TẾT VIỆT NAM
Thursday, February 7, 2013
NGUYỄN KHÔI * CHÙM THƠ TẾT
Chùm thơ tết
TẶNG CÁC BẠN THƠ
-----
*1- BÁNH CHƯNG
Không Bánh Chưng
Là không có Tết
Tiêu vong dòng giống Lạc Hồng.
Tết
bóc Bánh Chưng
ngùi thương ai tha phương
Tết trông vời cố hương.
*2- TẾT
Tết còn có rượu, có hoa
Dưa hành, thịt mỡ...đượm đà Bánh
Chưng
Tết vui có vợ có chồng
Nhớ con xa xứ cách trùng đại dương.
*3- CÚNG DƯỜNG
Tịnh chay, lễ Phật "cúng dường"
Ngộ ra cái Lẽ
vô thường là chi ?
Chẳng cầu phù hộ độ trì
Khói hương giải nỗi sân si đoạn trường
Tịnh chay, lễ Phật "cúng dường"...
*4- THẢ THƠ
(Nhớ Nhà thơ Duy Phi)
Thả thơ về bến sông Thương
Để ai người nhớ mà vương vấn hồn
Ai người gánh nước chiều hôm
Vục thùng nước biếc khuấy luồng sóng Thơ.
*5- GIAO THỪA
Giao thừa mình tự chúc mình
Cái tóc thêm bạc, cái tình thêm xanh
Nâng ly cụng bác "Truyền Hình"
Đón xuân trên sóng Vệ Tinh rực hồng.
Hà Nội , xuân tết 2013-Quý Tỵ
Nguyễn Khôi
(Tặng : Nhà thơ Cầm Hùng -Sơn La & Vân Hạc-Yên Bái)
------
*1- NHỚ
Nhớ về Mường Bản quê em
Nắm xôi chấm "chéo" để thèm mùi măng
Canh chua ngọt miếng Gà rừng
Ngồi bên
bếp lửa bập bùng thêm yêu.
*2- CHIỀU
Chiều buông đứng lặng bên cồn
Cánh chim chở ánh hoàng hôn về rừng
Lửa
nhen Bản xóm tưng bừng
Mõ trâu lốc cốc, chó mừng sủa vang...
*3- TỐI
Tối về Nà Pát bản xa
Mưa rào tiếng Ếch
thiết tha trên đồng
Đêm xuân cho vợ nhớ chồng
Nằm nghe Ếch gọi nao lòng Ếch ơi !
*4- TẾT
Tết về rừng trắng Hoa Ban
Tiếng chim ríu rít đầu sàn mừng xuân
"Kin chiêng" bản xóm quây quần
Vòng Xòe quanh hũ rượu Cần ngả nghiêng...
*5- NGỦ NHÀ SÀN
Nhà sàn đệm sát liền kê
Mùng đen kín mít mẩn mê Thiên Đường
Ai nghe kèo cột yêu thương
Xem chừng xao xuyến Lều nương đổ nhào ? !
*6- VỌNG
Từ xa Mường Bản thân yêu
Nhà cao Phố Thị chiều chiều vọng trông
_Ải Êm hiu hắt bên rừng
Bở lau khói tỏa mây tầng
bồng bênh...
*7 - VĨ THANH
a, Người ta vọng chức quên tình
Tôi nay phố Vọng một mình vọng Em...
(2000)
b, Đêm phố Vọng có Người Thơ vô vọng
Gà rừng nuôi ...xao động gáy vu vơ...
(2012)
Phố Vọng Hà Nội - xuân 2013
Nguyễn Khôi
XUÂN HẢI NGOẠI
Tân Ngoại trưởng Mỹ chúc Tết Nguyên Đán
CỠ CHỮ
07.02.2013
Tân Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry thay mặt nhân dân Mỹ chúc mọi người
trên thế giới đang đón chào Tết Nguyên Đán vào ngày 10/2 dương lịch tới
đây một năm mới nhiều sức khỏe, may mắn, hạnh phúc và thịnh vượng.
Tuyên bố của Ngoại trưởng Kerry đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 6/2 nói hàng triệu người đang trên đường về đoàn tụ với thân nhân để đón Tết âm lịch và nhiều gia đình tại Mỹ cũng họp mặt để chào đón năm mới.
Ông Kerry cho rằng những sinh hoạt đón Tết của cộng đồng gốc Á tại Mỹ làm nổi bật sự đa dạng của văn hóa-xã hội Hoa Kỳ và sự gắn kết chặt chẽ giữa dân Mỹ với các dân tộc khác trên khắp thế giới.
Ngoại trưởng Mỹ nói ông cùng Tổng thống Barack Obama hy vọng củng cố mối quan hệ ngày càng vững mạnh hơn giữa Hoa Kỳ với người dân khu vực Châu Á-Thái Bình Dương thông qua các sáng kiến thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện an ninh khu vực, và thăng tiến tình hữu nghị hợp tác giữa các dân tộc.
Ông John Kerry chúc mọi người thành công trong năm mới Quý Tỵ trong lúc tiếp tục chung sức thắt chặt quan hệ đối tác và tìm giải pháp cho những thử thách đang đối mặt.
Ông Kerry tuyên thệ nhậm chức Ngoại trưởng Mỹ hôm 22/1 sau khi bà Hillarry Clinton rời cương vị Ngoại trưởng thứ 67 của nước Mỹ với nhiệm kỳ 4 năm.
Tuyên bố của Ngoại trưởng Kerry đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 6/2 nói hàng triệu người đang trên đường về đoàn tụ với thân nhân để đón Tết âm lịch và nhiều gia đình tại Mỹ cũng họp mặt để chào đón năm mới.
Ông Kerry cho rằng những sinh hoạt đón Tết của cộng đồng gốc Á tại Mỹ làm nổi bật sự đa dạng của văn hóa-xã hội Hoa Kỳ và sự gắn kết chặt chẽ giữa dân Mỹ với các dân tộc khác trên khắp thế giới.
Ngoại trưởng Mỹ nói ông cùng Tổng thống Barack Obama hy vọng củng cố mối quan hệ ngày càng vững mạnh hơn giữa Hoa Kỳ với người dân khu vực Châu Á-Thái Bình Dương thông qua các sáng kiến thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện an ninh khu vực, và thăng tiến tình hữu nghị hợp tác giữa các dân tộc.
Ông John Kerry chúc mọi người thành công trong năm mới Quý Tỵ trong lúc tiếp tục chung sức thắt chặt quan hệ đối tác và tìm giải pháp cho những thử thách đang đối mặt.
Ông Kerry tuyên thệ nhậm chức Ngoại trưởng Mỹ hôm 22/1 sau khi bà Hillarry Clinton rời cương vị Ngoại trưởng thứ 67 của nước Mỹ với nhiệm kỳ 4 năm.
http://www.voatiengviet.com/content/tan-ngoai-truong-my-chuc-tet-nguyen-dan/1598997.html
Thông tín viên Ngọc Lan mô tả lại không khí chuẩn bị đón Tết của người Việt tại quận Cam, miền Nam California.
Tải xuống - download
Không khí Tết tràn ngập mọi gia đình người Việt
Ngay từ giữa tháng Giêng, nhiều ngôi chùa và nhà thờ quanh vùng Little Saigon đã bắt đầu tổ chức gói bánh chưng, bánh tét. Nhiều gia đình không mua bánh chưng bánh tét bên ngoài, thì tự ngâm nếp, ngâm đậu, xào nhân, lau lá, cùng nhau gói bánh để con cháu có dịp hiểu thêm về không khí Tết cổ truyền của tổ tiên.
Và bao giờ cũng vậy, người dân Little Saigon thật sự cảm thấy Tết đến thật gần khi những gian hàng chợ hoa ngay trước Phước Lộc Thọ bắt đầu khai trương. Không chỉ người địa phương, mà từ nhiều thành phố khác, tiểu bang khác, người ta đổ về Phước Lộc Thọ, rộn ràng, náo nhiệt để tận hưởng hương vị Tết từ những khóm cúc vàng rực, những nhánh lan kiêu sa, hay cành đào chớm nụ, bên những bụi mai hàm tiếu, để nhìn những hàng bánh mứt nào hạt sen, củ năng, mứt bí, mứt gừng, mứt dừa, mãng cầu, nào củ kiệu, dưa món, dưa hành, những quầy trái cây đủ món “cầu, dừa,đủ, xài”, và để nghe tiếng pháo giòn giã từ rất lâu vắng tiếng nơi quê nhà.
Tuy không phải là một dịp lễ lạc chính thức theo văn hóa người bản xứ, nhưng hầu như người Việt Nam nào sống quanh vùng Little Saigon cũng ít nhiều đều chuẩn bị cho mình một cái Tết theo phong cách xưa nay.
Là người sống ở Mỹ hơn 10 năm, nhưng cô Shu Lưu, nhân viên văn
phòng một công ty địa ốc ở thành phố Fountain Valley, nói “đây là năm
đầu tiên của mọi việc chuẩn bị Tết theo phong tục Việt Nam.”
“Thật ra từ trước tới giờ em chưa bao giờ chuẩn bị Tết hết, nhưng từ
hồi có người chị từ Châu Âu sang, mà chị thì truyền thống hơn em. Nên
cũng cắt hoa đào trồng trước nhà vào trang trí trong nhà, có đi chợ hoa
với mẹ và chị gái lựa hoa lan để chưng ngày Tết. Tối Ba Mươi mấy mẹ con
cũng có một bữa cơm gia đình, nấu những món hồi nhỏ mẹ em hay nấu như
thịt kho tàu, có trứng, cũng có làm dưa chua, làm củ kiệu. Năm nay có
đổi mới một chút là biết có người quen làm bánh chưng và bánh tét nên có
đặt sẵn bánh chưng và bánh tét và bánh ú nữa. Chắc là đến cuối tuần này
sẽ có một bữa thật là thịnh soạn.”
Anh La Quốc Tâm, kỹ sư Hóa, sống cách xa khu Little Saigon chừng một giờ lái xe, chia sẻ, “Năm nay mẹ bên New Jersey và mấy đứa em bên Arizona qua chơi để ăn Tết chung luôn, năm nào cũng vậy. Cũng dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, chưng bày, đi chợ Tết Phước Lộc Thọ mua mai về cho có vẻ Tết một chút. Cũng bánh chưng bánh tét, còn trái cây thì mua ở chợ Mỹ, cứ thấy trái cây nào tươi tốt thì chưng chứ cũng không theo năm món cầu dừa đủ xài”
Hơn 30 năm ăn Tết tại Mỹ, cô Trần Bội Phương, một cô giáo dạy Việt Ngữ của trung tâm Hồng Bàng, cho biết, “Năm này cũng như mọi năm, mình qua Mỹ hơi lâu, gia đình cũng không có nhiều thành ra ở nhà chỉ có vợ chồng con cái thôi nên cũng đi mua bông mua hoa chưng trong nhà. Ở Cali cái gì cũng đầy đủ thành ra mình tha hồ ra đó thích gì thì mua. Năm nay tôi không mua bánh mứt vì thấy có nhiều màu mè nghe nói bỏ nhiều độc phẩm nên cũng ngại. Mà mua thì cũng không có ai ăn. Chỉ có mua trái cây chưng lên. Từ thứ Bảy tuần rồi là tôi đã kho thịt rồi nên mình ăn trước Tết.”
Tết tốn kém hơn so với các dịp Lễ khác
Dù chỉ là một dịp lễ hội trong cộng đồng người Việt nói riêng và
châu Á nói chung, nhưng chi tiêu của người dân nơi đây trong dịp Tết lại
có phần tốn kém nhiều hơn so với dịp Lễ Tạ Ơn hay Giáng Sinh.
Anh Tâm nhẩm tính, “Tết Việt Nam thường xài tiền nhiều hơn Christmas
hay Thanksgiving tại vì cái gì cũng mua, cái gì cũng xài nhiều hơn.
Thường Tết không gọn về một kỳ cuối tuần, Tết chạy dài gần cả tháng.
Nhiều cộng đồng tổ chức Tết nên gia đình cũng muốn ra ngoài chơi, chẳng
hạn như cách đây hai tuần đã đi chợ Tết của người Hoa rồi. Rồi tới chợ
hoa Phước Lộc Thọ cũng mới mở ra tuần rồi, cuối tuần này là Tết chính.
Cho nên tiền đi ra ngoài chơi đi ăn uống nhiều hơn là những lễ khác.”
Có người không tốn kém tiền bạc vào việc ăn uống nhưng tiền gửi về cho thân nhân còn ở Việt Nam là một khoản đáng kể.
Đêm Giao Thừa và Mùng Một Tết Quý Tỵ rơi vào Thứ Bảy, Chủ Nhật cũng là cơ hội để người dân nơi đây có thêm thời gian thong thả đón Xuân cùng người thân.
Cô Shu Lưu dự tính, “Năm nay Tết cuối tuần em định thứ Bảy sẽ cho mấy đứa nhỏ đi dạo phố Tết, có thể sẽ đi xem diễn hành Tết năm nay. Rồi lái xe đi thăm bà con, chúc Tết vì em cũng muốn con bé ở nhà cũng lớn nên muốn cho nó biết truyền thống đi chúc tết, đến nhà lấy lì xì.”
Kế hoạch đi chơi Tết của gia đình anh La Quốc Tâm là : “Thứ Bảy này muốn đi hội chợ Tết sinh viên chơi. Đii chợ hoa lần cuối trước khi đóng 30 Tết. Sau đó thì đi chùa Điều Ngự, trước là xem văn nghệ, đón Giao Thừa luôn. Còn Chủ Nhật thường chạy ra Phước Lộc Thọ cho mấy đứa nhỏ coi múa lân, rồi ăn chay đầu năm, rồi đi chùa vậy thôi.”
Tết Nguyên Đán tại Little Saigon, với Hội Chợ Tết Sinh Viên, với chương trình đón Giao Thừa long trọng tại nhiều ngôi chùa quanh vùng, với diễn hành Tết trên đại lộ Bolsa, với triển lãm của Hội Hoa Lan, và với tưng bừng tiếng pháo làm ấm lòng thêm rất nhiều cho những người Việt Nam sống xa quê trong những giờ phút thiêng liêng này.
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/tet-vn-in-cali-02072013061814.html
Tải xuống - download
Những niềm vui Tết phương xa
Năm nay, đúng ngày 23 tháng Chạp, người Việt Houston còn được thưởng thức hai tuồng cải lương về vua Quang Trung và danh tướng Lý Thường Kiệt do đài truyền hình Tuổi Trẻ Hải Ngoại tổ chức với tên gọi "Việt Nam Trang Sử Hào Hùng".
Ông Quốc Bình, giám đốc đài truyền hình Tuổi Trẻ Hải Ngoại cho biết lý do tổ chức chương trình "Việt Nam Trang Sử Hào Hùng":
Chúng tôi chọn có hai ý nghĩa; một là cải lương cũng rất đậm đặc nét văn hóa Việt Nam, thứ hai là nếu chúng ta để ý những tuồng cải lương thì có rất là nhiều tình tự dân tộc. Đó là những điều chúng tôi muốn chuyển tải đến đồng hương, nhất là người Việt hải ngoại ngày nay
Người dẫn chương trình Hưng Yên đã tóm tắt thời kỳ vua Quang Trung đánh quân Thanh để khán giả tiện theo dõi:
Tết năm đó là năm Kỷ Dậu. Vua Quang Trung cho lính ăn Tết trước, ăn Tết sớm và thêm một chiến thuật thần tốc là cứ 3 người 1 võng, cõng nhau để quân lính có thời gian nghỉ và ngủ. Bánh tét là thức ăn mà vua Quang Trung đã chọn cho binh lính là vừa ngon lại vừa no, vừa bổ lại vừa dễ đem đi. Trước khi ra trận, vua Quang Trung đã nói rằng là: "đánh cho sử tri Nam Quốc Anh Hùng Chi Hữu Chủ" tức là "đánh cho chúng biết Nước Nam anh hùng có chủ"
Không khí Tết không chỉ chan hòa tại những nơi có ca nhạc hay cải lương mà tại các chợ Việt Nam, dù lớn hay nhỏ cũng bày bán bánh mứt, hoa tươi và cây cảnh tạo nên khung cảnh rất Tết. Trong khuôn viên rộng lớn của chợ Hồng Kông thuộc khu Tây Nam thành phố, bác Vũ Văn Dần đang ngắm nhìn những chậu Lan với chiếc máy ảnh trên tay:
Tôi đi mua mấy món đồ cho Tết, mua bánh chưng, giò chả, hoa, ... Muốn chụp vài phong cảnh sinh hoạt chợ Tết nhưng mới chụp được vài tấm hình thôi.
Còn cô Jennifer cho biết là phải lái xe 6 giờ đồng hồ để sắm tết:
Em ở McAllen lận, em đi lên đây để mua đồ về ăn Tết. Mua bánh tét,
mứt dừa, mứt gừng, những món mứt nào mà ở bên Việt Nam từng ăn qua
trong những ngày Tết, mua dưa nón nữa ...
Với bó hoa màu đỏ rực rỡ trong tay, bác Nguyễn chia sẻ rằng ngày Tết phải có hoa quả, bánh mứt:
Ngày 30 Tết là ngày mà phong tục của Việt Nam là cúng ông bà thì phải mua mứt, bánh, trái cây ngũ quả để chưng trên bàn thờ. Hoa này là hoa lai ơn (glaieul) Đà lạt.
Cô Nhi thì đang lựa những trái cây cho mâm ngũ quả cúng Tết:
Em mua dừa để cúng ngũ quả, gồm có mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài ...
Trong khi đó bác Tú cho biết là đi chợ mua vật liệu để về làm cỗ cúng Tết:
Người Việt tha hương vẫn luôn nhớ về quê mẹ
Và bác Tú nói rằng Tết ở Mỹ không vui như ở Việt Nam
Ở Việt Nam mình thì ngày Tết vui hơn ở đây nhiều
Có lẽ không ít người tự hỏi đến bao giờ tất cả những người xa xứ sẽ cảm thấy an toàn để trở về "ăn Tết" trên đất nước Việt Nam?
Tải xuống - download
Tâm lý Tết hàng ngàn năm hình như bất di bất dịch ngoại trừ cách thức đón Tết có phôi pha với thời gian…Mặc Lâm có cuộc mạn đàm với TS Nguyễn Xuân Diện về những thay đổi này.
Nét đậm của Tết xưa không còn nữa
Rồi đến một lúc nào đó tâm lý của người Việt Nam khi ăn chơi hay
thưởng ngoạn cái Tết sẽ không còn giống như lối cổ nữa, tuy vẫn còn giữ
được những nét truyền thống. Tôi cho rằng đấy là điều mà chúng ta cũng
không nên quá lo lắng, vì đây là điều tất yếu nó phải đến.
TS Nguyễn Xuân Diện : Tôi có biết một ý kiến là không nên ăn Tết Nguyên Đán nữa mà chúng ta hãy ăn Tết Dương Lịch theo như các nước trên thế giới. Ở đây có nhiều vấn đề lắm. Như Nhật Bản chẳng hạn, Nhật Bản ăn Tết vào đúng cái Tết Dương Lịch, một cái Tết linh thiêng, rộn ràng và rất là thú vị. Có ý kiến nói rằng ta cần phải ăn Tết Dương Lịch để không ăn Tết Âm Lịch theo Trung Quốc. Ở đây ta biết âm lịch là lịch theo mặt trăng, Việt Nam và Trung Quốc đều dùng lịch đó, nhưng các nhà lịch pháp của ta đã chứng minh được rằng lịch mặt trăng, tức âm lịch của ta có khác với Trung Quốc chứ không phải là trùng lặp hoàn toàn. Đó là cái thứ nhất.
Thứ hai nữa là ngày Tết Nguyên Đán thì “nguyên” là cái đầu tiên và “đán” là ánh mặt trời mới mọc. Nguyên đán là ngày đầu tiên nhìn thấy mặt trời mọc lên thế là thành Ngày Nguyên Đán. Sở dĩ tại sao chúng ta không nên bỏ Tết Âm Lịch là vì Tết là ngày bắt đầu một năm âm lịch, và một năm chia làm 24 tiết khí. Cái tiết đầu tiên là tiết nguyên đán, mà bây giờ ta gọi là Tết Nguyên Đán. Nó là một chu kỳ của nông vụ và cũng là một chu kỳ thời tiết, một chu kỳ của các sinh hoạt của nông thôn của người nông dân trên khắp nước Việt Nam. Nhịp thời gian và nhịp của mùa nó đi như vậy ứng với thời gian lúc nông nhàn nhất và người ta kết thúc một mùa vụ và có thời gian rảnh rỗi để lo các công việc cho tết nhất.
Chúng ta vẫn có thể ăn Tết Dương Lịch nhưng mà Tết Âm Lịch thì thật khó bỏ lắm. Tết Âm Lịch gắn với tập quán, gắn với nông vụ, mùa màng, thời tiết và nó cũng gắn với biết bao nhiêu thứ đã đi vào tiềm thức của người ta rồi. Cho nên theo tôi thì không nên bỏ Tết Âm Lịch, rất là không nên.
Chỉ có điều là chúng ta sẽ điều chỉnh nó, và nếu muốn điều chỉnh nó thì phải cả xã hội và cũng không thể dùng bằng mệnh lệnh hành chính hay là các văn bản của Bộ VH-TT-DL, hay là các nghị định của chính phủ để có thể thay đổi được, mà phải thay đổi bằng cuộc vận động lớn, một cuộc can thiệp gì đó đối với cái Tết Nguyên Đán cổ truyền.
Mặc Lâm : Xin cám ơn TS Nguyễn Xuân Diện.
Người Việt tại quận Cam đón Tết Quý Tỵ
Ngọc Lan, thông tín viên RFA
2013-02-07
Được xem là một trong những nơi tập trung người Việt đông nhất Hoa Kỳ, nên không khí đón Xuân Quý Tỵ tại Little Saigon cũng rộn rã, náo nhiệt hơn rất nhiều so với nhiều nơi.
Các bạn trẻ mặc áo dài đi chợ Tết ở Little Saigon ngày 31 tháng 1, 2013
Tải xuống - download Không khí Tết tràn ngập mọi gia đình người Việt
Ngay từ giữa tháng Giêng, nhiều ngôi chùa và nhà thờ quanh vùng Little Saigon đã bắt đầu tổ chức gói bánh chưng, bánh tét. Nhiều gia đình không mua bánh chưng bánh tét bên ngoài, thì tự ngâm nếp, ngâm đậu, xào nhân, lau lá, cùng nhau gói bánh để con cháu có dịp hiểu thêm về không khí Tết cổ truyền của tổ tiên.
Và bao giờ cũng vậy, người dân Little Saigon thật sự cảm thấy Tết đến thật gần khi những gian hàng chợ hoa ngay trước Phước Lộc Thọ bắt đầu khai trương. Không chỉ người địa phương, mà từ nhiều thành phố khác, tiểu bang khác, người ta đổ về Phước Lộc Thọ, rộn ràng, náo nhiệt để tận hưởng hương vị Tết từ những khóm cúc vàng rực, những nhánh lan kiêu sa, hay cành đào chớm nụ, bên những bụi mai hàm tiếu, để nhìn những hàng bánh mứt nào hạt sen, củ năng, mứt bí, mứt gừng, mứt dừa, mãng cầu, nào củ kiệu, dưa món, dưa hành, những quầy trái cây đủ món “cầu, dừa,đủ, xài”, và để nghe tiếng pháo giòn giã từ rất lâu vắng tiếng nơi quê nhà.
Tuy không phải là một dịp lễ lạc chính thức theo văn hóa người bản xứ, nhưng hầu như người Việt Nam nào sống quanh vùng Little Saigon cũng ít nhiều đều chuẩn bị cho mình một cái Tết theo phong cách xưa nay.
Khu vực bán Hoa lan ở chợ Tết Cali. Photo Ngoc Lan RFA
Anh La Quốc Tâm, kỹ sư Hóa, sống cách xa khu Little Saigon chừng một giờ lái xe, chia sẻ, “Năm nay mẹ bên New Jersey và mấy đứa em bên Arizona qua chơi để ăn Tết chung luôn, năm nào cũng vậy. Cũng dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, chưng bày, đi chợ Tết Phước Lộc Thọ mua mai về cho có vẻ Tết một chút. Cũng bánh chưng bánh tét, còn trái cây thì mua ở chợ Mỹ, cứ thấy trái cây nào tươi tốt thì chưng chứ cũng không theo năm món cầu dừa đủ xài”
Hơn 30 năm ăn Tết tại Mỹ, cô Trần Bội Phương, một cô giáo dạy Việt Ngữ của trung tâm Hồng Bàng, cho biết, “Năm này cũng như mọi năm, mình qua Mỹ hơi lâu, gia đình cũng không có nhiều thành ra ở nhà chỉ có vợ chồng con cái thôi nên cũng đi mua bông mua hoa chưng trong nhà. Ở Cali cái gì cũng đầy đủ thành ra mình tha hồ ra đó thích gì thì mua. Năm nay tôi không mua bánh mứt vì thấy có nhiều màu mè nghe nói bỏ nhiều độc phẩm nên cũng ngại. Mà mua thì cũng không có ai ăn. Chỉ có mua trái cây chưng lên. Từ thứ Bảy tuần rồi là tôi đã kho thịt rồi nên mình ăn trước Tết.”
Tết tốn kém hơn so với các dịp Lễ khác
Bánh chưng, bánh tét, dưa mắm, bánh mứt cho ngày Tết được bày bán khắp chợ. Photo Ngoc Lan RFA
Có người không tốn kém tiền bạc vào việc ăn uống nhưng tiền gửi về cho thân nhân còn ở Việt Nam là một khoản đáng kể.
Tôi nghĩ chi tiêu cho Tết nhiều hơn vì trước Tết tôi còn lo gửi tiền về bên Việt Nam, mộ phần ông bà cha mẹ. Năm nay lại đóng lạp xưởng, đồ ăn bên này gửi về, vì ở Việt Nam bây giờ ngại lắm, không dám ăn mấy cái đó nữa. Tết tiêu nhiều hơnCô Bội Phương cho biết, “Tôi nghĩ chi tiêu cho Tết nhiều hơn vì trước Tết tôi còn lo gửi tiền về bên Việt Nam, mộ phần ông bà cha mẹ. Năm nay lại đóng lạp xưởng, đồ ăn bên này gửi về, vì ở Việt Nam bây giờ ngại lắm, không dám ăn mấy cái đó nữa. Tết tiêu nhiều hơn.”
Cô Bội Phương
Đêm Giao Thừa và Mùng Một Tết Quý Tỵ rơi vào Thứ Bảy, Chủ Nhật cũng là cơ hội để người dân nơi đây có thêm thời gian thong thả đón Xuân cùng người thân.
Cô Shu Lưu dự tính, “Năm nay Tết cuối tuần em định thứ Bảy sẽ cho mấy đứa nhỏ đi dạo phố Tết, có thể sẽ đi xem diễn hành Tết năm nay. Rồi lái xe đi thăm bà con, chúc Tết vì em cũng muốn con bé ở nhà cũng lớn nên muốn cho nó biết truyền thống đi chúc tết, đến nhà lấy lì xì.”
Kế hoạch đi chơi Tết của gia đình anh La Quốc Tâm là : “Thứ Bảy này muốn đi hội chợ Tết sinh viên chơi. Đii chợ hoa lần cuối trước khi đóng 30 Tết. Sau đó thì đi chùa Điều Ngự, trước là xem văn nghệ, đón Giao Thừa luôn. Còn Chủ Nhật thường chạy ra Phước Lộc Thọ cho mấy đứa nhỏ coi múa lân, rồi ăn chay đầu năm, rồi đi chùa vậy thôi.”
Tết Nguyên Đán tại Little Saigon, với Hội Chợ Tết Sinh Viên, với chương trình đón Giao Thừa long trọng tại nhiều ngôi chùa quanh vùng, với diễn hành Tết trên đại lộ Bolsa, với triển lãm của Hội Hoa Lan, và với tưng bừng tiếng pháo làm ấm lòng thêm rất nhiều cho những người Việt Nam sống xa quê trong những giờ phút thiêng liêng này.
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/tet-vn-in-cali-02072013061814.html
Houston những ngày trước Tết Quí Tị
Hiền Vy, thông tín viên RFA
2013-02-06
Những ngày cuối năm Nhâm Thìn, thời tiết Houston bỗng ấm áp như khí hậu Tết của Sài gòn năm xưa. Nhiều buổi hội chợ tại các chùa với ca nhạc đón mừng Xuân Quí Tị, có rất đông người tham dự.
Chợ Tết cộng đồng người Việt ở Houston, Texas
Tải xuống - download Những niềm vui Tết phương xa
Năm nay, đúng ngày 23 tháng Chạp, người Việt Houston còn được thưởng thức hai tuồng cải lương về vua Quang Trung và danh tướng Lý Thường Kiệt do đài truyền hình Tuổi Trẻ Hải Ngoại tổ chức với tên gọi "Việt Nam Trang Sử Hào Hùng".
Ông Quốc Bình, giám đốc đài truyền hình Tuổi Trẻ Hải Ngoại cho biết lý do tổ chức chương trình "Việt Nam Trang Sử Hào Hùng":
Chúng tôi chọn có hai ý nghĩa; một là cải lương cũng rất đậm đặc nét văn hóa Việt Nam, thứ hai là nếu chúng ta để ý những tuồng cải lương thì có rất là nhiều tình tự dân tộc. Đó là những điều chúng tôi muốn chuyển tải đến đồng hương, nhất là người Việt hải ngoại ngày nay
Người dẫn chương trình Hưng Yên đã tóm tắt thời kỳ vua Quang Trung đánh quân Thanh để khán giả tiện theo dõi:
Tết năm đó là năm Kỷ Dậu. Vua Quang Trung cho lính ăn Tết trước, ăn Tết sớm và thêm một chiến thuật thần tốc là cứ 3 người 1 võng, cõng nhau để quân lính có thời gian nghỉ và ngủ. Bánh tét là thức ăn mà vua Quang Trung đã chọn cho binh lính là vừa ngon lại vừa no, vừa bổ lại vừa dễ đem đi. Trước khi ra trận, vua Quang Trung đã nói rằng là: "đánh cho sử tri Nam Quốc Anh Hùng Chi Hữu Chủ" tức là "đánh cho chúng biết Nước Nam anh hùng có chủ"
Cải lương cũng rất đậm đặc nét văn hóa Việt Nam, thứ hai là nếu chúng ta để ý những tuồng cải lương thì có rất là nhiều tình tự dân tộc. Đó là những điều chúng tôi muốn chuyển tải đến đồng hương, nhất là người Việt hải ngoạiNhiều khán giả đã bày tỏ sự xúc động khi được xem cải lương và mong muốn sẽ còn được xem thêm những vở tuồng về lịch sử Việt Nam.
Ông Quốc Bình
Không khí Tết không chỉ chan hòa tại những nơi có ca nhạc hay cải lương mà tại các chợ Việt Nam, dù lớn hay nhỏ cũng bày bán bánh mứt, hoa tươi và cây cảnh tạo nên khung cảnh rất Tết. Trong khuôn viên rộng lớn của chợ Hồng Kông thuộc khu Tây Nam thành phố, bác Vũ Văn Dần đang ngắm nhìn những chậu Lan với chiếc máy ảnh trên tay:
Tôi đi mua mấy món đồ cho Tết, mua bánh chưng, giò chả, hoa, ... Muốn chụp vài phong cảnh sinh hoạt chợ Tết nhưng mới chụp được vài tấm hình thôi.
Bánh chưng bánh tét bày bán la liệt tại các chợ ở Houston những ngày gần Tết. Photo HienVy, RFA
Với bó hoa màu đỏ rực rỡ trong tay, bác Nguyễn chia sẻ rằng ngày Tết phải có hoa quả, bánh mứt:
Ngày 30 Tết là ngày mà phong tục của Việt Nam là cúng ông bà thì phải mua mứt, bánh, trái cây ngũ quả để chưng trên bàn thờ. Hoa này là hoa lai ơn (glaieul) Đà lạt.
Cô Nhi thì đang lựa những trái cây cho mâm ngũ quả cúng Tết:
Em mua dừa để cúng ngũ quả, gồm có mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài ...
Trong khi đó bác Tú cho biết là đi chợ mua vật liệu để về làm cỗ cúng Tết:
Ngày 30 Tết là ngày mà phong tục của Việt Nam là cúng ông bà thì phải mua mứt, bánh, trái cây ngũ quả để chưng trên bàn thờ. Hoa này là hoa glaieul Đà lạtĐi chợ Hồng Kông mua đồ chay để nấu chay cúng ngày mùng Một, còn 30 thì cúng mặn. Cúng tới ba bữa Tết luôn
bác Nguyễn
Người Việt tha hương vẫn luôn nhớ về quê mẹ
Và bác Tú nói rằng Tết ở Mỹ không vui như ở Việt Nam
Ở Việt Nam mình thì ngày Tết vui hơn ở đây nhiều
Khu vực bán bánh mứt tại chợ Hông Kông ở Houston những ngày Tết 2013.
Nhưng bác Nguyễn thì không đồng quan điểm với bác Tú:
Tết ở Việt Nam và ở đây khác nhau. Ở đây thật ra mình không lo cái
ăn cái uống nên không chật vật. Còn ở Việt Nam thì mình đã qua những
giai đoạn rất là khổ, nhất là sau 1975 chẳng hạn, thì mỗi lần Tết đến
rất là khổ, đến nổi như tụi tui đến ngày 30 Tết, mới có thể có đồng tiền
để mua áo, mua quần cho con. Ở Việt Nam người ta khổ vì cuộc sống chật
vật. Những người nghèo thì họ lo ghê lắm.
Thí dụ ít nhất thì Tết cũng phải có một cái gì như cái hoa trên
bàn thờ hay cái bánh để cúng ông bà tổ tiên. Thành ra dù nghèo thế nào
cũng phải cố gắng để mà có. Cho nên Tết ở Việt Nam nhân tình thế thái nó
khổ, còn ở đây thì không có lo gì cả vì cuộc sống đầy đủ quá
Thấy mọi người nôn nức đi mua bán, lo tổ chức Tết làm mình nhớ lại. Quanh đi quẩn lại thì ở tại Houston này thì chỉ có chỗ này là có nhiều phong cảnh, sinh hoạt nhắc nhở mình đến những cái Tết ngày xưa thôi
bác Dần
Còn bác Dần thì chia sẻ rằng vì muốn nhớ lại khung cảnh Tết ở quê nhà nên bác đi chợ Tết với ba người con gái của Bác:
Chắc chắn là có rồi. Muốn gợi lại cái đó nên mới đi. Thấy mọi
người nôn nức đi mua bán, lo tổ chức Tết làm mình nhớ lại. Quanh đi
quẩn lại thì ở tại Houston này thì chỉ có chỗ này là có nhiều phong
cảnh, sinh hoạt nhắc nhở mình đến những cái Tết ngày xưa thôi.
Năm hết Tết đến, người Việt tha hương luôn nhớ về quê mẹ. Trong những
sinh hoạt đón mừng năm Quí Tị, có người nhớ lại những mùa Xuân không
vui tại quê nhà, có người thì cảm nhận sự trống vắng dù vật chất không
thiếu nơi đất nước tạm dung.
Trong cảnh Xuân tha hương có người lại mang nặng trong lòng nỗi lo âu
cho một quê mẹ không vẹn toàn, trước sự xâm lấn biển đảo của phương Bắc
nên đưa con cháu đến xem "Việt Nam Trang Sử Hào Hùng".Có lẽ không ít người tự hỏi đến bao giờ tất cả những người xa xứ sẽ cảm thấy an toàn để trở về "ăn Tết" trên đất nước Việt Nam?
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vn-houston-bf-newy-02062013073424.html
Tết Xưa và Nay
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2013-02-07
Mỗi năm một lần ngày Tết lại đến, nhưng lạ một điều là không ai chán Tết cả. Giàu hay nghèo, thành thị hay thôn quê cứ Tết đến là mọi nhà lại hăm hở, rạo rực chờ đợi Tết như chờ người thân ở xa về, như chờ một tin vui sẽ khiến cả nhà thay đổi.
Đường phố Hà Nội ngày mồng 1 Tết những năm 1990. Nay đâu còn cảnh đường phố đỏ xác pháo
Tải xuống - download Tâm lý Tết hàng ngàn năm hình như bất di bất dịch ngoại trừ cách thức đón Tết có phôi pha với thời gian…Mặc Lâm có cuộc mạn đàm với TS Nguyễn Xuân Diện về những thay đổi này.
Nét đậm của Tết xưa không còn nữa
Mặc Lâm : Thưa Tiến Sĩ, vậy là chúng ta lại đón Tết như
nhiều chục năm qua, tuy nhiên có điều nhiều người nhận thấy rất rõ là
lúc gần đây khi mà thời đại @ lấn sâu vào đời sống thì cách thưởng thức
cũng như mua sắm Tết của nhiều gia đình đã thay đổi, Tiến Sĩ có chia sẻ
với nhận xét này hay không?
TS Nguyễn Xuân Diện : Phải nói rằng những năm gần đây tâm lý
của người Việt về một cái Tết cổ truyền không còn được nguyên vẹn như
thời trước nữa. Đưa đến sự thay đổi đó có rất nhiều nguyên nhân, nào là
người ta không trông chờ một cái Tết để được ăn tết giống như ngày xưa,
bởi vì những món ăn, cửa hàng, siêu thị, các thứ thực phẩm cũng nhiều
hơn, và người ta không còn chờ đợi Tết để được ăn như mọi khi.
Hai nữa người ta không có nhu cầu tha thiết lắm về việc thăm nom như
mọi khi, bởi vì bây giờ các phương tiện về liên lạc đã rất phát triển.
Người ta có thể nhìn thấy nhau, nói chuyện với nhau cả nửa vòng trái
đất. Nông thôn bây giờ gần như nhà nào cũng có một hoặc hai điện thoại
để có thể liên hệ với nhau, cho nên người ta có thể gặp nhau ngay trong
một giây lát. Rồi những con đường mới được mở ra khiến giao thông được
thuận lợi. Thay vì những cô gái đi lấy chồng hàng năm trời mới được về
quê mẹ, thì bây giờ họ đến thăm mẹ được nhiều hơn, siêng năng hơn, v.v.
người ta không trông chờ một cái Tết để được ăn tết giống như ngày xưa, bởi vì những món ăn, cửa hàng, siêu thị, các thứ thực phẩm cũng nhiều hơn, và người ta không còn chờ đợi Tết để được ăn như mọi khi
TS Nguyễn Xuân Diện
Cuộc sống gấp gáp, quyết liệt và nhộn nhịp bây giờ làm cho người ta
đầu tắt mặt tối và chỉ còn nghĩ đến công việc buôn bán làm ăn, cho nên
Tết đến rất là bất chợt.
Mặc Lâm : Cách đây không lâu thời gian mà người ta chuẩn bị
cho ngày Tết rất dài, có khi cả tháng trời, còn bây giờ thì chuẩn bị
Tết có còn như ngày xưa nữa hay không, thưa ông?
TS Nguyễn Xuân Diện : Người Hà Nội nói riêng và người Việt Nam
nói chung không còn lo lắng nhiều cho cái Tết một hai tháng như mọi khi
nữa, mà bây giờ cũng đã đỡ hơn nhiều so với ngày xưa, vì vậy cho nên
tâm lý chờ đợi Tết nó không còn được như ngày xưa. Những nét văn hóa cổ
truyền, truyền thống Tết nó cũng phôi pha theo tháng năm.
Trước trẻ em chỉ thèm thuồng phong pháo ngày Tết, nay chú trọng vào các quán chơi game...File photos
Mặc Lâm : Thường thường chúng ta thấy Tết luôn có
hai vế là “ăn” và “chơi”. Theo TS thì việc ăn chơi này có bị ảnh hưởng
tới sinh hoạt hay tâm lý của vùng miền hay không ạ?
TS Nguyễn Xuân Diện : Trước đây người Bắc thường chú trọng vào
việc ăn Tết, còn người Nam thì chú trọng vào việc chơi Tết. Người Miền
Bắc chú trọng việc ăn Tết bởi vì nhu cầu về thực phẩm đối với người Miền
Bắc rất cao, và ngày Tết lạnh thì nhu cầu về ăn uống lại cao hơn so với
các mùa khác. Trong khi đó Miền Nam thời tiết ngay trong dịp Tết vẫn
nóng bức cho nên người ta không chú trọng nhiều đến chuyện ăn, mà người
ta chú trọng đến chuyện chơi.
Thế nhưng gần đây Hà Nội lại chú trọng tới chuyện chơi Tết. Nhiều gia
đình, nhiều nhóm bạn người ta sắp xếp lịch ngày Tết không ở trong thành
phố nữa mà đi chơi, đi lên các vùng rừng núi Tây-Bắc, Đông-Bắc. Đi ra
biển, hoặc đi vào Vũng Tàu, Nha Trang, Sài Gòn, hoặc thậm chí đi du lịch
nước ngoài trong dịp Tết. Người ta đưa cả gia đình đi. Đến như vậy thì
thấy rằng nhu cầu về ăn và chơi trong dịp Tết không còn như ngày xưa
nữa.
Nhưng cũng không nên quá lo lắng vì sự biến dạng phôi phai, mặc dù có
một số không nhỏ có tâm lý ngày Tết là một dịp để người ta tính đến
chuyện làm ăn. Ngay cả trong quà Tết người ta biếu thủ trưởng rồi các
sếp thì ở trong đấy cũng đầy những mưu toan và cầu mong một điều lợi lộc
trong những món quà Tết. Không còn là tinh thần nữa mà nó thuần túy là
một cuộc đánh đổi.
Điều tất yếu nó phải đến
Mặc Lâm : Bên cạnh những hối hả của cuộc sống hiện đại mà
chúng ta vừa nói tới không biết thanh niên ngày nay họ có những thú vui
gì khác lạ hay có tính chất văn hóa trong ba ngày Tết hay không, thưa
ông?
TS Nguyễn Xuân Diện : Phải nói là người dân bây giờ, nhất là
thanh niên, đang có một khuynh hướng tìm lại những vẻ đẹp của văn hoá
ngày xưa. Ngày Tết họ đi về những làng cổ, về những vùng rừng núi hoang
sơ ở Tây-Bắc, Đông-Bắc, hoặc là họ đi ra vùng biển. Những lễ hội dân
gian ở các địa phương vẫn rất được đám đông thanh niên kể cả ở thành phố
quan tâm.
Tôi nghĩ rằng khi xã hội bị đẩy lên đến mức một cái Tết biến dạng,
đổi chác, bán mua, mặc cả, và một xã hội nhốn nháo đầy bất trắc, và cuộc
sống của người dân mà niềm tin bị phôi phai, rạn vỡ, thì người ta sẽ
tìm về với lại phong cảnh nguyên sơ, những làng quê thôn dã. Những đền
chùa là nơi có những tín ngưỡng của người nông dân Việt Nam. Những nhà
thờ là nơi có niềm tin tôn giáo. Người ta sẽ tìm thấy một niềm an nhiên,
một niềm tin hay một sự nâng đỡ.
Thầy Đồ viết câu đối Tết ở Hà Nội hôm 06/2/2013. RFA photo
Rồi đến một lúc nào đó tâm lý của người Việt Nam khi ăn chơi hay thưởng ngoạn cái Tết sẽ không còn giống như lối cổ nữa, tuy vẫn còn giữ được những nét truyền thống. Tôi cho rằng đấy là điều mà chúng ta cũng không nên quá lo lắng, vì đây là điều tất yếu nó phải đếnMặc Lâm : Gần đây có ý kiến cho rằng nên ăn theo Tết Tây tức là Tết Dương lịch cho khỏi tốn kém tới hai lần tết trong một năm. Bên cạnh đó yếu tố Trung Quốc cũng khiến nhiều người đồng tình với đề nghị này, là một người nghiên cứu Hán Nôm Tiến Sĩ nhận thấy đề nghị bỏ Tết Nguyên Đán có khả thi và hợp lý hay không?
TS Nguyễn Xuân Diện
TS Nguyễn Xuân Diện : Tôi có biết một ý kiến là không nên ăn Tết Nguyên Đán nữa mà chúng ta hãy ăn Tết Dương Lịch theo như các nước trên thế giới. Ở đây có nhiều vấn đề lắm. Như Nhật Bản chẳng hạn, Nhật Bản ăn Tết vào đúng cái Tết Dương Lịch, một cái Tết linh thiêng, rộn ràng và rất là thú vị. Có ý kiến nói rằng ta cần phải ăn Tết Dương Lịch để không ăn Tết Âm Lịch theo Trung Quốc. Ở đây ta biết âm lịch là lịch theo mặt trăng, Việt Nam và Trung Quốc đều dùng lịch đó, nhưng các nhà lịch pháp của ta đã chứng minh được rằng lịch mặt trăng, tức âm lịch của ta có khác với Trung Quốc chứ không phải là trùng lặp hoàn toàn. Đó là cái thứ nhất.
Thứ hai nữa là ngày Tết Nguyên Đán thì “nguyên” là cái đầu tiên và “đán” là ánh mặt trời mới mọc. Nguyên đán là ngày đầu tiên nhìn thấy mặt trời mọc lên thế là thành Ngày Nguyên Đán. Sở dĩ tại sao chúng ta không nên bỏ Tết Âm Lịch là vì Tết là ngày bắt đầu một năm âm lịch, và một năm chia làm 24 tiết khí. Cái tiết đầu tiên là tiết nguyên đán, mà bây giờ ta gọi là Tết Nguyên Đán. Nó là một chu kỳ của nông vụ và cũng là một chu kỳ thời tiết, một chu kỳ của các sinh hoạt của nông thôn của người nông dân trên khắp nước Việt Nam. Nhịp thời gian và nhịp của mùa nó đi như vậy ứng với thời gian lúc nông nhàn nhất và người ta kết thúc một mùa vụ và có thời gian rảnh rỗi để lo các công việc cho tết nhất.
Chúng ta vẫn có thể ăn Tết Dương Lịch nhưng mà Tết Âm Lịch thì thật khó bỏ lắm. Tết Âm Lịch gắn với tập quán, gắn với nông vụ, mùa màng, thời tiết và nó cũng gắn với biết bao nhiêu thứ đã đi vào tiềm thức của người ta rồi. Cho nên theo tôi thì không nên bỏ Tết Âm Lịch, rất là không nên.
Chỉ có điều là chúng ta sẽ điều chỉnh nó, và nếu muốn điều chỉnh nó thì phải cả xã hội và cũng không thể dùng bằng mệnh lệnh hành chính hay là các văn bản của Bộ VH-TT-DL, hay là các nghị định của chính phủ để có thể thay đổi được, mà phải thay đổi bằng cuộc vận động lớn, một cuộc can thiệp gì đó đối với cái Tết Nguyên Đán cổ truyền.
Mặc Lâm : Xin cám ơn TS Nguyễn Xuân Diện.
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/interw-dr-nxdien-tet-02072013084154.html
GS. NGUYỄN PHÚ THỨ * NĂM TỴ NÓI CHUYỆN RẮN
GS. NGUYỄN PHÚ THỨNĂM TỴ NÓI CHUYỆN RẮN
(Quý Tỵ từ 10-02-2013 đến 30-01-2014)
(Trích dẫn tác
phẩm Tử-Vi & Địa-Lý Thực-Hành của Gs
Hàn Lâm Nguyễn-Phú -Thứ)
Sau
năm Nhâm Thìn chấm đứt, thì đến năm Quý Tỵ được bàn giao từ giờ giao thừa bắt đầu
giữa đêm thứ bảy, 09-02-2013 để cầm tinh đến 24 giờ đêm 30-01-2014. Năm Quý Tỵ
này thuộc hành Thủy và mạng Trường Lưu Thủy, năm này thuộc Âm, có can Quý thuộc
mạng Thủy và có chi Tỵ thuộc mạng Hỏa. Căn cứ theo luật thuận hạp hay khắc kỵ của
Ngũ Hành, thì năm này "Can khắc Chi " tức Trời khắc Đất.
Bởi vì: " Mạng Thủy khắc mạng Hỏa (mạng Thủy được khắc xuất, mạng Hỏa bị
khắc nhập). Do vậy, năm này xem như tổng quát rất xấu, bởi vì được Trời khắc Đất
giống như năm : Nhâm Ngọ (2002), Mậu Tý 2008 đã qua, xem như tuổi xấu nhứt của
hàng tuổi Tỵ. Được biết năm Tỵ vừa qua là năm Tân Tỵ thuộc hành Kim, nhằm ngày
thứ tư, 24-01-2003 đến 11-02-2002
Căn cứ theo Niên Lịch Cổ
Truyền Á Đông xuất hiện
được minh định quảng bá
từ năm 61 của đời Hoàng Đế bên Tàu, bắt đầu năm 2637 trước
Công Nguyên, cho nên chúng ta lấy 2637 + 2013 = 4650, rồi đem chia cho 60 năm,
thì có kết quả Vận Niên Lục Giáp thứ 77 và số dư 30 năm bắt buộc rơi vào Vận Niên
Lục Giáp thứ 78 bắt đầu từ năm 1984 đến năm 2043. Do vậy, năm Quý Tỵ 2013 này
là năm thứ 30 của Vận Niên Lục Giáp 78 và năm Tỵ kế tiếp sẽ là năm Ất Tỵ thuộc
hành Hỏa, nhằm ngày thứ tư tính từ 29-01-2025 đến 16-02-2026.
Trong dân gian người ta thường
nói : "Vẽ Rồng Vẽ Rắn" là để chỉ những nét vẽ tự ý, muốn vẽ thế nào
cũng được, vẽ không cần kiểu mẫu, không khác con rắn bò chạy quanh. Lời nói
cũng vậy, nếu ai nói ngụy biện, thêm bớt, không có căn cứ, thì người ta cũng
cho người đó là : "Nói Rồng nói Rắn".
Khi nói đến loài rắn, ngoài
chữ Tỵ ra, còn có tên khác nữa. Đó là Xà cũng có ý nghĩa là rắn, ví như loài Bạch
Hoa Xà = Rắn Mái Gầm; Mảng Xà
= Rắn lớn có bông hoa; Xà bì = Da
rắn; Dẩn xà nhập huyệt = Đem rắn vào hang (ý nghĩa rước đứa dử về nhà, chỉ mạch
máu cho nó); Hoa xà thêm túc = Vẽ rắn thêm chân (ý nghĩa tự mình đặt để, thêm bớt
chuyện); Chạy đàng xà = Chạy vòng quanh, vòng lộn như rắn bò.
Ngoài ra, chữ xà cũng chỉ lớn
hay to con nữa, cho nên chúng ta lại thấy cá xà là để chỉ con cá mập.
Trở lại chữ Tỵ cũng chỉ rắn.
Đó là Tỵ là một con vật đứng hàng thứ 6 của 12 con vật trong Thập Nhị Địa Chi và trong tiếng Pháp thường dùng là le serpent
n.m = Con Rắn; Giờ Tỵ = là giờ từ 9 giờ sáng đến 11 giờ trưa và Tháng Tỵ = là
tháng tư của năm âm lịch.
Rắn là loại trùng độc, mình dài
không có chân hay uốn xương sống mà bò, khó khiển dạy. Ví như những họ hàng nhà
rắn độc sau đây:
Rắn hổ = là thứ rắn độc lớn
con.
Rắn hổ đất = là thứ rắn hổ độc có màu đen sám như màu đất,
cho nên có tên rắn hổ đất để phân biệt các rắn hổ khác.
Rắn hổ ba khoang = cũng là
thứ rắn hổ màu đất, nhưng nó có ba khoan.
Rắn hổ ngựa = là thứ rắn hổ,
nhưng nó chạy mau như ngựa, thường ở trong bụi rậm hay rượt người ta, cho nên
có tên rắn hổ ngựa.
Rắn hổ mây = là
thứ rắn có vảy lớn, màu đen trắng lẫn lộn, giống da trái mây, cho nên mới có
tên rắn hổ mây.
Rắn hổ hành = là thứ rắn có
vảy màu hơi xanh; nó rất hôi hành, cho nên mới có tên rắn hổ hành, loại rắn này
ban đêm thường đến những chuồng Gà Vịt cận kề nhà để bắt ăn.
Rắn hổ chuối = là thứ rắn có
vảy màu xám.
Rắn hổ mang = là thứ rắn độc
hay ở khe suối, khi gặp người hay thú vật khác, nó phùng mang ngẩn đầu cao
phóng tới, cho nên mới có tên rắn hổ mang. Loại rắn này thường thấy nhiều ở nuớc
Ấn Độ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . v.v.
Ngoài những loại rắn hổ vừa
kể trên, chúng ta còn có thấy những loại rắn khác nữa như sau đây:
Rắn mái gầm = là thứ rắn độc,
mình nó giẹp và có hoa, cho nên người xưa thường gọi là Bạch Hoa Xà.
Rắn râu = là thứ rắn độc nhỏ
con, thường ở dưới nước.
Rắn nẹp nia = là thứ rắn độc lớn con.
Rắn vảy tên = là thứ rắn rất độc nhỏ con, đầu
nó có góc giống như vảy tên.
Rắn trung = là thứ rắn mình
tròn nhỏ con, có 2 đầu đuôi giống nhau, người ta nói đầu xanh, đầu tử, nghĩa là
đầu cắn chết, đầu cắn không chết. Những người thường đi bắt rắn họ mới biết rõ
cái đầu nào đầu tử, để khi bắt loại rắn này họ tránh.
Rắn lục = là thứ rắn nhỏ con, có màu xanh lá
cây, nó thường sống ẩn núp chen trong lá cây.
Rắn mỏ vọ = là
thứ rắn có đầu lớn mà nhọn.
Rắn choàm hoạp = là thứ rắn
mình rằn, miệng rộng.
Rắn nước = là thứ rắn nhỏ
con, sống trầm dưới nước, nhưng nó hiền bởi vì loại rắn này không có nọc độc
làm chết người.
Rắn lãi, rắn ráo, rắn bông
súng, rắn roi = các thứ rắn này thường nhỏ con mà không độc.
Rắn liu điu(*)= là thứ rắn
nhỏ con không độc
(*) Khi viết đến Rắn liu điu
tôi lại nhớ đến trong văn học sử Việt-Nam, có Cụ Lê-Quí-Đôn (1726 - 1784) đã
sáng tác bài thơ thất ngôn bát cú nói về Rắn thật đặc biệt như sau: Được biết cụ
Lê-Quý-Đôn, thuở nhỏ rất lười biếng lại khó dạy, với cái tên là cậu bé
Lê-Danh-Phương. Một hôm, cậu bé Phương,
bị người Cha quở phạt, bắt làm bài thơ thất ngôn bát cú ứng khẩu để tạ tội, với
điều kiện mỗi câu phải có tên một loại Rắn. Cậu bé Phương vâng lời đọc ngay như
sau:
Chẳng phải liu điu cũng
giống nhà,
Rắn đẩu biến học lẽ không tha.
Thẹn đèn
hổ lửa đau lòng Mẹ,
Nay thét
mai gầm (*) rát cổ Cha.
Ráo mép
chỉ quen lời dối trá,
Lằn lưng
chẳng khỏi vệt năm ba.(**)
Từ nay
Trâu Lỗ xin siêng học,
Kẻ hổ
mang danh tiếng thế gia.
CƯỚC CHÚ : Các chữ có gạch
đít đều là loại rắn.
(*) Rắn
mái gầm cũng có người gọi mai rầm.
(**)
Câu này để chỉ các loại rắn có khoang, ví như rắn hổ ba khoang
vừa kể vừa qua. Ngoài ra, chữ lằn cũng chỉ
con thằn lằn cũng là loài
rắn.
Hơn nữa, trong Ca dao, Tục ngữ và
Thành ngữ cũng có viết về rắn, xin trích dẫn như sau:
Rắn có chân, Rắn biết,
Ngọc ẩn đá, ngọc hay,
Anh cùng em mới gặp nhau đây,
Biết thời, biết mặt nào hay trong
lòng ...
(Ca dao)
Rắn đến nhà không đánh thời quái ...
(Tục ngữ)
Mắt như mắt Rắn ráo.
Nói Rắn nói Rồng hay Vẽ Rắn vẽ Rồng.
Như Rắn mất đầu.
Cõng Rắn cắn Gà nhà.
Rắn con ham nuốt Cá Voi.
Rắn đổ nọc cho Lươn.
Oai oái như Rắn bắt Nhái...
(Thành Ngữ)
Ngoài ra, trong lịch sử Việt-Nam
cũng có nói đến Rắn, xin trích dẫn truyền thuyết như sau:
... Lính phục dịch của Nguyễn-Trãi,
khi lập vườn ở Côn Sơn cho Nguyễn-Trãi, thì phá một ổ rắn và giết hết rắn con,
riêng rắn mẹ nhờ bò chạy nhanh, chỉ bị
thương. Sau đó, rắn mẹ bò lên trần nhà nhìn Nguyễn-Trãi đọc sách và nhỏ xuống một
giọt máu, nhưng nó thấm qua ba trang sách, nhằm ám chỉ là ba đời. Về sau, con rắn này nhờ căn tu và nó hiện thân là Thị Lộ, trở
thành tì thiếp của Nguyễn Trãi, chờ báo oán.
Được tóm lược như
sau : Năm
Nhâm Tuất (1442), vua Lê Thái Tôn
(con vua Lê Lợi), đi tuần du phương đông, duyệt võ ở Chí Linh. Nguyễn-Trãi, lúc
bấy giờ đã về hưu tại Côn Sơn, bèn ra nghinh tiếp nhà vua. Vua Lê Thái Tôn thấy
Thị Lộ là tì thiếp của Nguyễn Trãi, có nhan sắc lộng lẫy, lại có tài văn
chương, bèn phong chức Lễ Nghi Học Sĩ, để rồi ngày đêm phải chầu hầu nhà vua. Đến
khi đông tuần, xa giá về tới trại vải Lê Chi Viên, thuộc xã Đại Lại, huyện Gia
Định, nay là Gia Bình, thình lình nhà vua nhuốm bịnh, lên cơn sốt dữ dội. Thị Lộ
hầu hạ thuốc thang suốt đêm, đến sáng, vua băng hà. Các quan hoảng hốt, vội vã
đưa về kinh. Nửa đêm, về cung mới làm lễ phát tang. Triều thần buộc tội Thị Lộ
âm mưu giết nhà vua, đem Thị Lộ thả trôi sông. Thảm trạng này xảy ra đúng lúc
trong võ quan theo phe Lê Sát, sinh lòng đố kỵ, vì thấy ngày trước Nguyễn Trãi
được vua Lê Thái Tổ trọng dụng, nhân cơ hội này, cáo buộc Nguyễn Trãi chủ mưu
giết vua. Thế rồi, các quan Thừa Chỉ Nhập Nội Hành Khiển đại thần Nguyễn Trãi với
án tru di tam tộc, giống như một giọt máu rắn trước kia bị thấm ba trang sách vậy.
Cái oan án này, mãi đến 22
năm sau mới được vua Lê Thánh Tôn xét lại. Vua thấy có nhiều mơ hồ, oan ức cho
một vị khai quốc công thần, liền truyền lịnh hủy bỏ bản án trước kia, truy phục
chức cho Nguyễn Trãi, tìm kiếm con cháu Nguyễn Trãi cho làm quan và cấp tư điền
để lo việc tế tự...
Khi nói đến rắn, thường nói
đến người bị rắn cắn vì có nọc độc mà chết hay rắn báo thù như đã dẫn, ngoài ra
rắn còn có ngọc rắn rất quý dùng để chửa trị người bị rắn độc cắn, chỉ cần lấy
ngọc rắn để nơi rắn cắn cho nó hút hết nọc độc, đến khi nào thấy máu hồng chảy
ra thì mới thôi, nhưng muốn tìm được ngọc rắn thì vô cùng khó khăn, bởi vì có
những con rắn tu hiền, mới có ngọc. Một khi con rắn có ngọc, nó luôn luôn ngậm
trong miệng, chỉ khi nào ăn nó mới nhả ngọc ra, cho nên theo kinh nghiệm của
người tiều phu thường đi tìm ngọc rắn, phải đặt miếng mồi ví như con gà cột chặt
vào cái rổ lật ngửa, rồi đặt cái rổ lên trên thau nước cũng cột chặt để cả 3
dính liền nhau, làm thế nào cho thau đựng nước khộng bị lật đổ. Xong rồi, cứ việc
ngồi rình, đừng để rắn có ngọc trông thấy, con rắn thấy con miếng mồi con Gà thế nào cũng đến quấn cho
con Gà mềm mình, thì con rắn mới nhả viên ngọc ra thì nó lọt vào rổ, rồi cuối
cùng xuống thau nước. Khi đó, mới vác gậy đánh đuổi con rắn, để con rắn tháo chạy
để lại viên ngọc rắn quý giá... (Trích lược Sđd Việt-Nam Gấm Hoa của Học-Giả
Hương Giang Thái-Văn-Kiểm).
Khi
nói về con Rắn, không thể dừng nơi nọc rắn hay rắn báo thù một cách đơn giản những
đã dẫn, bởi vì loài này có nhiều cách nữa, mà chúng ta không thể ngờ được, người
ta cũng kể lại rằng: Khi bắt rắn hổ để ăn thịt, phải chặt rồi bầm nát đầu nó, mới
đem chôn dưới đất, nếu không thì sẽ bị con rắn nước tha cái đầu rắn hổ để cận kề
chúng ta mà cắn trả thù... Khi nói ăn thịt rắn, có người cho rằng ăn nó như thịt
Gà, nếu nấu cháo với đậu xanh ăn sẽ làm thân thể chúng ta mát, máu rắn uống sống
với rượu sẽ trị bịnh bổ thận rất tốt, nhưng khi ăn rắn hổ, nên cẩn thận vì bị mắc
xương hay bị đạp phải xương nó sẽ làm độc. Rắn nó đa dụng mặc dù nó rất độc,
cho nên muốn sữ dụng nó phải cẩn thận và rắn còn đem ngâm rượu cũng là phương
pháp trị bịnh nữa. Đặc biệt, chúng ta thấy hình nó biểu tượng trong ngành y dược,
trong khi đó các tiệm kim hoàn lại thực hiện những món đồ trang sức như cà rá,
đôi bông ... với hình rắn nữa.
Ngoài ra, những chuyện rắn kể
trên, chúng ta còn nghe những truyền thuyết xa xưa nói đến rắn trả ơn, xin
trích dẫn sơ lược như sau:
Ngày xưa, có người thợ săn tên Công Dã
Tràng, thường vào rừng săn thú sống qua
ngày, người thợ săn này thấy cặp rắn ở trong hang sống rất tương đắc. Riêng rắn
đực rất hiền, ít phá hoại loài người, xem như rắn tu, đến ngày rắn cái lột da,
thì rắn đực luôn luôn túc trực săn sóc nào mang mồi về hang cho rắn cái ăn và cắn
bất cứ con vật nào đến hang để ăn rắn cái, trái lại, khi rắn đực lột da, thì rắn
cái không những không tìm mồi mang về cho rắn đực ăn, mà còn rong chơi đi tìm rắn
đực khác để tư tình, cho nên Công Dã Tràng mới giương cung bắn chết rắn cái.
Con rắn đực ở trong hang lo lắng cho rắn cái, nên cố gắng bò ra khỏi hang để đi
tìm rắn cái trong khi bụng đói, sức lại yếu vì bị lột da, đến được vài chục thước
thì thấy rắn cái chết vì mũi tên của Công Dã Tràng, cho nên rắn đực dù còn sức
yếu, bụng đói cũng cố gắng vượt đường xa đến nhà Công Dã Tràng để báo thù cho vợ,
nên núp trên mái nhà Công Dã Tràng và rắn đực lại nghe Công Dã Tràng tối hôm đó
kể chuyện con rắn cái bất nghĩa, bội bạc cho vợ biết đầu đuôi, làm cho rắn đực
biết ơn vô cùng thay vì oán hận, rắn đực và mang ngọc tặng cho người thợ săn
Công Dã Tràng...
Để tạm kết thúc bài này, tôi
xin trích dẫn thời gian những năm con Rắn vừa qua và mạng như thế nào? để quý
bà con đồng hương xem mình có phải sanh đúng năm con Rắn hay không như dưới
đây:
Ất
Tỵ : sanh từ 04-02-1905 đến
24-01-1906
Đinh
Tỵ : sanh từ 23-01-1917 đến 10-02-1918
Kỷ
Tỵ : sanh từ 10-02-1929 đến
29-01-1930
Tân
Tỵ : sanh từ 27-01-1941 đến 14-02-1942
Quý
Tỵ : sanh từ 14-02-1953 đến
02-02-1954
Ất
Tỵ : sanh từ 02-02-1965 đến
20-01-1966
Đinh
Tỵ : sanh từ 18-02-1977 đến 06-02-1978
Kỷ
Tỵ : sanh từ 06-02-1989 đến
26-01-1990
Tân
Tỵ : sanh từ 24-01-2001 đến
11-01-2002
Căn cứ theo thời gian các năm Rắn kể
trên, chúng ta thấy cứ 60 năm, thì can của năm Rắn trở lại đúng y chang, bởi vì
thời gian Vận Niên Lục Giáp là 60 năm.
Về mạng các năm Rắn, xin
trích dẫn như sau:
Mạng Kim thuộc các năm Tân Tỵ : 1941 -
2001 - 2061
Mạng Mộc
thuộc các năm Kỷ
Tỵ : 1929 - 1989 - 2049
Mạng Thủy thuộc các năm Quý Tỵ : 1953 - 2013 - 2073
Mạng Hỏa thuộc các năm Ất Tỵ : 1905 -
1965 - 2025
Mạng Thổ thuộc các năm Đinh Tỵ : 1977 -
2037 - 2097
Và kính chúc tất cả quý bà
con đồng hương bước sang năm mới Tân Tỵ 2013 được An Khang, Thịnh Đạt mọi nhà.
Hàn
Lâm NGUYỄN-PHÚ-THỨ
Mừng Xuân Quý Tỵ 2013
PHẠM THỊ HOÀI - MẶC LÂM - GỬI BỌ LẬP - PHẬT GIÁO
PHẠM THỊ HOÀI * BÁO NHÂN DÂN ĐỒI TRỤY
Khi báo Nhân dân giới thiệu dâm thư và phim kinh dị
Phạm Thị Hoài
Tháng 2 8, 2013
Báo Nhân dân không ai đọc, nhiều người nghĩ
thế. Tôi cho rằng họ sai. Độc giả của tờ báo đầu đàn chính thống này là
một tầng lớp đặc biệt, trước hết gồm các đảng viên, tức những người
thuộc giai cấp cầm quyền chính trị; sau nữa đến bản thân giới truyền
thông, vì cùng với Thông tấn xã Việt Nam, Đài Phát thanh và Đài Truyền
hình, tờ Nhân dân thuộc bộ tứ định hướng tuyên giáo cho toàn bộ giới truyền thông còn lại [i];
và cuối cùng, ít nhất là những người từ nhiều lí do khác nhau quan tâm
đến khí hậu chính trị Việt Nam:
Họ phải xem dự báo thời tiết. Với trên
200.000 bản in phát hành đến tận các chi bộ, trang Nhân dân Điện tử và
ước chừng không ít hơn nửa triệu độc giả chốt tại nhiều mắt xích quan
trọng của chuỗi quyền lực chính trị và truyền thông, ảnh hưởng của tờ Nhân dân đủ lớn để không thể bị coi đơn giản là giấy lót nồi. Vai trò dẫn đường cho dư luận dòng chính của tờ Nhân dân về cơ bản không khác vai trò của một tờ như New York Times – sự khác nhau giữa hai bên ở cơ chế vận hành của vai trò đó không đặt ra trong bài này.
Dù khí hậu tinh thần về đại cục không thay đổi đáng kể,
theo cảm nhận của tôi, thời tiết văn hóa ở Việt Nam đã bớt khắc nghiệt
hơn nhiều so với một, hai thập kỉ trước. Những năm 90, thật khó hình
dung một tác phẩm như Lolita nằm đàng hoàng trên các rạp sách ở
Việt Nam. Khi ấy tập truyện ngắn của tôi do Nhà xuất bản Hà Nội ấn hành
bị thu hồi vì lí do “mang tính kích dục”. Gần hai mươi năm sau, báo Nhân dân dành cho Lolita những lời thiện cảm và không quên cả quảng cáo cho bộ phim cùng tên của đạo diễn Stanley Kubrick.
Tôi nhớ đến lời tuyên bố của tác giả Lolita,
nhà văn Nga lưu vong Nabokov, rằng ngoài một phương châm cực kì đơn
giản và dễ nhớ thì ông không quan tâm đến chính trị. Phương châm đó như
sau: tất cả những gì có lợi cho “bọn Đỏ” – chỉ những người cộng sản –
thì ông chống và tất cả những gì bất lợi cho “bọn Đỏ” thì ông theo. Tôi
thấy mừng vì thế giới thời tôi sống hơi phức tạp hơn một chút so với
phương châm đó. Nhưng còn gì đáng thích thú hơn việc cơ quan ngôn luận
đầu não của một Đảng Cộng sản trước sau vẫn cứng rắn và giáo điều trong ý
thức hệ lại khen ngợi tác phẩm từng bị coi là scandal đồi trụy của một nhà văn ghét cộng sản đến đào đất đổ đi.
Song thế chưa phải là hết. Tờ Nhân dân còn sẵn
sàng cho những bất ngờ khác, đáng sửng sốt đến mức tinh thần chính thống
cũng phải khâm phục sự đột biến sinh học của chính mình. Giữa năm
ngoái, tờ báo này đăng một bài giới thiệu cuốn Fifty Shades of Grey,
cũng với nhiều thiện cảm, thậm chí có thể gọi là thán phục. Với cách
phiên âm tên nước ngoài độc nhất vô nhị của mình, ban biên tập còn đóng
chứng nhận sản phẩm “chỉ có ở báo Nhân dân” cho bài quảng cáo đó.
Đứng cách Lolita một lịch sử văn học mênh mông, cuốn 50 sắc thái xám không hề là một scandal,
dù nó trưng bày mu và mồng, mông và mồn như ở quầy bán thịt trong siêu
thị và cung cấp đủ tinh trùng để phun ướt đẫm nhiều trang sách. Nó đơn
giản là một cuốn dâm thư có thành công thương mại khổng lồ nhờ hội được
nhiều may mắn của hoàn cảnh ra đời. Tôi cũng góp phần mình vào thành
công đó, bằng cách mua đến 5 cuốn tặng năm người bạn, những phụ nữ vừa
tròn tuổi 50.
Không lâu nữa, cả bộ ba tập 50 sắc thái xám của Nhà xuất bản Lao Động và Công ti Alphabooks sẽ được phát hành chính thức tại Việt Nam. Độc giả Việt đã trưởng thành. Báo Nhân dân không hề yêu cầu dâm thư phải đóng góp vào việc “bồi dưỡng lí tưởng xã hội chủ nghĩa, đạo đức, tình cảm, cảm thụ thẩm mĩ cho con người”. Mới đây tờ báo này còn có lời ca ngợi hiện tượng điện ảnh thế giới “nổi bật”, bộ phim kinh dị Mẹ Ma (Mama). Phim này đang được chiếu trên toàn quốc.
Khi báo Nhân dân giới thiệu dâm thư và phim
kinh dị thì Việt Nam đã bước vào thời đại văn hóa giải trí và thương
mại. Tôi không có gì phản đối điều đó. Thay được toàn bộ nền văn hóa
tuyên truyền bằng văn hóa giải trí thuần túy thì phúc của chúng ta còn
lớn lắm. Tác hại của nghệ thuật giải trí cũng thua xa của nghệ thuật tầm
phào. Tôi thích xem 007 hơn những bộ phim lên gân mà nhẽo nhợt của nền điện ảnh nghiêm túc Việt Nam, thích đọc Harry Potter hơn những bài thơ gửi một thoáng tâm hồn cao thượng, nhạy cảm, sâu sắc, nhân ái vào một thế chấp vẩn vơ nào đó.
Đọc Harry Potter, ít nhất tôi được biết rằng ở tuổi 82 khả kính, tổ chức chính trị khuynh loát toàn bộ xã hội Việt Nam bỗng tuân theo kịch bản hành động của một bộ truyện phù thủy dành cho trẻ em. Tôi thấy một nhân vật bước thẳng từ hư cấu ra hiện thực. Kẻ mà ai cũng biết (You-Know-Who) nhưng không được phép nêu tên (He-Who-Must-Not-Be-Named): Đồng chí X ra đời từ đồng chí Voldemort, nguyên mẫu của ông trùm đỏ là vị chúa tể đen hắc ám (The Dark Lord).
Đọc Harry Potter, ít nhất tôi được biết rằng ở tuổi 82 khả kính, tổ chức chính trị khuynh loát toàn bộ xã hội Việt Nam bỗng tuân theo kịch bản hành động của một bộ truyện phù thủy dành cho trẻ em. Tôi thấy một nhân vật bước thẳng từ hư cấu ra hiện thực. Kẻ mà ai cũng biết (You-Know-Who) nhưng không được phép nêu tên (He-Who-Must-Not-Be-Named): Đồng chí X ra đời từ đồng chí Voldemort, nguyên mẫu của ông trùm đỏ là vị chúa tể đen hắc ám (The Dark Lord).
Song quê hương yêu dấu của tôi sẽ không còn là nó, nếu ở
đó có một cái gì mà lí trí bình thường có thể nắm bắt. Ở đó sự cởi mở
thì khác thường, sự hà khắc thì phi thường, và bình thường là tất cả
những ấm ớ hội tề còn lại. Trong khi bộ phim bạo lực mới toanh với diễn viên cơ bắp và Cựu Thống đốc California Arnold Schwarzenegger được duyệt thì Đấu trường sinh tử (The Hunger Games) bị cấm. Trong khi Thông tấn xã Việt Nam ca ngợi màn trình diễn “vô cùng đặc sắc và bất ngờ” với vài mảnh vải che thân của ca sĩ Mỹ Beyonce ở Super Bowl thì Nghị định 79 đem cái vung “thuần phong mĩ tục và truyền thống văn hóa dân tộc” đậy lên -ho-nguc-khi-dien-thoi-trang-2405278.html">da
thịt của sao Việt.
Và thời tiết văn hóa Việt Nam tưởng đã thoáng đãng hơn nhiều lại thản nhiên chìa ra bộ mặt nghiệt ngã của nó, khi những ngày qua chúng ta vĩnh biệt một nghệ sĩ lớn, nhạc sĩ Phạm Duy. Gần trọn một thế kỉ, ông đã sống và minh họa giai đoạn đau thương, chia cắt và phức tạp nhất trong lịch sử nước Việt từ nhiều chỗ đứng. Chỗ cuối cùng mà ông chọn và để nằm xuống là chỗ kiên quyết chỉ dành cho ông 1/10 sự thừa nhận sự nghiệp, dù ông đã bày tỏ thiện chí tới mức như tỏ tình, tới mức như cầu xin. Số tác phẩm được cấp phép của một nghệ sĩ nổi tiếng khác, Trịnh Công Sơn, đã mất từ hơn mười năm nay, còn ít hơn nữa.
Và thời tiết văn hóa Việt Nam tưởng đã thoáng đãng hơn nhiều lại thản nhiên chìa ra bộ mặt nghiệt ngã của nó, khi những ngày qua chúng ta vĩnh biệt một nghệ sĩ lớn, nhạc sĩ Phạm Duy. Gần trọn một thế kỉ, ông đã sống và minh họa giai đoạn đau thương, chia cắt và phức tạp nhất trong lịch sử nước Việt từ nhiều chỗ đứng. Chỗ cuối cùng mà ông chọn và để nằm xuống là chỗ kiên quyết chỉ dành cho ông 1/10 sự thừa nhận sự nghiệp, dù ông đã bày tỏ thiện chí tới mức như tỏ tình, tới mức như cầu xin. Số tác phẩm được cấp phép của một nghệ sĩ nổi tiếng khác, Trịnh Công Sơn, đã mất từ hơn mười năm nay, còn ít hơn nữa.
Cho nên tín hiệu khác thường từ việc thả luật sư Lê Công Định trước thời hạn cùng lắm chỉ ngang giá trị với việc báo Nhân dân giới thiệu dâm thư và phim kinh dị. Vài ngày trước, cũng chính quyền ấy kết án 299 năm tù cộng một bản án chung thân
cho 22 người phần lớn đã cao tuổi, vì khu du lịch sinh thái mà họ chung
lưng tạo dựng bị coi là căn cứ địa để lật đổ chính quyền và học thuyết chống đối của họ là sấm Trạng Trình.
© 2013 pro&contra
[i] Tổng Biên tập báo Nhân dân
ít nhất phải là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đều giữ vị trí
cao hoặc cao nhất trong hệ thống tuyên giáo. Ông Đinh Thế Huynh, Tổng
Biên tập nhiệm kì trước kéo dài một thập kỉ, đồng thời là Chủ tịch Hội
Nhà báo, hiện là Ủy viên Bộ Chính trị và Trưởng Ban Tuyên giáo Trung
ương.
*****
Nguồn:
About these
MẶC LÂM * KHẨU VĂN
Khẩu văn & ” Bạn văn”
Mặc Lâm
Năm
2009 khi nhà Văn hoá Đông Tây có buổi ra mắt tập “Ký ức vụn” của Nguyễn
Quang Lập cũng là lúc nhà văn này khởi đầu cho một thời kỳ khác sau hai
mươi năm trở lại văn xuôi, đó là thời kỳ anh xác quyết văn phong khẩu
ngữ mới thật sự là cái mà anh sẽ được người đọc khẳng định, sau khi rong
chơi đủ các thể loại nghệ thuật trong đó có viết kịch bản phim, kịch
bản sân khấu và nhiều món khác, ngoại trừ thơ là thứ mà anh cho là không
được đụng tới để kiếm tiền.
Nguyễn
Quang Lập có cách nhìn đời trong veo và hồn nhiên như một thiền sư. Nếu
Thiền có những công án làm cho người ta nhớ, thì Nguyễn Quang Lập,
người còn thích được gọi là Bọ Lập lại dùng cách kể chuyện gây cho
người đọc nhớ tới như người tu Thiền nhớ công án.
Hồn
nhiên, lôi cuốn và khéo léo khi sử dụng phương ngữ của Bọ để nói tục,
hay dùng yếu tính “tục” để chuyển tới người nghe những mẩu chuyện tiếu
lâm thời đại mà phía sau đầy ắp bài học cho người đọc.
Người đọc chuyện do Bọ kể khó nghĩ rằng trên một quyển sách trang nhã lại bất ngờ xuất hiện những mẩu chuyện như sau:
“Hôm
đi dự Hội diễn sân khấu ở Đà Nẵng, chị nhận được tin nhắn của một vị
giám khảo: Em nen co them mot huy chuơng vang nua de duoc nghe si uu tu.
Anh o phong 216, chieu nay len voi anh nhe! Lập tức chị gọi máy, nói
này, thằng già kia, bướm tao ngàn vàng khôn chuộc, một cái huy chương
vàng dởm của mày mà đòi đổi á, ngu thế!”
Bọ
Lập đem nguyên si lời nói, cái cuời nửa miệng khinh bỉ, cái tẻn tò trơ
tráo của gã đàn ông tưởng mình có vị trí cao rồi muốn gì cũng được đối
với nhân vật chính trong câu chuyện của nữ nghệ sĩ MYZ trong truyện
“Người đẹp”.
Chỉ
vài nét, Bọ Lập đã làm người đọc ban đầu mỉm cười, sau cuời lớn tiếng
và rồi có khi rưng rức nếu tìm ra được chất tiếu lâm thời đại chỉ qua vì
chi tiết rất khó quên của cái trề môi, cái cong cớn, cái quắc mắt của
nhân vật nữ.
Mẩu
chuyện này nếu nói là “tục” thì cũng đúng bởi cách nói bộc trực, vỗ mặt
của nhân vật chính. Thế nhưng nếu thiếu cái ngôn ngữ phồn thực này thì
câu chuyện sẽ tưởng chừng nhạt không thể nào nhạt hơn!
Nhà
thơ Đỗ Trung Quân, người có mặt ngay trang đầu của tập “Bạn văn”, một
tác phẩm tập trung những khuôn mặt bạn bè văn chương của Bọ Lập vừa được
nhà xuất bản Trẻ ấn hành, cho biết cảm tưởng của ông khi được Bọ Lập
viết về mình:
“Thật
ra anh Lập là người đùa như thật mà thật như đùa, thành ra xin bạn đọc
hãy đọc theo cảm giác của mình. Còn đối với tôi thì tôi cám ơn anh Lập,
với sự quý trọng của anh với tôi. Đối với cá nhân của Đỗ Trung Quân thì
anh Lập có hoàn toàn có cái nhìn tự do và tôi không can dự vào đó.
Thực
ra anh Lập vẽ nguệch ngoạc tôi chỉ đúng 70% thôi, ở ngoài tôi còn nhem
nhuốc hơn nhiều. Ít người biết câu Slogan của anh Lập là “Một ngày không
nói tục thì nhạt mồm lắm”. Tôi nghĩ anh Lập là một người nói tục có
duyên không phải ai nói tục cũng có duyên đâu.”
“Bạn
Văn” gồm 66 truyện trong đó có 22 mẫu truyện được trích lại từ “Ký ức
vụn”, còn lại 44 truyện là viết mới trong đó đa số là những chân dung
bằng mẫu tự được Bọ khắc hoạ bằng phong cách khẩu văn của mình. Với nhà
văn thì hứng khởi viết chân dung phát xuất từ sự khâm phụcMaxim Gorky,
bọ chia sẻ:
“Thật
ra tôi rất mê Maxim Gorky, không phải mảng văn chương của ông ấy vì
truyện ngắn của ông quá tuyệt vời rồi, nhưng vì mảng chân dung cũng quá
tuyệt vời nên mình nghĩ là viết chân dung như Gorky thì mới đáng viết.
Nói thật là tôi có học theo cách viết của Gorky.
Mình
viết chân dung cũng như vẽ, phải cố gắng tìm cho ra cái nét đặc trưng
của người ta, chọn lọc tất cả những gì vế người đó rồi viết ra. Giống
như ông Xuân Diệu quen ông ấy tám năm trời rồi mới viết. Tất nhiên mình
viết thì có những chuyện đặc sắc nhất mà mình cho là người tốt từ góc
riêng của mình tạo ra cái chân dung vừa ý mình. Tôi rất ghét chân dung
tạo ra nhằm tâng bốc, khen nhau thì đó không phải là chân dung, đó là
báo cáo thành tích.”
Nhân
vật dưới nét minh họa của Bọ có những góc cạnh rất khác nhau. Góc khuất
nhất đuợc thêm ánh sáng vào nhưng không quá sáng để làm mất đi nguyên
mẫu. Tất cả tâm lý hỉ nộ ái ố, tham sân si của nhân vật xuất hiện dưới
nét chấm phá của bọ không thừa, không thiếu. Tả Xuân Diệu trong một
phiên chợ sau khi chứng kiến chuyện bất bình, nhà thơ đã không ngần ngại
cởi bỏ lớp áo nhu mì, đạo mạo để trở về với hình ảnh một con người đúng
nghĩa:
“Xuân
Diệu gầm lên một tiếng cha mày, chực lao vào đánh chị. Mọi người lao
vào cản ông, mình cũng ôm ông ngăn lại. Xuân Diệu rời đám đông hầm hầm
bỏ đi, quên cả bịch thịt chó. Mình cầm bịch thịt chó đuổi theo, đưa cho
ông, nói thưa anh… em là Nguyễn Quang Lập… Anh nói làm thơ à, mình dạ,
ông nhìn mình chằm chằm hồi lâu, nói điếc đi em, câm đi em, mù đi em,
thơ phú làm gì, văn chương làm gì… nhục lắm. Rồi ông xách bịch thịt chó
lên xe đạp đi. Mình nhìn theo ông mãi, thấy cái lưng to bè của ông đang
len lỏi trong đám đông nhếch nhác tất bật, tự nhiên thương ông quá
chừng.
Một
lần gặp ấy thôi đã đủ cho mình xóa hết những gì cô thầy vẽ vời về ông.
Tâm hồn ông đâu có treo ngược cành cây, cũng chẳng phải suốt ngày ông mơ
theo trăng và vớ vẩn cùng mây. Sai bét.”
Có
khi Bọ làm phim, quay cảnh hai người bạn văn nghệ nổi tiếng nhất Việt
Nam và cũng bất hạnh nhất Việt Nam trong một cuộc rượu hiếm hoi đầy kịch
tính:
“Có
anh chàng hải quan đến tán con gái anh Phùng Quán, nó để lên bàn gói ba
số năm vuông, hút một điếu rồi ra về, giả đò quên để lại cho anh Quán.
Anh quán rút một điếu định bụng hút thử xem thuốc ba số ra làm sao. Vừa
lúc trần Dần đến, anh đập tay anh Quán phát, nói ây ây ngu ngu.
Anh
Quán tưởng anh Trần Dân mắng cho là ham của nhà giàu, ai ngờ anh cầm
gói thuốc nhét túi, nói đang thiếu rượu lại đi hút thuốc này, có phí
không.
Hai
anh em ra quán đổi gói ba số vuông được một lít rượu trắng, lại được bà
chủ cho nợ thêm một xâu nem, ngồi chén chú chén anh say sưa suốt một
buổi chiều, say lên còn tranh nhau ca ngợi đất nước.
Chuyện đó lần nào anh Quán kể mình cũng ứa nước mắt.”
Chỉ với đôi mắt của chim ưng Nguyễn Quang Lập mới nhìn ra cái kết thúc của cuộc nhậu với câu: “say lên còn tranh nhau ca ngợi đất nước”. Câu kết này là tinh tuý của những quan sát bằng trái tim thay vì bằng mắt.
Ngay
những câu chuyện buồn cũng không làm cho cách kể của Bọ buồn bã, u ám.
Nó chỉ buồn buồn, kém vui thôi nhưng vẫn đủ làm nhức lòng người nghe
chuyện. Cái kết của truyện Tuyết Nga là một thí dụ:
“Uống
bia mừng nó được giải ở quán Xanh, mình cười cười nói đấy, em thấy tác
dụng của việc có chồng chưa. Nhờ có chồng mới có cô con gái xinh đẹp, đi
đái có người đứng canh ma, thơ in ầm ầm, được giải ầm ầm, lại còn xây
nhà xây nhiếc, tiến sĩ tiến siếc, đảng viên đảng viếc… sướng chưa!
Nó
cười rất tươi, tiếng cười vẫn vang lên trong vắt, nói thế a thế a… Rồi
nó cúi xuống mắt ngân ngấn nước, lát sau ngẩng lên, nói chồng em mất đã
bốn năm rồi anh ạ. Mình sững sờ.
Nhìn
nó cà nhắc đi ra cổng, một tay khoác vai con gái, một tay xách làn rau,
mình ngẩn ra không hiểu sao nó lại có tiếng cười trong vắt bền bỉ suốt
cả cuộc đời.”
Buồn
dĩ nhiên không thể cười, nhưng có những cái cười còn hơn khóc được Bọ
Lập kể lại bằng khẩu văn làm ướt lòng người hiểu chuyện. Phong cách khẩu
văn đã đẩy chân dung Trần Dần tới cái mức tuyệt mỹ của hình ảnh trong
hội hoạ. Nét khắc khổ của đá, cái lạnh băng của những nếp nhăn văn
chương trên khuôn mặt Trần Dần hình như dãn ra, lung lay trên lớp da mồi
và biến động như sóng khi ông nghe câu chuyện về Tô Vĩnh Diện, một
huyền thoại mù trong thời chiến tranh chống Mỹ:
“Không
mấy khi thấy anh cười, cười to càng không. Chỉ duy nhất một lần nhắc
đến Người người lớp lớp, anh Quán nói thằng Lập phản động lắm anh. Anh
nói sao, anh Quán nói: Nó bảo pháo chèn Tô Vĩnh Diện chứ không phải Tô
Vĩnh Diện chèn pháo.
Anh
ngồi yên hồi lâu rồi hơ hơ, ngừng vài giây sau lại hơ hơ, vài giây sau
nữa mới hơ hơ hơ thành một tràng, vỗ tay đánh bốp kêu to: Hay! Giỏi!
Thông minh!
Thơ Trần Dần mình đọc nhiều nhưng không thuộc, chỉ nhớ hoài tiếng cười hơ hơ hơ của anh, nhớ đến chết không quên.”
Vẽ chân dung bạn bè đã hay, nhưng tự hoạ mình Bọ cũng tỏ ra không kém:
“Hôm
đi dự Liên hoan phim ở Nam Định, có mấy em chạy theo mình nói chú chú
cho cháu xin chữ kí, sướng, kí xọet xoẹt mấy phát. Chúng xem chữ kí rồi
tần ngần hỏi chú ơi chú tên gì? Mình nói tên, chúng tròn xoe mắt nhìn
mình như nhìn thằng vô lại. Hoá ra chúng nó tưởng mình đóng cái ông què
trong cái phim gì đó chúng vừa mới xem, ngoảy đít kéo nhau đi, không
thèm chào.”
Bọ
lập có lối vẽ chỉ vài nét là hiện ra một văn nhân hay kẻ lừa đảo. Vài
nhấn nhá là có ngay một bà nạ dòng với đủ nét dâm đãng, chiu chắt từng
đồng lẻ để bao trai. Truyện “Cái miệng hình số tám” cho thấy Bọ có cái
nhìn không hề thua kém Vũ Trọng Phụng trong hàng loạt phóng sự xã hội
của ông:
“Chị
khoác tay thằng cu con, cười cái liếc cái, núng na núng nính đi vào
cổng, chợt thấy mình, chị cười rất tươi, nói ui em, mắt chị chớp chớp,
hình như chị cố nhớ tên, rồi cười cái nữa, cái miệng nói hát sân khấu
quen rồi, uốn đi uốn lại hình số tám nói em mới dzô đa em.
Biết chị quên tên, mình nói em là Lập đây mà. Chị cười to, nói chời ơi, Nguyễn Quang Lập sao chị không nhớ được.
Chị
nhìn mình cười cười, vuốt má một cái, cái miệng lại uốn đi uốn lại hình
số tám nói em mới dzô đa em! Mình dạ rồi chào, bắt tay thằng cu. Chị
nói bạn trai chị đó.
Mình
nghĩ bụng chị 65 tuổi rồi, có khi 67, thằng cu chưa đầy 25 tuổi, nó
đổ cả chai xì dầu chắc cũng ngấm khô hết trơn, tự nhiên phì cười, ngoảnh
lại đã thấy chị khoác thằng cu đi vào quán, không hề mời mình một câu
lấy lệ.”
Do
đi nhiều, quen biết nhiều, bạn của Bọ, đa số là những nghệ sĩ trong
làng văn làng báo. Mỗi người một tài riêng, một biểu hiện riêng một kỳ
cục riêng không ai giống ai. Đọc “Bạn văn” có những thú vị bất ngờ vượt
qua những khuôn sáo mà nhiều tác giả dẫm lên.
Bọ
lập kể lại một nhân vật trong “Bạn văn” mà tình cờ anh gặp có một nhà
thơ tên Bảo Sinh, người ngoại đạo không mấy ai biết đến lại có cái tài
bất ngờ là làm những câu thơ ngắn cực hay, được truyền miệng ngoài đời
như hiện tượng Thơ Bút tre trước đây.
“Té
ra cái câu được truyền tụng lâu nay: Ra đường sợ nhất công nông/ Về nhà
sợ nhất vợ không mặc gì là của Bảo Sinh, câu Vợ là cơm nguội nhà ta/
Lại là phở tái thằng cha láng giềng cũng của Bảo Sinh nốt. Nhiều câu
cười buồn, cười đau, cười đắng… vui và hay, tài. Có lẽ hay nhất câu
này: Cùng chung một chuyến đò ngang/ Kẻ thì sang bến người đang :trở về/
Lái đò lái mãi thành mê/ Sang về chẳng biết mình về hay sang. Thơ như
vậy mà báo chí ngại in, nghĩ cũng lạ.”
Không
phải bài viết nào về bạn bè Bọ Lập cũng thành công. Lê Thiếu Sơn là
người dẫn ra thất bại của anh trong truyện của Hồng Ánh-Thanh Sơn. Những
phê bình này được Bọ Lập xác định là đúng và hơn cả đúng nữa, anh nói:
“Đồng
ý, đồng ý, rất đồng ý! Kể cả Thanh Sơn và Hồng Ánh đều có một số điểm
không thành công. Nói thật là họ quá gần mình. Quá gần gũi và thân thiết
mình thì mình phải có độ lùi. Mình phải có độ lùi cần thiết để nhận ra
cho thấu đáo, đó là nhược điểm của bản thân. Giá như Hồng Ánh -Thanh Sơn
xa mình khoảng 10 năm thì khi mình nhớ lại dứt khoát viết phải hay
nhưng bây giờ hàng ngày gặp nhau, thân thiện nhau không có độ lùi nên
nhận xét của Lê Thiếu Sơn rất chuẩn.”
Đọc
“Bạn văn” xong lắm người buông sách xuống với nụ cười không còn như lúc
bắt đầu. Yếu tố hài, qua cách kể của tác giả không che lấp nỗi những
trằn trọc về cái yếu đuối của con người dù đó là nhà văn nổi tiếng hay
một bông hồng trong giới sân khấu. Cái tôi nhỏ bé cũng như tài năng của
họ xen lẫn trong tập sách khiến người đọc chiêm ngưỡng và lấy làm kinh
nghiệm cho mình. Kinh nghiệm về cách sống, về những va chạm mà người
khác chịu đựng, cả về cách làm thế nào để nghe tiếng cười mà không bị
niềm đau chi phối.
Tác giả gửi cho Quêchoa với lời nhắn: “Bài đã phát trên đài RFA nhưng chưa kịp đưa lên trang Web, bọ có thể dùng bản này”
QUÊ CHOA
AN THANH LƯƠNG * THƯ
Thân gửi Bọ Lập
An Thanh Lương
Tôi không hề quen biết anh, lẽ ra theo phép lịch sự phải kính thưa kính gửi song tôi mạn phép thân gửi ,mong anh bỏ quá đi cho
Trước hết xin tự giới thiệu, tôi
là nhà báo An Thanh Lương đã nghỉ hưu nhưng chưa treo bút vì cái máu ham
đi ham viết của mình . Tôi rất mê văn học nhưng thử bút vài lần viết
không được, làm thơ thì dở ẹc nên chuyển sang làm báo sau hơn ba mươi
năm dạy môn Vật Lý ở một trường cấp ba nổi
tiếng của tỉnh Hà Tây cũ . Vậy mà cũng ra được hai đầu sách tuyển tập
những bài viết trên các báo hơn chục năm qua , đang in cuốn thứ ba sau
khi nghỉ hưu, điều không nhiều nhà báo gạo cội làm được
Thú thật tôi nghe danh anh đã lâu
nhưng chưa hề đọc anh một tí tị ti nào , cũng chưa hề xem một bộ phim
nào mà anh là tác giả kịch bản , có lẽ bởi vì tôi nghiệm ra điều Trần
Đăng Khoa nói đúng “Ngồi buồn cởi cúc xem chim /Còn hơn ra rạp xem phim
nước mình” Nói anh đừng giận ,thậm chí tôi còn nhầm Nguyễn Quang Lập với
Nguyễn Khắc Phê, Khắc Phục
Gần đây đọc trên An ninh thế giới
thấy có bài viết chửi Ngô Bảo Châu “Về sự sợ hãi” của một thằng bồi bút
nào đó vô danh tiểu tốt , tôi cũng bực mính lắm muốn viết một bài phản
biện cho nó biết thế nào là lễ độ . Một cậu phóng viên là quân của tôi
khi còn đương chức bảo chú đọc bài của Bọ Lập trên Quê Choa chưa ? Tôi
đáp chưa và về mở máy ra xem . Thật bất ngờ , một bài bút chiến tuyệt
vời không thể có gì sâu sắc hơn . Từ đó tôi mê blog của Bọ Lập và cũng
như Bảo Ninh, tôi tìm đọc mỗi ngày
Rồi tìm mua Kí ức vụn và Bạn Văn
của anh đọc nghiến ngấu . Lâu lắm rồi không đọc sách báo in , toàn đọc
trên mạng nay vớ được nguyễn Quang Lập mới thấy lại cái cảm giác ngày
xưa mình mê đắm Goocki, Tolstoi, Sekhop …như thế nào
Lại kể chuyện đi lùng mua Kí ức vụn
. Ra phố Đinh Lễ hỏi mấy hàng sách họ đều nói :Hết ! Mãi mới có một cửa
hàng nói còn một quyển mừng rơn . Giá bìa ghi 45 ngàn họ chỉ lấy 40
ngàn , lại sướng rơn nhưng khi về đọc mất tám trang trắng trơn , hóa ra
sách lậu anh Lập ạ . Tức quá lại đi tìm mua bằng được để đọc cho đủ tám
trang khiếm khuyết đó.
Hôm mang sách về đúng hôm có trận
đá bóng truyền hình trực tiếp giữa đội Man Xanh và Evơ tơn , mấy ông
hàng xóm đến nhà mình reo hò. Một ông trẻ trông thấy Kí ức vụn
là vồ lấy liền đọc nghiến ngấu chả thèm xem đá bóng nữa . Đọc một hồi
rất nhanh cậu ta phán : Cái ông Lập này hay dùng cụm từ “con cà cưỡng”
và “ngoảy đít” quá nhiều . Đến khi đọc mình thấy cậu này tinh thật nhưng
có khi đấy lại là dụng ý của tác giả để tạo sự khác biệt . Cậu ta lại
phán Bọ Lập viết tục thật và lôi ra đoạn mao của một cô có
những hai xoáy . Tôi lại thấy hình như riêng phần tục, có dáng dấp của
tác giả Huynh đệ một tác phẩm dịch nổi tiếng của Trung Quốc
Sự hấp dẫn không cưỡng nổi của Kí ức vụn khiến tôi tìm đọc Bạn Văn
, Thế mới biết Nguyễn Quang Lập quen biết quá nhiều văn nghệ sĩ nổi
tiếng . Mỗi ông chỉ hai ba trang viết thôi nhưng chấm phá đầy đủ tính
cách của mỗi người với một văn phong dí dỏm đôi khi ác liệt nhưng khéo
léo để họ không thể tự ái hay phàn nàn tác giả được điều gì cả . Chắc
chắn một ngày không xa Bọ Lập sẽ tiếp tục có Bạn Văn tiếp theo vì còn nhiều tượng đài chưa được nhắc tới . Thú vị nhất là những chuyện không nói về một ông cụ thể nào như chuyện Nhà văn mê con trai
chẳng hạn. Tôi đọc truyện này cho một cô bạn gái nghe làm cô này cười
rũ cười rượi, cười chảy cả nước mắt vãi cả nước đái. He he he . Ấy là
tôi bắt chước lối hành văn của Bọ Lập đấy. Rồi tôi đi tìm Những mảnh đời đen trắng
in từ lâu lắm rồi . Tôi mò đến một hiệu sách cũ trên phố Bà Triệu. Ông
chủ quán sách là một gã mọt sách, cổ kim đông tây cái gì cũng có miễn là
phải xướng đúng tên sách hay tên tác giả, nếu không bị Lão mắng cho té
tát .
Tôi đưa gã mảnh giấy ghi Nguyễn Quang Lập 1- Kí ức vụn, 2- Những mảnh đời đen trắng
. Gã giương mục kỉnh Nguyễn Quang Lập à nhưng sách gì? Tôi chỉ hai cuốn
ghi rõ ràng còn hỏi gì . Lão đi vào một lúc đi ra tay cầm quyển Những mảnh đời đen trắng
đã úa vàng . Ôi sướng quá trời Bọ Lập ơi ! Quyền sách do nhà xuất bản
Nghệ Tĩnh in những năm đầu đổi mới trên giấy đen giầy , ảnh Bọ Lập in ở
bìa 4 mặt búng ra sữa . Về đọc, từng trang cứ lần lượt rơi khỏi gáy
sách do để quá lâu ngày nhưng may không thiếu trang nào cả . Thật sướng .
Thì ra từ ngày đó Bọ Lập đã dám phê phán cái chủ nghiã giáo điều định
hướng xã hội chủ nghĩa thảo nào bị đánh bỏ mẹ . Kể ra cũng là một biểu
tượng của lòng dũng cảm đi trước thời đại. Lạ! Bao thằng đi trước thời
đại bị tiêu diệt thế mà Nguyễn Quang Lập bị đánh tơi tả vẫn tồn tại ,
ngày càng xù lông nhím chiến đấu quyết không chịu đi theo lề phải
Nhưng mà ông Lập ơi ! Quyển sách
tôi mua được là sách nó ăn cắp của một thư viên nào đó dấu đỏ hình chữ
nhật vẫn còn nguyên. Sau này nếu có bảo tàng Nguyễn Quang Lập, tôi xin
biếu lại ông quyển sách này mà tôi mua với giá 150 ngàn đồng ngày
28-9-2011
Thân ái chào Bọ Lập
ATL
Tái bút : Xin hỏi thăm sau khi bị
què vì TNGT hiện nay sức khỏe của Bọ thế nào, đang sống ở đâu , nếu ở
Hà Nội thì có thể cho cụng li được không Hi Hi
QUÊ CHOA
PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT
THÔNG CÁO BÁO CHÍ NGÀY 6.2.2013
Thông bạch Xuân Qúy Tỵ - 2013
Của Hòa thượng Viện trưởng Viện Hóa Đạo
2013-02-06 | | PTTPGQT
PARIS, ngày 6.2.2013 (PTTPGQT) - Sau đây là toàn văn Thông bạch Xuân của Hòa thượng Thích Viên Định, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất :
Đầu xuân Qúy Tỵ, 2013, Hội Đồng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, xin gửi đến chư liệt vị Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức Tăng, Ni, nam nữ Cư sĩ Phật tử và Đồng bào trong và ngoài nước lời cầu chúc một năm mới tốt lành như sở nguyện.
Nhân dịp năm mới và trong hoàn cảnh hiện nay của đất nước, Giáo hội thiết tha kêu gọi tất cả chư liệt vị hãy nhất tâm cầu nguyện cho An Lạc, Tự Do, No Ấm sớm đến với dân tộc chúng ta.
Vào lúc xã hội còn nhiễu nhương, nhân dân khốn cùng, đất nước bị nạn ngoại xâm uy hiếp, Giáo hội sống trong pháp nạn ba mươi tám năm ròng chưa chấm dứt. Xuân năm nay xin chư liệt vị thắp nén hương lòng nhớ nghĩ tới ba đời các Đức Tăng Thống đã chịu biết bao hy sinh, khổ nạn, nhưng vẫn bền gan tráng chí gìn giữ căn nhà Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất để không xiêu vẹo theo thời thế, không bị lung lay trước cuồng phong bão tố.
Đức đương kim Đệ Ngũ Tăng Thống Đại Lão Hoà thượng Thích Quảng Độ đã xác định lập trường và đường hướng của GHPGVNTN để chỉ đạo chúng ta, như lời Ngài trả lời phỏng vấn Đài nước ngoài : “Chúng tôi không thể đem sự Tự do, Dân chủ, Nhân quyền của hơn 85 triệu dân Việt nam để đổi lấy sự tự do, phục hoạt cho riêng Giáo hội chúng tôi. Do đó, chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi nhà cầm quyền thực thi những điều cơ bản nhất để người dân chúng tôi được sống ấm no, hạnh phúc và thăng tiến như mọi dân tộc trên thế giới hiện nay”.
Chí nguyện Đức cố Đệ tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang dạy chúng ta phải cấp kỳ tìm giải pháp thay thế để cho chánh pháp xương minh, đạo phong hiển lộ, nước thịnh dân cường, khi Ngài phát ngôn : “Chánh pháp không thể nở hoa nơi giang sơn nô lệ. Chúng sinh không thể an lạc nơi áp bức đói nghèo”.
Đó là những tiêu chí dọn đường bước lên cho tất cả chúng ta trong năm Qúy Tỵ, 2013 này.
Đồng thời chúng ta cũng lắng lòng nhớ tới lời dạy của Đức cố Đệ Tam Tăng Thống Thích Đôn Hậu trong sinh hoạt hằng ngày giữa thời đại đầy ách nạn trong nước, hay nhiều chướng duyên nơi hải ngoại. Đó là lời Ngài ban cho Hội đồng Viện Hóa Đạo năm 1976, sau 8 năm trường bị nghịch cảnh bức bách Ngài phải rời xa Giáo hội. Ba điều Ngài dạy đã thành bức cẩm nang chuyển hóa nghịch cảnh :
“Điều thứ nhất, đối với cấp lãnh đạo, chúng ta phải củng cố bồ đề tâm. Nếu bồ đề tâm không củng cố thì không thể lãnh đạo ai được cả ;
“Điều thứ hai, phải giữ gìn giới hạnh thật trang nghiêm. Nếu giới hạnh không trang nghiêm, tự mình không được lợi ích, mà nhất là cấp lãnh đạo, mình nói không được ai nghe ;
“Điều thứ ba, chúng ta cố gắng xiển dương Chánh pháp. Gặp thời chúng ta có thể giảng diễn trước hàng vạn người, hàng ngàn người, trăm người. Còn khi không thể nào thể hiện được sự giảng diễn đó, chúng ta giảng cho 5 người, cho 10 người. Nhiều lần, nhiều chỗ giảng như vậy, thành ra đông đúc”.
Áp dụng được ba điều trên đây, Phật sự trong nước và các châu lục sẽ khởi sắc, Giáo hội sẽ vững mạnh, tiếp tục truyền thống đồng hành cùng dân tộc trong việc kiến tạo nền tự do, dân chủ, nhân quyền và bảo vệ tổ quốc trước các ách nạn nội, ngoại xâm.
Tự do, dân chủ, nhân quyền không chỉ là một ước mơ và sẽ không bao giờ xuất hiện nếu chúng ta im lặng, lo an thân thụ động chờ thời. Không có gì đáng sợ bằng tổ quốc bị ngoại bang đô hộ, dân tộc bị nô lệ đoạ đày. Không có gì đáng sợ hơn đất nước bị độc tài thống trị, người dân sống trong áp bức ngục tù.
Xuân tới làm bừng tỉnh trời đất, hoa lá, như nhắc nhở con người cũng phải bừng tỉnh chân tâm để lộ bày Phật tính, đem từ bi và trí tuệ khai mở suốt bốn mùa để xây dựng cảnh nhân gian tịnh độ.
Trong tinh thần đó, mong toàn thể các cấp Gíao hội và nam nữ Cư sĩ Phật tử quán niệm Bồ đề tâm trong Ba Ngày Tết Nguyên đán, hân hoan đón rước Đức Đương Lai Đại Từ Di Lặc giáng vào giữa lòng người Phật tử. Tự mỗi người Phật tử xin được làm nơi chuyển vận phân thân Bồ tát ấy để giải trừ mọi đại nạn khổ ách của quê hương và đạo pháp.
Nam Mô Đương Lai Đại Từ Di Lặc Tôn Phật.
GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT
VIỆN HÓA ĐẠO
VIỆN HÓA ĐẠO
Chùa Giác Hoa
15/7 Nơ Trang Long, Phường 7, Q. Bình Thạnh, TP Sài Gòn
15/7 Nơ Trang Long, Phường 7, Q. Bình Thạnh, TP Sài Gòn
| Phật lịch 2556 |
Số : 02/VHĐ/TB/VT
|
THÔNG BẠCH XUÂN QÚY TỴ – 2013
của Hòa thượng Viện trưởng Viện Hóa Đạo
của Hòa thượng Viện trưởng Viện Hóa Đạo
Nam Mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Kính bạch chư Tôn đức,
Kính thưa Liệt vị Thiện hữu Tri thức và quí Phật tử,
Kính bạch chư Tôn đức,
Kính thưa Liệt vị Thiện hữu Tri thức và quí Phật tử,
Đầu xuân Qúy Tỵ, 2013, Hội Đồng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, xin gửi đến chư liệt vị Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức Tăng, Ni, nam nữ Cư sĩ Phật tử và Đồng bào trong và ngoài nước lời cầu chúc một năm mới tốt lành như sở nguyện.
Nhân dịp năm mới và trong hoàn cảnh hiện nay của đất nước, Giáo hội thiết tha kêu gọi tất cả chư liệt vị hãy nhất tâm cầu nguyện cho An Lạc, Tự Do, No Ấm sớm đến với dân tộc chúng ta.
Vào lúc xã hội còn nhiễu nhương, nhân dân khốn cùng, đất nước bị nạn ngoại xâm uy hiếp, Giáo hội sống trong pháp nạn ba mươi tám năm ròng chưa chấm dứt. Xuân năm nay xin chư liệt vị thắp nén hương lòng nhớ nghĩ tới ba đời các Đức Tăng Thống đã chịu biết bao hy sinh, khổ nạn, nhưng vẫn bền gan tráng chí gìn giữ căn nhà Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất để không xiêu vẹo theo thời thế, không bị lung lay trước cuồng phong bão tố.
Đức đương kim Đệ Ngũ Tăng Thống Đại Lão Hoà thượng Thích Quảng Độ đã xác định lập trường và đường hướng của GHPGVNTN để chỉ đạo chúng ta, như lời Ngài trả lời phỏng vấn Đài nước ngoài : “Chúng tôi không thể đem sự Tự do, Dân chủ, Nhân quyền của hơn 85 triệu dân Việt nam để đổi lấy sự tự do, phục hoạt cho riêng Giáo hội chúng tôi. Do đó, chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi nhà cầm quyền thực thi những điều cơ bản nhất để người dân chúng tôi được sống ấm no, hạnh phúc và thăng tiến như mọi dân tộc trên thế giới hiện nay”.
Chí nguyện Đức cố Đệ tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang dạy chúng ta phải cấp kỳ tìm giải pháp thay thế để cho chánh pháp xương minh, đạo phong hiển lộ, nước thịnh dân cường, khi Ngài phát ngôn : “Chánh pháp không thể nở hoa nơi giang sơn nô lệ. Chúng sinh không thể an lạc nơi áp bức đói nghèo”.
Đó là những tiêu chí dọn đường bước lên cho tất cả chúng ta trong năm Qúy Tỵ, 2013 này.
Đồng thời chúng ta cũng lắng lòng nhớ tới lời dạy của Đức cố Đệ Tam Tăng Thống Thích Đôn Hậu trong sinh hoạt hằng ngày giữa thời đại đầy ách nạn trong nước, hay nhiều chướng duyên nơi hải ngoại. Đó là lời Ngài ban cho Hội đồng Viện Hóa Đạo năm 1976, sau 8 năm trường bị nghịch cảnh bức bách Ngài phải rời xa Giáo hội. Ba điều Ngài dạy đã thành bức cẩm nang chuyển hóa nghịch cảnh :
“Điều thứ nhất, đối với cấp lãnh đạo, chúng ta phải củng cố bồ đề tâm. Nếu bồ đề tâm không củng cố thì không thể lãnh đạo ai được cả ;
“Điều thứ hai, phải giữ gìn giới hạnh thật trang nghiêm. Nếu giới hạnh không trang nghiêm, tự mình không được lợi ích, mà nhất là cấp lãnh đạo, mình nói không được ai nghe ;
“Điều thứ ba, chúng ta cố gắng xiển dương Chánh pháp. Gặp thời chúng ta có thể giảng diễn trước hàng vạn người, hàng ngàn người, trăm người. Còn khi không thể nào thể hiện được sự giảng diễn đó, chúng ta giảng cho 5 người, cho 10 người. Nhiều lần, nhiều chỗ giảng như vậy, thành ra đông đúc”.
Áp dụng được ba điều trên đây, Phật sự trong nước và các châu lục sẽ khởi sắc, Giáo hội sẽ vững mạnh, tiếp tục truyền thống đồng hành cùng dân tộc trong việc kiến tạo nền tự do, dân chủ, nhân quyền và bảo vệ tổ quốc trước các ách nạn nội, ngoại xâm.
Tự do, dân chủ, nhân quyền không chỉ là một ước mơ và sẽ không bao giờ xuất hiện nếu chúng ta im lặng, lo an thân thụ động chờ thời. Không có gì đáng sợ bằng tổ quốc bị ngoại bang đô hộ, dân tộc bị nô lệ đoạ đày. Không có gì đáng sợ hơn đất nước bị độc tài thống trị, người dân sống trong áp bức ngục tù.
Xuân tới làm bừng tỉnh trời đất, hoa lá, như nhắc nhở con người cũng phải bừng tỉnh chân tâm để lộ bày Phật tính, đem từ bi và trí tuệ khai mở suốt bốn mùa để xây dựng cảnh nhân gian tịnh độ.
Trong tinh thần đó, mong toàn thể các cấp Gíao hội và nam nữ Cư sĩ Phật tử quán niệm Bồ đề tâm trong Ba Ngày Tết Nguyên đán, hân hoan đón rước Đức Đương Lai Đại Từ Di Lặc giáng vào giữa lòng người Phật tử. Tự mỗi người Phật tử xin được làm nơi chuyển vận phân thân Bồ tát ấy để giải trừ mọi đại nạn khổ ách của quê hương và đạo pháp.
Nam Mô Đương Lai Đại Từ Di Lặc Tôn Phật.
Sài gòn, Chùa Giác Hoa, Xuân Qúy Tỵ, 2013
Viện trưởng Viện Hóa Đạo,
Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất
(ấn ký)
Tỳ kheo Thích Viên Định
Viện trưởng Viện Hóa Đạo,
Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất
(ấn ký)
Tỳ kheo Thích Viên Định
NGUYỄN VĂN SỞ * THƯ CHÚC TẾT
LÁ
THƯ ĐẦU XUÂN GỞI BẠN THAY LỜI CHÚC TẾT HẰNG NĂM
Một mùa xuân nữa
lại về. Nói là “lại” vì mùa xuân này không biết là mùa xuân thứ bao nhiêu của
đất trời báo hiệu một sự thay đổi tự nhiên trong vòng quay xuân-hạ-thu-đông
trên quả đất chúng ta đang sống.
Đời sống của chúng ta giỏi lắm cũng chỉ cầu mong đến trăm năm như hàm ý trong lời chúc “trăm năm hạnh phúc” vẫn thường nghe chúc tụng cô dâu, chú rễ trong các tiệc cưới.
Xét ra, thời gian một trăm năm của kiếp người cũng chỉ là một khoảng ngắn ngủi trong dòng sống liên tu bất tận của vũ trụ. Có lẽ vì thế mà Huyền Giác Thiền Sư (665-713) đời Nhà Đường, tác giả Chứng Đạo Ca, đã viết hai câu kệ:
Đời sống của chúng ta giỏi lắm cũng chỉ cầu mong đến trăm năm như hàm ý trong lời chúc “trăm năm hạnh phúc” vẫn thường nghe chúc tụng cô dâu, chú rễ trong các tiệc cưới.
Xét ra, thời gian một trăm năm của kiếp người cũng chỉ là một khoảng ngắn ngủi trong dòng sống liên tu bất tận của vũ trụ. Có lẽ vì thế mà Huyền Giác Thiền Sư (665-713) đời Nhà Đường, tác giả Chứng Đạo Ca, đã viết hai câu kệ:
Kỷ hồi tử, kỷ hồi sinh
Sinh tử du du vi định chỉ!
Hòa Thượng Thích Từ Thông dịch
như sau:
Việc sinh tử kể sao cho cùng số…
Tử rồi sinh, sinh tử lững lờ trôi.
Cái lẽ sinh tử xưa
nay vẫn vậy: sống và chết cứ nối tiếp nhau như dòng sông không bao giờ ngừng chảy,
kéo theo sự lột xác trong thiên nhiên với mùa đông hoa lá rụng, cành xác
xơ trơ trụi, mùa xuân lá đâm chồi,
hoa nẩy lộc, trái tượng hình...
Cùng với các loài có sống có chết khác, chúng ta rồi cũng già, cũng chết theo định luật bất biến sinh lão bệnh tử. Một số không nhỏ trong chúng ta rõ ràng là cũng đã bắt đầu cảm nhận thấy mình “không còn trẻ nữa” và đang phải trải qua giai đoạn phiền toái cuối đời là lão hóa hoặc lão suy.
Cùng với các loài có sống có chết khác, chúng ta rồi cũng già, cũng chết theo định luật bất biến sinh lão bệnh tử. Một số không nhỏ trong chúng ta rõ ràng là cũng đã bắt đầu cảm nhận thấy mình “không còn trẻ nữa” và đang phải trải qua giai đoạn phiền toái cuối đời là lão hóa hoặc lão suy.
Nhưng
mùa xuân vẫn
lại về, với người Việt xa quê hương cũng như tại đất nước Việt Nam thân
yêu đau
khổ mà về mặt sinh hoạt văn hóa, vừa xuất hiện một sự kiện đáng mừng.
Đó là sự chào đời trong tháng cuối năm 2012 và đầu năm 2013 hai tập sách “Bên Thắng Cuộc” của Huy Đức, một cây viết từ trong nước, được phát hành lần đầu tiên dưới dạng sách điện tử Kindle trên hệ thống Amazon. Tác giả sinh ra và lớn lên ở Miền Bắc, trưởng thành trong môi trường giáo dục xã hội chủ nghĩa, nhưng đã sớm có những suy nghĩ rất nghiêm túc về bản chất của sự thật. Nổ lực truy tìm nguyên nhân gây ra những đau thương xảy ra trên đất nước mình và quá trình va chạm với thực tế ở Miền Nam sau ngày 30.04.1975, kèm với quyết tâm tự học hỏi, tìm hiểu, nghiên cứu, và nhất là các cuộc phỏng vấn trực tiếp, với tư cách là nhà báo, những nhân vật quan trọng trong và ngoài các chính quyền trong quá khứ cũng như hiện tại đã giúp tác giả tích luỷ được một khối lượng thông tin khá lớn không phải một sớm một chiều mà có được và cũng không phải ai cũng đã nghe, đã đọc, đã biết về nảo trạng của các lãnh tụ CS qua các thời kỳ, cắt nghĩa tại sao đã có những chính sách cai trị sai lầm tai hại như đã thấy.
Điều đáng nói là tác giả đã “dám” đề cập đến những mâu thuẩn tưởng là hiển nhiên nhưng khó lý giải ổn thỏa khi chính bản thân trực diện với những thực tế đời sống ở Miền Nam. Sự thật đã hoàn toàn không như những gì được dạy dỗ hay tuyên truyền trong nhà trường cũng như trong xã hội xã hội chủ nghĩa.
Nói là đáng mừng vì sự thật đã được trình bày bằng một tiếng nói biểu lộ nhiều cố gắng mới mẻ và khá nghiêm túc trong hoàn cảnh và điều kiện rất giới hạn của tác giả, một tiếng nói không biết sợ về hậu quả có thể xảy đến.
Hy vọng rồi ra sẽ còn nhiều tiếng nói can đảm, chân thật, và thẳng thắn dõng dạc tiếp nối trình bày sự thật một cách đầy đủ, hệ thống dù có phủ phàng đến mấy đi nữa, để sớm gây thành tiếng vang với hiệu quả to lớn hơn, đủ sức đánh thức cả dân tộc đang bị những chính sách dã man thâm độc của CS làm tê liệt tinh thần bất khuất và lòng tự hào truyền thống.
Đó là sự chào đời trong tháng cuối năm 2012 và đầu năm 2013 hai tập sách “Bên Thắng Cuộc” của Huy Đức, một cây viết từ trong nước, được phát hành lần đầu tiên dưới dạng sách điện tử Kindle trên hệ thống Amazon. Tác giả sinh ra và lớn lên ở Miền Bắc, trưởng thành trong môi trường giáo dục xã hội chủ nghĩa, nhưng đã sớm có những suy nghĩ rất nghiêm túc về bản chất của sự thật. Nổ lực truy tìm nguyên nhân gây ra những đau thương xảy ra trên đất nước mình và quá trình va chạm với thực tế ở Miền Nam sau ngày 30.04.1975, kèm với quyết tâm tự học hỏi, tìm hiểu, nghiên cứu, và nhất là các cuộc phỏng vấn trực tiếp, với tư cách là nhà báo, những nhân vật quan trọng trong và ngoài các chính quyền trong quá khứ cũng như hiện tại đã giúp tác giả tích luỷ được một khối lượng thông tin khá lớn không phải một sớm một chiều mà có được và cũng không phải ai cũng đã nghe, đã đọc, đã biết về nảo trạng của các lãnh tụ CS qua các thời kỳ, cắt nghĩa tại sao đã có những chính sách cai trị sai lầm tai hại như đã thấy.
Điều đáng nói là tác giả đã “dám” đề cập đến những mâu thuẩn tưởng là hiển nhiên nhưng khó lý giải ổn thỏa khi chính bản thân trực diện với những thực tế đời sống ở Miền Nam. Sự thật đã hoàn toàn không như những gì được dạy dỗ hay tuyên truyền trong nhà trường cũng như trong xã hội xã hội chủ nghĩa.
Nói là đáng mừng vì sự thật đã được trình bày bằng một tiếng nói biểu lộ nhiều cố gắng mới mẻ và khá nghiêm túc trong hoàn cảnh và điều kiện rất giới hạn của tác giả, một tiếng nói không biết sợ về hậu quả có thể xảy đến.
Hy vọng rồi ra sẽ còn nhiều tiếng nói can đảm, chân thật, và thẳng thắn dõng dạc tiếp nối trình bày sự thật một cách đầy đủ, hệ thống dù có phủ phàng đến mấy đi nữa, để sớm gây thành tiếng vang với hiệu quả to lớn hơn, đủ sức đánh thức cả dân tộc đang bị những chính sách dã man thâm độc của CS làm tê liệt tinh thần bất khuất và lòng tự hào truyền thống.
Nhạc sĩ Từ Công
Phụng đã sáng tác một trong những bài hát thời thượng mang tên “Mãi Mãi Bên Em”
với hai câu nổi bật:
Nếu có điều gì
vĩnh cửu được
Thì em ơi đó là
tình yêu của chúng ta.
Ý của nhạc sĩ rất nhân bản, nhưng thực
tế khó có được một tình yêu “lý tưởng” như vậy giữa người với người; và ý niệm “mãi
mãi” cũng như “vĩnh cửu” chì có thể có trong hy vọng, ước mơ.
Tương tự như thế, chúng ta cũng có quyền tin tưởng mãnh liệt là đảng Cộng Sản Việt Nam và chế độ phản dân, hại nước hiện nay sớm muộn sẽ bị đào thải theo quy luật “Cùng tắc biến, biến tắc thông.”
Tương tự như thế, chúng ta cũng có quyền tin tưởng mãnh liệt là đảng Cộng Sản Việt Nam và chế độ phản dân, hại nước hiện nay sớm muộn sẽ bị đào thải theo quy luật “Cùng tắc biến, biến tắc thông.”
Nhân dịp đón chào Xuân
Quý Tỵ 2013, Stomachless cầu mong sao toàn thể bạn bè của mình đều được vui
hưởng những năm tháng cuối đòi trong an lạc và khang kiện. Hãy cố gắng kiên trì
thực hiện cho được ba điều:
- một chế độ ăn
uống lành mạnh, phù hợp với thể tạng,
- một phương cách
rèn luyện tinh thần và thể chất hữu hiệu để phòng chống bệnh tật, và - một hình thức sinh hoạt
tâm linh đúng với ý thích.
Cuộc sống an lạc
với con cháu và người thân trong những năm tháng còn lại có thể nhờ vậy mà dễ dàng
có được, chẳng có gì là xa vời.
Được vậy, anh em chúng ta có quyền hy vọng thỉnh thoảng vẫn “còn gặp nhau” trong tinh thần vui sống, lạc quan như những lời thơ cổ vũ, kêu gọi, nhắc nhở của nữ thi sĩ đất Thần Kinh Tôn Nữ Hỷ Khương:
Được vậy, anh em chúng ta có quyền hy vọng thỉnh thoảng vẫn “còn gặp nhau” trong tinh thần vui sống, lạc quan như những lời thơ cổ vũ, kêu gọi, nhắc nhở của nữ thi sĩ đất Thần Kinh Tôn Nữ Hỷ Khương:
Còn gặp nhau thì
hãy cứ vui
Chuyện đời như
nước chảy hoa trôi,
Lợi danh như bóng
mây chìm nổi
Chỉ có tình thương
để lại đời.
Stomachless NVS.
TIN TỨC GẦN XA
Hoa Kỳ không có kế hoạch trở lại Vịnh Cam Ranh?
CỠ CHỮ
08.02.2013
Hồi giữa năm ngoái, chuyến thăm căn cứ cũ của Mỹ tại Vịnh Cam Ranh
trong chuyến công du Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ lúc đó là
Leon Panetta đã làm dấy lên phỏng đoán rằng Washington có thể cân nhắc
trở lại vùng biển được coi là mang tính chiến lược này.
Khi ấy, ông Panetta đã trở thành giới chức cấp cao nhất của Hoa Kỳ trở lại thăm nơi từng đặt căn cứ hải quân lớn của Mỹ kể từ khi Chiến tranh Việt Nam kết thúc.
Tuy nhiên, hôm 1/ 2 vừa qua, khi được hỏi rằng Washington có kế hoạch mở căn cứ quân sự ở Việt Nam trong thời gian tới hay không, Đô đốc Samuel Locklear, Tư lệnh Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương, đã nói rằng Mỹ ‘không có ý định thiết lập thêm các căn cứ nào ở châu Á’.
Ông Locklear tuyên bố như vậy trong cuộc họp báo qua điện thoại từ trụ sở của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Hoa Kỳ ở Hawaii mà Nguyễn Trung của VOA Việt Ngữ tham gia từ Washington DC.
Ông nói: ‘Mỹ không có ý định thiết lập thêm các căn cứ. Điều chúng tôi hy vọng sẽ làm với các đối tác, đồng minh và bạn hữu của chúng tôi là tiếp tục hợp tác chặt chẽ với nhau, làm việc chặt chẽ với nhau về mặt quân sự, kinh tế và chính trị. Chúng tôi cũng muốn người dân trong khu vực nhận thức về sự hiện diện của quân đội Mỹ trong khu vực và họ cảm thấy an tâm về điều đó’.
Liên quan tới mối quan hệ quân sự giữa Mỹ và Việt Nam, ông Locklear cho biết, mới đây, hai nước đã tiến hành một cuộc đối thoại quân sự thường niên thành công tại Hà Nội.
Ông nói: ‘Chúng tôi thảo luận các quan điểm cũng như cách thức thúc đẩy quan hệ song phương trong các vấn đề tìm kiếm cứu nạn, an ninh hàng hải, cứ trợ nhân đạo. Chúng tôi hết sức lạc quan về mối quan hệ đang thăng tiến giữa hai nước và chúng tôi hy vọng sẽ gia tăng mối bang giao song phương nhằm bảo đảm hòa bình và thịnh vượng trong khu vực’.
Cho dù các vấn đề tranh chấp lãnh hải nổi lên ở châu Á – Thái Bình Dương thời gian qua, vị Đô đốc Hoa Kỳ vẫn cho rằng khu vực mà ông coi là quân sự hóa nhiều nhất trên thế giới ‘khá an toàn’ trong nhiều thập kỷ qua.
Ông nói: ‘Tình hình an ninh sẽ ngày càng được củng cố vì mối quan tâm của Hoa Kỳ đối với vùng Thái Bình Dương. Tôi nghĩ rằng Mỹ quan tâm tới vùng này trong thế kỷ tới cũng như ở Ấn Độ Dương. Đó sẽ là điều tốt đẹp cho vấn đề an ninh nói chung. Thế nên chiến lược thay đổi trọng tâm của Hoa Kỳ là điều quan trọng đối với khu vực châu Á – Thái Bình Dương’.
Đô đốc Locklear phát biểu trong bối cảnh Hoa Kỳ tăng cường các cuộc diễn tập quân sự với các đồng minh, và từng bước chuyển khí tài tân tiến tới châu Á trong một phần của chiến lược dài hơi.
Chính sách đặt châu Á là trọng tâm của Washington được đưa ra trong khi các nước ở khu vực này, trong đó có Việt Nam, tranh chấp với Trung Quốc về chủ quyền đối với các quần đảo trên Biển Đông.
Về vấn đề này, ông Locklear nói rằng điều đầu tiên mà Hoa Kỳ muốn làm là duy trì đối thoại với các nước đồng minh và đối tác, kể cả với Trung Quốc, cũng như tất cả các quốc gia liên quan tới vấn đề tranh chấp lãnh hải.
Ông cho hay: ‘Chúng tôi muốn cùng chia sẻ thông tin để nắm được những gì đang xảy ra. Chúng tôi sẽ làm mọi điều có thể để duy trì an ninh nhằm tránh những tính toán sai lầm có thể dẫn tới hướng đi mà chúng tôi không mong muốn’.
Ông cũng nói Hoa Kỳ quan tâm tới việc các quốc gia hợp tác đa phương để xử lý vấn đề ở biển Đông. Trong khi đó, bấy lâu nay, Bắc Kinh tuyên bố các vấn đề ở vùng biển này nên được giải quyết thông qua đối thoại với mỗi nước tranh chấp.
Vị Đô đốc Mỹ cũng cho rằng điều quan trọng là các nước liên quan phải thiết lập được một ‘bộ quy tắc ứng xử’ ở biển Đông để mọi nước tranh chấp, kể cả Trung Quốc, phải có nghĩa vụ tuân thủ.
Ông nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ thúc giục các quốc gia ‘không nên đưa ra khí tài quân sự mà có thể gây xáo trộn tình hình an ninh khu vực’.
Nhân chuyến thăm Trung Quốc hồi tháng Bảy năm 2012, khi được tờ Hoàn Cầu Thời Báo hỏi rằng Mỹ sẽ làm gì nếu chiến tranh bùng ra ở biển Đông, ông Locklear nói rằng không nên bàn về tình huống giả định đó.
Ông lặp lại quan điểm của chính quyền Washington rằng Hoa Kỳ không đứng về phía nào trong các cuộc tranh chấp về chủ quyền lãnh thổ.
Ông cũng bày tỏ mong muốn rằng vấn đề tranh chấp sẽ được giải quyết một cách hòa bình thông qua các cuộc đối thoại dựa trên luật pháp và không có tình trạng cưỡng ép bởi bất kỳ bên nào.
Còn trong cuộc điều trần để được chuẩn thuận vào vị trí người đứng đầu Tư lệnh Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương hồi đầu năm ngoái, ông Locklear cho rằng hải quân Mỹ cần phải duy trì sự hiện diện và khẳng định quyền tự do hàng hải cũng như quyền được bay qua biển Đông theo đúng tinh thần của luật pháp quốc tế.
Khi ấy, ông Panetta đã trở thành giới chức cấp cao nhất của Hoa Kỳ trở lại thăm nơi từng đặt căn cứ hải quân lớn của Mỹ kể từ khi Chiến tranh Việt Nam kết thúc.
Tuy nhiên, hôm 1/ 2 vừa qua, khi được hỏi rằng Washington có kế hoạch mở căn cứ quân sự ở Việt Nam trong thời gian tới hay không, Đô đốc Samuel Locklear, Tư lệnh Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương, đã nói rằng Mỹ ‘không có ý định thiết lập thêm các căn cứ nào ở châu Á’.
Ông Locklear tuyên bố như vậy trong cuộc họp báo qua điện thoại từ trụ sở của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Hoa Kỳ ở Hawaii mà Nguyễn Trung của VOA Việt Ngữ tham gia từ Washington DC.
Ông nói: ‘Mỹ không có ý định thiết lập thêm các căn cứ. Điều chúng tôi hy vọng sẽ làm với các đối tác, đồng minh và bạn hữu của chúng tôi là tiếp tục hợp tác chặt chẽ với nhau, làm việc chặt chẽ với nhau về mặt quân sự, kinh tế và chính trị. Chúng tôi cũng muốn người dân trong khu vực nhận thức về sự hiện diện của quân đội Mỹ trong khu vực và họ cảm thấy an tâm về điều đó’.
Liên quan tới mối quan hệ quân sự giữa Mỹ và Việt Nam, ông Locklear cho biết, mới đây, hai nước đã tiến hành một cuộc đối thoại quân sự thường niên thành công tại Hà Nội.
Ông nói: ‘Chúng tôi thảo luận các quan điểm cũng như cách thức thúc đẩy quan hệ song phương trong các vấn đề tìm kiếm cứu nạn, an ninh hàng hải, cứ trợ nhân đạo. Chúng tôi hết sức lạc quan về mối quan hệ đang thăng tiến giữa hai nước và chúng tôi hy vọng sẽ gia tăng mối bang giao song phương nhằm bảo đảm hòa bình và thịnh vượng trong khu vực’.
Cho dù các vấn đề tranh chấp lãnh hải nổi lên ở châu Á – Thái Bình Dương thời gian qua, vị Đô đốc Hoa Kỳ vẫn cho rằng khu vực mà ông coi là quân sự hóa nhiều nhất trên thế giới ‘khá an toàn’ trong nhiều thập kỷ qua.
Chúng tôi cũng muốn người dân trong khu vực nhận thức về sự hiện diện
của quân đội Mỹ trong khu vực và họ cảm thấy an tâm về điều đó.
Ông nói: ‘Tình hình an ninh sẽ ngày càng được củng cố vì mối quan tâm của Hoa Kỳ đối với vùng Thái Bình Dương. Tôi nghĩ rằng Mỹ quan tâm tới vùng này trong thế kỷ tới cũng như ở Ấn Độ Dương. Đó sẽ là điều tốt đẹp cho vấn đề an ninh nói chung. Thế nên chiến lược thay đổi trọng tâm của Hoa Kỳ là điều quan trọng đối với khu vực châu Á – Thái Bình Dương’.
Đô đốc Locklear phát biểu trong bối cảnh Hoa Kỳ tăng cường các cuộc diễn tập quân sự với các đồng minh, và từng bước chuyển khí tài tân tiến tới châu Á trong một phần của chiến lược dài hơi.
Chính sách đặt châu Á là trọng tâm của Washington được đưa ra trong khi các nước ở khu vực này, trong đó có Việt Nam, tranh chấp với Trung Quốc về chủ quyền đối với các quần đảo trên Biển Đông.
Về vấn đề này, ông Locklear nói rằng điều đầu tiên mà Hoa Kỳ muốn làm là duy trì đối thoại với các nước đồng minh và đối tác, kể cả với Trung Quốc, cũng như tất cả các quốc gia liên quan tới vấn đề tranh chấp lãnh hải.
Ông cho hay: ‘Chúng tôi muốn cùng chia sẻ thông tin để nắm được những gì đang xảy ra. Chúng tôi sẽ làm mọi điều có thể để duy trì an ninh nhằm tránh những tính toán sai lầm có thể dẫn tới hướng đi mà chúng tôi không mong muốn’.
Ông cũng nói Hoa Kỳ quan tâm tới việc các quốc gia hợp tác đa phương để xử lý vấn đề ở biển Đông. Trong khi đó, bấy lâu nay, Bắc Kinh tuyên bố các vấn đề ở vùng biển này nên được giải quyết thông qua đối thoại với mỗi nước tranh chấp.
Tình hình an ninh sẽ ngày càng được củng cố vì mối quan tâm của Hoa Kỳ đối với vùng Thái Bình Dương.
Vị Đô đốc Mỹ cũng cho rằng điều quan trọng là các nước liên quan phải thiết lập được một ‘bộ quy tắc ứng xử’ ở biển Đông để mọi nước tranh chấp, kể cả Trung Quốc, phải có nghĩa vụ tuân thủ.
Ông nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ thúc giục các quốc gia ‘không nên đưa ra khí tài quân sự mà có thể gây xáo trộn tình hình an ninh khu vực’.
Nhân chuyến thăm Trung Quốc hồi tháng Bảy năm 2012, khi được tờ Hoàn Cầu Thời Báo hỏi rằng Mỹ sẽ làm gì nếu chiến tranh bùng ra ở biển Đông, ông Locklear nói rằng không nên bàn về tình huống giả định đó.
Ông lặp lại quan điểm của chính quyền Washington rằng Hoa Kỳ không đứng về phía nào trong các cuộc tranh chấp về chủ quyền lãnh thổ.
Ông cũng bày tỏ mong muốn rằng vấn đề tranh chấp sẽ được giải quyết một cách hòa bình thông qua các cuộc đối thoại dựa trên luật pháp và không có tình trạng cưỡng ép bởi bất kỳ bên nào.
Còn trong cuộc điều trần để được chuẩn thuận vào vị trí người đứng đầu Tư lệnh Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương hồi đầu năm ngoái, ông Locklear cho rằng hải quân Mỹ cần phải duy trì sự hiện diện và khẳng định quyền tự do hàng hải cũng như quyền được bay qua biển Đông theo đúng tinh thần của luật pháp quốc tế.
Nguyễn Trung
http://www.voatiengviet.com/content/hoa-ky-khong-co-ke-hoach-tro-lai-vinh-cam-ranh/1599920.html
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ: Hợp tác với ASEAN rất quan trọng
CỠ CHỮ
08.02.2013
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta tuyên bố Hoa Kỳ xem việc hợp tác
với các nước Đông Nam Á là quan trọng, đồng thời kêu gọi giới lãnh đạo
mới của Trung Quốc làm việc với các nước ASEAN để giải quyết những tranh
chấp.
Phát biểu trước các sinh viên trường đại học Georgetown ở thủ đô Washington DC hôm 6/2, ông Panetta nhấn mạnh Hoa Kỳ phải “tái cân bằng” ở Thái Bình Dương vì an ninh kinh tế tương lai của Hoa Kỳ tại khu vực này hết sức quan trọng.
Ông Panetta nói khu vực Thái Bình Dương vẫn còn một số thách thức, do đó, ông tin rằng các nước ASEAN là một liên minh mà Hoa Kỳ cần ủng hộ để giải quyết các thách thức đó.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ cho rằng Trung Quốc cũng có lợi khi làm việc với các nước ASEAN để giải quyết các tranh chấp, bởi vì Trung Quốc cũng là một thành phần của khu vực Thái Bình Dương.
Ông Panetta cũng bày tỏ hy vọng rằng giới lãnh đạo mới của Trung Quốc sẽ nhận ra tầm quan trọng khi làm việc với các nước ASEAN để bảo đảm hòa bình và phồn vinh trong khu vực.
Nguồn: Georgetown University website.
Phát biểu trước các sinh viên trường đại học Georgetown ở thủ đô Washington DC hôm 6/2, ông Panetta nhấn mạnh Hoa Kỳ phải “tái cân bằng” ở Thái Bình Dương vì an ninh kinh tế tương lai của Hoa Kỳ tại khu vực này hết sức quan trọng.
Ông Panetta nói khu vực Thái Bình Dương vẫn còn một số thách thức, do đó, ông tin rằng các nước ASEAN là một liên minh mà Hoa Kỳ cần ủng hộ để giải quyết các thách thức đó.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ cho rằng Trung Quốc cũng có lợi khi làm việc với các nước ASEAN để giải quyết các tranh chấp, bởi vì Trung Quốc cũng là một thành phần của khu vực Thái Bình Dương.
Ông Panetta cũng bày tỏ hy vọng rằng giới lãnh đạo mới của Trung Quốc sẽ nhận ra tầm quan trọng khi làm việc với các nước ASEAN để bảo đảm hòa bình và phồn vinh trong khu vực.
Nguồn: Georgetown University website.
http://www.voatiengviet.com/content/bo-truong-quoc-phong-my-hop-tac-voi-asean-rat-quan-trong/1599756.html
Ở Trung Quốc, dư luận bị hâm nóng bởi sự hiện diện quá nhiều của chủ
đề Điếu Ngư trên các phương tiện thông tin đại chúng. Người Trung Quốc
còn không ngại nói : « Phải cho bọn nhược tiểu Nhật Bản một bài học ».
Nhiều chuyên gia quân sự Trung Quốc còn không ngại nói đến khả năng «
xung đột vũ trang » giữa hai nước.
Còn tại Nhật Bản, Courrier International bàn về một phong trào phụ nữ mang tên Momoiro Guerrilla (Tạm dịch : Trận du kích màu hồng). Phong trào này ra đời năm 2003, phản đối Nhật Bản tham gia vào trận chiến Irak. Biểu trưng của phong trào này là chị em phụ nữ đi đấu tranh bằng cách mặc bikini màu hồng. Hiện tại, phong trào này đã bắt đầu tiếp nhận thành viên nam với điều kiện các anh phải mặc màu hồng như chị em khi đi đấu tranh.
http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20130203-tham-vong-bien-cua-trung-quoc-nguy-co-chien-tranh-khu-vuc
Tham vọng biển của Trung Quốc : Nguy cơ chiến tranh khu vực
Tàu
ngầm và chiến hạm Trung Quốc tham gia cuộc thao diễn hải quân quốc tế
ngày 24/04/2009 ngoài khơi Thanh Đảo, nhân kỷ niệm 60 năm ngày thành lập
Hải quân Trung Quốc.
REUTERS/Guang Niu
Tình hình tại vùng Châu Á Thái Bình Dương luôn thu hút truyền
thông thế giới, trong đó có báo giới Pháp. Tuần san Le Nouvel
Observateur số ra tuần này có bài chạy tựa «Cuộc chiến mới trên Thái
Bình Dương », cảnh báo về tình hình căng thẳng trong khu vực mà mấu chốt
là tham vọng trở thành cường quốc biển của Trung Quốc.
Trung Quốc hung hăng, láng giềng xa lánh
Tờ báo cho biết, Trung Quốc muốn bắt chước Mỹ, Anh và Pháp trước kia
trở thành cường quốc biển. Nguyên nhân khiến Trung Quốc bằng mọi giá
phải hướng ra biển, đó là địa thế Trung Quốc bị bao bọc xung quanh, từ
bắc chí nam, từ Nhật Bản đến Indonesia, bởi một vòng vây các quần đảo
lớn nhỏ và các vùng nước thuộc lãnh thổ của các nước « đối thủ » thậm
chí là « kẻ thù ».
Tờ báo nhắc lại, Bắc Kinh đã yêu sách hầu hết lãnh thổ Biển Đông, tức
tất cả các hòn đảo mà có khi cách lãnh thổ Trung Quốc đến nhiều ngàn
cây số. Trung Quốc dần tăng cường sự hiện diện ở những khu vực nhạy cảm
này. Tờ báo nêu rõ, mặc cho các nước dọc bờ biển phản đối, Trung Quốc
ngày càng tăng cường sự hiện diện, thậm chí còn đe dọa, ở những vùng
nước tranh chấp. Tình hình căng thẳng đến mức mà các nước trong khu vực
phải cầu cứu đến Liên Hiệp Quốc trong việc thực thi các qui định quốc tế
về luật biển. Nhiều nước trong số đó đã xích lại gần Mỹ bởi vì, theo tờ
báo, đó là nước duy nhất có thể kiềm chế « sự tham lam của Trung Quốc
».
Trong bối cảnh đó, Trung Quốc tỏ ra « nhắm mắt tai ngơ » trước những
phản đối của láng giềng. Và vào tháng 02 này, Bắc Kinh sẽ tung ra một
bản đồ mới về cái gọi là « Đại Trung Hoa », một hành động mà theo tờ báo
sẽ làm cho tình hình thêm căng thẳng. Tờ báo nhắc lại, hồi tháng
11/2012, Trung Quốc đã cho in một bản đồ như thế trên hộ chiếu của Trung
Quốc, gây ra một làn sóng phản đối mạnh mẽ trong khu vực.
Trung Quốc không ngại dùng vũ lực ?
Le Nouvel Observateur nhận định, Trung Quốc đã trở thành cường quốc, và không còn cần phải che dấu tham vọng lãnh thổ, tham vọng thay đổi bản đồ khu vực kể cả bằng vũ lực. Và tất cả các quốc gia ven biển ở đây đều nằm trong tầm ngắm của Trung Quốc. Tờ báo nhắc lại, hồi năm ngoái, hải quân Trung Quốc đã cắt cáp tàu thăm dò địa chấn của Việt Nam, đã cấm Malaisia triển khai tàu địa chấn trong phạm vi đặc quyền kinh tế Malaisia, đã gây xáo trộn hoạt động thăm dò dầu khí ở những vùng nước mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền. Từ mùa hè rồi, Trung Quốc đã toan làm thay đổi thực trạng pháp lý ở các vùng nước đang tranh chấp với chiêu thức « việc đã rồi ». Tờ báo nhắc lại, hồi tháng 7/2012, Trung Quốc đã cho thành lập một đơn vị hành chính ở quần đảo Trường Sa, nơi mà Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Le Nouvel Observateur nhận định, Trung Quốc đã trở thành cường quốc, và không còn cần phải che dấu tham vọng lãnh thổ, tham vọng thay đổi bản đồ khu vực kể cả bằng vũ lực. Và tất cả các quốc gia ven biển ở đây đều nằm trong tầm ngắm của Trung Quốc. Tờ báo nhắc lại, hồi năm ngoái, hải quân Trung Quốc đã cắt cáp tàu thăm dò địa chấn của Việt Nam, đã cấm Malaisia triển khai tàu địa chấn trong phạm vi đặc quyền kinh tế Malaisia, đã gây xáo trộn hoạt động thăm dò dầu khí ở những vùng nước mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền. Từ mùa hè rồi, Trung Quốc đã toan làm thay đổi thực trạng pháp lý ở các vùng nước đang tranh chấp với chiêu thức « việc đã rồi ». Tờ báo nhắc lại, hồi tháng 7/2012, Trung Quốc đã cho thành lập một đơn vị hành chính ở quần đảo Trường Sa, nơi mà Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Nhìn sang biển Hoa Đông, Trung Quốc có tranh chấp lãnh thổ với Nhật
Bản ở đảo Senkaku mà phía Trung Quốc gọi là Điếu Ngư. Đây là một quần
đảo bao gồm nhiều đảo nhỏ, do Nhật Bản kiểm soát. Từ nhiều năm nay,
tranh chấp này luôn là ưu tiên khai thác của truyền thông của cả hai
phía. Theo Le Nouvel Observateur, hồi tháng 12 rồi, tranh chấp
Trung-Nhật đã tiến thêm một bước khi mà một máy bay Trung Quốc đã tiến
vào không phận của khu vực này. Phía Nhật Bản xác nhận, đó là vụ « xâm
phạm không phận Nhật Bản » lần đầu tiên kể từ thế chiến thứ hai. Ngoài
ra, phía Trung Quốc còn thường xuyên gây khó dễ cho tàu cá Nhật bản, và
tàu hải giám của Trung Quốc thì cũng hay xâm nhập vào khu vực này.
Phía Nhật Bản tỏ ra không nhân nhượng. Tình hình căng thẳng đến mức
mà báo giới Nhật Bản đã nói đến nguy cơ « chiến tranh » giữa hai nước.
Chính phủ mới của Nhật Bản đã tuyên bố không thương lượng về chủ đề
Senkaku vì quần đảo này, theo chính phủ Nhật Bản, hiển nhiên là của Nhật
Bản. Chính phủ Nhật còn vừa tăng ngân sách quốc phòng. Tân thủ tướng
Abe đã dành chuyến công du nước ngoài đầu tiên đến 3 nước Asean là Việt
Nam, Thái Lan và Indonesia, với mục đích, theo Le Nouvel Observateur, là
cũng cố « mặt trận chống Trung Quốc » ở Thái Bình Dương. Ông Abe còn
hứa sẽ cung cấp tàu tuần tra bờ biển cho Philippines và đào tạo thủy thủ
tàu ngầm cho Việt Nam.
Chiến lược lấn biển của Trung Quốc gồm 3 giai đoạn
Tại sao Senkaku lại nặng nề như thế đối với Bắc Kinh ? Theo Le Nouvel Observateur, bên cạnh nguồn lợi dầu hỏa còn có vấn đề địa chính trị. Trung Quốc muốn trở thành cường quốc biển như Mỹ, Pháp, Anh trước kia, muốn phát triển một lực lượng hải quân đủ mạnh để có thể vươn xa ra biển cả nhằm đảm bảo những tuyến đường vận tải biển. Dù Trung Quốc có đến 15 000 km bờ biển, nhưng lại trong thế bị một vòng cung các hòn đảo chặn lối vào Thái Bình Dương. Trung Quốc dùng từ «dãy đảo thứ nhất » để chỉ khu vực biển tiếp giáp các quốc gia đối thủ hay thù địch với Trung Quốc như Nhật Bản, Đài Loan, Philippines, Indonesia và Malaisia.
Tại sao Senkaku lại nặng nề như thế đối với Bắc Kinh ? Theo Le Nouvel Observateur, bên cạnh nguồn lợi dầu hỏa còn có vấn đề địa chính trị. Trung Quốc muốn trở thành cường quốc biển như Mỹ, Pháp, Anh trước kia, muốn phát triển một lực lượng hải quân đủ mạnh để có thể vươn xa ra biển cả nhằm đảm bảo những tuyến đường vận tải biển. Dù Trung Quốc có đến 15 000 km bờ biển, nhưng lại trong thế bị một vòng cung các hòn đảo chặn lối vào Thái Bình Dương. Trung Quốc dùng từ «dãy đảo thứ nhất » để chỉ khu vực biển tiếp giáp các quốc gia đối thủ hay thù địch với Trung Quốc như Nhật Bản, Đài Loan, Philippines, Indonesia và Malaisia.
Các nước này thường có quan hệ đồng minh với Mỹ. Hạm đội 7 của Mỹ thì
lại không ngừng tuần tra những vùng nước quốc tế « kế cận một cách nguy
hiểm » các bờ biển Trung Quốc. Còn các tuyến đường biển đảm bảo nguồn
cung ứng năng lượng và nguồn xuất khẩu của Trung Quốc thì lại đi qua khu
vực biển này, khu vực nằm trong tầm kiểm soát của Mỹ. Cảm thấy bị bó
buộc một cách nguy hiểm, nên Trung Quốc đã không ngừng phát triển hải
quân với mục đích là tạo ra một khu vực an ninh hàng hải bao gồm 3 giai
đoạn.
Thứ nhất là kiểm soát cho được vùng biển gọi là « dãy đảo thứ nhất »
nói trên, đặc biệt là vùng tiếp giáp với Đài Loan để ngăn chặn hải quân
Mỹ tiến vào cứu đồng minh Đài Loan khi cần thiết. Và dĩ nhiên, mục tiêu
cuối cùng của giai đoạn này là sáp nhập Đài Loan vào Trung Quốc. Thứ
hai, Trung Quốc đặt mục tiêu trong năm 2020-2030 sẽ triển khai hải quân
Trung Quốc đến những vùng nước mà Trung Quốc gọi là « dãy đảo thứ hai »,
bao gồm khu vực Mariannes và Guam, mục đích là để so kè với Mỹ ngay
trong vùng ảnh hưởng của Washington. Giai đoạn thứ ba, đó là hiện diện ở
khắp các đại dương trên thế giới.
Tham vọng đó của Trung Quốc đã được tình hình kinh tế ủng hộ. Trung
Quốc có nguồn ngoại tệ dồi dào nhất thế giới, đã trở thành nền kinh tế
thứ hai địa cầu. Trong khi đó, cuộc khủng hoảng tài chính đã làm chao
đảo nước Mỹ. Le Nouvel Observateur nhận định, trong bối cảnh đó, các nhà
chiến lược Trung Quốc cảm thấy thời cơ đã đến. Và sự căng thẳng quá mức
tại Trung Quốc trên hồ sơ Điếu Ngư cũng là một biểu hiện cho việc chóp
lấy thời cơ của Bắc Kinh. Một chuyên gia Nhật Bản nhận định : « Nhìn từ
Bắc Kinh, Nhật Bản là một chướng ngại lớn » đối với tham vọng biển của
Trung Quốc. Và trên thực tế, Senkaku một là « chốt khóa » nằm trong lòng
cái gọi là « dãy đảo số một » của Trung Quốc, và ngăn lối Trung Quốc
tiến ra Thái Bình Dương.
Tờ báo nhắc lại, từ 20 năm nay, hải quân Trung Quốc đã không ngừng
lớn mạnh, và hiện tại lên đến 225 000 người, 50 tàu ngầm, 79 khu trục
hạm. Cuối năm 2012, Trung Quốc đã ra mắt chiếc tàu sân bay đầu tiên và
tên lửa đạn đạo chống hạm có khả năng tấn công tàu sân bay của Mỹ cách
Thượng Hải 2 000 cây số. Tờ báo nhận định, hiện tại Trung Quốc đã trở
thành một cường quốc hải quân, và sẽ còn tiếp tục lớn mạnh trong thời
gian tới.
Tuy vậy, nguy cơ đến từ Trung Quốc không phải là quá lớn. Le Nouvel
Observateur dẫn lời một quan chức quốc phòng Nhật Bản cho rằng, dù trong
20 năm qua, ngân sách quốc phòng của Trung Quốc đã tăng 18 lần, nhưng
hiện tại hải quân Trung quốc vẫn còn thua xa Mỹ, chưa kể là bên cạnh đó
còn có các lực lượng hải quân của các nước đồng minh của Mỹ. Hơn nữa,
hải quân Trung Quốc dù lớn mạnh nhưng chưa có nhiều kinh nghiệm tác
chiến. Trong khi đó, hải quân Nhật lại rất mạnh, nên việc bức phá
Senkaku của Trung Quốc là việc chưa thể. Thêm vào đó là nội tình rối ren
tại Trung Quốc với nguy cơ bạo động xã hội đang âm ĩ. Tờ báo kết luận,
tất cả cho thấy, bản đồ « Đại Trung Hoa » của Trung Quốc hiện chỉ là «
một giấc mộng trên giấy ».
Tập Cận Bình muốn gì ?
Bàn về ông Tập Cận Bình, tờ báo nhắc lại, ông này tuần qua đã có lời lẽ khoan hòa với Nhật Bản. Ông có thật sự muốn vậy hay không ? Tờ báo cho rằng, sự thật coi chừng ngược lại vì ông Tập là người có thói quen khi nói thì khoan hòa nhưng hành động thì lại khác.
Bàn về ông Tập Cận Bình, tờ báo nhắc lại, ông này tuần qua đã có lời lẽ khoan hòa với Nhật Bản. Ông có thật sự muốn vậy hay không ? Tờ báo cho rằng, sự thật coi chừng ngược lại vì ông Tập là người có thói quen khi nói thì khoan hòa nhưng hành động thì lại khác.
Tờ báo nhắc lại làm bằng chứng, đó là hồi năm 2011, khi còn là phó
chủ tịch, ông Tập đã tiếp nhiều lãnh đạo Châu Á và luôn hứa là sẽ làm
dịu căng thẳng trong tranh chấp lãnh thổ. Khi đến thăm Việt Nam, ông Tập
cũng có lời lẽ khoan hòa. Nhưng, những hành động làm cho tình hình thêm
phức tạp của phía Trung Quốc hồi năm 2012 đã cho thấy rõ sự thật của
vấn đề.
Thế giới phụ nữ « quật khởi »
Xã hội ngày càng tiến bộ, phụ nữ ngày càng muốn thật sự bình đẳng với
cánh mày râu. Vì thế, nhiều phong trào và nhiều hình thức đấu tranh của
chị em đã nổi lên ở nhiều nước. Báo chí Pháp đặc biệt chú ý đến hiện
tượng này.
Ấn Độ : Hết chịu nổi cảnh hiếp dâm
Tạp chí Le Monde Diplomatique số ra tháng này có bài dành cho tình
hình phụ nữ tại Ấn Độ với dòng tựa đáng chú ý : «Ấn Độ mới đang hối hả
». Tờ báo nhắc lại sự việc hồi tháng 12 năm ngoái một nữ sinh bị hiếp
dâm ngay trên xe buýt công cộng tại thủ đô New Delhi, vài ngày sau thì
cô chết. Thế là, một làn sóng phẫn nộ đã nổi lên. Phụ nữ Ấn Độ đã xuống
đường.
Nhìn sâu vào vấn nạn hiếp dâm tại Ấn Độ, tờ báo nêu ra một nguyên
nhân cốt lõi, đó là nạn trọng nam kinh nữ trong xã hội phụ quyền Ấn Độ.
Gia đình nào cũng muốn có con trai, và nạn phá thai đã diễn ra nghiêm
trọng. Kết quả là tỷ lệ nam nữ ở đất nước này chênh lệch khá cao : 940
nữ/1000 nam. Vì thế, nhiều thanh niên chịu cảnh không vợ.
Một nguyên nhân khác, đó là thực trạng tự tung tự tác của nạn hiếp
dâm. Tức là, việc xử phạt của luật pháp đối với tội này còn rất sơ xài.
Theo Le Monde Diplomatique, tại New Delhi, trong giai đoạn từ tháng 01
đến tháng 11/2012, có đến 754 người bị tố cáo trong 635 vụ án hiếp dâm,
thì đến hiện tại chỉ có một thủ phạm duy nhất đã bị kết án.
Nhìn lại các vụ xuống đường vừa qua, đa số là phụ nữ trẻ tuổi thuộc
tầng lớp trung lưu thành thị. Theo Le Monde Diplomatique, đó là biểu
hiện của thế hệ mới tại Ấn Độ, thế hệ được sinh ra và lớn lên trong toàn
cầu hóa, được đi ăn học ở nước ngoài, có thể độc lập về tài chính, có
khả năng tìm kiếm việc làm, thế hệ có thể nhận thức được sự bất bình
đẳng giới tính trong xã hội Ấn Độ.
Phụ nữ khỏa thân để đấu tranh
Nhìn rộng ra thế giới, tuần san Courrier International dành một hồ sơ cho phong trào phụ nữ thế giới với hàng tựa chạy trên trang nhất : «Những phụ nữ không khuất phục », kèm theo bức ảnh một phụ nữ đang đấu tranh trong tư thế …cởi trần.
Nhìn rộng ra thế giới, tuần san Courrier International dành một hồ sơ cho phong trào phụ nữ thế giới với hàng tựa chạy trên trang nhất : «Những phụ nữ không khuất phục », kèm theo bức ảnh một phụ nữ đang đấu tranh trong tư thế …cởi trần.
Đấu tranh bằng tư thế cởi trần là độc chiêu của chị em phụ nữ
Unkraina trong phong trào mang tên Femen. Phong trào này hiện đã lan
rộng đến nhiều nước. Femen lấy chủ đề đấu tranh trong cuộc sống thường
nhật, nhất là vấn đề quyền phụ nữ. Vũ khí đấu tranh của các chị là để
ngực trần bởi đó là « biểu tượng của nữ tính, của người mẹ và của tình
dục ».
Tờ báo Der Spiegel của Đức có bài đi sâu vào vụ việc này, được
Courrier International dẫn lại với dòng tựa ấn tượng : «Những chiếc vú
mang tính chính trị ». Tờ báo kể lại rằng, hồi tháng 5 năm ngoái, 4
thiếu nữ Ukraina đã cởi trần đứng trước tòa đại sứ Ấn Độ tại Ukraina để
phản đối. Nguyên nhân là vì trước đó, có tin cho hay, ngoại trưởng Ấn Độ
đã lên tiếng cho rằng, phụ nữ các nước thuộc Liên Xô cũ đến Ấn Độ để
hành nghề mại dâm. Thế là, băng rôn phản đối của bốn cô gái nói trên nêu
rõ : «Phụ nữ Ukraina không phải là gái mại dâm », và kèm theo câu biểu
trưng của Femen là : «Xéo đi ».
Một trường hợp đấu tranh ấn tượng khác đến từ Ai Cập. Courrier
International dẫn lại bài của tờ TelQuel tại Maroc với dòng tựa khá sốc :
« Trần truồng và phản đối tất cả ». Bài viết đăng hình ảnh một phụ nữ
Ai Cập trong tư thế không mảnh vải che thân, hai tay đưa lên cao cầm
quốc kỳ Ai Cập, đầu đội vòng hoa, khu vực từ cổ đến thắt lưng có vẽ hàng
chữ màu đỏ : « Luật Hồi Giáo Charia không phải là Hiến pháp ».
Cô nàng nói trên tên là Aliaa Magda Elmahdy, năm nay 22 tuổi, một
blogger nổi tiếng tại Ai Cập. Số là hồi tháng 10 năm 2011, trong bối
cảnh dầu sôi lửa bỏng tại Ai Cập, cô nàng đã đăng trên blog cá nhân một
bức ảnh của cô trong tư thế trần truồng. Bức ảnh lập tức làm sốt cộng
đồng mạng, và chỉ trong vài ngày đã có đến 8 triệu lượt xem. Gia đình và
búa rìu dư luận Hồi Giáo lập tức tấn công cô, và cô buộc phải bỏ xứ đến
Bắc Âu.
Hình ảnh không mảnh vải che thân và cầm cờ nói trên là cảnh diễn ra
hồi tháng 12/2012, trước đại sứ quán Ai Cập ở Thụy Điển, với mục đích là
đòi quyền phụ nữ và phản đối chủ nghĩa Hồi Giáo cực đoan tại Ai Cập.
Trả lời cho tờ telQuel, Aliaa giải thích cho phương pháp đấu tranh của
cô như sau : «Tôi là một phụ nữ, tôi không xấu hổ và cũng chẳng sợ sệt
khi phô bài thân thể trong một xã hội dưới quyền thống trị của cánh đàn
ông, những người hành hạ phụ nữ hàng ngày, những người xem phụ nữ là
công cụ tình dục ».
Trung Quốc : Cởi trần phản đối bạo hành gia đình
Đến với Trung Quốc, Courrier International cho hay, thế hệ trẻ của phụ nữ nước này đã biết tận dụng Internet để đấu tranh, và có nhiều người đã không ngại đưa lên Internet hình ảnh cá nhân trong thế cởi truồng. Một trong những chủ đề đấu tranh trọng yếu của họ là chống bạo hành gia đình. Theo thống kê được công bố tại Trung Quốc hồi tháng 10 năm ngoái, có đến 24,7% phụ nữ được hỏi khẳng định đã từng bị «lăng mạ, đánh đập, cướp quyền tự do và phương tiện kinh tế, bị bạo hành tình dục ».
Nhật Bản : Đấu tranh bằng bikini Đến với Trung Quốc, Courrier International cho hay, thế hệ trẻ của phụ nữ nước này đã biết tận dụng Internet để đấu tranh, và có nhiều người đã không ngại đưa lên Internet hình ảnh cá nhân trong thế cởi truồng. Một trong những chủ đề đấu tranh trọng yếu của họ là chống bạo hành gia đình. Theo thống kê được công bố tại Trung Quốc hồi tháng 10 năm ngoái, có đến 24,7% phụ nữ được hỏi khẳng định đã từng bị «lăng mạ, đánh đập, cướp quyền tự do và phương tiện kinh tế, bị bạo hành tình dục ».
Còn tại Nhật Bản, Courrier International bàn về một phong trào phụ nữ mang tên Momoiro Guerrilla (Tạm dịch : Trận du kích màu hồng). Phong trào này ra đời năm 2003, phản đối Nhật Bản tham gia vào trận chiến Irak. Biểu trưng của phong trào này là chị em phụ nữ đi đấu tranh bằng cách mặc bikini màu hồng. Hiện tại, phong trào này đã bắt đầu tiếp nhận thành viên nam với điều kiện các anh phải mặc màu hồng như chị em khi đi đấu tranh.
THẾ LỮ - TẾT QUÝ TỊ
HOÀNG YÊN LƯU * THẾ LỮ
Vàng và Máu của Thế Lữ
- Details
- Created on Tuesday, 05 March 2013 02:05
- Category: Văn nghệ
Hoàng Yên Lưu
Trong nền tân-văn-học tiền bán thế kỷ XX, Thế Lữ nổi bật trên nhiều lãnh vực từ thi ca, kịch nghệ tới tiểu thuyết. Được đánh giá là một nhạc trưởng trong dàn giao hưởng Thơ Mới bên cạnh Lưu Trọng Lư, Hàn Mặc Tử, Phạm Huy Thông, Xuân Diệu, Nguyễn Nhược Pháp, Vũ Hoàng Chương, Chế Lan Viên, Bàng Bá Lân và Huy Cận... Thế Lữ còn được coi như người viết truyện kinh dị (chữ kinh dị mượn của Thế Lữ trong tuyển tập Ba hồi kinh dị) và trinh thám tiền phong trong văn học mới. Mặc dù truyện trinh thám của Thế Lữ như Gói thuốc lá, Lê Phong phóng viên, Mai Hương và Lê Phong ngày nay ít người tìm đọc vì chàng phóng viên Lê Phong cùng anh chàng Kỳ Phát trong các vụ án của Phạm Cao Củng,
chỉ là nhân vật trong những tác phẩm khởi đầu của dòng trinh thám trong
văn học ta. Loại này tình tiết còn quá đơn sơ, cấu trúc câu truyện còn
nghèo nàn trong một thời kỳ phương pháp suy lý, điều tra hình sự và khoa
học pháp y của ta còn phôi thai và nhà văn chữ Quốc ngữ khi ấy mới học
nghề điều tra của Conan Doyle (1859-1930) (với nhân vật Sherlock Holmes) và Maurice Leblanc (1864-1941) (với tay kỳ tài Arsene Lupin) .
Ngược lại, tác phẩm thuộc loại kinh dị của Thế Lữ đến nay vẫn được ưa chuộng như Vàng và Máu, Ba hồi kinh dị, Trại Bồ tùng Linh, Bên đường Thiên lôi, Gió trăng ngàn...
Đặc biệt Vàng và Máu quá quen thuộc với nhiều thế hệ sau 1945. Trước 1975 ở Miền Nam, lớp trẻ ở bậc phổ thông đã được đọc những đoạn văn trích giảng đặc sắc từ Vàng và Máu như bài Núi Văn Dú. Núi Văn Dú
đã gợi trong lòng thanh thiếu niên hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ, bí ẩn,
hoang dại, tạo nơi họ trí tưởng tượng và thúc đẩy nhiều tâm hồn trẻ ý
hướng mạo hiểm phiêu lưu. Nó cũng là mẫu tả cảnh cho học trò luyện Việt Ngữ.
Ta hãy nghe Thế Lữ vẽ cảnh núi Văn Dú:
“Kể
từ châu Kao Lâm ở phía đông và Bản Slay ở phía tây mà đến, từ mạn Bản
Pắc đi xuống, và từ Bản Hạ trở lên, cách non mười dặm chung quanh, chỉ
có quả núi đá Văn Dú là cao lớn nhất.
Sừng
sững giữa trời, bao quát đồi cây, gò đất, núi ấy trông đường bệ hách
dịch như đứng làm chúa tể cho cả một vùng phong cảnh hoang vu. Dân Thổ ở
các làng gần đó, ngày nào cũng trông thấy ngọn núi mù mù lam tím, nhô
lên trên những hàng rừng xanh chi chít um tùm.
Những
buổi hoàng hôn, bóng chiều soi riêng một phía cũng như những ngày ủ dột
âm u, Văn Dú lại hiện ra một vẻ riêng oai linh và mầu nhiệm.
Đối
với ngọn núi lớn, người Thổ không chỉ có tấm lòng kính cẩn phảng phất
đối với mọi cảnh bát ngát cao cả, họ còn sợ hãi Văn Dú như một vật có
tri giác, có quyền phép làm hại được người. Ở những miền quanh đó và
trong thời bấy giờ, ai nói động tới Văn Dú là một sự gở lạ. Họ chỉ gọi
tên quả núi trong những khi tức giận nhau mà chửi rủa hay những khi thề
bồi...
Núi
Văn Dú có một cái hang lớn. Đó là nơi chứa những tai họa ghê gớm cho
giống người Thổ và là cái nguồn những sự khủng khiếp và những chuyện
kinh hoàng. Người ta gọi hang ấy là hang Thần, vì đó là chỗ thần núi ở.
Thần
núi Văn Dú linh thiêng lắm, lại rất độc ác và hay nghi ngờ. Người nào
hoặc vô tình, hoặc cả gan đến gần núi là bị thần hang bắt vào giết đi.
Cho nên từ Văn Dú trở ra chừng hai ba dặm chỉ toàn thấy rừng xác, đất
hoang; người Thổ không dám đến khai phá và cày cấy...
Trong
trí tưởng tượng của người Thổ thì cửa hang Thần trông như mồm một con
yêu tinh hay con hổ quái gở. Cái mồm ấy phun ra những hơi độc làm thành
dịch tễ, gió bão để phá hủy các làng. Trước cửa hang thần người thì bảo
có nhiều đầu lâu, người thì bảo có đủ các thứ rắn rết... Những người già
cả trong làng thì cho rằng hang Thần hóa thiêng vì trong đó chôn cất
không biết bao nhiêu thây của quân giặc Khách. Bọn giặc này sang tàn phá
nước Nam khi trước bị quan quân ta đuổi riết, túng thế ẩn vào Văn Dú
rồi bị hãm chết đói trong hang. Đứa nào cũng mang theo rất nhiều vàng đã
cướp được của dân chúng. Nay những của ấy hãy còn, nhưng chúng thành
thần để giữ của”.
Thế Lữ khéo kể chuyện đường rừng. Mở đề Vàng và Máu, tác giả tả Văn Dú oai linh đầy đe dọa, nhất là phác họa truyền thuyết về Hang Thần
ghê gớm đầy chết chóc như thế nào và hé lộ ra giả thuyết trong hang có
vàng của bọn giặc Khách. Có “vàng” nên gợi lòng tham và có tham thì có
“máu”.
Thế Lữ kể lại những cái chết kỳ bí ghê gớm của những kẻ muốn tìm vàng nên cả gan vào Hang Thần.
Những cái chết tạo thêm bí ẩn cho nơi giấu của. Nhưng bí mật hang Thần
và Kho tàng không được tác giả hé lộ ngay ở những chương đầu mà bằng
nghệ thuật xây dựng truyện kinh dị khéo léo, ông đã lồng vào đấy một cái
chết của một kẻ treo cổ trước cửa hang. Rồi cảnh hai người của châu Kao Lâm, một người là Nùng Khai, một tay mạo hiểm được phái đi tìm vàng. Nùng Khai
nhặt được tờ giấy kỳ lạ của xác chết trước hang và mạo hiểm vào hang.
Nhưng lão cũng mất mạng khi thoát ra cửa hang. Đồng bạn của lão nhờ nhát
gan ở ngoài hang nên sống sót và có trong tay một họa đồ và những câu
ghi chú vô nghĩa. Tấm giấy này nếu vào tay một kẻ bình thường thì vô giá
trị vì chỉ tạo thêm mê tín và kinh hoàng. Nó cần một kẻ có trí óc khoa
học để phân tích chứ không thể bị câu đố gây thêm nhiều hoang mang và lo
sợ.
Thế Lữ kể lại Nùng Khai mạo hiểm vào hang rồi thoát ra và gục xuống trong tay còn khư khư giữ chặt mảnh giấy:
“Trên
giấy về phía tả, có vẽ một người quỳ, cầm một tờ giấy lớn giơ lên ngang
mặt; ở phía hữu có vẽ một bó đuốc đang cháy; nét vẽ rất ngây dại. Ở
giữa hai hình vẽ có mấy hàng chữ Hán nghĩa như sau:
Miệng có hai răng
Ba chân bốn tay
Mày vào trăm chân
Mày lên ba tay
Tên mày là đá
Đá sinh trứng đá
Trứng đá giữ của
Mày có sức mang
Mày giàu mày chết.
Trước cái chết kỳ lạ của Nùng Khai
và thây người treo lơ lửng trước cửa hang đang bị đàn quạ rỉa rói, thổ
dân càng sợ hãi trước uy lực vô biên của hang Thần. Những câu bốn chữ
trở thành một thứ thần chú mà người ta hoang mang không biết nó giúp mở
cửa hang thần hay nó dụ người ta vào địa ngục. Nhưng với ông Châu Nga Lộc (Châu tức tri châu, một chức quan coi sóc một châu miền thượng du thời Pháp thuộc) thì nó lại là ánh sáng chiếu vào vùng tăm tối nơi có của báu vô song.
Ông Châu Nga Lộc
đã suy nghĩ nhiều đêm và nhờ sự tình cờ tìm ra bí mật của thần chú. Thì
ra những câu bốn chữ trên là một chỉ dẫn vô cùng quý báu cho kẻ mạo
hiểm, “Hang Văn Dú trông như cái mồm có hai răng. Ba thước nói là
chân, bốn thước nói là tay. Mày đo từ cửa hang vào trăm chân, rồi mày đo
trở lên ba tay, thì sẽ thấy tên của mày là Thạch. Đào từ chữ Thạch
xuống sẽ thấy một cái hang nữa mang những hòn đá hình nhẵn như trứng. Đá
này giữ kho của đó. Nhưng không được lấy sức mà mang vì mày tìm thấy
vàng nhưng mày chết”.
Vào được hang nhưng sao Nùng Khai lại chết kể cả bọn sơn tặc của Mê sơn gồm Đô bá Kỳ, Tân Du, Điền nhị giang, Lý Thất và Lý Nhạc (xác của họ được tìm thấy trong hang)?
Nguyên nhân nào dẫn tới những cái chết của những kẻ tìm của? Ông Châu Nga Lộc
cũng tìm ra bí mật sát nhân. Đó chính là những viên đá cuội tẩm độc sắc
bén mà kẻ sơ ý đụng vào độc chất sẽ dẫn tới cái chết nhanh chóng.
Vàng và Máu bọc bên ngoài là tiểu thuyết kinh dị liên quan đến truyền thuyết người Tàu để
của, nhưng bên trong giải quyết bí mật lại bằng lý luận khoa học. Nhờ
đó nó thành công vì làm hài lòng độc giả tân tiến không thích chìm đắm
trong không khí huyền bí mê tín của xã hội đương thời.
Những tảng đá giết người để nơi chứa vàng trong hang Thần thì ngay sau khi vận hết của về nhà, ông Châu sai
đem bỏ loại đá sát nhân vào một cái hang sai xây thêm một lần đá bên
ngoài lấp kín miệng hang ấy đi. Tuy vậy, ông vẫn giữ một tảng đá nhỏ
nhất để làm kỷ niệm...
“Một
hôm nhân vui chuyện, ông cẩn trọng mang tảng đá đó ra, lấy dao cạo mạnh
lên, thì thấy lở xuống, nhỏ và mỏng những mảnh cát to hạt (làm bằng
mảnh sứ hoặc thủy tinh tán nhỏ). Đó là một thứ hạt sắc cạnh màu vàng
trong lẫn màu nâu cháy, dính lại với nhau như luyện bằng keo. Ông nói:
-
Đây, cái oai quyền của thần giữ của đây, cái linh thiêng của Văn Dú
cũng cả đây, thực là ghê gớm mà khôn khéo. Bao nhiêu tai họa, bao nhiêu
nhân mạng, bao nhiêu điều khiếp sợ của người ta trong mấy trăm năm trời
đều do những vật vô tri giác này gây nên... Chung quanh tảng đá này có
một sức mạnh giết người mau chóng hơn cả thần thánh nữa, đó là một thứ
nhựa của một thứ cây độc tên là Mây nôm...”
Qua Vàng và Máu ta mới thấy sức tưởng tượng phong phú của Thế Lữ và tài kể chuyện của ông đáng bậc thầy. Núi Văn Dú chỉ là một ngọn núi tưởng tượng, có thể là bất cứ ngọn núi cao nào ở Lạng Sơn, nơi Thế Lữ trưởng thành (dù ông sinh ra ở phụ cận Hà Nội). Tác phẩm được viết ra khi tác giả bị bệnh phải an dưỡng ở Đồ Sơn và đi thăm chùa Hang ở Đồ Sơn nên nảy ý viết Hang Thần. Cũng vì thế Vàng và Máu trước lấy tên là Hang Thần và đăng trên Ngọ báo ở Hà Nội, sau mới đổi thành Vàng và Máu, và là một tác phẩm cùng với Một đêm trăng được Thế Lữ sáng tác trước khi về với nhóm Phong hóa. Tác phẩm sau này do nhà Đời nay của Tự lực văn đoàn xuất bản vào năm 1934.
THỜI BÁO
Monday, February 11, 2013
VĂN NGHỆ BA NGÀY TẾT
Chương trình Táo Quân tại Việt Nam bị đặt dưới sự kiểm duyệt
Chương trình táo quân nhân dịp Tết Quý Tỵ (DR)
Từ nhiều năm gần đây, tại Việt Nam, chương trình truyền hình
Táo quân trước thời khắc Giao thừa thu hút được nhiều chú ý. Năm nay,
lần đầu tiên chương trình hài hước mang tính châm biếm chính trị này gặp
một số « sự cố » với cơ quan kiểm duyệt văn hóa, đặc biệt vì một số chi
tiết trong kịch bản bị đánh giá là « phản cảm ».
Để chuyển đến thính giả một góc nhìn về chủ đề này, RFI đặt câu
hỏi với nhà thơ Đỗ Trung Quân (Sài Gòn). Theo nhà thơ Đỗ Trung Quân, « nói tục giảng thanh »
là một truyền thống văn hóa ở Việt Nam, kiểm duyệt không cần phải can
thiệp. Tuy nhiên nhìn rộng ra, chương trình tấu hài mang lại những tràng
cười sảng khoái vào dịp cuối năm này, thực chất vẫn luôn luôn được đặt
dưới sự theo dõi của các cơ quan kiểm duyệt văn hóa.
RFI : Xin chào nhà thơ Đỗ Trung Quân, xin anh
cho biết nhận xét của anh về chương trình truyền hình Táo quân, một tiết
mục được khá nhiều người Việt Nam hâm mộ.
Đỗ Trung Quân : Tôi nghĩ là Táo quân hàng năm là một điều quen thuộc của văn hóa dân gian, gần đây thì trên truyền hình trở thành một tiết mục biểu diễn. Tùy theo mức độ kịch bản, phía nam, ví dụ Sài Gòn thì có khuynh hướng hài hước, còn phía bắc thì có thể có sự châm biếm đối với một vài vấn đề.
Đây là một cái nét mà tôi cho rằng, người Việt mình quen rồi, nên không có thì chắc là người ta cũng thấy thiếu, còn tùy thuộc vào nội dung hàng năm thôi. Sài Gòn thì như tôi nói nghiêng về khuynh hướng châm biếm nhưng hài hước, còn ở phía bắc thì cũng hài hước, nhưng có thể châm biếm sâu cay hơn một chút. Năm nay thì tôi không biết phía bắc chọn cái gì và miền nam chọn cái nội dung gì.
Vừa rồi, thì có một vụ thổi còi, thì thú thật tôi cũng không được xem, nên cũng không biết là có đủ nội dung gọi là « dung tục hóa » để thổi còi hay không.
Thực ra Táo quân là cái gì ? Đó là tổng hợp các vấn đề chọn lựa trong năm, trong số những chuyện đã xảy ra. Ở Sài Gòn, lâu nay người rất nổi tiếng trong vai Ngọc Hoàng là nghệ sĩ Bảo Quốc, và một số nghệ sĩ khác, cũng có châm biếm, có hài hước, nhưng chủ yếu là nhẹ nhàng, để cho ngày Tết mà, quan niệm là để vui vẻ thôi.
Còn chuyện dung tục hay không thì là do đối đáp, nhưng mình không biết, vì không được xem kịch bản đó. Nhưng tôi chủ trương là như thế này : Ông bà mình có cái gọi là « Nói tục nhưng giảng thanh » chẳng hạn. Nếu đạt được yêu cầu đó thì hay, còn nếu không thì cùng lắm là làm cho nhăn mặt một tý, chẳng đến nỗi phải cấm.
RFI : Xin anh cho biết các phản ứng của công chúng nói chung.
Đỗ Trung Quân : Tôi thấy hàng năm người ta vẫn xem những tiết mục này như một cái giải trí cuối năm. Có thể vui một tí. Nó cũng như cái xả xú páp ấy. Tức là người ta cũng cho châm biếm một chút để người ta xả. Tôi cho là hình thức thôi. Nhiều khi châm chọc Nhà nước một tý để mà xả hơi. Nhưng nếu Nhà nước thấy mức độ mà làm quá, thì tôi thổi còi anh. Nhưng làm quá thế nào, thì năm nay mình chưa biết. Nhưng thấy được cho diễn, thì chắc là Nhà nước cũng ok.
RFI : Trong các chương trình Táo quân, riêng anh có thấy đọng lại những cái châm biếm hay hài hước nào không ?
Đỗ Trung Quân : Tôi thấy, công chúng bình dân, đa số công chúng của truyền hình nhiều miền thì chắc là họ thích. Nhưng nói thật là châm biếm như thế thì tôi châm biếm còn ghê hơn. Nhưng đứng về phía công chúng, thì tôi thấy đó là nhu cầu của họ. Thực ra là thế này : Tâm lý của người dân mình, cả năm vất vả rồi, thì cuối năm cần một tiếng cười, tôi gọi là xả van, xả xú páp. Nếu mà cái Táo quân mà châm biếm được cái ông Giao Thông, cái ông Cửa Quyền, châm biếm được ông Quan Liêu, ông Tham Nhũng, thì người ta cảm thấy có người nói thay cho mình, thì người ta thấy dễ chịu. Tất nhiên trên truyền hình, thì ở mức độ nào đấy thôi. Mức độ nào thì ok, còn ở mức độ nào thì họ không ok. Nhưng tôi cho rằng, cũng mỵ dân thôi.
RFI : Tức là theo anh, thì như thế nào là không « ok » ?
Đỗ Trung Quân : Ví dụ như, mức độ mà phê gay gắt quá thì không, phê lớt phớt thì ok. Tâm lý ấy tôi nghĩ không chỉ trong nước đâu, ngoài nước cũng thế. Kiều bào mình ở nước ngoài cũng thế thôi. Vấn đề mà cảm thấy có người nói cho mình, nói ra thì mình cũng thấy nhẹ nhàng.
RFI : Nhưng mà anh nói đến kiều bào ở nước ngoài, thì nhiều người dường như cũng rất muốn phê phán đến nơi ?
Đỗ Trung Quân : Đúng rồi. Nhưng khổ nỗi, giới hạn nào gọi là tới nơi và cái nào là không tới nơi, thì cái đó chúng ta lại phải bàn với nhau. Vì truyền hình họ quyết định cái đó, trong nước họ quyết định cái đó. Tôi xem (chương trình này) chỉ là để thỏa mãn tâm lý một chút, chứ tôi không xem những cái tiết mục đó là có một ảnh hưởng mà… Nhưng thực sự nếu Táo quân làm tới nơi tới chốn, thì nó sẽ có ảnh hưởng lớn đó. Chỉ có điều là, ở Việt Nam chắc là khó, vì về mặt kịch bản là khó.
RFI : Mới đầu, sự hấp dẫn của chương trình Táo quân là mở ra một con đường phê phán đến cấp cao nhất, tức là cấp Ngọc Hoàng.
Đỗ Trung Quân : Thực ra mà nói, vẫn là ẩn dụ và ước lệ thôi. Tâm lý người Việt mình là thỏa mãn khá là dễ dãi, hễ vấn đề đó được ai đặt ra, nó mắng cho một câu, hoặc phê phán một câu thì mình ok thôi, nhưng để đào sâu nó là cả một vấn đề. Không ai cho đào sâu đâu.
Táo quân ở Việt Nam là một vấn đề giải trí, thỏa mãn tâm lý ức chế một chút trong một năm trước các vấn đề của xã hội. Nếu có đặt vấn đề phê phán là để thỏa mãn cái đó một chút. Tức là nếu trong năm đó, có xảy ra cái này cái kia, thì Táo quân đặt ra vấn đề đó, phê phán nó một chút, để thỏa mãn một chút. Nhưng để giải quyết những cái đó thì là một vấn đề khác.
Năm nào cũng thế, cũng chỉ thỏa mãn một vài phút mà thôi. Còn các vấn đề xã hội cứ phải giải quyết mãi thôi.
Tôi thấy mình vẫn cần một chương trình Táo quân. Đa phần người bình dân của mình cần, để như tôi nói, là có chỗ, giống như người ta nói dùm, nói thay cho mình. Ông Táo thì nói thay cho mình, ông Ngọc Hoàng thì lắng nghe, có khi ông Ngọc Hoàng bị khều móc một chút, người dân cũng sung sướng, ví dụ vậy.
RFI : Cái điều anh nói, có lẽ được nhiều người chia sẻ. Nhưng dường như, đấy phải chăng là sự tự giới hạn, khi mà mình tự đặt ra theo một truyền thống, chỉ có một năm một lần là có một dịp này, mà không phải là thường xuyên, hàng tháng chẳng hạn. Liệu nếu có một câu chuyện hàng tháng xảy ra như vậy, thì có trở thành một dịp giải trí, xả hơi thoải mái như anh nói không ?
Đỗ Trung Quân : Tôi nghĩ là trong đời sống hàng ngày, cũng có những hình thái mà chúng ta lên tiếng, không phải đợi đến cuối năm, nhưng vì đến cuối năm nên mới có ông Táo. Nhưng bình thường, vẫn có những hình thái chúng ta châm biếm và bầy tỏ được, như (chương trình truyền hình) « Trong nhà ngoài phố », ví dụ vậy. Nếu « Trong nhà ngoài phố » tới nơi tới chốn…
RFI : Như anh nói, ở Việt Nam bình thường vẫn có những hình thức phê phán về văn hóa, văn nghệ về những vấn đề trong xã hội, nhưng nó chỉ đến lưng chừng thôi. Thế thì phải chăng, khi mình đặt cho mình một giới hạn là một năm chỉ có một lần được phê phán đến mức cao nhất, là tự mình giới hạn mình ?
Đỗ Trung Quân : Tôi đồng ý với nhận định này vô cùng. Vì Táo quân vừa là điều rất cần thiết cho cuối năm, nhưng đồng thời cũng giới hạn mình là phải đợi đến cuối năm mới. Còn bình thường thì có lẽ chúng ta có những hình thức khác, ví dụ như kịch, ví dụ như…Tất nhiên, không thể đòi hỏi xã hội chỉ có một việc là phê phán thôi. Nhưng mà trong một xã hội như Việt Nam chẳng hạn thì bao giờ họ cũng có một giới hạn nhất định là cho phép hay không cho phép. Cái văn hóa văn nghệ ở Việt Nam là ở trong một giới hạn, luôn luôn bị kiểm soát. Vấn đề là kiểm soát bao nhiêu phần trăm thì có thể chấp nhận được, quá bao nhiêu phần trăm thì không thể tin được.
RFI : Nhân nói chuyện năm mới, nói chuyện Táo quân, anh có suy nghĩ gì về câu chuyện xa xưa mà vẫn còn sống động này trong đời sống văn hóa Việt Nam ?
Đỗ Trung Quân : Về mặt dân gian, về mặt truyền thống, các thế hệ cũng nên biết ông Táo này ở đâu ra, chúng ta cũng được biết nhiều rồi, ví dụ như một bà, hai ông cũng là Táo trong cổ tích Việt Nam... Còn sử dụng hình thức Táo quân như thế nào có lẽ là từng thời kỳ, từng giai đoạn, từng thể chế.
Tôi nói, nếu các anh, chị ở nước ngoài, ở trong một điều kiện xã hội cởi mở hơn, có khi Táo quân phê phán vui hơn, nặng hơn. Ở trong nước, thì chỉ có thể nói được thế đó thôi, ví dụ vậy. Nhưng nó lại là một vấn đề khác.
RFI xin cảm ơn nhà thơ Đỗ Trung Quân.
http://www.viet.rfi.fr/viet-nam/20130209-chuong-trinh-tao-quan-tai-viet-nam-bi-dat-duoi-su-kiem-duyet
Đỗ Trung Quân : Tôi nghĩ là Táo quân hàng năm là một điều quen thuộc của văn hóa dân gian, gần đây thì trên truyền hình trở thành một tiết mục biểu diễn. Tùy theo mức độ kịch bản, phía nam, ví dụ Sài Gòn thì có khuynh hướng hài hước, còn phía bắc thì có thể có sự châm biếm đối với một vài vấn đề.
Đây là một cái nét mà tôi cho rằng, người Việt mình quen rồi, nên không có thì chắc là người ta cũng thấy thiếu, còn tùy thuộc vào nội dung hàng năm thôi. Sài Gòn thì như tôi nói nghiêng về khuynh hướng châm biếm nhưng hài hước, còn ở phía bắc thì cũng hài hước, nhưng có thể châm biếm sâu cay hơn một chút. Năm nay thì tôi không biết phía bắc chọn cái gì và miền nam chọn cái nội dung gì.
Vừa rồi, thì có một vụ thổi còi, thì thú thật tôi cũng không được xem, nên cũng không biết là có đủ nội dung gọi là « dung tục hóa » để thổi còi hay không.
Thực ra Táo quân là cái gì ? Đó là tổng hợp các vấn đề chọn lựa trong năm, trong số những chuyện đã xảy ra. Ở Sài Gòn, lâu nay người rất nổi tiếng trong vai Ngọc Hoàng là nghệ sĩ Bảo Quốc, và một số nghệ sĩ khác, cũng có châm biếm, có hài hước, nhưng chủ yếu là nhẹ nhàng, để cho ngày Tết mà, quan niệm là để vui vẻ thôi.
Còn chuyện dung tục hay không thì là do đối đáp, nhưng mình không biết, vì không được xem kịch bản đó. Nhưng tôi chủ trương là như thế này : Ông bà mình có cái gọi là « Nói tục nhưng giảng thanh » chẳng hạn. Nếu đạt được yêu cầu đó thì hay, còn nếu không thì cùng lắm là làm cho nhăn mặt một tý, chẳng đến nỗi phải cấm.
RFI : Xin anh cho biết các phản ứng của công chúng nói chung.
Đỗ Trung Quân : Tôi thấy hàng năm người ta vẫn xem những tiết mục này như một cái giải trí cuối năm. Có thể vui một tí. Nó cũng như cái xả xú páp ấy. Tức là người ta cũng cho châm biếm một chút để người ta xả. Tôi cho là hình thức thôi. Nhiều khi châm chọc Nhà nước một tý để mà xả hơi. Nhưng nếu Nhà nước thấy mức độ mà làm quá, thì tôi thổi còi anh. Nhưng làm quá thế nào, thì năm nay mình chưa biết. Nhưng thấy được cho diễn, thì chắc là Nhà nước cũng ok.
RFI : Trong các chương trình Táo quân, riêng anh có thấy đọng lại những cái châm biếm hay hài hước nào không ?
Đỗ Trung Quân : Tôi thấy, công chúng bình dân, đa số công chúng của truyền hình nhiều miền thì chắc là họ thích. Nhưng nói thật là châm biếm như thế thì tôi châm biếm còn ghê hơn. Nhưng đứng về phía công chúng, thì tôi thấy đó là nhu cầu của họ. Thực ra là thế này : Tâm lý của người dân mình, cả năm vất vả rồi, thì cuối năm cần một tiếng cười, tôi gọi là xả van, xả xú páp. Nếu mà cái Táo quân mà châm biếm được cái ông Giao Thông, cái ông Cửa Quyền, châm biếm được ông Quan Liêu, ông Tham Nhũng, thì người ta cảm thấy có người nói thay cho mình, thì người ta thấy dễ chịu. Tất nhiên trên truyền hình, thì ở mức độ nào đấy thôi. Mức độ nào thì ok, còn ở mức độ nào thì họ không ok. Nhưng tôi cho rằng, cũng mỵ dân thôi.
RFI : Tức là theo anh, thì như thế nào là không « ok » ?
Đỗ Trung Quân : Ví dụ như, mức độ mà phê gay gắt quá thì không, phê lớt phớt thì ok. Tâm lý ấy tôi nghĩ không chỉ trong nước đâu, ngoài nước cũng thế. Kiều bào mình ở nước ngoài cũng thế thôi. Vấn đề mà cảm thấy có người nói cho mình, nói ra thì mình cũng thấy nhẹ nhàng.
RFI : Nhưng mà anh nói đến kiều bào ở nước ngoài, thì nhiều người dường như cũng rất muốn phê phán đến nơi ?
Đỗ Trung Quân : Đúng rồi. Nhưng khổ nỗi, giới hạn nào gọi là tới nơi và cái nào là không tới nơi, thì cái đó chúng ta lại phải bàn với nhau. Vì truyền hình họ quyết định cái đó, trong nước họ quyết định cái đó. Tôi xem (chương trình này) chỉ là để thỏa mãn tâm lý một chút, chứ tôi không xem những cái tiết mục đó là có một ảnh hưởng mà… Nhưng thực sự nếu Táo quân làm tới nơi tới chốn, thì nó sẽ có ảnh hưởng lớn đó. Chỉ có điều là, ở Việt Nam chắc là khó, vì về mặt kịch bản là khó.
RFI : Mới đầu, sự hấp dẫn của chương trình Táo quân là mở ra một con đường phê phán đến cấp cao nhất, tức là cấp Ngọc Hoàng.
Đỗ Trung Quân : Thực ra mà nói, vẫn là ẩn dụ và ước lệ thôi. Tâm lý người Việt mình là thỏa mãn khá là dễ dãi, hễ vấn đề đó được ai đặt ra, nó mắng cho một câu, hoặc phê phán một câu thì mình ok thôi, nhưng để đào sâu nó là cả một vấn đề. Không ai cho đào sâu đâu.
Táo quân ở Việt Nam là một vấn đề giải trí, thỏa mãn tâm lý ức chế một chút trong một năm trước các vấn đề của xã hội. Nếu có đặt vấn đề phê phán là để thỏa mãn cái đó một chút. Tức là nếu trong năm đó, có xảy ra cái này cái kia, thì Táo quân đặt ra vấn đề đó, phê phán nó một chút, để thỏa mãn một chút. Nhưng để giải quyết những cái đó thì là một vấn đề khác.
Năm nào cũng thế, cũng chỉ thỏa mãn một vài phút mà thôi. Còn các vấn đề xã hội cứ phải giải quyết mãi thôi.
Tôi thấy mình vẫn cần một chương trình Táo quân. Đa phần người bình dân của mình cần, để như tôi nói, là có chỗ, giống như người ta nói dùm, nói thay cho mình. Ông Táo thì nói thay cho mình, ông Ngọc Hoàng thì lắng nghe, có khi ông Ngọc Hoàng bị khều móc một chút, người dân cũng sung sướng, ví dụ vậy.
RFI : Cái điều anh nói, có lẽ được nhiều người chia sẻ. Nhưng dường như, đấy phải chăng là sự tự giới hạn, khi mà mình tự đặt ra theo một truyền thống, chỉ có một năm một lần là có một dịp này, mà không phải là thường xuyên, hàng tháng chẳng hạn. Liệu nếu có một câu chuyện hàng tháng xảy ra như vậy, thì có trở thành một dịp giải trí, xả hơi thoải mái như anh nói không ?
Đỗ Trung Quân : Tôi nghĩ là trong đời sống hàng ngày, cũng có những hình thái mà chúng ta lên tiếng, không phải đợi đến cuối năm, nhưng vì đến cuối năm nên mới có ông Táo. Nhưng bình thường, vẫn có những hình thái chúng ta châm biếm và bầy tỏ được, như (chương trình truyền hình) « Trong nhà ngoài phố », ví dụ vậy. Nếu « Trong nhà ngoài phố » tới nơi tới chốn…
RFI : Như anh nói, ở Việt Nam bình thường vẫn có những hình thức phê phán về văn hóa, văn nghệ về những vấn đề trong xã hội, nhưng nó chỉ đến lưng chừng thôi. Thế thì phải chăng, khi mình đặt cho mình một giới hạn là một năm chỉ có một lần được phê phán đến mức cao nhất, là tự mình giới hạn mình ?
Đỗ Trung Quân : Tôi đồng ý với nhận định này vô cùng. Vì Táo quân vừa là điều rất cần thiết cho cuối năm, nhưng đồng thời cũng giới hạn mình là phải đợi đến cuối năm mới. Còn bình thường thì có lẽ chúng ta có những hình thức khác, ví dụ như kịch, ví dụ như…Tất nhiên, không thể đòi hỏi xã hội chỉ có một việc là phê phán thôi. Nhưng mà trong một xã hội như Việt Nam chẳng hạn thì bao giờ họ cũng có một giới hạn nhất định là cho phép hay không cho phép. Cái văn hóa văn nghệ ở Việt Nam là ở trong một giới hạn, luôn luôn bị kiểm soát. Vấn đề là kiểm soát bao nhiêu phần trăm thì có thể chấp nhận được, quá bao nhiêu phần trăm thì không thể tin được.
RFI : Nhân nói chuyện năm mới, nói chuyện Táo quân, anh có suy nghĩ gì về câu chuyện xa xưa mà vẫn còn sống động này trong đời sống văn hóa Việt Nam ?
Đỗ Trung Quân : Về mặt dân gian, về mặt truyền thống, các thế hệ cũng nên biết ông Táo này ở đâu ra, chúng ta cũng được biết nhiều rồi, ví dụ như một bà, hai ông cũng là Táo trong cổ tích Việt Nam... Còn sử dụng hình thức Táo quân như thế nào có lẽ là từng thời kỳ, từng giai đoạn, từng thể chế.
Tôi nói, nếu các anh, chị ở nước ngoài, ở trong một điều kiện xã hội cởi mở hơn, có khi Táo quân phê phán vui hơn, nặng hơn. Ở trong nước, thì chỉ có thể nói được thế đó thôi, ví dụ vậy. Nhưng nó lại là một vấn đề khác.
RFI xin cảm ơn nhà thơ Đỗ Trung Quân.
http://www.viet.rfi.fr/viet-nam/20130209-chuong-trinh-tao-quan-tai-viet-nam-bi-dat-duoi-su-kiem-duyet
TIN TỨC BA NGÀY TẾT
Tin tức / Hoa Kỳ
Tổng thống Obama chúc Tết Nguyên đán
CỠ CHỮ
11.02.2013
Theo thông cáo từ Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Obama và Đệ nhất phu nhân Michelle đã gửi ‘lời chúc nồng ấm nhất’ nhân dịp Tết Nguyên Đán Quý Tỵ.
Ông Obama nói rằng theo truyền thống Trung Hoa, con rắn tượng trưng cho sự khôn ngoan, và cho cách tiếp cận khéo léo để ‘giải quyết các thách thức ở phía trước’.
Tổng thống Obama nói: ‘Các thách thức đối với chúng ta có thể lớn, nhưng sự đa dạng và các truyền thống vững mạnh sẽ giúp chúng ta có sức mạnh để đối mặt với những thách thức đó. Đối với tất cả người dân đón Tết Nguyên Đán, tôi xin chúc quý vị an khang, mạnh khỏe và thịnh vượng’.
Đại sứ Mỹ tại Việt Nam David Shear cũng gửi lời chúc mừng năm mới Quý Tỵ tới người dân Việt Nam.Trong đoạn video được đăng tải trên Youtube, ông mở đầu bằng câu chào tiếng Việt: "Xin chào các bạn. Tôi là David Shear. Tôi là đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam".
Nhà ngoại giao Mỹ chia sẻ rằng đây là cái Tết thứ hai của ông tại Việt Nam, và ông cùng với gia đình rất vui vì có cơ hội được ăn Tết cùng với các bạn bè tại Hà Nội.
Để chuẩn bị cho Tết, ông Shear cho hay, ông cùng vợ đã sắm sửa nhiều thứ để chào đón bạn bè tới thăm.
Đại sứ Shear nói rằng một trong những điều ông thích nhất khi Tết đến là hoa đào và quất xuất hiện khắp Hà Nội thế nên ông đã mua cả đào và quất để mang không khí tết vào nhà mình. Ông cũng mua bánh chưng và các loại mứt quả khô tại một ngôi chợ ở Hà Nội.
Và cuối cùng ông Shear chúc mọi người dân Việt Nam năm mới vui vẻ, mạnh khỏe và thịnh vượng.
Việt Nam cần lột xác trong năm con rắn Quý Tỵ’
CỠ CHỮ
11.02.2013
Cũng giống như nhiều nước châu Á khác, người dân Việt Nam khắp nơi
trên thế giới đang ăn Tết Quý Tỵ. Dù người dân ở trong nước năm nay được
nghỉ Tết nguyên đán tới tận 9 ngày, không phải ai cũng có tâm trạng
phấn khởi khi đón mừng năm mới.
Tiến sĩ kinh tế Lê Đăng Doanh giải thích vì sao lại như vậy trong cuộc phỏng vấn đầu năm với VOA Việt Ngữ:
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh: Cái tết Quý Tỵ năm nay, là một cái tết đối với lại nhiều người lao động Việt Nam là khó khăn bởi vì khoảng độ 100 nghìn doanh nghiệp Việt Nam đã phá sản hoặc đóng cửa. Những doanh nghiệp còn hoạt động thì cũng chỉ chạy với 30 -40% công suất. Doanh nghiệp nào giỏi lắm thì cũng chỉ chạy được 70% công suất thì cũng phải sa thải công nhân. Vì vậy cho nên số người không có công ăn việc làm rất lớn và phải chạy vào những hoạt động có tính chất phi hình thức.
Lương thưởng cũng rất là hạn chế. Ngay cả một số doanh nghiệp nhà nước cũng không phải là lương thưởng được như trước. Mọi người đều hy vọng rằng là năm 2013 với nỗ lực của chính phủ thì 6 tháng cuối năm có thể sẽ dần dần khá lên. Nhưng mức độ khá thế nào, thì nó còn tùy thuộc vào thì còn tùy thuộc vào việc thực hiện các nghị quyết mà chính phủ đã ban hành.
VOA:Vấn đề cần phải giải quyết trong năm tới sẽ là gì, thưa ông?
Tiến sĩ kinh tế Lê Đăng Doanh giải thích vì sao lại như vậy trong cuộc phỏng vấn đầu năm với VOA Việt Ngữ:
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh: Cái tết Quý Tỵ năm nay, là một cái tết đối với lại nhiều người lao động Việt Nam là khó khăn bởi vì khoảng độ 100 nghìn doanh nghiệp Việt Nam đã phá sản hoặc đóng cửa. Những doanh nghiệp còn hoạt động thì cũng chỉ chạy với 30 -40% công suất. Doanh nghiệp nào giỏi lắm thì cũng chỉ chạy được 70% công suất thì cũng phải sa thải công nhân. Vì vậy cho nên số người không có công ăn việc làm rất lớn và phải chạy vào những hoạt động có tính chất phi hình thức.
Lương thưởng cũng rất là hạn chế. Ngay cả một số doanh nghiệp nhà nước cũng không phải là lương thưởng được như trước. Mọi người đều hy vọng rằng là năm 2013 với nỗ lực của chính phủ thì 6 tháng cuối năm có thể sẽ dần dần khá lên. Nhưng mức độ khá thế nào, thì nó còn tùy thuộc vào thì còn tùy thuộc vào việc thực hiện các nghị quyết mà chính phủ đã ban hành.
VOA:Vấn đề cần phải giải quyết trong năm tới sẽ là gì, thưa ông?
Năm Quý Tỵ là năm con rắn và con rắn muốn lớn lên thì nó phải lột xác.
Nó phải từ bỏ xác cũ đã chật hẹp đối với nó, cản trở sự phát triển của
nó. Nước Việt Nam trong năm con rắn này cũng sẽ phải lột xác và cái lột
xác của nền kinh tế, của bộ máy nhà nước thì còn sâu sắc hơn nhiều so
với việc một con rắn lột xác...
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh: Hiện nay nền kinh tế Việt Nam
đang mắc vào nhiều bệnh và những bệnh đó thì có liên hệ với nhau và
không phải là bệnh nhẹ. Bệnh nổi bật hiện nay tức là nợ xấu đã làm cho
ngân hàng và doanh nghiệp không gặp được nhau. Nợ xấu rất lớn và doanh
nghiệp lại không bán được hàng. Hàng tồn kho cao cho nên dẫn đến đóng
băng tín dụng và bất kỳ nền kinh tế nào khi gặp đóng băng tín dụng thì
cũng sẽ không thể tăng trưởng được.
Thứ hai, khối doanh nghiệp nhà nước hiện đang có tỷ lệ nợ nần rất cao. Chỉ riêng các tập đoàn và tổng công ty nhà nước đã nợ lên đến 1 triệu 330 nghìn tỷ đồng Việt Nam, và số đó tương đương với 60 tỷ đôla và khoảng độ 46 – 47% GDP của Việt Nam. Đấy không phải là một vấn đề đơn giản.
Vấn đề thứ ba nữa là vấn đề đóng băng bất động sản, và vấn đề đóng băng bất động sản này thì không thể giải quyết trong vòng một năm được. Cũng giống như nợ của các tập đoàn và tổng công ty nhà nước thì không thể giải quyết trong một năm được mà phải có nỗ lực bền bỉ trong nhiều năm. Tức là không thể chạy 100 mét và tới đích mà phải chạy đường dài, chạy marathon để mà có thể tới đích được.
Vấn đề cuối cùng của nền kinh tế Việt Nam là mất niềm tin. Người dân hiện nay có rất nhiều tâm tư vì giá viện phí của các bệnh viện tăng lên. Chi phí giáo dục tăng lên trong khi thu nhập thì lại giảm đi. Doanh nghiệp cũng không tin ngân hàng và ngân hàng cũng không tin doanh nghiệp. Vì vậy cho nên ngân hàng cái gì cũng phải đòi thế chấp, và nếu tài sản được 100 thì ngân hàng chỉ cho vay tối đa là 50%. Nếu mà ít hơn thì cũng chỉ được 30 – 40% nếu là doanh nghiệp mà ngân hàng không tin lắm. Vì vậy chi phí về tiền bạc để kinh doanh trong nền kinh tế Việt Nam đang tăng lên, và muốn giải quyết vấn đề này thì chính phủ đã ra một số nghị quyết và đang muốn tái cấu trúc nền kinh tế, trong đó có vấn đề tái cấu trúc đầu tư công hiện nay tôi vẫn chưa thấy có dự án nào là được công bố công khai. Đấy là một vấn đề không phải dễ dàng để giải quyết vì hiện nay ước tính có tới 40 nghìn các dự án đầu tư công và sử dụng một số vốn khá lớn.
Vấn đề cuối cùng và rất quan trọng, và có lẽ đây là vấn đề quan trọng nhất đó là phải cải cách bộ máy nhà nước, cải cách các thể chế mà đang quản lý các doanh nghiệp nhà nước, đang ban hành các chính sách và thực thi các chính sách từ vấn đề luật đất đai, cho đến đầu tư công cho đến luật quản lý vốn ở trong các doanh nghiệp nhà nước. Đấy là các vấn đề không phải dễ dàng để có thể thực thi và ban hành ngay một lúc. Tôi hy vọng rằng vấn đề hiện nay đã chín muồi và nhà nước nhận thức được vấn đề thì sẽ tích cực cải cách và thực hiện các đổi mới cần thiết.
VOA: Thưa ông, bản thân ông có lời chúc nào cho người dân Việt Nam cũng như niềm mong mỏi nào cho người dân Việt Nam?
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh: Trong năm 2013 này, thì ước mong lớn nhất của tôi là nước Việt Nam đủ quyết tâm và vững mạnh để bảo vệ được độc lập, chủ quyền biển đảo trước bất kỳ hành động xâm lăng và xâm phạm nào của nước ngoài.
Điều ước vọng thứ hai là nước Việt Nam sẽ đẩy mạnh cải cách và khôi phục lại được niềm tin và không phục được lại uy tín trên thị trường quốc tế, nâng cao được năng lực cạnh tranh và điểm cuối cùng, tôi chúc cho tất cả mọi người Việt Nam ý thức được những cơ hội to lớn nếu như có cải cách và cần phải có nỗ lực, tự mình mình cũng phải thay đổi.
Năm Quý Tỵ là năm con rắn và con rắn muốn lớn lên thì nó phải lột xác. Nó phải từ bỏ xác cũ đã chật hẹp đối với nó, cản trở sự phát triển của nó. Nước Việt Nam trong năm con rắn này cũng sẽ phải lột xác và cái lột xác của nền kinh tế, của bộ máy nhà nước thì còn sâu sắc hơn nhiều so với việc một con rắn lột xác.
Thứ hai, khối doanh nghiệp nhà nước hiện đang có tỷ lệ nợ nần rất cao. Chỉ riêng các tập đoàn và tổng công ty nhà nước đã nợ lên đến 1 triệu 330 nghìn tỷ đồng Việt Nam, và số đó tương đương với 60 tỷ đôla và khoảng độ 46 – 47% GDP của Việt Nam. Đấy không phải là một vấn đề đơn giản.
Vấn đề thứ ba nữa là vấn đề đóng băng bất động sản, và vấn đề đóng băng bất động sản này thì không thể giải quyết trong vòng một năm được. Cũng giống như nợ của các tập đoàn và tổng công ty nhà nước thì không thể giải quyết trong một năm được mà phải có nỗ lực bền bỉ trong nhiều năm. Tức là không thể chạy 100 mét và tới đích mà phải chạy đường dài, chạy marathon để mà có thể tới đích được.
Vấn đề cuối cùng của nền kinh tế Việt Nam là mất niềm tin. Người dân hiện nay có rất nhiều tâm tư vì giá viện phí của các bệnh viện tăng lên. Chi phí giáo dục tăng lên trong khi thu nhập thì lại giảm đi. Doanh nghiệp cũng không tin ngân hàng và ngân hàng cũng không tin doanh nghiệp. Vì vậy cho nên ngân hàng cái gì cũng phải đòi thế chấp, và nếu tài sản được 100 thì ngân hàng chỉ cho vay tối đa là 50%. Nếu mà ít hơn thì cũng chỉ được 30 – 40% nếu là doanh nghiệp mà ngân hàng không tin lắm. Vì vậy chi phí về tiền bạc để kinh doanh trong nền kinh tế Việt Nam đang tăng lên, và muốn giải quyết vấn đề này thì chính phủ đã ra một số nghị quyết và đang muốn tái cấu trúc nền kinh tế, trong đó có vấn đề tái cấu trúc đầu tư công hiện nay tôi vẫn chưa thấy có dự án nào là được công bố công khai. Đấy là một vấn đề không phải dễ dàng để giải quyết vì hiện nay ước tính có tới 40 nghìn các dự án đầu tư công và sử dụng một số vốn khá lớn.
Vấn đề cuối cùng và rất quan trọng, và có lẽ đây là vấn đề quan trọng nhất đó là phải cải cách bộ máy nhà nước, cải cách các thể chế mà đang quản lý các doanh nghiệp nhà nước, đang ban hành các chính sách và thực thi các chính sách từ vấn đề luật đất đai, cho đến đầu tư công cho đến luật quản lý vốn ở trong các doanh nghiệp nhà nước. Đấy là các vấn đề không phải dễ dàng để có thể thực thi và ban hành ngay một lúc. Tôi hy vọng rằng vấn đề hiện nay đã chín muồi và nhà nước nhận thức được vấn đề thì sẽ tích cực cải cách và thực hiện các đổi mới cần thiết.
VOA: Thưa ông, bản thân ông có lời chúc nào cho người dân Việt Nam cũng như niềm mong mỏi nào cho người dân Việt Nam?
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh: Trong năm 2013 này, thì ước mong lớn nhất của tôi là nước Việt Nam đủ quyết tâm và vững mạnh để bảo vệ được độc lập, chủ quyền biển đảo trước bất kỳ hành động xâm lăng và xâm phạm nào của nước ngoài.
Điều ước vọng thứ hai là nước Việt Nam sẽ đẩy mạnh cải cách và khôi phục lại được niềm tin và không phục được lại uy tín trên thị trường quốc tế, nâng cao được năng lực cạnh tranh và điểm cuối cùng, tôi chúc cho tất cả mọi người Việt Nam ý thức được những cơ hội to lớn nếu như có cải cách và cần phải có nỗ lực, tự mình mình cũng phải thay đổi.
Năm Quý Tỵ là năm con rắn và con rắn muốn lớn lên thì nó phải lột xác. Nó phải từ bỏ xác cũ đã chật hẹp đối với nó, cản trở sự phát triển của nó. Nước Việt Nam trong năm con rắn này cũng sẽ phải lột xác và cái lột xác của nền kinh tế, của bộ máy nhà nước thì còn sâu sắc hơn nhiều so với việc một con rắn lột xác.
Người Việt Houston Đón Tết Quý Tỵ
Hiền Vy, thông tín viên RFA
2013-02-10
Không như những năm trước giá lạnh, Tết Quý Tỵ năm nay thời tiết Houston ấm áp dù vài nơi có mưa.
Lễ Giao Thừa Xuân Quý Tỵ tại một ngôi chùa ở Houston, Texas.
Những cành đào, cành mai nở hoa sớm cả tuần trước Tết, tưởng sẽ mang
lại những ngày đầu năm thiếu vắng Hoa Xuân, làm cho ngày Tết bớt hương
sắc. Nhưng không, mùng Một Tết năm nay đúng vào ngày Chủ nhật, nên người
Việt Houston được "ăn Tết" nhộn nhịp rộn ràng.
Đi Chùa
Lễ Giao Thừa tại các ngôi chùa lớn trong thành phố có hàng ngàn người tham dự. Không ít người vẫn theo phong tục "hái lộc đầu năm",
nhưng cũng có người lại không hái lộc vì không muốn cây cảnh quanh chùa
tơi tả. Ngày mùng một Tết sân chùa đầy xác pháo và tấp nập người đi lễ
Phật.
Mùng Một thì đi Chùa thắp nhang cúng Phật...
Bác Du
Bác Du cho biết là sau những ngày dài sửa soạn thực phẩm truyền thống cho gia đình đón Tết, bác đi Chùa cúng Phật ngày đầu năm:
“Mùng Một thì đi Chùa thắp nhang cúng Phật...”
Em Nhi cũng theo cha mẹ đến chùa như mọi năm, nhưng năm nay Nhi không nghĩ là sẽ được nhiều lì xì vì không còn nhỏ nữa:
“Tết thì đi Chùa với ba mẹ rồi được lì xì nhưng năm nay lớn rồi chắc phải lì xì lại cho mấy đứa nhỏ.”
Trong gia đình
Các cháu tại hải ngoại đón Tết. RFA photo.
Còn Bác Nguyễn chia sẻ rằng bác phải ở nhà để cúng Giao Thừa :
“Tôi là người theo Phật Giáo nên tôi đi lễ Chùa. Giao Thừa thì tôi
phải ở nhà đón ông bà tổ tiên thành ra sáng mùng Một tôi mới đi lễ
Chùa.”
Không phải ai ai cũng đến chùa trong dịp Tết mà nhiều người đón năm
mới Quý Tỵ trong gia đình mà thôi. Chị Jennifer cho biết; mứt bánh và
bao lì xì đỏ, giúp các con của chị biết đến Tết Nguyên Đán, dù chị ở rất
xa nơi có nhiều người Việt:
“Ở chung với gia đình nên ở nhà rồi lì xì cho các con để cho mấy
đứa con ở đây biết ngày Tết của Việt Nam. Tụi nó sanh trưởng ở đây nhưng
vẫn biết Tết Việt Nam, khi nó thấy bánh mứt và bao lì xì là nó biết Tết
Việt Nam.”
Bác Vũ cũng đón Xuân với con cháu, dù bác ở ngay Houston:
“Thì cũng như mọi năm thôi! Đi thăm viếng bà con trong nhà thôi. Chờ các cháu đến chơi rồi chúng tôi đi thăm các cháu lại.”
Lễ Nhà Thờ
Vì mùng một Tết Năm nay rơi vào ngày Chủ Nhật nên người Thiên Chúa
Giáo cũng đi Lễ Nhà Thờ ngày đầu năm. Em Jimmy Trần chia sẻ chương trình
đón Tết của gia đình:
“Gia đình hai vợ chồng và các cháu thì về chúc Tết bên nội trước,
ba má bên nhà cháu. Năm này Tết vào ngày Chủ Nhật nên thứ Bảy cháu về
bên nội. Sáng Chủ nhật thì cháu đi lễ. Sáng Chủ nhật ngủ dậy thì cháu
chúc Tết ba má với lại các em xong rồi gia đình cháu đi lễ. Đi lễ về thì
ăn buổi trưa. Sau đó thì hai cháu và gia đình lại về chúc Tết bên
ngoại, rồi ăn cơm bên đó để giữ niềm vui của Tết. Về bên nội và bên
ngoại thì các cháu cũng được lì xì cho vui.”
Lễ thượng kỳ
Đón Giao Thừa tại Houston, Texas. Photo by Hiền Vy/RFA.
Trong khi đó thì gia đình bà Thảo lại đến Trung Tâm Cộng Đồng NVQG
tham dự lễ chào cờ đầu năm theo tinh thần "Tống Cựu Nghinh Tân" như
trên thông báo của BĐD cộng đồng, sau khi đi lễ nhà thờ:
“Tôi rất là hạnh phúc khi cả nhà đi lễ xong thì đến trung tâm cộng
đồng bởi vì trung tâm cộng đồng này đại diện cho cái cộng đồng hải
ngoại chúng tôi đầu tiên. Trước đây hai năm cộng đồng không có nhà, thì
bây giờ có một ngôi nhà chung để hãnh diện với người bản xứ và ngay với
cả những cộng đồng khác thì chúng ta phải duy trì cái truyền thống đó.
Đến để ăn tiệc với cộng đồng, rồi chúc Tết nhau, rồi nghe những đồng
hương có tài năng lên ca hát. Chúng tôi rất là vui. Chúng tôi rủ con
cháu bạn bè đi rất đông để ôn lại kỷ niệm xa xưa của quê nhà ...”
Buổi lễ chào cờ đầu năm theo truyền thống của dân tộc để mà chúc mừng năm mới, để mà nghĩ đến tổ tiên, nghĩ đến ông bà, bạn bè mà chúc cho nhau những lời tốt đầu năm.
Ông Hồ Sắc
Tại khu tượng đài chiến sĩ vùng Tây Nam Houston, cũng có lễ thượng kỳ
vào ngày Mùng Một Tết. Ông Hồ Sắc, thay mặt ban tổ chức, chia sẻ:
“Ngày Chủ nhật là ngày đầu năm nên mọi người đều nghỉ việc để mà
làm Lễ Chào Cờ đầu năm. Buổi lễ chào cờ này do các hội đoàn quân đội của
các quân binh chủng hải lục không quân và cảnh sát quốc gia tại Houston
tổ chức. Buổi lễ chào cờ đầu năm theo truyền thống của dân tộc để mà
chúc mừng năm mới, để mà nghĩ đến tổ tiên, nghĩ đến ông bà, bạn bè mà
chúc cho nhau những lời tốt đầu năm. Và cầu xin cho đất nước chúng ta
sớm được bình an, sớm được dân chủ và hòa bình.”
Một ngày như mọi ngày
Chợ Tết cộng đồng người Việt ở Houston, Texas. RFA file.
Tết Nguyên Đán năm nay, nhằm vào ngày Chủ nhật nên các sinh hoạt
thương mại tại khu phố Việt Nam rất nhộn nhịp. Trong khi rất nhiều người
được nghỉ làm để vui Tết, thì nhân viên các hàng quán, siêu thị lại
phải làm việc nhiều hơn để phục vụ nhu cầu Tết của đồng hương. Chị Ba là
một trong những người không được nghỉ Tết. Đối với chị, Tết tha hương
cũng chỉ là "một ngày như mọi ngày" mà thôi:
“Đâu có được nghỉ, phải đi làm. Chợ cũng mở cửa luôn mà. Đâu có nghỉ ngày nào đâu. Ngày nào cũng như ngày nào thôi.”
Không quên Tết Mậu Thân
Nếu mùa Xuân đến thường mang niềm vui cho mọi nhà, thì đối với nhiều
người, nhất là người gốc Huế, Tết luôn gợi nhớ thảm cảnh Tết Mậu Thân.
Dù bao nhiêu năm tháng trôi qua, với họ, ngày Tết vẫn là ngày giỗ kỵ
những người bị thảm sát trong Tết Mậu Thân 1968, như bác Nguyễn tâm sự:
“Tết đến thì bao giờ tôi cũng nhớ đến những người đã mất trong dịp
Tết Mậu Thân ở Huế. Vì tôi là người Trung cho nên ngày đó là ngày chúng
tôi giỗ kỵ.”
Đã 45 năm trôi qua kể từ biến cố Tết Mậu Thân nhưng nhiều người Việt
tha hương vẫn tự hỏi, không biết đến bao giờ những người gốc Huế, như
bác Nguyễn, mới có niềm vui trọn vẹn trong dịp Xuân về?
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vn-in-houston-welcoming-year-of-snake-hvy-02102013133535.html
Buôn bán Tết sôi nổi tại Little Saigon
Ngọc Lan, thông tín viên RFA
2013-02-10
Hơn 10 giờ tối Thứ Sáu, 29 Tết, các chợ mở cửa khuya quanh vùng Little Saigon miền Nam California như Thuận Phát, Á Đông vẫn còn đông nghẹt người mua sắm Tết. Theo nhận xét của một số người buôn bán, tình hình ăn Tết của cộng đồng người Việt tại đây dường như sôi nổi và hào hứng hơn năm qua.
Khu vực bán Hoa lan ở chợ Tết Cali.
Ông Bùi Thọ Khang, tổng giám đốc hệ thống 5 ngôi chợ Á Đông, Đà Lạt,
Sài Gòn, Green Farm và Moms Super Market ở vùng Little Saigon, nhận xét:
“Sức mua của người Việt trong dịp Tết này rất đặc biệt. Năm nay
thấy bà con đi mua sắm rất vui và phấn khởi. Đó là điều lạ làm cho các
nhân viên ở đây cũng rất ngạc nhiên. Vì nghe nói là kinh tế xuống mà tại
sao người Việt mình ăn Tết rất hào hứng.”
Sức mua của người Việt trong dịp Tết này rất đặc biệt. Năm nay thấy bà con đi mua sắm rất vui và phấn khởi.
Ô.Bùi Thọ Khang
Cô Mai Ly, chủ nhân tiệm vàng Mai Ly trong khu thương xá Phước Lộc
Thọ, cũng nhận thấy năm nay người dân gốc Việt quanh vùng Little Saigon
ăn Tết “nhiều hơn.”
“Năm nay thấy ăn nhiều chứ. Trong ba năm trở lại đây thì Mai Ly
thấy mình bán đắt nhất trong mùa hè vì các nơi họ về. Mùa lễ Noel này
mình cũng Ok lắm. Nhưng riêng cho cái Tết Việt Nam thì đa số họ đi bán
vàng để ăn Tết, còn những người mua sắm hột xoàn thì họ vẫn mua.”
Chiều tối ngày 28 Tết, chị Hoàng Kim Loan, chủ nhân tiệm bánh Đông Hưng Viên vẫn còn ở lại tiệm để tiếp tục nấu sen làm mứt vì “số lượng bán nhiều quá, không nấu ngày mai lấy gì bán.”
Nói về tình hình mua bán trong mùa Tết Quý Tỵ này, chị Kim Loan cho biết:
“Nhiều quá, nhiều quá luôn. Tới tiệm mình giờ này còn thấy nấu
sen. Ngày mai là giao thừa mà giờ này còn nấu sen chứng tỏ là đắt hàng
lắm thì giờ này mới còn nấu chứ."
Bánh chưng, bánh tét, dưa mắm, bánh mứt cho ngày Tết được bày bán khắp chợ. Photo Ngoc Lan RFA
Mứt hạt sen, mứt dừa, mứt gừng là những thứ mứt được người mua ưa
chuộng nhất tại tiệm bánh Đông Hưng Viên. Theo lời chị Kim Loan, trong
thời gian qua tiệm chị bán gần 10 ngàn pounds mứt hạt sen (tương đương
4500 ký).
"Sở dĩ bán được nhiều là vì mứt mình sản xuất ngay tại tiệm, mà
tâm lý người mua bây giờ là dị ứng với hàng của Trung Quốc, hàng của
Việt Nam. Do đó cái gì mà sản xuất làm tại chỗ thì thu hút được khách
hàng.”
Mua sắm nhiều nhưng phần lớn những mặt hàng bình dân, giá cả vừa phải chiếm lĩnh thị trường Little Saigon trong mùa mua sắm Tết.
Theo lời ông Bùi Thọ Khang thì năm nay, người ta mua vật liệu về để tự gói bánh chưng bánh tét nhiều hơn là mua bánh bán sẵn:
“Bà con mua những vật liệu để nấu những món ăn thuần túy quê hương
như bánh chưng, bánh dầy, giò thì thực sự năm nay chúng tôi bán những
vật liệu đó rất nhiều. Đặc biệt là ở Little Saigon có những ngôi nhà thờ
Công Giáo cũng gói bánh chưng rất là vui. Tóm lại là sức tiêu thụ không
thể tưởng tượng.”
Đây cũng là nguyên nhân khiến một số người từng nhận gói bánh chưng bánh tét tại nhà dường như có phần thất thu hơn.
Chị Nhị ở thành phố Garden Grove, một người chuyên gói bánh chưng bán lẻ và bỏ mối cho các tiệm từ nhiều năm qua, chia sẻ tình hình mua bán của mình:Tới tiệm mình giờ này còn thấy nấu sen. Ngày mai là giao thừa mà giờ này còn nấu sen chứng tỏ là đắt hàng lắm thì giờ này mới còn nấu chứ.Chị Kim Loan
“Năm nay ít hơn, năm nay bánh lớn không bán được, chỉ được bánh nhỏ thôi, ít hơn nhiều lắm. Bánh nhỏ nhà em gói 3,000 cái. Mấy năm trước nhà em gói 6,000 cái hơn, bánh lớn gói khoảng 7-8 trăm cái. Năm nay bánh lớn là coi như không bán được luôn, để mốc meo luôn.”
Bên cạnh thực phẩm, hoa kiểng chưng ngày Tết như hoa đào, mai Nhật, mai Mỹ, cúc đại đóa, và đặc biệt là các loại hoa lan, cũng là mặt hàng thu hút số đông người mua.
Ông Bùi Thọ Khang cho rằng năm nay do “thời tiết rất là lạ, lạnh, và vì một lý do nào đó” khiến hoa năm nay rất đẹp, nên số lượng người mua hoa trong các ngôi chợ của ông “rất là nhiều, rất là đắt.”
Bà Phương Mai, chủ nhân gian hàng hoa lan lớn nhất trong khu chợ hoa Phước Lộc Thọ, cũng nhận xét, “Từ hôm bữa giờ bán được nhiều vì năm nay bán mặt hàng bình dân thành thử cũng nhiều người mua, mua nhiều hơn mọi năm. Thường thường giá bình dân $15, $20 người ta mua nhiều. Mắc nhất từ một trăm mấy trở lên thì ít khách lắm, khách không được nhiều như mọi năm.”
Hoa mai ngày Tết. Photo courtesy of ChaobacsyBlog.
Không mua sắm những món quá đắt tiền nên quầy Hoa Mai Việt của ông
Nguyễn Hùng Văn lần đầu tiên xuất hiện tại hội chợ Hoa Phước Lộc Thọ dù
được rất đông người đến xem, và trầm trồ vì để có được hoa mai Việt Nam
nở trên vùng đất này không phải là điều đơn giản, nhưng số lượng người
mua không nhiều do giá thành quá mắc, không cây mai nào dưới $100. Ông
Văn tâm sự:
“Cộng đồng Việt Nam ở đây rất yêu mai, số phone họ gọi đến tôi
cũng nghẹt thở luôn và họ đến thăm mai, rờ mai, coi mai giống như mai
giả chứ họ không tin đó là mai thật. Nhưng đó là niềm hạnh phúc của tôi
mang đến cho mọi người Việt Nam ở đây đã được thưởng thức những cành mai
vàng tuyệt vời, đẹp rực rỡ trong mùa xuân.
Tôi sẽ cố gắng hạ giá thành xuống thật thấp cho vừa túi tiền của
mọi người để sang năm mọi người có một cái Tết mà mai vàng rực rỡ trong
mỗi nhà và chắc chắn là sẽ có nhiều người ủng hộ trong tương lai.”
Dù cuộc sống vẫn còn nhiều khó khăn do tình hình kinh tế chưa thật sự
hồi phục, nhưng qua cảnh mua bán tấp nập, nhộn nhịp, hối hả trong những
ngày cuối cùng của năm cũ, người dân Little Saigon vẫn chứng tỏ được
một cái nhìn rất lạc quan về cuộc sống. Và đó quả là một dấu hiệu vui
cho cộng đồng người Việt nơi đây.
Chợ Tết của người Việt ở vùng thủ đô Washington
Tết tại EDEN
Tết Quý Tỵ của người Việt ở San Jose, California
Phổ biến ngày 10.02.2013
Tết năm nay người Việt tại thành phố San Jose, California tổ chức tại
hai địa điểm Fairground và Vietnam Town có sự tham dự của ngưởi dân địa
phương, ông thị trưởng và thành viên Hội đồng Thành phố. Nhiếp ảnh gia
Nguyễn Thế Long đã chuyển cho VOA Việt ngữ một số ảnh tại hai nơi
Saturday, February 9, 2013
TIN TỨC TẾT QUÝ TỴ
Thầy Phước Lộc xem quẻ đầu năm “Kỳ Môn Độn Giác” cho Việt Nam
Hòa Ái, phóng viên RFA
2013-02-09
Nhân những ngày Tết đầu năm Quý Tỵ, Thầy Phước Lộc nói về “quẻ bói đầu năm” cho vận số của Việt Nam qua cuộc chuyện trò với Hòa Ái.
Năm Quý Tỵ, 2013
Hòa Ái: Xin chào thầy Phước Lộc. Rất cảm ơn thầy Phước Lộc
đã dành thời gian để xem một quẻ đầu năm với quý thính giả của Đài Á
Châu Tự Do.
Thầy Phước Lộc: Vâng. Trước hết thì tôi xin chào cô và chào
tất cả mọi nhân sự trong Quý Đài, và kính chúc tất cả mọi người qua Năm
Quý Tỵ được an khang thịnh vượng, gia đạo hạnh phúc.
Hòa Ái: Cảm ơn thầy Phước Lộc. Nhân dịp những ngày Tết Quý
Tỵ này có lẽ quý thính giả của Đài muốn nhờ thầy Phước Lộc xem quẻ đầu
năm. Chắc chắn là những thính giả ở lứa tuổi nam thanh nữ tú, lứa tuổi
cặp kê, muốn gả chồng cưới vợ, vậy theo như thầy Phước Lộc thấy, trong
năm Quý Tỵ này thì tuổi nào tốt cho việc dựng vợ gả chồng, cho việc lập
gia đình?
Thầy Phước Lộc: Thường thường như người ta bảo “sau khi mưa
trời lại sáng”, thí dụ tuổi Thìn, tuổi Tuất như năm vừa rồi là vào cái
thế như con chim mắc trong lưới, làm cái gì cũng khó khăn, làm cái gì
cũng trở ngại hết, thì năm nay họ lại vào cái thế, rơi vào kỷ nguyên mới
thật tốt đẹp. Thí dụ như Thìn Tuất cũng đều tốt cả; rồi thêm nữa như
Thân chẳng hạn, rồi Dần thì cũng OK, nó vào cái thế “đào hồng hỷ”, đó là
có thể lập gia đình được. Khi trong tử vi người ta vào cái thế “đào
hồng hỷ” hoặc “đào hồng song hỷ” là có thể tiến tới hôn nhân được.
Hòa Ái: Vậy xin thêm một câu hỏi hơi trái ngược một chút,
đó là lỡ như có trường hợp con chim trong lồng muốn muốn bay ra khỏi tổ,
khi cuộc sống hôn nhân không còn hạnh phúc thì năm nay sẽ như thế nào?
Thầy Phước Lộc: Những cái năm mà tin phải ly dị thì bao giờ nó
cũng phải có những cái sao như là Tang Môn Bạch Hổ, Thái Tuế Thiên
Hình. Thái Tuế Thiên Hình là đưa nhau ra pháp lý, hay là có thêm sao
Kình Dương mà Kình Dương Tí Ngọ Mão Dậu, người ta bảo “phi yếu triết nhi
hình thương” không chết cũng bị thương, tức là nó căng thẳng lắm, nhất
là Kình Dương gặp sao Phượng Các thì khùng điên luôn, thì chỉ có nước
chia tay mà thôi, cô ạ.
Hòa Ái: Dạ. Đặc biệt trong năm Quý Tỵ này thường thì tâm lý
người ta nói năm rắn chắc là người ta nghĩ mọi sự sẽ rất là xấu, thành
ra theo như thầy xem ….
Thầy Phước Lộc: Thưa cô…
Hòa Ái: Dạ. Mời thầy Phước Lộc tiếp lời.
Lưới giăng bốn mặt
Tàu tuần duyên Nhật Bản chặn bắt một tàu cá Trung Quốc vi phạm vùng lãnh hải Nhật Bản hồi tháng 7, 2012. AFP photo.
“long vĩ xà đầu khởi chiến tranh
xứ xứ can qua nạn đao binh”
thì bắt đầu cuối năm Thìn này có những chuyện có thể đi đến đánh nhau
rồi, và đến đầu năm rắn thì mình thấy có thể biết được ngay. Xứ xứ tức
là mọi chuyện đều thấy rằng nó sửa soạn để đi đến chỗ… nghĩa là chỉ cuộc
chiến lớn lắm đấy.xứ xứ can qua nạn đao binh”
... thì bắt đầu cuối năm Thìn này có những chuyện có thể đi đến đánh nhau rồi, và đến đầu năm rắn thì mình thấy có thể biết được ngayHòa Ái: Thưa thầy Phước Lộc, ở trong cái quẻ đầu năm mà thầy thấy có cuộc chiến tranh lớn đó thì quẻ có cho thấy gì sẽ xảy ra ở trên lãnh thổ của nước Việt Nam trong năm Quý Tỵ này không?
Thầy Phước Lộc
Thầy Phước Lộc: Không phải chỉ một nước mình mà cả khối Biển Đông đều như vậy rồi. Đây tôi không nói về chính trị mà đây chỉ bàn về cái cơ trời
“xứ xứ can qua nạn đao binh
mã đề dương cước anh hùng tận”.
Hồi xưa, chế độ của đất nước Việt Nam cai trị hiện tại đều xưng mình
là anh hùng hết, cái gì cũng nước Việt Nam anh hùng, tất cả cái gì cũng
anh hùng, anh hùng, thì “mã đề dương cước anh hùng tận”, thành ra nếu mà
tất cả mọi việc biết mà quay đầu hối ngộ thì sẽ thoát được những cảnh
rất là ghê gớm xảy đến trong vài năm tới, nhất là bắt đầu từ năm Tỵ trở
đi đó cô.mã đề dương cước anh hùng tận”.
Hòa Ái: Vậy không biết trong cái quẻ mà thầy xem đó, có vẻ như là chiến tranh có thể xảy ra ở vùng Biển Đông như thế nào mình không biết, nhưng nó liên quan nhiều nước thì ít nhiều gì chắc Việt Nam mình cũng bị ảnh hưởng.
Thầy Phước Lộc: Vâng.
Thượng bất chính hạ tắc loạn
Người dân Dương Nội cuốn giẻ, tẩm xăng để đốt chủ đầu tư nếu thi công dự án trên phần đất ruộng của họ.
Thầy Phước Lộc: Vâng. Cái này thì tôi phải nói rằng trong có
ấm thì ngoài mới êm, vì nếu mà “thượng bất chính” thì “hạ tắc loạn”, thì
trong này cái kỷ cương nó rối loạn hết thành ra mình phải biết kết hợp
với quần chúng để trước hết có lòng dân cái đã.
Dân có thể làm cho thuyền đi dễ dàng nhưng mà dân cũng có thể lật
thuyền đi. Thành ra mình phải biết kết hợp với dân chúng, đừng để mất
lòng dân mà đến lúc có loạn thì e rằng đỡ không kịp đấy. Nhất là có
những người đang cầm quyền nếu mà không biết ứng dụng khéo léo thì đến
lúc sợ rằng không những nguy hiểm cho bản thân mà rồi có một cuộc có thể
nói rằng đi đến chỗ tắm máu.
Hòa Ái: Nghe có vẻ như quẻ Thầy xem đó thì thấy rất là
nghiêm trọng, không biết ngoài cái phương diện bên ngoài liên quan tới
các nước thì trong nội bộ của mỗi quốc gia, tình hình về “bình thiên hạ”
trong quẻ thầy thấy có cái nào nói về đời sống của người dân, họ sẽ
được bình an, họ được cuộc sống vui tươi hơn không?
Tôi nghĩ rằng năm Tỵ có nhiều biến động ghê gớm lắm, mà biến động từ trong lòng dân đổ ra, còn nội bộ thì kỷ cương rối loạn, trên dưới không đồng lòng với nhau, mà đã không đồng lòng thì làm sao cai trị được ai, mà làm sao nói được ai.
Thầy Phước Lộc
Thầy Phước Lộc: Tôi chưa thấy cái gì hết. Vì cái quẻ “Thiên
Võng Tứ Chương” tức là lưới trời giăng bốn mặt thì càng ngày nó càng khó
khăn hơn, càng bị siết chặt hơn, thành ra nếu mà mình không khéo thì nó
sinh ra nhiều loạn lạc lắm. Mà càng đàn áp bao nhiêu thì nó càng bung
bấy nhiêu, càng rối bấy nhiêu. Bây giờ thấy rằng tình hình kỷ cương nó
rối loạn vô cùng, thành ra dân người ta cũng khổ quá, người ta đi vào
đường cùng thì thế nào cũng phải biến thôi.
Hòa Ái: Thế nào cũng phải biến, nhưng mà quẻ chưa nói là khi nào phải không, thưa thầy?
Thầy Phước Lộc: Tôi nghĩ rằng năm Tỵ có nhiều biến động ghê
gớm lắm, mà biến động từ trong lòng dân đổ ra, còn nội bộ thì kỷ cương
rối loạn, trên dưới không đồng lòng với nhau, mà đã không đồng lòng thì
làm sao cai trị được ai, mà làm sao nói được ai. Cái đó mới là cái khó
đó cô.
Hòa Ái: Hòa Ái có ý định mời Thầy Phước Lộc xem một quẻ đầu
năm với hy vọng mang đến niềm vui cho mọi người, nhưng qua cái quẻ “Kỳ
Môn Độn Giáp” thầy Phước Lộc lại dẫn đến một điều tiên liệu về đất nước
Việt Nam sẽ có biến động trong năm Quý Tỵ này.
Chắc rằng không một ai lại muốn quê hương có binh biến bởi vì lịch
sử của Việt Nam luôn gắn liền với chiến tranh, với mất mát, với tổn
hại, với nghèo khó, thì trong những giây phút ngày Tết đầu năm Quý Tỵ
,tất cả mọi người cũng có một niềm tin, một hy vọng là quê hương Việt
Nam sẽ được thanh bình và hạnh phúc vẹn toàn trong một ngày không xa
nữa?
Xin được cảm ơn thầy Phước Lộc
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/phuocloc-vnsfuture-in-the-yr-of-snake-hai-02092013101346.html
Miền Bắc lạnh, miền Nam nóng trong dịp Tết
RFA 09.02.2013
Tin ghi nhận Hà Nội khá lạnh trong đêm nay Giao Thừa, nhiệt độ khoảng 12-13 độ C, trong khi, vùng Việt Bắc, Tam Đảo Sa Pa nhiều nơi giá lạnh chừng 8 độ C. Miền Trung từ Huế trở vào cũng có thời tiết mát mẻ nhiệt độ trung bình 15-16 độ C, trong khi Saigon và Nam Bộ vẫn nắng nóng.
Trang trí mặt tiền nhà đón năm mới Quý Tỵ tại Hà Nội
Điểm đáng ghi nhận trong mùa Xuân này, một tờ báo Nhà nước đã đưa tin giờ tốt, hướng tốt, để xuất hành đầu năm. Tiền Phong Online, cơ quan chính thức của Trung ương Đoàn Thanh Niên Cộng sản trích lời chuyên gia phong thủy Tống Thiều Quang cho rằng, ngày mồng 1 Tết Nguyên Đán là ngày Tân Xuân Đại Cát, giờ tốt là các giờ Tỵ từ 9g tới 11 giờ, giờ Ngọ từ 11 tới 13 giờ, giờ Mùi từ 13 tới 15 giờ và giờ Dậu 17 tới 19 giờ. Quan trọng nữa là xuất hành về hướng Tây vì phương vị thần tài nằm ở hướng ngày.
Người Việt khắp nơi rộn rã sắm Tết
RFA 08.02.2013
Người Việt trong nước và hải ngoại cùng rộn rã mua sắm trong phiên chợ cuối cùng trước thềm năm mới Quý Tỵ.
Hôm nay 29 Tết là ngày kết thúc năm cũ vì Nhâm Thìn tháng 12
thiếu không có ngày 30. Theo thông lệ chợ búa, siêu thị các chợ và điểm
bán hoa Tết ở mọi nơi của Việt Nam sẽ đóng cửa từ 12 giờ trưa. Sau đó
là thời gian dành cho công nhân vệ sinh dọn dẹp làm sạch đường phố, công
tác bận rộn này có thể kéo dài tới tối.
Tại Thủ đô Việt Nam, những người dân Hà Nội sành điệu xếp hàng mua bánh chưng như thời bao cấp. Theo VnExpress, từ sáng ngày 28 Tết phố Hàng Bông rồng rắn hàng trăm người chờ đợi đến lượt mua bánh chưng giò chả của một cửa hàng nổi tiếng là Quốc Hương. Do quá đông khách hàng, mỗi người một lượt chỉ được mua 5 cái bánh chưng và 2 cây giò. Chủ cửa hàng cho biết mỗi ngày chỉ có khả năng bán ra 1.000 bánh chưng và 500 cây giò và sẽ bán luôn cả buổi chiều tối nay.
Hôm qua 28 âm lịch, báo Tuổi Trẻ Online ghi nhận hàng triệu người quê quán vùng đồng bằng sông Cửu Long đã rời Saigon về quê ăn Tết bằng xe gắn máy, khiến cho cửa ngõ phía Tây TP.HCM kẹt cứng
Trái với mọi năm, do ảnh hưởng kinh tế suy trầm sức tiêu thụ năm nay được mô tả là xuống thấp cho đến 4 ngày trước Tết. Tuy vậy Tờ báo mạng VnExpress ghi nhận người dân bắt đầu sắm Tết đông nghẹt các chợ và siêu thị vào ngày 28 Tết, các chợ hoa cũng đông người hơn tuy nhiên giá hoa ở Saigon đã giảm 30%.
Tin ghi nhận, giá thực phẩm, thịt cá rau quả ở các chợ đã tăng khoảng 30% so với ngày 27 Tết. Những người chần chừ không sắm Tết theo thông lệ, đã phải mua hàng với giá đắt hơn rất nhiều.
Trong khi đó người Việt Nam ở khắp nơi trên Thế giới, như Mỹ, Canada hoặc Pháp, Anh cho tới Australia, New Zealand cũng rộn ràng mua sắm đón Tết Quý Tỵ.
Quận Cam ở Nam California Hoa Kỳ, được mệnh danh là thủ đô của người tỵ nạn được mô tả là có chợ Tết Phuớc Lộc Thọ lớn nhất hải ngoại với đầy đủ mai đào tắc quất, bánh mứt, bánh chưng bánh tét giò chả, dưa món dưa chua củ kiệu.
Tại Thủ đô Việt Nam, những người dân Hà Nội sành điệu xếp hàng mua bánh chưng như thời bao cấp. Theo VnExpress, từ sáng ngày 28 Tết phố Hàng Bông rồng rắn hàng trăm người chờ đợi đến lượt mua bánh chưng giò chả của một cửa hàng nổi tiếng là Quốc Hương. Do quá đông khách hàng, mỗi người một lượt chỉ được mua 5 cái bánh chưng và 2 cây giò. Chủ cửa hàng cho biết mỗi ngày chỉ có khả năng bán ra 1.000 bánh chưng và 500 cây giò và sẽ bán luôn cả buổi chiều tối nay.
Hôm qua 28 âm lịch, báo Tuổi Trẻ Online ghi nhận hàng triệu người quê quán vùng đồng bằng sông Cửu Long đã rời Saigon về quê ăn Tết bằng xe gắn máy, khiến cho cửa ngõ phía Tây TP.HCM kẹt cứng
Trái với mọi năm, do ảnh hưởng kinh tế suy trầm sức tiêu thụ năm nay được mô tả là xuống thấp cho đến 4 ngày trước Tết. Tuy vậy Tờ báo mạng VnExpress ghi nhận người dân bắt đầu sắm Tết đông nghẹt các chợ và siêu thị vào ngày 28 Tết, các chợ hoa cũng đông người hơn tuy nhiên giá hoa ở Saigon đã giảm 30%.
Tin ghi nhận, giá thực phẩm, thịt cá rau quả ở các chợ đã tăng khoảng 30% so với ngày 27 Tết. Những người chần chừ không sắm Tết theo thông lệ, đã phải mua hàng với giá đắt hơn rất nhiều.
Trong khi đó người Việt Nam ở khắp nơi trên Thế giới, như Mỹ, Canada hoặc Pháp, Anh cho tới Australia, New Zealand cũng rộn ràng mua sắm đón Tết Quý Tỵ.
Quận Cam ở Nam California Hoa Kỳ, được mệnh danh là thủ đô của người tỵ nạn được mô tả là có chợ Tết Phuớc Lộc Thọ lớn nhất hải ngoại với đầy đủ mai đào tắc quất, bánh mứt, bánh chưng bánh tét giò chả, dưa món dưa chua củ kiệu.
Thứ bảy 09 Tháng Hai 2013
Đôi dòng tản mạn đầu Xuân Quý Tỵ
Đêm xuống trời hơi se lạnh, tôi trở dậy nhẹ nhàng kéo chiếc
chăn mỏng đắp lên người, ánh đèn từ phòng bên vẫn le lói, hẳn tôi đã ngủ
quên, nên không tắt đèn. Nhẹ nhàng nhoài người đến bên khung cửa sổ,
mắt nhìn xuống phố, mưa rơi lất phất, đêm Paris thật yên bình và tĩnh
lặng, nhất là trong khu đồi Montmartre, nơi tôi cư ngụ.
Những con phố nhỏ hẹp lát đá xanh từ thời vua Henri IV (cuối
thế kỷ XVI), vẫn cứ bền bỉ ngoằn nghèo xen kẽ giữa những bậc thang đá
đơn côi dẫn lên tới đỉnh đồi, nơi có ngôi nhà thờ Thánh Tâm trắng ngần
(Sacré Cœur) tráng lệ tọa lạc.
Đếm từng hạt mưa rơi… Có lẽ đây là những đêm cuối cùng của mùa đông Paris còn sót lại. Nhưng ngày mai, chỉ ngày mai thôi, bên kia Thái Bình Dương, Việt Nam xa xôi, sẽ là một mùa xuân ấm áp.
Trái tim tôi bỗng rộn ràng một niềm vui khó tả. Tôi chợt lặng nhìn qua con phố vắng, để mặc cho gió đông thổi run run những cành cây khô. Tim tôi cảm nhận một khoảnh khắc giao mùa thiêng liêng kỳ diệu đang đến gần.
Xuân chạm ngõ thật rồi, dường như nó đang chực sẵn ở bên kia bờ đại dương. Sáng sớm thức dậy, tôi thấy những tia nắng ấm áp len lỏi qua từng nhánh lá, vậy là đông đã qua rồi sao? Đông tan nhẹ quá, rất nhẹ và thật êm trong đêm. Vậy là đông đã theo mưa tan vào cỏ, còn cỏ lại hân hoan nở từng nụ cười xinh cảm ơn mùa xuân đã đánh thức sau một giấc ngủ say.
Từng chồi non hé nở, những màu xanh cây lá với sắc xanh mơn mởn mà chỉ có ở mùa xuân, đang được hoà quyện với tiết trời ấm áp trong lành của thiên nhiên vạn vật. Đứng ngắm nhìn những chồi biếc đang nô đùa, tôi thấy lòng mình đột nhiên thanh thản kỳ lạ.
Khúc hát đón xuân "Lắng Nghe Mùa Xuân Về", một sáng tác của Dương Thụ, qua giọng ca của Bằng Kiều và Hồng Nhung thể hiện, chợt vang lên trong căn gác nhỏ. Ôi mùa xuân ! Mùa xuân tươi mới, rạng ngời là thế, nên xin đời bao dung, và cứ để vài kỷ niệm ngủ vùi, đừng nhắc lại. Thả hồn theo khúc tự tình, tôi khẽ cười, chào mùa xuân mới.
Chẳng phải ngẫu nhiên mà bất cứ danh từ, tính từ nào đi kèm chữ xuân cũng tràn trề sự sống, sự hồi sinh, nào là : xuân thì, xuân tình, xuân nồng, xuân ngời... Và dẫu cho "mỗi năm một tuổi, cái tuổi đuổi xuân đi" thế nhưng con người vẫn luôn trân trọng và luyến tiếc mùa xuân. Mong đợi xuân đến rồi cũng ngậm ngùi tiễn xuân đi, khi thấy một cánh hoa vô tình rơi rụng, tâm hồn ta cũng cảm thấy nuối tiếc, chạnh lòng.
Đức Phật dạy rằng, tất thảy mọi sự xuất hiện trên thế gian này đều vô thường, đều nằm trong chu kỳ của Sinh, Trụ, Dị, Diệt, nôm na có nghĩa là xuất hiện và có mặt trong một khoảng thời gian, rồi thay đổi và biến mất. Bởi thế, cuộc sống luôn chứa ẩn nhiều điều bất trắc và chẳng có gì là vĩnh cửu, cứ luôn tuần hoàn, thay đổi. Ngay cả tình yêu cũng vậy, hôm nay thắm đượm, nhưng ngày mai ai dám chắc mình sẽ thuộc về nhau. Có chăng, tình cảm gia đình, tình yêu quê hương thì luôn đau đáu trong tim người tha hương viễn xứ.
Mà quả thật, cuộc sống hôm nay dễ làm cho con người ta trở nên viễn xứ. Xa xứ vì phải đi lập nghiệp ở những vùng đất khác theo nhu cầu cuộc sống và cũng có thể xa xứ ngay khi đang sống trên mảnh đất của chính nơi mình sinh ra. Vì thế mà cần thiết biết bao phải có những ngày xuân để mọi người quay về với nguồn cội !
Mỗi mùa trong năm đều có một nét đẹp riêng, nhưng có thể khẳng định một điều rằng, Xuân là mùa dường như được đất trời dành cho nhiều ưu ái nhất. Xuân ẩn bên trong mình nó những khô cằn, gai góc, khẳng khiu của muôn loài cỏ cây hoa lá… Bên trong cái quặn thắt ấy, vẫn luôn chứa đựng sắc xuân, mênh mông, vô cùng, vô tận. Rồi chỉ sau một đêm ngủ dậy, cũng cành cây ấy mới hôm qua thôi, nhìn vào thấy toàn gai góc, quặn thắt, xót xa…, thì nay đã biến thành những chồi non, lộc biếc, sắc hoa rực rỡ, phơi phới nao lòng, ngạt ngào đưa hương xuân lan tỏa khắp đất trời…
Không biết từ Tết có tự bao giờ, mà mỗi khi nhắc đến làm con người ta bồi hồi, xao xuyến, rạo rực, xốn xang. Có thể nói, mùa Xuân gói Tết trong lòng, hay là Tết nở ra mùa Xuân? Tết và Xuân có ở trong nhau, bao bọc nhau, đẹp đẽ đến lạ kỳ, nhất là “Phút Giao Thừa”. Ôi.. ! Cái phút giây mà lòng người, tình người được trải ra, sâu lắng, mênh mông, chân thành nhất. Có thể nói, trong cả năm suốt ba trăm sáu mươi lăm ngày, không có phút giây nào đẹp hơn, vui hơn, trân trọng hơn phút giao thừa. Có lẽ vì thế mà người đời luôn mong mỏi, đợi chờ Xuân tới.
Ngày xưa, trong cảnh nghèo khó bao trùm, người ta chỉ mong đến Tết để được ba ngày nghỉ ngơi, vui chơi, ăn uống no say, thoải mái, và hết ba ngày Tết lại làm lụng quần quật, lại nắng mưa giãi dầu, khốn khó triền miên...Trong những lúc mệt nhọc, đói khổ, người ta lại nhớ đến mùa Xuân…mong đến Tết.
Xuân đến, Tết về. Trong tiết xuân sang, thoảng mùi hương của đất trời thiên nhiên rộng mở. Dẫu là người hờ hững đến đâu, nông nổi đến mấy cũng sẽ thấy lòng mình xao xuyến khi xuân về. Xuân sum họp, Tết đoàn viên. Có đi xa quê, chưa kịp trở về khi trời đất chuyển mùa, khi người người nô nức sắm tết mới hiểu được hết cái nghĩa thiêng liêng của hai chữ sum họp - đoàn viên.
Cứ mong ngóng mãi đến ngày trở về, trở về đúng dịp Tết, để quây quần bên mâm cơm tất niên, để được đón cái giây phút giao hòa thiêng liêng huyền diệu của năm cũ và năm mới, để được thắp lên bàn thờ tổ tiên nén hương thành kính, bên mâm cơm ngày tết ấm áp nghĩa tình, nồng nàn tình thân khiến những món ăn thêm hương vị độc đáo, khiến men rượu ngày xuân thêm ngây ngất nồng say …
Thật hạnh phúc cho bất cứ ai cảm nhận đươc nhịp thở của mùa xuân. Vì mùa xuân như một cung đàn có thể gảy được tất cả những giai điệu yêu thương dành tặng cho cuộc đời. Năm nào xuân cũng đến và mỗi mùa xuân đều mang một dư vị riêng của yêu thương, của nồng ấm. Không mùa xuân nào giống mùa xuân nào, có chăng chỉ là sự giống nhau về bản chất, còn sự thật, xuân luôn khoác lên mình nhân sinh quan của thời thơ ấu, hay khi bạc mái đầu.
Đón xuân rồi tiễn xuân... Nhưng khúc nhạc tình đời, tình người do mùa xuân ban tặng luôn ngự trị trong tâm thức của mỗi người. Bởi mùa xuân là vị sứ giả không đòi bổng lộc, không đợi nhắc nhở, cứ đến mùa lại nghêu ngao đi khắp nơi ban tặng cho mọi người một bản nhạc xuân tình - xuân đời đầy yêu thương, ấm áp, tràn đầy sinh khí trong cõi nhân gian.
Mùa xuân đang về trên quê hương, tôi chạnh lòng nghĩ đến những mảnh đất đang loang lổ vì chiến tranh và thiên tai đại dịch, những bất công của bạo quyền, những gia đình vắng bóng người cha, người mẹ hay người con và bao kiếp người lưu lạc, bơ vơ không tìm được lối về. Làm sao họ có thể cảm nhận được vẻ đẹp và niềm hạnh phúc của đất trời vào xuân khi không gặp được mùa xuân của lòng mình ! Vẻ đẹp tinh khôi và tươi mới của đất trời, làm nên mùa xuân của vũ trụ. Tình yêu và sự gặp gỡ sẽ làm nên mùa xuân của cuộc sống, mùa xuân nơi tâm hồn mỗi chúng ta.
http://www.viet.rfi.fr/van-hoa/20130209-doi-dong-tan-man-xuan-quy-ty
Đếm từng hạt mưa rơi… Có lẽ đây là những đêm cuối cùng của mùa đông Paris còn sót lại. Nhưng ngày mai, chỉ ngày mai thôi, bên kia Thái Bình Dương, Việt Nam xa xôi, sẽ là một mùa xuân ấm áp.
Trái tim tôi bỗng rộn ràng một niềm vui khó tả. Tôi chợt lặng nhìn qua con phố vắng, để mặc cho gió đông thổi run run những cành cây khô. Tim tôi cảm nhận một khoảnh khắc giao mùa thiêng liêng kỳ diệu đang đến gần.
Xuân chạm ngõ thật rồi, dường như nó đang chực sẵn ở bên kia bờ đại dương. Sáng sớm thức dậy, tôi thấy những tia nắng ấm áp len lỏi qua từng nhánh lá, vậy là đông đã qua rồi sao? Đông tan nhẹ quá, rất nhẹ và thật êm trong đêm. Vậy là đông đã theo mưa tan vào cỏ, còn cỏ lại hân hoan nở từng nụ cười xinh cảm ơn mùa xuân đã đánh thức sau một giấc ngủ say.
Từng chồi non hé nở, những màu xanh cây lá với sắc xanh mơn mởn mà chỉ có ở mùa xuân, đang được hoà quyện với tiết trời ấm áp trong lành của thiên nhiên vạn vật. Đứng ngắm nhìn những chồi biếc đang nô đùa, tôi thấy lòng mình đột nhiên thanh thản kỳ lạ.
Khúc hát đón xuân "Lắng Nghe Mùa Xuân Về", một sáng tác của Dương Thụ, qua giọng ca của Bằng Kiều và Hồng Nhung thể hiện, chợt vang lên trong căn gác nhỏ. Ôi mùa xuân ! Mùa xuân tươi mới, rạng ngời là thế, nên xin đời bao dung, và cứ để vài kỷ niệm ngủ vùi, đừng nhắc lại. Thả hồn theo khúc tự tình, tôi khẽ cười, chào mùa xuân mới.
Chẳng phải ngẫu nhiên mà bất cứ danh từ, tính từ nào đi kèm chữ xuân cũng tràn trề sự sống, sự hồi sinh, nào là : xuân thì, xuân tình, xuân nồng, xuân ngời... Và dẫu cho "mỗi năm một tuổi, cái tuổi đuổi xuân đi" thế nhưng con người vẫn luôn trân trọng và luyến tiếc mùa xuân. Mong đợi xuân đến rồi cũng ngậm ngùi tiễn xuân đi, khi thấy một cánh hoa vô tình rơi rụng, tâm hồn ta cũng cảm thấy nuối tiếc, chạnh lòng.
Đức Phật dạy rằng, tất thảy mọi sự xuất hiện trên thế gian này đều vô thường, đều nằm trong chu kỳ của Sinh, Trụ, Dị, Diệt, nôm na có nghĩa là xuất hiện và có mặt trong một khoảng thời gian, rồi thay đổi và biến mất. Bởi thế, cuộc sống luôn chứa ẩn nhiều điều bất trắc và chẳng có gì là vĩnh cửu, cứ luôn tuần hoàn, thay đổi. Ngay cả tình yêu cũng vậy, hôm nay thắm đượm, nhưng ngày mai ai dám chắc mình sẽ thuộc về nhau. Có chăng, tình cảm gia đình, tình yêu quê hương thì luôn đau đáu trong tim người tha hương viễn xứ.
Mà quả thật, cuộc sống hôm nay dễ làm cho con người ta trở nên viễn xứ. Xa xứ vì phải đi lập nghiệp ở những vùng đất khác theo nhu cầu cuộc sống và cũng có thể xa xứ ngay khi đang sống trên mảnh đất của chính nơi mình sinh ra. Vì thế mà cần thiết biết bao phải có những ngày xuân để mọi người quay về với nguồn cội !
Mỗi mùa trong năm đều có một nét đẹp riêng, nhưng có thể khẳng định một điều rằng, Xuân là mùa dường như được đất trời dành cho nhiều ưu ái nhất. Xuân ẩn bên trong mình nó những khô cằn, gai góc, khẳng khiu của muôn loài cỏ cây hoa lá… Bên trong cái quặn thắt ấy, vẫn luôn chứa đựng sắc xuân, mênh mông, vô cùng, vô tận. Rồi chỉ sau một đêm ngủ dậy, cũng cành cây ấy mới hôm qua thôi, nhìn vào thấy toàn gai góc, quặn thắt, xót xa…, thì nay đã biến thành những chồi non, lộc biếc, sắc hoa rực rỡ, phơi phới nao lòng, ngạt ngào đưa hương xuân lan tỏa khắp đất trời…
Không biết từ Tết có tự bao giờ, mà mỗi khi nhắc đến làm con người ta bồi hồi, xao xuyến, rạo rực, xốn xang. Có thể nói, mùa Xuân gói Tết trong lòng, hay là Tết nở ra mùa Xuân? Tết và Xuân có ở trong nhau, bao bọc nhau, đẹp đẽ đến lạ kỳ, nhất là “Phút Giao Thừa”. Ôi.. ! Cái phút giây mà lòng người, tình người được trải ra, sâu lắng, mênh mông, chân thành nhất. Có thể nói, trong cả năm suốt ba trăm sáu mươi lăm ngày, không có phút giây nào đẹp hơn, vui hơn, trân trọng hơn phút giao thừa. Có lẽ vì thế mà người đời luôn mong mỏi, đợi chờ Xuân tới.
Ngày xưa, trong cảnh nghèo khó bao trùm, người ta chỉ mong đến Tết để được ba ngày nghỉ ngơi, vui chơi, ăn uống no say, thoải mái, và hết ba ngày Tết lại làm lụng quần quật, lại nắng mưa giãi dầu, khốn khó triền miên...Trong những lúc mệt nhọc, đói khổ, người ta lại nhớ đến mùa Xuân…mong đến Tết.
Xuân đến, Tết về. Trong tiết xuân sang, thoảng mùi hương của đất trời thiên nhiên rộng mở. Dẫu là người hờ hững đến đâu, nông nổi đến mấy cũng sẽ thấy lòng mình xao xuyến khi xuân về. Xuân sum họp, Tết đoàn viên. Có đi xa quê, chưa kịp trở về khi trời đất chuyển mùa, khi người người nô nức sắm tết mới hiểu được hết cái nghĩa thiêng liêng của hai chữ sum họp - đoàn viên.
Cứ mong ngóng mãi đến ngày trở về, trở về đúng dịp Tết, để quây quần bên mâm cơm tất niên, để được đón cái giây phút giao hòa thiêng liêng huyền diệu của năm cũ và năm mới, để được thắp lên bàn thờ tổ tiên nén hương thành kính, bên mâm cơm ngày tết ấm áp nghĩa tình, nồng nàn tình thân khiến những món ăn thêm hương vị độc đáo, khiến men rượu ngày xuân thêm ngây ngất nồng say …
Thật hạnh phúc cho bất cứ ai cảm nhận đươc nhịp thở của mùa xuân. Vì mùa xuân như một cung đàn có thể gảy được tất cả những giai điệu yêu thương dành tặng cho cuộc đời. Năm nào xuân cũng đến và mỗi mùa xuân đều mang một dư vị riêng của yêu thương, của nồng ấm. Không mùa xuân nào giống mùa xuân nào, có chăng chỉ là sự giống nhau về bản chất, còn sự thật, xuân luôn khoác lên mình nhân sinh quan của thời thơ ấu, hay khi bạc mái đầu.
Đón xuân rồi tiễn xuân... Nhưng khúc nhạc tình đời, tình người do mùa xuân ban tặng luôn ngự trị trong tâm thức của mỗi người. Bởi mùa xuân là vị sứ giả không đòi bổng lộc, không đợi nhắc nhở, cứ đến mùa lại nghêu ngao đi khắp nơi ban tặng cho mọi người một bản nhạc xuân tình - xuân đời đầy yêu thương, ấm áp, tràn đầy sinh khí trong cõi nhân gian.
Mùa xuân đang về trên quê hương, tôi chạnh lòng nghĩ đến những mảnh đất đang loang lổ vì chiến tranh và thiên tai đại dịch, những bất công của bạo quyền, những gia đình vắng bóng người cha, người mẹ hay người con và bao kiếp người lưu lạc, bơ vơ không tìm được lối về. Làm sao họ có thể cảm nhận được vẻ đẹp và niềm hạnh phúc của đất trời vào xuân khi không gặp được mùa xuân của lòng mình ! Vẻ đẹp tinh khôi và tươi mới của đất trời, làm nên mùa xuân của vũ trụ. Tình yêu và sự gặp gỡ sẽ làm nên mùa xuân của cuộc sống, mùa xuân nơi tâm hồn mỗi chúng ta.
http://www.viet.rfi.fr/van-hoa/20130209-doi-dong-tan-man-xuan-quy-ty
KIÊNG KỴ TRONG BA NGÀY TẾT
Những điều kiêng kỵ trong ngày Tết ở 3 miền
Mỗi
miền có một tục kiêng kỵ khác nhau: Miền Bắc kiêng treo tranh xui xẻo, miền
Trung kiêng ăn tôm vì sợ việc làm ăn đi... giật lùi, riêng miền Nam cất chổi
rất kỹ vì lo mất chổi sẽ bị trộm vét sạch của cải…
Miền
Bắc
Kiêng quét nhà: Trong ba ngày Tết, kiêng quét nhà vì sợ quét hết vận đỏ đi. Vì thế, ai cũng quét dọn nhà cửa, vườn tược trước lúc giao thừa.
Kiêng
đổ rác:
Tục kiêng đổ rác xuất phát từ câu chuyện trong Sưu thần ký. Chuyện kể rằng, có
một người lái buôn đi qua hồ Thanh Thảo được Thủy thần tặng nàng hầu tên là Như
Nguyệt. Ông trở nên giàu có, tiền bạc đầy nhà.
Năm
ấy, vào ngày mồng Một Tết, Như Nguyệt mắc lỗi nhỏ, bị ông chủ đánh đập nên biến
vào đống rác. Người lái buôn không biết, mang rác đổ đi. Từ đấy, ông lại nghèo
như xưa.
Kiêng
không treo những tranh "xui xẻo" như: đánh ghen, kiện tụng... mà phải tìm
bằng được tranh lợn, gà, cậu bé...
Kiêng
cho lửa ngày Tết: Ngày mùng Một Tết người ta rất kỵ người khác đến xin lửa nhà
mình, vì quan niệm lửa là đỏ là may mắn. Cho người khác cái đỏ trong ngày mùng
Một Tết thì cả năm đó trong nhà sẽ gặp nhiều điều không may như làm ăn thua lỗ,
trong nhà lủng củng, ra đường hay gặp tai bay vạ gió…
Rắc
vôi bột ở 4 góc vườn: Ở nông thôn, nhà nào cũng rắc vôi bột ở 4 góc vườn rồi vẽ hướng
ra phía cổng để xua đuổi ma quỷ. Vì thế, dân gian có câu: "Đầu năm mua
muối, cuối năm mua vôi".
Xông
nhà:
Những người "nặng vía", không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông
nhà ngày đầu năm. Người có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui
xẻo.
Tránh
nói giông:
Ngày đầu năm, ta phải hết sức tránh những ngôn ngữ, hành động có thể đem lại sự
không may, còn gọi là nói giông hoặc nói xui như: "Chết rồi!",
"Tiêu rồi!".
Kiêng
cho nước đầu năm: vì nước được ví như nguồn tài lộc trong câu chúc tiền vô như
nước, nếu cho nước thì coi như mất lộc.
Kiêng
làm vỡ bát đĩa: Bát đĩa tượng trưng cho gia đình, vì thế, trong ngày này không
được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén, cãi nhau, chửi nhau, kiêng những điều không vui
xảy ra với gia đình.
Kỵ
mai táng:
Ngày Tết Nguyên Đán là ngày vui của toàn dân tộc, ngày mở đầu cho vận hội hanh
thông của cả một năm, có ý nghĩa rất thiêng liêng. Gia đình phải tạm gác mối
sầu riêng để hoà chung với niềm vui toàn dân tộc.
Vì vậy có tục lệ cất khăn tang trong ba ngày Tết. Nhà nào có đại tang
kiêng đi chúc Tết, mừng tuổi bà con, xóm giềng, ngược lại bà con xóm giềng lại
cần đến chúc Tết và an ủi gia đình bất hạnh.
Miền
Trung
Kiêng ăn một số món: Người dân miền Trung có tục kiêng ăn trứng vịt lộn, thịt vịt trong ngày Tết và cả tháng đầu năm. Người ta cho rằng ăn thịt vịt sẽ gặp xui xẻo. Một số vùng không ăn tôm vì sợ... đi giật lùi như tôm. Nếu ăn trong ngày Tết, công việc sang năm sẽ lùi chứ không thể tiến tới. Kiêng mua quần áo màu trắng, vải trắng suốt tháng Giêng Âm lịch.
Miền
Nam
Ở
một số vùng quê Nam
bộ còn có tục kiêng không để cối xay gạo trống vào những ngày đầu năm. Điều này
tượng trưng cho việc thất bát, mất mùa năm tới. Chính vì vậy, người ta thường
đổ một ít lúa vào cối xay, ngụ ý cầu mong năm mới lúa gạo đầy tràn.
Ngày
Tết có lệ ai đến nhà, bất kể giờ giấc nào, gia chủ cũng dọn cỗ, mời uống rượu,
ăn bánh. Khách không được từ chối bữa ăn, dù no cũng phải nhấm nháp chút ít.
Đi
đâu xa cũng phải về nhà trước giờ Giao thừa. Ai không về kỵp xem như cả năm sau
người ấy phải bôn ba vì công việc làm ăn.
Sau
khi quét dọn phải cất hết chổi. Nếu trong ngày Tết để mất chổi nghĩa là năm đó
gia đình sẽ bị trộm vét sạch của.
Những
kiêng kỵ ngày Tết chỉ có ở Việt Nam
Một
số trong các tục kiêng dưới đây hiện đã mai một, nhưng nhiều tục lệ khác vẫn
được người Việt đương đại tuân thủ rất nghiêm chỉnh chẳng kém ngày xưa.
Chúc
Tết trở thành nét đẹp văn hóa của người Việt.
Ngày
xưa đất tuy rộng nhưng không phải gia đình nào cũng có nhà to để phân ra thành
phòng ngủ, phòng ăn, phòng khách. Vì thế không hiếm trường hợp, khách đến nhà
chúc Tết vào sáng mùng một, thấy vẫn có người nằm ngủ do phải thức khuya vào
tối giao thừa.
Đã đến nhà người ta thì phải xởi lởi mà chúc Tết, thế nhưng họ không chúc người đang nằm ngủ đó. Nếu không, lời chúc tốt đẹp lại bị xem như lời trù ẻo, muốn cho người ta phải nằm li bì trên giường bệnh.
Đã đến nhà người ta thì phải xởi lởi mà chúc Tết, thế nhưng họ không chúc người đang nằm ngủ đó. Nếu không, lời chúc tốt đẹp lại bị xem như lời trù ẻo, muốn cho người ta phải nằm li bì trên giường bệnh.
Vì
thế, nếu có lòng, khách phải đợi đến khi người đó ngủ dậy mới nói ra lời chúc
với họ.
Kiêng
đánh thức người khác trong ngày mùng 1 Tết
Gặp trường hợp đi chúc Tết nhà người ta, muốn dành lời chúc cho người đang ngủ nhưng không thể đợi lâu, tốt nhất là vị khách nên chờ dịp khác chứ không được đánh thức anh ta dậy. Không chỉ khách, ngay cả người nhà cũng không nên đánh thức ai trong ngày này, mà phải để người ta tự dậy. Nếu không, người nằm ngủ đó sẽ phải chịu sự thúc giục của người khác trong công việc quanh năm.
Kiêng
về nhà ngoại vào ngày mùng 1, 4, 5 Tết
Theo
tín ngưỡng dân gian, hai ngày đầu năm là ngày sinh của thủy thần nên cần kiêng
giặt quần áo để không mạo phạm đến thần, dẫn đến gặp xui xẻo. Thực ra, người
xưa chẳng có nhiều quần áo để giặt, và ngày Tết là dịp nghỉ ngơi, tiết trời
lạnh, việc ngừng giặt hai ngày cũng chẳng mấy ảnh hưởng đến họ.
Kiêng
mở tủ vào mùng 1
Dù là loại tủ gì, kể cả tủ quần áo, cũng không nên mở vào ngày mùng 1 Tết, bởi việc này sẽ làm thất thoát tiền tài và vận may suốt cả năm. Vì thế, người xưa thường chuẩn bị sẵn quần áo cần mặc, treo ra ngoài trước giao thừa.
Kiêng
cúng quan đương niên trong nhà
Lúc giao thừa, người Việt thường có lễ cúng tiễn quan quân nhà trời coi việc
năm cũ và đón quan quân coi việc năm mới đi thị sát trần gian. Việc này phải
làm ở ngoài sân chứ không được làm trong nhà, bởi các ngài rất vội, không có
thời gian ghé vào. Lễ dành cho việc cúng này thường gọn nhẹ: con gà luộc (hoặc
thịt lợn luộc), hương, hoa, bình rượu nhỏ… và phải đợi tàn hương mới được đem
vào nhà.
Ở
miền Bắc có một số nơi cầu may năm mới bằng việc ăn cá chép – loài cá vượt vũ
môn hóa rồng. Nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu năm mới thì trong năm đó sẽ được
hanh thông trong chuyện học hành, thăng tiến. Tuy nhiên, nhằm tăng sự may mắn,
người ta tránh ăn phần đuôi, để luôn có dư thừa, tích lũy của cải trong năm
mới, chứ không chỉ đủ ăn đủ mặc.
Kiêng
trượt chân, vấp ngã
Trẻ con, thanh niên thường được người có tuổi dặn dò phải đi đứng cẩn thận,
ngay ngắn trong ngày Tết, tránh trượt chân, vấp ngã vì như vậy sẽ bị dông cả
năm. Trượt chân hay vấp ngã tượng trưng cho sự xui xẻo, trục trặc trong công
việc.
Kiêng
ngồi hoặc đứng trước cửa
Việc đứng hay ngồi án ngữ trước cửa chính trong dịp năm mới không chỉ vô duyên
mà còn được coi là hành động gây phương hại đến vượng khí gia đình. Luồng khí
tốt lành của năm mới trên đường vào nhà sẽ bị chặn lại, hao tán đi, khiến gia
đình đó không được may mắn, thành công, hạnh phúc.
Kiêng
vỗ vai, quàng vai người khác
Hành động thân mật, bỗ bã này nếu được bạn thực hiện trong những ngày đầu năm
mới thì rất có thể gây ra sự khó chịu, thậm chí phản ứng tiêu cực. Nhiều người
cho rằng khi bị người khác vỗ vai, quàng vai vào dịp Tết, họ sẽ bị xui xẻo, gặp
chuyện buồn về tình duyên hay hạnh phúc gia đình.
Thật
ra ngay cả trong những ngày bình thường, nhiều người Việt đương đại cũng tránh
tối đa việc bị người khác vỗ vai hay quàng vai.
Kiêng
đi chúc Tết khi đang có thai
Không
chỉ những người có tang mới kiêng đi chúc Tết, người Việt xưa còn tránh làm
việc này khi đang có thai. Thật ra ngay cả thời hiện đại, nhiều phụ nữ cũng
kiêng hoặc được dặn phải kiêng đến nhà người khác trong dịp đầu năm. Bởi theo
quan niệm dân gian, bà chửa đem lại xui xẻo, đó là chưa kể đứa bé trong bụng
sau này cũng thành kẻ ăn nói vô duyên. Mà đâu chỉ riêng ngày Tết, vào những
ngày thường, không ít người hiện nay vẫn từ bỏ việc quan trọng định làm trong
ngày nếu “ra ngõ gặp gái chửa”, hoặc có cố làm thì trong bụng vẫn dự cảm thất
bại, dẫn đến không an lòng và hậu quả là việc không thành.
Kiêng
quên khăn tay ở nhà người khác
Người xưa cho rằng việc để quên khăn tay ở nhà người khác trong ngày Tết cũng giống như bạn bỏ lại sự xui xẻo, khó khăn cho người ta.
Điềm
lành ngày Tết
Sau
giao thừa, nếu hoa mai (loại 5 cánh) nở thêm nhiều và đầy đặn thì đó báo hiệu
điềm may. Từ sau giao thừa đến sáng mùng 1 Tết, nếu trong nhà có hoa nở, đặc
biệt nếu cây hoa nhà bạn bỗng xuất hiện bất ngờ một vài bông hoa 6 cánh, chắc
chắn năm đó gia chủ sẽ phát tài.
Hoa
mai: Sau
giao thừa, nếu hoa mai (loại 5 cánh) nở thêm nhiều và đầy đặn thì đó báo hiệu
một điềm may. Mọi người ai cũng cầu mong điều này xảy ra trong nhà mình vì sách
có câu “Hoa khai phú quý”. Vì lẽ này, từ sau giao thừa đến sáng mùng 1 Tết, nếu
trong nhà có hoa nở, đó là điềm may trong năm mới. Và đặc biệt may mắn nếu cây
hoa nhà bạn bỗng xuất hiện bất ngờ một vài bông hoa 6 cánh.
Chó
lạ vào nhà:
Tục ngữ có câu “mèo đến nhà thì khó, chó đến nhà thì sang”. Nếu sáng mồng 1,
chó chạy vào nhà bạn thì hãy yên tâm năm đó gia đình bạn sẽ làm ăn suôn sẻ,
thịnh vượng.
Cây đào: Nếu cây hoa có nhiều cánh kép 3 lớp trên đài hoa và bông hoa có hình dáng như bông hồng, chắc chắn nhà bạn năm đó sẽ có nhiều phúc lộc.
Báo Mai
No comments:
Post a Comment