NGUYỄN KHÔI - LÀNG BÁT TRÀNG - HOA KỲ - BIỂN ĐÔNG

 

Friday, January 25, 2013

THƠ NGUYỄN KHÔI

XUÂN DIỆU - NHÀ THƠ HẾT MÌNH CA NGỢI ĐẢNG, BÁC

          

          (Tặng : Lại Nguyên Ân)

               --------------

  Ở miền bắc XHCN   thời chúng tôi cắp sách đến trường đã được các Thầy cô giáo dạy làm lòng câu :"Đảng là mẹ hiền" - "Bác là cha già dân tộc"...sự tôn vinh ấy đã ăn vào máu thịt và lẽ sống (Lý tưởng) của lớp thanh niên chúng tôi.

 * Nhà thơ ca ngợi Đảng, Bác số 1 là Tố Hữu , rất dân giã dễ thuộc :

     - Trái tim anh chia 3 phần tươi đỏ

      Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều

     Phần cho Thơ và phần để Em yêu...

     - Người là Cha , là Bác, là Anh

       Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ.

 * Nhà thơ số 2 là Chế Lan Viên, với nghệ thuật Hàn lâm bậc thầy , ca ngợi Đảng, Bác phải nói là tuyệt tác :

      -Đảng ở đâu phân phối trái vườn thơm

       Đây ta đổi ruộng mặn đồng chua thành ngon ngọt

     ...Ta nghĩ chuyện nghìn năm chưa kịp nghĩ

       Và đôi mắt thần của Đảng chiếu tầm xa.

      -Giường lãnh tụ là hai hàng đá ghép

       Mảnh áo chàm Bác mặc quá đơn sơ.

 * Nhà thơ số 3 là Xuân Diệu :

   Xuân Diệu (1916-1985) từng đỗ Cử nhân Luật , làm viên chức thời Pháp thuộc, là "ông Hoàng thơ tình " của thời Thơ Mới lãng mạn đầy truyến cảm, với những câu thơ như "Là thi sĩ nghĩa là ru với gió/ mơ theo trăng và vơ vẩn cùng mây", "Yêu là chết ở trong lòng một ít", "Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi"...

 Sau Cách mạng tháng 8-1945, Xuân Diệu là một trong những Văn nghệ sĩ nhiệt tình nhất đi theo kháng chiến, theo Đảng, Bác...( Lột xác từ bỏ thành phần giai cấp của mình , gia nhập giai cấp công nhân -được kết nạp Đảng năm 1947 tại chiến khu Việt Bắc), chung thủy đến trọn đời.

  -Xuân Diệu ca ngợi Bác Hồ :

 Mỗi lần tranh đấu gay go

Chúng con lại được Bác Hồ đến thăm

 Nghe lời Bác dạy khuyên răn

Chúng con ước muốn theo chân của Người

 Chúng con thề nguyện một lời

Quyết tâm thành khẩn lột người từ đây.

  Theo LNA thì chỉ riêng cụm từ "Lột người từ đây" là Thi sĩ muốn thể hiện chính xác, không thừa không thiếu, sự tái sinh mới dưới một diện mạo mới.

 - Xuân Diệu ca ngợi cuộc sống mới, tiêu biểu là bài "Ngói mới":

   ...Quên sao được Lúa thì con gái

     Xanh thẫm, dày ,chen, gợn đến trời

     Bỗng nở như hoa vừng ngói đỏ

     Lúa toan vượt ngói, ngói càng tươi.

                        *

     (Thi sĩ ngày xưa mơ công chúa

     Hương khói Lư trầm quyện Mỹ nhân

     Thi sĩ ngày nay bên ruộng lúa

     Trăm lần ca ngợi gái nhà Nông.) ?

  -Xuân Diệu hết mình ca ngợi Đảng :

   ...Có một người chất vạn gánh trên vai

     Vạn gánh đầy tràn, gánh to, gánh nhỏ

    Gánh như núi, gánh dồn như thác đổ

    Trên đôi vai người ấy gánh và đi

    Trăm dâu đổ đầu tằm

    Trăm trách nhiệm đổ vào người trách nhiệm

    Bàn ghế ở đâu xộc xệch, người ấy phải lo

    Đường xá ở đâu bụi bặm, người ấy phải lo...

   ...ÔI người yêu, yêu hơn cả ái tình

    Yêu rất mực xa xanh và đỏ thắm

    Người gần gũi và bao la vạn dặm

    Người một người và ức triệu con người

    Ba mươi năm, và sau,  trước muôn đời.

    Người gánh gánh của chúng tôi : là Đảng

    Người gánh gánh của chúng ta : là Đảng

    Người gánh ta, ta gánh người : là Đảng

    Người gánh đất, người gánh Trời : là Đảng.

...ÔI ngời ngời Đảng Cộng sản Đông Dương

   Đảng Lao Động Việt Nam, là một đớ.

và 2 câu kết bất hủ , chưa ai viết được như Xuân Diệu :

    "Đảng cùng ta phá

    Đảng cùng ta xây."

         (Trích bài thơ "Gánh" )

Đôi lời cảm nghĩ : Thơ là người, với Xuân Diệu quả là như vậy...từ nghệ thuât vị nghệ thuật , Thi sĩ giác ngộ cách mạng, tự "lột xác" đem Thơ đi phục vụ Công-Nông-Binh, với ngôn từ mộc mạc ,gồ ghề, dễ hiểu...Xuân Diệu đã cống hiến hết mình cho sự nghiêp của Đảng ,rất xứng đáng nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh (đợt đầu) , khi từ trần đã đươc an táng tại Nghĩa trang Mai Dịch -Thủ đô Hà Nội.

      Góc thành nam Hà Nội 20-01-2013

     Sắp kỷ niệm ngày 3-2 ngày thành lập Đảng

                  Nguyễn Khôi

   

         CẢM NGHĨ VỀ TRÍ THỨC

(Tặng : Gs.Ts Nguyễn Văn Luật) (1)

       ---------

Lời dẫn"- Tự điển Hán Việt Đào Duy Anh " Trí thức cấp- là những người trong xã hội thuộc về hạng có trí thức, đã từng chịu giáo dục khá cao".

-Tự điển Tiếng Việt Hoàng Phê " người chuyên việc lao động trí óc và có chuyên môn cần thiết cho hoạt động nghề nghiệp".

  Trí thức thời nào chả có

"Đầu to" chữ nghĩa hàng "bồ"

Có tài kinh bang tế thế

Người đời kính trọng , ước mơ...

                *

  Xưa có Chu An , Nguyễn Trãi

Được dân ta gọi "Người Hiền"

-Cái ghét đổ đầy " Đầm Mực"

-Nỗi hờn còn Lệ Chi Viên ! .

 Thời Pháp có Trương Vĩnh Ký,

Phạm Quỳnh..."Tây cũng phải cần,

Những muốn nâng cao Dân trí,

Cúi luồn...mang tiếng :Việt gian" !

  Thời ta có Trần Đại Nghĩa

Học về chế súng đánh Tây,

Thức thời có Phan Kế Toại

Vì dân chẳng sợ chông gai.

  Thời nay biết bao Trí thức

Xây nền Độc lập phồn vinh :

-Dấn thân Đảo chìm- Dầu khí

-Tiếp chân Thủy điện Hòa Bình...

  Nông thôn chuyển mình đổi mới

Kỹ sư lặn lội cuốc cày

Đảm bảo an ninh Lương thực

Cá, tôm xuất khẩu sang Tây...

Có vị Đạo cao, Đức trọng

Lo phần hương khói ông cha :

Xây những Nhà thờ, Chùa, Miếu

Giữ Hồn dân Việt hiền hòa.

  Cũng không ít anh Trí "hót"

Ti vi biện bác dẻo mồm

Toàn những công trình "quay-cóp" 

Văn chương minh họa khoe khoang ? !

  Cũng không hiếm anh Trí "ngủ"

Trùm chăn, "phản biện" tránh xa

Lâu năm "Lão thành..." ăn chắc

Việc Đời, mặc Đảng-Dân lo...

  Ôi, đời quả là phức tạp

Học hành sao thoát "bến mê" ?

- "Theo gương Bác Hồ vĩ đại !"

Nói nhiều...đã mấy ai nghe ? !

                   *

  Giờ "hên" vào "nhóm Lợi ích"

Tự thân Diễn biến Hòa bình.

Chuyển hóa thành "Tư sản đỏ"

Diễn đàn Trí thức vinh danh !

----

(1) Kỹ sư Nông nghiệp khóa 1 ĐHNN Hà Nội, quê Thanh Oai,

Anh hùng Lao động, nguyên Viện trưởng Viện Lúa đồng bằng Sông Cửu Long.

        Hà Nội 3-2-2012

            Nguyễn Khôi

NHÀ CỔ LÀNG BÁT TRÀNG

Nhà cổ tại làng gốm Bát Tràng  

Quay lại Bản in Yahoo Email

Cỡ chữ

Thăm ngôi nhà cổ tại làng gốm Bát Tràng

Update: 07.05.2012

Battrang 360* - Cơ duyên tôi được cụ Trần Thế Xương chủ nhân ngôi nhà cổ tại làng gốm Bát Tràng dẫn vào thăm quan. Ngôi nhà là một kiến trúc cổ được dựng từ gỗ tứ thiết và gạch Bát Tràng cổ. Cụ là con cháu họ Trần Đồng Tâm chi thứ 02 đời thứ 18, cụ thân sinh ra cụ Xương chính là cụ Tú Trân - Người hai lần đi thi và đều đỗ Tú tài nên gọi là "Tú Kép". Và cũng theo lời giới thiệu của cụ Xương, đức Bản Hương Thánh Mẫu là người họ Trần đời thứ 9, cụ là con cháu đời thứ 18.

Bức đại tự treo ở cửa ra vào chính giữa Hậu cung "Trần Tự Liêu" (Từ đường họ Trần)


Gian giữa "Trần Tự Liêu" từ ngoài nhìn vào.
Các bức hoành phi câu đối rất quý, đại đa số được các quan tri phủ, tri huyện đề tặng.


Hàng hiên trước của Hậu cung.


Bức hoành "Bắc Sơn Chi Lan" được tạo tác năm Bính Dần dưới thời vua Bảo Đại (1926)


Lối thờ theo Nho giáo: Trên cùng là khám thờ. Chiếc lư bên trên Ngai thờ dành cho Tổ tiên từ đời thứ 5 trở lên. Chiếc lư đặt trong Huyền Lư bằng đồng ở dưới dùng để thờ Tổ tiền từ đời thứ 5 trở xuống.


Ban thờ "Bản Thổ Thành Hoàng, Thổ Công Táo Quân"


Ban thờ "Chầu Tổ Cô họ Trần Đồng Tâm chi thứ 2" - Nơi đây cũng thờ tự đức Thánh Mẫu Bản Hương Bát Tràng vì Mẫu là Chầu Tổ Cô của chi thứ 2 họ Trần Đồng Tâm. Mẫu thuộc đời thứ 9.

Bức hoành "Kế Tự Hề" được tạo tác năm Bính Thìn dưới thời vua Khải Định (1916)


Bức hoành "Quân Tử Thành Nhân" tạo tác năm Bảo Đại thứ 02 (1927)












Hộp sắc trên ban thờ.


Cửa bích bàn bằng gỗ tứ thiết trạm khắc hoa văn tinh xảo.


Cụ Trần Thế Xương - Họ Trần Đồng Tâm chi thứ 2 đời thứ 18.


Nền hiên được lát bằng gạch hoa thời Pháp giống lăng vua Khải Định. Điều đặc biệt, nền bên trong hậu cung được lát bằng gạch cổ Bát Tràng.


Bể ngầm chứa nước mưa (nét văn hóa của người Bát Tràng xưa)

Bài và ảnh: Phạm Hoàng Tùng
Battrang 360*
www.battrang360.vn

Cập nhật: 07/05/2012

Lượt xem: 414

Lên trên

Tin tức khác

Hát văn thờ Bát Tràng Bản Hương Thánh Mẫu

Bát Tràng làng gốm làng khoa bảng

Điều người làng Bát Tràng đáng tự hào

Bát Tràng sơ lược

Bát Tràng: Lối sống và Phong tục

Thursday, January 24, 2013

TIN TỨC GẦN XA

 Chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ trong 4 năm tới

Việt-Long, RFA

2013-01-24

Tổng thống Barrack Obama là người đề ra và ra lệnh thực hiện chính sách chuyển trục chiến lược sang châu Á, nhưng vào khi nhậm chức Tổng thống nhiệm kỳ 2, ông xác định nước Mỹ sẽ theo chính sách hòa hoãn, giao tiếp tích cực, không dính líu vào chiến tranh. Chính sách ngoại giao và quốc phòng của Hoa Kỳ sẽ thực sự diễn tiến ra sao, và Việt Nam đứng vào đâu trong chính sách ấy?

marshable.com photo

Tổng thống Barrack Obama đọc diễn văn nhậm chức nhiệm kỳ 2

Hòa giải, hòa bình, không chiến tranh

 Diễn văn nhậm chức của Tổng thống Hoa Kỳ Barrack Obama chú trọng vào những vấn đề nội bộ nước Mỹ nhiều hơn là chính sách đối ngoại. Tuy nhiên phần nói về đối ngoại cũng cho thấy những mục tiêu của chính phủ Obama trong lãnh vực này trong 4 năm sắp tới. Thêm vào đó, trong thành phần nội các mới của chính phủ Obama, công luận chú ý đến hai ông bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng sắp được phê chuẩn. Nhìn vào quan điểm và thành tích hoạt động của hai nhân vật này, người ta có thể thấy rõ hơn chính sách trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Obama trong các vấn đề quốc tế, vì nhà lãnh đạo luôn luôn phải chọn vào nội các những người cùng chí hướng, cùng quan điểm với mình .

Trước hết, bài diễn văn nhậm chức của Tổng thống Obama có điểm nào đáng chú ý về chính sách đối ngoại của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ ?

Điều được chú ý đầu tiên là lúc Tổng thống Obama nói, đại ý là:

Tổng thống Barrack Obama tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ II- masslive.com photo

“Toàn dân Hoa Kỳ vẫn tin rằng nền an ninh bền vững và nền hoà bình lâu dài không đòi hỏi chiến tranh mãi mãi. Những quân nhân Hoa Kỳ dũng cảm và thiện chiến hàng đầu thế giới, được rèn luyện trong lửa chiến trường, cùng với mọi công dân Mỹ nung nấu vì những sinh mạng bị mất mát, tổn thất, đều hiểu rất rõ cái giá phải trả cho tự do. Vì thế người Mỹ luôn luôn luôn cảnh giác đối với những ai có thể gây hại cho mình; nhưng Hoa Kỳ cũng từng giành được thắng lợi trong hoà bình, không phải chỉ cần chiến thắng trong chiến tranh. Hoa Kỳ đã biến chuyển được những kẻ thù không đội trời chung thành những người bạn đáng tin cậy nhất. Và những bài học đó cần phải được áp dụng vào thời đại ngày nay.”

Như vậy điều mà Tổng thống Obama muốn nhấn mạnh là Hoa Kỳ sẽ theo đuổi những biện pháp hoà bình, hòa giải, với hậu thuẫn của sức mạnh quân sự và tinh thần sẵn sàng chiến đấu của quân đội. Ông không nhắc trực tiếp đến chiến tranh khủng bố như trong vài ba năm trước đây, chỉ nhắc qua những kẻ có thể gây hại cho nước Mỹ, trong đó có thể bao gồm cả những lực lượng khủng bố lẫn những quốc gia gian manh quỷ quyệt, gồm Iran, Bắc Hàn, theo tên mà Tổng thống George W. Bush từng đặt cho họ trước đây.

Đứng cạnh Tokyo nhưng hòa hoãn với Bắc Kinh?

Một điểm đáng chú ý khác trong bài diễn văn bày tỏ chính sách của hành pháp Mỹ trong 4 năm tới, là chỗ ông Obama nói rằng trong một thế giới hoà bình không ai có được phần lợi ích lớn hơn là quốc gia hùng mạnh nhất thế giới. Nói cách khác, Hoa Kỳ là nước có lợi nhiều nhất trong một thế giới hoà bình, vì Mỹ là siêu cường hùng mạnh nhất. Điều này đã được nói đến trước đây trên trang báo này. Như vậy Tổng thống Mỹ nhấn mạnh đến ý hướng hoà bình của Hoa Kỳ và chính sách giao tiếp tích cực với các quốc gia chống đối. sau khi Washington vừa khẳng định lập trường đứng về phía Nhật Bản trong cuộc tranh chấp lãnh hải ở biển Hoa Đông và biển Đông. Điều gì mâu thuẫn ở đây?

Thực ra những lời hoa mỹ về ý hướng hoà bình của Tổng thống Obama cũng không phải được nói ra lần đầu tiên bởi một nguyên thủ Hoa Kỳ, mà đã được giới lãnh đạo ở Washington nói tới nhiều lần trong nhiều năm qua. Đó cũng là chính sách lâu dài của Mỹ từ sau thời chiến tranh lạnh đến nay.

Tuy nhiên không ai quên rằng gần đây Hoa Kỳ đã dính líu vào hai cuộc chiến lớn tại Iraq và Afghanistan, chưa kể trước đó quân đội Mỹ đã đi tiên phong trong các hoạt động quân sự trên khắp thế giới, như ở Kosovo và châu Phi. Vì thế nay Tổng thống Obama nhắc lại những điều đó như một lời xác định rằng Hoa Kỳ sẽ không bước vào một cuộc chiến nào khác, ngụ ý chỉ Bắc Hàn, Iran, có thể cả Trung Quốc nữa, trong bối cảnh Bắc Kinh ráo riết tăng cường quốc phòng và bành trướng lãnh hải, và Mỹ vừa đứng hẳn về phía Nhật để cảnh cáo Trung Quốc đừng có hành động đơn phương trong vấn đề chủ quyền ở Senkakư/ Điếu ngư.

Hai nhân vật đối ngoại “bồ câu”?

Nói đến châu Á thì người châu Á chú ý đến hai nhân vật mới sắp ra trước Thượng Viện để được chấp nhận làm bộ trưởng ngoại giao và bộ trưởng quốc phòng. Trước hết là nghị sĩ John Kerry, người được đề cử thay bà Hillary Clinton làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ, sắp ra trước Thượng Viện để được phê chuẩn.

Nghị sĩ John Kerry được nhiều thành phần trong công luận Mỹ tán thưởng là một người giàu kinh nghiệm đối ngoại. Ông từng là thành viên và trở thành chủ tịch Ủy ban đối ngoại của Thượng Viện Hoa Kỳ trong nhiều năm.

Người Việt Nam chú ý đến ông Kerry vì ông là cựu chiến binh Mỹ từng chiến đấu ở Việt Nam, chiếm được hai anh dũng bội tinh bạc và đồng, ba chiến thương bội tinh Purple Heart

 

Nghị sĩ John Kerry điều trần trước Ủy ban ngoại giao Thượng Viện trong ngày ông được phê chuẩn làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ- wbobradio.com photo

trong vòng 1 năm, được về nước trước khi dứt ba năm nhiệm vụ. Từ đó ông trở thành một nhân vật phản chiến, sau đó nhờ tiếng tăm ấy ông trở thành phó Thống đốc Massachussetts, và đã bước vào Thượng Viện Hoa Kỳ từ năm 1985.

Chính ông cũng là người đem những dự luật nhân quyền cho Việt Nam “bỏ vào ngăn kéo” để Thượng Viện khỏi thảo luận, mỗi khi Hạ viện chuyển lên với đa số gần 100% ủng hộ.

Tuy nhiên công luận Hoa Kỳ khi nói về ông Kerry, và cả ông Chuck Hagel ứng viên bộ trưởng quốc phòng nữa, hình như không ai nhắc đến Việt Nam hay biển Đông, biển Hoa Đông, hay Trung Quốc trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, mà họ chú trọng đến lập trường của hai nhân vật này các vấn đề như Bắc Hàn, Iran, Israel, và chính sách giải trừ vũ khí hạt nhân.

Châu Á, Việt Nam mong đợi gì ?

Trong chính sách đối với Trung Quốc, Bắc Hàn, Nhật Bản thì gần đây Mỹ bênh vực nước Nhật trong cuộc tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc, kềm chế tham vọng hạt nhân của Bắc Hàn bằng các biện pháp trừng phạt của Liên Hiệp Quốc, hòa hoãn và thương lượng với Trung Quốc song song với việc ngăn chống tham vọng bành trướng của nước này. Với Việt Nam, là nơi mà trước đó hai bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng Hoa Kỳ từng ghé nhiều lần, và tại Hà Nội Ngoại trưởng Hillary Clinton đã tuyên bố Washington nhất quyết bảo vệ quyền tự do lưu thông hàng hải và quyền kinh doanh khai thác biển Đông, thì thời gian gần đây các giới chức hành pháp cũng như lập pháp của Hoa Kỳ ít nói tới Việt Nam, nhất là từ khi Hà Nội tỏ chính sách chiều lụy Bắc Kinh, kể lể công ơn của Trung Quốc mà quên đi những nợ máu của chiến sĩ và ngư dân còn đỏ tươi từ những năm 1974, 1979-1986, 1988 và gần đây hơn nữa, đồng thời nhắc lại Hoa Kỳ vẫn là kẻ thù xưa chưa bao giờ tốt với Việt Nam, quên hẳn mối quan hệ đang nồng ấm và tiền bạc đầu tư đang đổ vào. Washington dường như đang lui ra một khoảng để chờ xem thái độ hai mặt của Việt Nam bao giờ sáng tỏ, xem đó là kế sách nhất thời hay chiến lược lâu dài đã được Hà Nội khẳng định.

Chiếc drone đầu tiên của Iran, một sức mạnh quân sự không thể coi thường- wired.com photo

Hành động của ông John Kerry đối với những dự luật nhân quyền từ Hạ viện đưa sang cũng chẳng phải do quan điểm cá nhân, mà còn là quan điểm của không ít nghị sĩ và nhiều nhân vật hành pháp Hoa Kỳ. Nếu khuynh hướng của Thượng Viện khác đi thì nghị sĩ Kerry không thể làm như vậy.

Tuy Tổng thống và Ngoại trưởng Hoa Kỳ mấy năm nay có nói đến vấn đề nhân quyền ở Việt Nam, chính phủ Mỹ cũng từng có biện pháp với Việt Nam cách đây nhiều năm vì vấn đề tự do tôn giáo, nhưng hiện nay theo chính sách chung của Hoa Kỳ đối với Việt Nam thì có lẽ những biện pháp trừng phạt Việt Nam theo dự luật nhân quyền đòi hỏi đã bị coi là đi quá xa.

Tổng thống Barrack Obama cần ông John Kerry làm Ngoại trưởng là vì nhiều vấn đề khác mà người Mỹ coi là quan trọng hơn. Nói cách khác Việt Nam chỉ là đề tài thứ yếu trong chính sách của Hoa Kỳ, nhất là sau khi Việt Nam tỏ ra lạnh nhạt với Mỹ và muốn quy phục Trung Quốc.

Trong cuộc điều trần trước Quốc hội hôm thứ năm nơi mà sau đó ông được phê chuẩn làm bộ trưởng ngoại giao, nghị sĩ John Kerry cam kết nước Mỹ sẽ làm mọi điều cần thiết để Iran không thể có vũ khí hạt nhân, và Tehran phải chứng minh chương trình hạt nhân là dành cho mục đích hoà bình. Ông cũng tuyên bố chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ không phải được định hình chỉ bằng phi cơ tự hành viễn khiển và những sự bố trí lực lượng, mà còn là những kế hoạch an toàn thực phẩm, an toàn năng lượng, trợ giúp nhân đạo, cuộc chiến chống bệnh tật và nỗ lực cho phát triển, song song và dồi dào không kém những kế hoạch chống khủng bố. Ông Kerry cũng không nhắc đến Trung Quốc.

Nghị sĩ Chuck Hagel, ứng viên bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ- breibart.com photo

Ứng viên bộ trưởng quốc phòng đang chờ Thượng Viện phê chuẩn cũng là một cựu chiến binh Việt Nam, ông Chuck Hagel. Ông từng là tiểu đội trưởng bộ binh trên chiến trường Việt Nam, đoạt hai chiến thương bội tinh Purple Hearts. Một thời gian sau khi về nước, ông đã trở thành giám đốc hai công ty kỹ thuật và tài chính lớn. Ông bước vào Thượng Viện năm 1997 và về hưu năm 2009.

Nghị sĩ Chuck Hagel thuộc đảng Cộng hòa, nhưng cũng bị nhiều vị dân cử Cộng Hòa chống đối vì vấn đề Israel và Iran khi ông được đề cử làm bộ trưởng quốc phòng, trong đó có cả nghị sĩ John McCain, người bạn thân mà ông Hagel từng giới thiệu trong cuộc tranh cử Tổng thống với ông Obama cách nay 8 năm. Tuy nhiên một nhân vật quan trọng của đảng Cộng Hòa, tướng Colin Powell, nguyên Tổng tham mưu trưởng quân đội Mỹ, nguyên Ngoại trưởng Hoa Kỳ, đã hết lòng ủng hộ ông, gọi đó là vị Bộ trưởng quốc phòng mà quân đội Mỹ có thể tin cậy.

Ông Hagel bị chống đối vì bị coi là người trước đây có lập trường không muốn quân đội Mỹ can dự vào những cuộc khủng hoảng quốc tế, muốn giải trừ vũ khí hạt nhân đến chỉ còn số không, người từng chỉ trích Israel hiếu chiến, không ký nghị quyết ủng hộ Israel, từng phản đối cấm vận Iran, ủng hộ cắt giảm triệt để ngân sách quốc phòng. Ông bị chỉ trích là người sẵn sàng làm yếu đi vị thế cường quốc quân sự của Hoa Kỳ.

Iran và Trung Quốc hoan nghênh

Trước khi tân Ngoại trưởng John Kerry tuyên bố chính sách về Iran như trên thì hôm 13 tháng 1, 2013, phát ngôn viên bộ ngoại giao Iran tuyên bố sự bổ nhiệm ông Chuck Hagel vào chức vụ Bộ trưởng quốc phòng là một sự thay đổi thích ứng trong chính sách của Hoa Kỳ.

Đến thứ năm 24 tháng 1, Israel vừa bầu ra một quốc hội với thành phần trung hữu chiếm 19 ghế, so với 31 ghế của liên minh cầm quyền; giới quan sát cho rằng chính phủ sắp tới của Tel Aviv sẽ phải chú trọng vào kinh tế và đời sống người dân hơn là trước đây chỉ chú trọng vào Palestine và Iran.

Trong khi đó, từ Bắc Kinh báo China.org.cn cho rằng hai bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng mới của chính phủ Obama sẽ giúp tăng tiến mối quan hệ hoà bình với Trung Quốc. Báo này nhắc rằng nghị sĩ Kerry nhiều lần thăm Trung Quốc, từng tiếp xúc với nhiều thế hệ lãnh đạo của Bắc Kinh, năm 2000 đã bỏ phiếu ủng hộ việc thiết lập quan hệ thương mại bình thường vĩnh viễn với Trung Quốc, từng chỉ trích chính sách của Tổng thống Bush về Đài Loan năm 2001.

Tờ báo cũng nói ông Chuck Hagel được coi là “bồ câu” đối với Trung Quốc, là một người chủ trương không gây chiến với bất cứ nước nào trên thế giới. Báo China.org.cn kết luận rằng bộ trưởng Chuck Hagel có thể giúp Tổng thống Barrack Obama kềm chế những tướng lãnh diều hâu của Ngũ Giác Đài luôn luôn coi Trung Quốc là mối đe dọa to lớn và thi hành những chính sách bất lợi cho Hoa Kỳ trong tình trạng kinh tế hiện nay.

Vị trí của Việt Nam?

Tàu tuần duyên Nhật kẹp tàu cá Trung Quốc không cho vào hải phận Senkaku/ Điếu Ngư- asianews.it photo

Trung Quốc, châu Á và Việt Nam không hề được nói tới ở Washington trong lúc hai ứng viên bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng bước vào tiến trình điều trần để được Thượng Viện phê chuẩn. Ở biển Hoa Đông hôm thứ năm, tàu chiến Nhật Bản và ba tàu hải giám Trung Quốc đấu súng vòi rồng phun nước với nhau ở Senkakư/Điếu Ngư. Tàu nhỏ của Đài Loan mon men toan đổ bộ nơi đó, phải quay đầu chạy về.

Vậy trong chính sách đối ngoại sắp tới, Hoa Kỳ liệu có tiếp tục bảo vệ biển Hoa Đông cho Nhật Bản như vừa tuyên bố, có nhất quyết dành quyền tự do lưu thông và tự do khai thác nguyên liệu ở biển Đông? Hoa Kỳ đem 60% lực lượng quân sự sang Thái Bình Dương để thi hành chính sách hòa hoãn ấy bằng cách nào? Việt Nam đứng vào đâu trong tình thế ấy?

Mời quý khán giả và độc giả đóng góp ý kiến.

 http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/us-policy-next-4-years-01242013153643.html

 

 

 Nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Mỹ khởi đầu với lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc 

Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) cùng phu nhân, bà Michelle Obama, và vợ chồng phó tổng thống Joe Biden trong ngày cầu nguyện quốc gia, tại Thánh đường quốc gia Washington, 22/01/2013.

REUTERS/Larry Downing

Trọng Nghĩa

Khi Barack Obama lần đầu tiên bước vào Nhà Trắng cách nay 4 năm, ông đã kêu gọi hình thành ra những địa hạt hợp tác mới giữa Hoa Kỳ và một nước Trung Quốc đang trỗi dậy. Bốn năm sau đó, Obama bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai của mình với việc Washington có lời lẽ cứng rắn hẳn lên với Bắc Kinh về cuộc tranh chấp lãnh thổ Nhật Trung ngoài biển Hoa Đông, làm dấy lên phản ứng gay gắt từ phía Trung Quốc.

Theo các nhà phân tích, sự thay đổi lập trường của chính quyền Obama đối với với Trung Quốc là một phản ứng trước các động thái ngày càng quyết đoán của Bắc Kinh, bắt nguồn từ thẩm định cho rằng Hoa Kỳ đang trên đà suy sụp.
Ngoại trưởng Mỹ sắp mãn nhiệm Hillary Clinton là người thể hiện rõ nhất lập trường cứng rắn hơn đối với Trung Quốc. Nhân cuộc tiếp xúc với đồng nhiệm Nhật Bản Fumio Kishida hôm Thứ Sáu 18/01, Ngoại trưởng Mỹ đã kín đáo bắn đi một tín hiệu cảnh báo hướng về Bắc Kinh.
Bà Clinton xác định rằng Hoa Kỳ « chống lại mọi hành động đơn phương nhằm làm suy yếu sự quản lý của Nhật Bản » trong những hòn đảo phần lớn không có người ở, sau khi ghi nhận các vụ thâm nhập ngày càng nhiều của tàu và máy bay Trung Quốc trong khu vực.
Phản ứng từ Bắc Kinh rất gay gắt, cho biết là Trung Quốc « hết sức bất bình và cực lực phản đối » phát biểu của bà Clinton. Hãng tin Nhà nước Trung Quốc - Tân Hoa Xã – thì cho rằng Tổng thống Obama “đã thất bại trong việc tăng cường một cách có ý nghĩa lòng tin chiến lược » giữa hai nước trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.
Trước phản ứng gay gắt của Trung Quốc, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland cho rằng phát biểu của bà Clinton « không có gì mới ».
Thế nhưng theo bà Bonnie Glaser, một chuyên gia về Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế CSIS ở Washington, thì bà Clinton đã đánh dấu một bước chuyển trong chính sách của Mỹ, khi xác định là Hoa Kỳ phản đối hành động của Trung Quốc, cho dù không nêu đích danh Trung Quốc.
Đối với chuyên gia này, trong vài tháng trước đó, chính quyền Obama đã cố gắng có những cuộc vận động ngoại giao kín đáo để khuyến khích cả Nhật Bản lẫn Trung Quốc tự kiềm chế. Tuy nhiên, nếu Tokyo đã tỏ ra nhẫn nhịn, thì Bắc Kinh vẫn tiếp tục lấn lướt và « tranh thủ mọi cơ hội để leo thang và áp đặt đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc trên hiện trường, làm cho tình hình không thể đảo ngược được ».
Theo ghi nhận của các nhà quan sát, Ngoại trưởng Hillary Clinton chính là người đã đi đầu trong việc thúc đẩy nước Mỹ tập trung trở lại vào châu Á. Dấu mốc quan trọng nhất trong quá trình chuyển đổi lập trường của Hoa Kỳ có lẽ là tuyên bố của bà Clinton tại Việt Nam vào tháng 7 năm 2010, khẳng định rằng Hoa Kỳ có "lợi ích cốt lõi" trong việc bảo đảm sự tự do hàng hải ở Biển Đông, nơi mà một số nước tố cáo các hành động quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc.
Trong bối cảnh Ngoại trưởng tương lai của ông Obama là Thượng nghị sĩ John Kerry, được cho là sẽ chú ý hơn đến Nam Á, Trung Đông và châu Phi, một số chuyên gia dự đoán rằng chính sách Đông Á sẽ ngày càng được Nhà Trắng trực tiếp chỉ đạo.

http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20130123-nhiem-ky-hai-cua-tong-thong-my-obama-khoi-dau-voi-lap-truong-cung-ran-doi-voi-trung-

 

Dự thảo hiến pháp: 

Thử thách sự sống còn của chế độ

Mặc Lâm, biên tập viên RFA

2013-01-24

Sau tuyên bố không có vùng cấm trong việc đóng góp sửa đổi Hiến pháp 1992 đã xuất hiện một bản dự thảo Hiến pháp gần như hoàn chỉnh của hơn 800 trí thức và được báo chí thế giới đánh giá như một cuộc cách mạng mềm trong chính trường Việt Nam.

AFP photo

TBT Nguyễn Phú Trọng, Chủ Tịch nước Trương Tấn Sang, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đi về phía lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh trước khi khai mạc phiên họp hàng năm của Quốc hội hôm 22 tháng 10 năm 2012.

Đề nghị bỏ lời nói đầu của hiến pháp 1992

Có thể nói sự chờ đợi sửa đổi bản hiến pháp năm 1992 lần này khác hẳn như sự thay đổi Hiến pháp năm 1946 vào năm 1992. Nhà nước chứng tỏ đã chuẩn bị dư luận rất kỹ trong việc kêu gọi người dân tham gia vào tiến trình đóng góp ý kiến của mình vào bản hiến pháp này. Tuyên bố mạnh mẽ của ông Phan Trung Lý. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã tăng thêm sự mạnh dạn của quần chúng khi biết rằng không có vùng cấm nào trong các ý kiến tham gia.

Trong khi báo chí quốc doanh loan tải một vài bài viết lác đác trên hệ thống thông tin nhà nuớc không được ai chú ý thì tại nhiều trang blog như trang Bauxitvn, Basàm lại nóng lên với bản dự thảo hiến pháp được ký tên bởi hơn 700 chữ ký của các nhân vật trí thức. Bản dự thảo này ngay lập tức lan truyền rộng rãi trên mạng và các cơ quan thông tấn của Đức, Pháp, Hoa kỳ loan tin lại với những nhận xét khá tích cực về một cuộc đổi thay lớn trong mặt bằng chính trị tại Việt Nam.

Điều khiến dư luận chú ý trước tiên của bản dự thảo là đề nghị bỏ lời nói đầu của bản hiến pháp năm 1992. Đề nghị này hợp lý và hấp dẫn người theo dõi bởi tính chất bản hiến pháp của một nước không thề viện dẫn tính cao cả của bạn bè quốc tế hay sự những chiến thắng có tính giai đoạn lịch sử không thể kéo dài để biện minh cho lý lẽ cai trị của chế độ. Lời nói đầu bản hiến pháp năm 92 đã viết:

"Dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, nhân dân Việt Nam nguyện phát huy truyền thống yêu nước, đoàn kết một lòng, nêu cao tinh thần tự lực, tự cường xây dựng đất nước, thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác với tất cả các nước, nghiêm chỉnh thi hành Hiến pháp, giành những thắng lợi to lớn hơn nữa trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc."

Vì trước mắt chưa có Chủ nghĩa xã hội cho nên trở lại với cái tên của nó là Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa chứ không có gì mới, chỉ là tên cũ đặt lại cho chuẩn thôi.
Ông Nguyễn Đình Lộc

Tính chất vi hiến lộ ra rất rõ khi Mác-Lê Nin và Hồ Chí Minh chỉ đạo toàn bộ hiến pháp của nước Cộng hòa Xã Hội chủ Nghĩa Việt Nam. Lời nói đầu này đã khiến Hiến pháp không còn do nhân dân Việt Nam quyết định mà rõ ràng do một chủ thuyết đã tỏ ra lạc hậu, một nhân vật không còn tinh khôi như thời cầm quyền đã ngang nhiên chiếm lĩnh đời sống chính trị cũng như toàn bộ nền tảng của một bản hiến pháp của đất nước.

Phủ nhận lời nói đầu này là phủ nhận toàn bộ tính chất áp đặt của Đảng cầm quyền hiện nay lên hiến pháp để từ đó gợi ý một nội dung khác, một tính chất khác, một hiến định khác nhằm giải tỏa những áp đặt đè nặng lên dân tộc trong nhiều chục năm qua.

Giáo sư Nguyễn Huệ Chi, nguyên Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Văn học một trong những người vận động chữ ký cũng như soạn thảo bản hiến pháp cho biết:

Trong số những người có ý tưởng đề xuất bản kiến nghị này tất nhiên có những người hiểu biết luật pháp, có luật sư nên bản kiến nghị đưa ra chặt chẽ. Chúng tôi không ở trong một tổ chức nào hết mà chỉ là những con người, cá nhân, những công dân quan tâm đến vận mệnh đất nước và nhân việc nhà nước tuyên bố cần sự góp ý cho hiến pháp và không có giới hạn ngăn cấm nên chúng tôi thấy cần phải đề xuất cho đến cùng. Đến cái chỗ mà dân tộc Việt Nam hiện nay đang mong muốn, quan tâm nhất. Bản kiến nghị này hình thành là như vậy.

GS-TS Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cũng là người ký tên trong bản kíên nghị cho biết lý do khiến bản dự thảo hiến pháp này ra đời. Với ông không gì khác hơn là tạo cơ hội để chính quyền có tính chính danh trong khi vận hành đất nước, đặc biệt là những người Đảng viên Đảng Cộng sản có cơ hội nhìn lại mình và Đảng của mình:

Theo như ông chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý đã nói thì khi góp ý xây dựng hiến pháp sẽ không có vùng cấm nào cả. Bản thân tôi là một Đảng viên Đảng Cộng sản tôi cũng không muốn Đảng mình đóng vai trò lãnh đạo chính quyền, lãnh đạo xã hội do áp đặt. Mà chúng tôi muốn lãnh đạo xã hội, lãnh đạo chính quyền một cách danh chính ngôn thuận, dựa trên uy tín, phẩm chất, năng lực thật sự của mình. Thứ hai nữa nếu bây giờ mà đặt ra trong hiến pháp điều cố định là tổ chức nào đó như Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ vĩnh viễn lãnh đạo xã hội thì đó là cách làm hư Đảng. Nó sẽ làm cho Đảng viên không còn phấn đấu, không còn phải rèn luyện, chinh phục cái tâm của người dân nữa mà dần dần sẽ hư hỏng đi, mà như thế thì làm Đảng yếu đi.

Đề nghị đổi tên nước

Công nhân kết hoa cho lá cờ Đảng và lá cờ nước chuẩn bị cho lễ Quốc Khánh 02/9/2012 tại Hà Nội. AFP photo

Bản dự thảo thay đổi Hiến pháp bác bỏ tên nước là Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam với nguyên nhân chính là thời kỳ xã hội chủ nghĩa vẫn chưa xuất hiện tại Việt Nam thì việc lấy cái đuôi này áp vào tên nước cho thấy tính mơ hồ của một bản Hiến pháp có giá trị của một quốc gia. Luật gia Lê Hiếu Đằng, nguyên Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hồ Chí Minh cho biết:

Trong cuộc họp của “Hội đồng dân chủ pháp luật” do Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại Hà Nội vừa rồi mà tôi có tham dự thì một số ý của vài vị đưa ra là chúng ta phải xác định thời kỳ này có phải là thời kỳ xã hội chủ nghĩa hay chưa? Hay là đang trong quá trình xây dựng một nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa? Bởi vì thật ra khi có hiến pháp năm 1946 thì sau đó là chiến tranh rồi chia hai đất nước, thành ra thể chế cộng hòa đó nó chưa thể hiện một cách rõ ràng trong thực tế bằng một tổ chức nhà nước của chúng ta. Do đó tính chất vẫn là thời kỳ nối tiếp của năm 1946 chứ chưa phải là chủ nghĩa xã hội hay quá độ. Vả lại sau tất cả các bản hiến pháp từ năm 1946 là một hiến pháp rất tiến bộ có tên nước là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Độc lập, Tự do, Hạnh phúc - Ba chữ Độc lập Tự do Hạnh phúc nó rất bao quát. Một đất nước độc lập rồi phải dân chủ tự do và đem lại hạnh phúc cho người dân.

Nguyên Bộ trưởng Bộ tư Pháp Nguyễn Đình Lộc cũng nhận xét việc đổi tên nước là cần thiết nhưng không có gì mới so với bản hiến pháp năm 1946 khi Đảng Cộng sản chưa nhúng tay vào thực hiện việc thay đổi hiến pháp mà nhiều người vẫn cho là dân chủ nhiều lần hơn bản năm 1992.

Thật ra bây giờ gọi là nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, nhưng xã hội chủ nghĩa chỉ là một định hướng lâu dài mà thôi vì trước mắt chưa có Chủ nghĩa xã hội cho nên trở lại với cái tên của nó là Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa chứ không có gì mới, chỉ là tên cũ đặt lại cho chuẩn thôi.

Một nét mới của bản dự thảo hiến pháp này là mạnh dạng thay đổi hệ thống chính quyền từ Chủ tịch nước theo hệ thống cộng sản sang Tổng thống chế như của nhiều nước tư bản Tây phương. Nói về thay đổi này luật gia Lê Hiếu Đằng cho biết:

Dự thảo này cũng chỉ là gợi ý thôi chứ không có tính chính thức. Nó theo tổng thống chế, mô hình của các nước có chế độ lưỡng viện tức là Thượng nghị viện và Hạ nghị viện. Nó làm cho chức năng của từng viện rõ ràng và bao quát hơn, có tính chất đại diện rộng rãi hơn.

Hai viện này đại diện cho cả nước và đồng thời đại diện cho địa phương nên có tính chất tiêu biểu. Thượng viện chẳng hạn, rất quan trọng. Thật ra mô hình này đã có một số nước người ta áp dụng và có hiệu quả vì vậy mình nên theo. Điều gì mà con người tiến bộ đã áp dụng thì mình theo chứ không nên sáng tạo một con đường nào khác, rất mù mờ không có hiệu quả, vì nó không đặt lợi ích đất nước, dân tộc lên trên.

Những thay đổi cốt lõi của bản dự thảo hiến pháp còn nằm ở chỗ giải phóng quyền tham gia chính trị một cách thật sự của các Đảng phái đối lập, điều mà cả hai bản hiến pháp năm 1946 và 1992 hoàn toàn không nêu ra.

Câu nói nổi tiếng của chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết mà nhiều người vẫn nhớ đó là: “bỏ điều 4 hiến pháp là tự sát”.

Nội hàm quan trọng của điều 4 hiến pháp là gì khiến chủ tịch một nước phải xác định với ngôn ngữ không cần bóng gió như vậy? Câu trả lời nhanh nhất: Điều 4 hiến pháp cho phép quyền lực Đảng Cộng sản Việt Nam bao trùm lên cả ba nhánh lập pháp, hành pháp và tư pháp theo hiến pháp quy định.

Những quyền lực tuyệt đối của điều 4 vô hiệu hóa mọi quy định mà hiến pháp đưa ra. Từ quyền tối thiểu của người dân như sự đi lại cho đến cao hơn là quyền phát biểu chính kiến. Riêng trong lĩnh vực tòa án sự tha hóa và bất công lộ ra rõ hơn khi Đảng toàn quyền đưa ra những bản án bỏ túi cho từng phạm nhân, những ai phạm tới quyền lực của Đảng cầm quyền.

Điều 4 hiến pháp cho phép Đảng làm bất cứ thứ gì có lợi cho Đảng và hệ thống, trong đó có toàn quyền quyết định về chủ quyến đất nước thông qua các cuộc đàm phán không công khai. Đảng cũng đuợc quyền chấp thuận trong bóng tối ai là người được phép khai thác tài nguyên quốc gia và cứ mỗi lần đại hội Đảng là việc sắp xếp nhân sự lại diễn ra, người dân không một chút quyền hạn gì trong việc bỏ phiếu cho ai là người lãnh đạo đất nước.

Đề nghị bỏ điều 4 hiến pháp

Pano tuyên truyền cho kỳ bầu cử quốc hội lần thứ 13 năm 2011. AFP photo

Điều 4 hiến pháp năm 1992 xuất hiện khi hiến pháp 1946 thay đổi. Trong bối cảnh Liên xô lúc ấy, điều 4 hiến pháp của Việt Nam rập khuôn điều 6 hiến pháp của Liên xô. Giáo sư Tương Lai, nguyên Viện trưởng Viện Xã hội học, nguyên thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt, nguyên thành viên Viện IDS, TP HCM cho biết tại sao có điều 4 hiến pháp của Việt Nam:

Trước đây ở hiến pháp năm 46 thực chất lúc bấy giờ Đảng Cộng sản Đông Dương là Đảng lãnh đạo và đương nhiên việc đó cũng thể hiện vào trong việc soạn thảo hiến pháp 1946 nhưng lúc bấy giờ có đưa vào đâu? Vả lại muốn đưa cũng không đưa được.

Nhưng rồi sau đó vận dụng vào điều 6 của hiến pháp Xô viết để đưa điều 6 của Xô viết vào vì nghĩ rằng sẽ tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng nhưng trên thực tế thì ngược lại. Thứ nhất, với đìêu 6 đó thì Đảng Cộng sản Liên xô vẫn không tránh khỏi sự sụp đổ. Với điều 4 trong hiến pháp của năm 92 mà bây giờ đang đưa ra lấy ý kiến thì không tránh đuợc sự thoái hóa biến chất của một bộ phận rất lớn và nó càng ngày càng làm cho uy tín của Đảng suy sút nghiêm trọng trong dân. Điều này thì chính Đảng nói chứ không phải ai nói cả.

Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, nguyên ủy viên Trung ương Đảng, nguyên cựu đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc cho rằng không thể áp đặt lên nhân dân những gì mà Đảng muốn, ông nói:

Bởi vì Đảng lãnh đạo thì Đảng sinh ra vì dân vì nước chứ không phải sinh ra vì quyền lợi của Đảng cho nên không cần ghi là Đảng lãnh đạo bởi vì quyền lãnh đạo do dân tín nhiệm trao cho chứ không thể áp đặt được.

Chính điều 4 hiến pháp giao cho Đảng mọi chiếc chìa khóa quan trọng trong việc điều hành đất nước nên Đảng đã dùng nó để khóa trái những cánh cửa tự do mà người dân được quyền hưởng vì muốn bảo vệ sự độc đảng của mình. Chiếc chìa khóa mở cánh cửa dùng quyền biểu tình mà hiến pháp quy định để chống lại xâm lược cũng bị Đảng khống chế do đó Đảng quyết định luôn vận mệnh đất nước trong các cuộc đi đêm nếu có lợi cho Đảng.

Ông Huỳnh Kim Báu, nguyên Tổng thư ký Hội Trí thức yêu nước TP Hồ Chí Minh, TP HCM người ký tên vào bản kiến nghị dự thảo hiến pháp nghi ngờ sự mong manh của bản hiến pháp lần này:

Tôi thấy rằng họ có thể ghi những điều mà dự thảo yêu cầu nhưng nếu điều 4 còn thì nó sẽ phủ định hết tất cả. Vì họ độc quyền lãnh đạo mà nếu họ ghi những điều đó đồng thời với điều 4 thì điều 4 nó sẽ phủ định hết tất cả những cái cải lương, thay đổi đó.

Cũng từ điều 4 hiến pháp này Đảng đã tận dụng nó như một quyền năng tuyệt đối để quay lại ra lệnh cho chính hiến pháp quy định lực lượng vũ trang phải hết lòng bảo vệ cho Đảng. Đìêu này làm cho nhân sĩ trí thức nổi giận, trong đó có thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, ông nói:

Tôi đứng trên quan điểm chung của mọi nước và như tôi đã phân tích quân đội phải bảo vệ tổ quốc chứ không phải bảo vệ một tổ chức, cá nhân nào. Bởi vì nếu bảo vệ tổ quốc thì trong đó có cả Đảng Cộng sản rồi, cũng trong tổ quốc Việt Nam thôi thì có gì mà họ phải phản ứng mà phản ứng là vô lý cho nên tôi tôi cứ nói theo ý của tôi và tôi không sợ gì sự phản ứng cả.

Tôi thấy rằng họ có thể ghi những điều mà dự thảo yêu cầu nhưng nếu điều 4 còn thì nó sẽ phủ định hết tất cả.
Ông Huỳnh Kim Báu

Ông Huỳnh Kim Báu chia sẻ những ý kiến của tướng Nguyễn Trọng Vĩnh và nhìn lại những nỗ lực mà trí thức đang vận động trong dự thảo thay đổi hiến pháp này, ông nói:

Thực tế ra nói là vì tương lai của đất nước, lo cho dân thôi chứ còn chúng tôi không tin dù một chút. Thường thường tất cả đều đã được chuẩn bị hết chẳng qua nếu mà hỏi ý kiến dân thì người ta chỉ chọn những gì phù hợp với người ta mà thôi chứ còn dứt khoát như điều 4 họ không giải quyết đâu, hay là luật đất đai điều 86 sẽ không giải quyết được đâu nhưng mà nói thì vẫn phải nói. Tôi không tin nhưng về lương tâm phải nói để bảo vệ đất nước.

Quân đội là của nhân dân. Quân đội được nuôi bởi tiền thuế của nhân dân thì phải phục vụ nhân dân, làm sao chỉ một nhóm người? Đây là quyền lợi cả một dân tộc mà lại vĩnh viễn luôn thì không bao giờ có chuyện đó.

Giáo sư Hoàng Xuân Phú, tác giả của các bài viết nảy lửa về Hiến pháp trong những lúc gần đây cho rằng “Quy định trong Hiến pháp về quyền lãnh đạo đương nhiên của ĐCSVN đối với Nhà nước và xã hội tưởng để Đảng trường tồn, nhưng lại là điều khoản khai tử của ĐCSVN, khai tử khỏi lòng Dân và khai tử khỏi cuộc sống chính trị.”

Số phận ĐCS sẽ ra sao?

Một cửa hàng bán các sản phẩm tuyên truyền cho chủ nghĩa Mác - Lê tại Hà Nội. Ảnh chụp 01/2/2012. AFP photo

Câu  hỏi mà nhiều đảng viên có lòng với vận mệnh đất nước hiện nay quan tâm là nếu bỏ điều 4 hiến pháp thì số phận của Đảng Cộng Sản Việt Nam ra sao? Những đảng viên thuộc nhiều thế hệ sẽ như thế nào và liệu họ có thoát khỏi dòng chảy đào thải của cuộc thay đổi này hay không?

Sự sụp đổ chế độ Cộng sản tại Liên xô và Đông âu cho thấy không có bất cứ cuộc tắm máu nào hay sự rối loạn xã hội bởi thay đổi thể chế cầm quyền. Lý do mà nhiều nhà nghiên cứu lịch sử đưa ra là các cuộc cách mạng ấy diễn tiến trong nội bộ của Đảng Cộng sản Liên xô và tác động lên các nước còn lại. Nguồn gốc của những cuộc cách mạng này nằm trong tính tất yếu của các cuộc vận động lịch sử, khi sự tha hóa, độc tài đã đến lúc chín rã thì phải bị đào thải bởi các dòng chảy cách mạng của nhân dân. Chân lý này đã xảy ra trong quá khứ và không nghi ngờ gì nó sẽ lập lại khi điều kiện đã chín muồi và không ai, thế lực nào có khả năng năng ngăn lại sự chín muồi đó.

Bản dự thảo hiến pháp rõ ràng là một sự chín muồi có điều kiện. Những nhận thức từ căn bản của một hiến pháp không phù hợp với tiêu chí của các nước văn minh đã và đang trì kéo sức bật của cả dân tộc, vì vậy nếu thay đổi đúng với tinh thần một bản hiến pháp cần có thì đảng cầm quyền hiện tại phải chấp nhận trò chơi công bằng của các đảng phái chính trị ngang hàng nhau trong mọi điều kiện để cạnh tranh một cách công bằng hầu cải thiện đời sống dân chủ của người dân.

Đìêu kiện cần có ấy sẽ gây ra tổn thất cho nhiều bên, trong đó không thể không nhắc tới Đảng Cộng sản Việt Nam.

Mất mát tất cả quyền lực hiện nằm trong tay và viễn ảnh về hưu cay đắng không dễ gì thuyết phục người ta chấp nhận như Miến Điện đang thay đổi, mặc dù trước đây ít lâu chính quyền Miến được xem độc tài và bạo chúa gấp nhiều lần Việt Nam. Câu hỏi về niềm tin sẽ thay đổi tư duy của đảng cầm quyền có làm cho những vị vận động bản dự thảo hiến pháp nghĩ đến hay không được Giáo sư Nguyễn Huệ Chi trả lời:

Chúng tôi từ lâu đã suy nghĩ về những điều ấy nhưng vận động của lịch sử là một cái gì không thể cưỡng được cho nên tôi nghĩ là Đảng Cộng sản Việt Nam đứng trước những thách thức về dân chủ và về quyền con người, quyền công dân. Nếu như mình tranh thủ được sự đồng tình của toàn dân thì Đảng Cộng sản sẽ giữ được vai trò lãnh đạo như trước. Cho nên không có sự gì gọi là xáo trộn, làm cho những người cộng sản tự biến mất vị trí, hoàn toàn không.

Chúng ta chỉ thực hiện quyền bình đẳng dân chủ trước pháp luật của toàn dân và người Cộng sản muốn đóng được vai trò trách nhiệm trước lịch sử thì họ phải làm thế nào cho xứng đáng với tư cách người lãnh đạo của một đất nước có công bằng, dân chủ, văn minh không thoái hóa về nhiều phương diện thì đương nhiên người cộng sản sẽ vẫn được tín nhiệm như thường. Vì thế tôi không nghĩ có một sự xao trộn gì lớn trong việc này và Đảng Cộng sản Việt Nam chắc chắn phải phấn đấu nhiều hơn, đưa hết sức lực ra thì tự nhiên họ sẽ giữ đựơc vị trí của mình thôi.

Già thuyết về sự mất trắng quyền bính của Đảng Cộng sản cũng như ba triệu đảng viên của nó là lực cản lớn nhất cho dự thảo thay đổi hiến pháp lần này được Giáo sư Tương Lai giải thích:

Không nên khẳng định nếu bản hiến pháp này thông qua thì quyền bính của họ mất trắng vì nói như vậy cũng không sát với kiến nghị của chúng tôi. Kiến nghị của chúng tôi trong đó có những người là Đảng viên như bản thân tôi. Tôi không kiến nghị về việc bác bỏ sự lãnh đạo của một Đảng nếu Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn được nhân dân tin phục thông qua trưng cầu dân ý và bỏ phiếu tín nhiệm. Việc Đảng cầm quyền chấp nhận cạnh tranh chính trị là phù hợp với xu thế lịch sử. Là điều kiện cho sự phát triển của đất nước, đáp ứng đòi hỏi của nhân dân kể cả các Đảng viên trung thực của Đảng Cộng sản Việt Nam trước bối cảnh hiện nay của đất nước.

Khi được hỏi ảnh hưởng tích cực sau khi bản dự thảo hiến pháp thành hình là gì Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết người ký tên vào bản dự thảo cho biết:

Tôi nghĩ ảnh hưởng thì chắc chắn là có lợi cho sự phát triển của đất nước, có lợi đối với toàn dân thì rất rõ ràng. Khi chúng ta xây dựng được một bản hiến pháp dân chủ, có một hệ thống pháp luật dân chủ, một xã hội dân chủ thật sự thì không có quyền lợi chính đáng nào của người dân sẽ bị coi nhẹ, tước bỏ.

Tôi lấy ví dụ, hiện nay cũng có những người cứ lo lắng mơ hồ là nếu có sự thay đổi thì mình không đảm bảo được lương hưu chẳng hạn. Sự lo lắng ấy là không có cơ sở trong xã hội dân chủ bởi vì lương hưu nó thuộc hệ thống bảo hiềm xã hội. Có đóng tiền bảo hiểm xã hội thì mình có lương hưu, chuyện ấy không cần bàn cãi.

Việc Đảng cầm quyền chấp nhận cạnh tranh chính trị là phù hợp với xu thế lịch sử. Là điều kiện cho sự phát triển của đất nước, đáp ứng đòi hỏi của nhân dân trước bối cảnh hiện nay của đất nước.
Giáo sư Tương Lai

Hai nữa tôi cũng xin nói lại, kiến nghị này của anh em trí thức là một kiến nghị xây dựng hiến pháp dân chủ chứ đây không phải là mình làm cuộc lật đổ hay “Cách mạng nhung”, “Cách mạng hoa” gì cả. Vấn đề là toàn dân thống nhất xây dựng nguyên tắc dân chủ đưa vào hiến pháp thì chắc chắn dân chủ sẽ tốt hơn.

Giáo sư Tương Lai tin tưởng vào sự hiểu biết của đảng cầm quyền. Trong tình hình khá chín muồi hiện nay sẽ thúc đẩy họ có cái nhìn tỉnh táo hơn về thực trạng mà họ phải đối phó để đi đến quyết định có lợi cho quốc gia dân tộc:

Đành rằng không thể nào những người đang làm công tác soạn thảo sẽ theo tinh thần mà người dân muốn để người ta dễ dàng chấp nhận điều này. Không có đâu. Nói như vậy là hết sức ảo tưởng. Nhưng chân lý chỉ có một, chính nghĩa chỉ có một, công lý chỉ có một, tùy theo điều kiện lịch sử mà nó thể hiện ra. Nếu những người cầm quyền, những người đang soạn thảo dự thảo hiến pháp này họ hiểu ra được việc thì họ phải có những hành động cần thiết.

Đương nhiên giữa hiểu biết, nhận thức và lợi ích thực tế, lợi ích phe nhóm, lợi ích của nhóm cầm quyền nó có một cuộc đấu tranh gay gắt. Nhưng tôi tin rằng trong lương tâm mỗi một người đều có một đốm sáng, và chính cái đốm sáng ấy là cái mà chúng tôi thức tỉnh để nó bùng lên, để họ cùng với nhân dân thực hiện sứ mệnh lịch sử của họ.

GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng cái lợi lớn nhất cho người dân là họ sẽ thực sự làm chủ vận mệnh của mình nếu hiến phảp thay đổi theo bản dự thảo này:

Hiến pháp là một khế ước xã hội, trong đó người dân giao ước với nhau về thể chế mà mình muốn thành lập để giới hạn quyền lực của bộ máy chính quyền ấy. Và cao hơn hết là về quyền con người trong xã hội được hưởng những quyền gì. Cái gì ảnh hưởng tới người khác tới cộng đồng thì không được làm, cụ thể nó như thế nào.

Theo tôi nếu chúng ta sửa hiến pháp như thế và có bản thảo hiến pháp kèm theo để cho người dân tham khảo thì tôi chắc chắn là người dân sẽ có quyền tự do dân chủ rộng rãi và xứng đáng là người chủ của xã hội, của đất nước chứ không phải chỉ là người chủ trên danh nghĩa.

Một cán bộ cao cấp ký tên trong bản kiến nghị dự thảo cho chúng tôi biết góc nhìn của ông:

Kết quả về kiến nghị thì hiện nay chưa thấy gì cả nhưng tôi hy vọng trong thời đại hiện nay thì phải tìm ra cái lợi ích hài hòa giữa lực lượng và lợi ích của toàn dân không thề tôn trọng lợi ích của một bên nào cả. Hiện nay cái không khí dân chủ nó đang mở rộng, việc đòi hỏi dân chủ của người dân nó đang lên cao thì tôi hy vọng Đảng sẽ chấp nhận ở mức độ nào đó, từng bước dần dần hai bên sẽ gặp nhau.

Gác lại những hy vọng nếu những kịch bản từng xảy ra trong nhiều năm nay được lập lại, đó là sự im lặng đối với những gì mà trí thức lên tiếng. Khả năng các cuộc truy lùng trong bóng tối cũng không phải là hiếm hoi khi đảng cầm quyền cho rằng bản dự thảo này là một thách thức có thể bùng lên thành giòng chảy cách mạng như từng xảy ra trên nhiều nước. Ông Huỳnh Kim Báu khẳng định sự quyết tâm của mình:

Tất nhiên họ còn như vậy thì vẫn còn tranh đấu tới hơi thở cuối cùng chứ không nhân nhượng chuyện đó. Hai nữa thì hy vọng trong những người lãnh đạo cộng sản cũng có thề có những người họ thức tỉnh, thì cũng chỉ hy vọng vậy thôi. Tôi nghĩ đây là chuyện lâu dài chứ không phải một ngày nhưng mà làm cái gì cũng phải lâu dài chuẩn bị cho việc trả giá cũng như tình hình trước đây ở Đông âu vậy cho nên chúng tôi sẳn sàng trả giá.

Báo chí quốc tế có cái nhìn tích cực đối với cuộc vận động này không phải là không có nguyên nhân. Một trong những nguyên nhân ấy là nền chính trị độc đảng của Việt Nam đã chạm đáy, nó cần nổi lên để thở, và nhất là để tránh một cuộc thay đổi dưới hình thức bạo động qua gợi mở một cuộc rút lui trong danh dự từ bản dự thảo hiến pháp này.

 http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/the-draft-of-changing-constitution-ml-01242013154927.html

 

Kiến nghị Hiến pháp bỏ Điều 4

Cập nhật: 05:54 GMT - thứ tư, 23 tháng 1, 2013

• Facebook
• Twitter
• chia sẻ
• Gửi cho bạn bè
• In trang này

Những người ký kiến nghị nói Đảng CSVN nên chấp nhận cạnh tranh để lấy lại lòng tin

Hàng trăm trí thức đã ký tên vào một bản Bấm Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp 92, hiện đang lưu hành trên mạng internet.

Hiện danh sách ký tên đã có tới trên 350 người, trong đó có các nhân sỹ trí thức hàng đầu Việt nam và người Việt ở nước ngoài.

Các bài liên quan

• Điều 4 Hiến pháp ‘hoàn toàn chính đáng’
• Các nhân sỹ phản đối trấn áp biểu tình

Chủ đề liên quan

• Xã hội Việt Nam

Nhóm những người chấp bút bản kiến nghị, với những cái tên như TS Nguyễn Quang A, TS Lê Đăng Doanh, GS Nguyễn Huệ Chi, Nhà báo Tống Văn Công... cho hay họ muốn thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về việc góp ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992.
"Hiến pháp của một quốc gia do dân làm chủ bảo đảm quyền lực thực sự thuộc về nhân dân và được hình thành từ sự thỏa thuận giữa các thành phần đa dạng trong xã hội."
Những người kiến nghị cho rằng dự thảo hiến pháp hiện đang đưực trưng cầu ý kiến "chưa thấu suốt bản chất của một hiến pháp dân chủ, chưa thể hiện sự tin cậy, tín nhiệm của nhân dân với chính quyền theo tinh thần thỏa thuận kiến tạo một môi trường có sự kiểm soát bên trong và bên ngoài đối với quyền lực".
Bởi vậy, những người này đề xuất kiến nghị 7 điểm cho dự thảo sửa đổi Hiến pháp.

Cạnh tranh là xu thế lịch sử

Một trong những kiến nghị quan trọng liên quan tới Điều 4 của Hiến pháp hiện hành, nói Đảng Cộng sản Việt Nam là "lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội", tuy không nhắc trực tiếp Điều 4.

Những người kiến nghị cho rằng: "Nếu Hiến pháp thực sự do nhân dân quyết định thì việc định trước vai trò lãnh đạo nhà nước và xã hội thuộc về một tổ chức chính trị hay một tầng lớp là trái với quyền làm chủ của nhân dân, quyền con người, quyền công dân và ngược với bản chất của một nhà nước pháp quyền".
Bởi vậy, người dân phải được bầu cử tự do, dân chủ, định kỳ để lựa chọn lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
"Một chính đảng thực sự có chính nghĩa, phục vụ lợi ích của nhân dân sẽ không lo bị thất bại trong các cuộc bầu cử như vậy."
Bản kiến nghị viết rõ: "Việc đảng cầm quyền chấp nhận cạnh tranh chính trị là phù hợp với xu thế lịch sử, là điều kiện cho sự phát triển của đất nước, đáp ứng đòi hỏi của nhân dân, kể cả các đảng viên trung thực của Đảng Cộng sản Việt Nam trước bối cảnh hiện nay của đất nước".
Chỉ có tiếp thu ý kiến trên, theo những người viết kiến nghị, Đảng Cộng sản Việt Nam mới có thể "lấy lại niềm tin đã từng có trong dân để thực sự trở thành lực lượng lãnh đạo chính trị được xã hội chấp nhận".

Tiếp theo kiến nghị đầu tiên này, là sáu kiến nghị khác về quyền con người; sở hữu đất đai; tổ chức Nhà nước; lực lượng vũ trang; trưng cầu dân ý đối với Hiến pháp và thời hạn góp ý kiến sửa đổi Hiến pháp.

Sở hữu đất đai

Đáng chú ý, kiến nghị về sở hữu đất đai nói: "Quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân kể từ Hiến pháp Việt Nam 1980 là sự sao chép Hiến pháp Liên Xô, một điều hoàn toàn xa lạ với nhân dân Việt Nam và đã gây ra rất nhiều bất ổn xã hội".

Đây cũng là lý do gây ra các vụ khiếu kiện về đất đai, tao điều kiện cho tham nhũng "gây thiệt hại cho nhân dân, đặc biệt là nông dân".

"Vì thế chúng tôi kiến nghị sửa đổi Điều 57 của Dự thảo, trở lại như Hiến pháp 1946 và Hiến pháp 1959."

Gợi ý của kiến nghị là: “Sở hữu tư nhân, tập thể, cộng đồng và nhà nước về đất đai được tôn trọng. Nhà nước có trách nhiệm bảo vệ và thống nhất quản lý đất đai, tài nguyên nước, khoáng sản và các tài nguyên, nguồn lợi khác ở vùng biển, thềm lục địa, vùng trời và các tài sản khác do Nhà nước đầu tư”.

Về lực lượng vũ trang, những người kiến nghị viết: "Mọi hoạt động của các lực lượng vũ trang chỉ để bảo vệ sự toàn vẹn của lãnh thổ quốc gia và phục vụ nhân dân".

" Lực lượng vũ trang phải trung thành với Tổ quốc và nhân dân chứ không phải trung thành với bất kỳ tổ chức nào, như quy định tại Điều 70 của Dự thảo."

Bởi vậy, họ yêu cầu bỏ quy định lực lượng vũ trang phải trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam.

Những người có tên trong danh sách cũng đề nghị kéo dài thời hạn trưng cầu ý kiến tới hết năm 2013 chứ không chỉ ba tháng như đã định.

 http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2013/01/130123_constitution_petition.shtml

Ông Nguyễn Bá Thanh phủ nhận cáo buộc của TT Nguyễn Tấn Dũng

RFA 19.01.2013

Ông Nguyễn Bá Thanh, tân Trưởng ban nội chính trung ương, bí thư thành ủy Đà Nẵng, phủ nhận mọi cáo buộc từ phía thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Capture from Youtube

Ông Nguyễn Bá Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng

Ông Nguyễn Bá Thanh nói rằng những kết luận có sai phạm về quản lý nhà đất tại Đà Nẵng khiến ngân sách nhà nước bị thất thoát là không có cơ sở, và không có tính thuyết phục cũng như không đúng với thực tế.
Ngay cả ông Văn Hữu Chiến, chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, cũng nói rằng những cáo buộc đó là bất thường và không thuyết phục.
Theo kết luận của Thanh Tra Chính Phủ công bố hôm qua, lãnh đạo thành phố Đà Nẵng đã mắc nhiều sai phạm trong việc thu hồi, quản lý, sử dụng, phân phối nhà đất vào những dự án đầu tư, sai phạm khi giảm thuế 10% cho các cá nhân hay tổ chức nộp đủ tiền sử dụng đất, v.v…
Báo cáo của thanh tra chính phủ cũng nói người chịu trách nhiệm phải là chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng, đồng lời yêu cầu cấp lãnh đạo thành phố phải thu hồi 1.846 tỷ đồng thất thoát về cho ngân sách nhà nước.
Vụ sai phạm này xảy ra trong khi ông Nguyễn Bá Thanh giữ chức lãnh đạo thành phố Đà Nẵng khiến dư luận cho rằng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng muốn cảnh cáo ông Thanh trước khi ông về Hà Nội nhậm chức Trưởng ban Nội chính, một chức vụ có thề gây khó khăn cho Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
 http://www.rfa.org/vietnamese/vietnamnews/acusatns-fr-pm-slashed-byhead-of-dnang-01192013152409.html

 

 Nhọc nhằn nghề trồng hoa Tết

Hòa Ái, phóng viên RFA

2013-01-24

Năm hết Tết về, bông hoa đủ màu sắc được trưng bày khắp mọi nơi từ nhà ra ngõ. Thế nhưng đa số những người nông dân trồng hoa ở Việt Nam không thu lợi được nhiều sau khi họ bỏ công vất vả vun trồng.

Photo courtesy of vietpress.vn

Làng hoa Tết Sa Đéc - Đồng Tháp

Nỗi khó nhọc

Ai đã từng đặt chân tới xã Tân Quy Đông, Sa Đéc, Đồng Tháp thì chắc rằng sẽ không bao giờ quên được những luống hoa nhiều màu sắc đan xen lẫn trong cánh đồng lúa bạt ngàn của vùng đồng bằng Sông Cửu Long với cuộc sống và công việc thường nhật của những nông dân trồng bông.
Nhiều giỏ hoa với những cái tên nghe rất quê mùa nhưng rất đẹp như bông vạn thọ sắc vàng sắc cam, bông mồng gà đỏ thẫm, bông cúc mâm xôi hay cúc xơ mít vàng tươi rực rỡ trong nắng bên cạnh những chùm hoa hồng tỉ muội nho nhỏ xinh xinh được chuẩn bị sẵn sàng cho chợ hoa ngày Tết ở khắp các tỉnh thành. Để có được thành quả như vậy, những nông dân trồng bông phải chuẩn bị ngay từ những tháng đầu năm.
Những chậu tắc xum xuê quả (hay còn gọi là “trái hạnh” với ý nghĩa hạnh phúc sum vầy) được chuẩn bị từ khoảng tháng 3 qua các khâu đặt giống, chuẩn bị giỏ với phân ủ đã qua công đoạn xả bớt chất mặn, sau đó mang về và chăm sóc cẩn thận từng chút một để bán trong mấy ngày giáp Tết sang năm. Còn đa số các giống hoa được gieo mầm từ khoảng giữa tháng 8, phải bón phân tưới nước thường xuyên thì mới có những bông hoa to đẹp.
Các loại mai, đào phải trồng cả một vườn và mất nhiều thời gian thì mới có thu hoạch. Các loại hoa này đòi hỏi sự chăm sóc rất công phu, kỹ lưỡng. Phải có kinh nghiệm rất nhiều để biết tùy theo thời tiết mà lặt lá, lãi mầm cho hoa nở rộ vào đúng 3 ngày Tết. Công việc lặng thầm cả năm với hy vọng được trúng một mùa bông Tết đủ để trang trải cho những chi tiêu chính như mua sắm vật dụng trong gia đình, tiền học phí của con cái, cái ăn cái mặc cũng như vốn liếng để chuẩn bị cho một mùa bông năm sau.
Thường thì những nông dân trồng bông phải làm thêm những công việc khác như trồng lúa, buôn bán lặt vặt để mua thuốc men, dành cho đám tiệc và những chi phí phát sinh. Thế nhưng, những ngày chợ Tết thường không được như mong muốn. Tâm lý người mua bao giờ cũng chờ đến giờ chót với hy vọng mua được giá rẻ còn người bán thì phải bán đổ bán tháo để còn về cho kịp giao thừa. Bác Hai, một nông dân cả đời trồng bông chia sẻ:
“Trồng bông đi bán là không bao giờ bỏ, bao nhiêu cũng bán, bán đổ bán tháo, bán lấy tiền cơm về. Còn bây giờ thành phố quy định tới 12 giờ trưa sẽ hú còi, nếu không dẹp sẽ bị xúc bỏ hết. Người bán bông nhờ từ 12 giờ trưa tới chiều ngày 30 Tết nhưng tới 12 giờ là thành phố không cho bán nữa. Mấy năm rồi là người ta lỗ lã về vấn đề đó dữ lắm. Họ lại xúc hết trơn, không thôi thì họ giật khủng khiếp lắm”.
Còn những nông dân trồng bông bán quanh năm thì sao? Chị Minh Hương, một người chuyên trồng hoa cúc ở Đà Lạt cho biết các loại hoa như cúc đóa, cúc kim cương, cúc pha lê, cúc thạch bích hay bông chùm bán được suốt năm, đặc biệt trong những ngày rằm thì mức tiêu thụ rất cao. Từ giai đoạn cấy phôi cho đến khi thu hoạch thì công việc phun thuốc trừ sâu là quan trọng nhất.
Dù thời tiết ở Đà Lạt có mưa nhiều, số lần tưới nước có giảm đi thì vẫn phải phun thuốc trừ sâu đều đặn để phòng ngừa hoa bị sâu bệnh hay nhiễm nấm. Vào thời điểm 3 ngày từ ngày 12 đến ngày 14 của tháng dù tất bật để chuyển hoa đi khắp mọi nơi trong cả nước để bán cho ngày rằm nhưng dường như những nông dân trồng hoa cúc không mỏi mệt trước những thành quả mà họ có được. Tuy nhiên, họ bỏ nhiều công khó để chăm sóc nhưng những gì họ thu về lại không xứng với công sức đã bỏ ra. Chị Minh Hương cho biết:
“Tiêu thụ thì nhiều nhưng giá thành hạ hơn hồi trước. Cách đây 10 năm 1 cây bông có giá 1 ngàn đồng trong khi phân urê cũng 1 ngàn/kg. Bây giờ phân urê lên giá 10 ngàn/kg nhưng cây bông vẫn cứ giá 1 ngàn. Nông dân bây giờ chỉ đủ sống thôi chứ không thể dư dật giàu có như hồi xưa được”.

Niềm đam mê

Nông dân Vĩnh Long chở tắc giao cho khách vào những ngày giáp Tết. AFP photo

Dù không được giàu có, dù xu hướng hoa giả ngày càng thịnh hành nhưng những nông dân chuyên trồng hoa bán quanh năm như chị Minh Hương vẫn duy trì cái nghề cái nghiệp của mình. Họ quan niệm rằng ngày Tết, ngày cúng ông bà thì không thể dùng bông giả được. Có những người theo truyền thống không bao giờ dùng bông giả, dù nghèo không có tiền, người ta vẫn mua bông thiệt tuy có xấu.

Hiện nay, trước tình trạng nông dân không còn đất nông nghiệp để canh tác do quá trị đô thị hóa và cuộc sống có phần “héo hắt” như những cánh hoa tàn, nhiều nông dân trồng bông phải tìm kế sinh nhai bằng phương cách khác. Những nông dân có thể trụ lại với nghề chỉ vì lòng đam mê của họ. Điển hình như trường hợp của chị Nguyên, một người làm việc trong một công ty chuyên trồng hoa lan Hồ Điệp của Đài Loan. Với những kinh nghiệm tích lũy được cùng số vốn dành dụm và sự hỗ trợ của những người thân, chị Nguyên bắt đầu trồng những chậu hoa lan Hồ Điệp đầu tiên của riêng mình với niềm tin một ngày không xa những chậu hoa này sẽ được xuất khẩu khắp năm châu.

Để có những nhánh lan Hồ Điệp tươi xinh rực rỡ, chị Nguyên phải nhập những mô cấy từ Đài Loan về, phải đầu tư về cơ sở hạ tầng, phải tưới nước bón phân, phải chăm sóc tỉ mỉ từng nhánh hoa một và nếu tiết trời quá lạnh còn phải có hệ thống sưởi cho hoa. Chị Nguyên cho biết phải kết hợp rất nhiều yếu tố trong công việc này.

“Nói chung là kết hợp tất cả mọi thứ: cơ sở hạ tầng và kỹ thuật, khí hậu và phân thuốc. Để trồng hoa lan Hồ Điệp không chỉ có một yếu tố mà thôi. Cơ sở hạ tầng nhà kính phải tốt thì hoa mới có chất lượng tốt. Tuy nhiên, nhà kính tốt không cũng không được, phải có thêm lượng phân thuốc cho đúng thời hạn”.

Những nông dân trồng bông mà Hòa Ái tiếp xúc đều chia sẻ là dù khó nhọc, dù phải bỏ nghề nhưng niềm đam mê của họ không bao giờ tàn. Những người như bác Hai ở xã Tân Quy Đông bây giờ đã già, không còn sức để trồng bông bán Tết nữa nhưng vẫn ra vào sân trước sân sau, trồng vài chậu bông cho đẹp nhà cửa và cho đỡ nhớ nghề.

Nhân dịp xuân về, mong rằng chính phủ sẽ quan tâm và có những giải pháp hỗ trợ cho nghề truyền thống này để nét văn hóa chợ hoa ngày Tết không bị mai một trong những ngày về sau và để những buổi chợ cuối năm vẫn còn đó lời chào mời chơn chất của người nông dân: “bông tui trồng đẹp lắm à. Mua đi, tui bán rẻ cho”.

 http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/passion-of-flower-farmers-ha-01242013105313.html

 

Posted by sontrung at 10:55 PM No comments: