .
Lũ trẻ con mải ngắm bức tranh gà ,
Quên cả chị bên đường đang đứng gọi .
Mấy cô gái ôm nhau cười rũ rượi ,
Cạnh anh chàng bán pháo dưới cây đa .
Những mẹt cam đỏ chót tựa son pha .
Thúng gạo nếp đong đầy như núi tuyết ,
Con gà trống mào thâm như cục tiết ,
Một người mua cầm cẳng dốc lên xem .
Chợ tưng bừng như thế đến gần đêm ,
Khi chuông tối bên chùa văng vẳng đánh ,
Trên con đường đi các làng hẻo lánh ,
Những người quê lũ lượt trở ra về .
Ánh dương vàng trên cỏ kéo lê thê ,
Lá đa rụng tơi bời quanh quán chợ .
Đoàn Văn Cừ
VŨ ĐÌNH LIÊN
ÔNG ĐỒ
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người quạ
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng baỵ
Nhưng mỗi năm, mỗi vắng
Người thuê viết nay đâủ
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầụ
Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường không ai hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi baỵ
Năm nay đào lạinở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?
Vũ Đình Liên
NGUYỄN BÍNH
MƯA XUÂN
Em là con gái trong khung cửi
Dệt lụa quanh năm với mẹ già
Lòng trẻ còn như cây lụa trắng
Mẹ già chưa bán chợ làng xa
Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy
Hội chèo làng Ðặng đi ngang ngõ
Mẹ bảo: "Thôn Ðoài hát tối nay"
Lòng thấy giăng tơ một mối tình
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh
Hình như hai má em bừng đỏ
Có lẽ là em nghĩ đến anh
Bốn bên hàng xóm đã lên đèn
Em ngửa bàn tay trước mái hiên
Mưa thấm bàn tay từng chấm lạnh
Thế nào anh ấy chả sang xem!
Em xin phép mẹ, vội vàng đi
Mẹ bảo xem về kể mẹ nghe
Mưa bụi nên em không ướt áo
Thôn Ðoài cách có một thôi đê
Thôn Ðoài vào đám hát thâu đêm
Em mải tìm anh chả thiết xem
Chắc hẳn đêm nay giường cửi lạnh
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em
Chờ mãi anh sang anh chả sang
Thế mà hôm nọ hát bên làng
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn
Ðể cả mùa xuân cũng nhỡ nhàng!
Mình em lầm lụi trên đường về
Có ngắn gì đâu môt dải đê!
Áo mỏng che đầu mưa nặng hạt
Lạnh lùng thêm tủi với canh khuya
Em giận hờn anh cho đến sáng
Hôm sau mẹ hỏi hát trò gì
"- Thưa u họ hát..." rồi em thấy
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay
Hoa xoan đã nát dưới chân giày
Hội chèo làng Ðặng về ngang ngõ
Mẹ bảo: "Mùa xuân đã cạn ngày"
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ chèo Ðặng đi ngang ngõ
Ðể mẹ em rằng hát tối nay?
1936
VŨ HOÀNG CHƯƠNG
MAI TRẮNG
Xuân mới ba mươi sáu nõn nường.
Riêng cành mai cũ chiếm yêu đương.
Dài sông nghĩa ấy tình cao núi.
Pha tuyết thân này mặt nhuốm sương.
Chẳng đợi Đông-quân làm Đạo-chủ.
Vẫn là Hoa-hậu sánh Thi-vương. Giang-Nam mộng...
Nửa đêm trừ tịch
Bấy nay một mối tình cao quý
Tưởng đã chìm sâu cát bụi đời
Khoảnh khắc thiêu tàn duyên tục lụy
Nửa đêm Trừ-tịch gió lên khơi.
Giai nhân danh sĩ mấy người
Bốn phương tâm sự một trời Cố đô.
Mười năm qua, đến bây giờ
Nhìn nhau thấy cả giấc mơ thuở nào.
Xuân về nhớ thuở ngát chiêm bao
Giòng nước trôi xuôi chợt nghẹn ngào
Lạc lõng vàng son màu lữ thứ
Cành mai gượng ánh mặt hoa đào.
Mười phần xuân có gầy hao
Tấm lòng xuân vẫn dạt dào như xưa.
Mấy phen biếc đó hồng đưa
Dẫu rằng xong, vẫn là chưa thỏa nguyền.
Chung một nòi Thơ chín kiếp duyên
Mối tình nguyên thủy vẫn y nguyên
Trải vui trăng nước sầu mưa gió
Cùng lạc về đây bốn hướng thuyền.
Cảm thông giữa lúc hàn huyên
Ta nghe cặp mắt u huyền nao nao
Vũ-lăng nhớ chuyện suối Đào
Chia tay chẳng biết phương nào tìm quê.
Có nghĩa gì đâu một chữ "về"
Nếu không ngàn dặm ngược sơn khê
Nếu không ngược cả mười năm ấy
Về tận kinh đô của Ước-thề!
Mùa xuân quạt gởi thơ đề
Bảo giùm ta -- chúa Xuân hề! -- còn không?
Hỡi ơi, một phút mơ mòng
Đã tan rồi, mấy phương lòng sầu lên!
[ Sài Gòn 1955 ]
Tưởng đã chìm sâu cát bụi đời
Khoảnh khắc thiêu tàn duyên tục lụy
Nửa đêm Trừ-tịch gió lên khơi.
Giai nhân danh sĩ mấy người
Bốn phương tâm sự một trời Cố đô.
Mười năm qua, đến bây giờ
Nhìn nhau thấy cả giấc mơ thuở nào.
Xuân về nhớ thuở ngát chiêm bao
Giòng nước trôi xuôi chợt nghẹn ngào
Lạc lõng vàng son màu lữ thứ
Cành mai gượng ánh mặt hoa đào.
Mười phần xuân có gầy hao
Tấm lòng xuân vẫn dạt dào như xưa.
Mấy phen biếc đó hồng đưa
Dẫu rằng xong, vẫn là chưa thỏa nguyền.
Chung một nòi Thơ chín kiếp duyên
Mối tình nguyên thủy vẫn y nguyên
Trải vui trăng nước sầu mưa gió
Cùng lạc về đây bốn hướng thuyền.
Cảm thông giữa lúc hàn huyên
Ta nghe cặp mắt u huyền nao nao
Vũ-lăng nhớ chuyện suối Đào
Chia tay chẳng biết phương nào tìm quê.
Có nghĩa gì đâu một chữ "về"
Nếu không ngàn dặm ngược sơn khê
Nếu không ngược cả mười năm ấy
Về tận kinh đô của Ước-thề!
Mùa xuân quạt gởi thơ đề
Bảo giùm ta -- chúa Xuân hề! -- còn không?
Hỡi ơi, một phút mơ mòng
Đã tan rồi, mấy phương lòng sầu lên!
[ Sài Gòn 1955 ]
ĐINH HÙNG
Bướm xuân
Em trở về đây với bướm xuân ,
Cho tôi mơ ước một đôi lần .
Em là người của ngày xa lắm ,
Lòng cũ hai ta cũng chẳng gần .
Em trở về đây để nắng hồng ,
Hồn xưa còn đẹp ý xưa không ?
Trăng tình chưa nguyện lời hoa bướm ,
Em chẳng về đây để ngỏ lòng .
Một thời mây biếc đã trôi qua ,
Nay tưởng cây vàng lại nở hoa .
Em chẳng mơ gì , tôi chẳng nói ,
Đôi hồn không biết có nhìn xa ?
Tôi vẫn chiêm bao rất nhẹ nhàng ,
Đèn khuya xanh biếc , mộng thường sang .
Nhưng rồi em rõ lòng tôi khổ ,
Em sẽ đi xa trước giấc vàng .
Cho tôi mơ ước một đôi lần .
Em là người của ngày xa lắm ,
Lòng cũ hai ta cũng chẳng gần .
Em trở về đây để nắng hồng ,
Hồn xưa còn đẹp ý xưa không ?
Trăng tình chưa nguyện lời hoa bướm ,
Em chẳng về đây để ngỏ lòng .
Một thời mây biếc đã trôi qua ,
Nay tưởng cây vàng lại nở hoa .
Em chẳng mơ gì , tôi chẳng nói ,
Đôi hồn không biết có nhìn xa ?
Tôi vẫn chiêm bao rất nhẹ nhàng ,
Đèn khuya xanh biếc , mộng thường sang .
Nhưng rồi em rõ lòng tôi khổ ,
Em sẽ đi xa trước giấc vàng .
Hy vọng chiều xuân
Vì em cho phép buổi giao thân ,
Hy vọng ngày xưa lại sắp gần .
Màu tím hoa xoan - ôi hứa hẹn !
Cành tơ , lá ngọc , nắng chiều xuân .
Em nhớ làm chi hờn giận qua ?
Hôm nay hội ý , nắng sang nhà .
Xuân kia để lỡ mươi ngày trước ,
Đã sắp xa lòng hai chúng ta .
Giấc mộng chiều nao vắng bóng anh ,
Mắt em như nắng giãi hoang thành .
Hồng lên má phấn , hoa bừng tỉnh ,
Xuân với em vừa lả tóc xanh .
Em hãy cười như thủa mới quen ,
Trời xanh trao khóe mắt như thuyền .
Hàm răng hé nửa chiều hy vọng ,
Xuân cũng nghiêng vai ước mộng hiền .
Thấp thoáng linh hồn nắng viễn du ,
Nắng thơm hôn mái tóc tình cờ .
Chiều vương từng cánh hoa e lệ ,
Gió bướm tung màu áo trẻ thơ .
Em hãy nhìn như thủa mới say ,
Màu xuân tô vệt nắng đôi mày .
Rung rung vai nhỏ gầy thương nhớ ,
Ta vẫn còn nguyên hiện tại này .
Cành tơ , lá ngọc cũng tương thân ,
Hạnh phúc ngày xưa đã tới gần .
Đầu ngọn cây xoan , con bướm lượn ,
Hoa màu hy vọng , nắngchiều chiều xuân .
Hy vọng ngày xưa lại sắp gần .
Màu tím hoa xoan - ôi hứa hẹn !
Cành tơ , lá ngọc , nắng chiều xuân .
Em nhớ làm chi hờn giận qua ?
Hôm nay hội ý , nắng sang nhà .
Xuân kia để lỡ mươi ngày trước ,
Đã sắp xa lòng hai chúng ta .
Giấc mộng chiều nao vắng bóng anh ,
Mắt em như nắng giãi hoang thành .
Hồng lên má phấn , hoa bừng tỉnh ,
Xuân với em vừa lả tóc xanh .
Em hãy cười như thủa mới quen ,
Trời xanh trao khóe mắt như thuyền .
Hàm răng hé nửa chiều hy vọng ,
Xuân cũng nghiêng vai ước mộng hiền .
Thấp thoáng linh hồn nắng viễn du ,
Nắng thơm hôn mái tóc tình cờ .
Chiều vương từng cánh hoa e lệ ,
Gió bướm tung màu áo trẻ thơ .
Em hãy nhìn như thủa mới say ,
Màu xuân tô vệt nắng đôi mày .
Rung rung vai nhỏ gầy thương nhớ ,
Ta vẫn còn nguyên hiện tại này .
Cành tơ , lá ngọc cũng tương thân ,
Hạnh phúc ngày xưa đã tới gần .
Đầu ngọn cây xoan , con bướm lượn ,
Hoa màu hy vọng , nắngchiều chiều xuân .
No comments:
Post a Comment